Plattelandsbibliotheek Holten
EUROPESE VERKIEZINGEN
ALS DE KINDEREN BI]
DE SCHOORSTEEN ZINGEN
Na vijf jaar sparen geeft rijk
20 pet, premie
BOSSCHEE
BESCHUIT
Uitvoering „B.A.T.O."
Bevordering Bezitsvorming
No. 45. Jaargang 11 (Tweede blad)
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1959
HOLTENS NIEUWSBLAD
Nu tegen de winter de tijd van lezen
aanbreekt, is het van belang te wijzen op
de aanwezigheid van de Plattelandsbiblio
theek in Holten.
Vele Holtenaren zijn van de Platte
landsbibliotheek op de hoogte, daar me
nigeen de weg naar de bibliotheek al ge
vonden heeft. Voor een groot aantal lezers
is het echter wel goed de Plattelandsbi
bliotheek nog eens onder de aandacht te
brengen.
Sinds vorig jaar september heeft de
bibliotheek, na de reorganisatie, een snel
le groei doorgemaakt. Zowel het aantal
jeugdlezers als het aantal lezers bij de vol
wassenen is met sprongen omhoog gegaan.
Toch zullen er nog velen zijn, tot wie het
bestaan van de Plattelandsbibliotheek
niet doorgedrongen is, en die gaarne van
deze gelegenheid tot lezen gebruik zouden
willen maken.
Om een indruk te geven welke boeken
er zich in de bibliotheek bevinden, volgt
hieronder een keuze uit enkele soorten en
onderwerpen, zodat de verscheidenheid tot
uiting komt en de eventueel toekomstige
lezer hiervan een duidelijk beeld krijgt.
Eerst een keuze uit enkele romans.
Voor de vrouwelijke lezers is een ont
roerend verhaal „Billy, mijn zoon" van
L. S. Bruckner. Het is een eenvoudig re
laas van een moeder over haar zonder
armen geboren zoontje, dat zij en naar
man na aanvaarding van het moeilijk te
dragen lot, zelf opvoeden en dat ondanks
hun aanvankelijke ontmoediging, zoveel
bijdraagt tot het huiselijk geluk.
Heel goed is het laatste boek van C.
Bruyn „Het witte rendier", dat zich in
Lapland afspeelt. Tussen een Lappenecht-
paar, beide karaktervaste mensen, ontstaat
verwijdering door toedoen van een wit
rendier. Het boek geeft tevens de primi
tieve levenswijze van deze nomaden weer,
met hun trektochten met kudden van dui
zenden rendieren.
Zeer geestig is het typisch Engelse ver
haal van R. Godden „De zomer van de
reine-claudes", waarin de spannende lot
gevallen van enige kinderen van uiteen
lopende aard en leeftijd uit een gezin die
een zomervacantie in Frankrijk doorbren
gen, het onderwerp vormt.
Aan te raden zijn de boeken van de be
kende Zwitserse schrijver F. Diirrenmatt,
die men detectives met een psychologische
achtergrond kan noemen. In „De verden
king" ruikt een gepensioneerde commissa
ris van de Bernse recherche op zijn ziek
bed nog eenmaal „groot wild" en laat de*
verdenking vallen op een gruwelijke sa
dist, die hij tracht te ontmaskeren in
scherpzinnige, spannende dialogen, waar
door een beklemmende sfeer wordt opge
roepen.
De lezers kunnen naast romans popu-
lair-wetenschappelijke werken lenen,
waaronder zich allerlei soorten boeken be
vinden.
PRACHTIGE OPBRENGST
De in de Geref. Kerk gehouden z.g.
„Dankdag-collecte" heeft '954,82 opge
bracht (vorig jaar f923,02).
Vergadering Plattelandsvrouwen
Onder voorzitterschap van A. J. Pekkeriet
werd een gecombineerde vergadering van
de Plattelandsvrouwen Holten-Espelo-Dij-
kerhoek, Plattelandsmeisjes, Plattelandsjon
geren en de afdeling Holten der O.L.M. ge
houden. Elk dezer genoemde afdelingen had
één of twee personen afgevaardigd naar deze
vergadering. Het doel van deze bijeenkomst
was (naar aanleiding van een schrijven van
de Overijsselse Landbouw Maatschappij te
Zwolle aan deze afdeling), om te komen tot
een contactcommissie, welke tot doel heeft
te komen tot nauwe samenwerking in dezen,
en vooral het cursuswerk hoopt men hier
meer door te bevorderen. Wat vaak één af
deling niet kan bereiken, kan nu gezamen
lijk worden aangepakt, en zo zullen er nog
wel meer nuttige problemen voor de dag
komen.
De commissie is samengesteld uit de vol
gende personen: E. Voordes, voorzitter;
mevr. Reilink-Braakman, secretaresse; mevr.
Reilink-Wibbelink; mej. Ridder; mej. Joh.
Boode; G. Rensen; W. Barvelink; G. H. Bos
man.
De gymnastiekvereniging BATO zal
vrijdag 20 en zaterdag 21 november a.s. in
„Amicitia" haar jaarlijkse uitvoering ge
ven onder leiding van de heer Knapen
uit Nij verdal.
Zoals gewoonlijk zal weer een zeer
gevarieerd programma worden gebracht,
waarvoor ongetwijfeld beide avonden
weer flinke belangstelling zal bestaan.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen
we naar de advertentie in dit nummer.
Officiële publikaties
SPREEKUUR BURGEMEESTER
De Burgemeester van Holten deelt me
de, dat hij in plaats van woensdag 18 no
vember e.k. op dinsdag 17 november van
10-12 uur voor het publiek te spreken zal
zijn.
Holten, 12 november 1959.
De burgemeester voornoemd,
W. H. ENKLAAR.
Actueel op 't ogenblik is „Oud worden
in deze tijd" van J. C. van Andel en O.
van Andel-Ripke, waarin deze bekende
schrijvers op sympathieke wijze raad ge
ven aan mannen en vrouwen rondom en
boven de zestig.
In het pas verschenen boekje „Ons da
gelijks brood" vertelt Y. de Man, een Bel
gische huisvrouw, van haar huishoudelijke
ervaringen in tijden van overvloed en
voedselnood, zowel in Antwerpen als in
Manhattan. Tevens wordt een indruk ge
geven van de sociale evolutie en de eman
cipatie van de vrouw in de eerste helft
van de twintigste eeuw.
In „Madame Curie", geschreven door
haar dochter Eve Curie, maken we ken
nis met het leven en werk van de vrouw,
die beroemd is geworden door de ontdek
king van het radium, en die tevens een
groot mens in haar persoonlijk leven was.
„De bergen van pharao; 2000 jaren pyra-
mide-onderzoek" van L. Cofctrell, is een
populair-wetenschappelijk werk over de
pyramiden, waarin de romantische en
avontuurlijke zijde van het pyramiden-
onderzoek door allerlei naties in verschil-
lende tijden belicht wordt.
Tenslotte enkele boeken voor de jeugd.
Voor de kleintjes zijn er o.a. de grap
pige boekjes van A. Lindgren „Wij uit
Bolderburen", „Meer over Bolderburen"
en „Voor het laatst Bolderburen", waarin
zes kinderen tezamen op drie boerderijen
wonen in het dorpje Bolderburen.
Voor de 12-jarigen is er het spannende
„Het paard zonder hoofd" van P. Berna.
Hierin worden de vele avonturen be
schreven van een club kinderen uit een
Frans stadje, die op speurtocht zijn naar
hun enige speelgoed, een bordpapieren
„paard" op drie wielen, dat door bandie
ten gestolen is.
Ook het volgende is een speurdersver-
haal, n.l. „De jacht op het verdwenen
schilderij" van E. Fenton, waarin twee
Amerikaanse kinderen in Florence allerlei
spannende avonturen beleven, wanneer ze
naar een oud schilderij gaan speuren.
Voor de oudere meisjes is heel bijzonder
van sfeer „Marmouzet" van M. Diekman,
waarin een meisje opgroeit in een artis
tiek milieu, en op volwassen leeftijd ook
bewust, bij een belangrijke keuze, kiest
voor het kunstenaarschap.
Nu nog enkele jeugd-studieboeken, die
ook gratis bij een leesboek geleend kun
nen worden.
Voor de kleinsten de gezellige verhalen
bundel „Een postzak vol verhalen" van J.
Lepman en H. Schmitthenner, speciaal be
doeld om voor het slapen gaan voor te
lezen.
Gezellig op een andere manier is het
knutselboek „Plezier met papier" van A.
van Breda.
Voor de geschiedenisliefhebbers is er
„De wereldgeschiedenis in een notedop"
van V. M. Hillyer, waarin vele lezertjes
voor 't eerst kennis kunnen maken met
de grote geschiedenis van onze wereld.
Aan 't slot nog het leuke jongensboek
„In de Kruger-wildtuin" van C. Butner,
waarin twee jongens met een bewaker een
tocht maken door de wildtuin in Zuid-
Afrika.
Voor ieder, die belangstelling heeft, de
openingsuren van de Plattelandsbiblio
theek, Stationsstraat 5, zijn vrijdags van
3.30 tot 5.30: Jeugd en volwassenen;
6.30 tot 8.00: Volwassenen.
Wil Europa d.w.z. voorlopig het
Europa van de Zes behalve een econo
mische ook een politieke eenheid worden,
dan zal het een eigen parlement moeten
hebben. Parlementaire controle is onont
beerlijk als men de democratie wil hand
haven. En daarover bestaat geen verschil
van mening, gelukkig: het een wordende
Europa moet een democratisch Europa
zijn.
Maar is er dan geen Europees parle
ment? Jazeker, meer dan één zelfs! Te
Straatsburg zetelt de Raadgevende Ver
gadering van de Raad van Europa en te
Het zijn de calorieën, die het hem doen.
Voor velen is het woord „calorieën"
even bekend geworden als „vitamines". Nu
veel aandacht besteed wordt aan het li
chaamsgewicht, adviseert de dokter vaak
minder calorieën te gebruiken. Voor de
meesten is calorieën echter niet meer dan
een klank en nogal geheimzinnig, net als
„vitamines".
Wat zijn calorieën?
Verschillende voedingsstoffen zoals zet
meel- en suikerstoffen, vetten en eiwitten
worden geheel of gedeeltelijk in het li
chaam verbrand. Zij leveren ons warmte
en maken lichaamsarbeid mogelijk. De
hoeveelheid warmte en arbeid drukt men
uit in calorieën. Vetten geven bij ver
branding ongeveer twee maal zoveel ca
lorieën als eenzelfde hoeveelheid zetmeel-
en suikerstoffen of eiwitten; zo levert 1
gram vet ruim 9 calorieën, 1 gram suiker
ruim 4 calorieën.
Te veel calorieën een gevaar.
De moderne volwassene eet gemakkelijk
te veel calorieën. Hij verricht minder li
chamelijk zware arbeid dan vroeger en hij
eet niet minder. Vaak zelfs meer, omdat
hij meer geld te besteden heeft dan vroe
ger en het voedsel in een smakelijker vorm
wordt aangeboden. Zijn lichaamsgewicht
wordt dan te hoog, met alle nadelige ge
volgen van dien, zoals grotere vatbaar
heid voor bepaalde ziekten en grotetfe
sterftekans op jongere léeftijd. Vooral uit
vet neemt men te veel calorieën op. Zel
den of nooit krijgt de moderne mens te
veel calorieën uit eiwitten. Te veel vetten
en suiker is het zwakke punt in de mo
derne voeding.
Er zijn veel soorten vermageringsdiëten,
vaak met mystiek omgeven. Dit is ver
klaarbaar, want ook de moderne mens is
geneigd in de mystiek te vluchten. Wan
neer deze diëten niet tevens arm aan calo
rieën zijn, zijn ze echter nonsens en van
generlei waarde.
Het zijn de calorieën die het hem doen.
Men kan alleen op een goed gewicht
blijven of weer op een goed gewicht ko
men door regeling van de hoeveelheid
calorieën in het voedsel.
Vooral voor degenen, die te zwaar zijn
of gemakkelijk te zwaar worden, geldt dat
zij calorierijk voedsel wantrouwend moe
ten bekijken. Is en blijft het lichaamsge
wicht normaal, dan behoeft men er zich
geen zorgen over te maken of het voedsel
te veel, te weinig of juist genoeg calo
rieën levert.
Brussel het gemeenschappelijke parlement
van de Europese gemeenschap voor Kolen
en Staal, de Euromarkt en Euratoom. Als
men die drie niet had samengevoegd, zou
den er dus vier zijn geweest, gezwegen
nog van de parlementaire vergadering
van de West-Europese Unie, die weinig
te betekenen heeft.
Aan de bestaande parlementen kleven
vele bezwaren. In de eerste plaats hebben
zij te weinig bevoegdheden, maar daar
zullen wij het nu niet over hebben. In de
tweede plaats echter zijn zij niet door de
volkeren van Europa gekozen. Men be
helpt zich ermee, dat de nationale parle
menten een aantal leden uit eigen kring
naar Straatsburg c.q. Brussel' sturen om
daar bij tijd en wijle het Europese harnas
aan te gorden. Deze onbevredigende gang
van zaken is tijdelijk bedoeld. Sinds jaar
en dag staat er in artikel 21 van het E.G.-
K.S.-verdrag, dat het parlement recht
streeks gekozen moet worden. Datzelfde
staat in artikel 138 van het Euromarkt-
verdrag en in artikel 108 van het Eura-
tomverdrag.
In de afgelopen maanden nu zijn twee j
commissies doende geweest aan te geven
hoe de bedoeling van de drie verdragsarti
kelen in een daad zou moeten worden om
gezet: eerst een particuliere com
missie, benoemd door en gekozen uit de
Europese Beweging onder leiding van de
Belg Etienne de la Vallée Poussin, daarna
een officiële commissie, benoemd door en
gekozen uit het Europese parlement te
Brussel onder leiding van de Belg Fer-
nand Dehousse. (Dat beide voorzitters toe
vallig Belgen zijn betekent nog niet, dat
alleen België op dit stuk van zaken acti
viteit ontplooit, ook Italianen, Fransen,
Duitsers, Luxemburgers en Nederlanders
zijn bij dit werk betrokken.) Beide com
missies zijn tot het inzicht gekomen, dat
er tussen de Zes een nieuw verdrag moet
worden gesloten, inhoudende zoiets als een
Europese kieswet, die alles regelt zoals de
nationale kieswetten alles regelen voor de
nationale verkiezingen. Het is de bedoe
ling, dat er een eenvormige procedure
komt, maar die term moet men niet al te
letterlijk nemen. Het gewoonterecht
spreekt ook een woordje mee, zodat men
tot een soepele regeling zal moeten ko
men. In Frankrijk bijvoorbeeld houdt men
verkiezingen het liefst op zondag, maar
kom daar in Nederland eens om. In Duits
land kent men geen stemplicht, in Neder
land wel. Het passieve en het actieve kies
recht beginnen niet in alle landen op de
zelfde leeftijd. Aan zulke dingen, die niet
essentieel zijn, zal men zo weinig moge
lijk moeten komen.
De commissie-Dehousse is alle zes lan
den afgereisd om de stemming in parle
mentaire kringen te peilen. Zij bleek gun
stig te zijn.
De commissie De la Vallée Poussin heeft
haar overwegingen aan de Europese Be
weging in de zes landen ter bespreking
voorgelegd. Die gedachtenwisseling had in
Nederland plaats op 6 november in het
Kurhaus te Scheveningen.
Het ziet er nu werkelijk naar uit, dat de
rechtstreekse Europese verkiezingen in een
nabij verschiet liggen. Over de vraag wat
daarvan het resultaat zou kunnen zijn nog
het een en ander in een volgend artikel.
GESLAAGD VOOR KLEUTERLEIDSTER
Onze plaatsgenote, Mej. J. Roelofs, slaag
de woensdag te Meppel voor het examen
kleuterleidster A.
TALLOZE LIEDJES WEERKLINKEN
TER ERE VAN DE SINT.
Inhoud der versjes duidt echter
op heidense oorsprong.
„Sinterklaasje kom maar binnen met
je knecht,
Want we zitten allemaal even recht
Helder klinken deze woorden de eer
biedwaardige grijsaard tegemoet. En
maar al te waar is de inhoud van het
lied. De kinderen, anders een rumoerig
stelletje, zitten kaarsrecht in de ban
ken. Juf heeft het makkelijk op 5 de
cember. Braaf en zoet, dat zijn de woor
den, die als het ware van de gezichtjes
zijn af te lezen. De Sint neemt plaats
in de reeds klaar gezette leunstoel. De
goede Heilige Bisschop van Myra
opent zijn boek en controleert of ieder
kind wel ijverig en gehoorzaam is ge
weest, wantaan stoute kinderen
heeft Sinterklaas een hekel. Zwarte
Piet telt niet tevergeefs een gard onder
zijn uitrusting.
Jawel, maar heel vroeger werd met
Nicolaas niemand minder bedoeld dan
de duivel zelf, nu nog in Duitsland
Niclo genoemd, of op zijn Engels Old
Nick of, zoals hij in Vlaanderen heet,
Niklaai. Ook Zwarte. Piet of Pieterman,
ook wel Pietje Pek, is een ou.de' bena
ming voor de Satan. Gevolgd door wil
de geesten werd, zo vertelt het oude
verhaal, een luidruchtige ommegang
gehouden. Later is het Sinterklaas, die
de duivel, genaamd Piet, in ketenen
boeide en gelastte de zak met geschen
ken en de roede te dragen. Deze omme
gang wordt nu nog op verscheidene
plaatsen van Friesland nagebootst, zo
als bijvoorbeeld op Ameland, waar ge
maskerde individuën, gewikkeld in een
laken, voor spoken willen doorgaan.
Dit sinistere bedrijf wordt aldaar op 4
december door de jeugd uitgeoefend. De
vaders doen het op 5 december nog
IEDEREEN
LOOPT
WE O
MET
bros en beter
eens dunnetjes over, verkleden zich op
de meest potsierlijke wijze, maskeren
zich en doen zo hun best om heuse
geesten voor te stellen.
,,'t Paardje kan de weg wel vinden,
Stippe stappe, stippe stap.
Bij het lezen van deze regels van het
aardige liedje, gewijd aan het rijdier
van de Patroon, wordt nimmer gedacht
aan de oorspronkelijke, heidense bete
kenis van dit rijden-op-de-daken, n.l.
het draven van de god Wodan over de
velden om zo een windstroom te ver
oorzaken, waardoor het zaad over de
akkers werd verstrooidEen ge
woonte dus van de Germanen-opper
heer, die in het teken stond van de
vruchtbaarheid. Ter verhoging van deze
vruchtbaarheid werden door onze voor
ouders bloedige offers gebracht. Paar
den, koeien en varkens werden geslacht,
later brood, hèt korenoffer na de oogst.
Vandaar nu nog de woorden:
„Eerlijk zullen we alles delen:
Suikergoed en marsepein."
Trouwens, ook de symbolen van de
vruchtbaarheid, appels, noten en zuid
vruchten, worden elk jaar in de eerste
dagen van december bezongen en daar
deze vruchten uit Spanje komen, heffen
we dapper aan:
„Wie komt er alle jaren
Daar heel uit Spanje varen.
Het klaar zetten van de schoen bij de
haard, al dan niet gevuld met stro of
een rauwe wortel, duidt op het in
oude tijden klaarmaken van 't offer,
al zijn wij deze oeroude betekenis reeds
lang vergeten als we inzetten:
„Sinterklaas is jarig,
'k zet mijn schoentje klaar."
En zo kunnen wij doorgaan. Ach, het
is eigenlijk net als met al die andere
half kerkelijke half „wereldlijke" fees
ten van oorsprong heidensna
de komst van het Christendom voorzien
van een andere betekenis.in mo
derne tijden min of meer „verzake
lijkt", meest door de op nering-doen
beluste middenstand, waarmee wij nog
lang niet willen beweren, dat de zaken
man hiermee iets slechts op het oog
heeftImmers, hij bevordert toch,
dat Sinterklaas elk jaar iets kopen
gaat.voor een ander. En zolang de
mens nog behept is met deze Sinter
klaasgeest, blijft 5 december een dag
om in ere te houden.
De regering is van plan ter be
vordering van de bezitsvorming
onder brede lagen der bevolking,
op een spaarbedrag van ten hoog
ste f 400 per jaar een premie te
geven (boven de normale bank-
rente) van twintig procent. Wie
400 gulden spaart, krijgt van het
rijk dus 80 gulden extra. Deze be
lastingvrije premie wordt ver
leend aan alle meerderjarigen.
Van de gehuwden krijgt slechts
één echtgenoot de premie. Het
spaarbedrag, waarover een pre
mie wordt verstrekt, moet gedu
rende vijf jaren uitstaan op een
bijzondere rekening of belegd zijn
in effecten. Gedacht wordt aan
het stellen van een nader te be
palen inkomensgrens, want het
doel is vooral nieuwe besparingen
te kweken van mensen die voor
heen niet of weinig konden spa
ren. Het plan moet nog nader
worden uitgewerkt. Het zal dus
nog geruime tijd duren voor het
tot uitvoering komt.
Het bovenstaande blijkt uit de
nota aan de Tweede Kamer, waar
in de regering ene overzicht geeft
van haar plannen op het gebied
van de bezitsvorming.
Geschat wordt dat 500.000 a
een miljoen Nederlanders aan het
gepremiëerde sparen zullen deel
nemen en dat dit na vijf jaren de
schatkist 20 a 40 miljoen gulden
per jaar zal kosten. De gepremi
eerde besparingen zullen dan 100
a 200 miljoen gulden per jaar be
dragen.
Bij de uitwerking van het plan
zal worden bezien op welke wijze
kan worden voorkomen dat de na
een aantal jaren vrijkomende,
reeds gepremiëerde besparingen,
opnieuw voor premiëring in aan
merking kan worden gebracht.
Tevens zal worden nagegaan of
het technisch mogelijk is dat ook
besparingen voor de aankoop of
schuldaflossing van een eigen huis
voor de premie in aanmerking ko
men.
De spaarbanken en handelsban
ken zullen bij de premie-spaarre
geling worden ingeschakeld.
