.„ROADTEST" SIMCA 1100
Frans circus
bezoekt Deventer
Proeven met geluidsgolven
voor de veeteelt in Japan
Brei uw bikini
t
N jVv'
Diploma-
zwemmen
Pas op voor
brandbare
textiel
-
-
Imób*J
myum
ADVERTEREN
DOET VERKOPEN
Burgerlijke stand
VOETGANGERSACTIE i%3'
links-rechts-
links gekeken
oversteken!
EEHHHSBHSHHB
Zaterdag 27 juli 1968
9
J
Oimca, zeker de laatste jaren één
van de meest succesvolle Franse
automobielfabrieken, is ontstaan uit
een assemblagebcdrijf dat lang gele
den Fiat modellen in licentie bouwde.
In een later stadium werden eigen
ontwerpen op de markt gebracht, die
eerst pas bij de Aronde typen een
groot succes werken. De onstuimige
ontwikkeling van de nu tot het Chrys-
ler-concern behorende fabrieken,
kwam in 1961 met het lanceren van
de 1000.
Na deze „bestseller" is men ge
staag aan het uitbreiden gebleven
en wei-den de 1300 en 1500 (nu 1301
en 1501) op de markt gebracht. Sim-
ca is de enige fabriek die op haar
modellen-serie drie constructieprinci
pes toepast en met succes. De 1000
heeft een achterin geplaatste motor
met achterwielaandrijving, bij klei
nere automobielen veelvuldig toege
past; de 1301 en 1501 hebben de con
ventionele bouwwijze, met de motor
voorin en aangedreven achterwielen.
De 1100 waarover deze „auto-test"
handelt, is de eerste Simca, die voor
wielaandrijving heeft en 'n motor die
overdwars voorin geplaatst is. Het
testen van deze Simca heeft voor
een groot gedeelte plaatsgevonden in
Oost-Europa.
De weg- en weersomstandigheden
waren speciaal voor het beproeven
van een automobiel bijzonder gun
stig. Alle maar denkbare weerssitua-
ties hebben we meegemaakt. De ge
hele reis, die binnen een tijdsbestek
van vier dagen uitgevoerd werd en
die ons via Praag, Dresden en Leip
zig naar Oost- en West-Berlijn bracht,
had een lengte van ongeveer 2600 km.
In deze 4 dagen hadden we de „weer
goden" gelukkig niet mee. Sneeuw,
ijs, gladde wegen, het was er alle
maal bij en met zulk een hevigheid
dat we de Simca op de meest uit
eenlopende wijze hebben kunnen
beoordelen.
WEGLIGGING.
Een bijzonder goede wegligging,
ongevoelig voor zijwind, directe zeer
preciese besturing zonder dat tijdens
het sturen merkbaar is dat deze
1100 van voorwielaandrijving voor
zien is. Ondanks deze voorwielaan
drijving heeft men een vrijwel neu
traal stuurkarakter kunnen bereiken
met een lichte tendens naar onder
stuur. D.w.z. dat deze Simca zich
hoegenaamd niet verzet tegen het ne
men van een bocht. Deze wijze van
aandrijving is inhearent aan onder
stuur, voorbeelden hiervan zijn er
te over. Gelukkig heeft men bij Sim
ca de nadelen die hieraan kunnen
kleven geheel ondervangen en be
reikt dat dit type een verbluffende
combinatie van comfort en souples
se bezit. Met deze auto kan men
veel, zeer veel doen alvorens merk
baar wordt dat er te grote risico's
genomen worden. Op slechte wegen
wordt onmiddellijk duidelijk hoe bui
tengewoon goed de 1100 geveerd is.
Rondom wordt de vering verzorgd
door torsiestaven die aan de voorzij
de in de lengterichting en aan de
achterkant overdwars bevestigd zijn.
De wielophanging van de voorwie
len bestaat uit driehoeksdraagarmen
zowel aan de boven- als aan de on
derkant. Dë onderste draagarmen
zijn uitermate robuust uitgevoerd.
De gehele voorwielophanging is ver
ankerd aan een stabiel subframe dat
aan de zelfdragende carosserie
geschroefd is. De torsievering is op
gemakkelijke wijze nastelbaar, het
geen van belang is bij regelmatige
zware belasting of bij het trekken
van een caravan. Zowel voor als ach
ter is een torsiestabilisator aange
bracht. Het dempen van de vering
wordt rondom door telescopische dub-
belwerkende schokbrekers verzorgd,
De stuurinrichting is uitgevoerd d.
m.v. een tandreep die de meest nau-
keurige besturing geeft.
DE REMMEN
Toegepast wordt een combinatie
van schijf- en trommelremmen.
Vóór schijven en achter trommels,
en voldoet qua remwerking volledig
Deze uitvoering wordt veel gebruikt
aan de eisen die normaliter gesteld
worden. Rondom schijfremmen is
technisch bijzonder aantrekkelijk.
Bovendien heeft het woord schijfrem
op de adspirant-koper veelal een bij
na magische uitwerking. Schijfrem
men rondom hebben dit bezwaar,
dat een bekrachtiging bijna niet te
vermijden is en dat de handrem tech
nisch moeilijker aan te bfrengen is.
Zonder het gebruik van een be
krachtiging is de pedaaldruk vrij
groot. Bij de 1100 is deze ook met
•aan de lage kant, maar de druk die
uitgeoefend moet worden blijft bin
nen de perken, zodat een bekrachti
ging absoluut niet noodzakelijk is.
In de prijs die de GLS, de meest
luxueuze uitvoering, kost had deze ze
ker aangebracht dienen te worden.
De werking van de remmen is, ook
wanneer herhaaldelijk krachtig ge
remd wordt, uitstekend. Verschijnse
len van vermindering van remkracht,
z.g. fading, komt niet voor. Een rem-
lcrachtverdeler is in het remsysteem
naar de achterwielen ingebouwd;
deze dient om het blokkeren van de
achterwielen te voorkomen Proeven
op een recht stuk weg wezen uit, clat
de achterwielen wel wilden blokke
ren, waaruit geconcludeerd kan wor
den dat deze begrenzer uit recla
meoogpunt z'n effect niet mist, maar
in de praktijk nog wel iets ver
beterd kan worden. Een iets andere
afstelling van het door ons gereden
exemplaar had misschien wel de jui
ste werking teweeg kunnen brengen.
DE MOTOR.
Ruim 1100 cc. stuwen deze auto
voort. De krachtbron die afgeleid is
van die, die in het type 1000 z'n
betrouwbaarheid bewezen heeft, kreeg
een iets grotere cylinderinhoud. De
cylinderkop werd gewijzigd om de
motor een gunstiger rendement te
geven Bij een compressie verhou
ding van 8.2:1 levert de motor een
vermogen van 53 pk. en bij ^,6:1
een vermogen van 56 pk. Bij deze
laatste dient men superbenzine te
gebruiken.
Beide motoren zijn zonder prijsver
hoging te verkrijgen. De aangegeven
pk. zijn volgens DIN-normen bere
kend. Simca motoren hebben een
gunstige roep qua levensduur en pres
taties. Bovendien zijn ze bijzonder
soepel, hetgeen wil zeggen, dat ook
in een hogere versnelling vrij lang
zaam gereden kan worden. De motor
en het gehele aandrijvingsmechanis
me ligt voor de voorwielaandrijving,
't motorblok is 45 gr. naar achteren
gekanteld om het grootste gewicht
(het zwaartepunt) niet te ver naar
voren te krijgen. 1-Iet benzineverbruik
lag over het algemeen gunstig. Bij
een gemiddelde snelheid op de Auto
bahnen van ca. 120 km. per uur no
teerden we een verbruik van 11.6 km.
per liter superbenzine. Door Tsj. Slo
wakije en Oost-Duitsland, waarbij we
veelal de secundaire wegen bereden
en waar tevens de berg- en sneeuw-
trajecten zich aandienden was het
verbruik hoger nml. 1 liter op 10.8
km. Een doorsnee verbruik over het
gehele traject leverde een resultaat
op van 11.2 km. per liter benzine.
Gezien het hoge gemiddelde en een
vrij geforceerde rijstijl een zeer ac
ceptabel cijfer, dat echter bij een
«anmei-kelijk rustiger rijwijze gunsti
ger zal zijn en zekeic een gemiddel
de van 1 op 13 a 14 zal geven. De
onderdelen van de motor die het be
langrijkst zijn voor het storingsvrij
functioneren liggen vfrijj moeilijk toe
gankelijk tussen het motorblok en de
radiateur. Het verdient aanbeveling
de stroomverdeler van een plastic
kapje te voorzien om uit te sluiten
dat deze vochtig wordlt bij hevige re
genval. Onze testwagien. was door de
importeur van een heg-gelijk plastic
hoesje voorzien. Een .gesloten koel
systeem waarin koefvLoeistof zit die
ook voor wintergebruik bestemd is.
De elektrisch aangedreven ventila
tor treedt dan pas in werking wan
neer.de motortemperataiur te hoog op
loopt; deze wordt in en uit gescha
keld door een in de koeler aange
brachte thermostaat.
DE VERSNELLINGSBAK.
Een versnellingshamdle op de vloer
bedient de vier voorwaartse versnel
lingen en de achteruit. De plaatsing
is zodanig, dat deze „pook" onder
handbereik van- de .bestuurder licht
en gemakkelijk bedtenbaar is. Het
schakelen vraagt wel enig wennen.
Op het eerste gezicht voelt het aan
alsof de verschillende versnellin
gen zich indirect laten schakelen. Na
enige oefening gaat het als vanzelf
en wanneer de auto z'n inrijperiode
achter de rug heeft en alles inge
lopen is, gaat het scihiakelen met de
Porsche-gesynchroniseerde bak als
vanzelf. De koppeling werkt licht en
wordt hydraulisch bediend.
DE BANDEN.
Door de fabriek worden de Simca's
uitgerust met radiaaïbanden. De in
Nederland geïmportee3:de li00 worden
geleverd met Miche&in X, Dunlop
SP en Engelbert banden. De radiaal-
band verdient de voorkeur boven de
diagonaalband, vanwege de langere
levensduur en het lagere benzinever
bruik. Bij uitsluitend stadsgebruik
zouden normale banden te prefere
ren zijn, maar ook wanneer stadrit-
ten afgewisseld worden door regel
matig langere trajecten, die met ho
ge snelheid gereden worden, dan pre
fereren we de radiaaltband. Deze is
buiten de hierboven gemoemde eigen
schappen ook comfortaibeler en geeft
een betere wegvastheid.
DE CARROSSERIE.
Bescheidenheid siert de mens. Dit
geldt eveneens voor de uiterlijke
vormgeving van automobielen. Over
dreven vormen en veeil chroom vin
den maar weinig liefhebbers. Strak
ke lijnen die functioneel zijn en die
duidelijk de inwendige ruimte aange
ven, trekken echter vele geïnteres
seerden. De Simca 110:0 is een com
pacte aantrekkelijk uitziende automo
biel, waarbij speciaal het comfort
en de gebruiksmogelijkheden bij de
constructie de belangrijkste motie
ven hebben hebben gevormd. De ge
hele opzet die zowel wat de ruimte
voor de inzittenden betreft als het
gedeelte waar wielophanging en mo
tor uit samengesteld zijn maakt een
zeer solide indruk.
De 1100 is in vele uitvoeringen le
verbaar. Kort samengevat zijn er vier
basismodellen; een 4-deurs en een 2-
deurs sedan, een stationcar en een
commerciale. De 2- em de 4 deurs
en de stationcar zijn weer in ver
schillende uitvoeringen leverbaar.
Het instappen door de wijdopenslaan-
de portieren gaat gemakkelijk. De
stoeltjes voorin en de bank achterin
zitten gerieflijk en zijin beslist niet
vermoeiend. Een dagtraject van
ruim 900 km., waarin alleen twee
maal gestopt werd om. te tanken en
iets te gebruiken deed ons onver
moeid in .Praag belanden. De zit ach
ter het stuur op de zittingen, die vrij
veel verstel mogelijkheden hebben,
is uitstekend. Te preferen is altijd
de uitvoering mei verstëlbore rugleu
ning. omdat vo;'..i de bestuurder
A
terin uiteraard niet groot meer
Een compromis is gemakkelijk te
vinden, waardoor voor- en achter-
zittenden zich gemakkelijk kunnen in
stalleren. Alhoewel de zitlengte van
de voorstoeltjes niet erg groot is en
de knieholtes dus niet volledig on
dersteund worden kan op lange tra
jecten beslist niet van vermoeidheid
gesproken worden. De juiste combina
tie van zitcomfort (zachtheid van ge-
ikte materialen) en zijdelingse steun
voorkomen klachten. Debet is hier
aan ook de buitengewone verings-sou-
plesse, die geen hinderlijke wegonef-
fenheden aan het interieur doorgeeft.
Het stuurwiel is van omvang iels
kleiner dan meestal gebruikelijk. De
plaatsing van het stuurwiel verdient
alle lof. De handrem zit op de juiste
plaats tussen beide stoeltjes. De
remvertraging die ermede te berei
ken is, voldoet volledig aan de eisen
die van een handrem mogen wor
den verwacht.
De grote tot in het dak doorlopen
de kofferklep maakt dat beschikba
re ruimte bijzonder goed toegankelijk
is. Qua vormgeving hebben de stylis
ten wel enige concessies moeten
doen om dit te realiseren. Persoon
lijk vinden we ondanks deze tege
moetkomingen de gehele carrosserie-
lijn goed geslaagd. De binnenruim
te is regelmatig van vorm en laat
een behoorlijke hoeveelheid bagage
toe. De achterbank kan neergeklapt
worden, waardoor een bagageruim
te van respectabele afmetingen ont
staat en die in de 5-deurs uitvoering
aan drie zijden gemakkelijk bereik
baar is.
HET DASHBOARD.
Het instrumentenpaneel is vrij vol
ledig uitgevoerd. De rechthoekige
snelheidsmeter neemt de grootste
plaats in. In dit paneel zijn verder
een kilometerteller (jammer genoeg
geen dagteller), een temperatuurme
ter en een benzinemeter onderge
bracht. Lampjes voor oliedruk en
laads'room, schakelaars voor de rui
tenwissers en de verlichting maken
het geheel compleet. De luxe uitvoe
ring heeft r.aast dit paneel nog een
elektrisch klokje. Een plateau en een
ruim dashboardkastje kunnen veel»
kleine attributen herbergen. Het
kastje scharniert zodanig, dat de dek
sel in geopende stand een weinig
naar beneden draait, waardoor er
niets uit kan vallen.
VERWARMING EN VENTILATIE
De ventilatie heeft vele mogelijk
heden. Aan beide zijden vlak bij de
portierramen zitten draaibare lucht
roosters, die wat de aangevoerde
hoeveelheid buitenlucht betreft regel
baar zijn. De verwarmingsinstalla
tie, die uiteraard ook voor verse
luchtcirculatie te gebruiken is, is in
vele standen verstelbaar. De kachel
heeft een grote capaciteit en de ven
tilator die trappenloos regelbaar is
stuwt een enorme hoeveelheid war
me lucht in het interieur, waarvan
ook de achterinzittenden veel pro
fijt hebben. Alle warme of koude cir
culerende lucht wordt afgevoerd door
spleten in de zijkanten van de car
rosserie, vlak bij de achterruit. De
ze wijze van circulatie wordt meer
en meer toegepast en met veel suc
ces. Het openen van raampjes is
hiermede tot het verleden gaan be
horen.
Royaal bemeten koplampen geven
een zee van licht. In gedimde stand
hebben de lampen een a-symetrische
lichtbundel die vooral de bermkant
van de weg duidelijk markeert
Opvallend was dat de achterzijde
van de auto vrij snel vuil wordt en
dat doorgaans de achterlichten bij
slecht weer af en toe even schoon ge
maakt dienden te worden.
EINDOORDEEL.
Dat Simca met iets bijzonders zou
komen kon men wel verwachten.
Wil men als automobielfabrikant, in
deze tijd van overweldigende produc
tieaantallen een aanbiedingen in iede
re klasse iets brengen dat de be
langstelling van een groot koperspu-
bliek heeft, dan dient de aanbieding
juist dat te hebben wat anderen mis
sen; bij Simca dus de gebruiksmo
gelijkheden en de bijzondei-e i-ijkwa-
liteiten. Deze rij kwaliteiten zijn ver
kregen door technisch interessante
ideeën te verwezenlijken, die op zich
zelf duur van uitvoering zijn.
Gaat men al deze technische verfij
ningen kritisch naar waarde beoor
delen, dan is deze 1100 beslist niet
duur. De styling is duidelijk gericht
op bruikbaarheid, zonder dat een
minder fraaie lijn het resultaat was.
Rijgenot, rijkwaliteit en afwerking
dat we stellig mogen concluderen,
dat welke uitvoering men ook kiest,
er waar voor het bestede geld wordt
gekocht.
Het Franse circus „Sabine Rancy"
zal haar tenten opslaan aan de Pi-
keursbaan te Deventer. Er worden
voorstellingen gegeven op maandag
2.9 juli om 20.00 uur en op dinsdag
en woensdag d.a.v. om 15.00 uur en
20.00 uur. De première vindt derhal
ve maandagavond plaats.
Cirque Sabine Rancy is Frank-
rijks mooiste en grootste circus en
tegelijkertijd het oudste. Het werd
opgericht door Theodore Rancy. De
huidige directie, mevr. Sabine Ran
cy en haar echtgenoot Dany Renz,
beschikken over twee vaste circus
gebouwen in Amiens en Rouen, waar
zij elk jaar voorstellingen geven. In1
Nederland reizen zij met hun z.g.
vliegend circus. Deze tent biedt
plaats aan 5000 toeschouwers en is
volledig geairconditioneerd. Door een
moderne installatie kan dit circus
elke dag een andere plaats bespe
len en in Frankrijk b.v. bezoeken wij
in ca. 10 maanden ongeveer 290 ste
den, waar overal twee voorstellin
gen gegeven worden.
De tent heeft 4 masten, een blauwe
kleur en ziet er zeer fraai uit. Voorts
zijn er twee stallen waarin onderge
bracht: Indische olifanten, kamelen,
zebus, zebra's, drommedarissen, buf
fel, yack enz. alsmede een stal met
de prachtige paarden, w.o. 12 kost
bare paarden, 12 Lipizaner-heng-
sten enz. Voorts zijn er nog enige wa
gens met div. dieren, o.a. een leeu-
wengroep, bruine beren, apen, enz.
Het circus reist over de weg met 60
wagens, 40 camions, 35 caravans en
een vijftigtal personenauto's. Het cir
cus bezit eigen agregaten voor ver
lichting, eigen vuilauto voor schoon
making terrein enz. Een reclame-co
lonne met 12 personen en 7 auto's.
Programma voor de pauze div. int.
attracties, o.a. de Hongaarse virtuo
zen op de springplank Les Cutis, de
Italiaanse clowns Les Di 'Lello, de
Franse luchtacrobaten Les Allarions,
de Duitse dompteur Willy Reybeck,
en zijn boksende beren, de rol-
schaatskampioenen Les Bell's uit
Texas Kid Callaghan en zijn wonder
paard Dynamite en de grote groep
Atlasleeuwen waaronder Poulito die
in 1966 de circusdirecteur Bruno Tog-
ni in Rotterdam zwaar verwond
de en op 13 maart J.l. de Italiaan
se dompteur Gerardi aanviel en do
delijk verwondde. D.eze leeuwen-
groep wordt nu gepresenteerd door
de vermaarde Nederlandse domp
teur Jean Michon.
Na de pauze volgt dan het grote
spektakelstuk: Een feerlek festijn in
Népal: „Féerie au Népal". Aan dit
betoverende schouwspel werken me
de 40 artisten. De 120 costumes zijn
vervaardigd in de ateliers van het
Circus Rancy. Deze grote circus
show bestaat Uit 14 taferelen en stelt
Népal aan de Maharadscha van As
sam. Met optochten artisten, optre
den van diverse dieren, o.a. de Indi
sche olifanten gepresenteerd door de
Prins van Népal, de prinses Sheiza
presenteerd haar Lipizaner-hengsten,
Brahma Suz met zijn assistenten en
harem, de Shinese kunstenaars
Tcheng Der Dsai, de godin Poona,
danseressen. Als slot een fluoresce
rende apotheose een waarlijk fantas
tisch schouwspel. Het circus Rancy
brengt het Nederlandse publiek de
echte circuskunst zoals in jaren niet
meer gezien. Een andere sfeer .en
brengt u Franse vreugde uit het zon
nige Zuiden op een geheel andere
wijze gepresenteerd als de circus
sen welke gewoonlijk Nederland be
zoeken.
GEBOREN: Theodorus Frans, zv G
Stam en G Dijkink.Dijkerhoek 34
Harmina, dv H Manenschijn en J H
Oplaat. Holterbroek 36 Gerrit Jan
Hendrik, zv G J W Reilink en G H
Hidders, Kozakkenstraat 17 Hen
drik, zv E Stam en G J Stam, Waar-
denborchstraat 3 Jan, zv E Lam-
nïers en I-I van Zon, Neerdorp 25.
OVERLEDEN: E J Reterink, 73 jr,
Neerdorp 76 H Paalman, ev Vrug-
teveen. 73 jr. Borkeld 46a.
ONDERTROUWD: Geen.
GEHUWD: Geen.
BEVOLKING:
INGEKOMEN: J D van Doesburg
en gezin van Amsterdam naar Mr G
Vixseboxsestraat 35 AF Poorthuis,
van Losser naar Pastoriestraat 12
F de Wit en gezin van Rotterdam
naar Beuseberg 125 T M J Nijland
van Denekamp naar Dijkerhoek 99
W E Timmerman van Enschede naar
Holterberg 46 M C M Heck van
Frankrijk naar Holterberg 25 A
Mulder van Apeldoorn naar Oranje
straat 56 C van Zwoll en gezin van
Apeldoorn naar Hoffesstraat40 J
H Muller van Rijswijk ZH naar Spar-
renweg 4 J W Stegink en gezin
van Stad-Delden naar Noordenberg
straat 8 J Y Murris van Weststel-
lingswerf naar Holterberg 45a H
Oonk van Laren Gld naar Noorden
bergstraat 10 H I-I Blijenberg en
gezin van ■Bathmen naar Hoffesstr.
42.
VERTROKKEN: H van Diepen van
Schoolstraat 7 naar Haarlem.
dan de prettigste er. mï.nst vermoeien
de stand kan kiezen. D"e pedalen zit
ten op de juiste afstand van elkaar
en ook de afstand gas en rempedaal
is zo gekozen dat deze (jen vlotte ver
wisseling mogelijk malleen.
Staan de voorstoeltjes in de achter
ste stand dan is de beenruimte ach-
Brandbare textiel blijjft een groot
risico voor kinderen en oude mensen.
In een periode van vijf jfaar vielen in
Engeland 1214 slachtofEers als ge
volg van 't in brand reiken van tex
tiel. Daarvan waren 249 kinderen be
neden de vijftien cn 865 personen bo
ven de 65 jaar. Roken to bed is een
der oorzaken tengevolge waarvan
oudere mensen het jeven verliezen.
De cijfers voor de Verctnigde Staten
zijn schrikbarend hoog: daar verlie
zen jaarlijks 150.000 ménsen het le
ven doordat hun kleren, beddegoed of
ander huishoudtextiel vllam vat. Het
gebruik van kunststoffen heeft het ge
vaar niet verminderd, integendeel.
Heel veel modern speelgoed is bijvoor
beeld zeer brandgevaarlijk. Vuurwe-
rende impregn.ering van. alle textiel
van welke grondstof oojc, is moge
lijk maar wordt nog te weinig toege
past.
In vele landen zijn wettelijke maat
regelen getroffen om de verkoop van
brandbare textiel aan banden te leg
gen. In Engeland bijvootrbeeld is het
verboden nachtkleding voor kinderen
te verkopen, die niet o-p de een of
andere manier brandvrij is ge
maakt. Maar clat geldt wiet voor kin
derkleding, die voor esqport is be
stemd.
Dat zou de concurrentiepositie van de
Britse textiel verminderen. In Zwe
den tracht men, door hef, voorschrift,
dat bij de verkoop van textiel voor
kleding en speelgoed bijvoorbeeld
teddyberen en dergelijke de sa
menstelling van het msiteriaal iet
worden vermeld, het. risüco te beper
ken. I-Ioe dit zij, er is alle reden goed
uit te kijken bij de aanschaf van tex
tiel voor kleding, beddegoed, gordij
nen enz., wil men aan kwade kansen
ontkomen.
De veehouderij is in Japan nog
maar weinig ontwikkeld. Melkveebe
drijven vindt men voornamelijk on
der de rook van de grote steden, waar
de grond duur is. Veehouderij in Ame
rikaanse stijl, met grote kudden vrij
grazend op prairieland, komt alleen
voor in Hokkaido, het grote noorde
lijke eiland.
I-Iet is echter de politiek van de
Japanse regering met betrekking tot
de toekomstige oriëntatie van land
bouw en veeteelt om de voedingsge
woonten van het volk van plantaardi
ge naar dierlijke eiwitten te verschui
ven. Of de regering hierin zal slagen,
hangt uitsluitend af van een succes
volle ontwikkeling van de melkvee
houderij.
Een gunstige factor is hiei'bij dat
nog 84 procent van het Japanse land-
land, maar als het lukt dit land te
gebruiken voor het weiden van vee,
zal 't niet lang duren alvorens de Ja
panse consumptie van dierlijke eiwit
ten het Westeuropese peil heeft be
reikt.
Veeteelt in Westerse landen vindt
hoofdzakelijk plaats op grote weide
gronden of heuvelachtig terrein. Maar
toepassing van dit systeem is prac-
tisch uitgesloten in Japan, omdat de
opbrengst van melkvee gering is in
vergelijking met de benodigde inves
teringen in grond. Dit maakt een ty
pisch Japanse aanpak van het pro
bleem nodig, namelijk de ontwikke
ling van bergland in plaats van uit
gestrekte weide-gronden.
Op het ogenblik vormt het grootste
deel van het bergland de basis van de
Japanse bosnijverheid.
Het meest toegepaste systeem is
het plaatsen van jonge boompjes in
bergstreken en deze laten uitgroeien
tot volwassen bomen. Men beschouwt
dit als de meest, economische prak
tijk in het bosbeheer. Thans wordt
echter een nieuw systeem voor het
weiden van vee in bossen bestudeerd
teneinde de beboste gebieden voor de
veeteelt te kunnen benutten.
MOEILIJKE CONTROLE.
Het weiden van vee in beboste re-
bieden is een zeer effectief middel om
een nuttig gebruik te maken van
bergland. Een groot nadeel is echter
dat het gezichtsveld in bebost terrein
zo klein is dat het uitermate moeilijk
is een goed toezicht te houden op de
opbrengst van het melkvee.
Om dit bezwaar weg te nemen en
zodoende het houden van vee op
bergland te bevorderen, worden thans
laboratoriumproeven gehouden met
geluidsgolven als middelen om het ge
drag van vee onder controle te hou
den. De studie en proeven worden uit
gevoerd door het landbouwlaborato-
rium van Abiko, een van de voorste
den van Tokio, welk orgaan verbon
den is met 't Centrale Onderzoekings
instituut van de electrische industrie.
De bedoeling is het vee zodanig te
conditioneren, dat het in bepaalde om
standigheden reageert op bepaal
de geluiden en deze reactie in het re
flexzenuwen vast te leggen, zodat dit
vee, als het op grasland is losgelaten,
door middel van zulke geluiden naar
bepaalde plaatsen kan worden geleid.
Alvorens met het experiment te be
ginnen, bestudeerden de geleerden op
het laboratorium eerst de reacties van
de dieren op verschillende geluiden.
Hierbij bleek dat bepaalde geluiden
voor de dieren als aangenaam wer
den ervaren, terwijl andere als hin
derlijk werden ondervonden. Verder
bleek dat de hinderlijke geluiden voor
namelijk hoge tonen waren, terwijl
de prettige geluiden in de frekwentie
van 200 tot 1000 trillingen per secon
de lagen.
LAGE TONEN.
Voor het experiment werd dus een
geluid van lage frekwentie gekozen.
De klank van een bel werd opgeno
men en toen op halve frekwentie met
600 trillingen per seconde weerge
geven. Voor het menselijk oor klinkt
dit geluid als een kerkklok. Het geluid
werd daarop verstrekt en door luid
sprekers verspreid.
Op deze manier werd het geluid
voortgebracht met tussenpozen van
ca. 3'/; seconde. Bij het experiment
maakte men gebruik van 15 Holstein-
koeien van één tot anderhalf jaar oud.
In het eerste stadium werden deze
15 koeien gedurende 3 dagen achter
een negen maal aan deze accoustische
conditionering onderworpen.
Daarna werd de proef herhaald met
tussenpozen van één, drie, zeven
meer dagen. Gedurende dit proces
werd het geheugen van de koeien voor
dit geluid en hun reacties nauwkeu
rig bestudeerd. Vervolgens werd de
tussenpoos verlengd tot één, twee, drie
en meer maanden. Op het ogenblik is
men al bezig met het onderzoeken
van het vermogen der koeien om het
geluid zes maanden lang te onthou
den.
Het experiment vindt plaats in een
bebost gebied op 450 meter boven de
zeespiegel en over een afstand van 260
meter. De bij de training gevolgde
methode is het geluid steeds te laten
horen voordat de koeien worden ge
voed. Tevens wordt er streng voor ge-
VOOR WAT HOORT WAT.
Toen de voederplaats werd verlegd,
raakten de koeien eerst in verwar
ring, maar ze leerden snel om zich op
het geluid te oriënteren en vonden de
nieuwe voederplaats prompt.
Als volgende stap werd het experi
ment uitgevoerd zonder voeding.
Tweemaal reageerden de koeien op
dezelfde manier als zij hadden gedaan
toen er voedsel bij werd gegeven.
Daarna bleven slechts de helft van
de dieren tot zes maal toe op de wij
ze reageren, maar toen was het af
gelopen en reageerde geen van de
koeien meer op het geluid. Deze proef
werd gevolgd door een, waarbij het
geluid met tussenpozen van drie da
gen werd voortgebracht. Nu reageer
de echter maar een van de koeien, ter
wijl de anderen nauwelijks enige re
actie vertoonden.
Hiermee werd dus bewezen dat koe
ien niet reageren op geluid alleen,
maar dat het vergezeld dient te gaan
van voeding.
Zoals reeds opgemerkt, is het doel
van dit experiment vergemakkelij
king van de controle op de gezond
heid e.d. van de dieren in afgelegen
bergstreken, waar zij weken of zelfs
maanden achtereen zonder menselij
ke verzorging moeten doorbrengen.
Door dit systeem, vooral als het ge
combineerd wordt met televisie, kan
Ais u nog met vakantie moet en u
wilt aan het strand of aan het meer
eens origineel voor de dag komen,
waarom zoudt u dan niet eens de
breipennen ter hand nemen en zelf
een bik!-?i breien? U behoeft niet
eens zo erg veel brei-ervaring te
hebben, om er een aardig werkje
van te maken.
De onderstaande beschrijving is
voor een bovenwijdte van 88-92 cm.
De gebruikte kwaliteit voor deze
lichtblauwe en rose-gestreepte bikini
is Draion HB handbreigaren, bijvoor
beeld van het merk Van Wjjk.
Benodigde hoeveelheid: ca 50 gr.
rose, 150 gr. lichtblauw.
Naalden: Breinaalden nr. 3, haak-
naald nr. 3.
Grondpatroon: Afwisselend 2 steken
rechts, 2 steken averechts.
Stekenverhouding: 24 steken breed
(gespannen) en 34 naalden hoog moe
ten 10 cm in het vierkant zijn. Als
uw proeflapje groter of kleiner uit
valt, dient u dikkere of dunnere
naalden te gebruiken.
HET BROEKJE
Wij beginnen aan de rand van het
achterpand met het opzetten van 110
steken en breien met naalden nr 3:
10 naalden afwisselend 1 steek rechts
1 steek averechts. Daarna voigt het
fantasiepatroon.
Ie naald: kartsteek 1 steek rechts
1 steek rechts afhalen met de draad
achter de steek, vanaf herhalen,
kantsteek.
2e naald: kantsteek de rechtsge-
breide steek afhalen met de draad
voor de steek, vanaf herhalen,
kantsteek.
3e naald: precies als de le naald.
Nu nog eens 10 naalden 1 steek
rechts, 1 steek averechts, afwisse
lend. Het broekje zelf wordt in het
grondpatroon gebreid, met afwisse
lend 6 rose strepen a 4 naalden en
en 5 lichtblauwe strepen a 6 naalden.
Vanaf de 2e rose streep aan weers
kanten, aan het begin van iedere
naald 2 steken minderen, en vanaf
de 6e rose streep aan weerskanten,
aan het begin van iedere naald 1
steek minderen, en dan verder in
lichtblauw breien tot er nog 24 ste
ken op de r.aald overblijven. Deze
dan gelijkmatig afkanten.
Voor het voorpand zetten wij 98
steken op en breien zowel de rand
als de kleurstrepen, zoals reeds bij
het achterpand aangegeven werd.
Vanaf de 2e rose streep wordt als
volgt gebreid: aan het begin van
iedere naald afwisselend 1 x 1 en
1x2 steken minderen.
Vanaf de 6e rose streep aan het
begin van iedere naald 1 steek min
deren totdat er 24 steken overblijven.
D zijnaden sluiten en aan beide
kanten van de rand openingen vrij
laten voor het inrijgen van 't koord.
Aan de rand van ieder been 148
steken opzetten en 6 naalden afwis
selend 1 steek rechts, 1 steek ave
rechts breien, daarna de drie naal
den van het fantasiepatroon (zie be
schrijving achterpand). Nu nog eens
6 naalden afwisselend 1 steek rechts,
1 steek averechts breien en dan ge
lijkmatig afkanten. De randen, ook
de bovenste rand, naar binnen vou
wen en losjes omzomen. Door de
beide beenranden elastiek rijgen en
door de bovenrand twee koorden.
DE B.H.
Voor- en achterpand worden op de
zelfde manier gebreid. Wij zetten 90
steken op voor het voorpand en even
eens 90 steken voor het achterpand.
Met naalden nr 3 worden 10 naal
den afwisselend 1 steek rechts, 1
'steek averechts gebreid, daarna vol
gen drie naalden fantasiepatroon.
(Zie beschrijving broekje). Nu nog
maals 10 naalden afwisselend 1 steek
rechts, 1 steek averechts. Opletten!
Midden voor, onder het fantasiepa
troon 2 openingen voor het inrijgen
van het koord vrijlaten. Daarna be
ginnen wij met het grondpatroon en
breien als volgt:
Afwisselend 6 rose strepen 4
naalden en 5 lichtblauwe strepen a
6 naalden. Na de 3e lichtblauwe
streep wordt met het armsgat be
gonnen waarvoor wij aan weerskan
ten aan het begin van iedere naald
1 x 8 en 3 x 1 steek afkanten.
Na de 4e rose streep worden aan
de hals, zowel in het voorpand als in
de rug 23 steken in het midden af-
gekant. Dan aan weerskanten zowel
voor als achter, 7x1 steek minde
ren. Vanaf de 6e rose streep breien
wij de bandjes 1 naald rechts en 1
naald averechts totdat de lengte van
de bandjes bereikt is. (Zie patroon).
De zij- en schoudernaden sluiten.
Het armsgat en de hals met picots
omhaken. De rand onder naar bin
nen vouwen en losjes omzomen,
daarna het koord inrijgen.
In het prachtige natuurbad „Twen-
haarsveld" werd dit seizoen voor de
derde keer diploma-zwemmen afge
nomen door de chef-zwemmeester de
heer G. van Lemel. Als vertegen
woordigers van de Kring Twenthe-
IJsselstreek van de Kon. Ned. Zwem-
bond (KNZB) waren aanwezig de he
ren Van der Molen en Bongers te
Enschede. De geslaagden zijn:
Examen „Zwemproef I" (meisjes):
A. Meerman, L. J. van Hoevelaken,
T. Grobben, J. Jansen, allen te Hol
ten; H. M. Kuiper, Meppel; G. H. M.
men de groei van het vee controle
ren met slechts enkele bezoeken aan
de weidegronden. Bovendien, als de
veestapel op een bepaald gebied om
vangrijk is, zou het mogelijk zijn de
ze in groepen te vei'delen en elke
groep 'n ander geluid te laten leren,
zodat er afzonderlijk van de andere
gecontroleerd kan worden. Op deze
wijze zou men dus verschillende kud
den koeien op verschillende tijden
kunnen melken.
En dit is nog maar een van
de vele mogelijkheden die het nieuwe
systeem van veestapelcontrole geeft,
zorgd, dat gedurende de training
geen enkel mens binnen het gezichts
veld van de koeien komt.
In het kort samengevat heeft het ex
periment tot dusver als resultaat ge
had, dat de koeien de voedingsplaats
leerden vinden na er twee maal door
het trainingspersoneel heen te zijn ge
leid. Daarna kwamen zij op eigen
houtje naar de voedingsplaats. Boven
dien werd de tijd die zij nodig had
den om de voedingsplaats te bereiken,
geleidelijk korter. Nadat de training
zes tot acht maal was herhaald, werd
deze tijd constant minder dan 100 se
conden.
Haverkate, Almelo; F. Samuël, De
venter; M. Themans, Almelo; S. Nij-
hof, Heerde; H. T. Tukkers, Almelo;
Minke Baumfalk, Groningen; H. A.
Raaymakers, Diepenveen en E. Sens,
Deventer.
Examen „Zwemproef I" (jongens)
R. H. C. Haverkate, Almelo; R.
Stoeltjes, Amsterdam; H. Oosterdijk,
Almelo; A. Brinkman, Holten; J.
Tukkers, Almelo; W. Posthumus,
Boerakker; A. Korving, Schevenin-
gen; Herman Bosman, Rozenburg
(ZH); H. de Vries, Den Haag; J. Vo
gel, Enschede; W. Berendsen, Mar-
kelo.
Diploma „Zwemvaardigheid I"
(meisjes): M. A. Hijwege, Holten;
H. Aberson, Den Haag; A. Valk, De
venter.
Diploma „Zwemvaardigheid I"
(jongens)G. Bannink, Rijssen; Kees
Verkerk, Wïlnis; F. Fritz, Amster
dam; W. Korving, Scheveningen; C.
A. Dissevelt, G. J. Paalman, H. Wan-
sink, H. Meesterberends en R. Struik,
allen te Holten.
Diploma „Zwemvaardigheid II"
(meisjes): K. ter Hoeven en J. J.
Bos, Holten.
Diploma „Zwemvaardikheid II"
(jongens): G. Huisman, G. Tuitert
en G. J. Willems allen te Holten; H.
Schoemaker te Almelo.
Diploma „Zwemvaardigheid III"
(meisjes): N. van Dongen, Den
Haag.
Diploma „Zwemvaardigheid III"
(jongens): J. Harbers en D. Meule-
man, Holten.
Diploma „Geoefend zwemmer"
(meisjes): S. Huijer, Rotterdam; E.
Verhoef, Hengelo; Minke Baumfalk,
Groningen; P. van Buuren, Utrecht
en A. Meesterberends, Holten.
Diploma „Geoefend zwemmer"
(jongens): J. Warner, Kampen; J.
H. Westerhof, Hengelo; K. J. Koers,
Hengelo; C. J. M. ten Brink, En
schede; B. Groeneveld, Assen; A.
Lonink, A. J. Lonink, R. Struik, J.
Huisman, G. Koopman en B. J. W,
H. Pieffers allen te Holten.
