Uit Holtcns Historie
Geslaagde fokveedag in 'Kalfstermansweide'
B0SSCHER
BESCHUIT
I Sg
avonturen
van
Aanvoer lager door Abortus
Belangstelling had veel groter
moeten zijn
Voor de fokveedag, welke zaterdag 5
september in „Kalfstermansweide" werd
gehouden, bestond helaas slechts een ma
tige belangstelling en het is wel zeer te
betreuren dat het aantal agrarische jon
geren, dat belangstelling toonde voor de
ze jaarlijkse wapenschouw, erg klein was.
De organisatoren van deze fokveedag, t.w.
de beide fokverenigingen, de Plattelands
jongeren Organisatie „Jong Holten", de
Chr. Jonge Boeren Organisatie en de bei
de controleurs, de heren J. W. Jansen en
G. Brinks, getroostten zich zeer veel moei
te en verrichtten veel werk om deze dag
te doen slagen. Dat het werk van de or
ganisatoren hoogst belangrijk is en onge
twijfeld ook wordt gewaardeerd staat wel
vast, doch laat men deze waardering ook
uiten door het bezoeken van de jaarlijkse
fokveedag. j
Officiële opening
Toen te ruim half tien de ingeschreven
dieren op de weide verzameld waren,
sprak de voorzitter van „Jong Holten", de
heer Joh. Nikkels, een kort woord van
welkom en hij wees er op, dat het aantal
inschrijvingen beneden de verwachting is
gebleven in verband met op enkele be
drijven heersende abortus-, waardoor
trouwe deelnemers deze keer verstek
moesten laten gaan.
Nadat de heer Nikkels een hartelijk
woord van dank had gesproken tot allen,
die hun medewerking gaven bij het orga
niseren van deze fokveedag 1959, gaf hij
het woord aan burgemeester mr. W. H.
Enklaar, die in een korte toespraak zijn
vreugde uitsprak over het feit, dat men
weer tot het houden van deze belangrijke
dag gekomen is, die gezien mag worden
als een miniatuur-tentoonstelling, een
soort wapenschouw en tevens een goede
stimulans om steeds weer te streven naar
verbetering van exterieur en verhoging
van productie.
Keuring
De kéuring, waarmee de gehele morgen
en een flink deel van de middag gemoeid
was, had plaats in twee ringen. Als keur
meesters fungeerden bij de roodbonten de
heren H. Huiskes van Ambt-Delden, M.
Kippers van Markelo, H. H. Post van Al-
bergen en F. Tuitert van Laren. Bij het
zwartbonte vee traden als zodanig op de
heren G. J. Poffers van Hellendoorn en
J. H. Nahuis van Nijverdal.
De heer H. W. Nieuwenhuis, hoofdas
sistent A der Rijks veeteeltconsul ent te
Zwolle, fungeerde als arbiter.
De jury die de zwartbonten keurde was
voor de eerste keer in Holten en de heren
verklaarden, dat dit veeslag hun niet was
tegengevallen. Een vrij goede productie en
veelal goede uiervorming. Het exterieur
is nog wel voor verbetering vatbaar en de
uniformiteit kan beter.
De heer Nieuwenhuis zou bij de rood
bonten graag wat meer soort in de kop-
nummers zien. Hij constateerde bij de
jongere dieren meer soort en kwaliteit,
dus het zal wat de toekomst betreft in
orde komen. Ook in de kalveren zat ten
opzichte van het vorige jaar meer lijn.
Men moet proberen meer jongvee te krij
gen van de beste stieren, die op het K.I.-
bedrijf van de vereniging Zuid-West
Overijssel te Dijkerhoek gestationeerd zijn.
Kampioenen
Toen aan het slot van de keuringen de
kampioenskoe en de reserve kampioen
moesten worden aangewezen, kwamen bij
de zwartbonten in de ring Mina 17 en Mi
na 19 van G. H. Volkerink, Janke 2 en
Janke 4 van H. Meijerman en Niesje 11
van D. J. Ribbink.
Mina 17 van G. H. Volkerink werd kam
pioen en reserve kampioen werd Janke 2
(vorig jaar kampioen) van H. Meijerman.
Bij de roodbonten werd kampioen Door-
tje 2 van H. Rietberg en reserve kam
pioen Marijke 4 van de wed. T. Boode.
Verder kwamen in de ring Bertha 2 van
G. Bekman, Toosje 4 en Antje 14 van J.
Jansen, Cillia van H. Rietberg, Mina 2
van G. H. Teeselink, Coba 3 van Hs. Lan-
deweerd en Olga 4 van W. F. Boode.
De uitslagen der keuring luiden als
volgt:
AFDELING ROODBONT
Rubriek 2a. Productieklasse. Koeien,
die voor de 8-jarige leeftijd 22.000 kg. met
3.40 vet of meer geproduceerd hebben.
la Bertha 4 (V. Miema's Erwin), eig. Wed.
T .Boode; lb Marijke 3, eig. H. Lande-
weerd.
Rubriek 2b. Idem die voor de 11-jarige
leeftijd 30.000 kg. met 3.40 °/o vet of meer
geproduceerd hebben, la Bertha 2 (V.
Willy's Jan), eig. G. Bekman; 2b Trui 26,
eig. J. Jansen; 2a Toosje 2 (V. Donald),
eig. J. Jansen.
Rubriek 3a. Melkgevende koeien bene
den 5 jaar NRS, geb. 1 okt. '54-31 maart
'55. la Toosje 4, eig. J. Jansen; lb Marij
ke 6, eig. H. Landeweerd; 2a Toosje 6,
eig. J. Jansen; 2b Freule 14, eig. W. F.
Reilink; 2c Miena 37, eig. J. G. Holter-
man; 3a Olga's Mina 4, eig. Wed. T. Boo
de; 3b Bertha 6, eig. G. Bekman; 3c Ma
rijke 2, eig. J. G. Holterman.
Rubriek 3b. Melkgevende koeien bene
den 5 jaar, geb. na 1 april 1955. la Ma
rijke 4 (V. Meta's Theo), eig. Wed. T.
Boode; lb Janna 4, eig. Hs. Landeweerd;
lc Riekie, eig. J. G. Holterman; 2a Marij
ke 7, eig. H. Landeweerd; 2b Coba 5, eig.
Wed. G. H. Stegeman; 3a Mina 2, eig. als
voren; 3b Dirkje 2, eig. J. G. Holterman;
4a Rosanna 6, eig. F. J. Sluiter.
Rubriek 4a. Melkgevende koeien gebo
ren voor 1 januari 1952 (NRS). la Doortje
2 (V. Betsie's Paul), eig. H. Rietberg; lb
Grada 5, als voren; lc Beatrix 3, eig. J. G.
Holterman; 2a Bertha 3, eig. G. Bekman;
2b Bontje 4, eig. Wed. T. Boode.
Rubriek 4b. Melkgevende koeien 5 jaar
en ouder, geboren na 1 jan. 1952 (NRSj.
la Mina (V. Peter), eig. G. H. Teeselink;
lb Leida 4, eig. G. Landeweerd; lc Willy
3, eig. F. J. Sluiter; ld Dina, eig. H. Riet
berg; le Hanneke, eig. J. G. Holterman;
2a Dina, eig. H. Rietberg; 2b Trui 3, eig.
Wed. G. H. Stegeman; 2c Anna 3, eig.- G.
Bekman; 3a Roza 11, eig. W. F. Boode; 3b
Toosje 3, eig. J. Jansen; 3c Rozanna 4,
eig. F. J. Sluiter; 4a Irene 5, eig. J. G.
Holterman; 4b Annie 4, eig. G. H. Tee
selink.
Rubriek 5. Droogstaande koeien, la Cil
lia (V. Dina's Prins), eig. H. Rietberg; 2a
Nonja, eig. M. Boode.
Rubriek 6. Melkgevende koeien (geen
volbloed). 2a Lientje 2, eig. T. Boode; 2b
Li entje 3, als voren.
Rubriek 7a. Melkgevende vaarzen, geb.
voor 1 sept. 1956. la Coba 3 (V. Jan), eig.
Hs. Landeweerd; lb Maria 8, eig. G. J.
Geesink; 2a Emma 57, eig. E. Harmsen;
2b Frida, eig. W. F. Boode.
Rubriek 7b. Melkgevende vaarzen, geb.
na 1 sept. 1956. la Antje 14 (V. Willemiens
Nero), eig. J. Jansen; lb Anna 5, eig. G.
Bekman; 2a Dina 12, eig. H. Rietberg; 2b
Toosje 9, eig. J. Jansen; 3a Betsie 3, eig.
J. G. Holterman.
Rubriek 8. Melkgevende vaarzen (geen
volbloed), la Olga 4 (V. Coba's Paul), eig.
W. F. Boode.
Rubriek 9a. Dragende vaarzen, geboren
na 1 okt. '56 en 28 febr. '57. la Gerretje
(V. Willemien's Nero), eig. G. J. Meilink;
2a Jansje 8, eig. G. J. Boode; 2b Dika,
als voren; 2c Gerritje 18, eig. G. J. Mei
link; 2d Suzanna 2, eig. W. F. Boode; 3a
Coba 4, eig. G. J. Meilink; 3b Nientje, eig.
T. Boode Mzn.; 3c Gonda, als voren; 4a
Bertha, eig. G. J. Boode.
Rubriek 9b. Dragende vaarzen, geboren
tussen 1 maart en 31 mei 1957. la Mina 6
(V. Meta's Theo), eig. W. F. Boode; lb
Leida, eig. G. J. Boode; lc Beatrix 4, eig.
T. Boode; 2a Emma 8, eig. G. Landeweerd;
2b Mina 4, eig. G. J. Boode; 2c Annie 2,
als voren; 3a Antje 18, eig. G. Lande
weerd; 3b Lies, eig. F. J. Sluiter; 3c Lies-
je 2, eig. Wed. G. H. Stegeman; 3d Lien
tje 4, eig. G. J. Meilink.
Rubriek 10a. Pinken geboren tussen 1
okt. en 31 dec. 1957. la Zwaantje 10 (V.
Roza's Boris 3), eig. H. J. Bosschers; 2a
Grietje 4, eig. H. Rietberg; 2b Leida 6,
eig. G. Landeweerd; 3a Cillia 2, eig. H.
Rietberg; 3b Olga 6, eig. Wed. T. Boode;
3c Rozetta, eig. F. J. Sluiter; 4a Wanda 6,
eig. Wed. T. Boode.
Rubriek 10b. Pinken geboren na 1 jan.
1958. la Roosje 9 (V. Peter), eig. G. J. Gee
sink; lb Grada 6, eig. H. Rietberg; lc Mi
na 4, eig. Wed. G. H. Stegeman; ld Dora,
eig. F. J. Sluiter; le Margretha 6, eig. M.
Boode; 2a Ivonne 2, eig. G. J. Geesink;
2b Olga 5, eig. W. F. Boode; 2c Leida.
eig. G. J. Boode; 2e Elisabeth 15, eig. M.
Boode; 3a Roza 18, eig. W. F. Boode; 3b
Nanda, eig. F. J. Sluiter; 3c Klazina 3,
eig. G. J. Boode; 3d Willy 5, eig. Wed. G.
H. Stegeman; 3e Toos 6, als voren.
Rubriek 11a. Vaarskalveren geboren
voor 1 dec. 1958. la Janna 3 (V. Etty's
Fox), eig. J. G. Holterman; lb Nellie, als
voren; 2a Janna 5, eig. W. F. Reilink; 2b
Bertha 5, eig. J. Haverslag; 2c Kaatje 4,
eig. J. G. Holterman; 3a Olga 6, eig. W. F.
Boode; 3b Rozanna 10, eig. F. J. Sluiter;
3c Marie 9, eig. G. J. Geesink; 3d Freule
20, eig. W. F. Reilink; 3e Dine 6, eig. J. G.
Toorneman.
Rubriek 11b. Vaarskalveren geb. tussen
1 dec. en '31 dec. 1958. la Freule 21 (V.
Peter), eig. W. F. Reilink; lb Dina 15, eig.
H. Rietberg; lc Mina 7, eig. J. G. Toorne
man; ld Dine 7, als voren; 2a Margretha,
eig. M. Boode; 2b Margretha, als voren;
2c Dina 14, eig. H. Rietberg; 3a Wanda,
eig. Wed. T. Boode; 3b Olga 7, als voren;
3c Roza 21, eig. W. F. Boode.
Rubriek 11c. Vaarskalveren geboren na
1 januari 1959. la Corrie (V. Ria's Fox);
eig. J. G. Toorneman; 2a Willy 10, eig. J.
Haverslag.
Rubriek 12. Fokfamilies, bestaande uit
moeder met 2 of 3 dochters). 1 H. Lande
weerd (Marijke 3, 6 en 7); 2a J. Jansen
(Toosje 2, 3 en 4); 2b H. Rietberg (Dina
7, 10 en 12); 3 G. Bekman (Bertha 2, 3 en
6).
Rubriek 13. Collecties van één eigenaar.
la H. Rietberg; lb J. Jansen; 2a Wed. T.
Boode; 2b H. Landeweerd; 3 G. Bekman
AFDELING ZWARTBONT
Rubriek 1. Productieklasse. Melkgevende
koeien geb. voor 1 jan. 1951, die 30.000 kg.
geproduceerd hebben, la Mina 17 (V. Hes-
sel), geb. 8-3-50, eig. G. H. Volkerink. Pro
ductie 33467 kg. lb Janke 2, geb. 1949,
eig. Hm. Meijerman. Productie 39445 kg.
Rubriek 2. Stierkalveren. 2a Doutje's
Adema-, eig. H. J. Stegeman; 4a Anna's
Adema, als voren.
Rubriek 3. Melkgevende koeien ben.
jaar. la Janke 4 (V. Joop v. d. Nieuwe
Stikken), eig. H. J. Stegeman; lb Lies je 2,
als voren; lc Coba 5, eig. G. H. Volkerink.
2a Doutje A 30, eig. H. J. Stegeman; 2b
Grietje 24, eig. H. Meijerman; 2c Hiske 50,
eig. J. W. Rietberg; 2d Stiena 4, als voren
2e Hiltje 6, als voren.
Rubriek 4. Melkgevende koeien van 5
jaar en ouder, la Mina 19 (V. Amarilla
Netti's Diamand), eig. G. H. Volkerink; lb
Mina 18, als voren; lc Doutje A, eig. H. J.
Stegeman; ld Grietje 23, eig. Hm. Meijer
man; 2a Ciampie 7, eig. H. W. Veneklaas,
2b Nieske 42, eig. H. J. Stegeman; 2c
Niesje 10, eig. D. J. Ribbink; 2d Elsje 3 als
voren; 3a Corrie, eig. H. J. Stegeman; 3b
Janke 3, eig. Hm. Meijerman; 3c Hiske 48,
eig. J. W. Rietberg; 4a Femke 2, eig. H. W.
Veneklaas; 4b Hiske 47, eig. J. W. Riet
berg.
Rubriek 5. Melkgevende vaarzen, la
Niesje 11 (V. Josie's Verwachting), eig. D.
J. Ribbink; 2a Janke 5, eig. Hm. Meijer
man; 2b Doutje A 31, eig. H. J. Stegeman;
3a Ciampie 9, eig. H. W. Veneklaas.
Rubriek 6. Dragende vaarzen, la Nies
ke 44 (V. Baenster Bonne), eig. H. J. Ste
geman; lb Baarda 4, eig. G. H. Volke
rink; lc Mina 21, als voren.
Rubriek 7. Pinken geb. na 1 jan. 1958.
la Mina 22 (V. Baax'da's Bonne), eig. G. H.
Volkerink; 2a Anna's Adema, eig. J. W.
Reilink Mzn.; 3a Klaasje 25, eig. J. H.
Bolink.
Rubriek 8. Vaarskalveren geb. na 15 ok.
tober 1958. la Niesje 13 (V. Opperhaus
Marius), eig. D. J. Ribbink; 2a Aaltje 5,
eig. J. W. Reilink Mzn.; 2b Aaltje 6, als
voren; 3a Hiltje 8, eig. J. W. Rietberg; 3b
Joukje 22, als voren.
Rubriek 9. Fokfamilies, bestaande uit
moeder met 2 of 3 dochters, la G. H. Vol
kerink (Mina 17, 18 en 19); 2a Hm. Meij
erman (Janke 2, 3 en 4); 2b D. J. Ribbink
(Niesje 10, 11 en 12); 3a H. J. Stegeman
(Doutje 27, 30 en 31); 3b J. W. Rietberg
(Hiske 47, 48 en 50).
Rubriek 10. Collectie's van één eigenaar,
la G. H. Volkerink; 2a H. J. Stegeman;
2b H. Meijerman; 2c D. J. Ribbink; 3a J.
W. Rietberg.
IEDEREEN IS WEG
VAN
bros en beter
23. Kapitein Druppel was razend. „Waarom ben je
van je eerste wacht weggelopen, zeekakelobbes!"
tierde hij. „Onverbeterlijk lui zeevarken!" Bloo-
beest liep heel schuldbewust steeds verder achter
uit en stond met trillende benen op het voordek.
„En je arme kapitein maar sjouwen met vaten wa
ter en jij feestvieren aan de wal! Ik zal je!!" „Ik
dacht dat het vaten bier waren, heer kapitein",
mompelde Bloobeest zachtjes. Maar nu was bij de
kapitein de maat vol„Brrer uit.hon-
derdduizenmaal het dek schrobbenbrr.uit
mijn ogen!!"
Och die arme Bloobeest, maar gelukkig had de
kapitein het erg druk met de toebereidselen voor
de race.
Alle schepen, die aan de wedstrijd meededen,
hadden zich in slagorde opgesteld. De machines
draaiden, stoommachines puften, zeilen werden ge
hesen, roeiers hadden hun riemen klaar en de man
in de ton oliede voor het laatst de assen van zfjn
draaituig.
Ieder ogenblik kon het startschot losbarsten en
er heerste aan boord van de schepen dus een ze
nuwachtige stemming, terwijl hoog boven dit alles
een vliegtuig cirkelde, waarin een radioreporter 'n
reportage gaf.
DE HOLTERTOL IN 1400.
DE TOLBOOM EN DE JEUGD
Hoe lang het geleden is, valt niet pre
cies te zeggen, maar reeds in de veer
tiende eeuw had Holten zijn tol. Waar
om men in die dagen te Holten tolgeld
ging heffen zal wel eeuwig een raadsel
blijven. Men reed in die dagen nog veel
met overhuifde ossenwagens en men reed
op ezels. Paarden waren een luxe, die al
leen gebruikt werden door ridders en
door de waakzame knechten van de Hol-
ter tolgaarder. Het tolhuis was een sterk
kasteel. Het wordt ons beschreven, als
te zijn voorzien met een kerker, een ge
vangenis dus. En dat is al min of meer
verdacht, want elke ossenwagen, die voor
de tolboom kwam zal toch wel de ver
schuldigde penningen betaald hebben?
Een andere vraag is, waren er meer we
gen van Rijssen naar Bathmen en van
Markelo naar Bathmen? En trachtte de
reizende man de tol te omzeilen? En wa
ren hiervoor drie geharnaste en weerbare
ridders nodig, die de omliggende wegen
moesten controleren of de tol niet ont
doken werd.
De bisschop van Utrecht, die meerma
len per jaar de Holtertol passeerde, zag
in de tol een goede flikkerij. Hij bracht
niet alleen aardig wat tolgeld op, maar
ook hadden hier vier familieleden of
vrienden een beste baan, en daar ging het
tenslotte maar om.
De bisschop schoot er de Duitse keizer
eens over aan, en die gaf de tol weg aan
de bisschop, natuurlijk zonder de Holte
naren te vragen of deze het goed vonden.
In 1383 waren Deventer, Kampen en
Zwolle al zover in opkomst, dat ze zoveel
te zeggen hadden, dat ze over de Holter
tol begonnen mee te praten. De drie ste
den lieten hun gezag gelden en wisten
door te drijven, dat er een Deventer-
burger tot kastelein op het kasteel en
tevens als tolgaarder werd aangesteld.
En aangezien de Holter meisjes lief en
knap waren en de drie geharnaste jonge
mannen ook wel eens uit het harnas kro
pen, om eens te gaan buurten, daar waar
jonge meisjes te samen kwamen, behoef
den de inwoners der marke Holten geen
tolgeld te betalen, wanneer ze blijkbaar
op visite gingen, en soms was die visite
een heel eind weg.
Er werd wel eens een visite op de
Deventermarkt afgelegd, maar de man
nen in het harnas deden dan een. oogje
dicht. Leven en laten leven! Zo was het
toen, en zo is het nu vaak nog. Maar wij
kunnen ons wel de gezelligheid voorstel
len, die er vaak bij de tol heerste. Bij
voox-beeld, als er grote markt was te De
venter en dan uit Westfalen en het over
grote deel van Twente een lange trein
van hessenwagens de Holtertol passeer
de. En voorts als de voerlieden hongerig
en dorstig de Holter dorpsstraat vulden
en de dorpskasteleins zich haasten om de
gaande en komende man te bedienen om
meteen de reizigers uit te horen op
nieuws, waar of onwaar.
Zo deed eens een verhaal de ronde
van een Twentse paardenkoper die in
Moskou twee zeldzame zwarte merrie's
had gekocht en ze via Parijs naar Twen
te had gekx-egen.
De goede man had natuurlijk nooit Mos
kou en Parijs gezien, maar het verhaal
sprak sterk en het werkte nog eeuwen na
dien op de volksverbeelding.
In 1401 werden de bordjes weer ver
hangen. Het hing er vanaf, of een nieuw
benoemde bisschop van Utrecht een man
was met geld of niet. Fx-ederik van Blan-
kenstein verpachte in bovengenoemd jaar
de Holter tol aan een mijnheer Gerrit
Borre, voor de tijd van twee-en-dertig
jaar voor zeventig Sallandse ponden. Dus
Salland had in 1401 eigen geld. Heer Bor
re kocht er meteen het ambt van schout
bij. Dus in het dorp was hij helemaal de
baas.
Ook hij moest drie geharnaste ridders
houden. Wat zal dat Holten hebben op
gefleurd, vooral in een zomer met veel
zon. Voor de smokkelaars niet onvoorde
lig. Zij konden immers een schitterend
harnas al op een half uur afstand waar
nemen.
In die twee-en-dertig jaar woonde heer
Borre het slot Waardenborch helemaal uit.
(Het kasteel Waardenborch, ook wel het
huis te Holten geheten, lag ten noordoos
ten van het dox-p, waar dewegen van
Rijssen en Markelo samenkomen. Voor
dertig jaar zijn nog de fundamenten, be
staande uit dikke muren, gedeeltelijk
MEVROUW KROESJTSJEF
de echtgenote van de Russische regerings
leider, zal haar man vergezellen bp zijn
aanstaande reis naar Amerika.
blootgelegd. Een inzinking in het weiland
duidt vandaag de dag nog de plaats van
zijn ligging aan. Red.).
Heer Borre en zijn erfgenamen streken
de tolgelden op en daarmee basta! Toen de
huur tijd om was, sloeg andermaal de stad
Deventer een begerig oog op de tol. In
1444 kocht Deventer het slot Waarden
borch met tol voor vijftienhonderd oude
schilden. Over de grootte van dit bedrag
uit het jaar 1444 kan ik de lezer onmoge
lijk zuiver inlichten, omdat ik niet weet
welke oude schilden men gebruikte. Er
waren zoveel soorten schilden, slechte en
goede, dat het ons niet mogelijk is het be
drag te bepalen. Maar hoe dan ook, De
venter had er bepaald geen koopje aan.
Behalve dat Deventer de hele bedoe
ning kocht, werd er nog een flink bedrag
ingestoken voor herstel. Het herstel heeft
drie jaar geduurd, een aardig werkobject
voor de Holtenax-en.
Toen kwam de nieuwe kastelein en
schout, want Deventer had er ook het
schoutambt bijgekocht en drie boeren
erven.
De kastelein Ter Bruggen woonde te
Holten als het ware in een vesting. Er
was tenminste een ringmuur om het kas
teel, dus dat is een ronde muur. En bin
nen in die vestiné daar huisden, behalve
het gezin Ter Bruggen met huispersoneel,
twee ruiters, de tolgaarder, de wachter en
een portier. Dus Holten was in 1447 be
paald niet zonder ambtenaren.
De familie Ter Bruggen woonde er tot
omstreeks 1590 van vader op zoon.
Naast de tol en het slot Waardenborch
vond men in 1385 aan de dorpsstraat nog
een herengoed (de Oort genaamd). Het
moet vlak bij de kerk gelegen hebben en
had in de kerkbuurt een oppervlakte van
vier-en-twintig morgen land. Waarschijn
lijk was het geen Utrechts leen, want ik
heb geen belening van het bisdom Utrecht
kunnen opsporen.
In de Spaanse tijd verdween de Waar
denborch als te gevaarlijk voor de vijand
aan de grote weg en tolheffen had geen
zin meer. Dit laatste heeft trouwens nooit
zin gehad, want aan de zandwegen werd
niets gedaan. Behalve de boeren, die hiel
den hun binnenwegjes wel in orde om
elkaar spoedig te kunnen helpen. Want
de aloude naoberplicht, een der steunpi
laren van de aloude marke, bleef tot op
deze dag.
Maar de Holter markeboeren sloten
deze wegen met zoveel hekken af, dat er
voor de rijdende en varende man geen
doorkomen aan was.
Tot slot delen wij nog mede, dat de kas
teleinsfamilie Ter Bruggen ook nog iets
had uit te staan met de marke. Want van
1493 tot 1611 wordt geen naam van een
markerichter vermeld, over een tijd van
honderd achttien jaar. Pas in 1611 begin
nen de namen van de markerichters weer
met de regelmaat van een klok.
Het was een donkere eeuw uit Holtens
histoi'ie en die der max'ke tevens.
VAN COEVERDEN.
JOSHUA M. NKOMO
de leider van de Afrikaanse Vrijheids
beweging
SA VANG VATTHANA
de kroonprins van Laos, die de regering
van zijn ziekelijke vader, koning Sisavang
Vong, heeft overgenomen.