i
t
Uil Hollens historie
Kleuterleidster trad in het huwelijk
UIT IET PLAATSELIJK PARLEMENT
Sportieve jongelui
Voetbal
Bromfietser
gaf geen voorrang
HOLTEN IN DE PATRIOTTENTIJD
ROERIGE TIJD, OOK VOOR HOLTEN
De jaren vlak voor de Franse over
heersing, tekenden zich ook te Holten af
in twee partijen. Ook hier in het dorp
kende men twee partijen. De patriotten
roerden zich onder de Twentse advocaat
Dr. J. W. Raser. Nu was het te Holten
net als elders. De man met geld was
veelal voor de Orangisten. Niet altijd.
Wij weten van een schatrijke Twentse
graaf, dat hij de patriotten was toege
daan. Maar over het algemeen was het
de kleine man, die van de Oranjepartij
niets moest hebben. De patriotten-domi
nee, Ds. Cramer uit Rijssen, stookte de
kleine luiden op, dat het hoog tijd werd
dat de patriotten het heft in handen na
men. Of men te Holten een vrijheidsboom
heeft geplant is niet bekend. Maar wel
is bekend dat de boeren in de marke er
een slaatje poogden te slaan. Tussen
1785 en 1800 was Holten bij de provinciale
overheid berucht. Het was een dorado
voor allerlei avonturiers, slechte en goe
de. Tot de goeden rekenen wij de patriot
ten en de Oranjeklanten, die om beurten
een onderduikadres zochten en vonden in
de marke van Holten. Deze lieden waren
dus politieke personen. Daarnaast we
melde het in dezelfde jaren van andere
kostgangers in de marke. Mensen, die
door de overheid gezocht werden en die
nog zware rekeningen met regerings
instanties hadden te vereffenen. Van over
heidswege werd Holten herhaaldelijk op
het gevaar van dat vreemde gespuis ge
wezen. De regering noemde de gasten
gespuis. Dit was meer een verzamelnaam
voor alles wat niet speciaal Holtens was.
Wij krijgen er echter een andere indruk
van. Wanneer er veel gespuis onder de
vreemdelingen was, zoals de drost van
Salland, Adolf Werner van Palland, dit
noemde, dan zou de marke Holten haar
maatregelen wel genomen hebben, maar
niets van dat bleek. Er was in de jaren
17851800 helemaal geen. markepolitie.
Wel was er in het jaar 1765 een provin
ciale orde gemaakt op de veiligheid ten
plattelande, maar daar werd blijkbaar
in de marke van Holten de hand mee
gelicht. Wij hebben zo het stil vermoeden,
dat de buurtschappen wemelden van smok
kelaars. De Schipbeek was voor kleine
schuiten bevaarbaar, waarin tal van wa
ren als contrabande vervoerd kon wor
den.
DE TIJD GING VERDER
DOORTOCHT VAN DE PRUISEN
In 1787 was het er roerig. Generaal Blü-
cher trok met dertienhonderd man door
Holten. Wij vernamen niet dat zich te
Holten strubbelingen voordeden met in
kwartiering en zo. Trouwens, daarvoor
was het naburige Rijssen beter geschikt.
De plakkaten over de onveiligheid hiel
den aan. Maar de markegenoten deden
of hen de neus bloedde. Per slot van re
kening, wat gingen de Holter boeren
ook de plakkaten aan. Zij waren baas in
de marke. Wanneer er iets aan de knik
ker was konden zij een beroep doen op
de Lutter marke, en daarmee basta. Zij,
de Holtenaren, hadden hun eigen marke
recht. Zij stoorden zich aan keizer noch
koning, laat staan aan een provinciale
IN DE FRANSE TIJD
Toen in 1795 de eerste Franse soldaten
zich aandienden, dachten de Holtenaren:
loop maar door. En zij liepen door en. zet
ten te Rijssen de boel op stelten. In Hol
ten ging men gewoon zijn gang. Onderdui
kers wisten er de weg als in eigen huis.
Pas toen de drost van Salland door de
bezetter achter de broek werd gezeten,
schreef Zijne Hoogheid aan alle schouten
in Salland een brief, dat in alle marken
en schoutambten goede politie en goed
toezicht moest zijn. (Men voelt wel, de
ambtenaren van de bezetter voelden zich
niet lekker.) Nou, toen schreef de schout
van Holten, mijnheer Ticheler, het volgen
de: Mijn goede medeburger, je beveelt
daar van goed opzicht, en goede justitie,
maar ik kan u verklaren, dat er in de
hele marke Holten geen enkele politie
dienaar is.
Dus de Holtenaren waren in 1800 een
zo ordelievend volk, dat zij helemaal geen
politietoezicht nodig hadden. Toen de
drost van Salland deze brief las, dach
ten zijn ambtenaren, dat hij van woede
zou barsten. Dat heeft hij niet gedaan.
Maar hij schreef een dreigbrief aan de
markerichter van Duuren, en bracht deze
aan hèt verstand, dat wij in een nieuwe
tijd leefden, de marken hadden als rechts
college opgehouden te bestaan. En als
de markerichter niet onmiddellijk maat
regelen nam, zou hij er meer van horen.
Dit was natuurlijk mannentaal. En hét
kneep door. Elf dagen later werden er
bij de kerkesprake sollicitanten opgeroe
pen, die na keuring de nodige bekwaam
heid en liefde moesten bezitten om de
boeren uit de marke op de bon te slinge-
De twee zesde klassen van de Dorps
school gingen op vrijdag 30 september j.l.
per fiets naar Enschede, onder leiding
van hun onderwijzers, de heren B. H.
Brouwer en J. W. Feith. De reis was on
dernomen in verband met de lessen in
geschiedenis. Het Rijksmuseum Twenthe
bevat namelijk een schat van historisch
en prae-histrisch materiaal. De reis ver
liep prettig. Men was gestart om 7.15 uur
en men kwam tegen vijven weer bin
nen. De afstand was een kleine 90 km
geweest. Inderdaad konden verschillen
de leerlingen wel merken, dat ze gefietst
hadden, maar een drietal ging 's avonds
nog welgemoed mee oefenen met de
wandelclub, waarna ze de volgende dag
ook nog de eerste prijs behaalden te
Almelo. Het waren Tineke Bolink, Trui-
da Megelink en Dinie Wansink.
ren. Er waren drie examinatoren door de
marke aangewezen. Na schifting en her
schifting kwam een zekere Willem Kern-
pers als de gelukkige uit de bus.
Volgens de provinciale verordening
moesten de markeveldwachters drie gul
den per week verdienen, maar de Holter
markegenoten maakten Kempers duide
lijk, dat hij twee gulden in de week kon
verdienen en geen cent meer. En Kem
pers nam er genoegen mee. Hij zal wel
gedacht hebben: een half ei is beter dan
een lege dop.
Aan het bevel van de overheid was vol
daan. Willem Kempers zou wel een spul-
leken in de marke hebben, en als hij de
lui in de marke hun gang liet gaan, en
drie of vier dagen per week zich in de
marke liet zien, ten teken dat hij de twee
gulden per week niet voor niets opstreek,
dan redde zich dat wel. Er wordt in mar-
kenotulen nooit over hem geklaagd. Niet
dat hij lui was, en niet dat hij ijverig
was. De Holtenaren beschouwden hem
blijkbaar als een noodzakelijk kwaad.
VAN COEVERDEN.
Holten IHaarlese Boys I 33.
Een slechte wedstrijd, waar het er om
ging wie de langste adem had. Holten
kreeg al in de 5e minuut na de aftrap de
leiding toen de linksback van Haarle in
eigen doel schopte, 10. De thuisclub
bleef aanvallen wat echter pas in de 35e
minuut een doelpunt opleverde, gescoord
door Jansen, die op onnavolgbare wijze
inschoot, 20. Hiermee brak ook de rust
aan. Na de rust, in de 5e minuut al direct
door de Haarle mid voor 21. Na ongeveer
15 minuten spelen was het weer Jansen,
die geheel onverwachts no. 3 in de tou
wen schoot. Een doelpunt, zo mooi en zui
ver, dat het wel een ere-divisie goal leek.
Holten vond het nu schijnbaar welletjes,
en ging het nu wat kalmer aan doen, wat
na 25 minuten spelen 32 betekende door
de linksbinnen van Haarle.
Haarle deed er nu nog een schepje bo
ven op, wat na 40 minuten spelen 33
betekende. Zo zag Holten een kostbare
voorsprong toch nog verloren gaan.
De verdere uitslagen waren als volgt:
Holten IINijverdal III 12.
R.V. III—Holten III 5—0.
SWN A—Holten A 1—6.
Een veel sterker Holten A won verdiend
van een kankerend SWN A, wat zijn oor
zaak vond in het feit, dat Holten direct
na de aftrap door een juweel van een
doelpunt, gescoord door H. Petter, de lei
ding nam. In de 8e minuut van de wed
strijd werd het zelfs 02. Nu was het J.
B. Stukker, die op fraaie wijze no. 2 langs
de SWN-keeper schoot. In de 15e min.
ondernam G. v.d. Bos een solo-ren, pas
seerde 2 spelers, kwam vervolgens oog in
oog met de SWN-keeper, die geen schijn
van kans kreeg. De bal sloeg als een gra
naat in de touwen, wat 03 betekende.
In de 20e minuut vergrootte G. v.d. Bos
de voorsprong tot 04, na weer enkele
tegenstanders omspeeld te hebben. Vlak
voor rust verkleinde de SWN-midvoor de
achterstand tot 14 waarmee ook de rust
aanbrak.
Na rust, weer Holten in de aanval, wat
na 15 minuten spelen 15 betekende. Een
doelpunt gescoord door H. Petter, die een
toegewezen strafschop feilloos inschoot.
10 minuten voor de tijd door goed aange
ven van G. J. Soer, 16, een doelpunt,
gescoord door F. Oosterkamp, die op schit
terende wijze inkopte. Hiermee brak ook
het einde aan van deze sportieve wed
strijd.
Excelsior BHolten B 41.
De B-junioren kunnen nog steeds maar
niet goed loskomen. Zij verloren deze
wedstrijd weliswaar niet met grote cij
fers, doch er had meer dan een gelijkspel
ingezeten. Willen de B-junioren er eens
aan denken, dat een wedstrijd alleen maar
gewonnen kan worden, indien er elf spe
lers in het veld komen met één wil om te
winnen! Onze B-junioren spelen zaterdag
a.s. thuis om 4.15 uur tegen Nijverdal B.
Holtenaren, geef hun uw steun door uw
aanmoedigingen!
Holten C—RV B 3—0.
Reeds direct na de aftrap drukten de Hol
tenaren hun tegenstanders in de verdedi
ging, die verder de hele eerste helft niét
over de middellijn zijn geweest. Na zes
minuten spelen loste T. Brands een vleu
gelschot, dat over de doelman heen in de
uiterste hoek verdween. Vier minuten la
ter bracht S. Markvoort met een hoog
schot de stand op 20. Hierna werden nog
enige kansen om zeep gebracht en schoot
R. Brouwer één bal tegen de deklat. Met
de stand 20 brak de rust aan. Na rust
kreeg doelman Breukink hét eerste schot
op doel. Holten kreeg nog enkele kansen,
doch goal's kwamen er vooreerst niet.
Tien minuten voor het einde loste S.
Markvoort een prachtige kopbal uit een
voorzet van T. Brands, die de bovenkant
van de lat raakte. Vijf minuten voor het
einde wist W. Geerts uit een scrimage
voor het RV-doel, de stand op 30 te
Wegens bijzondere omstandigheden kon deze foto van het huwelijk van mej-
H- Kalfsterman .hoofdleidster van de openbare kleuterschool te Holten, met de
heer S. ten Brug te Nijverdal, vorige week niet geplaatst worden. Men ziet
hier het bruidspaar bij het verlaten van het gemeentehuis te Holten, terwijl de
kleuters een erehaag vormen.
brengen. Hiermede brak ook het einde
aan.
Programma 16 oktober 1960.
Nijverdal IIHolten I 2.30 uur
Holten II—RKSV II 2.30 uur
SDOL III'Holten III 12 uur
Zaterdag:
De Zweef AHolten A 4.15 uur
Holten BNijverdal B 4.15 uur
Holten CEnter Vooruit C 3 uur
Toen de heer 'M. N., wonende in de
buurtschap Eisen, op zijn bromfiets de
Korteboslaan kwam uitgereden en geen
voorrang gaf aan een auto, bestuurd
door M. Nymeyer, was een aanrijding
het gevolg. De bromfietser brak tenge
volge van de aanrijding zijn arm en been,
terwijl de bromfiets zwaar beschadigd
werd. Dokter Oosthoek verleende eer
ste hulp, waarna het slachtoffer naar een
ziekenhuis te Almelo werd vervoerd.
Een met wol gevoerd, fleurig pakje voor
de herfst. Lila geïmpregneerde gabar
dine, met witte bies afgezet, echt iets voor
de jeugd, die er netjes uit wil zien, bij
diverse gelegenheden.
(Jack P. de Klerk.)
De gemeenteraad heeft het college van
burgemeester en wethouders in zijn
maandagavond gehouden voltallige ver
gadering een crediet van maximaal
f 450.000,- toegestaan om zo spoedig mo
gelijk over te gaan tot de aanleg van
een recreatieweg over de Holterberg,
Van het tracé van de bestaande auto
weg naar Nijverdal, die in het vervolg
recreatieweg zal heten, zal slechts een
deel gebruikt worden. Men heeft ver
derop in de berg een nieuw tracé ge
kozen, dat de schoonheid van het land
schap beter tot haar recht zal doen
komen.
De raadsvoorzitter, burgemeester Mr.
W.H. Enklaar, meende zich, na de uit
voerige schriftelijke toelichting, welke
de leden ontvangen hebben 2n waar
over men in ons blad heeft kunnen le
zen, van een verdere uiteenzetting te
kunnen onthouden, maar wees er nog
op, dat het feit, dat deze zaak nu al
speelt in de raad van Holten geenszins
zeggen wil, dat Hellcndoorn niet actief
is. Integendeel, aldus de burgemeester,
maar voor Holten is er meer reden om
vroegtijdig een besluit te nemen, om
dat dit meespeelt bij het verkrijgen van
een financiële bijdrage uit het gemeen
tefonds.
Aan hun belofte om een uitvoerige
begroting over te leggen hebben b. en
w. niet kunnen voldoen, aangezien op
het laatste moment gebleken is, dat in
de opgezette plannen een wijziging zal
moeten worden gebracht, omdat deze
voor geen der partijen helemaal haal
baar zijn. Met vier en een halve ton
maximum meent het dagelijks bestuur
het echter wel te kunnen doen.
Uit deze woorden van de burgemees
ter bleek wel enig pessimisme omtrent
de aard en de samenstelling van de
weg.
De totale kosten zullen naar mag
worden aangenomen van de gehele weg
wel ongeveer een miljoen gulden be
dragen.
Op een vraag van de heer Brands
(pvda) wie de weg financiert, antwoord-,
de de raadsvoorzitter, dat Ged. Staten
hebben toegezegd te willen bevorderen,
dat de provincie 1/3 van de kosten voor
haar rekening neemt. Omtrent de bij
drage van het Rijk is niets officieels
bekend.
Het Departement van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen heeft dit
jaar f 600.000 op zijn begroting staan
voor recreatiedoeleinden, voor 1961 is
dit bedrag anderhalf millioen. Er za]
getracht moeten worden ook hiervan
iets voor de Holterbergweg uit het vuur
te slepen.
De heer Teeselink (ch) deed het veel
genoegen dit punt op de agenda te zien.
Vele jaren heeft men zich reeds be
zwaard gevoeld over de toestand van
de weg.
De heer Sprokkereef (alg. bel.) sloot
zich hierbij aan. Wij hebben tal var)
zandwegen langs onze erven in harde
wegen zien veranderen de laatste jaren.
Was dit niet zo geweest, dan had spre
ker wel kritiek gehad. Hij was blij met
de medewerking van Ged. Staten en
vond het belangrijk, dat de heuvel
rug voor recreatie wordt ontsloten.
Autoweg wordt moderne recreatieweg, crediet ƒ450.000
Aardgas gaat leven vergemakkelijken
Wegen- en Rioolbelasting verhoogd
Grondverkoop het laatste in de Gaarden
De heer Soer (pvda) wilde ook een
fietspa'd en zou het betreuren, dat door
deze investering de bouw van een nieuw
slachthuis in gevaar zou komen.
De voorzitter beantwoordde deze leden
met de mededeling dat de gemeente
vele belangen heeft te dienen. Ook hij
was blij met de medewerking vanG.S.
Plannen voor een fietspad liggen in eei?
ander v lak op de Holtenberg. Het bou
wen van een slachthuis moet men op
zijn eigen merites beoordelen. Men moet
vertrouwen hebben in de toekomst.
De raad gaf hierna zijn fiat aan de
vier en een halve ton.
Aardgas
Een belangrijke beslissing vormde het
besluit van de raad om het dagelijks
bestuur in principe te machtigen maat
regelen te treffen voor de stichting van
een aardgasdistributiebedrijf. Ook hier
over was een uitvoerige toelichting ver
schenen en in de bladen afgedrukt.
De heer Soer (pvda) vond het nog al
optimistisch gezien om uit een over
schot van een kleine f 9000,- bij 450
aansluitingen alle technische en admini
stratieve kosten te kunnen betalen.
De heer Landeweerd (AR) vroeg of er
een waarborg is, dat zich 450 zullen
aansluiten.
Dè heer Klein Velderman (alg. bel.)
stelde de vraag of bij 550 aansluitingen
ook een voldoende overschot voor de
onkosten te verwachten is en vreesde,
dat het net zo zou kunnen gaan als bij
de waterleiding en het electr. licht, dat
de latere aansluitingen hogere tarieven
zouden moeten betalen. Overigens was
hij erg blij met deze mogelijkheid voor
een klein dorp.
De heer Rietberg (ch) was, hoewel het ini
tiatief niet van de bevolking zelf is
uitgegaan, niet bevreesd, dat dc opzet
niet zal slagen en de heer Sprokkereef
(alg. bel.) sprak als zijn oordeel uit.
dat het niet de bedoeling zal zijn met
het bedrijf winst te behalen.
De raadsvoorzitter koesterde geen
vrees, dat de calculaties die door dc
heer Gerssen als een terzake zeer des
kundige zijn opgezet, niet zullen klop
pen- De bedrijfslasten worden door het
samenspel met gemeente en g.e.b. ver
deeld en zijn niet zo hoog. Gevraagd
wordt een principe besluit, daarna gaan
b. en w. zo spoedig mogelijk een on
derzoek instellen omtrent de animo on
der de mensen. Voor een verplichte
aansluiting behoeft de heer Landeweerd
niet bevreesd te zijn, want het betreft
hier een dienstverlening, terwijl bij
meer dan 450 aansluitingen de kansen
op een hoger rendement zullen stijgen.
Een nutsbedrijf mag slechts een klein
beetje winst maken. Spr. acht het aard
gas van grote betekenis voor een ver
dere industriële ontwikkeling der ge
meente. Het zal industrieën kunnen
aantrekken.
De gevraagde machtiging werd hierna
zonder hoofdelijke stemming verleend.
Een jubilaris
Bij de aanvang der vergadering werd
door de voorzitter hulde gebracht aan
het lid de heer A. Jansen (pvda), die
25 jaar deel heeft uitgemaakt van de
raad. Zijn toespraak vindt men elders
in dit blad.
Aan de heer L. C. van de Bovenkamp,
architect te Holten, werd een perceel
bouwterrein in de Gaarden verkocht,
waarop deze 15 huurwoningen zal gaap
bouwen, voor de som van f 35.098,-.
De heer Soer (pvda) zag liever huur
woningen gebouwd dan middenstands
woningen. De lijst van woningzoeken
den is nog lang niet uitgeput.
De voorzitter wees er op, dat hier
voor de woningwetwoningen worden
gebouwd. De beter gesitueerde huurders
zullen deze op den duur moeten verla
ten, zodat voor de arbeiders vanzelf
woningen vrij komen.
De heer Sprokkereef (alg. bel.) juicht
ieder particulier initiatief in deze toe.
Het heft de woningnood vanzelf op.
Aan de heer Ph. Veldpape te Deven
ter werd vervolgens een bouwterrein
in de Gaarden toegewezen voor f 22.900.90
en mevr. F. Schipper - Oplaat voor
f 4828.70, aan J. Kolkman voor f 3891.20
en aan de fa A. Koopman zn. voor
f 5909.80.
Gebr. Meerman zn, aannemers te
Holten krijgen een stuk industrieterrein
groot 835 m2 voor f 4008,-
De voorzitter zeide verheugd te zijn,
met deze verkoop. De aannemers be
horen zoveel mogelijk op het industrie
terrein met hun materialen.
Het magazijn van het Groene Kruis
aan de Koninginnelaan werd voor an
der materiaal bij het nieuwe wijkge-
bouw geruild.
Aan mej. H. Kampman werd eervol
ontslag verleend als hoofdleidster der
o.l. kleuterschool met ingang van de
datum van haar huwelijk en de heer
H. J. Fransen kreeg een vaste aanstel
ling als muziekleerkracht aan de open-
bax-e u.1.0. school.
Tot arbeiders bij de dienst van ge
meentewerken werden benoemd de he
ren M. Vorkink en J. A. Jansen, die
beide no. 1 op de aanbeveling stonden.
Bij de hernieuwde vaststelling van de
verordening op de wegen- en rioolbe
lasting hield de heer Sprokkereef (alg.
bel.) een pleidooi voor een meer even
redige verdeling van het tarief voor de
bedrijven. De progressie in dit tarief
acht spreker niet juist. Hij verzocht
b. en w. een wijziging in overweging
te nemen. Enkele leden sloten zich
bij deze zienswijze aan.
De voorzitter antwoordde, dat een
verhoogde opbrengst door G.S. nood
zakelijk wordt geacht. Een wijziging als
door de heer Sprokkereef bedoeld, zou
het beoogde effect teniet doen. Het
tarief is geadviseerd door het R.I.Z.A.
en door niet-deskundige moeilijk te be
oordelen. B. en W. willen na aanneming
van het huidige vooi'stel echter de sug
gestie van de heer Sprokkereef wel in
nadere beschouwing nemen. Men
moet er echter wel rekening mee hou
den, dat de industrie het water het
meest vervuild. Door anorganische stof
fen, soms is dit zeer ernstig voor de
zuiveringsinstallatie.
De heer Soer (pvda) was van oordeel
dat men met één bedrijf wel extra zwaar
mag belasten. Ieder weet wel welk
bedrijf bedoeld wordt, zei spreker.
De heren Rietberg (ch) en Teeselink
(ch) zagen wel iets billijks in het idee
van de heer Spokkereef.
De verordening werd zodanig gewij
zigd, dat de wegenbelasting in het
vervolg 10% van de bebouwde en 5%
van dé onbebouwde eigendommen zal
bedragen (voorheen 6 en 3%) en de ri
oolbelasting 11% (vh8%) met een mi
nimum van f 20,- en een maximum
van f40,- (oud 15 en 25).
De plattelandsbibliotheek stichting
Markelo-Holten-Diepenheim krijgt een
verhoogde subsidie van 19.35 ct. B. en
w. werden gemachtigd tot aankoop van
kachels f 850,- en verbouwing van het
gemeentehuis voor kantoori'uimte kos
ten plm. f 10.000,-.
Het g.e.b. krijgt een nieuwe bedrijfs
auto, terwijl de bestaande jeep o.a. ge
reserveerd zal worden voor de bos-
brandweer.
Rondvraag.
Bij de rondvraag zei de heer Soer
(pvda), dat hij paaltjes met rode kop
pen had gezien langs de Oude Deven-
terweg. Hij vroeg naar de betekenis
hiervan.
De voorzitter antwoordde, dat de we
gencommissie zich wil beraden over
de verbetering van verschillende wegen
o.m. de Oude Deventerweg, de Tromops-
steeg, de Sangeldijk enz.
Op een vraag van de heer Klein Vel
derman (alg. bel.) hoe het staat met het
zwembad, antwoordde de voorzitter, dat
de aanleg goed opschiet, de pompinstal-
latie is reeds opgeheven er wordt met
man en macht aan gewerkt. Bij de
opening in het voorjaar zullen de heren
allemaal een duik je kunnen nemen.
De heer Bi*ands (pvda) informeerde
nog of spoedig begonnen zal worden
met de besti'ating enz. van de Sparren-
weg en de Kerkstraat.
Een vaste toezegging kon de voorzit
ter nog niet doen, maar er wordt wel,
naar toegewerkt.
De heer Sprokkereef (al/g. bel.) zou
liever niet zo'n lange ter'mijn zien in
de vervulling van vacatures bij gemeen
tewerkers,
tewerken.
De voorzitter zei, dat het beraad in sa
menwerking met de wegencommissie eni
ge tijd had gekost.
