DE ELEKTRISCHE AUTO
ÖETROIT-CITY
Dagcamping op de Holterberg officieel geopend
Ongereptheid natuurgebied blijft behouden
Diploma zwemmen
Drie avonden van bezinning
Zntprdag 2!) juli 1967
HOLTENS NIEUWSBLAD
Met enkele forse trekken aan een
handzaag, heeft de burgemeester van
Holten, Mr. W. H. Enklaar, woensdag
middag de slagbomen doorgezaagd, die
het laatste beletsel vormden voor de
toegang tot de prachtige dagcamping
met speelveld, die het Staatsbosbeheer
heeft aangelegd op de Holterberg in de
nabijheid van de brandtoren. Dat ge
schiedde onder het toeziend oog van
een aantal autoriteiten, die ten nauwste
betrokken zijn bij het beleid en de be
vordering van de recreatie op de Over
ijsselse Heuvelrug.
Tot het groepje genodigden behoorden
o.m. loco-burgemeester P. Molenaar en
wethouder Broens van Hellendooz-n, wet
houder J. Rietberg van Holten, Drs. A. V.
J. den Hartogh, rijksconsulent voor de
openluchtrecreatie te Assen, de heer G.
van der Weyde, chef afd. Verblijfsre-
creatie van de A.N.W.B.. de heer A.
Vel-tman, directeur van de provinciale
V.V.V., de heer H. van der Wal, inspec
teur van de prov. Overijsselse stichting
voor de bosbrandbestrijding, de direc
teur van gemeentewerken te Holten, de
heer T. Prak en diens rechterhand, de
heer P. B. Muller, die als technisch
ambtenaar, de plannen heeft uitgewerkt.
Drs A. Heytze te Utrecht, socioloog van
de staf-afdeling recreatie van het Staats
bosbeheer. afgevaardigden van de Hol-
tense V.V.V. en mevr. Enklaar, de echt
genote van Holtens burgemeester. Ook
de werknemers van het Staatsbosbeheer,
die veel werk verricht hebben aan de
totstandkoming van de dagcamping en
die daarop toezicht zullen uitoefenen,
waren uitgenodigd.
De houtvester. Ir. A. van Maaren te
Zwolle, leidde de burgemeester met een
kort woord in, waarbij hij zijn grote
vreugde uitsprak over de voortreffelijke
samenwerking met het gemeentebestuur
van Holten bij de planning en de tot
standkoming van dit dagkampeerterrein.
Het is voor Holten een blijde dag, al
dus de burgemeester, nu aan het re
creatiepakket, dat wij aan het opbouwen
zijn in onze gemeente, weer een onder
deel wordt toegevoegd. Even is men ge
schrokken, toen in de pers geen al te
prettige reacties naar voren kwamen bij
het totstandkomen van deze plannen,
maar Mr. Enklaar wees er uitdrukkelijk
op. dat het gemeentebestuur van Holten
er op uit is de Holterberg zo ongerept
mogelijk te bewaren.
Deze dagcamping kan dienen om an
dere gebieden van de Holterberg rustig
te houden en spreker voorzag zelfs de
mogelijkheid om het bermtoerisme langs
de recreatieweg en haar zijwegen op te
vangen en het stoppen langs deze weg
te beperken. Maar dit soort kampeer-
gelegenheden moeten zich niet als een
olievlek over de Holterberg uitbreiden.
Het besluit tot stichting is genomen in
volle overeenstemming en de wens zich
niet te laten verleiden om haar groter
te doen worden. De burgemeester prees
de goede samenwerking in dit verband
met de nabuurgemeente Hellendoorn en
bracht de heer van Maaren dank en lof
voor het genomen initiatief.
Ook de heren Prak en Muller werden
in zijn dankwoord betrokken, terwijl de
burgemeester zich o.m. verheugde over
de aanwezigheid van de heren van der
Weyde van de A.N.W.B. en Veltman van
de proV. V.V.V.
Na deze woorden hanteerde de burge
meester de reeds genoemde handzaag en
gingen de met groen versierde slagbo
men omhoog.
Het terrein
Via de door de fa. Krekel Zn. aan
gelegde verharde weg wandele het ge
zelschap naar de beide terreinen en be
zichtigde het de interessante keuze mo
gelijkheid, die deze bieden. Deze dag-
camping is n.l. gesplitst in twee delen.
Het linker terrein is voorzien van een
flinke parkeerplaats (capaciteit plm. 60
auto's), maar verder afgesloten voor alle
verkeer. Het rechterterrein mag wel met
auto's enz. worden bereden en men kan
er zijn -tent, tafel of stoelen direct naast
de wagen of caravan opstellen. Dit
spaart gesjouw, maar is wat onrustiger.
Op verschillende plaatsen zijn padde
stoelen. evenwichtsbalken, rondom een
zandbak opgesteld, die voor het spelen
een gesloten ronde vormen. Het gehele
terrein, met inbegrip van de toegangs
weg, bosstroken, heide en beplantingen,
Bezichtiging van het
dagkampeerterrein
van het Staatsbosbeheer
na de officiële opening
omvat ongeveer 5 ha, waarvan omstreeks
twee en een halve ha als grasveld is
aangelegd.
Nieuw fietspad
Medegedeeld werd nog, dat binnen af
zienbare tijd een fietspad vanaf de Noet-
selerberg naar deze dagcamping zal
worden aangelegd, zodat fietsers de toe-
ristenweg kunnen mijden Overigens zijn
in het gebied van het Staatsbosbeheer
geen grote nieuwe voorzieningen te ver
wachten.
De helft van de aanlegkosten zijn door
het Ministerie van C.R.M. betaald uit de
z.g. Incoretpot en de andere helft door
Staatsbosbeheer, vertelde Ir van Maaren
tijdens het bezoek aan Hotel „De Die
ken", waar een frisse dronk werd aan
geboden.
Het geheel is nog niet af. Er zal nog
een toiletgebouwtje komen en waterlei
ding worden aangelegd. Ook aan de ve
getatie rondom de speelweiden zal nog
het een en ander moeten gebeuren.
Er zullen nog wandelroutes en z.g.
voetsporen vanuit de camping worden
samengesteld.
Ir van Maaren dankte het gemeente
bestuur voor de directie van het werk en
voor de mankracht, die geleverd is voor
deze mooie recreatiegelegenheid en het
wegenbouwaannemersbedrijf Fa. J. Kre
kel Zn. voor de prachtige aanleg van
de toegangsweg en het parkeerterrein.
I want to go home, Oh how I want
to go home.
Last night I went to sleep in
Detroit-city,
I dreamed about the lie I left at home
(Arthur Alexander op DOT D 106.)
De song van Arthur Alexander roept
herinneringen op en inspirert me om
iets over Detroit te schrijven.
Toen in de winter van 1846 Ds. Van
Raalte met een groep emigranten De
troit, de hoofdstad van Michigan (V.S.)
bereikte, schreef hij in een brief aan zijn
collega Bruimmelkamp in Nederland:
„Deze stad is nog jeugdig. De straten zijn
hier nog geheel verbleven; alleen brede
houten paden langs de huizen en dwarse
voetpaden om aan de overkant van de
straat te komen. Aan modder dus geen
gebrek."
We zijn nu 120 jaar verder. Detroit
heeft nu bijna 4 miljoen inwoners. Buiten
de binnenstad met haar wolkenkrabbers
is het ongelooflijk ruim gebouwd. De
huizenkomplexen zijn uitgestrooid ovfcr
een oppervlakte van 600 vierkante kilo
meter. Je krijgt enig begrip van deze uit
gebreidheid. als je rijdt langs de Edsel
Ford Freeway, een autobaan, die de stad
in haar lengte doorsnijdt. Van St. Clair,
op 't ene eind, tot Dearborn-Heights, op
't andere, is een afstand van 40 km, dus
ongeveer van Deventer tot Almelo. Het
is een achtbaansweg zonder kruispunten.
Alle kruisende straten lopen over viaduk-
ten en je moet verschrikkelijk goed op
letten. als je een oprit moet hebben naar
een kruisende straat. Je mag niet lang
zamer rijden dan 70 km en niet sneller
dan 100. De auto's rijden doorgaans bum
per aan bumper op alle banen. Er wordt
aldoor gewisseld door automobilisten, die
er af moeten of ook die proberen uit te
wijken naar een baan, waar ze nog wat
vlugger kunnen opschieten. Herhaaldelijk
stokt de stroom, omdat er auto's op el
kaar zijn gebotst. Een veiligheidsbrigade
heeft posten van afstand tot afstand. In
Groepje dagkampeerders, die reeds van de camping gebruik maken
een minimum van tijd zijn ze aanwezig en
slingeren met een takel de versperrende
auto's naar de kant. De auto-lawine her
neemt direkt haar maximum-snelheid en
raast verder naar Toledo, Buffalo, New-
York.
Ford is 't kloppende hart van Detroit.
De fabrieksterreinen, kantoren en proef-
ritbanen van de Fordfabrieken te De
troit-Dearborn beslaan een oppervlakte
van 700 ha. De omgeving is landelijk ge
houden: een riviertje slingert er door en
overal zijn boomgroepen gespaard. Tot
het komplex behoren ook de door Ford
gestichte scholen en musea.
Detroit vertoont de laatste jaren het
zelfde beeld als Chicoga. Washington en
andere Amerikaanse steden. In het heu
velige landschap buiten de city verrijzen
bij duizenden de luxueuze bungalows, on
eindig gevarieerd in bouwtrant en kleur,
's Middags tegen vijf uur begint de grote
exodus, als een stroom van auto's de city
met haar winkels, fabrieken en kantoren
verlaat. In de oude verlaten woonwijken
nestelen zich de negers. Wie door de
straten van de city loopt, krijgt de in
druk, dat er minstens zoveel zwarte als
blanke bewoners zijn. De negers zijn
echter veel meer op straat dan de blan
ken.
Door de grote werkloosheid in het zui
den, als gevolg van de mechanisatie van
de katoencultuur en de aanhoudende dis
criminatie, zijn er millioenen negers naar
de noordelijke industriecentra vertrok
ken. Ze hoopten op lotsverbetering, goed
betaald werk en een bewoonbaar huis.
De noordelijken waren immers tegen
discriminatie van de negerbevolking en
voorstanders van gelijke civiele rechten?
De situatie is nu zó, dat er automatisch
toch weer negerstraten en zelfs neger-
wijken zijn ontstaan. Meer dan honderd
jaar hebben deze mensen en hun voor
geslacht geleefd in het zuiden in mise
rabele shacks (negerketen) en van de
normale bewoning van een goed huis
hebben de meesten geen begrip. Boven
dien hebben ze hun wantrouwen tegen
over de blanken nog nooit kwijt kunnen
raken met als gevolg een geërfd apart-
heidsgevoel. Merkwaardig is, dat de
negers, die geld verdienen, wel snel van
de blanken hebben overgenomen het
principe van de levensgenieting: het rij
den in een dure auto, het kopen van
mooie kleren en lekker eten en drinken.
De blanke stedelingen zijn geschrokken
van deze leefwijze, van de binnen een
jaar zwaar gehavende huizen en platge
lopen tuinen aan de eens zo keurige bou
levard. En nu gebeurt, wat ten koste van
alles had moeten worden voorkomen, dat
de kloof zich verdiept en dat dit (tijde
lijke) onheil zich gaat vereeuwigen. De
blanken trekken zich terug in de neger-
loze buitenwijken en vermijden zoveel
mogelijk alle contact met de negerbevol
king, die, zoals men hoort zeggen,, „onze
Amerikaanse kuituur kapot maakt".
Verreweg de meeste Amerikanen, die
ik vorig jaar te Detroit en elders sprak,
zijnvoorstanders van een apartheids-
NIEUWE ONTWIKKELING VAN EEN OUD GEGEVEN:
KRIJGT EEN NIEUWE TOEKOMST
In een tijd waarin elektriciteit, raket
aandrijving en atoomenergie niemand
meer verbazen, rijdt ons voornaamste
vervoermiddel nog altijd door middel
van een sterk verouderde machine, die
lekt, trilt, stinkt, kan bevriezen en koken,
lawaai maakt, veel ruimte in beslag
neemt en over het algemeen niet be
paald betrouwbaar is.
Met deze bezwaren voor ogen is het
geen wonder dat er ernstige plannen en
projecten zijn om de benzinemotor te
vervangen door een elektrische. Heeft de
elektrische auto nu werkelijk toekomst?
LUCHTVERONTREINIGING
VRAAGT NIEUWE KRACHTBRON
Dat de elektrische auto tamelijk plot
seling in de belangstelling staat, is in de
eerste plaats te danken aan de acties
die tegen de autoconcerns zijn gevoerd
over de toenemende luchtverontreini
ging.
De schadelijke gassen beginnen een
bedreiging van de volksgezondheid te
vormen en een van de voordelen van
een elektrische krachtbron voor auto's is
het ontbreken van de schadelijke uit
laatgassen.
Maar de verwezenlijking van de elek
trische motor is iets wat naast vele voor
delen ook ernstige problemen met zich
mee brengt. Al in 1899 reed de Belg Ca-
mille Jenatzy met een „elektromobiel"
een recordsnelheid van niet minder dan
105 km/u. Dat was in de tijd waarin de
strijd tussen benzine-, stoom- en elektro
motor in volle gang was, die door de ben
zinemotor tamelijk snel werd gewonnen.
De taxi's
In Amsterdam hebben nog enkele ja
ren elektrische taxi's gereden, maar hun
actieradius bleef beperkt, omdat de ac
cu's snel leeg raakten. De stoomwagen
kennen de ouderen onder ons alleen nog
in de vorm van de stoomwals.
Het systeem van de elektrische aan
drijving is sinds de tijd van die eerste
elektrische auto uit 1900 weinig veran
derd. Het gaat om een elektromotor die
de wielen aandrijft en zijn energie put
uit een accu, de lood-zwavel-accu. De
snelheid van de motor wordt door de be
stuurder geregeld en hierin zijn sinds
die tijd veranderingen ten goede geko
men. Inmiddels is men druk bezig met
de ontwikkeling van nieuwe motoren en
accu's, die nog geen van alle bevredigen
en waardoor het nog wel enkele jaren
zal duren voor een aanvaardbare oplos
sing is gevonden.
De ontwikkeling van de accu wordt al
bedreigd door de brandstofcel, waarbij
door toevoer van chemische stoffen een
reactie op gang komt waardoor stroom
ontstaat. In de accu wordt door een
chemisch proces stroom bewaard. De
accu heeft alleen elektrische aansluiting
nodig, wat weer een voordeel is verge
leken bij de brandstofcel, die naast elek
trische aansluitingen ook aansluitingen
voor brandstoftanks nodig heeft.
Nadelen
Een nadeel bij de toepassing is dus
dat er ruimte in de wagen verloren gaat
en het gewicht toeneemt. Bij de accu is
dat niet het geval, maar daarbij speelt
dat andere grote nadeel een voorname
rol, namelijk de beperkte actieradius, de
kleine afstand die men kan rijden. Als
de accu leeg is, moet hij worden opge
laden (eh dat vergt 12 tot 24 uur) of
worden vervangen (en dat vereist tal
rijke „wisselplaatsen" en enorme voor
raden).
Als men bij de toepassing van de accu
een behoorlijke afstand in één keer wil
afleggen, zouden er een groot gewicht en
politiek, naar het voorbeeld van Zuid-
Afrika.
De bevolking van de noordelijke staten
heeft in vorige jaren (uit de verte!) de
negers gesteund en ze aan een wet op
gelijke burgerlijke rechten geholpen. Dat
was de eerste stap, waarop een tweede
moest volgen: de praktische toepassing
van de wet in het maatschappelijk leven.
Nu het er op aankomt, om met veel ge
duld en met alle denkbare middelen een
vruchtbare integratie te bewerken en de
negergemeenschap op te trekken tot een
ordelijk en geciviliseerd leven nu trekt
de blanke zich verstoord en onwillig te
rug. Als je door de negerbuurten komt,
is je eerste impuls, dat de blanken schoon
gelijk hebben. Maar als je nadenkt, de
vóórgeschiedenis van dit alles en, last
but not least, het gebod van de naasten
liefde laat meespreken, dan zie' je, hoe
immoreel en uitzichtloos deze houding is.
De negers separeren zich en hebben raad
noch voorbeeld van de blanken nodig,
die zich immers nog steeds als een super
klasse beschouwen. En in de verte dreigt
de katastrofe, de dag van de explosie,
zoals in Newark en andere steden.
We keren terug naar Alexanders song
„Detroit-city". De efenzame, dakloze
neger, die zijn familie in het zuiden
achterliet in de hoop in de grote indu
striestad een kapitaaltje te verdienen,
overdenkt zijn fiasco. Hij krijgt heimwee
naar het armelijke ouderhuis in het zui
den, waar in elk geval nog liefde leeft.
I want to go home
(Thuis menen ze, dat ik een groot heer
werd in Detroit-city. De brieven, die
ik schreef, hebben hen dat wijs ge
maakt. Maar bij dag doe ik de ronde en
bij nacht zwerf ik alleen. O, lazen ze
maar eens tussen de regelsZoals
je weet, nam ik de goederentrein naar
't noorden. En na al deze jaren zie ik:
het was verknoeide tijd. Daarom ben
ik van plan mijn dwaze trots te zetten
op de goederentrein naar 't zuiden om
weer terug te rijden huiswaarts.
Waar ik mijn geliefden achterliet
zo ver van hier.)
G, H. LIGTERINK.
een grote ruimte nodig zijn om dit te
bereiken.
Bij de brandstofcel heeft men één of
meer brandstoftanks nodig. Daarbij spe
len ook andere factoren een rol, zoals de
bestaande benzinestations. De accu
auto maakt die stations overbodig, maar
vraagt wel om ruil-accu's, sleepdiensten
en elektrische stopcontacten langs de
weg. Bij de brandstofcel-auto spelen de
benzinestations wel een rol, omdat ze
naast de bekende produkten ook andere
chemische stoffen kunnen gaan leveren
om de brandstoftanks te vullen. Mis
schien is er in de toekomst een ontwik
keling mogelijk waarbij deze twee syste
men samen kunnen gaan. De voordelen
van de elektrische auto's zijn van dien
aard dat vele Amerikaanse, Engelse,
Franse en Duitse fabrieken zich ernstig
met de ontwikkeling er van bezig hou
den en soms al experimentele elektrische
auto's hebben gebouwd.
Voordelen
De elektrische krachtbron brengt grote
veranderingen voor de auto. Ten eerste
wordt het rijden vereenvoudigd omdat
koppelingspedaal en versnellingsbak ge
heel ontbreken. Er is alleen een draai
kruk nodig zoals een trambestuurder be
dient waarmee men in verschillende
standen toerental en trekkracht regelt.
De elektromotor ontwikkelt geen scha
delijke dampen, is binnen en buiten he
lemaal schoon en werkt volkomen ge
ruisloos. Bovendien is deze krachtbron
geheel trillingsvrij, behoeft geen voor
zieningen om te veel geluid tegen te
gaan, trillingen te smoren en heeft geen
uitlaatgeruisdemper van node.
Ook de onderhoudskosten zijn veel
lager door het beperkter aantal bewe
gende onderdelen. Koppeling, versnel
lingsbak, koelsysteem, met radiateur en
ventilator, startmotor enzovoort zijn niet
meer nodig, zodat de toekomst van de
elektrische auto er zeker rooskleurig
uitziet, al zal het nog wel even duren
voor alle moeilijkheden voldoende zijn
opgelost.
In het natuurbad „Twenhaarsveld"
werd dit seizoen voor de tweede keer ge
legenheid gegeven om een zwemdiploma
te betalen een gelegenheid waarvan 69
jongelui gebruik maakten.
Het examen werd afgenomen door de
chef-zwemmeester de heer G. van Le-
mel. Als vertegenwoordiger van de kring
Twente-IJsselstreek van de Kon. Ned.
Zwembond (KNZB) was aanwezig de
heer J. Hageraats te Almelo. Van de 69
candidaten slaagden er 58. De geslaag
den zijn:
Diploma 1 (meisjes)J. Valk, J. H.
Broekhuis, A. G. v. d. Berg, J. J. A. Wes-
terik, H. Vincent, E. J. Hofmeijer, G. ten
Veen, G. Nijkamp, G. Boode, G. Jansen,
E. M. Hardon, J. J. G. Boode, J. J. H. To
ren, G. M. Loman, G. H. Meesterberends,
L Wijnober, J. J. Schuppert, W. Schöp-
pers, M. A. Gerbers, M. A. Molenaar.
Diploma 1 (jongens)R. Sprakel, W. J.
A. R. Rietberg, H. Diks, H. J. Pasop, J.
Boode, A. Haan, H. Hofman, A. van
Beek, F. Mekking, J. A. M. Opdeijn. J. B.
ter Morsche, H. H. Boesveld, H. Valk, J.
F. Vijn, A. H. Buiten, J. G. Hofmeijer, G.
J. Lonink, J. Molenaar, M. Frauke en C.
ten Brink.
Diploma „Zwemvaardigheid 1"
(meisjes)
M. A. Bossen..
(jongens)
H. W. Jalink, J. Harbers en D. J. Meu-
leman.
Diploma „Geoefend zwemmer"
(meisjes)
G. ten Hove, W. Redeker, G. F. A. Ger
bers, G. Honingh en T. J. S. M. Molijn.
(jongens):
J. C. H. Lohman, J. Lubbersen, H.
Bomhof, G. H. Meesterberends en P. van
Essen.
Onder het motto „Drie avonden van
bezinning" worden ook dit jaar weer in
terkerkelijke samenkomsten gehouden
in de aan meer dan duizend personen
plaats biedende tent in „Kalfstermans-
weide" aan de Stationsstraat.
In de zondagavond gehouden eerste
samenkomst die plm. 600 bezoekers trok
sprak de eerw. heer A. Schellevis pasto
raal medewerker der Herv. gemeente te
Holten over het onderwerp „Wat moet
je van de bijbel geloven".
Aan deze avond werd medewerking
verleend door Holtens Gemengd Koor
dat o.l.v. de waarn, dirigent Wim Jansen
een drietal liederen zong.
Vrijdagavond (28 juli) zal in de 2e
bijeenkomst spreken ds H. Stukker, bapt.
pred. te Arnhem. Hij koos als titel van
zijn onderwerp „Het leven lacht ons toe".
Door de sopraan Riek Bolink-Lande-
weerd zullen in deze samenkomst enkele
bekende geestelijke liederen worden ge
zongen.
In de slotbijeenkomst van zondag
avond 30 juli waaraan medewerking zal
worden verleend door de Chr. gem.
Zangvereniging „Soli Deo Gloria"
spreekt ds Jac. de Vries, te Scheveningen
(oud-voorganger der Ned. Herv. gemeen
te te Holten) over het onderwerp „Het
tijdperk van vrouw Holle".
De kommissie uit de beide kerkera
den nodigt gaarne bij deze ook hen die,
met vakantie hier verblijven hartelijk
uit tot het bijwonen van deze avonden.
De toegang tot deze samenkomsten,
die om 8 uur beginnen is vrij.
Wel zal tot dekking van de hoge kos
ten een kollekte worden gehouden.
