OPENING
GarageMERCURIUS
Nieuwe dorpsschool
bestond vijf jaar
O.GH. speelde
„Op hoop van zegen'
BRIEVEN UIT ISRAEL
B0SSCHER
BESCHUIT
Burgemeester en dominee
kregen ongewenst bezoek
De
avonturen
van
Pepito
Najaarsconferentie Arjos
In de op feestelijke en originele wyze
versierde hal van de o.l. Dorpsschool werd
maandagavond het le lustrum van dit
nieuwe schoolgebouw aan de Tuinstraat
herdacht, waarbij wel haast alle ouders en
verzorgers van de ruim driehonderd en
twintig leerlingen aanwezig waren.
De herdenking ging uit van de Ouder
commissie, de Schoolfeestcommissie en de
afdeling van Volksonderwijs, die Professor
Langini, humoristisch goochelaar uit Am
sterdam, geëngageerd hadden om de be
zoekers enkele uren aangenaam bezig te
houden, wat deze met zyn knappe staal
tjes van goochelkunst wonderwel gelukte.
In een korte toespraak, waarin hij de
burgemeester, Mr. Enklaar, mevr. Enklaar,
de beide wethouders, de heren B. J. Ve
neklaas Slots en D. J. Wansink, en de ge
meente-secretaris, de heer G. J. Langen-
barg, in het bijzonder welkom heette,
schetste het hoofd van de school, de heer
B. H. Brouwer, in korte trekken het ont
staan van de school en de ontwikkeling
van het onderwijs in de gemeente Holten
en wees hij er op, dat men in alle beschei
denheid bijeen heeft willen komen om het
vijfjarig bestaan van dit schitterend
schoolgebouw te herdenken.
Ruim vijf jaar geleden was het met de
huisvesting van de school droevig gesteld,
want men had 7 lokalen en 9 leerkrach
ten, zodat verschillende klassen steeds
weer in andere lokalen en vertrekken
moesten worden ondergebracht. Het ge
meentebestuur stond toen voor de vraag:
Wat moeten wij doen. Een verdieping op
de bestaande school aan de Dorpsstraat
bouwen was technisch niet mogelijk. Aan
de burgemeester komt de eer toe, dat bij
het gemeentebestuur adviseerde een
nieuwe school te bouwen en de u.l.o. in
de bestaande dorpsschool onder te bren
gen. Wat moet de u.l.o. blij zijn, aldus de
heer Brouwer, dat deze oplossing is ge
kozen, want zij heeft zich in de bestaande
dorpsschool voorspoedig kunnen ontwik
kelen en vraagt daardoor thans noodza
kelijk een nieuw onderdak.
De heer Brouwer schetste hoe de dorps
school de moederschool is van de thans
bestaande scholen in de gemeente Holten.
Hoe oud zij precies wel kan zijn, is hem
niet bekend. Uit 1615 is bekend, dat de
toenmalige schoolmeester o.a. een grati
ficatie kreeg van 1.50. In het jaar 1829
is zij in elk geval met de grote brand van
Holten volkomen verwoest en later in veel
groter gedaante weer opgebouwd.
In 1790 ontstond in Dijkerhoek een be
gin van onderwijs, toen de landbouwer
Hakkert aldaar aan de buurtschapskinde
ren les begon te geven. - (Een officiële
school werd daar gesticht in 1809. Red.)
In 1903 kwam de tweede loot van de
stam door de school in Espelo. In 1907
werd de School met de Bijbel gesticht,
zodoende is de Dorpsschool nog de groot
moeder van de Chr. Kleuterschool, aldus
de heer Brouwer.
Tot de kinderen heeft hij gezegd, dat de
nieuwe school zo niet de mooiste van
Overijssel, dan toch een van de mooisten
in ons gewest is. Spreker schetste tenslot
te nog de taak van de onderwijzers en
besloot zijn toespraak met er op te wijzen,
dat het onderwijs blijft gekoppeld aan de
opvoeding.
Aan doel beantwoord.
De burgemeester herinnerde er aan, dat
hij 5 jaar geleden had gezegd tot de heer
Brouwer:- „U bent een van de weinige
bros en beter
leis DORPSSCHOOL-HOLTEN 1829
mensen, die deze school weten te bespe
len". Spreker was verheugd, dat hij zich
hierin niet had vergist. Het gemeentebe
stuur is blij, dat de school 5 jaar de ele
menten heeft getrotseerd, 5 jaar de school
is geweest, zoals men zich die had gedacht
en dat de heer Brouwer 5 jaar aan het
hoofd stond. Mr. Enklaar besloot zijn
korte toespraak met de wens uit te spre
ken, dat hem nog lange jaren de kracht
en inspiratie zal worden gegeven voor het
werk aan deze school. Wij zijn bezield met
dankbaarheid en erkentelijkheid voor het
werk van U en uw staf.
Prof. Langini bracht daarna voor en na
de pauze een programma, dat de aanwe
zigen verbaasd deed staan van de stunts
en goocheltrucs, die hij liet zien. Branden
de sigaretten kwamen van alle kanten uit
zijn jacquet, balletjes kwamen en verdwe
nen, munten kwamen zo uit de lucht val
len in zijn champagnekoeler, een bank
biljet, dat nog even tevoren in de porte
feuille van een der aanwezigen geborgen
was, toverde hij uit een citroen, scheer
mesjes kwamen aan een draad uit zijn
mond en met kaarten werd op meester
lijke wijze gemanipuleerd. Een herhaal
delijk spontaan applaus vormde een wel
verdiende beloning.
Voordat het officiële gedeelte begon zong
een knapenkoortje enkele twee- en drie
stemmige liederen. In de pauze werd kof
fie met speculaasjes geserveerd en vorm
de orgelmuziek de muzikale omlijsting.
De leerlingen van de school hadden des
middags al een voorstelling van professor
Langini bijgewoond en daarvan bijzonder
genoten.
Het was een blijde herdenking van het
eerste lustrum van deze prachtige school.
GOED SPEL EN GOEDE AANDACHT.
De toneelclub O.C.H. heeft het aange
durfd om op de Overijsselse Dankdag voor
het gewas in het gebouw „Irene" Heijer-
mans' „Op hoop van zegen" voor het voet
licht te brengen en gezegd mag worden,
dat zij er in geslaagd is dit op verant
woorde wijze te doen.
Heijermans heeft in zijn „spel van de
zee" in vier bedryven een aanklacht neer
gelegd tegen de sociale omstandigheden,
waaronder de vissersbevolking in ons land
leefde omstreeks de eeuwwisseling. Men
senlevens gingen verloren door de onver
antwoorde wijze waarop de reders de vis
sersschepen de zee opstuurden en het ver
zet dat hiertegen rees kan gezien worden
als een sociaal ontwaken van deze bevol
kingsgroep. Naar de geest van de tijd
draagt het stuk dikwijls een ruw, maar
vooral ook dramatisch karakter, waardoor
het een diepe indruk maakt op de toe
schouwers.
Dit was ook woensdagavond het geval,
want hoewel de zaal voor een belangrijk
deel gevuld was met jonge, wij mogen wel
zeggen zeer jonge mensen, was het tijdens
het spel doodstil, wel een bewijs, dat de
inhoud van het stuk en de vertolking van
de diverse rollen een diepe indruk op de
toeschouwers maakte.
Inhoud.
Kort gezegd komt de inhoud hierop
neer: De „Op hoop van zegen" is een niet
zeewaardige vissersboot van de reder Cle
mens Bos, een hardvochtige reder, die zich
in zijn bedrijf bijna uitsluitend laat leiden
door zakelijke motieven. Voor de laatste
man van de equipage van het schip doet
hij een beroep op Barend, de zoon van
Kniertje, een vissersvrouw, die reeds haar
man en twee zoons op zee verloren heeft.
Barend heeft angst voor de zee en heeft
tot nu toe steeds geweigerd om te monste
ren, hetgeen hem door zijn moeder en zijn
nicht Jo zeer kwalijk genomen wordt. Hij
zwicht tenslotte voor de op hem uitge
oefende aandrang, maar als het moment
van vertrek daar is, heeft de scheepma
kersknecht Simon gewaarschuwd, dat het
schip niet zeewaardig is. Barend wordt
door de politie aan boord gebracht.
Inmiddels is zijn broer Geert, die bij de
marine de eer van zijn meisje Jo door
hardhandig optreden verdedigd heeft, uit
de gevangenis ontslagen. Hij is een rooie,
die zich verzet tegen de praktijken van de
reder Bos. Dramatische momenten doen
zich voor, als Bos Geert en Barend som
meert om aan boord te gaan.
In een stormachtige nacht het publiek
maakt deze mee als alle vrouwen in het
huis van Kniertje samenkomen blijkt
het schip te zijn vergaan. In het laatste
bedrijf, dat speelt op het kantoor van de
reder, bereiken de gevolgen van deze
scheepsramp hun dieptepunt, als allen hun
leed uitstorten bij de hardvochtige reder
en Kniertje tenslotte met een pannetje
soep en de mededeling, dat' zij weer mag
komen werken, wordt afgescheept.
Goed spel.
De verschillende rollen zijn op uitste
kende wijze vertolkt en werden bijna zon
der haperingen gespeeld. O.C.H. heeft zich
de moeite getroost om het stuk tot in de
finesses voor te bereiden, ook wat kleding
en verdere entourage betreft. De rol van
Kniertje werd door mevr. A. Bruintjes-
Kleene uitstekend gespeeld, evenals de
rollen van Clemens Bos, de reder, door
de heer J. Konijnenberg, van Geert dooi
de heer J. Oosterkamp en van Barend
door de heer J. Holterman. Maar ook het
spel van de heer L. Meinsma als de oude
Cobus, de broer van Kniertje, en van de
heer H. Kromdijk als Daantje het diaken
huismannetje mogen naast de anderen met
ere genoemd worden. Wij noemen in dit
verband nogde uitstekende vertolking
van Jo, de nicht van Kniertje, door mfivr.
A. Wierbos-Koopman; van Kaps, de boek
houder, door de heer G. Kooiman, die als
dubbelrol ook nog als bedelaar optrad;
van Clementine, de dochter van de reder,
door mej. Rikie Kevelam; van Simon, de
scheepmakersknecht door de heer E. Ach
terkamp; en van Saar en Truus, de vis
sersvrouwen, door de dames M. Meinsma-
Kooy en F. Nijenrees-Jonker. Ook het spel
van mej. Betsie Meerman als Marietje, de
dochter van de scheepmakersknecht ver
dient alle lof. De heer J. de Groot had als
rakker (veldwachter) slechts een onbedui
dende rol, die in het stuk echter niet ge
mist kon worden, evenals mej. Marietje
ten Velde als de vrouw van de reder en
de heer J. Krikkink als Mees, de aan
staande van Marietje.
Het stuk heeft tal van dramatische, maar
ook komische momenten, zodat de span
ning telkens wat gebroken wordt en de
lach in de zaal opklinkt.
De heer W. ten Berge opende de avond
met een kort welkomstwoord en deed een
beroep op de jonge mensen om tijdens de
spannende ogenblikken vooral de stilte in
acht te nemen. Dit beroep bleek niet no
dig te zijn, want de jeugdige toeschouwers
reageerden heel zuiver op het spel.
De heer J. Oosterkamp sprak een kort
slotwoord, waarna de trekking van de ver
loting plaats vond met mooie en nuttige
prijzen.
De grimering werd door de heer Joh.
van Geenhuizen uitstekend verzorgd. De
heer J. van Bruggen zdrgde voor de ver
lichting en het geluid.
Hoewel er op een tweetal plaatsen ge
legenheid was om te dansen, was de zaal
goed bezet.
O.C.H. speelt het stuk op zaterdagavond
14 november a.s. in „Amicitia".
In de nacht van vrijdag op zaterdag tus
sen 1 uur 's nachts en 7 uur 's morgens is
ingebroken in de woning van de burge
meester, huize „De Kroepenkaamp", en in
de Herv. pastorie, bewoond door Ds. C. C.
Addink en zijn gezin. Waarschijnlijk is de
inbraak gepleegd door één persoon, die zich
in de burgemeesterswoning toegang heeft
verschaft via het kolenhok en de kelder
door ontsluiting van een raampje en tot de
pastorie door via een bovenraam een van
de grote ramen te ontsluiten De terugtocht
werd aanvaard door de tuindeuren. Bij Ds.
Addink werden de blinden gesloten, zodat
men van de weg af het openstaan van deze
31. Niemand had iemand zó hard zien werken als
Bloobeest de laatste dagen deed. Sjonge, wat sloofde
hij zich uit. Van 's morgens vroeg tot 's avonds iaat
sneed en schilde hij vissen en bedolf het dek onder
een lawine van splinters en stukken hout. Vissen
sneed hij, alsmaar vissen. De een na de ander. „Maar
Bloobeest", vroeg Pepito steeds, die plofte van
nieuwsgierigheid, „wat doe je toch, je bent toch niet
een klein beetje gek geworden?" „Hi, hi, hi," giechel
de onze vissenmaker geheimzinnig, „wacht maar, als
ik klaar ben. Met deze houten visjes ga ik de wed
strijd winnen!" Toen er genoeg vissen waren naar
zijn zin, haalde hij hamer en spijkers en begon de
vissen enthousiast op het dek te nagelen. Pepito vond
het maar een beangstigend schouwspel, nu het dek
bezaaid was met vastgetimmerde vissen!
„Bloobeest!", zei Pepito, „ik ga de kapitein waar
schuwen, je bent niet goed in je hoofd!" Kom, kom",
zei Bloobeest, die net de laatste vis opspijkerde, „we
verschuilen ons en dan moet je eens zien wat er ge
beurt!" Pepito gehoorzaamde om hem een plezier te
doen. En toen.... hij kon zijn ogen niet geloven!
Krijsend doken tientallen zeevogels op het dek neer,
belust op een lekker visje, maar ze hadden niet op de
slimheid van Bloobeest gerekend en bleven muur
vast met hun snavels in het hout zitten!
„Hoera!", juichte Bloobeest verheugd, het is ge
lukt!" Maar waarom doe je dat Bloobeest, waarom
plaag je de arme vogeltjes zo!" Ga jij maar alvast een
touw halen," beval Bloobeest, „en die kromme sna
veltjes buig ik wel weer recht".
Expositie van de
nieuwste modellen
DAF en Mercedes
Benz personenauto's
op zondag, maandag
en dinsdag, 8, 9 en
10 nov. dagelijks van
14-22 uur.
Uw bezoek zal op
prijs gesteld worden.
van ons moderne automobielbedrijf op
zaterdagmiddag 7 november 1959 te 15 uur.
Na de officiële opening
receptie van 1517 uur.
Dealer: DAF en MERCEDES BENZ
personenauto's
G. J. SCHEKMAN,
Hoge Hondstraat 176 - DEVENTER
Telefoon 06700 - 7787
Beth Hashita, oktober.
Sjalom,
Opstaan, opstaan! Een helle jongens
stem vult de kamer en scheurt de mist
van slaap, die in onze kamer hangt open.
Onwennig kijken we de dag in, want zelfs
de klok heeft het nog niet verder gebracht
dan half zes. De zon kijkt met nog rode
wangen van de slaap over de top van de
berg, maar ze zal weldra veranderen in
een gloeiende oven.
We klimmen ons bed uit en gaan naar
de kraan om ons te wassen. Dat is wel een
weidse naam voor de handeling, die we
daar verrichten, maar je kunt toch ook
niet in de krant zetten, dat we alleen maar
een natte lap over ons gezicht halen.
We hijsen ons in de kleren en gaan naar
het Werk. We moeten vandaag olijven
plukken. Een tractor met aanhangwagen
staat al ronkend klaar. We zijn laat en de
wagen is al vol met mensen, die hetzelfde
werk moeten doen. Ze praten, lachen en
Op de gebruikelijke najaarsconferentie,
welke de ARJOS in Overijssel op 7 no
vember a.s. in gebouw „Rehoboth" te Nij-
verdal hoopt te houden, zullen ditmaal de
zaken van het onderwijs worden behan
deld.
Dr. A. Veerman uit Rijswijk behandelt
het onderwerp: „De vrije school in 1959".
In discussiegroepen en algemene be
spreking zullen de deelnemers daarna
met de referent en met elkaar van ge
dachten wisselen.
„Bergruiters" wonnen
in Markelo
De leden van de landelijke rij vereni
ging „Bergruiters", die woensdag deelna
men aan de door de landelijke rij vereni
ging „Markelo" te Markelo georganiseer
de cross-country, hebben de volgende
successen behaald:
Lichte cross:
7 M. Bolink met „Proeske"; 9 G. Bolink
met „Hetty".
Mannes ter Stal en Johan Veneklaas,
die op de pony meereden, bezetten resp.
de 10e en 12e plaats en zij lieten een flink
aantal ruiters achter zich. Bravo, jonge
lui!
Zware cross:
1 T. Beldman Jr. met „Amigo"; 2 G.
Beldman met „Rascaljoe"; 4 J. Brons
voort met „Klein Duimpje"; 7 W. Aal-
tink met „Wuzello"; 12 H. Beldman met
„Dollarprins"; 14 H. Vruwink met „Still
Better"; 15 Jhr. Van Coeverden met
„Lord".
deuren niet kon opmerken. In beide wo
ningen werden uit een damestas een por-
temonnaie met inhoud en een aantal spaar
potten der kinderen meegenomen. De ver
miste bedragen variëren resp. om de f 125.
en f 65.Bij de burgemeester werden
voorts een klokje ontvreemd en een paar
fietstassen. Ook werd in de burgemeesters
woning nog wat fruit geconsumeerd of mee
genomen. In beide gezinnen heeft men van
het nachtelijk bezoek niets gemerkt. Voor
de rommel, die gemaakt werd heeft men
aanvankelijk de kinderen berispt. Toen
bleek, dat in de zitkamer van de burgemees
ter diens bureau was geforceerd, heeft deze
onmiddellijk de politie gewaarschuwd.
Verschillende politie-instanties zijn toen
met een uitgebreid onderzoek begonnen.
Een speurtocht met de rijkspolitiehond uit
Groenlo leverde geen resultaat op. Het had
in de vroege morgen nog al geregend. Ook
werden geen vingerafdrukken gevonden, zo
dat vermoed wordt, dat de inbreker met
handschoenen aan heeft gewerkt. De poli
tie tast althans nog omtrent de dader (s)
in het duister.
's Nachts om pl.m. kwart voor twee is in
Holten en omgeving de electrische stroom
uitgevallen. Sommigen hebben dit in ver
band gebracht met deze inbraken, doch wij
kunnen hen verzekeren, dat beide gevallen
geen verband met elkaar hielden. Het
stroomloos worden van het electrisch net
stond in verband met een storing in de hoog
spanningsleidingen van de „IJsselcentrale"
in de omgeving van Goor.
Het onderzoek wordt door de politie voort
gezet.
zingen en wij kijken hen met verwonde
ring aan, want zij hebben de draad van
het leven al te pakken, terwijl wij nog
slaapdronken in het wilde tasten.
De stoet zet zich in beweging en door
de schok vallen we allemaal over elkaar.
We rijden door de velden, die beplant zijn
met katoen; de witte pluimen schommelen
zachtjes in de ochtendwind. De wrede
tractorbanden verpoeieren de aarde, die
door het gebrek aan water rood is gewor
den. En terwijl we door de velden rijden
klimt de zon hoger en hoger.
Eindelijk zijn we op de plaats van be
stemming, waar de lage, krom gegroeide
olijfbomen al op ons staan te wachten. Er
wordt een zeil op de grond uitgespreid,
waarop de olijven dan zullen vallen. De
kleine vruchtjes zijn goed verborgen tus
sen de bladeren, maar de grijpgrage han
den van de mensen kennen geen pardon
en scheuren de olijven bij honderden en
duizenden van de takken. Toen de men
sen kwamen is het getsjilp van de vogels
verstomd, maar de mensen brachten hun
eigen lawaai mee en de lucht is vol van
vragen, antwoorden en uitroepen, die in
alle talen wórden gebezigd.
Om acht uur gaan we naar huis om te
eten. De eetzaal is vol mensen die hun ar
beid een half uurtje onderbroken hebben
om te eten. Zwijgend eten we ons brood,
terwijl om ons heen een taal wordt ge
sproken waar we de inhoud niet van be
grijpen. Na het eten gaan we weer naar
de olijven en werken daar tot ongeveer
twaalf uur.
Gelukkig, het werk zit er weer op en de
tractor brengt ons weer naar de eetzaal,
waar we nu ons middageten nuttigen.
Tot twee uur hebben we nu de tijd aan
ons zelf, maar om die tijd klinkt de
schoolbel. We gaan de klas in om de taal
te leren die in dit land wordt gesproken:
het Iwriet. Het is of we weer in de eerste
klas zitten met zinnetjes zoals deze: „ik
woon in een kamer" of „wat vind je in de
klas". Voor sommigen is dit harder wer
ken dan op het land werken, zoals ze van
morgen gedaan hebben. De onderwijzeres
is geduldig en herhaalt de zin voor de
achtste keer. Zo slijten we de middag en
als we uit de klas komen heeft de zon al
afscheid van de wereld genomen en heeft
de duisternis er al bezit van genomen.
We gaan naar onze kamers en lezen de
brieven van thuis; opgewekte of bedroefde
gezichten al naar de inhoud van de brief
zijn het gevolg. Er worden buurvisites af
gelegd en de nieuwste roddelpraatjes wor
den hier publiek gemaakt.
Na het eten is er een kampvuur van
daag. Alles moet nog klaar gemaakt wor
den en we slepen met blokken steen, die
we nauwelijks baas kunnen en grote stuk
ken boomstam worden ergens vandaan ge
toverd. Om negen uur begint het feest. De
eerste - vlammen komen traag, maar als
het vuur eenmaal de smaak van het hout
te pakken heeft, komt het laaiend op gang.
De mensen om het vuur zijn zwarte, ner
veuze silhouetten geworden. We zingen
van de prachtige aarde en de eeuwige lief
de, terwijl de rook onze ogen betraant. Er
wordt thee gezet, maar de smaak ervan is
halfweg blijven steken tussen koffie en
thee. De aardappelen, die we in het vuur
hebben gebraden smaken goed.
We zijn blij met deze mooie avond en
we dansen om het vuur. De vlammen, die
zo prachtig de duisternis verjoegen, moe
ten nu weer plaats maken voor de nacht.
Een verstolen kusje wordt nog gewisseld
en dan zoeken we onze bedden op. Het
enige geluid dat we nog horen is het mo
notone geluid van de watersproeiers. Die
werken de hele nacht onvermoeibaar door,
want het land vraagt om water, steeds
meer water. Soms kun je het geluid horen
van een jakhals, die in de eenzaamheid
huilt en je kruipt nog dieper onder de
dekens.
Weer is een dag van werk, pret en leren
voorbij. Soms denk je aan huis. Hoe zou
den ze het daar maken en dan denk je,
als je heel alleen in bed ligt: Wat ben ik
begonnen. Maar je slaapt weldra in. Een
dag is voorbij en je weet niet meer dat je
leeft tot dat je de andere morgen weer
gewekt wordt met de woorden: „Opstaan,
opstaan!"
BRAM.