PU ML
WOMMINK's
JAM STEEM
Populair economisch
c ommen taar
K STRUCTUUR VAN HET LANtSCHAP
Goed voor de huid
het gehele jaar door
vast tapijt 380 cm
Geslaagde sportmiddag
in Espelo
- --
j
Trainingsavonden
v.v. „Holten"
Vrijdag 8 september 1967
HOLTENS NIEUWSBLAD
DE WONINGBALANS
In 345 gemeenten van Nederland zul
len de huurprijzen in oktober vrij komen.
Er is een aantal waarborgen geschapen
om te voorkomen dat huurders om on
redelijke huurprijzen op straat worden
gezet. Er kan dus een zekere voldoening
zijn over deze belangrijke stap in hel
huisvestingsbeleid, die er op wijst dat
vraag en aanbod naar woonruimte het
evenwichtspunt beginnen te naderen.
Zij die nog een woning zoeken tegen
een betaalbare prijs zullen het boven
staande optimistische geluid niet bea
men. Toch zullen zij moeten bedenken
dat met de stapsgewijze opruiming van
de huurstop de weg naar voldoende
woonruimte voor ieder definitief is be
treden. Er zijn andere tekenen die deze
gunstige ontwikkeling bevestigen.
In stad en land zien wij het aanbod
van lege koophuizen snel toenemen. De
prijzen dies daarvoor gevraagd worden
zijn weliswaar nog hoog maar naar onze
mening is er in de onderhandelingen met
de verkopers al veel te bereiken. Dit be
tekent dat deze prijzen een dalende ten
dens vertonen.
Wij kunnen ook een toenemend aan
bod constateren van huurhuizen. De
gevraagde huren van de nieuwbouwhui
zen izijn nog zeer hoog maar vertonen
ook reeds een neiging tot dalen. Belang
rijk is dat er reeds huizen te huur zijn.
Het is begrijpelijk dat dit verschijnsel
begint in de hoogste prijsklassen. Of
hadden wij dit soms anders verwacht?
De uitbreiding van het aantal nieuw
bouwhuizen dient met kracht te worden
voortgezet. Wij zijn van mening dat
naarmate de tijd verstrijkt het evenwicht
op de woningmarkt te spoediger zal zijn
bereikt naarmate men zelf de vraag naar
woonruimte aanpast aan de financiële
mogelijkheden die men zelf heeft. Wij
kunnen eindelijk de ontwikkeling van de
woningmarkt met meer vertrouwen tege
moet zien.
POLITIEK NIET INTERESSANT?
Uit persberichten en televisie-uitzen
dingen is gebleken dat er in een deel van
de kleine middenstand armoede wordt
geleden. Dit blijkt ook uit het aantal
aanvragen om hulp in het kader van het
ingestelde ontwikkelings- en sanerings
fonds voor het midden- en kleinbedrijf.
Het aantal ontvangen brieven bij het
secretariaat overtrof in een half jaar
tijd het getal twaalf duizend.
Het is duidelijk dat het Centraal In
stituut voor Midden- en Kleinbedrijf de
tijd moet worden gegund om al die aan
vragen te behandelen. Intussen is toch
duidelijk gebleken dat er voor het kleine
zakenleven zoveel mogelijk moet worden
gedaan om het in stand te houden. De
regering zou de ontwikkeling met meer
energie ter hand moeten nemen dan
thans geschiedt.
Naast ontwikkeling moet men de klei
ne zakenman voorlopig hulp bieden. De
overheid zou dit kunnen doen door de
inkomensgrens voor kinderbijslag aan
kleine zelfstandigen te verhogen en ook
de premiereducties voor in moeilijkheden
verkerende middenstanders te verhogen.
Al gebeurde dit maar bij wijze van over
gangsmaatregel.
De regering heeft laten weten dat er
geen middelen in 's rijks kas zijn voor
dergelijke extra-kosten. De regering doet
dit, terwijl zij weet dat er nood is in de
kleine middenstand. Wij kunnen ons zo
ongeveer voorstellen hoe die in de klem
zittende middenstanders zich moeten
voelen temidden van al het gebral om
meer hulp voor onontwikkelde gebieden.
Zij zullen wel veel belangstelling hebben
voor de prachtige leuzen van alle chris-
telijke-radicale groeperingen, die zich
verbonden welen met hun nog linkser
staande groeperingen in hun strijd om
„sociale rechtvaardigheid". Intussen la
ten wij een groep nijvere en in ieder ge
val goedwillende landgenoten in de dik-
ONZE ZOMERSE VITAMINE C-BRON-
NEN
Wie zou niet van het zomerfruit genie
ten: een lust voor het oog, een lust voor
de tong.
Bovendien geeft het ons een veilig ge
voel wat de vitaminevoorziening betreft.
Vruchten hebben over het algemeen de
reputatie „gezond" te zijn. Door kascul-
tuur en goede transportverbindingen en
handelsbetrekkingen met het buitenland
kunnen we er het hele jaar door ruim
schoots van profiteren.
Wat het aantal soorten betreft, wint de
zomer het van de winter.
Fruit vormt een van de belangrijkste vi
tamine C-bronnen en staat daarbij naast
aardappelen en groente. Het is zelfs zo,
dat door d<? dikwijls grote verschillen,
die er zijn in het vitamine C-gehalte van
vruchten, groenten en aardappelen on
derling, deze elkaar uitstekend kunnen
aanvullen.
Bovendien leveren deze drie soorten pro-
dukten nog andere vitamines en voe-
dingszouten. En ook in dat opzicht vul
len zij elkaar aan. Maar zullen we ons
in dit geval tot het vitamine C bepalen.
De gemiddelde behoefte van volwassen
mensen en kinderen tot 6 jaar is 50 mg
vitamine C per dag. Boven de 6 jaar tot
ongeveer 20 jaar stijgt de behoefte tot
wijls stille armoede verkommeren. Of is
het politiek niet interessant genoeg om
daar iets aan te doen?
LESSEN IN EXPORT
De grenzen van de E.E.G. vallen steeds
meer weg. Niet alleen het bedrijfsleven
wordt dit steeds duidelijker, ook de va
kantie-houdende consument treft over
d.e grens in toenemende mate dezelfde
artikelen aan als in het binnenland en
tegen ongeveer dezelfde prijs.
Voor het bedrijfsleven is er een moei
lijke tijd op komst. Het staat deels voor
de taak om de gefabriceerde artikelen
over een grotere markt te spreiden en
daardoor snel mee te groeien met de
markt of onder te gaan in de structurele
veranderingen, die zich voltrekken.
De Nederlands-Duitse Kamer van
Koophandel heeft een goed initiatief ge
nomen. Zij zal een drie-daagse export
cursus organiseren om leiders van Ne
derlandse bedrijven te leren hoe zij de
Duitse markt moeten bewerken. In vele
bedrijven heeft men van de export-ken
nis nog weinig of geen kaas gegeten. Men
weet niets over de bewerkingsmogelijk
heden. wegen voor financiering en re
clamekansen op de vreemde markt. Men
ziet ook geen kans om daar aan vreemde
jaarbeurzen mee te doen. Al deze pro
blemen zullen nu in discussies aan de
orde worden gestald.
Wij vinden het initiatief een voorbeeld
ter navolging. Met name in kringen van
het middenbedrijf bestaat hier een groot
gebrek aan kennis. Men zou deze kennis
kunnen bijspijkeren in het verband van
de Kamers van Koophandel of van de
ondernemersorganisaties. Men beseft
nog onvoldoende dat het hier gaat om
een kwestie van leven of dood voor veel
zaken. Moeten wij eerst overspoeld wor
den door een keur van buitenlandse ar
tikelen om wakker te worden?
De lessen in export zijn noodzakelijk
en moeten in de praktijk op hun waarde
worden getoetst. Snelle vermeerdering
van de uitvoer is een middel bij uitstek
om de welvaart te vergroten en de werk
loosheid te bestrijden.
75 mg per dag.
Met een portie van 130200 g fruit krij
gen we al een derde deel hiervan bin
nen. Niet alle soorten fruit leveren even
veel vitamine C. Dat er zelfs grote ver-
schillen zijn toont ons 't volgende lijstje.
100 g fruit: mg vitamine C:
zwarte bessen 140
aardbeien 60
sinaasappel 50
grapefruit 40
rode bessen 30
meloenen 13
appelen 10
bananen 10
bosbessen 10
perziken 7
pruimen 5
peren 4
druiven 3
U ziet dat de eerste vijf soorten een hoog
tot vrij hoog vitamine C-gehalte hebben.
De zwarte bessen zijn in ons land niet
zo' belangrijx als vitaminebron. Zij komen
plaatselijk voor en worden in rauwe toe
stand lang niet algeipeen gewaardeerd.
De aardbeien en rode bessen slaan ook
een goed figuur. Te weinig wordt de
aardbei naar waarde geschat. En toch
verdient ze alle waardering niet alleen
als vitamine C-bron, maar ook omdat ze
in het voorjaar komt als de jonge groen
te nog weinig variatie geeft en we reik
halzend uitzien naar eens wat anders op
fruitgebied. Wie geen aardbeien ver
draagt, doet er overigens goed aan ze
niet te gebruiken.
De geurige perziken, de pruimen, peren
en druiven zijn als vitamine C-leveran-
ciers minder opvallend. Wanneer we er
wat meer van gebruiken dan lOOg, dra
gen zij zeker hun steentje bij. We moe
ten daarbij niet vergeten, dat in de na
zomer en de herfst de gekookte (pas ge
oogste) aardappelen met 1220 mg vi
tamine C per 100 g onze belangrijkste
vitamine C-bronnen zijn. Een portie van
250 g zorgt reeds voor 3060 mg vitami
ne C.
Ook de zomergroenten brengen hun
aandeel in, om enkele voorbeelden te
noemen:
rauw gegeten
100 g groenten mg vitamine C
paprika 100
tomaten 25
komkommers 10
kropsla 10
gekookt gegeten
250 g groenten mg vitamine C
bloemkool 150
spitskool 20
spinazie 20
rabarber 15
snijbonen 13
sperziebonen 13
postelein 10
andijvie 3
De koolsoorten springen er uit wat hun
vitamine C-gehalte betreft, een belofte
voor de komende winter!
En mocht u de rode en groene paprika
nog niet geprobeerd hebben, dan is het
nu de tijd daarmee te beginnen.
Het is goed volop te genieten van wat de
zomer biedt aan aardappelen, groenten en
fruit. Alle drie verdienen ze een plaats
op de dagelijkse dis om hun vitamine C-
gehalte, maar ook om hun andere voe-
dinsstoffen. Zij kunnen elkaar daarom
nooit vervangen!
COMPLETE WONINGINRICHTING
De C.J.V. Espelo organiseerde zater
dagmiddag j.l. de jaarlijkse sportmiddag
van de jeugd-ring Holten.
Mede door het mooie weer werd het
een sportief treffen tussen de meisjes en
jongens van de afdelingen Beuseberg,
Bathmen, Dijkerhoek, Okkenbroek en
Espelo.
De ruim 100 jongelui konden deelne
men aan de Vijfkamp die bestond uit: 80
meter hardlopen, hoogspringen, ver
springen, balwerpen en hardlopen met
hindernissen.
Verder werd er tussen de clubs gestre
den om de titels van estafette lopen en
touwtrekken. Aan het einde van de mid
dag werd de lijn-bal en de voetbal-finale
gespeeld. De voetbal-finale die ging tus
sen Dijkerhoek en bekerhouder Bathmen
was een ware sentatie. Na twee keer een
half uur spelen was de stand 11. Ook
na de verlenging was het nog 11 en
pas na 14 penalty's scoorde Dijkerhoek
de winnende goal.
De middag werd besloten met het uit
reiken van de prijzen door ring-voorzitter
Teun Willemink.
De prijswinnaars waren:
MEISJES (VIJFKAMP)
10 en 11 jaar:
le prijs: J. Toorneman, Espelo
2e prijs: R. Tuitert, Espelo
3e prijs: J. Volkerink, Espelo
12 en 13 jaar:
le prijs: J. Rensen, Dijkerhoek
2e prijs: F. Klein Velderman, Okkenbr.
3e prijs: R. Bieleman, Espelo.
14 en 15 jaar:
le prijs: D. Aanstoot, Okkenbroek
2e prijs: M. Westra, Bathmen
3e prijs: A. Paalman, Beuzeberg
JONGENS (VIJFKAMP)
10 en 11 jaar:
le prijs: E. Dokter, Bathmen.
2e prijs: G. Veldwachter, Bathmen
3e prijs: D. Aanstoot, Beuzeberg
12 en 13 jaar:
le prijs: W. Boode, Espelo
2e prijs: Herman Nikkels, Espelo
3e prijs: J. Nikkels, Bathmen
14 en 15 jaar:
le prijs: G. Boode, Bathmen
2e prijs: H. Rensen, Dijkerhoek
3e prijs: H. Boode, Espelo
SPORTVROUW VAN HET JAAR
D. Aanstoot, Okkenbroek
SPORTMAN VAN HET JAAR
G. Boode, Bathmen
ESTAFETTE
1. Meisjesgroep, Espelo
2. Jongensgroep, Bathmen
TOUWTREKKEN
1. Meisjesgroep, Espelo
2. Jongensgroep, Espelo
KAMPIOEN LIJNBAL
Damesgroep, Okkenbroek
KAMPIOEN VOETBAL
Herengroep, Dijkerhoek.
ZWEMTRAINING GESTAAKT
In verband met de lage temperatuur
van het water (15 a 16 graden) heeft de
zwemclub „Twenhaarsveld" woensdag
j.l. voor het laatst getraind en gezwom
men.
Dikwijls is de fotografie een methode
om meer te zien dan het ongewapende
oog. Luchtfotografie door verschillende
filters toont vaak aan waar oude ruïnes
onder de bodem liggen. De oude rivier
bedding verraadt zich door een donker
der getinte vegetatie, dan het omringde
land enz. De amateurfotograaf kan door
een bepaald standpunt in te nemen en
eveneens speciale filters te gebruiken, het
landschap in al zijn typerende karakteris
tiek laten zien.
Bijgaand heuvellandschap vertoont door
de afwisseling van weiden en heggen een
bepaald patroon.
Om bomen en struiken beter te doen
uitkomen is een groenfilter (bij zwartwit-
fotografie) vaak een uitstekend middel.
Een juist gebruik van de technische
hulpmiddelen geven de amateurfotograaf
de kans om tot een kreatieve uitbeelding
van het landschap te komen.
De Nederlandse schilderkunst van de
zeventiende eeuw was de spiegel van het
dagelijkse leven in die tijd. Het was voor
een groot deel aan haar te danken, dat
we zo'n duidelijk en rijk geschakeerd
beeld hebben van de maatschappij van
onze voorouders uit de gouden eeuw en
van die mensen zelf. We kennen hen als
magistraten en kooplieden, doch ook als
bedelaars en rondtrekkende muzikanten.
Eveneens echter kennen wij de verschil
lende millieus, waarin zij verkeerden: de
voorname regentenkamers, de herber
gen, de woonvertrekken en de kermis
sen. Vrijwel alle schilders uit die periode
hebben daartoe het hunne bijgedragen;
de een in meer, de andere in mindere
mate. Van hen, die met zijn oeuvre ons
een brede, veelomvattende blik heeft ge
gund in de spiegel van zijn tijd, is Jan
Steen zonder enige twijfel de belang
rijkste.
GEEN ONTAARDE VADER
Als er ooit een schilder is geweest die
door de aard van zijn werk zichzelf in
een verkeerd licht plaatste, dan was hij
dat wel. Afgaande op zijn schilderijen
heeft men lange tijd gedacht, dat hij een
man is geweest, die alleen maar leefde
voor de pret en weinig belangstelling
voor ernstige zaken had. Er zijn hem
zelfs lelijke dingen in de schoenen ge
schoven, b.v. door het verhaal, dat hij op
zekere dag een grote hoeveelheid pan
haring had gekocht met de bedoeling
daarop zijn zoons te tracteren. Hij zou
namelijk hebben gehoord, dat deze vis
de pest kon veroorzaken. En hij hoopte
nu maar dat, als zijn jongens er flink
van aten, „het kerkhof een grote rust, in
huis zou brengen
Om dit verhaal te kunnen geloven zou
men de Schilderijen van Jan Steen niet
moeten kennen. Want wie ooit het
prachtige doek „Het gebed voor de
maaltijd" zag, weet, dat de schilder
hartstochtelijk van zijn kinderen moet
hebben gehouden Met hoeveel liefde
heeft hij het meisje en de jongen, die
ter weerszijden van de moeder achter de
tafel zijn gezeten, geschilderd! En hoe
innig vergenoegd zit hij zelf, geheel
rechts naar die kinderen te kijken!
Nee Jan Steen is vast geen ont
aarde vader geweest. Evenmin was hij
een nietsnut, die alleen maar aan ple
zier maken dacht.
Niet lui, wel zorgeloos
Het is waar, dat hij weinig zakelijk
was en de financiën slecht kon beheren;
men mag hem gerust zorgeloosheid ver
wijten. Maar lui was hij bepaald niet.
Integendeel, hij moet vaak hebben ge
werkt als een paard. Want hij maakte
ongeveer achthonderd schilderijen, dat
is gemiddeld 24 per jaar of twee per
maand. En als men ziet, hoe zorgvuldig
verscheidene van zijn bekendste doeken
tot in de kleinste details zijn uitgewerkt,
dan vraagt men zich af: hoe is het mo
gelijk?
De geboortedatum van Jan Steen is
niet bekend. Hij moet echter liggen in
1626 omdat hij opgaf 20 jaar te zijn,
toen hij zich in november 1646 liet in
schrijven als student in de letteren aan
de universiteit te Leiden. Zijn ouders
waren de brouwer Havick Jansz. Steen
en Elisabeth Wybrantsd. Thadeus Capi-
teyns.
Al op jeugdige leeftijd openbaarde
zich bij Jan Steen de lust tot tekenen
en schilderen. Hij ging in de leer ver
moedelijk bij Nicolaus Knüpfer te
Utrecht van Adriaen van Ostade te
Haarlem. Later was hij nog leerling van
de landschapschilder Jan van Goyen in
Den 'Haag, doch in 1646 was hij weer in
Leiden, waar hij, zoals wij al vermelden,
zich liet inschrijven in het Album Stu-
diosorum. We mogen aannemen, dat dit
gebeurde om vrijstelling te verkrijgen
van schuttersdiensten en van wijn- en
bieraccijns. Want studeren zal er niet
veel bij zijn geweest; althans, in het be
gin van 1648 trad hij toe tot het St. Lu-
casgilde te Leiden, het gilde van de
schilders, dat toen pas was opgericht.
Hij bracht „leven in de brouwerij"'
Lang bleef hij niet in de sleutelstad.
Al spoedig vertrok hij naar Den Haag,
waar hij een sterke trekpleister had in
de persoon van de dochter van zijn ge
wezen leermeester. Op 3 oktober 1649
trad hij met Margaretha van Goyen in
het huwelijk. Er werden drie kinderen
geboren: Thaddeus op 6 februari 1651,
Eva op 12 december 1653 en Cornelis te
omstreeks 1656. Beide eerstgenoemden
kwamen in Den Haag ter wereld, de der
de waarschijnlijk in Warmo.id. Ook is
het niet onmogelijk, dat Cornelis werd
geboren in Delft, waarheen de schilder
in 1654 of 1655 was verhuisd en waar hij
de brouwerij ,.De Slange" had gehuurd.
De brouwerij werd geen succes. Jan
drukte wat dit betreft 'niet de voetspo
ren van zijn vader, die een welgesteld
brouwer was. Hij had andere dingen aan
het hoofd en bekommerde zich er weinig
om, dat het magazijn vol met grondstof
fen lag en de klanten om bier vroegen.
Maar Grietje, zijn vrouw, moest zorgen
dat er elke dag eten op tafel kwam en de
leveranciers werden betaald. Zij zat met
de zorgen en op een goede dag moet ze
hem eens flink onder handen hebben
genomen en op het hart hebben gedrukt,
dat hij moest zorgen, dat er wat leven in
de brouwerij kwam. Jan beloofde beter
schap en liet althans, zo wil het ver
haal de grote ketel vol water pompen,
deed de mout er in en kocht vervolgens
een koppel eenden, die hij in de ketel
liet zwemmen. Toen de eenden, van
streek geraakt door de vreemde vloeistof
die hun element niet was, angstig rond
fladderden, riep Jan zijn Grietje en in
formeerde of er nu eindelijk leven ge
noeg in de brouwerij was
Schilderend herbergier
Na zijn verblijf in Delft woonde de
schilder in Warmond en Leiden en om
streeks 1660 vestigde hij zich in Haar
lem, waar in 1669 zijn vrouw overleed.
In 1672 ging hij terug naar Leiden, waar
hij de ouderlijke woning inrichtte als
herberg en in het huwelijk trad met
Maria van Egmont, weduwe van de
boekhandelaar Nicolaas Herculens. Fi
nancieel ging het hem niet al te best.
Want toen hij in 1679 was overleden,
bleef zijn vrouw in kommervolle omstan
digheden achter en moest zij door het
verhuren van kamérs aan studenten in
haar onderhoud voorzien.
De schilderijen, die Jan Steen ons
heeft nagelaten en die over vele musea
en particuliere verzamelingen in binnen-
en buitenland zijn verspreid, zijn alle
spiegels, waarin we, zoals we in de aan
vang van dit artikel al hebben opge
merkt, vele facetten van het leven in de
gouden eeuw zien. We aanschouwen hui
selijke tafereeltjes en natuurlijk herberg
scènes, enz., en daarbij valt het op, dat
de schilder vaak moraliserend optreedt.
Zo hangt er op het schilderij van de
dronken vrouw, in het Rijksmuseum te
Amsterdam een prentje met een gebril
de uil, dat als onderschrift heeft: „Wat
baet er kaers noch bril, als den uyl niet
sien en wil". En deze vraag heeft dan
kennelijk betrekking op de naast de
dronken vrouw zittende man, die ook
verre van nuchter is.
Spot en zelfspot
Jan Steen heeft heus niet uitsluitend
meesterwerken geschilderd. Er zijn in
zijn omvangrijke oeuvre heel wat zwak
ke schilderijen. Maar de toppen zijn zo
danig, dat men er alles wat de schilders
van de gouden eeuw hun roem heeft be
zorgd, in verenigd vindt.
Tenslotte was Jan Steen, zoals dr. A.
B. de Vries, directeur van het Maurits-
huis in Den Haag heeft geschreven in de
catalogus ter gelegenheid van de grote
Steententoonstelling die in zijn museum
werd gehouden, een kunstenaar, die
zichzelf niet anders zag dan zijn mede
mensen. Daardoor bezat hij in hoge ma
te die kostelijke eigenschap van spot en
zelfspot.
En omdat hij zo menselijk was als
schilder en als schilder zo humaan, is
hij in de volksverbeelding overgegaan en
klinkt zijn stem vandaag nog even
krachtig als tijdens zijn leven.
De trainingsavond voor het le elftal
met eventuele reserves is gesteld op de
dinsdagavond.
De trainingsavond voor het 2e elftal
met reserves is gesteld op de woensdag
avond.
De spelers, die hiervoor in aanmerking
komen worden hiervan per circulaire in
kennis gesteld.
Deze beide trainingsavonden worden
verzorgd door de heer Halle.
De donderdagavond, is voor alle leden,
die interesse hebben om te trainen van
het 3e, 4e en 5e elftal met hun reserves.
De leiding hiervan berust bij de heer
Kwintenberg. Voor wat betreft de trai
ning van de junioren en pupillen wil het
bestuur nog enkele dagen beraad hou
den. O.a. zal naar geschikte tijden en
medewerkers gezocht worden, om tot
een goede oplossing in deze te komen.
Ook het bestuur van de V.V. Holten
gaat af op het gezegde „de Jeugd is onze
toekomst". De jeugd is in de nieuwe
competitie sterk vertegenwoordigd. Een
dezer dagen ging het T.V.B.-bestuur ac-
coord met deelname van een derde ju
nioren elftal, zodat „Holten" thans met
elf elftallen aan de competitie deelneemt.
Te beginnen met het nieuwe seizoen
heeft het bestuur besloten de donateurs-
kaarten strikt, persoonlijk te stellen. Dus
voortaan hebben de donateurs enkel toe
gang op vertoning van de donateurskaar-
ten.
