Uit Holten's Historie (XIII)
Z.K.HPrins Bernhard
Grote Rotterdamse belangstelling
voor Overijssel
Agenda
Perikelen uit de tachtigjarige oorlog
Be schout aan een paardestaart gebonden
Dank zij Provinciale VVV:
VVV -V akantieprogramma
Gevonden en verloren
voorwerpen
De duivenklok
registreerde
BURGERLIJKE STAND
PREDIKBEURTEN
No. 25. Jaargang 11.
ZATERDAG 27 JUNI 1959
Verschijnt elke zaterdag.
HOLTENS NIEUWSBLAD
\sprijs van dit blad bedraagt f 1.35 per kwartaal Holten Telefoon K 5483 234 Adv.-prijs: 115 mm. (d contant) 2. Iedere mm. meer 0.08
Foto: Paul Huf.
Maandag 29 juni
verjaardag van
Hoewel het toeristenseizoen 1959 zich
nog niet in volle omgang ontwikkeld
heeft, is het reeds mogelijk de resulta
ten tot nu toe van de propaganda-actie,
die het Overijsselse WV-wezen onder
leiding van de Provinciale WV dit jaar
van 27-2 t.m. 14-3 voor het derde achter
eenvolgende jaar in Rotterdam heeft ge
voerd, na te gaan.
In tegenstelling met 1957 en 1958 werd
de Overijssel-inlichtingenstand geduren
de deze periode niet bij de VVV Rotter
dam, doch dank zij de bereidwilligheid
van de directie, bij het magazijn N.V.
„De Bijenkorf" ingericht.
De belangstelling van Rotterdamse zij
de voor deze stand, waarin door een twee
tal Overijsselse informatrices in Stap
horster- en Twentse klederdracht inlich
tingen werden verstrekt, was zeer groot,
hetgeen blijkt uit het aantal verstrekte
inlichtingen dat 2.539 bedroeg, tegen 485
in 1958.
Gelijk met de openingsduur van de
stand werden hierin diverse specifieke
Overijsselse voorwerpen, waaronder mid
winterhoorns, tuugkist, poppen in kleder
dracht en een aantal grote foto's betrek
king hebbende op Overijssel, geëtaleerd,
die zeer de aandacht trokken.
Van de 2539 aan de stand verstrekte in
lichtingen hadden er 345 betrekking op
de Midden-Overijsselse Heuvelrug (Om
men, Hellendoorn, Nijverdal, Holten en
Rijssen), 738 op Twente, 230 op Salland
(met Kampen en Zwolle), 205 op N.W.
Overijssel, 76 op de polderwerken en
Urk en 945 op Overijssel in haar geheel.
Daarnaast verstrekten de Provinciale
VVV als reactie op haar verzonden mate
riaal alsmede de VVV Rotterdam deze
in de eerste weken na de beëindiging van
de stand in totaal 356 inlichtingen ter
wijl de voornaamste Overijsselse toeris
tenplaatsen t.m. 30 april reeds door bijna
500 Rotterdammers eveneens om inlich
tingen waren benaderd zodat vaststaat,
dat in totaal bijna 3400 Rotterdammers
belangstelling voor Overijssel toonden. In
hoeverre deze belangstelling tot een
eventueel vakantieverblijf in onze pro
vincie heeft geleid, is niet na te gaan,
doch voor het Overijsselse VVV-wezen
is deze belangstelling zeer verheugend,
temeer daar velen van dé aanvragers
een gezin vertegenwoordigen.
De gebruikelijke lawine van VW-ma
teriaal, die de jaarlijkse actie omkleedt,
ontbrak ook in 1959 niet.
Van de Provinciale folder werden
Maandag 29 juni geeft de muziekver
eniging HMV des avonds 8 uur een
marsconcert op het plein voor de Coöp.
Zuivelfabriek „De Vrijheid" in de Sta
tionsstraat mede ter gelegenheid van
de verjaardag van Prins Bernhard.
Maandag 29 juni: Toneeluitvoering door
de C.O.C., des avonds 8 uur in het ge
bouw Irene.
Opgevoerd wordt de klucnt in 3 bedrij
ven van Bets Peets ,,'t Hing in de lucht".
Bij voldoende deelname zal de volgende
week woensdagmiddag een bustocht
door de Holterberg gehouden worden,
waarbij een explicatie wordt gegeven
en tevens een wandeling van twintig
minuten door de terreinen van het
Staatsbosbeheer. Opgave hiervoor bij
het VVV-bureau, Dorpsstraat 38, telef.
373. Prijss f 1.25 per persoon.
Woensdag 1 juli geeft de Toneelvereni
ging „VIOS" te Nijverdal aldaar een
openluchtuitvoering van het romantisch
zigeunerspel „Verdeeld Kamp". Entree
f 1.(kinderen f0.75). Aanvang 8 uur.
Einde ongeveer 10.30 uur.
Autobustochten in de week van 29 juni
tot en met 4 juli. (Touringcarbedrijf Oos
terveen, Nijverdal).
Woensdag 1 juli: Twentetocht.
Woensdag 1 juli: Dagtocht Tecklenburg-
Osnabrück "en omgeving.
Donderdag-2 juli: Dagtocht Sauerland en
omgeving.
Donderdag 2 juli: Dagtocht Montferland-
Elten.
Vrijdag 3 juli: Dagtocht Giethoorn, gele
genheid voor een puntertocht.
10.000 en van het Overijsselse vakantie
nummer 800 exemplaren aan particulie
ren en andere van belangzijnde organisa
ties en instanties gezonden terwijl daar
naast aan 7.000 particulieren een kennis
geving over de opening van de inlichtin
genstand werd gezonden. Tesamen met di
verse Overijsselse plaatselijke VVV's en
contactcommissies, die met bijna 18.300
eigen folders aan de actie deelnamen
werden 36.100 folders e.d. gericht ver
spreid Deze cijfers tonen wel aan, dat
Overijssel in de drie jaren waarin zij
als plaats van de jaarlijkse actie Rotter
dam verkoos een grotere bekendheid dan
voordien heeft verworven waartoe vooral
de Rotterdamse pers, die steeds grote be
langstelling voor de actie toonde, en de
VVV Rotterdam, die steeds met raad en
daad bijstond, veel hebben bijgedragen.
Behalve heli voorval op Holter kermis
gebeurde er in het jaar 1637 nog iets, wat de
moeite van het vertellen waard is.
De ritmeester Bentinck wilde in het voor
jaar van 1637 in Holten en omgeving zijn
tenten opslaan. Op een late herfstmiddag
(de oogst was zo goed als binnen) kwamen
een drietal ordonnansen Holten binnen rij
den. Zij eisten stro en proviand voor zeven
honderd man paardevolk. Nu was voor het
toenmalige dorp zevenhonderd ruiters met
paarden een hele opgave. De schout Vincent
van Holten zat lelijk met het geval in zijn
maag. Hij rip de voornaamste burgers uit
het dorp bij elkaar om te overleggen wat ge
daan moest worden. Het liefst wilde men de
legerscharen van de huzarenkapitein Ben-
tinck met een zoet lijntje wegloodsen, want
inkwartiering van het ruige Huzarenvolk
kon een ramp voor Holten betekenen. Stel
je voor, dat de kerels aan het muiten sloe
gen, dan was op zijn minst de gehele winter
voorraad van Holtens bevolking naar de
maan. Daarom zaten schout en voorname
burgers op een plan te broeden. De drie or
donnansen zaten in de „Vergulde Steerne"
te wachten, en pikten de ene borrel na de
andere, natuurlijk op kosten van Holten, de
beleefdheid eiste dit. Onderwijl rukte Ben-
tinck. van Goor komende, steeds dichter op
Holten aan. In Markelo had de troep een
graantje gepikt. Het bier en de jenever had
den daar ruim gestroomd. De schout van
Markelo, Jan Brands, wiens dochter Aaltje
kamenier was op de Stoevelaar bij Goor,
was door zijn dochter geen onbekende voor
Bentinck, en daarbij een leep en geslepen
ambtenaar, die zeer verheugd was, dat hij
de kapitein zover had weten te bepraten,
dat deze met zijn troepen naar Holten was
afgezakt. Het devies van de schout van Mar
kelo: ,,'n ieder krabt de assche op zie'n
kook'n. en ikke" op :n mienen!" deed weer
opgeld. Bentinck had Markelo niet geschikt
gevonden om er te overnachten. Ook had de
schout Jan Brands er nog van gewaagd, dat
de boeren en ingezetenen van het dorp Hol
ten zeer ruim behuisd waren. Dit laatste had
de schout van Markelo gerust kunnen laten
want de ritmeester Bentinck wist er alles
van. Men zag hem overal liever gaan dan
komen. Maar bovendien: de tijd drong, hij
zou zich moeten haasten, en daarom werden
de huzaren bij hun vertrek nagewuifd door
Markelo's bevolking. eD schout Brands had
het hem maar weer fijn gelapt. Holten en
Bathmen en naaste omgeving kwamen nu in
aanmerking voor inkwartiering. De schout
van Holten vergaderde nog steeds met zijn
notabelen. Men wist niet hoe men dat var
kentje wassen zou. Tijdens de besprekingen
(de ordonnansen lichten nog telkens vrolijk
de pink, Holten was er goed voor), kwam de
knecht van Jannes voor de Runneboom met
een koerier, of alles voor elkaar was, en of
de ordonnansen ook gevangpn genomen wa
ren. ze waren niet teruggekeerd? Op de
vraag, waar Jonker Bentinck was met zijn
leger, was het antwoord: Bij de Poppe, heer
schout! Wacht even, riep schout Vincent, we
zijn juist aan het beraadslagen, en de meesten
onzer kunnen geen inkwartiering hebben.
Voor de ramen van het schoutenhuis stond
het zwart van Holtenaren tussen hoop en
vreas. De koerier maakte bezwaart egen
langer wachten en reed weg. Intussen hadden
ook de drie ordonnansen de Vergulde Steer
ne verlaten. Ze waren lekker aangeschoten
en kropen zo goed en kwaad als het ging op
hun paarden. Fronten en Hagedoorn, twee
vooraanstaande mannen van Holten, bezwoe
ren de Schout, dat Holten geen inkwartiering
kon hebben. Maar waf dan?, riep de schout.
Verder niets, riepen de beide mannen, maar
geen leger in ons dorp! Ritmeester Bentinck
was niet weinig verstoord, toen hij hoorde,
dat men in Holten nog aan het beraadslagen
was. Hadden die kerels daar dan geen ver
stand? Het was ongehoord een Twents edel
man met zijn leger in de steek te laten, daar
moest wat aan gedaan worden. Maar de tijd
drong, daarom zond hij maar vast zeshon
derd man door naar Bathmen. De ordonnan
sen in de olie gaven luide hun ontstemming
met vloeken te kennen, maar dienst is dienst,
dus naar Bathmen! En, riep Bentinck hun
achterna, desnoods naar Colmschate. Hij zelf
Gevonden: voorwerpen:
Een pen van koppeling aanhangwagen;
wieldop auto; zonnebril; wit metalen ket
tinkje; bruin lederen portemonnaie met
inhoud oa. auto of motorsleuteltje; jon
gensjasje; een bril; een paar sokken.
Verloren voorwerpen:
Koffertje met vakantiegoed; bruine
portemonnaie met rits en inhoud; bruine
portemonnaie met inhoud; boodschappen
tas; bruine portemoi naie met inhoud; bl.
gabardine regenjas m. zangbundel Leger
des Heils; kinderschoentje, gummi, geel
met wit; een wieldop Olds Mobile;
zwarte plastic regenjas;' een bril; cijfer
lijst HBS diploma.
Inlichtingen dagelijks op het Groeps-
bureau der Rijkspolitie te Holten, Dorps
straat 22.
OPENING CHR. KLEUTERSCHOOL
De nieuwe Chr. kleuterschool, die onder
architectuur van de heer Hovenberg t.e
Meppel is gebouwd aan de Schoolstraat,
zal Dinsdag 7 juli, 's middags om 3 uur
officieel worden geopend.
zou wel even met de Schout van Holten
afrekenen en deze voor zijn nalatigheid straf
fen. Hij zou het schout Vineent goed inpe
peren. wat een ambtenaar in functie voor
het leger diende te doen.
Toen de ruiters in gezwinden draf door
Holten reden in de richting Bathmen dacht
Vincent: dat onweer gaat voorbij. Nog steeds
was de beraadslaging niet afgelopen. Als er
in die dagen te Holten veel aan de knikker
was, waren de heren tamelijk lang van stof,
natuurlijk ook om tijd te winnen. In ieder
geval, toen kapitein Bentinck met twee
mindere officieren de kamer van de schout
binnentrad en informeerde, hoe de zaken
stonden, gaf hij luid Üdjn misnoegen te ken
nen. Dit bracht in de dorpsstraat, die men
pas onlangs met veldkeien had bestraat, een
grote consternatie. Het volk sloop stilletjes
weg in hoop op betere tijden. De kapitein!
wendde zich tot de schout, zonder acht te
slaan Op de aanwezige eerste burgers van
het dorp, en vroeg aan het dorpshoofd van
Holten, waar hij en zijn officieren en de hon
derd overgebleven soldaten die nacht onder
dak gebracht konden worden. Nergens, kapi
tein!, riep de schout. De Holtenaren zijn zeer
beducht geworden voor inkwartiering van
krijgsvolk. Gedurende de laatste jaren is dit
menigmaal met roof en diefstal gepaard ge
gaan. Graag willen wij de hoge heren helpen,
maar inkwartiering, het kan niet! Het moet!,
viel nu de ritmeester in. Schout, ge zijt mijn
gevangene, en we laten u niet weer vrij,
voor wij de verzekering hebben hier heden
nacht een behoorlijk onderdak te hebben
voor mannen en paarden! Het was de kapi
tein ernst geworden, hij liep rood aan en
gaf last de schout te grijpen. Het dorps
hoofd werd geboeid en aan een paarden
staart 'gebonden, en zou meegenomen wor
den wie weet waarheen. Dit was insubordi
natie. dat kon niet getolereerd worden,
waar bleef anders het gezag van het leger?
Er werd onder de verbaasde en bange dor
pers gemompeld, dat de arme man gebon
den aan de staart mee moest lopen naar
Roermond. En dat zou zeker gebeurd zijn
als niet de heren Hagedoorn en Fronten
voor de schout in de bres gesprongen wa
ren. Zij baden en smeekten de kapitein toch
enige consideratie te hebben met de arme
dorpers van Hollen, incluis de schout. Zij
boden de kapitein en de beide hoplieden
vijftig goudguldens als ze verder wilden
trekken en de hoge goedgunstige heren tot
voorkoming van het aanstaande verderf
het dorp Holten en deszelfs Schout wilden
sparen. Toen de drie officieren hier met da
delijk op antwoordden, fluisterde de schout,
langs de paardestaart heen: maak er hon
derd van, ook vijftig voor mij! Het gevolg
was dat er onderhandeld werd. De bijeen
komst werd opnieuw geopefid. Maar de
schout bleef gebonden. Het paard werd met
het achterwerk voor de deuropening ge-
De duiven van de Holtense postduiven-
houders werden op zaterdag 13 juni ge
lost te Mainz (Did.). Afstand 286 km. Dit
was de tweede mid-fond-vlucht. Er werd
als volgt geconstateerd: 1 en 12 C. W. Ree
ves; 2, 4 en 7 G. Veldhuis; 3 W. Aaftink; 5
J. Schuppert; 6, 8 en 13 H. J. Aaftink; 9,
10 en 14 J. Schoneveld; 11 en 16 L. Gazan.
De door de Fa. Gebr. Steunenberg be
schikbaar gestelde prijs was evenals de
eerste „scheerweg" voor de heer C. W.
Reeves. Tweede „scheerweg": de heer G.
Veldhuis.
Stand afd. „mid-fond" na 2 vluchten:
1 G. Veldhuis 174,8 pt.
2 J. Schuppert 166 pt.
3 C. W. Reeves 156,5 pt.
4 J. Schoneveld 154,5 pt.
5 G. Steunenberg 153,5 pt.
6 H. J. Aaftink 136,2 pt.
7 L. Gazan 61,8 pt.
HOLTEN
Geboren: Hanna Cornelia Helena, dv J.
F. Keyner en M. G. Ernst. Look 40
Hendrika Gerritdina, dv J. A. Pasop en
H. G. Bolle, Borkeld 29.
Overleden: G. Aanstoot, ev G. Wolters,
Borkeld 67.
Ned. Herv. Kerk. Holten. 8.30 en 10.30 uur
(Bed. H. Doop) Ds. Addink. Extra col
lecte voor het hulpfonds rustende gods
dienstonderwijzers.
Dijkerhoek. 9.30 uur Ds. Israël. Collecte
voor „Bethanië".
Geref. Kerk. 10 uur (Voorb. H. Av.) en 3
uur Ds. Hoogkamp: In beide diensten
is de derde collecte bestemd voor de
Christelijke Kleuterschool.
plaatst, zodat de schout kon meepraten. De
kapitein zond de honderd ruiters al vast
naar Bathmen. Dat is dat, dacht de schout
bij zichzelf. Doch Fronten en Hagedoorn
vonden het geen portuur, dat de schout ge
bonden aan de staart en staande de onder
handeling zou bijwonen. Bentinck gaf bevel
aan de beide hoplieden Vincent te bevrij
den. En daarna trok men naar de Vergulde
Steerne met zijn zessen, waar men met vrij
lating van de schout de inkwartiering af
kocht voor honderd-en-acht goudguldens en
een plezierige avond.
VAN COEVERDEN.
8 W. Aaftink 50,8 pt.
Tussen no. 1 en 6 dus maar een punten-
verschil van 38. Volop spanning, die mo
gelijk na de derde vlucht van zaterdag
a.s. vanaf Aschaffenburg (Did.) nog gro
ter wordt.
Uitslag eerste fond-vlucht. Plaats van
lossing: Wurzburg (Did.). Afstand 370
km. Lossing 9 uur. Aankomst eerste duif
14.44.08. Uitslag: 1, 6, 9 en 12 G. Steunen
berg; 2, 3 en 10 G. Veldhuis; 4 H. Wan-
sink; 5 en 11 H. J. Aaftink; 7 C. W. Ree
ves; 8 L. Gazan.
De door de Fa. Gebr. Wansink beschik
baar gestelde prijs werd gewonnen door
de heer G. Steunenberg. Eerste en twee
de „scheerweg" waren resp. voor de he
ren Steunenberg en Veldhuis. De door de
heer H. Wansink beschikbaar gestelde
tweede prijs werd gewonnen door de-heer
Veldhuis.
Uitslag tweede fond-vlucht op zaterdag
20 juni: De duiven werden gelost te Füpth
(Did.). Afstand 449 km. 1, 4 en 13 C. W.
Reeves; 2 J. Schuppert; 3 L. Gazan; 5, 6
Maandag 29 juni t.m. zaterdag 4 juli: Ra
dio Schoneveld wegens vakantie geslo
ten. (Zie adv.).
Maandag 29 juni t.m. zaterdag 4 juli: Le-
vensmiddelenbedrijf J. G. P. Müller
wegens vakantie gesloten. (Zie adv.).
Maandag 29 juni, 7.30 uur: Toneeluitvoe
ring van de COC in „Irene" ter gelegen
heid van de verjaardag van Z.K.H.
Prins Bernhard. Opvoering klucht: ,,'t
Hing in de lucht". (Zie adv.).
Maandag 6 t.m. zaterdag 11 juli: H. J. Ool-
bekkink, schoenwinkel en reparatiebe
drijf, Oranjestraat, wegens vakantie ge
sloten. (Zie adv.).
Dinsdag 7 juli, 's middags 3 uur: Officiële
opening nieuwe Chr. kleuterschool. Des
avonds van 8-10 uur gelegenheid tot be
zichtiging.
Dinsdag 7 juli: Hervatting repetities Chr.
Gem. Zangvereniging „Soli Deo Gloria"
en kinderkoor „Jong Soli".
Zaterdag 27 juni: Inenting tegen pokken
(zie off. publicatie).
Dinsdag 30 juni 2 uur: Schoolplein Espe-
lo. Verkoop van oude banken (zie off.
publicatie).
Dinsdag 30 juni 7.30 uur: Ledenvergade
ring voetbalvereniging in het café van
de heer M. Kalfsterman.
Woensdag 1 juli pl.m. 10.30 uur: Bezoek
van de afd. Nieuwe Pekela van de bond
van plattelandsvrouwen aan de Hol
tense zusterafdeling in hotel Muller,
Deventerweg.
Maandag 6 juli. Autotocht ouden van da
gen. Aangifte uiterlijk 29 juni a.s. bij de
bestuursleden der Holtense Handelsver
eniging.
Maandag 29 juni 8 uur: Bijeenkomst Brei
club Chr. Kleuterschool bij mevr. Hos-
mar, H. J. Wansinkstraat 19 (Zie adv.).
Maandag 6 t.m. zaterdag 11 juli: H. Haan
en Zn. wegens vakantie gesloten (Zie
adv.).
en 12 H. J. Aaftink; 7, 9, 10 en 11 G. Veld
huis; 8 H. Wansink.
De door „Radio Schoneveld" beschik
baar gestelde prijs werd gewonnen door
de heer C. W. Reeves. Eerste en tweede
scheerweg" waren resp. voor de heren
Reeves en J. Schuppert.
De stand na twee vluchten in de afde
ling ..fond" is als volgt:
1 G. Veldhuis 263,5 pt.
2 C. W. Reeves 262 pt.
3 H. J. Aaftink 246,9 pt.
4 L. Gazan 151 pt.
5 G. Steunenberg 128,7 pt.
6 H. Wansink 124,6 pt.
7 J. Schuppert 121,1 pt.
