Geslaagde uitvoering Dijkerhoekse Toneelelub Paasgebruiken in het Noorden en Oosten van ons land DE TEMPEL MN KWUNGH0 Brandende militaire vrachtauto bedreigde gemeentehuis VOETBAL Plattelandsbibliotheek Holten Een groepje jongelui, die een toneel club hebben opgericht, gaf tijdens het afgelopen weekend in de nieuwe zaal van Café ,,'t Bonte Paard" een twee tal uitvoeringen met het toneelstuk in drie bedrijven van de auteur Ben Heuer ,,Om de Karashoeve", geschre ven naar gegevens van Hans van As sen. Vrijdagavond werd gespeeld voor de leden van de buurtver. „Schoolkring Dijkerhoek" en zaterdagavond waren het voornamelijk jonge mensen, die de keurige zaal van de familie Kloos terboer bevolkten. De meesten de zer jongelui hebben wel eens eerder op de planken gestaan, zodat het een paar aardige en verantwoorde opvoe ringen werden, waarvan het publiek zeer heeft genoten, getuige de grote aandacht en spanning waarmede de verrichtingen op het toneel werden gevolgd. Het stuk speelt in Macedonië. Mischko Karas, de trotse en eigenzinnige boer van de Karashoeve heeft zich in het hoofd ge zet, dat zijn oudste zoon, Tomas, als erf opvolger, zal trouwen met de enige doch ter van Starnipol, zodat de hoeve latei- dubbel zo groot zal zijn als thans het ge val is. Maar Sophie Starnipol heeft verke ring met Andrej, een jongere broer van Tornar. Er is tussen de beide vaders reeds een overeenkomst opgemaakt. Tornar laat zich, na tal van dreigementen en moei lijkheden, waaronder het gehele gezin lijdt, niet dwingen, maar als hij onterfd wordt en vlucht, met het arme meisje uit de streek, waaraan hij zijn hart heeft verpand, wil Andrej wel Sophie, maar niet het erfdeel van Tornar aanvaarden. Nicolo, de derde zoon, die in Amerika is geweest, zet zijn broers op om te vluch ten. Djana, de tweede vrouw van Misch ko, trachtt haar man te overreden geen geweld te gebruiken, maar deze wil zijn zoons bestraffen met de zweep en dreigt, na een zware ziekte, zelfs met een ge weer. Alles dreigt mis te gaan op de boer derij, maar na veel omzwervingen en ont beringen komen de zoons terug op het bedrijfhetgeen door Mischko Karas slechts node wordt aanvaard. Hij is ver slagen en geeft tenslotte zijn zoons toe stemming met hun uitverkorenen te trou wen. De rol van Mischko Karas werd door de heer B. Veneklaas keurig vertolkt, evenals Djana, zijn stille onderdanige vrouw, door mej. Bertha Markvoort. Van de zoons Tornar, Nicolo en Andrej, ver tolkt door E. Haverslag, J. Nikkels en Wim Bosman, was het spel van de eerste het beste. De rol van Starnipol, de andere grondbezitter, werd aardig gespeeld door H. Reildnk, van zijn dochter Sophie door Dini Pinkert en van het arme meisje Chatarina Gregoras, die niet op de hoeve mocht komen, door Janny Reilink. De trotse dochter van Karas, Melia, werd goed gespeeld door Ali Kolkman. Zij oogstten telkens een warm applaus. De regie had de heer H. Kers, de grime ring was door de heer W. Drent goed ver zorgd. Dinsdagmorgen om tien minuten over acht werden de Holtense dorpsbewoners, na het loeien van de brandsirene, opge schrikt door enorme zwarte rookwolken, die zich boven de dorpskern verhieven. Een militaire 3-tonner van de lichte Lua uit Enschede, die met accu's onderweg was naar Nunspeet en ook tal van grote autobanden vervoerde, was in brand ge raakt en door de bestuurder, de dienst plichtige J. H. A., toen deze de vlammen ontdekte, net voor het gemeentehuis tot stilstand gebracht. Met twee kameraden, die met de vrachtauto meereden, trok hij nog gauw de beide reserve jerrycans met benzine van hun plaats, maar meer kon den zij ook niet doen, want een verpesten de rook en stank verspreidde zich met de vuurgloed naar alle kanten. De brandweer, die inmiddels door dorpsbewoners, die de brandende auto zagen passeren, was gewaarschuwd, rukte onmiddellijk uit en bestreed het vuur, on der leiding van de commlandant, de heer J. Louwerse, met stralen van de nevel- bluswagen en met water. Ook de burgemeester, mr. W. H. En- klaar, was spoedig ter plaatse. Er dreigde gevaar voor het gemeentehuis, zodat dit werd natgehouden. Na drie kwartier hard werken was men het vuur meester, maar toen was er van de inhoud van de wagen niet veel meer over dan wat verkoolde resten. De vracht auto zelf had veel van de vuurgloed te lijden gehad en moest later worden weg gesleept. De brand trok, op dit betrekke lijk vroege uur, een enorme belangstelling. Het verkeer moest worden omgeleid. Door de hitte of door waterstralen, waren en kele ruiten van het gemeentehuis gespron gen. Ook het verfwerk vertoonde daarvan de sporen. De brand is ontstaan, doordat op de ac cu's liggende staalkabels kortsluiting heb ben veroorzaakt, waardoor de banden en andere goederen in de wagen vlam heb ben gevat. De Kon. Marechaussee uit De venter stelde later een onderzoek in. Eerstgenoemde opende de eerste avond, terwijl Wim Bosman zaterdagavond een kort welkomstwoord sprak. Beiden brach ten de Dijkerhoekse neringdoenden en in gezetenen dank voor de mooie prijzen der verloting, terwijl mevr. Kloosterboer, voor de vele kopjes koffie, bloemen wer den aangeboden. De heer Kers kreeg voor de regie van het stuk, beide avonden een klein geschenk aangeboden. Met muziek van „de Swinging Stars" werd nog geruime tijd gezellig gedanst. Op de maandag j.l. te Rijssen gehouden veemarkt werden aangevoerd: 1519 stuks vee, runderen 267, varkens 1252. Prijzen: 30 vette koeien, eerste kwali teit van f 3.tot f 3.20 per k.g. slachtge- wicht; 122 melk- en kalfkoeien van f 950.tot f 1100.-^- per stuk; 67 pinken van f 575.tot f 625.per stuk; 31 gras kalveren van f 400.tot f 500.per stuk; 17 nuchtere kalveren van f 60. tot f 90.per stuk; 27 drachtige zeugen van f 335.tot f 450.per stuk; 23 loop varkens van f 95.tot f 135.per stuk; 1202 biggen van f 65.tot f 85.per stuk. Overzicht handel: Rundvee: Handel vlot. Zeugen en biggen: prijzen hoger. Holten 1-Enter 2 5—0. Door een spannende partij voetbal te winnen, heeft Holten 1 zich weer naast Omhoog 1 geplaatst. Holten begon met snel en verrassend goed voetbal en dit resulteerde dan ook spoedig in de ope ningstreffer, gescoord door H. v. d. Bos, 10. Holten 1 had deze middag twee man aan de kant staan, n.l. G. Traan- man en T. Deijk, die voorlopig wel op non-actief zullen blijven in verband met het voorgevallene tijdens de wedstrijd SOS 1-Holten 1. Het elftal dat nu speel de, gaf een partij voetbal van de boven ste plank en verdere successen konden dan ook niet uitblijven. Holten ging na deze 10 voorsprong rustig verder en met de regelmaat van de klok werd de score opgevoerd tot 50. Doelpunten van Jansen (2x) en H. Wansink (2x). Zondag a.s.: vang 2.30 uur. Omhoog 1-Holten 1. Aan- Holten 2-Hector 3 11. Matige wedstrijd, waarin Holten de beste kansen heeft gehad om de eindover winning te behalen. Maar het geluk was niet aan Holtense zijde, zodat na afloop de 11 stand de partijen goed weergaf. Holten nam de leiding met 10, doch na de rust was keeper Bijma niet erg ge lukkig met zijn beoordeling. Hij dacht, dat een bal, die was voorgetrokken door één der Hector-voorwaartsen, voor langs zijn doel zou vliegen, maar deze ging via de paal in het doel, wat 11 betekende. In deze stand kwam verder geen veran dering meer. SOS 2-Holten 3 3—2. In een matige partij voetbal heeft Hol ten 3 een nederlaag geleden tegen de tweede editie van SOS. SOS opende de Meierblis Peaskebult Poasevuur Als het Paasvuur maar branden wil Van „Schortelwoensdag" tot „Beloken Pasen" hebben vele folkloristische ge bruiken plaats. Ontegenzeggelijk ïs het Paasfeest wel hét feest van de gehele christenheid. Aan het Opstandingsfeest, dat hetzij vroeg of laat in het voorjaar wordt gevierd, werkt heel de natuur mee. De ontluikende bomen, de schuchtere „vroeg- bloeiers", zoals sneeuwklokjes en crocus- sen, een enkele vlinder, het zijn symbolen van een nieuw leven. Geen wonder dat ook reeds bij de oude Germanen, in de vóórchristelijke tijd, in de lente feesten werden gevierd. Het ei, bestanddeel van elke Paasmaaltijd, was bij onze voorou ders al het zinnebeeld van nieuw ontwa ken. Tijdens offermaaltijden ter ere van de godin Gstera, werden dan ook vele eieren gegeten. Deze voor jaarsfeesten stonden altijd in het teken van de vruchtbaarheid. Zo begroef men eieren in de grond om de vruchtbaarheid, van het land te bevorde ren. Het verstoppen van eieren een Paas- gebruik, dat bij ons meer en meer in zwang komt is daar nog een over blijfsel van. EEN EI IS GEEN EI. In die provincies, die vroeger min of meer geïsoleerd lagen, zoals bijvoorbeeld de Noordelijke- en de Oostelijke provin cies, zijn de folkloristische gebruiken het best bewaard gebleven. En het op merkelijke is, dat nu door verbeterde verbindingen het isolement meer en meer wegvalt de oude gebruiken blijven. Met name wel de Paasgebruiken. Ja, er is zelfs sprake van een opleving. Mei paske nei stran Mei Pinkster nei 't lan, zegt men op Terschelling en dat betekent dan, dat de bevolking met Pasen naar het strand trekt. Daar en in de duinen heeft dan het notenschieten plaats. Het eiland had vroeger namelijk veel note- bomen. Verder vermaakt men zich met spelletjes. De jeugd gaat „schijzakken" oftewel in populair Nederlands: krijgertje spelen. Over typische woorden gesproken. Voor het werkwoord eiertikken een geliefd spel met Pasen heeft men in Zwolle: „boezen", in Overflakkee: „bol len" en in Zuid-Limburg: „kuppen" of „knotsen". Maar overal is het spel het zelfde. Iedejre deelnemer heeft een ei. Met de puntige kant worden de eieren tegen elkaar getikt. Wiens ei het langst heel blijft, die heeft gewonnen en de prijs bestaat uit de totale voorraad, na tuurlijk gekneusde eieren. Eiergadderen <?jpren zoeken is in Twenthe ee" steeds weerkerend Paasgebeuren. Het ei wie zal er niet een verorberen met de Paasdagen? Want het is, zoals in Groningen het Poaskaailied zegt: Poaskeaai is opgestaan Loa we moar weer noar bèr tou goan 'Is zien aai, 't blift zien aai 'Is zien gold'n poaske-aai". OVER EN WEER. In Delden behoeft men op de avond van Witte Donderdag niet bij de koster van de kerk aan te bellen, want hij is toch niet thuis. Hij is n.l., gewoontege trouw, op deze dag naar de landheer op het Kasteel Tvvickel, waar hij het Avond- maalgerei moet halen. Zilveren bekers, kannen en schalen, benevens het linnen goed en 30 flessen wijn. Inmiddels is de bakker bezig met het bakken van de witte Avondmaalsbroden. Nadat de gemeente op Goede Vrijdag het Laatste Avondmaal heeft herdacht, worden dezelfde avond alweer de zilve ren voorwerpen naar het kasteel ge bracht. Zondagmorgen krijgen de predikanten van de landheer elk acht flessen wijn cadeau. Nu kunnen de dominees niet achterblijven, dusgeeft elk aan de landheer een fles wijn en een Paasbrood. De koster is de man, die de goede ga ven over en weer brengt. Maar de laatste gang is voor de man wel de belangrijkste. Op de eerste Paas dag geeft hij tenslotte de sleutel van de kerk af aan de in deftig livrei geklede huisknecht op het kasteel. De huisknecht verdwijnt met de sleutel naar binnen. Komt hij na enige minuten met de sleu tel terug dan mag de koster weer voor een jaar zijn functie behouden, zo nietdan is hij ontslagenEen handelwijze, die thans nog, als folkloris tische merkwaardigheid, in het leven wordt gehouden, maar bovendien laat zien hoe de verhoudingen vroeger lagen, in de tijd toen overal in den lande nog feo dale toestanden heersten. PAASVUREN. Overal in Zuidoost-Friesland, Zuid- Groningen, Drenthe en Overijssel laaien elke keer met Pasen de vuren hoog op. Hoe kan het ook anders. Wekenlang vóór Pasen is de jeugd al bezig om brandbaar materiaal bij elkaar te slepen. Schoon- maakafval, oude banden, droge takken en bonestaken, alles is welkom. Het meest indrukwekkende Paasvuur kan men meemaken op de Kuiparberg bij Oot- marsum. Eerste en Tweede Paasdag is er al dat merkwaardige „vlogelen". Het slot van dit Paasgebeuren, waardoor Ootmarsum een wel bijzondere plaats inneemt in de rij van dorpen en steden waar de folklore nog leeft, wordt gevierd met het Paasvuur. De gehele be volking is op de been. Veel is er al ge zongen, maar nu nog, in het schijnsel van de vlammen, temidden van een prachtige omgeving, klinkt weer het lied. Het lied van de opstanding. „Gloria zingen wij in des Heren vrees, Halleluja! Die van de dood verrezen is, Halleluja score al in de tiende minuut van de wed strijd door een aarzeling in de Holtense defensie en tien minuten later was het SOS, dat weer een fout van keeper W. Biester afstrafte, 20. H. Scheperman viel een kwartier voor rust uit en werd vervangen door G. J. F. Soer, die er na de rust in de 15e minuut 21 van maak te. J. G. Nijland liet in de 20e minuut 22 noteren en toen kwam dat ongeluks moment voor Holten. H. Tuitert wilde een bal uit zijn verdedigingsvak wegwer ken, maar schoot hierbij in eigen doel (32). Hoe G. J. F. Soer ook probeerde hierin verandering te brengen, zijn scho ten gingen tegen paal en lat, zodat het einde kwam met als uitslag 32 voor SOS 2. Excelsior a-Holten a 22. Holten a heeft zaterdag in Rijssen een gelijk spel bevochten op Excelsior. Hol ten a verloor de toss en moest zodoende van de wind af spelen en dit leverde voor rust twee doelpunten op, gescoord door H. Brands en G. J. F. Soer. Holten a speelde deze middag een goede partij voetbal en wist zodoende zijn fraaie eer ste plaats te behouden. Zij zal vermoe delijk over 14 dagen de kampioensvlag wel kunnen hijsen. Holten a gaat zaterdag naar Vesos a. Dit kan wel eens een lastige wedstrijd v.'orden, want Vesos a staat onder aan de ranglijst en een kat in het nauw doet rare sprongen. De laatste wedstrijd speelt Holten a in Nijver dal tegen Nijverdal a. De Holten-junioren moeten uit deze twee wedstrijden drie punten halen om zich kampioen te mogen noemen. Wij wensen haar hierbij veel succes toe. Holten b--Excelsior b 06. Matige wedstrijd, werd verdiend door Excelsior b gewonnen. Zaterdag a.s. gaat Holten b twee pun ten halen bij RKSV a om 4.15 uur. Zet hem op, jongens! Holten c-Enter b 70. Reeds in het eerste half uur werden de gasten volledig van de kaart gespeeld. Na vijf minuten spelen wist linksbinnen Veneklaas met een laag schot in de lin ker hoek de score te openen. Een paar minuten later bracht G. Schöppers de stand door een mooie boogbal op 20. Na 20 minuten loste rechtsbuiten J. Wolters een vleugelschot, waarop de Enter doel man volkomen misgreep, 30. Vijf mi nuten later liet de keeper een tam schot van één der voorwaartsen glippen en J. Wolters was er als de kippen bij om nummer vier te laten aantekenen. Met deze stand brak de rust aan. Bijna de ge hele tweede helft stonden alle spelers, behalve doelman Breukink en spil Broek- maat, op de Enter-helft. Na tien minuten bracht J. A. v. d. Maat met een afstand schot de stand op 50. Weer vijf minuten later wist rechtsbinnen A. Jansen met een laag schot in de hoek de stand zelfs op 60 te brengen. Tien minuten voor tijd slaagde T. Brands er in om met een mooi doelpunt 70 te laten noteren. Programma 25 en 26 maart 1961: Zaterdag: Vesos a-Holten a 3.uur (2) RKSV a-Holten b 4.15 uur (2) Enter V. c-Holten c 3.uur (2) Een bijzonder actieve schrijfster van jeugdboeken, speciaal voor de iets oudere jeugd, is A. Rutgers van der LoeffBase- nau. Bekende boeken van haar zijn o.a.: „De kinderkaravaan", „Rossy, het kran tenkind" en „Lawines razen". Enige tijd geleden is er een boek van deze schrijfster verschenen, „Gideons rei zen" getiteld, en uitgegeven bij Ploegsma in Amsterdam, dat zeker ook een geheel eigen plaats zal gaan innemen. Gideon is een jongen van plm. 13 jaar, die samen met zijn vader door de wereld trekt. De vader is kunstschilder van be roep en daardoor staat hij tegelijk vrij en onafhankelijk, en warm en gevoelig t.o.v. de mensen, die zij op hun weg ontmoeten. Dit is natuurlijk van sterke invloed op Gi deon. In Kasjmlir komt de jongen zwaar ziek in een ziekenhuis te liggen, maar ge lukkig treedt er een wending ten goede op. Bij zijn beterschap neemt hij zich voor in elk land waar ze zullen komen, iets goeds voor een ander te doen. In de eerste plaats ondervindt dit een arme jongen, bevriend geraakt met Gideon in het ziekenhuis, die door hem in staat gesteld wordt te gaan studeren. In Japan ontmoeten ze een vissersjon gen, die, nadat hij bij een vloedgolf zijn ouders heeft verloren, in een grote stad de kost moet proberen te vinden. Gideon en zijn vader stellen deze jon gen in staat'naar zijn geboortedorp terug te keren. In Griekenland komt hij in aanraking met een rijke verwende jongen, die vaak uit verveling niet meer weet wat te doen. Door enkele gezamenlijke belevenissen weet deze uiteindelijk toch zijn draai weer te vinden. Zo trekken Gideon en zijn vader o.a. nog naar Korea, Australië, het Nijldal, de Sa hara, Mexico en de V.S., en overal hebben zij hun belevenissen. En lijkt het er soms op dat Gideon niets zal vinden, toch komen ze altijd nog ie mand tegen voor wie ze iets gaan beteke nen. De verhouding tussen Gideon en zijn va der is soms wel eens gespannen, maar de kameraadschap weet altijd weer de over hand te krijgen. Toch zal de jongen uiteindelijk zelf zijn weg zoeken. Met deze twee mensen samen maken we dus een hele reis over de wereld en le ren zo niet alleen het land, maar vooral de mensen kennen. Een boek, speciaal bedoeld voor 13-14 jarigen, maar dat aan jongere kinderen kan worden voorgelezen en dat door oude ren ook bijzonder gewaardeerd zal worden. OP ANDERE DAG BOEKEN RUILEN Op verzoek van de bibliothecaresse van de Plattelandsbibliotheek vestigen wij er de aandacht op, dat in verband met de paasdagen het ruilen en halen der boeken niet op 31 maart maar op woendag 29 maart gewone tijd moet geschieden. Zondag: Omhoog 1-Holten 1 2.30 uur (2) Nijverdal 3-Holten 2 12.uur (2) Holten 3-RV 3 12.30 uur (1) Zij, die a.s. zondag naar de wedstrijd Omhoog 1-Holten 1 willen, kunnen zich hiervoor opgeven bij W. Oolbekkink, Kerkstraat 11. Er rijdt een extra bus vanaf de Smidsbeld. Volgens berichten, welke Lissabon hebben Angola zijn binnengedrongen. Vrouwen en bereikt, zouden driehonderd plunderaars kinderen worden uit het gevaarlijke ge uit omliggende landen het noorden van bied naar Loeanda gevlogen. ma 31. Natuurlijk was de rusteloze Dick de eerste, die het tempeldak beklom. Met be hulp van de stevige matrozenrug van Mack kon hij zich gemakkelijk op het slechts zwak glooiende dak hijsen. In het midden van dit dak stond, zoals jullie je misschien nog herinnert, een soort koepel met een zogenaamd terrasdak. Naar deze koepel was het, waar Dick zo vlug mo gelijk naar toerende, omdat daarin aller lei grotere en kleinere openingen voor kwamen. Ook de anderen voegden zich bij Dick. Nu, hier behoefden ze niet lang te zoeken, want al direct vond Dick een groot venster, waardoor zij zonder veel moeite in de tempel konden komen. Na veel tasten vonden de mannen in de koepel een wankel trapje naar bene den en triomfantelijk kon Dick even la ter fluisteren: „Wij zijn binnen!" In de tempelruimte zelf was het ondoordring baar donker en het enige, wat men daar kon doen was onderzoeken, of er Chi nezen in de tempel waren. Indien dat niet het geval was, kon tenminste van de zak lantaarn gebruik worden gemaakt. Toen gaf Dick een gesmoorde gil

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1961 | | pagina 2