Yer. bedrijfsvoorlichting
hield jaarvergadering
Ruilverkaveling
Wi
Het land voor een
andere vakantie
c
Nieuwe aanwinsten in
Holtense leeszaal
Wat gebeurt er allemaal in Uw fototoestel
CEBECO
Tsjechoslowakije:
Voederkern ru udvee
en varkenshouderijen
werden doorjre lich l
Bergruiters boekten
succes in Almelo
op wintertoernooi
WEEKEND-
RECLAME!
De Banket
bakker
Ze
naa
Di
m
Lijnen en vlakken
licht en schaduw
Vrydag 15 maart 1968
8 Saterdag I
In hotel Holterman hield de Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting
vorige week woensdag haar jaarvergadering. Zij stond onder lei
ding van de heer G. W. Hulsman, in verband met ziekte van de
voorzitter, de heer D. B. Nijland. Uit het jaarverslag van de se
cretaris, de heer G. Kolkman, bleek dat er weer verschillende ac
tiviteiten waren geweest, o.a. zomerexcursie naar de landbouw in
Goeree-Overflakkee en de Delta-werken.
Door de heer Lubbersen werd ook
stil gestaan bij de bedrijfseconomische
boekhoudingen. Er blijken zeer grote
verschillen in rentabiliteit bij de be
drijven voor te komen. De belang
stelling neemt toe. In Holten zijn er
plm. 20 bedrijven die een dergelijke
boekhouding laten verzorgen. Ook
het werk van de varkenshouderijkern
werd in het kort besproken. Ock hier
blijkt het vakmanschap van de boer
zeer belangrijk te zijn. Vervolgens
werden aan de hand van plaatselijk
opgenomen foto's, dia's vertoond van
enkele belangrijke facetten van het
landbouwbedrijf.
Hiej-bij werd het hakselen van de
snijmais besproken. Dit geeft goede
resultaten, mits zorgvuldig gewerkt
wordt. Tevens bleek dat de veld-
hakselaai' ook goede diensten kan be
wijzen bij het inkuilen van voor-
gedroogd gras. De bezochte kuilen
leken prima. Waar nodig kan deze
machine veel arbeidsbesparing en
arbeidsverlichting geven alsmede 'n
goed produkt..
Aan de hand van dia's van gezonde
en zieke kalveren, besmet met maag
darm-wormen werden de voornaam
ste voorzorgsmaatregelen besproken.
De teelt van Tetra Italiaans Raai-
gras geeft in een aantal gevallen
goede resultaten om goed en veel
veevoeder te leveren, zij is tevens
Ook was er een winterexcursie in
eigen omgeving waar moderne rund
vee- en varkensstallen werden bge-
zichtigd. In samenwerking met an
dere landbouworganisaties werden le
zingen gehouden alsmede voorlich
ting omtrent de komende ruilverka
veling in de vorm van excursie naar
Denekampse Veld en buurtbijeen
komsten.
Bij de gehouden bestuursverkiezing,
waarbij de heren G. W. Hulsman en
A. Reilink aftredend en niet herkies
baar waren, werden gekozen de heren
■T. H. Jansen, N77 en E. Struik,
Espelo 3.
Na de pauze kwam de heer J. W.
Lubbersen t Rij ssensest raat) van de
RLVD aan het woord. In een kort
verslag werd het grond- en gewas-
onderzoek besproken. Bij het grond
onderzoek blijkt dat de bemestings
toestand steeds beter wordt. Verbete
ringen zijn vooral nog nodig ten aan
zien van de kalktoestand en de kali-
toestand van het bouwland. Op fosfor-
zuur kan in veel gevallen nog be
spaard worden. Het aantal gewas
monsters is dit jaar wat toegenomen.
De kwaliteit van hcoi en kuil waren
over he algemeen goed. Ventilatie-
hooi gaf toch verreweg de beste
resultaten. Bij het inkuilen bleek
voordrogen van jong gras goede resul
taten te geven.
De heer Joh. van de Brake, lid van de Tweede Kamer voor de
Boerenparlij sprak maandagavond in café „De Waag", van de heer
J. Haverslag, over het onderwerp „Wat is het doel van ruilverka
veling" op verzoek van de afdeling Holten van die partij. Wie naar
aanleiding van deze, aldus geformuleerde, aankondiging gedacht
mocht hebben enige objectieve zij het dan ook ten dele niet in
stemmende voorlichting te zullen ontvangen, is deze avond wel
bedrogen uitgekomen. De heer Van de Brake begon met op te nier.
ken, dat er altijd gezegd wordt, dat de Boerenpartij tegen ruilver
kaveling is. „Niets is minder waar", verklaarde hij. ..Maar wij zijn
tegen de gang van zaken die gevolgd wordt". Het is allemaal di
rigisme en dictatuur wat de klok slaat hij de ruilverkaveling". Zijn
bfjna een uur durend betoog was echter één lange kreet tegen
ruilverkaveling.
Vroeger was ruilverkaveling een
middel om werkgelegenheid te vin
den en gronden aan te trekken. Het
werk werd voor honderd procent ge
subsidieerd. Nu is zij. naar de me
ning van de heer Van de Brake, een
middel om de grond weg'te werken,
werk te verschaffen aan de hogere
ambtenaren en iedereen los te laten
op de cultuurgronden van de boeren.
Veel van deze gronden gaan verlo
ren voor dorpsuitbreidingen, recrea
tie en aanleg van wegen.
Spreker haalde tal van gevallen
aan, waar het naar zijn mening niet
juist is toegegaan met de procedure
om tot ruilverkaveling te komen,
waarbij hij niet schroomde verdacht
makingen te lanceren. Heerde. Oos-
t.erwolde, Appelscha. Berg (in de
Gelderse Achterhoek) en Gendringen
zouden zulke gevallen zijn'. Spreker
noemde liet doodeenvoudig dat alle
burgemeesters voor ruilverkaveling
zijn. Zij krijgen goedkope grond voor
dorpsuitbreiding, industrievestiging
en wegenaanleg. Hij somde verschil
lende bezwaren op naar dé mening
van de Boerenpartij.
De thuisblijvers zijn voorstemmers.
In een onverdeelde boedel heeft elk
kind recht op een stem. Men roept
overledenen op met de verklaring,
dat het kadaster niet is bijgewerkt.
Spreker meende dit laatste ten stel
ligste te kunnen tegenspreken. De ka
dasters zijn z.i. wel bijgewerkt.
Streekverbeteraars zitten er ook
altijd bij. Allemaal ambtenarij, vol
gens de heer Van de Brake. Men ge
bruikt de ruilverkaveling volgens
hem voor landschapsaankleding.
maar de boeren worden uitgekleed.
De intellectuelen ingenieurs, die
geen emplooi meer zouden hebben
worden er mee geholpen. Spreker
noemde ruilverkaveling discrimina
tie. Een duel op leven en dood.
Straks hebt u voorlopig geen recht
meer, hield de spreker de aanwezige
boeren voor als de grond in de ruil
verkaveling komt. U hebt er dan
niets meer over te zeggen. Spreker
ontkende het. recht niet van anderen
om ruilverkaveling aan te vragen,
maar hij waarschuwde zijn gehoor
om op te passen voor het zoet gefluit
van de vogelaar. Enige-positieve kan
ten van ruilverkaveling vielen uit de
mond van deze spreker niet op te te
kenen.
Waar de voorzitter van de ?Jdeling:
de heer E. van Schooten, in zijn ope
ningswoord op wees, nl dat door de
voorstaanders van ruilverkaveling
nooit gewezen wordt op de keerzijde,
geschiedde door de heer Van de Bra
ke in omgekeerde zin. hij verzuimde
zijn gehoor te vertellen, dat er ook
voordelen aan deze belangrijke in
greep in de structuur van de ruimte
lijke huishouding verbonden zijn.
'''oordat de heer Van de Brake zijn
inleiding hield sprak de heer W. M.
Hasselaar uit Leersum. sedert kort
eveneens lid van de Tweede Kamer,
over hel onderwerp ..Waarom Boe
renpartij?". waarin hij een aantal
laatstelijk in het parlement behandel
de problemen belichtte.
De Boerenpartij trok deze avond
geen volle zaal. Er waren buiten het
bestuur amper vijftig belangstellen
den opgekomen.
gunstig' voor de vruchtwisseling en
kweekbestrijdmg.
Tot slot werden nog enkele dia s
vertoond van de gemaakte excursie
naar Denekampse Veld.
Besproken werd nog de komende
zomerexcursie. Er zijn enkele sugges
ties gedaan en deze zal het bestuur
nader uitwerken. Door de secretaris,
de heer G. Kolkman, werd de schei
dende bestuursleden hartelijk dank
gebracht voor het werk ten gunste
van, de Vereniging verricht.
Voor de deelnemers aan de
rundveevoedings- en varkens
houderijkern had de Stichting
voor bedrijfsvoorlichting voor
de varkenshouderij en rundvee
voeding te Holten dinsdagavond
in het Stationskoffiehuis van de
heer M. Kalfsterman een vérga,
dering" belegd, waarin de voor
lichter dezer kern. de heer H.
J. van Leusen te Holten en de
heer Oosterveld, bedrijfsleider
van de proefboerderij te Heino
interessante en leerzame dingen
hadden te zeggen over deze ma
terie.
De heer Van Leusen deelde mede,
dat er momenteel 98 rundveekernen
zijn en 61 deelnemers aan de var
kenskern. waarvan 12 met een uit
voerige boekhouding, 8 met hoksta-
ten, 13 met een zeugenboekhouding
en 36 met een algeme boekhouding.
De voederkosten vertonen een ver
schil van f 106,- tot f 129,- per
ken. De biggenprijzen varieërden van
f 79,- lot f 83,- per stuk en de groei
per dag liep van 477 gram tot 658
gram.
1-let provinciaal veevoederbureau
constateerde over 1965 66 plus 1966 67
een gemiddelde groei van 573 gram
en een voedergebruik van 3.48 kg. 25
bedrijven waren gunstig, met gemid
deld 95 varkens: sterfte 2.4*1», groei
597 gr., voedergebruik 3.31 kg. 25 be
drijven waren ongunstig met gemid
deld 89 varkens: sterfte 4.4°/o, groei
529 gr voedergebruik 3.66 kg een ver
schil fn voederkosten derhalve van
f 11.- per afgeleverd varken aan voe
derkosten of 3.- per 0.10 kg voeder
gebruik. leder procent minder sterf
te betekent een meer opbrengst per
afgeleverd varken van plm. f 1,- a
f 1.50.
De voederwinst per varken bedroeg
in 1965-'66 blijkens 39 boekhoudin
gen 20.- per vai ken. en in 1966/67 83
boekhoudingen gemiddeld f 15,- per
varken.
Deze resultaten kan men beïnvloe
den door gezonde biggen van goed
soort aan te kopen, door een goed
stalklimaat en door de juiste soort en
hoeveelheid meel te voederen. En ook
door het kennen van deze cijfers van
eigen bedrijf. De heer Van Leusen
wees er nog op. dat het ontsmetten
van het schoeisel voor vreemden van
belang is ter voorkoming o.a. van
lilrio-besmetting. Filrio-wormen heb
ben op verschillende bedrijven in
breuk gedaan op de groei per dag.
Ook maagdarmwormen komen veel
vuldig voor. Als men meent, dat dit
op eigen bedrijf het geval is. dient
men de dierenarts er bij te roepen.
Ook de voorlichter is bereid bij het
onderzoek behulpzaam te zijn.
De heer Van Leusen wees er ten
slotte nog op, dat het aantal groot ge
brachte biggen per zeug per jaai
vaak doorslaggevend is voor een zo
hoog mogelijke voederwinst. Een ge
richte fokkerij noemde hij een natio
naal belang in verband met de ex
port-kwaliteit.
HOOI en KUII.
De heer Oosterveld begon zijn,
cijfermateriaal gestaafde, inleiding
met er op te wijzen, dat er ten aan
zien van ruwvoerwinning nog wel het
een en ander te doen is. Er is soms
wel f 100.- a f 200 per koe te ver
dienen. als men zich bewust is wai
men on het land heeft staan. De kwa
liteit is belangrijk. Naarmate de kwa
liteit beter is. is de opname door de
dieren ook beter. Bij goed hooi krijgt
Tijdens de finale van het der
de wintertoernooi van de LRV
„De Looleeruiters" te Almelo.
4ie zaterdag gehouden werd in
de manége „De Bosrand", al
daar, hebben de deelnemende
„Bergruiters" uit Holten uitste
kende prestaties getoond. Al be
hoorden z\j in de drie wedstrij
den, welke gehouden werden,
niet tot de eerst geplaatsten, zij
namen toch een goede plaats in
onder de prijswinnaars. Deelge
nomen werd aan een springcon
cours voor de klasse L., over
twee manches, aan een handi
cap springconcours klasse M.Z.
en aan het z.g. puissance sprin
gen voor de M- en Z-ruiters.
In het handicap springconcours
over twee manches, maar zonder
stijlbeoordeling, maakte G. Beldman
met. Amigo II direct al een goede in
druk door foutloos en snel rc-nd te
gaan, maar in de tweede ronde lukte
dat niet meer. zodat hij in J. ter Halle
van St. Hubertus zijn meerdere moest
erkennen, die met Calypso tweemaal
een foutloos parcouurs aflegde. Ook
Bettrne Assink met Maridon van de
LRV Lonneker uit Enschede en zi.in
broer Teunis Beldman met Shamrock
plaatsten zich nog juist voor hem.
De uitslagen waren als volgt:
Klasse L: 1 Henny Gorel met Wen
dy. Looleeruiters (Almelo). 2 W.
Maassen van de Brink met Alexander,
Eschruiters (Wierden), 3 M. Vos met
Herald. Eschruiters Wierden
Gerrit Bolink met Hetty, Bergrui
ters (Holten) en 5 H. Wes met Fabio-
la. Zevenbuurtschappen (Delden
Klasse M-Z: 1 Jan ter Halle met
Calypso, St. Hubertus (Geesteren). 2
mej. B. Assink met Maridon. Lonne
ker (Enschede). 3 T. Beldman jr. met
Shamrock. Bergruiters. 4 Gerrit Beld
man met Amigo II. Bergruiters en 5
Jo Heerdink met Vlekje, St. Huber
tus (Geesteren),
Puissance springen: 1 mej. B. As
sink met Maridon. Lonneker. 2 J. ter
Halle met Calypso. St. Hubertus. 3 T.
Beldman met Shamrock. Bergruiters.
4 idem met Foxhunter. Bergruiters en
5 G. Beldman met Amigo II. Berg-
nien ook betere opname. De heer
Oosterveld wees aan de hand van
voorbeelden zijn gehoor er op. -dat
hoe sneller de hooiwinning verloopt,
de kwaliteit beter en de verliezen ge
ringer zijn. Elke vier dagen langere
veldperiode scheelt bij de hooiwin-
ning I'/j k.g. krachtvoer per dag,
zeker als het regent. Spreker ver
klaarde zich voorstander van drie
maal schudden. Aangenomen kan
worden, dat men door een langere
veldperiode pl.m. f 200,- in de grond
laat zakken door de kwaliteitsver
mindering.
Nodig is een goede planning. Die
klopt natuurlijk nooit, maar als men
geen systeem heeft dan werkt men
helemaal in het wilde weg. Belang-
lijk is met de voorlichter bv. te over
leggen over stikstofaanwending, wel
ke percelen hooien, welke kuilen.
Men heeft vaak de neiging te veel in
eens los te maaien. Het is beter de
percelen in gedeelten af te werken.
Uitvoerig ging spreker in op de ver
schillende methoden van inkuilen. De
voordroogmethode is eenvoudig, als
het slaagt, geeft zij een goede kuil
Bij voordrogen moet het gras jong
zijn. Als men met de maaikneuzer
werkt moet men geen jong materiaal
gebruiken. Wat ouder materiaal is
beter geschikt voor. Een derde me
thode is licht voordrogen en kneuzen.
De kneuzing moet dan echter vol
doende zijn. Ook toevoeging van me
lasse en van zout zijn methoden, die
bruikbaar zijn.
Bij wal ouder grasbest.and kan men
beter inkuilen, dan hooien. Aan de
hand van de cijfers toonde spreker
aan, dat dan de waarde van het pro
dukt voor het dier beter is. De heer
Oosterveld gaf voor de toedekking
van de kuil de voorkeur aan Ï'IO
p.e. (zwart plastic). Hij adviseerde
tenslotte zijn gehoor met betrekking
tot de voedering ook zelf berekenin
gen te maken. Na zijn inleiding be
antwoordde hij nog tal van vragen.
De voorzitter, de heer H. Mai-k-
voort, heeft beide inleiders dank ge
bracht voor hun causeriën, die zeer
leerzaam waren.
ROMANS
Bergen, M. van Mensen zoeken
onderdak: familieroman uit de be
zettingstijd.
Christie, A. De zeven wijzerpla
ten; detectiveroman.
Claes, E. De Witte; vrolijke avon
turen van een ondeugende Vlaam
se boerenjongen.
Cnchlon, R. Het geheim van San
ta Vittoria; verzet tegen de Duit
se bezetter in een Italiaans dorp
je.
Gallico, P. De rozenstok van de
magiër; sprookjesachtige roman,
spelend in „goocheldorp".
Gerson, N. B. Willem de Verove
raar; (1027-1082).
Havanha. 9 Ikke en de vrouwe zei
Garriet Jan; vrolijke belevenis van
een Overijsselse boer.
Helbling, M. Pioniers in de rim
boe; een Zwitsers echtpaar in Z.
Afrika.
Lin Yutang. Vlucht naar Hong
kong; ontsnappingspogingen van 'n
groepje mensen naar Hongkong.
Malamüd. B. De fikser; lijdens
weg van een Russische Jood.
Mancius, W. van. De bezoeker
uit de West; mysterieuze ach
grond van een avondlijke bezoe!
Mens, J. De witte vrouw; V.'ein-
tjen Klaasdochter van Monniken
dam, die haar leven gaf voor de
vrijheid. (16e eeuw).
Meyer. L. Het glasheldere hoofd;
•Huwelijksmoeilijkheden van eer
jonge vrouw. Zelfst. verv. op ..Ve
len en opstaan".
Michaels, B. De heer van de zw.-ir
te toren; romantische thriller.
Moore. B. De De roomijs-keiser
groei naar volwassenheid van een
Ierse jongen; 1939-'40.
Oldenburg Ermke, F. van Her
berg 't Hemeltje: Limburgse speur
dersroman.
Steinbeck, .1. Ten oosten van Eden.
hist, familieroman uit N. Amerika.
Vries, Th. de. Theun de Vries 60;
Keuromnibus.
Zijlri a, J. Een leeuw op de weg;
boeiende roman uit het oude Isra
el.
STUDIEBOEKEN
Jongedijk J. W Wat gelooft uw
buurman? Quakers, Heilssoldaten
Morele herbewapenaars, enz.
Bouhuys, M. Woord voor woord"
verhalen uit de Bijbel om aan
kinderen van 6 j. e.o. voor te lezen;
uit het Oude Testament.
Bonlioeffer, E. Getuigen in het
Auschwitz-proces.
Peter, R. Wiskunde spelenderwijs.
Varaday, D. Gara-Yaka's domein;
Zelfst. verv. op: ,.Gara-Yaka; het
verhaal van een jachtluipaard.
Zweeres, K. Naar rijke vogelge-
bieden.
Schsüsler, B. Kerstversieringen
van goudpapier; met werktekenin
gen.
Mark, R. R. P. v.d. Kanaries hou
den als liefhebberij.
Metzelaar. W. Nederland delta
land; jpleiding tol de weg- en water
bouwkunde.
Elseviers encyclopedie van de mo
derne architectuur Dl 1.
Elseviers encyclopedie van de mo
derne architectuur, Dl. 2.
Ceulaer, .7. de Te gast bij Neder
landse auteurs.
Vries. Th. de De namen in de
boom; jeugdherinneringen en dorps-
ve-'ialen uit Friesland.
Vries. Th. de W.A.man De pook.
Roest; verhalen.
Omnibus Russische liefdesverhalen.
Reformatie, de Time-Life uitgave.
Ford, H. Vlucht naar de vrijheid;
ontsnappingsrelaas.
Leffelaar. H. L. Israël; de lang
ste week; 5-10 juni 1967.
Raalte, E. van Het Nederlandse
parlement.
Salisbury, H. E. Achter de linies
in Noord-Vietnam.
Te koop: 2 Victoria trom-
melschudders aftakas aan-
dr.; 2 Eureka tromm^-
schudders v. paardetrac-
tie2 Transporteurs 8 en 9
m.; 2 Mc- Cormick hark-
keerders; 1 Mullos hooi-
blazer met 8 m. pijp, drie
bochten en eindverdeler; 1
JF stalmeststrooier; 1 Wei
ger stalmeststrooier; 2
Ferguson dieseltrekkers 28
pk; 1 Mc. Cormick diesel
trekker 22 pk; 1 Ford Po
wer 52 pk; 1 Same 35 pk;
1 Same 42 pk; 1 Kramer
17 pk met maaiapp.; 1 Ge-
de 22 pk met maaiapp.
Verder diverse ingeruilde
kunstmeststrooiers en
vorkjesschudders.
Landb.werktuigenbedrijf
Almelosestraat 40
RAALTE
Tel. 05720-2041-2042
(vert- 2201)
BOSSTELLA BOLLEN
1.40
150 gram chocolade
PAASNESTJES 1.35
Eigen fabrikaat.
TELEFOON 1815
De laatste jaren is het toeristenver
keer naar Tsjechoslowakije norm ge
groeid. En dat is eigenlijk niet zo
verwonderlijk. Want dit land biedl
de toerist vele, vele mogelijkheden:
hij kan er cultuurhistorische monu
menten bezoeken, hij kan bergen be
klimmen en hij kan er ook nog ge
nieten van de zon. (Om maar enkek
voorbeelden te noemen.).
Tsjechoslowakije heeft een grot€
eultuurrijkdom. Er zijn ongeveer.
36.000 historische en artistieke waar
devolle o'bjekten geregistreerd. Alleen
in Bohemen zijn er al meer dan 100
historische steden, in Bohemen en
Moravië bijna 2500 burchten, kaste
len en vestingen. Hiervan wordt 18
pet. gebruikt als culturele instelling
of voor behuizing. 7 pet., als sociale
instelling en 6 pet. als school.
Dan is er nog een groot aantal ker
kelijke monumenten. kathedralen,
DE HOOFDSTAD PRAAG.
Het Romaanse Praag strekt zich
uit over een oppervlakte van 200 ha.
het huidige Praag is 10.614 ha. groot.
Het verschil tussen het hoogste punt,
de Bila hora (Witte Berg) en hel.
laagste punt, de bedding van de
Bohnicky potok. bedraagt 196 m.
In de historische stadskern bevindt
zich 'n groot aantal architectonische
monumenten, waaronder 70 paleizen,
30 kerken en 900 huizen.
In de beroemde Baedecker slaan,
onder de belangwekkendste beziens
waardigheden, de Egyptische pyra-
miden op de eerste plaats en het
Joodse Staatsmuseum in Praag op
de tweede plaats.
Het hoeft dus geen beloog dat de toe
rist die van zijn vakantie een cul
turele ontdekkingsreis wil maken, be
slist eens naar Tsjechoslowakije moet
gaan.
Maats - O
kei in
artikelen,
en ijzerv
grijpend
eenprach
een teat
waarin c
raad art
komen, i
lichting
dinsdagn
van de
lenden
Van i
Overijsi
stieren
stierenl
voor he
Gelderl
Sjaak,
Elly's
wijl Wi
aangev
Elly'
deeld
b plus
geschn
en Ror
schiede
veever
te Zwo
VEEL SPORTIEVE MOGELIJK
HEDEN.
Maar ook voor de sportieve toe
rist is Tsjechoslowakije een boeiend
reisdoel.
Er zijn veel hoge gebergten zoals
de Krkonose, de Sumava en de Ho
ge Tatra, uitstekende gebieden voor
de doorgewinterde alpinist. Men kan
er ook magnifieke bergwandelingen
maken, kanovaren op woeste berg
riviertjes en vissen. Bovendien telt
Tsjechoslowakije uitstekende jacht-
rivieren.
HOE IS TSJECHOSLOWAKIJE
TE BEREIKEN?
De vlugste manier is uiteraard vlie
gen. Er zijn snelle verbindingen van
Schiphol naar Praag. De locale vlieg-
lijnen zijn uitstekend (en zeer goed
koop).
Misschien wel meer aan te beve
len is een reis per auto. (U kunt
dab profiteren van de Tuzex ben
zine coupons). De Tsjechoslowaakse
regering doet alles om het (toch al
uitstekende) wegennet nog verder te
verbeteren. Om u een indruk te ge
ven: in verhoudin tot zijn oppervlak
te staat Tsjecho-Slowakije met. zijn
wegennet van 8600 km op de achtste
plaats in de wereld. De hotelaccom
modatie is zeer goed. Er zijn de laat
ste jaren veel nieuwe hotels gebouwd.
Bovendien vindt de automobilist vele
goed geoutilleerde campings op zijn
weg.
openb;
zijn w
was v
voor 1
baan
schied
de ou
met e
Dez
aange
uit v
voor
opbre
Zij hi
heder
grote
kerk
hebbe
een 1
nog v
7.30
bekei
agen
Het landschap behoort tot een van de
meest gelotograleerde onderwerpen in
ons land. Dat is wel te begrijpen. Ieder
een die op vakantie gaat of zomaar een
weekend op stap. krijgt de lust iets mee
te nemen van hetgeen hij onderweg
ziet. Het landde hap is. na het onderwerp
„kinderen" hot meest gefotografeerde
motief.
Voor ons is het landschap interessant
omdat we er zo'n goed gebruik van kun
nen maken om u iets te leren over het
begrip compositie. Tenslotte leert dit
artikel u iets om-rent het vinden van
motieven: daarmee zet u dan de stap
van registreren naar creëren met de
camera.
De vader van de bekende schrijver-redac
teur Dick Boei", uitgever van het blad Focus,
was een zeer bekende fotograaf.
Adriaan Boer was een kunstenaar met de
camera. Deze man was eens op bezoek bij
een vriend. Op weg naar diens huis passeer
de hij een simpel bleckveldje met wat bo
men. Zo op het oog een niet bepaald foto
geniek hoekje. Toch zag hij er iets in. Hij
vroeg de vrouw die daar de was te bleken
legde, of ze heel even wilde poseren. Daarbij
regelde hij het zó, dat de vrouw de aan
dacht (op de latere foto) zou trekken. Tegen
woordig noemen wij dit een blikvanger in de
reclame. Adriaan Boer bepaalde zijn stand
punt en maakte een foto van de vrouw op het
bleekveld. Enige weken na zijn bezoek toon
de hij de opname aan de vriend. Deze was
stomverbaasd. „Waar is die leuke foto ge
maakt?"
In jou eigen onmiddellijke omgeving".
Vriend, nog meer verbaasd. „Ik loop er
dagelijks langs... hoe kan ik als amateurfo
tograaf zó iets over het hoofd gezien hebben?"
Adriaan Boer leerde zijn vriend èn u, dat er
verschil is tussen; K;jken en zien! Dat js het
aardige van fotograferen. U kunt uit de-da
gelijkse omgeving massa's motieven puren...
mits u leert zien.
LIJNEN EN VLAKKEN.
Wanneer we voortaan wat meer op het land-
lijk ingeboren voorkeuren van ons oog, dan
is het effekt vaak goed.
EEN ZOEKER IS WAT KLEIN.
De zoeker van de gewone kleinbeeldcame-
ra is helaas wat klein. Weliswaar hebben
sommige camera's een ingebouwd kadertje
dat schijnbaar zwevend tussen beeld en toe
stel hangt, maar ook dat verbetert de zaak
nog niet ingrijpend. Handige amateurs knip
pen een soort venstertje uit een briefkaart.
Dat venstertje is bijv. 6x9 cm. Houden we
dat briefkaartje op ca. 30 cm. van het oog,
dan krijgt u een veel betere kijk op het land
schap. U kunt nu heel zuiver zien welke rol
de lijnen en vlakken spelen.
Staat de horizon precies in het. midden,
dan doet dat weinig prettig aan. Is er echter
één derde lucht en twee derde water of land
onder die horizon, dan ontstaat meteen een
betere verdeling. Loopt een pad of spoorbaan,
een sloot of een rij bomen van links naar
rechts naar die horizon toe, dan oogt het
leuk. Loopt de rij bomen, de spoorbaan of
de weg van recht» naar linksdan
zegt u „Hèhet is het niet".
Niet alleen lijnen en vlakken, ook andere
factoren spelen mee denk eens aan
LICHT EN SCHADUW.
Het licht kan ook een lijn vormen. Denk
aan een streep zonlicht die door de takken van
een bos omlaag valt. Denk aan de schaduw
die als een donkere balk naar voren valt.
Hebt u wel eens gezien hoe een landschap
er uit ziet bij een naderbij komend onweer?
De voorgrond is dan vaak somber en don
ker, daarachter bij de horizon pakken zich
loodgrauwe wolken samen, maar een straal
zonlicht maakt het dorpje aan de einder tot
een felverlichte streep, het koren voor het
dorpje vlamt geel op. Ook dat is composi
tie, oog heben vor de werking van het licht.
Enorm belangrijk is de voorgrond. Wij heb
ben n.l. iets wat de camera mist. Wij kijken
met twee ogen. Stereoscopisch zien noemt men
dat. Knijpt u eens 'n oog dicht en houd een
potlood op circa 50 cm. voor uw éne open oog,
probeer met uw andere hand het potlood in
eens te pakken. Meestal zal het niet direct
lukken. Dat komt omdat we met één oog geen
zuiver zicht op de afstand meer hebben. We
kunnen, zegt men, geen diepte meer zien
met één oog. Dat kan een camera, met een
enkele lens dus ook niet. Maar we kunnen
wel diepte suggeren. Als we voor een groot
meer staan of boven op een duin en u foto-
Aan deze foto's is duidelijk te zien
dat een met zorg gekozen voorgrond
meer diepte aan 't beeld geeft.
schap gaan letten, ontdekken we dat dit in
feite is. opgebouwd uit lijnen en vlakken. Een
weggetje, dat zich door het weiland slingert
naar de boerderij verderop. Een groep bo
men tegen de horizon. Een duinenrij achter een
hek, het zijn allemaal elemerlten. Hoe meer
u leert zien, hoe beter u fotografeert.
Om het de beginner gemakkelijk te ma
ken, zijn een aantal simpele regels opge
steld. Men noemt die met een duur woord:
CompositieregelS. Dit houdt in, dat als u uw
foto maakt volgens deze recepten, er prak
tisch altijd een redelijke plaat ontstaat. U
kunt het vergelijken met een kookboek. Wan
neer u voor het eerst zou gaan koken, werkt
u het best door de recepten in het kookboek
precies te volgen. Wanneer u chefkok van het
Hiltonhotel bent,, leest u geen kookboek meer.
In het eerste geval, dus dat van de begin
neling, is het kookboek onmisbaar. Er ont
staat altijds iets eetbaars. De chefkok doet
het „uit zijn blote hoofd" en hij Waakt iets
rukkelijks!
VAN LINKS NAAR RECHTS.
Om nog even op dat slingerpaadje terug te
komen, wanneer een paadje zich van links
onder naar rechts boven door uw zoeker be
weegt, doet het ons het prettigst aan. In het
algemeen is een „beweging", een lijn dus, die
van links naar rechts loopt, voor ons Euro
peanen het mooist in een schilderij. U zul!
in Japanse of Chinese^ prenten een totaal an
dere compositie zien. Daar is het veel mee
horizontaal, denk aan de lange, smalle rol
schilderijen van de Chinezen. Dat zit waai
schijnlijk in ons handschrift, dat ook van
links naar rechts gaat. Bij de Chinezen gaa'
het op en neer
Leren we gebruik l« maken van deze kenne-
BfoMHi xU
J3y hel achterover Joloyrajeieu
krijg je dit resultaat.
grafeert de weidse ruimte, ziet u op de c»
mera niets van die afstand terug. Ook al vaar
er een schip op zee of op dat meer. Ons ooi
kan op dat platte plaatje niet vergelijken
Maar indien we een boom, een hek of eei
mens vlak bij de camera, in het beeld op
nemen, is het anders. Dan zien we duide
lijk verschil tussen het grote voorwerp dicht
bij en het kleine scheepje aan de horizon er
datdat vertelt ons dat er een grote af
stand is.
VERAF OF DICHTBIJ.
De meeste Nederlanders maken hun opna
men van mensen of groepjes van een veel
te grote afstand. Dan zien we een kiekje var
een terrasje waarop een hele massa mensen.
Men wijst een stipje aan en zegt „Dat is
Mien". Maar geen mens kan Mien herkennen!
Ook de foto van Jantje in de tuin mislukt
op die manier. Het terras neemt u met
Mien op niet meer dab bijv. 5 meter, Jan
tje op ten hoogste 2.meter. Sterker spreekt
de zaak bij foto's van en in het landschap-
Een paard bij een hek? Mooi onderwerp;
Kruip er op niet meer dan 15 meter naar toe,
zo zien we iets van het landschap en iets van
hel paard. Een molen aan een vaart? Prach
tig, zorg dat u het wiekenkruis er nèt op
hebtdan bent u zeker dat u de molen
er redelijk op hebt staan.
NIET ACHTEROVER
Als we een hoog object willen fotograferen,
is er wel eens kans dat de toren of molen
niet helemaal op de kiek komt. Geen nood
denkt u, ik houd de camera iets achterover
en de zaak is rond. Later ziet u dat de toreni
op de foto achterover valtProbeer lie-!
ver steeds zoveel achteruit te gaan dat u de
toren, zonder gekantelde camera, op de prent;
.krijgt. Is het niet gelukt en u hebt toch een
achterovervallende molen of toren? Dan
kunt u eens praten met uw lotohandelaar.
Deze kan de foto bij het vergroten .onthoe-'
ken". U moet dan een handvergroting laten
maken, maar dan is uw toren weer recht.
Le
hun
kele
comi
volg
1-0;
H. E
alsn*
hote
club
van
V ro
tan
Bij de toren van Pisa echter
ken minder gewenst.
SAMENVATTING.
Een foto is (schijnbaar) si
lijnen en vlakken. Compositie
techniek om die lijnen en
foto te plaatsen dat een
dat onthoe-j
engesteld uil
temt men de
lakken zo in de
tngename indruk
ontstaat. In het begin zullen we zoveel moge
lijk het recept slaafs moeten volgen. Later
leren we buiten de spelregels om toch goede -
foto's te maken. Licht en schaduw spelen ook
hun rol in de compositie. De voorgrond is een
middel om diepte in de foto te brengen.
Probeer altijd zo dicht mogelijk bij uw onder
werp t« komen.
