m
Uit Holtens historie
feemarfó
"$m
Woimink's Jubileumshow
Hengelo
Plattelandsvrcsiwen wensen geen
vrouwendienstplicht
lij de dood wa&i
lag laramarskjid
OOTJE TEUWt naar het eilassd Orohoma
Onrustige Zenuwen?
Voetbal
Vergadering C.J.B.T.O.
Filmavond „Pro Juventute"
Oprichting
dames-afdeling „Bato"
Volgende week zaterdag
Holten centrum van de
wandelsport
Op de Waardenborg zaten alleen;
maar lagere bedienden. Het hek was van
de dam. De schout en alle onder hem
staande ambtenaren hadden de plaat ge
poetst.
Pinnen Graads, de man kwam uit
Raalte, was op zijn post. Hij was vroe
ger poortwachter geweest op 't kasteel
de Hofstede. Daar had Graads het hof
gemaakt aan de hoge vrouwe en het
was hem nog bijna gelukt ook om de
adellijke dame te verlokken. Maar de
jonker van de Hofstede had er lucht van
gekregen en 'had Graads in de kasteel
gracht geslagen. Zonder om te kijken
was Graads met het natte gat van de
Hofstede naar Holten gelopen en had zo
weer een; baan gekregen op de Waar
denborg, waar hij een uitstekend poort
wachter was.
Dit bleek ook nu weer. In alle (vroeg
te bij het vertrek van de bezetting naar
Arckelstein had hij de brug opgehaald
en het overig personeel gewaarschuwd
dat men het niet te gek moest maken.
De Hanekam van de Borkeld was bot
telier op de Waardenfourg. Deze was om
zeven uur naar de wijnkelder gegaan,
had daar een keurig wijntje uitgezocht,
de neuzen geteld en voor ieder een glas
gehaald en nu ging het: Prosit!
Opeens rammelde buiten de bel. Pin
nen Graads lag te bed. De Pinne werd
gewékt; deze schoot in de kleren, ging
naar de ophaalbrug en keek door het
luikje in de gloeiende ogen van de drost
van Sallamd, die hem de huid vol schold.
Graads dacht bij zich zelf: Verrek voor
mijn part. Hij morrelde veel te lang
naar de zin yan de drost aan de lier van
de brug en toen deze eindelijk naar be
neden kwam, was binnen alles op orde.
De drost vroeg naar de naam van
Graads. Met permissie, heer Drost, ik
ben in Ramele géboren en een echte
Pinne. De drost wilde Graads een klap
om de oren geven;, maar was er even te
laat mee. Graads kende jonkers en ba
ronnen en zag juist aankomen wat er
ging gebeuren. Hij sloeg met een wel
gemikte slag de drost in de gracht. Hel
pende handen schoten toe en haalden de
drost op het droge. De grote mogend
heid bleek een fikse bloedneus te heb
ben opgelopen en gaf daarom bevel de
Pinne te grijpen en hem aan de hoogste
eik, die er op het kasteel was, op te
hangen.
Graads de Pinne sprong in de gracht,
zwom er overheen en zette het op een
lopen. Hij was in de contreien van Hol
ten goed bekend en vluchtte naar het
huisje van Bonen Diene, bij wie hij on
der de rokken kroop.
Bonen Diene was een fors gebouwde
vrouw. Zij zat met de voeten op de stoof
voor 'het raam, toen twee soldaten van
de drost om de deur kwamen kijken. Zij
schrokken van de potige dame, die daar
op de stoel zat en vroegen .haar of zij de
poortwachter van de Waardenborg ook
gezien had. Diene schreeuwde terug, dat
zij er niets van wist en zich niet met
pruttel bemoeide.
Toen; later op de dag de kans schoon
was. smeerde de Pinne hem naar de
buurtschap Heihuizen. Daar ging de
drost niet naar toe, tenzij hij zeer drin
gende redenen had. Want die van Hei
huizen stonden nergens voor. Zij deins
den er niet voor terug om de drost aan
het mes te steken als de nood aan de
man kwam.
Die van Heihuizen waren overigens
ordentelijke mensen, maar aan het ge
zag hadden zij een hekel. De Bezel leef
de daar ook en de Helhuizers bewon
derden hem, omdat hij de Pekkelhering
uit Holten had verdreven.
De bloedneus van de drost was weer
beter. Wel had hij inog een dikke kok
kert voor zijn drostelijke hoofd, maar
commanderen dat ging wel weer. Des
drosten humeur zakte aanmerkelijk,
toen al zijn manschappen met lege han
den weer op de Waardenborg kwamen.
Hij gaf de bezetting vier en twintig uur
tijd en had men in die tijd de Pinne niet
gevangen, dan zou de bezetting om de
vijfde man opgehangen worden. Dat was
niet mals. Een derde deel van de bezet
ting koos de wijste partij en hing het
verloop uit in de richting Deventer.
Omtrent het kasteel Weggestapel ont
moetten zij de raapolieregent, die met
honderdtwintig gildemannen, goed en
wel bewapend en de Pekkelhering in
hun midden, op weg waren naar de
Waardenborg om de verdreven schout op
nieuw op de troon te zetten en de be
volking van Holten eens geducht te kas
tijden. Holten zou op zijn minst voor de
helft platgebrand worden en vrouwen
en kinderen voor de ogen van mannen
en vaders aan de lansen gespietst. De
raapolieregent zou eens laten zien, wie
er baas was in Holten: een handvol vee-
kopers en boeren of de aristocratie van
de rijkskoopstad Deventer.
De Kateker, een meester zadelmaker
uit Deventer en adjudant van de raap
olieregent, folies gelijk een kater. De
raapolieregent, die eerst te paard reed,
nam bij de Bathmiense molen een rijtuig.
Zijn achterwerk kon niet tegen het zit
ten op een zadel, daar was de olie te
vet voor.
Het was een mooie morgen, toen de
deserteurs van de Waardenborg in de
armen liepen van de Deventemaren. Het
was een blijde herkenning, want de
Pekkelhering dacht, dat zijn getrouwen
hem tegemoet kwamen.
Toien Snuffel Jan uit de Langstraat
vertelde, dat Pinnen Graads door de
drost zou worden opgehangen, ontstak
de schout van Holten in woede en zijn
oom de raapolieregent ook. Wat ver
beeldde die knuppel van een drost zich
wel om een getrouwe dienaar van de
schout en kastelein van de Waarden
borg naar het leven te staan. Als de
raapolieregent straks maar op de Waar
denborg was, dan zouden er andere pot
ten te vuur gezet worden.
De Snijzomp, een pachter van de
drost, die in de buurt van Weggestapel
woonde, had alles afgeluisterd en reed
snel op zijn eenogig paard naar de Ar
ckelstein om de drost verslag te doen.
De drostinne beloofde de Snijzomp een
vorstelijke beloning, indien deze waar
heid had gesproken. Was het een on
waar gerudht, dan zou de Snijzomp ge
brandmerkt worden. De drostinne nam
haar maatregelen. Zij zond honderd
twintig goed gewapende en strijdbare
mannen naar Holten, want haar heer
gemaal de baron was haar zeer dier
baar. Zij gaf de mannen teergeld mee,
want de drostinne was rijk en haar heer
gemaal niet minder.
Ook de raapolieregent liet zijn man
nen niet op een droogje zitten. In „De
Vergulde Zwaan", een royale herberg
in Holten, zouden die van Arckelstein
zich eerst flink invetten, voor zij de
drost te hulp kwamen.
De schout en zijn aanhang waren ech
ter het eerst in „De Vergulde Zwaan".
Bier en wijn vloeiden er ruim. De dros
tinne wist niet anders, of haar man ver
keerde in gevaar. De Snijzomp had ge
weldig alarm geslagen. De mannen van
de Arckelstein eisten op hoge toon bier
en jenever. De voorraad in „De Vergul
de Zwaan" -was echter niet toereikend
voor twee zulke grote gezelschappen en
daarom gingen die van Arckelstein naar
de „Drie Vette Varkens", waar de dikke
kastelein die van de Arckelstein zeer
hartelijk begroette.
De Pekkelhering maakte zich zorgen,
dat de 'drost van Sallanid naar de macht
greep .en een vriendje als schout van
Holten wilde. Had die drost hem in het
middernachtelijk uur niet eigenhandig
van de Waardenborg weggejaagd? O zo!
En had hij niet in zijn blote hemdslip
moeten vluchten? O zo! Maar dat zou nu
veranderen. De Gildemannen van oom
Raapolie waren stuk voor stuk mannen,
die zich vechtende een fortuin bij elkaar
gegaard hadden en daarom: Heisa, er
maar lustig op los!
VAN COEVERDEN.
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Aangevoerd: 1167 stuks vee, runderen
69, varkens 1098.
Prijzen: 8 vette koeien van f 2,90 tot
f 3,20 per kg slachtgewicht; 48 melk- en
kalfkoeien van f 900,tot f 1000,per
stuk; 12 pinken van f 550,tot f 675,
per stuk; 9 graskalveren van f 275,tot
f 325,per stuk21 drachtige zeugen van
f 275,tot f 335,per stuk; 28 loop-
varkens van f 90,tot f 110,per stuk;
1049 biggen van f 54,tot f 70,per
stuk.
Overzicht handel:
Rundvee: Handel kalm, prijzen onver
anderd.
De leden van de plaatselijke afdeling
der Chr. Jonge Boeren, en Tuinders Or
ganisatie kwamen donderdagavond vdor
de eerste maal in dit seizoen in vergade
ring bijeen onder voorzitterschap van de
heer E. Stam, die na te zijn voorgegaan
in gebed, een woord van welkom sprak,
waarbij hij zich in het bijzonder richtte
tot enkele nieuwe leden en tot de heren
Winter en Lanning, resp. voorzitter en se
cretaris van het Provinciaal Bestuur. Na
afhandeling van enkele huishoudelijke
zaken sprak de heer Lanning over het on
derwerp: „Wat is ons jongerenwerk?"
Spreker stond achtereenvolgens stil bij
het ontstaan, de ontwikkeling en groei
van de bond en haar betekenis voor de
jonge boeren op de dag van heden.
Na de pauze - waarin getrakteerd werd
op een kopje koffie met koek - werden
diverse problemen op landbouw-econo-
misch gebied onder de loupe genomen.
Voor een cursus „Handvaardigheid" wer
den een tiental leden ingeschreven. De
goed bezochte en leerzame avond werd
door de heer Winter met dankgebed ge
sloten.
De werkgroep van „Pro Juventute"
organiseert op donderdag 5 oktober e.k.
in het gebouw „Irene" een filmavond.
Vertoond zal worden de goede en wij
lange Franse film „Les quatre cent
coups", die het probleem van de opvoe
ding behandelt, een probleem, dat bij vele
ouders nog al wat wagen opwerpt. Zij te
kent een gezin, waarvan de vader en de
moeder buitenshuis werken. De gevolgen
hiervan zijn voor één van hun kinderen
zeer tragisch.
De film is bepaald bedoeld voor ouders
en opvoeders en niet voor de jeugd zelf,
waarmede zij zich bezighoudt. Na afloop
zal er gelegenheid zijn voor een bespre
king en discussie. De film zal worden toe
gelicht door de heer M. van Aken, secre
taris van „Pro Juventute" te Almelo.
De bijwoning van deze filmavond wordt
u met de meeste nadruk aanbevolen door:
De Werkgroep Holten van
„Pro Juventute",
C. P. K. Enklaar-v. Andel, voorz.
W. Ras, secretaris
W. Israël-Hofmeijer
J. C. J. Groeneveld
G. W. Knapen
H. Schuppert
A. Westerik
De reeks van modeshows, die alom in
den lande jaarlijks worden gehouden,
vormt dit najaar bij Modehuis Wonnink
de inzet van een jubileum-middag, en
i avondshow, te houden in zaal „Amicitia"
te Holten op maandag 2 oktober. Vierde
genoemde firma het afgelopen jaar haar
100-jarig bestaan, thans is weer een mijl
paal bereikt, daar zij 10 jaar geleden als
één der eerste zaken in onze provincie
een modeshow presenteerde. Aangemoe
digd door het succes van haar eerste show
besloot de firma er een jaarlijks mode-
gebeuren van te maken.
Het bleek duidelijk, dat de doorsnee
vrouw meer aangetrokken werd door
een kledingstuk, gedragen op een levend
model, dan op een doodgewone kleerhan
ger. Door de grote interesse welke er
bleek te bestaan voor haar modeshows
en gevarieerde kollektie, was de firma
Wonnink in staat niet alleen kleding van
Nederlandse oorsprong naar voren te
brengen, maar werden tevens buiten
landse modellen en stoffen opgenomen.
We zullen ook op de komende modeshow
veel nieuwe stoffen en lijnen zien, die
up to date zijn. Verrassende ideeën en
kleurcombinaties komen uit de bus. Het
streven van de firma is gericht op het
brengen van moderne, maar tevens
draagbare kleding. Zo zijn er dit najaar
de bijzonder chique winterkostuums in
diverse wollen fantasiestoffen, veelal met
bontkraag, hetgeen ook opvalt bij de
vaak eenvoudige, slankkledende man
tels. De mode-ontwerpers hebben er
vooral rekening mee gehouden dat de spe
ling van het licht op herfst- en winter
dagen de stoffen vaak heel wat minder
flatteert dan de gloed van een zomerse
dag. Daarom hebben zij matglanzende,
warmkleurige stoffen gekozen groen
met een gebronsd tintje bruin met di
verse andere tinten. Te zien zijn verder
zéér aantrekkelijke japonnen, zowel voor
de oudere dames als voor de jeugd. Aan
gezien de kleuren en modellen nogal uit
eenlopend zijn, is het praktisch onmoge
lijk hiervan een beschrijving te geven.
Dit 'laatste geldt uiteraard ook voor de
suède-jasjes, rokken, regenmantels etc.
etc. De fa. Wonnink heeft gemeend ook
op deze show weer extra aandacht te be
steden aan de teenager-kleding (o.a.
young-timers- en junior-mantels en
jackets). Al met al vinden wij in de nieu
we kollektie voldoende vondsten en va
riaties om met plezier de garderobe van
het komende seizoen te kunnen moderni
seren.
We raden onze lezeressen aan vooral
zelf kennis te nemen van hetgeen er op
deze bijzondere jubileum-show te zien
PROGRAMMA 23 EN 24 SEPTEMBER
Zaterdag:
Holten BNijverdal A, 4 uur (1)
Enter AHolten C, 4 uur (2)
SWN D—Holten D, 3.10 uur (2)
Zondag:
Holten I—K.O.S.C. I, 2.30 uur (1)
Wierden IIHolten II, 11.15 uur (2)
Holten IH—R.K.S.V. H, 12 uur (1)
UITSLAGEN VAN ZONDAG
GESPEELDE WEDSTRIJDEN
2e Klasse B:
Holten IMarkelo Vooruit I 51
SDOL I—SOS I 2—6
Vabo ISportlust Vr. I 61
Manderveen ILangeveen I 16
KOSC IDinkelland I 3—2
3e Klasse H:
Nijverdal III—Enter III 2—2
Haarlese Boys IIRW. II 73
SOS II—MVV III 1—1
4e Klasse P:
RKSV II—SDOL III 12—0
Haarlese Boys IIIHolten III 22
Bornebroek IISOS lil 25
Groep I M:
De Zweef AWierden A 03
SVVN A SVZW A 24
Excelsior AEnter Vooruit A 21
Groep I N:
SVVN B—Vesos A 1—4
Nijverdal ADES B 33
Haarl. Boys ASpel. Rijssen A 51
Groep II O:
GFC BTwen the A 11
Hector A—Enter V. B 10—0
Enter AMarkelo Vooruit A 40
Holten C—GFC C 3—2
Groep III Q:
SDOL A—De Zweef D 10—2
SVVN D—Hulzense Boys B 3—3
Holten DHaarlese Boys D 03
ASSISTENT BENOEMD
Bij de Coöp. Fabriek van Melkproduk-
ten „De Vrijheid" is inplaats van de heer
R. Heeres, die werd benoemd tot econo
misch medewerker aan de Coöp. Con-
densfabriek „Friesland" te Leeuwarden,
benoemd de heer W. v. d. Bosch, thans
assistent-directeur van de Coöp. Zuivel
fabriek te Grijpskerk (Fr.).
De afdeling Holten van de Ned. Bond
van Plattelandsvrouwen hield woensdag
avond in hotel Holterman haar eerste
bijeenkomst in het nieuwe seizoen onder
leiding van haar presidente mevrouw B.
Broere-Bos, die bij deze eerste samen
komst weer enige nieuwe leden mocht
welkom heten.
Ook dit seizoen zullen er weer enige
cursussen worden gegeven en komen be
langrijke vraagstukken de aandacht van
de leden vragen.
Zo werd als eerste vraagstuk de dienst
plicht voor meisjes behandeld. De Natio
nale Vrouwenraad van Nederland heeft
hierover het oordeel van de vrouwenver
enigingen gevraagd.
Mevr. J. C. Nagelhout-Klijzing, de pro
vinciale presidente der plattelandsvrou
wen, hield hierover een inleidend praatje,
waarna in discussiegroepen een vijftal
vragen beantwoord moest worden. Bijna
algemeen was men van oordeel, dat een
dienstplicht niet erg gewenst is, hoezeer
het grote tekort aan verpleegsters en an
dere vrouwelijke arbeidskrachten om een
oplossing vraagt.
Door mevr. C. P. K. Enklaar-van Andel
werd een beroep op de leden gedaan voor
de actie: „Door vrouwen aan vrouwen,
een op vijf", welke de individuele zelf
bescherming beoogt. Het eerste doel is
hiervoor voorlichtsters te vinden, die na
een 3-daagse cursus, welke gegeven wordt
vanwege de Stichting Ned. Federatie voor
Vrouwelijke Vrijw. Hulpverlening, het
geleerde weer door zullen moeten geven
aan alle wouwen in hun woonplaats.
Als afgevaardigden naar de provinciale
najaarsvergadering op 24 oktober 1961 in
Arnhem werden aangewezen de dames
Mulder en Steenbergen.
Na een korte rondwaag sloot de presi
dente de vergadering.
zal zijn. Voor verdere bijzonderheden
wordt verwezen naar een nadere aan
kondiging in dit blad.
De overweging om over te gaan tot op
richting van een dames-afdeling door de
gymnastiekvereniging „Bato", waarvan in
ons vorig nummer sprake was, heeft er
toe geleid, dat donderdag 28 september
a.s., 's avonds 8 uur, reeds gestart zal
worden met een afdeling dames.
De leiding zal berusten bij mej. C. E.
Molanus, directrice van de landbouwhuis-
houdschool, alhier, die zich hiervoor op
verzoek van Bato's bestuur gaarne
beschikbaar heeft gesteld.
Dames, die er voor voelen zich bij deze
groep te voegen, zijn van harte welkom
en kunnen zich voor de aanvang van de
oefeningen aanmelden in het gymnastiek,
lokaal of 's avonds na 6 uur opgeven bij
de secretaresse van „Bato", mej. Ma-
rietje ten Velde, Larenseweg 49.
De contributie is evenals bij de afdeling
oudere heren, gesteld op f 1,25 per maand,
zo werd ons medegedeeld.
Zaterdag 30 september zal Holten in 't
teken staan van de wandelsport. Dan or
ganiseert de wandelsportvereniging „De
Trekkers" weer een grote tocht over af
standen van 25-15-10 km. Ook dit jaar
zullen weer honderden wandelaars naar
Holten komen. Er zijn al inschrijvingen
binnen gekomen uit Groningen, Meppel,
Kampen, Eibergen, Almelo, Rectum,
Rijssen, Nijverdal, Vriezenveen, en nog
tal van andere plaatsen. Het aantal in
schrijvingen is inmiddels de 600 gepas
seerd.
Aan deze tocht kan door iedereen wor
den deelgenomen en ieder die de tocht
volbrengt ontvangt een prachtige me
daille. Inschrijvingen kunnen geschieden
bij mej. J. Schuppert, Larenseweg 35 en
aan het startbureau, hotel Vosman. Muzi
kale medewerking zal worden verleend
door de drumband van H.M.V. en door de
jeugddrumband „Irene" uit Rijssen met
45 personen.
De start is bij Hotel Vosman en verder
loopt het parcours door de Rietmolen
straat, Pastoriestraat, Boschkampsstraat,
Schoolstraat, Larenseweg, Stationsstraat,
Waagweg, Beukenlaantje, Jagersweg, Mo-
lenbelterweg en vervolgens door de Hol-
terberg en terug over de Raalterweg,
Burg. v. d. Borchstraat, Dorpsstraat,
Gaardenstraat, Haarstraat, Tuinstraat,
naar Hotel Vosman. Hier zal dan een half
uur rust worden gehouden. Na de pauze
wordt er gewandeld over de Beuzeberg
en de Borkeld en via de Markeloseweg,
Oranjestraat, terug naar de finish Hotel
Vosman.
Daarna zullen de prijzen worden uit
gereikt door de jury-leden van de N.Ü.W.
Er zijn dit jaar weer prachtige prijzen be
schikbaar. Voor scholen is er nog een
extra prijs aan deze wandeltocht verbon
den.
De start is om 2.30 uur.
Omstreeks 4 uur zal de jeugddrumband
„Irene" uit Rijssen een extra rondgang
door Holten maken.
Koningen en presidenten, staatslieden
in oost en) west, UNO-functionarissen
en vijanden van de volkerenorganisatie
hebben zich als in koor verenigd in het
rouwbeklag ibij de smartelijke dood van
UNO-secretaris-fgeneraal Dag Hacmmar-
skjöld.
De meest betekenende condoleantie
kwam van Haimanarskjöld's felste hui
dige tegenstander, de Katangese presi
dent Moise Tsjomfoe. Hij zei:
„Dit is zeer droevig nieuws. Ik be
treur het diep. Ik had veel achting voor
Hammarskjöld. Hij heeft veel voor de
Afrikaanse landen gedaan. In de crisis
tussen Kongo en Katanga had ik het
vertrouwen, dat hij zou helpen leen op
lossing te vinden."
Dag Hjalmar Agne Carl Hammar
skjöld is 56 jaar gewordien. Geboren in
het koele noorden, Jönköping in Zwe
den, vond hij de dood onder de branden
de tropenzon van Midden-Afrika.
6. Bram Steng.
„Laat me je de hand schudden, broer!"
lachte de zeeman. Hij pakte Ootje's
hand beet en schudde er aan, alsof hij
hem los mee naar huis wou nemen. Met
de andere hand raakte hij onze schrij
ver enige malen krachtig op de schou
der, zodat Ootje Teur moeite ha'dl, te
blijven glimlachen.
„Mijn naam is Ootje Teur!" zei de
schrijver. „Een mooie naam, meneer!
Welluidend en beroemd!"
„Een gehaaid toeval, broer!" zei de
zeeman grijnzend, terwijl hij Ootje Teur
tenslotte weer vrij liet. „Je bent een bo
venst best kereltje! Een ventje om mee
uit vissen te gaan! Kom mee, dan zal ik
je vertellen, wat er met deze landkaart
aan de hand! is!"
Nu, dat liet Ootje Teur zich geen
tweemaal zeggen. Hij dronk gauw zijn
limonade op, betaalde de mistroostige
waard en verliet met de dikke zeeman
dé herberg.
„Ik heet Bram Steng!" zei de zeeman,
„Kapitein van de „Kniertje". Een best
schip, broer! Een prima schuit! Hoe heet
jij?"
