Uil Hollens historie
„Conflicten om carlo"
*sm
?.De Halm971
Duizenden
ogen
Ouwe Pur©§
Filmnieuws
SCHIPPER
gesloten.
Firma H. J. AAFTINK Zn.
verpakt en gesneden brood
De gitaar in de schijnwerper
WERKSTER
Hotel „Müller"
Met Kerst gaan
ze verloven.
FEUILLETON
Zaterdag lo december 1962
HOLTENS NIEUWSBLAD
pagina 2
Het watergat wordt leeg.
Je 'hebt soms van die mensen, die graag
een ander willen helpen. Nu woonde er in
Bathmen een graaf. De man was zeer rijk.
En hij hoorde er van, dat de Holtense
Berend Jan het watergat leeg wilde heb
ben. Berend Jan had het wel goed be
keken, maar niet goed genoeg. De bodem
van de Schipbeek lag gelijk met de bodem
van het watergat. Op sommige plaatsen
aanzienlijk lager. Daar stond tegenover,
dat er wel hoogten waren, maar dat kon
men zo niet zeggen. De graaf van Bath
men dan, stuurde op een goeden dag zijn
watermolenaar naar het Holterbroek om
eens poolshoogte te nemen. Een week
later brachten vijf boerenwagens de wip
molen naar het watergat. De Holter
schout stuurde Jan van Waardenborg, de
dorpsdiender, naar het watergat. Om de
boze geesten te vangen, zo die boven wa
ter mochten komen. Jan ging niet zo maar
af op het watergat. Hij ging eerst naai
de Holter predikant. Die bad 's Heren
zegen voor hem af. Hij nam het gewisse
voor het ongewisse. Hij ging op raad van
zijn vrouw, die van huis uit Rooms was,
naar de heilige bomen. En liet zich belezen
door Knip Mariege, een klopban. En nu
was Jan Waardenborg zeker van zijn
zaak. De schoutinne gaf hem nog een
heiligenbeeldje mee, dat had zij nog uit de
tijd van haar overgrootmoeder uit de
Roomskatholieke tijd. Zij had het nooit
aan de predikanten durven vertonen. Dan
zou ze verdacht worden van bijgeloof. Nu
bijgelovig was de schoutinne wel, net als
vele Holtenaren. Maar Jan Waardenborg
nam roggebrood met reuzel mee, dat was
goed tegen boze geesten. Broek Berend
Jan zag het water zakken, enkele klippen
kwamen al boven water. Maar het duurde
drie weken voordat de bodem te zien was.
De graaf van Bathmen wilde graag de
vis hebben, maar toen er een mensen
geraamte ontdekt werd in het watergat,
had de graaf er tabak van. Hij wilde de
vis niet meer zien. De wipmolen ging
weer weg. De herfststormen kwamen, de
Schipbeek trad buiten haar oevers en liet
het watergat weer vol water lopen. En de
boze geesten voelden zich weer fit. De
schoutinne wist het wel: op dat werk daar
kon geen zegen rusten. Broek Berend
Jan luisterde en geloofde aan God noch
gebod, zelfs niet aan boze geesten. De
graaf van Bathmen kreeg medelijden met
Broek Berend Jan. Hij bezorgde hem een
baan in Deventer. Natuurlijk verkocht
Berend Jan zijn kleine bedoening aan de
graaf. En tien jaar later was hij een ge
zeten viskoper te Deventer en nog weer
tien jaar later kocht hij het mooiste huis
te Holten en hing daar de hoge Piet uit.
Hij werd dorpsman en onderschout en
vertelde iedereen hoe het moest en niet
moest. Ook op de markevergadering
kwam Berend Jan. Hij had grond gekocht,
veel grond, want hij had van de graaf van
Bathmen geleerd wat grond waard was.
De eerste maal dat hij op de markever
gadering kwam, werd hem een stoel ge
presenteerd. Tot grote ontsteltenis van de
(heren hield hij een toespraak tot de
armen. Hou je taai, mannen! riep hij,
Eens komt de tijd, dat jullie ook op stoe
len zitten. De erfmarkerichter, een De
venter aristocraat, vroeg hem of het niet
wat minder kon. Berend Jan voegde de
markerichter toe, of meneer even de bek
wilde houden, tot hij uitgesproken was.
De Holter burgers en boeren wipten van
plezier op hun stoelen. Op een goeden
dag kreeg Broek Berend Jan, Stro-Rolef
op bezoek. Stro-Rolef had heimwee naar
Holten. Broek Berend Jan luisterde naar
de smeekbeden van Rolef. Heb je geld?
vroeg hij Rolef. Geld! kreet Rolef, waar
zou ik dat van hebben? Weet ik niet, maar
armen hebben wij hier genoeg. Als je
waar kunt maken, dat je niet armlastig
wordt, dan kun je in Holten komen.
Wacht maar tot over veertien dagen,
kom dan eens terug. Broek Berend Jan
had drie zonen en drie dochters. Zij
woonden allen te Deventer. Zij hadden
goede banen. De jongens ten minste, en
de dochters waren goed getrouwd. Maar
op een dag werd het Teven van Broek
Berend Jan vergald door de Rotgans. De
Rotgans was een zwerver die in zijn jeugd
veel had omgegaan met Berend Jan. De
Rotgans was van goeden huize, maar hij
was aan het zwerven geraakt en was nu
stoelenmatter. Hij liep er vrij haveloos bij,
sliep des nachts in schoppen en schuren
en scharrelde zijn kostje op. Hij kwam
ook aan het deftige huis van Berend Jan.
De dienstbode deed de deur open. De
Rotgans met een haveloze bos haar, een
geweldige snor en een stoppelbaard van
drie dagen, een bos biezen op de rug,
sprak: Juffrouw, is mijn vriend ook
thuis, ik zou graag mijn vriend spreken.
Het meisje holde naar de achterkamer.
Juffrouw, riep ze, er is een griezelige
kerel aan de deur, die wilde zijn vriend
spreken. Vraag, wie hij is, gebood de
vrouw van Broek Berend Jan, die zich
a HUID en HANDEN 1 m
na haar Deventer tijd juffer liet noemen.
Het meisje ging terug naar de deur. Wie
is u? Er kwam een brede grijns op 'het
gelaat van de Rotgans. Zeg maar Rot
ganzen Jan Willem! Hij noemt zich Rot
ganzen Jan Willem, verklaarde het meisje
aan de juffer. De vrouw van Broek Be
rend Jan stoof geagiteerd de mooie kamer
binnen waar haar man in een gemakke
lijke stoel bij het haardvuur zat. Daar is
de Rotgans, hij wil je spreken. Nou dat
kan! was het bescheid van Berend Jan.
Hij schoot in de wit geschuurde klompen
en ging naar de deur. Hij gaf de Rotgans
een hand en zei: Zo, Jan Willem, hoe is
het er mee? Kom mee, loop maar achter
om, dan kun je in de schuur de biezen
afleggen en dan praten wij gezellig eens
een ogenblik. De juffer riep: God-bewaar-
me, ik overleef het niet, hij haalt de
schooier binnen! In de keuken, waar ook
een haard brandde, presenteerde Berend
Jan aan zijn vroegere maat een stoel. De
juffer moest in de keuken voor de mid
dagmaaltijd zorgen en daar zat die vieze
zwerver aan tafel. Koffie, vrouw, com
mandeerde Berend Jan. Want de Rotgans
zou kostelijk vertellen van zijn zwervers
leven.
VAN COEVERDEN.
VEEVOEDERKERN
De stalperiode is weer in volle gang.
Dit houdt in, dat de rundveevoeding weer
actueel is. Een juiste en oordeelkundige
voeding van het vee is voor de rentabili
teit van de rundveehouderij, zeer belang
rijk. Voor dit jaar wordt dit nog eens
extra onderstreept doordat de hoeveelheid
ruwvoer op verschillende bedrijven aan
de krappe kant is en dat de krachtvoer-
prijzen zijn gestegen.
Naast de verschillende andere factoren,
o.a. erfelijke aanleg, heeft de voeding van
de koe een belangrijke invloed op de kost
prijs per liter melk.
Om met oordeel te kunnen voeren is
het noodzakelijk om de rantsoenen te
wegen en te berekenen.
Voor dit doel is de z.g. Veevoederkern
in het leven geroepen. De laatste jaren
heeft hiervoor de heer J. G. Ruiterkamp
als veevoederadviseur zijn beste krachten
gegeven, maar is door omstandigheden
deze winter voor dit werk niet beschik
baar. De commissie heeft getracht een
nieuwe, goede kracht hiervoor te vindoen,
en meent hierin geslaagd te zijn door als
veevoederadviseur de heer H. de Jonge
uit Vroomshoop te benoemen, die hier
reeds werkzaam is. De taak van de com
missie is om leiding te geven aan deze
BEVORDERD
De wachtmeester der Rijkspolitie de
heer A. Timmer, is bevorderd tot wacht
meester le klas.
Aangevoerd 1145 stuks vee, runderen
51 en varkens 1094.
Prijzen: vette koeien van ƒ2.40—2.80
per kg slachtgewicht; melk- en kalfkoeien
van ƒ800—950 per stuk; pinken van
375500 per stuk; graskalveren van
ƒ200275 per stuk; drachtige zeugen
van 225285 per stukloopvarkens van
70—85 per stuk; biggen van ƒ45—60
per stuk.
Overzicht handel: rundvee, handel iets
vlotter, prijzen onveranderd; zeugen, han
del redelijk goed, prijzen staande; biggen,
handel vlot, oplopende prijzen.
Veevoederkern en te zorgen, dat alles een
goed verloop heeft.
Gaarne willen wij u opwekken om deel
te nemen aan ,dit belangrijk werk.
Het kan u de mogelijkheden geven van
betere uitkomsten van de rundveehouderij.
De deelname is gratis.
Opgave hiervoor liefst zo spoedig mo
gelijk bij:
1. Assistent van de RLVD, de heer J. W.
Lubbersen, tel. 06704-438. Zitting elke
dinsdagmorgen van 8.3011 uur op
het bovenzaaltje van de nieuwe Boe
renleenbank
2. Coöp. Zuivelfabriek „De Vrijheid";
3. Coöp. Aan- en Verkoopvereniging.
Zij, die gewasmonsters hebben laten
nemen, behoeven niet op te geven. Zij
worden vanzelf bezocht.
Namens de Commissie
Veevoederkern:
D. AANSTOOT, B 65, voorz.
J. W. LUBBERSEN, secr.
Met de film „Pijlen der Kiowa's*'
welke deze week zondagavond in Irene
vertoond zal worden, heeft de filmcom
missie weer een uitstekende keus ge
daan. Een Indianen film, vervaardigd
in prachtige kleuren met in de hoofd
rollen de bekende sterren Jeff Chand
ler en Maureen O'Hara.
Een film, boordevol actie en avon
tuur, spanning en sensatie waarvan de
jeugd ongetwijfeld met volle teugen
zal genieten.
Evenals in de vele bekende Indianen
boeken, zijn ook deze films tot op de'
huidige dag altijd zeer populair en ge
wild gebleven.
„Pijlen der Kiowa's" verhaald van een
dappere vastbesloten majoor, die aan
de levensgevaarlijke aanvallen der Ki-
owa-Indianen een einde maakt.
Maar voor het zover is, moet er heel
wat stri.jd geleverd worden.
Met het keurig verzorgde bij pro
gramma een filmmenu, waarvan de
jeugd volop zal genieten.
gevraagd voor schoonhou
den kantoor.
TRANSPORTBEDRIJF
Kol weg 74, Holten
EERSTE KERSTDAG
Te koop: een Renault 4
van 1955, Holterberg 47.
Te koop: 10 beste biggen
bij E. Krikkink, Espelo 23a.
De RINGEN kochten
ze bij
Ook u tonen wij graag geheel vrijblijvend onze schit
terende collectie.
Het zal U niet moeilijk vallen een keus te doen uit
A-S, Tanja en Desiree. Stuk voor stuk een lust voor
het oog.
Met de Feestdagen
uit de kwaliteitsbakkerijen van
Door Mt G. W Knapen leraar mu
ziekschool
De tijd, waarin nagenoeg iedereen dacht,
dat de gitaar een instrument was, waar
mee je niets anders kon doen dan liedjes
begeleiden, ligt nog niet zo ver achter ons.
Eigenlijk is het zo, dat de gitaar ook nu
nog maar al te vaak wordt gebruikt als
slaginstrument in de talrijke amusements-
en jazzorkesten om het ritme te verster
ken
Gelukkig is het, dat dank zij een handje
vol gitaristen en gitaarleraren, steeds
meer mensen zich aangetrokken gaan voe
len tot wat men noemt hel serieuze of
klassieke gitaarspel Oók doordat men voor
de radio en televisie steeds meer tijd gaat
besteden aan uitzendingen, die door be
roemde gitaristen worden verzorgd, komt
men steeds meer tot de ontdekking welk
een schoonheid aan tonen en klanken er
in een gitaar zijn verborgen, Is het een
wonder, dat er vele gitaristen zijn, die hun
instrument als een klein orkest beschou
wen? Wanneer u één keer goed geluisterd
hebt naar een gitarist als Andrès Sego_
via, Narciso Yepes, Alexandre Lagoya en
Ida Presti zult U horen en zien, dat dit
geen schromelijke overdrijving is en dat
de gitaar als muziekinstrument, zowel als
solo- en als begeleidingsinstrument zeer
goed in staat is om te kunnen concurre
ren met de verschillende andere instru
menten.
De geschiedenis van de gitaar begint
eigenlijk omstreeks het jaar 1500. Wel heb
ben en zeker al honderden jaren eerder gi
taren of gitaarachtige instrumenten be
staan, maar daarover is zeer weinig' be
kend. De afbeeldingen uit die tijden geven
een groot aantal gelijksoortige instrumen
ten te zien. die op allerlei manieren werden
vastgehouden Sommige van deze instru
menten werden met een strijkstok be
speeld, andere werden met de vingers of
met een zogenaamd plectrum getokkeld.
Hieruit hebben zich twee vormen ontwik
keld, de platte achtvormige, waarin de
gitaar en de viool zijn voortgekomen en
de bolle halve peervormige, waaruit de
luit en de mandoline_achtige instrumenten
zijn overgebleven.
Omstreeks 1500 kwamen de eerste ge
drukte muziekboeken uit en sinds die tijd
zijn we beter op de hoogte. De gitaar had
in die tijd nog maar vier snaren in plaats
van zes. Weldra werd er echter een vijf
de snaar aan toegevoegd en zo. was het
instrument lange tijd in Spanje, Frank
rijk en ook de rest van West-Europa
bijzonder geliefd. De zesde snaar kwam
er pas omstreeks 1800 bij. Dit is gebleven
tot nu toe.
Belangrijke componisten als Joliann Seb.
Bach, Luigi Boccherini en Franz Schu
bert hebben zich zeer tot de gitaar aan
getrokken gevoeld, terwijl de Franse com
ponist Hector Berlioz zelf heeft gezegd
de voorkeur te geven aan de gitaar boven
de piano. Ook componisten van heden inte
resseren zich voor de gitaar. Dit zijn o.a.
Manuel Ponce, Heitor Villa_Lobos, Alfred
Uhl en de Nederlandse componist Henk
Badings
Door de oprichting van muziekscholen
in vele plaatsen van ons land worden de
kinderen al op zeer jeugdige leeftijd in
kennis gebracht met de muziek. In het
eerste stadium van de muzikale opleiding-
van de leerlingen wordt de muzikaliteit
door middel van allerlei oefeningetjes in
klassikaal verband op een bevredigend
niveau gebracht. Dan kunnen de kinderen
les krijgen op een instrument naar hun ei
gen keuze. Onderzoekingen hebben uitge
wezen, dat de gitaar op het ogenblik het
meest gekozen instrument van hen is. In
ongeveer 40 van de 100 gevallen wordt
een gitaar gekozen als favoriete instrument
en heus niet altijd met de bedoeling om
de gitaar tot een slagplank te degraderen.
zien en lezen gaarne
ons blad.
Ook Uw adver
tentie. Daarom
heeft zij zo grote
Waar/41>
waarde.
Twee jaar geleden heb ik een porte
feuille met duizend gulden verloren Die
portefeuille is nooit terecht gekomen Het
was een raadsel. Ik ben er echt dc man
niet naar om nonchalant met geld om te
gaan en ik heb tot gisteren niet kunnen
vermoeden, hoe die duizend gulden zijn
weggeraakt. Ik heb toen de politie in de
zaak gemengd, althans ik heb opgegeven
dat ik een portefeuille had verloren.
Het heeft geen resultaat gehad.
Nu kan tenslotte iedereen zoiets over
komen; ik heb me er dus maar bij neer
gelegd, Maar ongeveer een jaar geleden
ontdekte ik weer iets onregelmatigs.
Plotseling was een chèqueboek verdwe
nen uit mijn bureau Overal heb ik er
naar gezocht, dagen lang, zou ik bijna
zeggen. Toen vond ik het in mijn boeken
kast, in de buurt van een boek, dat ik in
die tijd aan het lezen was. Er was met
het chequeboek niets gebeurd. En hoewel
ik mij niet kon voorstellen dat ik een zo
merkwaardige vergissing zou hebben ge
maakt, heb ik maar aangenomen dat ik
zelf het chèqueboek, tegelijk met dat an
dere boek, in de boekenkast had gezet.
Want wie zou het anders gedaan moeten
hebben?"
„Een dienstmeisje misschien? Of een
huisgenoot?", vroeg Wim.
„Onmogelijk!" zei de heer Grooten
huis, „die weten echt wel dat een chèque
boek niet in een boekenkast hoort. Maar
luistert u verder als u wilt. De zaak zal
u gauw genoeg duidelijk zijn.
Sinds eergisteren mis ik vijfduizend
gulden. Ze zijn verdwenen uit een porte
feuille die ik een dag tevoren in een af
gesloten bureaula had gelegd. Ik was van
plan het geld die dag naar de bank te
brengen, maar toen ik de portefeuille te
voorschijn haalde, was hij leeg.
Ik heb eerst gedacht, dat ik ten on
rechte had gemeend het geld in die
portefeuille te hebben gestopt, maar nee,
't heeft er beslist ingezeten. Trouwens
de man die het geld er uit heeft ge
haald, heeft wel geprobeerd, geen spo
ren achter te laten maar ik merkte
het eigenlijk direct dat er iemand in
die la was geweest. De spullen lagen
niet zoals anders.
Het geld was dus gestolen. Door wie?
Het moest iemand zijn die met de situa
tie hier in huis, in het bijzonder op
mijn kamer, op de hoogte was. Boven
dien was het gebeurd tussen vijf uur
's middags en tien uur de volgende dag.
De keus was dus niet zo groot. Mijn
„vrouw viel natuurlijk buiten elke ver
denking Bleven over mijn dienstbode,
haar verloofde die 's avonds bij haar
op bezoek was geweest, de secretaris
van de vereniging voor kinderuitzen
ding, met wie ik die avond in deze
kamer een bespreking heb gehad en
die ik, wegens een lang telefoonge
sprek tien minuten alleen moest laten.
En toevallig was mijn zoon die avond
thuis gekomen, plotseling, en de vol
gende morgen vroeg weer naar Utrecht
vertrokken- Aan hem dacht ik natuur
lijk ook niet.
Ik heb me suf geprakkizeerd- Hoe
kon ik die puzzle oplossen? Ik lette
scherp op mijn dienstbode, maar merk
te niets. Zij is trouwens al twee jaar
in onze dienst en we hebben haar le
ren kennen als een degelijk, betrouw
baar meisje- Haar verloofde is, voor
zover ik weet en naar ik aanneem, nog
nooit in mijn kamer geweest. Hij is die
avond weggegaan nadat ik naar de
huiskamer was gegaan, en theoretisch
had hij, met behulp van zijn meisje, de
diefstal kunnen plegen. Maar zoals ge
zegd, ik zag het meisje er echt niet I
voor aan en moest die gedachte ver
werpen.
Mijn secretaris? Ach, die man doet
dit werk al meer dan tien jaar. Het is
een eenvoudige ziel, met een groot
hart, die belangeloos een heleboel
werk opknapt ten bate van het kinder-
uitzendingswerk. Ik wist dat hij wel
eens moeilijkheden had gehad met een
dochter, die wel getrouwd was, maar
telkens thuis kwam om wat geld te
halen want haar man, een Engelsman,
gelooft het wel, werkt nauwelijks en
heeft voor zichzelf een heleboel geld
nodig. Helemaal onmogelijk dat de -se
cretaris in een ogenblik van vertwijfe
ling., .-nou ja, meneer Geertsema, u
begrijpt dat dit eigenlijk nog minder,
vreemd is om te veronderstellen dan
dat je eigen zoon je bestolen heeft.
Maar gisteren komt mijn vrouw me
een visitiekaartje brengen. Het was
een kaartje van een vertegenwoordiger
van stalen-buizen-fabriek, waarmee
mijn firma in contact staat- Mijn vrouw
vond dat kaartje in de kamer van mijn
zoon, onder het bed Heel toevallig had
ik mijn vrouw verteld, dat ik met die
vertegenwoordiger had kennis ge
maakt de man heeft nl- de plezie
rige gewoonte, het gesprek op te vro
lijken met een beetje gegoochel, u kent
dat waarschijnlijk wel. met een paar
gummiballetjes en zo. Deze man deed
dat zo gewiekst dat ik me er erg mee
amuseerde. Vandaar dat ik het mijn
vrouw vertelde.
U begrijpt dat ze niet snapte, hoe dat
kaartje op die kamer van mijn zoon
terecht was gekomen. Maar ik begreep
onmiddellijk wat er gebeurd was. Het
kaartje had nl. in de portefeuille ge
zeten waaruit het geld was verdwenen.
Ik kon veilig aannemen dat mijn zoon
me had bestolen! Ik dacht uiteraard
meteen aan twee jaar geleden, aan vo-
rig jaar, toen dat chèqueboek op tot
dusver onverklaarbare wijze in mijn
boekenkast verzeild was geraakt-"
liet duizelde Wim een beetje. In de
eerste plaats door dit verhaal,dat hem
in een bijzonder pijnlijke affaire be
trok- Hij zag voorlopig nog niet wat hij
er mee te maken had en hoe hij de
heer Grootenhuis zou kunnen helpen
Maar bovenal had het hem geschokt,"
omdat het Herman Grootenhuis be
trof, van wie hij juist di0 morgen had
gehoord dat die als toekomstige echt
genoot van Carla werd beschouwd. En
langzaam begon het tot hem door te
dringen, in wat voor merkwaardige
positie hij zich bevond- Als hij die Lier
man beschouwde als een rivaal, als een
mededinger naar de hand van Carla, wel,
dan zou het nu een klein kunstje zijn,
hem onschadelijk te maken
„Meneer Grootenhuis", zei hij, „ik
moet het als een eer beschouwen dat u
mij zo in vertrouwen neemt. Maar u moet
me niet kwalijk nemen dat ik nog niet
begrijp, waarom u dat doet. Ik bedoel,
hoe zou ik u in deze zaak van dienst
kunnen zijn? En wat zou Mr Branden
burg voor u kunnen doen?"
„Ik zal het u vertellen, meneer Geertse
ma. Aanvankelijk wilde ik de hulp van
Mr Brandenburg inroepen omdat ik niet
wist, wie de dader was en ik beslist niet
de politie in de zaak wilde mengen, zoals
ii begrijpen zult. Natuurlijk heeft hij va
ker met diefstallen en dergelijke vergrij
pen te maken gehad en allicht zou hij me
kunnen raden.
Toen ik zelf er achter was gekomen, wie
me had bestolen, heb ik overwogen wat ik
moest doen. Tenslotte kwam ik op deze ge
dachte: Ik moet met mijn zoon spreken,
zo gauw mogelijk. Maar het heeft geen
zin, halsoverkop naar Utrecht te gaan en
hem de les te lezen. Eerlijk g'ezeg'd ont
breekt me daar trouwens de moed toe,
kunt u zich dat voorstellen? Nee, ik heb
een tussenpersoon nodig, die ik volkomen
kan vertrouwen en die zich gemotiveerd
met de financiële situatie van mijn zoon
kan bemoeien, als u begrijpt wat ik be
doel.
(Wordt vervolgd)
