Uit Holtens Historie Bcsscher Setdmit kmarkü De 25e boekenweek Verborgen verliezen in middenstandszaken '$m ABNORMALE CHAUFFEURS VOETBAL Kynologisch succes Jonger» ndienst ©nr. bi neren e Een gevaar op de weg Onderzoek wijst uit: 20% der brokkenmakers is geestelijk gestoord en de rest zijn onverantwoorde weggebruikers BIER EN SPAANSE SOLDATEN, MESSEN TREKKENDE HOLTE- NAREN EN MEISJES. Het was in het jaar 1583. Woeste hor den Spaanse soldaten trokken door Hol ten. Geen van hen had echter ooit Span je gezien. Het waren Pruisen, Twentena ren, Hannoveranen en Schotten. Meestal uitschot van de bevolking, avonturiers, die volgens Fruin bestonden uit schuim en rapaille. De Holtenaren hadden, het was juist Sint Jan, bier laten brouwen, om een beetje op verhaal te komen, en Jannes Koersen, een schipper van de Schipbeek, had bier aangevoerd bij de „Wippert". En de Holtenaren gingen er met paard en wagen naar toe om het bier te halen. De bende Spanjaarden, onder de officier Hegeman, kreeg er de lucht van, vorderden ook paard en wagen en wilden het bier in beslag nemen. Aan de Wippert lag op dat moment een twaalftal schip pers. Zij hadden tussen de Scheperboer en de Wippert een dam in de beek gezet om het water te doen stijgen, om dan in de loop van de dag af te drijven. Zodra bekend werd dat de troepen van Hegeman het bier wilden stelen, trokken Holter jonge mannen en meisjes naar de Wip pert. Hendrik met de pan had in paniek stemming, slaande op zijn pan, de Holter jongelingschap opgeroepen om naar de Wippert te gaan om het bier te bescher men. De schipper Jannes Koersen had al van een Holter ruiter bericht gekregen dat men het bier wilde roven. Nu was Spanje wel een machtig land. In vergelijking met Holten was het een strijd tussen een mug en een olifant. Maar moed zegt ook wat. De Holtenaren lieten zich het Sint Jansbier maar niet zo afste len. En daarom liepen vele jonge Holtena ren, jongens en meisjes, naar de Wippert om te vechten. De meisjes vuurden de jongens aan. En de laatsten hadden de scherp geslepen knijf los in de zak. Het werd hoog tijd dat de Holtenaren te hulp snelden. Want toen ze bij de Wippert aan kwamen was het biergevecht al in volle gang. De schipper Jannes Koersen was de bevelhebber van de schippers. Bij het naderen van de bende van Hegeman had den ze hun schuiten naar de Larense kant van de wal verlegd, de brug opgehaald en wachtten de aanval af. Drie maal werd het bier opgeëist. Toen gaven de Spanjaar den een salvo. Daarna duurde het onge veer tien minuten voor ze weer konden schieten. De bovenladers vereisten nog al tijd om te laden. De schippers verdedigden hun lading met messen en bootshaken. Jannes Koersen, de schipper, werd -dooi de Spanjaarden gegrepen en onder luid gejuich op de wal getrokken. Maar op dat Itijd gaaf huidje POEDER-ZALF-OLIE-ZEEP ogenblik kwam er ontzetting. De Holtena ren snelden toe. De Spanjaarden schoten, er vielen gewonden. De commandant He geman schreeuwde: hang die schipper op! Maar dat deed hij dadelijk niet weer. Een Holter jonge dame wierp hem een steen in het oog. In de verwarring, die daardoor ontstond, liet men Jannes Koersen los, om Hegeman te ontzetten. Snijden, jongens!, werd er geroepen, maar de goedgewapen de Spanjaarden dreven de Holtenaren terug. De schippers hadden intussen de dam doorgestoken en de schuiten dreven weg. Er waren intussen nog twee groe pen. De mannen van Hegeman hadden Jannes Koersen nog vast en de Holter jon gelingschap had Hegeman nog. De Holter meisjes gilden in koor, dat men Hegeman door de hals moest snijden. Zover kwam het echter niet. Jannes Koersen, de schip per, wist los te komen en sprong in de Schipbeek en zwom naar de overzijde. En toen wist de vijand ook Hegeman te be vrijden. Enige schippers hadden zich langs het Jaagpad in een hinderlaag gelegd, en schoten op de Spanjaarden, die de schui ten wilden vervolgen. De Holter jonge lingschap moest zijn heil in de vlucht zoe ken, maar het Sint Jansbier had de vijand nog niet. De Spanjaarden gingen naar Rijssen om versterking te halen. Bier moest er komen, voor niemendal waren ze geen bezetters. Naar de Scheperboer durfden ze niet, daar lag Staatse bezet ting. Intussen was de Holtense bierkar door binnenwegen bij de schuiten geko men en laadde het bier op. In alle stilte bracht men het naar Holten en borg het weg. De bende van Hegeman keerde niet weer. Van Rijssen, waar men een goede tip had gekregen, trok de bende naar Al melo, waar ze zich te goed deden aan de welvoorziene kelders van het klooster al daar. De zusterkens waren in paniek de stad ingevlucht op het zien der ruige gas ten. En toen tegen vijf uur in de middag de zekerheid bestond, dat de bende van Hegeman verdwenen was, toen haalde de Holter jongelingschap de schippers op van de Scheperboer. Met Jannes Koersen voorop trok men Holten binnen. En Koer sen was er de man. Gelijk een veldheer, die de slag gewonnen heeft, presenteerde men hem de eerste roemer bier. En het bier vloeide die avond ruim en overvloe dig. En voorlopig voor het laatst. Vijf da gen later kwamen de troepen van Hege man terug en staken Holten in brand. En het zou nadien zeven jaar duren vóór men in het dorp zelf weer Sint Jansbier dronk. Wijhenaren rekenden vele jaren nadien af met Hegeman. Zij grepen hem en hingen hem op aan een kopwilg aan de oever van de IJssel, waar hij zo lang zou hangen tot hij er vanzelf afviel. En na zeven jaar bouwden de Holtenaren voorlopig noodwo ningen. En toen er meer geld kwam, net als na de laatste oorlog, weer betere hui zen. En de tachtigjarige oorlog ging voorbij. En Holten bleef Holten en men dronk weer Sint Jansbier net als voorheen, en maakte grappen op Hegeman, die aan de kopwilg was opgehangen. VAN COEVERDEN. MARKELO 1—HOLTEN 1 5—2 De Holtenaren speelden afgelopen zon dag een oefenwedstrijd tegen de vierde klasser KNVB Markelo 1. De rood-zwar- ten verschenen met niet minder dan vier invallers, de thuisclub telde twee debu tanten.- In de eerste helft hadden de gasten het beste van het spel. De Holtense voor hoede speelde met veel fantasie en de Markelose keeper Hellinga had al zijn talenten nodig bij schoten van H. J. ten Velde en G. Paalman. Ten koste van hoek schoppen werden zekere doelpunten voor komen. Toch ontstond uit een van deze corners de verdiende Holtense voor sprong. De scherpe hoekschop werd afge slagen maar linksbuiten H. v. d. Bos zorg de met een goed schot voor de openings treffer, 01. Holten bleef sterker en kreeg de beste kansen, maar het betere verzorgde samenspel van de thuisclub be zorgde de rood-zwarte-defensie toch veel moeilijkheden. Toen Markelo de bal op links vrij speelde en midvoor J. Dolle- kamp gelanceerd werd was er voor kee per Vincent geen houden aan, 11. Na een half uur spelen nam Markelo tegen de verhouding in een voorsprong door hun attente midvoor, die een blunder van Vincent snel afstrafte, 21.. Voor de rust nog wist Holten door linksbuiten v. d. Bos weer naast Markielo te komen. In de tweede helft werd het klasseverschil ech ter duidelijk merkbaar. Markelo drong sterk op doelpunten aan en dit lukte toen uitblinker B. ten Hove de bal op de zes tienmeterlijn vrij kreeg en een zuiver schot loste dat naast de paal in het doel belandde 32. Even ontworstelde Holten zich aan het Markelose offensief. Twee goede kansen leverde het open aanvals- spel op. Keeper Hellinfga bleef echter meester over de situatie en meteen daar op verzekerde de thuisclub de voorsprong door hun debuterende linksbuiten, die daarmee de stand op 42 bracht. Kort voor tijd belandde een goed boogschot van H. v. d. Bos buiten bereik van de Mar kelose keeper op de lat, het was echter B. ten Hove die met een daverende ko gel de eindstand van deze nuttige oefen wedstrijd op 52 bracht. Programma A.s. zaterdag speelt Holten A en B als voorbereiding van de komende competitie tegen Hector A en B. De wedstrijden wor den gespeeld in het Sportdal en beginnen 2.15 uur. Protest WW 1—Holten, ingediend door Holten Het ingediende protest werd niet toe gekend, zodat de acht minuten niet uit gespeeld v/orden. Door deze beslissing is Omhoog 1 kampioen van de tweede klas se F. (26 maart Het boek is in 's mensen leven een teer punt. Dit blijkt al hieruit, dat een boeken liefhebber zich smartelijk gewond voelt, wanneer hij een ander hoort zeggen: „ik lees nooit een boek, daar heb ik geen tijd voor; het is al mooi als ik de krant in kijk". Een boekenliefhebber is altijd een soort propagandist en eigenlijk zou hij niets liever willen dan die ander maar meieen bekeren. Voor de liefhebber im mers is zijn lektuur in zekere zin even noodzakelijk als z'n dagelijks brood. Gelukkig de mens die weet, dat hij bij brood alleen niet leven kan; hij bezit de gave zich boven zijn stoffelijke noden te verheffen. In deze tijd van een hoog op gevoerd levenstempo, uitgedrukt in het snelverkeer, het straatlawaai en de re- clameschreeuw, is het boek het enige mid del dat de mens uit zijn aktiviteit in de kostbare stilte voert, waar hij tot rust komt en tot zelfinkeer. Vergeet even alles wat van buiten op U aankomt en zet u stil neer met een boek. Verdiep U in Uw lek tuur en laat U er door meeslepen. Ze schenkt U nieuwe gedachten, beelden, in zichten. Want in een boek is een ander mens aan het woord en deze dwingt U te luisteren. En luisteren is een grote kunst Dat is de betekenis van het boek en zo ontelbaar veel boeken zijn er in een on eindig grote verscheidenheid, dat er altijd een bij is dat U boeit. Om aan deze eenvoudige waarheden ruchtbaarheid te geven, begon men in het jaar 1932 boekenweken te houden; tijdens de bezettin'g moesten ze worden overge slagen vier jaar lang, zodat de Boeken week van 1960 de 25e is geworden. Geef mij maar 2 april 1960) Deze 25e Boekenweek, van 26 maart tot 2 april, staat dus nu voor dè deur. De 25e Boekenweek zal op de gebruike lijke manier worden geopend met een gala-avond, ditmaal in het Amsterdamse Concertgebouw ,op vrijdag 25 maart. Tij dens die week worden overal in den lande avonden gehouden, lezingen gegeven in za len en op scholen van allerlei aard, meestal met medewerking van de boek handel georganiseerd. Iedereen zal in zijn eigen woonplaats daarvan wellicht iets bemei'ken. Ook ontvangt ieder die in die week voor f5.boeken koopt het traditionele Boe kenweekgeschenk, ditmaal een fijn en spannend verhaal „De Zalenman". Wie „De Zalenman" geschreven heeft, weet nog niemandmen mag er naar raden uit een lijst schrijversnamen achter in het boekje opgenomen, en men kan daarmee een prijs verdienen. Bovendien bevat elk exemplaar van Het Geschenk een bon die recht geeft op aan koop (voor f 2.50) van een schitterend uit gevoerd groot formaat platenboek, geti teld „In 26 letters". Dit boek geeft over wegend illustratief maar ook in bondige tekst een kundig overzicht van de beteke nis van het geschreven woord voor het menselijk leven; het demonstreert o.a. de invloed die de vrijheid van drukpers heeft gehad, voorts wat het boek heeft uitge werkt op de samenleving, de godsdienst, de gezondheidsleer, wat het bijdroeg tot de uitvindingen, de ontdekkingsreizen, de sociale verbeteringen, de wetenschap. En natuurlijk niet in de laatste plaats komt hier aan de orde het genot, het amuse ment dat het boek de eeuwen door ge schonken heeft, en hoe innig het verbon den is met de liefde, met het leven van elk mens individueel, van zijn kindsheid tot zijn grijze ouderdom, heel zijn ontwikke ling door. Een boek, kortom, „In 26 letters", dat men grijpen moet eer het te laat is, want de oplage, tegen deze belachelijk lage prijs, is natuurlijk beperkt. Tenslotte is er de gebruikelijke verzen bundel voor de jeugd speciaal, een bloem lezing ditmaal van overwegend feestge- dichten van onze Nederlandse dichters, vanzelfsprekend getiteld „De Muze viert Feest". Dit fraaie, vrolijke en hups ver sierde boekje kost maar negentig cent. De Muze viert Feest, wel een goede ka rakteristiek van deze 25e Boekenweek. Maar als de Muze feestviert, dan moe- zo'n heerlijke brosse beschuit tijdens de rust. Je knapt er echt van op en dat verbetert de 'n hoogtepunt op tofe!! Kwart van inkomen gaat verloren Op de door de Enschedese Kynologen- club georganiseerde clubmatch werd de poedel „Doeska" van de heer H. ten Velde gewaardeerd met „Eerste Z.G.". Zondag a.s. om 10 uur v.m. in „Irene" jongerendienst. Alle jongens en meisjes, die van zondagsschool af zijn, tot 16 jaai*, zijn hartelijk welkom. De kerkeraad hoopt van harte dat deze diensten er in zullen gaan en de jongeren zullen aanspreken. Helpt allen daarom mee, dat dit slaagt. Het ligt in de bedoeling dat deze sa menkomsten om de 14 dagen zullen wor den gehouden. Bijna dagelijks moet men in het mid- denstandsbedrijf constateren, dat er on nodige verliezen worden geleden. Een kopje breekt, stof verkleurt, een zak sui ker scheurt of een doos chocolade raakt zoek. Hèt zijn verliezen, die per geval ge ring zijn, maar die over het gehele jaar een grote post aan de verkeerde kant van de balans vormen. De op deze manier ontstane lekkages nemen dikwijls een der gelijke omvang aan, dat het Productivi- teitscentrum voor het Midden- en Klein bedrijf het raadzaam heeft geacht een brochure aan het verschijnsel te wijden. In de publicatie worden niet alleen ver schillende soorten van onnodige en dik wijls moeilijk te vinden verliezen geconsta teerd, er wordt in vele gevallen tevens een manier aan de hand gedaan hoe ze te voor komen. Tal van middenstandszaken hebben er een gewoonte van gemaakt de verliezen wegens lekkage in het oog te houden en systematisch te bestrijden. In het groot winkelbedrijf woi'dt zelfs aan de filiaal chefs een manco van een half procent toe gestaan bij de aankoop van goederen. Er blijven echter nog te veel zaken, die te weinig aandacht besteden aan de lekkage, die op vele manieren kan optreden. In een vorig artikel hebben wij bijzondere aandacht besteed aan de verontrustende toename van de winkeldiefstallen, maar ook op andere wijze kan ieder jaar een extra schade worden veroorzaakt. Een verlies, dat, in procenten van de omzet, hoog kan oplopen. In de levensmiddelen branche treft men lekkages aan van 2 of 3 of meer procent; dit betekent bij een nettowinst van 8 a 10 procent een derving van meer dan een kwart van het inkomen. In de textielhandel heeft men gemid deld inmeet- en couponverliezen geconsta teerd van eveneens 2 a 3 procent, maar in enkele gevallen lag dit verlies tussen de 6 en 7 procent van de jaarlijkse omzet. In de detailhandel in. gedistilleerd, wijn en bier heeft men, evenals in de zuivel sector, lekkages gevonden van 1,4 tot 1,5 procent. De cijfers zijn hoog genoeg om ook eens in eigen bedrijf te speuren naar dergelijke verliezen. De getallen kan men, met nog niet eens zoveel extra werk, te weten ko men. Door bij het boeken van de inkoop facturen in een aparte kolom meteen de Op de maandag j.l. te Rijssen gehou den veemarkt werden aangevoerd: 1362 stuks vee, runderen 303, varkens 1059. Prijzen: 32 vette koeien, eerste kwali teit van f2,90 tot f 3,10 per kg slachtge- wicht; 91 melk- en kalfkoeien van f950,- tot f 1100,- per stuk; 99 pinken van f 675,- tot f750,- per stuk; 54 graskalveren van f 450,- tot f 550,- per stuk; 27 nuchtere kalveren van f 30,- tot f 40,- per stuk; 24 drachtige zeugen van f 210,- tot f 250,- per stuk; 27 loopvarkens van f 65,- tot f 85,- per stuk; 1008 biggen van f 45,- tot f 55,- per stuk. Overzicht handel: Rundvee: handel redelijk, prijzen on veranderd. Varkens en biggen: Handel kalm, da lende prijzen. ten de lezers feestgangers zijn. En de wer kelijke leuze van deze zilveren Boeken week moge luiden: De Lezer viert Feest! Laat het dan deze keer vooral een boeiend, meeslepend feest worden ook voor hen... die anders nooit tijd hebben. C. J. KELK. verkoopwaarde der gekochte goederen te vermelden, kan men een overzicht krijgen van de theoretische verkoopprijs. Het ver schil tussen dit bedrag en de werkelijk be haalde omzet geeft de lekkage aan. De lekkage kan verschillende oorzaken hebben. Levensmiddelen bederven doordat zij maar beperkt houdbaar zijn. Zonlicht en vocht kunnen een nadelige invloed uit oefenen op textielgoederen en bij produc ten, die in het bedrijf nog een nadere be handeling moeten ondergaan vleeswa ren, meel, banket kunnen vergissingen worden gemaakt. Dikwijls heeft men de neiging om dergelijke verliezen te onder schatten of als niet te voorkomen te be schouwen. Inderdaad is het waar dat en kele oorzaken van het verlies door de on dernemers niet zijn te beïnvloeden. Onder alle omstandigheden is het echter gewenst er aandacht aan te besteden. Voorzichtig heid en overleg kunnen vooral het verlies verminderen, wanneer de lekkage ligt in gesloten in de aard van de goederen. Het komt dikwijls voor, dat breekbare goede ren niet alleen in het magazijn, maar ook in de winkel zo staan opgesteld, dat ze wel moeten worden omgestoten. Een de laatste tijd veel op de voorgrond tredende veidiesfactor is de demodage, het uit de mode geraken van bepaalde artike len. Het ziet er naar uit, dat in de toe komst niet alleen de zaken in confectie of woninginrichting, maar een nog veel bre dere kring van ondernemers 't demodage- risico gaat lopen. Steeds meer gebruiks voorwerpen brillen, radiotoestellen, vervoersmiddelen geraken aan de mode onderhevig. Het is moeilijk, zo niet onmo gelijk, enige invloed uit te oefenen op de modewisselingen. Wel kan de winkelier proberen de verliezen, welke hierdoor wor den veroorzaakt, zoveel mogelijk te voor komen. De oplossing ligt in een zorgvul dige inkoopplanning en een hoge omzet- snelheid. Vei'borgen verliezen behoeven niet ver borgen te blijven. Het extra werk, dat het opsporen vereist, wordt ruimschoots ver goed door het uitschakelen van de onver wachte kostenfactoren. Het is een goede geste geweest van het Productiviteitscen- trum voor het Midden- en Kleinbedrijf nog eens te wijzen op de noodzaak van een juiste beleidsvoering voor wat betreft de dikwijls te voorkomen verliezen. (Nadruk verboden). Biljarten Voor de wedstrijden om het persoonlijk kampioenschap van de Biljartbond „Ons Genoegen" te Nijverdal en Omstreken worden in de week van 28 maart tot 2 april de volgende partijen gespeeld: le Klasse op dinsdag 29 maart in hotel Gijsbers te Rijssen: E. Gijsbers—W. G. Spekhorst; G. Nijland—C. Lindenhovius; J. G. Hofman—J. Dekkers. 2e Klasse op dinsdag 29 maart in café Struik te Rijssen: B. v. d. StraatA. J. Lohuis; J. WennekesG. J. Twilhaar; W. GerritsenJ. Kamphuis. 3e Klasse op dinsdag 29 maart in Sta tionskoffiehuis „Kalfsterman" te Holten: E. te Kolstee—J. Rutterkamp; J. Geer- dinkA. Linders; J. WansinkG. He geman. Als ge uw clientele prettige ser vice verleent, wat ligt dan meer voor de hand dan regelmatig adverteren? Op de meest uiteenlopende gebieden van de geneeskunde spant men zich in pa tiënten te genezen, ziekten te voorkomen, gezondheid te bevorderen. Op onze straten worden er echter jaar lijks meer dan duizend mensen, mannen, vrouwen en kinderen gewoon doodgere den en nog een veel groter aantal wordt er zwaar verminkt. Nu zijn er in de loop der jaren reeds al lerlei oorzaken van de verkeersveiligheid genoemd. De overheid heeft al verschil lende maatregelen genomen; verdere voorzieningen zijn in voorbereiding. Toch hebben wij zo'n idee, dat de ver- keers- en andere deskundigen geen ken nis genomen hebben van de meer dan op zienbarende uitkomsten van de studie, die Alan Canty heeft ondernomen. Krankzinnigheidsverklaring. Op een vergadering van de Nationale Veiligheidsraad te Chicago deelde deze geleerde, die psycholoog aan het Hof voor Verkeerszaken te Detroit is, de resulta ten van zijn bevindingen mee. Zijn on derzoek ging over de tienduizend auto mobilisten-brokkenmakers, die door de rechtbank naar zijn kliniek waren verwe zen: Om te beginnen waren er onder deze tienduizend verkeersovertreders honderd personen, voor wie al dadelijk een krank zinnigheidsverklaring kon worden afge geven! Voorts bleken er achthonderdvijftig van deze lieden op de een of andere manier zwakzinnig te zijn, terwijl er daarenboven nog duizend mensen onder hen waren, die vroeger al eens in een krankzinnigenge sticht waren verpleegd. Minderwaardigheidsgevoelens. Voor de rest bestond het „materiaal" uit psychoneurotische, emotioneel oneven wichtige, impulsieve en onverantwoorde lijke persoonlijkheden. Er bevonden zich onder deze mensen dagdromers, wier gedachten onder het rij den geheel en al in beslag genomen wer den door financiële, huwelijks- en andere problemen. Er bevonden zich ook mensen onder met minderwaardigheidsgevoelens, omdat ze te klein van stuk waren of omdat ze slecht gekleed gingen, of omdat ze geen geld hadden of omdat ze in een minder fraaie auto reden. Persoonlijkheidsdefecten. De auto is er wel van beschuldigd, dat zij de persoonlijkheid van de bestuurder verandert en altijd ten kwade. De heer Canty is echter van mening dat de persoonlijkheidsdefecten primair zijn en dat de auto de bestuurder alleen in staat stelt zijn minder prettige eigen schappen in het wegverkeer te demon streren. Speciale aandacht. Natuurlijk is het goed, wanneer men de keersveiligheid bijdragen wanneer men het verkeersonderwijs op de scholen ver plicht stelt. Natuurlij a is het goed, wanneer men de verkeerspolitie uitbreidt, wanneer men meer toezicht langs de wegen laat hou den, wanneer men de gevaarlijke punten beter beveiligt, wanneer er strenge straf fen aan verkeersovertreders worden uit gedeeld. Het feit, dat zoveel geestelijk gestoor den zich blijkbaar in het verkeer uitle ven, is echter een heel bijzonder aspect, dat bij dit alles zeer zeker speciale aan dacht verdient.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1960 | | pagina 2