OPENING GarageMERCURIUS Nieuwe dorpsschool bestond vijf jaar O.GH. speelde „Op hoop van zegen' BRIEVEN UIT ISRAEL B0SSCHER BESCHUIT Burgemeester en dominee kregen ongewenst bezoek De avonturen van Pepito Najaarsconferentie Arjos In de op feestelijke en originele wyze versierde hal van de o.l. Dorpsschool werd maandagavond het le lustrum van dit nieuwe schoolgebouw aan de Tuinstraat herdacht, waarbij wel haast alle ouders en verzorgers van de ruim driehonderd en twintig leerlingen aanwezig waren. De herdenking ging uit van de Ouder commissie, de Schoolfeestcommissie en de afdeling van Volksonderwijs, die Professor Langini, humoristisch goochelaar uit Am sterdam, geëngageerd hadden om de be zoekers enkele uren aangenaam bezig te houden, wat deze met zyn knappe staal tjes van goochelkunst wonderwel gelukte. In een korte toespraak, waarin hij de burgemeester, Mr. Enklaar, mevr. Enklaar, de beide wethouders, de heren B. J. Ve neklaas Slots en D. J. Wansink, en de ge meente-secretaris, de heer G. J. Langen- barg, in het bijzonder welkom heette, schetste het hoofd van de school, de heer B. H. Brouwer, in korte trekken het ont staan van de school en de ontwikkeling van het onderwijs in de gemeente Holten en wees hij er op, dat men in alle beschei denheid bijeen heeft willen komen om het vijfjarig bestaan van dit schitterend schoolgebouw te herdenken. Ruim vijf jaar geleden was het met de huisvesting van de school droevig gesteld, want men had 7 lokalen en 9 leerkrach ten, zodat verschillende klassen steeds weer in andere lokalen en vertrekken moesten worden ondergebracht. Het ge meentebestuur stond toen voor de vraag: Wat moeten wij doen. Een verdieping op de bestaande school aan de Dorpsstraat bouwen was technisch niet mogelijk. Aan de burgemeester komt de eer toe, dat bij het gemeentebestuur adviseerde een nieuwe school te bouwen en de u.l.o. in de bestaande dorpsschool onder te bren gen. Wat moet de u.l.o. blij zijn, aldus de heer Brouwer, dat deze oplossing is ge kozen, want zij heeft zich in de bestaande dorpsschool voorspoedig kunnen ontwik kelen en vraagt daardoor thans noodza kelijk een nieuw onderdak. De heer Brouwer schetste hoe de dorps school de moederschool is van de thans bestaande scholen in de gemeente Holten. Hoe oud zij precies wel kan zijn, is hem niet bekend. Uit 1615 is bekend, dat de toenmalige schoolmeester o.a. een grati ficatie kreeg van 1.50. In het jaar 1829 is zij in elk geval met de grote brand van Holten volkomen verwoest en later in veel groter gedaante weer opgebouwd. In 1790 ontstond in Dijkerhoek een be gin van onderwijs, toen de landbouwer Hakkert aldaar aan de buurtschapskinde ren les begon te geven. - (Een officiële school werd daar gesticht in 1809. Red.) In 1903 kwam de tweede loot van de stam door de school in Espelo. In 1907 werd de School met de Bijbel gesticht, zodoende is de Dorpsschool nog de groot moeder van de Chr. Kleuterschool, aldus de heer Brouwer. Tot de kinderen heeft hij gezegd, dat de nieuwe school zo niet de mooiste van Overijssel, dan toch een van de mooisten in ons gewest is. Spreker schetste tenslot te nog de taak van de onderwijzers en besloot zijn toespraak met er op te wijzen, dat het onderwijs blijft gekoppeld aan de opvoeding. Aan doel beantwoord. De burgemeester herinnerde er aan, dat hij 5 jaar geleden had gezegd tot de heer Brouwer:- „U bent een van de weinige bros en beter leis DORPSSCHOOL-HOLTEN 1829 mensen, die deze school weten te bespe len". Spreker was verheugd, dat hij zich hierin niet had vergist. Het gemeentebe stuur is blij, dat de school 5 jaar de ele menten heeft getrotseerd, 5 jaar de school is geweest, zoals men zich die had gedacht en dat de heer Brouwer 5 jaar aan het hoofd stond. Mr. Enklaar besloot zijn korte toespraak met de wens uit te spre ken, dat hem nog lange jaren de kracht en inspiratie zal worden gegeven voor het werk aan deze school. Wij zijn bezield met dankbaarheid en erkentelijkheid voor het werk van U en uw staf. Prof. Langini bracht daarna voor en na de pauze een programma, dat de aanwe zigen verbaasd deed staan van de stunts en goocheltrucs, die hij liet zien. Branden de sigaretten kwamen van alle kanten uit zijn jacquet, balletjes kwamen en verdwe nen, munten kwamen zo uit de lucht val len in zijn champagnekoeler, een bank biljet, dat nog even tevoren in de porte feuille van een der aanwezigen geborgen was, toverde hij uit een citroen, scheer mesjes kwamen aan een draad uit zijn mond en met kaarten werd op meester lijke wijze gemanipuleerd. Een herhaal delijk spontaan applaus vormde een wel verdiende beloning. Voordat het officiële gedeelte begon zong een knapenkoortje enkele twee- en drie stemmige liederen. In de pauze werd kof fie met speculaasjes geserveerd en vorm de orgelmuziek de muzikale omlijsting. De leerlingen van de school hadden des middags al een voorstelling van professor Langini bijgewoond en daarvan bijzonder genoten. Het was een blijde herdenking van het eerste lustrum van deze prachtige school. GOED SPEL EN GOEDE AANDACHT. De toneelclub O.C.H. heeft het aange durfd om op de Overijsselse Dankdag voor het gewas in het gebouw „Irene" Heijer- mans' „Op hoop van zegen" voor het voet licht te brengen en gezegd mag worden, dat zij er in geslaagd is dit op verant woorde wijze te doen. Heijermans heeft in zijn „spel van de zee" in vier bedryven een aanklacht neer gelegd tegen de sociale omstandigheden, waaronder de vissersbevolking in ons land leefde omstreeks de eeuwwisseling. Men senlevens gingen verloren door de onver antwoorde wijze waarop de reders de vis sersschepen de zee opstuurden en het ver zet dat hiertegen rees kan gezien worden als een sociaal ontwaken van deze bevol kingsgroep. Naar de geest van de tijd draagt het stuk dikwijls een ruw, maar vooral ook dramatisch karakter, waardoor het een diepe indruk maakt op de toe schouwers. Dit was ook woensdagavond het geval, want hoewel de zaal voor een belangrijk deel gevuld was met jonge, wij mogen wel zeggen zeer jonge mensen, was het tijdens het spel doodstil, wel een bewijs, dat de inhoud van het stuk en de vertolking van de diverse rollen een diepe indruk op de toeschouwers maakte. Inhoud. Kort gezegd komt de inhoud hierop neer: De „Op hoop van zegen" is een niet zeewaardige vissersboot van de reder Cle mens Bos, een hardvochtige reder, die zich in zijn bedrijf bijna uitsluitend laat leiden door zakelijke motieven. Voor de laatste man van de equipage van het schip doet hij een beroep op Barend, de zoon van Kniertje, een vissersvrouw, die reeds haar man en twee zoons op zee verloren heeft. Barend heeft angst voor de zee en heeft tot nu toe steeds geweigerd om te monste ren, hetgeen hem door zijn moeder en zijn nicht Jo zeer kwalijk genomen wordt. Hij zwicht tenslotte voor de op hem uitge oefende aandrang, maar als het moment van vertrek daar is, heeft de scheepma kersknecht Simon gewaarschuwd, dat het schip niet zeewaardig is. Barend wordt door de politie aan boord gebracht. Inmiddels is zijn broer Geert, die bij de marine de eer van zijn meisje Jo door hardhandig optreden verdedigd heeft, uit de gevangenis ontslagen. Hij is een rooie, die zich verzet tegen de praktijken van de reder Bos. Dramatische momenten doen zich voor, als Bos Geert en Barend som meert om aan boord te gaan. In een stormachtige nacht het publiek maakt deze mee als alle vrouwen in het huis van Kniertje samenkomen blijkt het schip te zijn vergaan. In het laatste bedrijf, dat speelt op het kantoor van de reder, bereiken de gevolgen van deze scheepsramp hun dieptepunt, als allen hun leed uitstorten bij de hardvochtige reder en Kniertje tenslotte met een pannetje soep en de mededeling, dat' zij weer mag komen werken, wordt afgescheept. Goed spel. De verschillende rollen zijn op uitste kende wijze vertolkt en werden bijna zon der haperingen gespeeld. O.C.H. heeft zich de moeite getroost om het stuk tot in de finesses voor te bereiden, ook wat kleding en verdere entourage betreft. De rol van Kniertje werd door mevr. A. Bruintjes- Kleene uitstekend gespeeld, evenals de rollen van Clemens Bos, de reder, door de heer J. Konijnenberg, van Geert dooi de heer J. Oosterkamp en van Barend door de heer J. Holterman. Maar ook het spel van de heer L. Meinsma als de oude Cobus, de broer van Kniertje, en van de heer H. Kromdijk als Daantje het diaken huismannetje mogen naast de anderen met ere genoemd worden. Wij noemen in dit verband nogde uitstekende vertolking van Jo, de nicht van Kniertje, door mfivr. A. Wierbos-Koopman; van Kaps, de boek houder, door de heer G. Kooiman, die als dubbelrol ook nog als bedelaar optrad; van Clementine, de dochter van de reder, door mej. Rikie Kevelam; van Simon, de scheepmakersknecht door de heer E. Ach terkamp; en van Saar en Truus, de vis sersvrouwen, door de dames M. Meinsma- Kooy en F. Nijenrees-Jonker. Ook het spel van mej. Betsie Meerman als Marietje, de dochter van de scheepmakersknecht ver dient alle lof. De heer J. de Groot had als rakker (veldwachter) slechts een onbedui dende rol, die in het stuk echter niet ge mist kon worden, evenals mej. Marietje ten Velde als de vrouw van de reder en de heer J. Krikkink als Mees, de aan staande van Marietje. Het stuk heeft tal van dramatische, maar ook komische momenten, zodat de span ning telkens wat gebroken wordt en de lach in de zaal opklinkt. De heer W. ten Berge opende de avond met een kort welkomstwoord en deed een beroep op de jonge mensen om tijdens de spannende ogenblikken vooral de stilte in acht te nemen. Dit beroep bleek niet no dig te zijn, want de jeugdige toeschouwers reageerden heel zuiver op het spel. De heer J. Oosterkamp sprak een kort slotwoord, waarna de trekking van de ver loting plaats vond met mooie en nuttige prijzen. De grimering werd door de heer Joh. van Geenhuizen uitstekend verzorgd. De heer J. van Bruggen zdrgde voor de ver lichting en het geluid. Hoewel er op een tweetal plaatsen ge legenheid was om te dansen, was de zaal goed bezet. O.C.H. speelt het stuk op zaterdagavond 14 november a.s. in „Amicitia". In de nacht van vrijdag op zaterdag tus sen 1 uur 's nachts en 7 uur 's morgens is ingebroken in de woning van de burge meester, huize „De Kroepenkaamp", en in de Herv. pastorie, bewoond door Ds. C. C. Addink en zijn gezin. Waarschijnlijk is de inbraak gepleegd door één persoon, die zich in de burgemeesterswoning toegang heeft verschaft via het kolenhok en de kelder door ontsluiting van een raampje en tot de pastorie door via een bovenraam een van de grote ramen te ontsluiten De terugtocht werd aanvaard door de tuindeuren. Bij Ds. Addink werden de blinden gesloten, zodat men van de weg af het openstaan van deze 31. Niemand had iemand zó hard zien werken als Bloobeest de laatste dagen deed. Sjonge, wat sloofde hij zich uit. Van 's morgens vroeg tot 's avonds iaat sneed en schilde hij vissen en bedolf het dek onder een lawine van splinters en stukken hout. Vissen sneed hij, alsmaar vissen. De een na de ander. „Maar Bloobeest", vroeg Pepito steeds, die plofte van nieuwsgierigheid, „wat doe je toch, je bent toch niet een klein beetje gek geworden?" „Hi, hi, hi," giechel de onze vissenmaker geheimzinnig, „wacht maar, als ik klaar ben. Met deze houten visjes ga ik de wed strijd winnen!" Toen er genoeg vissen waren naar zijn zin, haalde hij hamer en spijkers en begon de vissen enthousiast op het dek te nagelen. Pepito vond het maar een beangstigend schouwspel, nu het dek bezaaid was met vastgetimmerde vissen! „Bloobeest!", zei Pepito, „ik ga de kapitein waar schuwen, je bent niet goed in je hoofd!" Kom, kom", zei Bloobeest, die net de laatste vis opspijkerde, „we verschuilen ons en dan moet je eens zien wat er ge beurt!" Pepito gehoorzaamde om hem een plezier te doen. En toen.... hij kon zijn ogen niet geloven! Krijsend doken tientallen zeevogels op het dek neer, belust op een lekker visje, maar ze hadden niet op de slimheid van Bloobeest gerekend en bleven muur vast met hun snavels in het hout zitten! „Hoera!", juichte Bloobeest verheugd, het is ge lukt!" Maar waarom doe je dat Bloobeest, waarom plaag je de arme vogeltjes zo!" Ga jij maar alvast een touw halen," beval Bloobeest, „en die kromme sna veltjes buig ik wel weer recht". Expositie van de nieuwste modellen DAF en Mercedes Benz personenauto's op zondag, maandag en dinsdag, 8, 9 en 10 nov. dagelijks van 14-22 uur. Uw bezoek zal op prijs gesteld worden. van ons moderne automobielbedrijf op zaterdagmiddag 7 november 1959 te 15 uur. Na de officiële opening receptie van 1517 uur. Dealer: DAF en MERCEDES BENZ personenauto's G. J. SCHEKMAN, Hoge Hondstraat 176 - DEVENTER Telefoon 06700 - 7787 Beth Hashita, oktober. Sjalom, Opstaan, opstaan! Een helle jongens stem vult de kamer en scheurt de mist van slaap, die in onze kamer hangt open. Onwennig kijken we de dag in, want zelfs de klok heeft het nog niet verder gebracht dan half zes. De zon kijkt met nog rode wangen van de slaap over de top van de berg, maar ze zal weldra veranderen in een gloeiende oven. We klimmen ons bed uit en gaan naar de kraan om ons te wassen. Dat is wel een weidse naam voor de handeling, die we daar verrichten, maar je kunt toch ook niet in de krant zetten, dat we alleen maar een natte lap over ons gezicht halen. We hijsen ons in de kleren en gaan naar het Werk. We moeten vandaag olijven plukken. Een tractor met aanhangwagen staat al ronkend klaar. We zijn laat en de wagen is al vol met mensen, die hetzelfde werk moeten doen. Ze praten, lachen en Op de gebruikelijke najaarsconferentie, welke de ARJOS in Overijssel op 7 no vember a.s. in gebouw „Rehoboth" te Nij- verdal hoopt te houden, zullen ditmaal de zaken van het onderwijs worden behan deld. Dr. A. Veerman uit Rijswijk behandelt het onderwerp: „De vrije school in 1959". In discussiegroepen en algemene be spreking zullen de deelnemers daarna met de referent en met elkaar van ge dachten wisselen. „Bergruiters" wonnen in Markelo De leden van de landelijke rij vereni ging „Bergruiters", die woensdag deelna men aan de door de landelijke rij vereni ging „Markelo" te Markelo georganiseer de cross-country, hebben de volgende successen behaald: Lichte cross: 7 M. Bolink met „Proeske"; 9 G. Bolink met „Hetty". Mannes ter Stal en Johan Veneklaas, die op de pony meereden, bezetten resp. de 10e en 12e plaats en zij lieten een flink aantal ruiters achter zich. Bravo, jonge lui! Zware cross: 1 T. Beldman Jr. met „Amigo"; 2 G. Beldman met „Rascaljoe"; 4 J. Brons voort met „Klein Duimpje"; 7 W. Aal- tink met „Wuzello"; 12 H. Beldman met „Dollarprins"; 14 H. Vruwink met „Still Better"; 15 Jhr. Van Coeverden met „Lord". deuren niet kon opmerken. In beide wo ningen werden uit een damestas een por- temonnaie met inhoud en een aantal spaar potten der kinderen meegenomen. De ver miste bedragen variëren resp. om de f 125. en f 65.Bij de burgemeester werden voorts een klokje ontvreemd en een paar fietstassen. Ook werd in de burgemeesters woning nog wat fruit geconsumeerd of mee genomen. In beide gezinnen heeft men van het nachtelijk bezoek niets gemerkt. Voor de rommel, die gemaakt werd heeft men aanvankelijk de kinderen berispt. Toen bleek, dat in de zitkamer van de burgemees ter diens bureau was geforceerd, heeft deze onmiddellijk de politie gewaarschuwd. Verschillende politie-instanties zijn toen met een uitgebreid onderzoek begonnen. Een speurtocht met de rijkspolitiehond uit Groenlo leverde geen resultaat op. Het had in de vroege morgen nog al geregend. Ook werden geen vingerafdrukken gevonden, zo dat vermoed wordt, dat de inbreker met handschoenen aan heeft gewerkt. De poli tie tast althans nog omtrent de dader (s) in het duister. 's Nachts om pl.m. kwart voor twee is in Holten en omgeving de electrische stroom uitgevallen. Sommigen hebben dit in ver band gebracht met deze inbraken, doch wij kunnen hen verzekeren, dat beide gevallen geen verband met elkaar hielden. Het stroomloos worden van het electrisch net stond in verband met een storing in de hoog spanningsleidingen van de „IJsselcentrale" in de omgeving van Goor. Het onderzoek wordt door de politie voort gezet. zingen en wij kijken hen met verwonde ring aan, want zij hebben de draad van het leven al te pakken, terwijl wij nog slaapdronken in het wilde tasten. De stoet zet zich in beweging en door de schok vallen we allemaal over elkaar. We rijden door de velden, die beplant zijn met katoen; de witte pluimen schommelen zachtjes in de ochtendwind. De wrede tractorbanden verpoeieren de aarde, die door het gebrek aan water rood is gewor den. En terwijl we door de velden rijden klimt de zon hoger en hoger. Eindelijk zijn we op de plaats van be stemming, waar de lage, krom gegroeide olijfbomen al op ons staan te wachten. Er wordt een zeil op de grond uitgespreid, waarop de olijven dan zullen vallen. De kleine vruchtjes zijn goed verborgen tus sen de bladeren, maar de grijpgrage han den van de mensen kennen geen pardon en scheuren de olijven bij honderden en duizenden van de takken. Toen de men sen kwamen is het getsjilp van de vogels verstomd, maar de mensen brachten hun eigen lawaai mee en de lucht is vol van vragen, antwoorden en uitroepen, die in alle talen wórden gebezigd. Om acht uur gaan we naar huis om te eten. De eetzaal is vol mensen die hun ar beid een half uurtje onderbroken hebben om te eten. Zwijgend eten we ons brood, terwijl om ons heen een taal wordt ge sproken waar we de inhoud niet van be grijpen. Na het eten gaan we weer naar de olijven en werken daar tot ongeveer twaalf uur. Gelukkig, het werk zit er weer op en de tractor brengt ons weer naar de eetzaal, waar we nu ons middageten nuttigen. Tot twee uur hebben we nu de tijd aan ons zelf, maar om die tijd klinkt de schoolbel. We gaan de klas in om de taal te leren die in dit land wordt gesproken: het Iwriet. Het is of we weer in de eerste klas zitten met zinnetjes zoals deze: „ik woon in een kamer" of „wat vind je in de klas". Voor sommigen is dit harder wer ken dan op het land werken, zoals ze van morgen gedaan hebben. De onderwijzeres is geduldig en herhaalt de zin voor de achtste keer. Zo slijten we de middag en als we uit de klas komen heeft de zon al afscheid van de wereld genomen en heeft de duisternis er al bezit van genomen. We gaan naar onze kamers en lezen de brieven van thuis; opgewekte of bedroefde gezichten al naar de inhoud van de brief zijn het gevolg. Er worden buurvisites af gelegd en de nieuwste roddelpraatjes wor den hier publiek gemaakt. Na het eten is er een kampvuur van daag. Alles moet nog klaar gemaakt wor den en we slepen met blokken steen, die we nauwelijks baas kunnen en grote stuk ken boomstam worden ergens vandaan ge toverd. Om negen uur begint het feest. De eerste - vlammen komen traag, maar als het vuur eenmaal de smaak van het hout te pakken heeft, komt het laaiend op gang. De mensen om het vuur zijn zwarte, ner veuze silhouetten geworden. We zingen van de prachtige aarde en de eeuwige lief de, terwijl de rook onze ogen betraant. Er wordt thee gezet, maar de smaak ervan is halfweg blijven steken tussen koffie en thee. De aardappelen, die we in het vuur hebben gebraden smaken goed. We zijn blij met deze mooie avond en we dansen om het vuur. De vlammen, die zo prachtig de duisternis verjoegen, moe ten nu weer plaats maken voor de nacht. Een verstolen kusje wordt nog gewisseld en dan zoeken we onze bedden op. Het enige geluid dat we nog horen is het mo notone geluid van de watersproeiers. Die werken de hele nacht onvermoeibaar door, want het land vraagt om water, steeds meer water. Soms kun je het geluid horen van een jakhals, die in de eenzaamheid huilt en je kruipt nog dieper onder de dekens. Weer is een dag van werk, pret en leren voorbij. Soms denk je aan huis. Hoe zou den ze het daar maken en dan denk je, als je heel alleen in bed ligt: Wat ben ik begonnen. Maar je slaapt weldra in. Een dag is voorbij en je weet niet meer dat je leeft tot dat je de andere morgen weer gewekt wordt met de woorden: „Opstaan, opstaan!" BRAM.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1959 | | pagina 2