RAKETTEN
émméö
*$m
l /jQn
Nieuwe Chr. Kleuterschool
Bij onze voorouders op de thee
bieden ook mogelijkheden
voor wereldverbindingen
„M-
Volkshogeschool
Diependaai Ie Markelo
Bedrijfslaboratorium ontvangt
100.000ste gewasmonsier
Pestvogels in Rijssen
s
Combineren
ft.
•^éï'ïï'.-
Door de welwillende medewerking van
de heer Hovenberg te Meppel, die de
school ontwierp, zijn wij in staat onze le
zers enigszins een beeld te geven van de
prachtige school welke door de fa. Vuk-
kink wordt gebouwd aan de Schoolstraat.
Zoals uit bovenstaande tekening blijkt
wordt het een fraai gebouw met 2 loka
len. Elk lokaal heeft een speciaal kleu
terhoekje, met een leuk aanrecht en voor
elk lokaal is er een aparte toiletgroep.
Verder is er nog een kamer voor het
hoofd, een ruimte voor het opbergen van
de leermiddelen en een garderobe.
Er komt 'n ruime speelplaats, 'n zand
bak en 'n miniatuurspeeltuintje, waar
in de kleuters zich over enkele maanden
naar hartelust zullen vermaken. Onvoor
ziene omstandigheden voorbehouden zal
de nieuwe school eind mei begin, juni in
gebruik worden genomen.
Het namiddag-thee-uurtje van onze
voorouders uit de 17e eeuw was een ge
zellige, doch vrij kostbare tijdspassering.
Om te beginnen mochten alle gasten haar
lVOORUCHTINCSBUhU'.i
'van den voedingsraad
GEBRUIK WAT MINDER VET
Hoe langer hoe meer komt men in me
dische kringen tot de overtuiging, dat
een vetrijke voeding voor de mens ver
keerd is. Het is vrijwel zeker, dat een
hoog vetgebruik het ontstaan van be
paalde ziekten, zoals galblaasafwijkin
gen en aderverkalking, in de hand
werkt. In landen, waar betrekkelijk
weinig vetten worden gebruikt, komen
deze ziekten in veel mindere mate voor
dan bijvoorbeeld in West-Europa en N.
Amerika.
Het kan heel lang duren voor men iets
van deze ongunstige werking van vetten
merkt. Gewoonlijk worden de genoemde
afwijkingen pas in de ouderdomsjaren
lastig. Toch is het goed, zelfs nodig, om
de gevaren ervan al eerder onder ogen
te zien.
Zo is het van groot belang te zorgen,
dat het lichaamsgewicht niet boven het
normale uitkomt. Vooral bij een hoog
lichaamsgewicht zal een vette voeding
namelijk schadelijk kunnen zijn.
Wanneer men bij het ouder worden
bijv. minder lichaamsbeweging neemt,
minder zwaar werk verricht of een meer
zittend leven gaat leiden, is het nodig de
voeding aan deze veranderde omstandig
heden aan te passen en minder vetten,
zetmeelkost en zoetigheid te nemen.
In ons land wordt veel vet gebruikt,
uit gezondheidsoogpunt kunnen wij zeg
gen: ontstellend veel. En het gebruik
werd tot 1957 ieder jaar hoger I Het be
droeg de laatste jaren ongeveer 28 kg
per persoon per jaar, dat is dus iets
meer dan een pond per hoofd per week.
Hieronder vallen margarine, boter,
slachtvetten, inbegrepen de hoeveelhe
den ervan, verwerkt in gebak, slasauzen
enz.
Het is zeer gewenst, dat wij in de huis
houding die ,ongeveer 2 pakjes' per per
soon in de week verminderen tot ,ruim
1 pakje' per persoon. Dit betekent niet,
dat U van nu af aan margarine of boter
op het brood moet schrapen en vetarm'
moet eten. Zomin als het nodig is alle jus
weg te laten en alle groente zó uit het
water op te dissen. Per slot zijn wij niet
allemaal dieetpatiënten en een zekere
hoeveelheid vetten hebben wij nodig om
de maaltijden smakelijk te maken en om
bepaalde vitamines, die in .boter en mar
garine voorkomen, te kunnen opnemen.
Iets over de vetsoorten.
Er zijn diverse theorieën over de wer
king van bepaalde vetten. Sommige des
kundigen achten plantaardige vetten en
vooral oliën gunstiger dan dierlijke. An
deren menen, dat de scheiding plant-
aardig-dierlijk van minder belang is en
dat het om andere verschillen gaat. Wij
kunnen U hierover dus nog geen uit
sluitsel geven. Een beperking van het
totaal vetgebruik kan in ieder geval
geen kwaad en is alleen maar aan te be
velen.
Besmeer Uw brood niet te dik. Zorg
er dus voor, dat de margarine of bo
ter op kamertemperatuur is.
★j Laat uit pap en' pudding gerust de
margarine weg.
U kunt best eens een stukje doorre
gen vlees nemen, maar houd er dan
rekening mee, dat U voor het bakken
of braden met weinig vet kunt vol
staan.
Gebruik in de groente minder marga
rine; roer deze op het laatste door.
U proeft er dan trouwens het meest
van.
Bij gebakken aardappelen en aard-
appelpuree kan jus best worden ge
mist.
Maak de jus minder vet of gebruik
minder jus over de aardappelen. (Het
hindert niet als U beide doet).
eigen thee-soort kiezen, maar uit beleefd-
koos men meestal de thee, die de gast
vrouw dronk.
Tijdens het uitschenken van de thee
werd de geur ervan uitbundig geprezen
en deze „opgeuringen" behoorden in die
tijd tot de gebruikelijke plichtplegingen.
De thee (met suiker) werd niet uit'kop
jes, maar uit bakjes of schoteltjes gedron
ken, waarbij droge confituren werden ge
serveerd. In minder goede huize gaf men
in plaats van die kostbare, Franse confi
turen, theekoek, theelettertjes ofwel stuk
jes marsepein. Later serveerde men ook
ulevellen en hopjes.
Na royaal gegeten en thee gedronken
te hebben, kwam de brandewijnkom met
rozijnen op tafel, het zogenaamde afzak
kertje. Ook hiervan bediende men zich
rijkelijk, zodat de vrouwtjes vrolijk wer
den en begonnen te klinken en te roken.
Zowel vrouwen als mannen rookten een
pijp en niet alleen de vrouwen uit de
mindere kringen, maar ook de „deftig-
sten".
Vanzelfsprekend leidde deze uitgebrei
de „theetafel" tot allerlei excessen, waar
door het gebruik in een kwade
reuk kwam te staan en langzamerhand
werd afgeschaft. Eerst nadat in Engeland
de five-o'clock in zwang was gekomen,
werd ook in Nederland het thee-uurtje in
ere hersteld tot op de huidige dag toe,
maar van thee-orgieën is thans toch geen
sprake meer.
IN HET STAMBOEK
Door de Inspecteur van het NRS wer
den de volgende koeien ingeschreven:
Neeltje bc+ 76 pt., eig. W. Veltkamp;
Marie 1 b87 pt. eig. Joh. ten Dam;
Marie bc-f 76 pt. eig. dezelfde; Martha 5
b77 pt. eig. H. W. v. Schooten; Dika
b 79 pt. eig. A. v. d. Brink; Lina 6 b77
eig. dezelfde; Tonny 3 bc+ 76 pt. eig. G.
Paalman; Alida 14 b 79 pt. eig. W. J. ten
Den.
In het keurstamboek zijn ingeschreven;
Coba 16 b 79 pt. eig. H. Beldman; Coba
17 b 79 pt. eig. dezelfde.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
Gevonden: Rubber overschoen, Br. gla
cé handschoen, gele sjaal.
Verloren: Motorhandschoen; gele vin
ger handschoen, rode glaeé's, twee vul
pennen, klompschoenen, grolse want, por-
temonnaie met inhoud.
Inlichtingen dagelijks op het Groepsbu-
reau der Rijkspolitie te Holten, Dorps
straat 22.
MEJ. ROTTINK -SPRAK VOOR DE
CHR. PLATTELANDSVROUWEN
De leden van de Chr. Plattelandsvrou-
wenvereniging kwamen donderdagavond
van de vorige week in vergadering bij
een onder presidium van mevrouw J.
Rietberg-van' Lindenberg, die deze bij
eenkomst opende met gebed na het ge
zamenlijk zingen van Psalm 97 vers 1.
Daarna werd gelezen Matth. 7 vers 7-12.
Nadat door de secretaresse, mevr. J.
Wiggers-Aanstoot, de notulen van de vo
rige vergadering waren gelezen, heetie
de presidente de leden welkom en in 't
bizonder werd welkom geheten de
spreekster voor deze avond, mej. Rot-
tink, die een lezing hield over: Tafel
dekken en dienen', met passende film.
Mej. Rottink vertelde en demonstreer
de op zeer geestige wijze de maaltijden
voor ontbijt, diner en souper. In het bi
zonder wekte de spreekster de ouders
op om toch vooral de kinderen goede
vormen en manieren te leren en wel in
het bizonder tegenover buitenlanders.
Enkele huishoudelijke wenken gaf
spreekster, w.o. deze: Mochten er per
ongeluk vlekken gekomen zijn, onver
schillig in welke soort van stof, dan kan
men deze altijd verwijderen door ,vlek-
kenpasta K2r' zonder dat er kringen
van komen.
Ook vertelde spreekster, dat de mode
voor deze zomer voor japonnen uitslui
tend uit bloemmotief bestaat, zowel
kleine als grote bloemen.
Er weerden naar aanleiding van deze
causerie tal van vragen gesteld, die
door spreekster tot voldoening werden
beantwoord.
Nadat mevr. Rietberg mej. Rottink
had dank gezegd voor haar lezing en het
vertonen van de film, werd deze leer
zame en goed geslaagde avond door mej.
A. Stam met dankgebed gesloten, nadat
gezongen was: ,Neem mijn leven, laat
het Heer'.
Rectificatie.
NIET DE MELK-, MAAR DE
MEELHANDELAREN
In ons nummer van vorige week werd
vermeld, dat de bezoekers van de akker
en weidebouwdag een gratis broodmaal
tijd zou worden aangeboden door de
melkhandelaren. Dit is niet juist. Het
zijn niet de melkhandelaren, maar de
meelhandelaren, die als gastheren zul
len fungeren.
FORUM AKKER- EN WEIDE-
BOUWDAG
Het forum, dat dinsdag 20 jan. a.s. ter
gelegenheid van de Akker- en Weide-
bouwdag in Amicitia zitting zal nemen is
samengesteld uit de heren: Dr. J. Gras
huis, Directeur van „De Schothorst''; P.
Oosterveld, prov. voedselcommissaris; R.
Post, directeur prov. gezondheidsdienst
voor dieren in Overijssel; J. G. E. Rut
gers, hoofd van het ambtsgebied van de
Ned. Heide Mij.; G. J. W. Beestman,
hoofdassistent van de Rijkpluimvaeconsu.
lent; C. Broersma, directeur van de Coöp.
Zuivelfabriek „De Vrijheid"; E. Habers,
hoofdassistent voor bedrijfseconomische
aangelegenheden en J. H. Veneklaas Slots,
praktiserend boer.
De aandacht wordt er nog op -gevestigd,
dat deze dag precies om 10 uur moet be
ginnen, opdat men 's middags op tijd kan
eindigen. Een Holtens halfuurtje is er dus
niet bij.
Op de maandag j.L te Rijssen gehou
den veemarkt waren aangevoerd: 313
stuks vee, runderen 58, varkens 260.
Prijzen: vette koeien: f2,60 tot f3,20
per kg slachtgewicht; 250 biggen v. f 55,-
tot f 68,- per stuk; 10 zeugen van f 275,-
tot f 350,- per stuk.
Overzicht handel:
Gebruiksvee: handel traag, prijzen on
veranderd.
Biggen: handel traag.
Zeugen: handel traag.
In verband met de weersomstandighe
den was er geen grote aanvoer.
Hieronder volgt een overzicht van de
algemene kursussen, die tot en met
augustus op de Volkshogeschool Diepen
daai zullen worden gehouden.
In deze periode zullen 2 algemene vrou-
wemkursussen en 6 algemene mannen-
kursussen Voor deelneming door perso
neelsleden uit bedrijven openstaan. Ne
derlanders uit zeer verschillende beroe
pen en bevolkingsgroepen zullen aan
deze kursussen kunnen deelnemen. Be
halve een aantal sociale, ekonomisehe en
kulturele onderwerpen zullen ook vraag
stukken, die direkt met de arbeid in het
bedrijf in verband staan, aan de orde
komen.
Is het nog nodig iets te zeggen over
de betekenis, die het vormingswerk in
het algemeen en de funktie die de volks
hogeschool in het bijzonder kan hebben
Algemene vrouwenkursussen
31 maart tot 11 april„Geloven in het
misschien
1 tot 13 juni: „Ik ben van nu, ik
besta niet van dromen".
Algemene mannenkursussen:
9 tot 21 febr.: „Om vrij te leven".
9 tot 21 maart: „Bouwen met toets
stenen".
13 tot 25 april: „Wat 'hebben wij nog
in te brengen?"
19 tot 30 mei: „U ik wij".
22 juni tot 4 juli: „Leven gaat ten
koste van
Algemene kursus voor mannen
van 18 tot 30 jaar:
10 tot 22 augustus: „Je moet maar
mens zijn".
Het Bedrijfslaboratorium voor Grond
en Gewasonderzo ek, een instituut van de
georganiseerde landbouw, ontving op
10 januari het honderdduizendste gewas
monster uit de praktijk.
Het was een hooimonster, afkomstig
van het bedrijf van de landbouwer J. H.
Bonthuis, Kloosterweg 6, Almelo.
Het hing reeds in de lucht dat in dit
seizoen deze mijlpaal nog kon worden be
reikt. De laatste jaren stroomden de ge
wasmonsters in steeds groter getale het
laboratorium'te Oosterbeek binnen. Dat
dit aantal zo snel is bereikt is een ge
volg van het feit, dat de Nederlandse
boer de veevoeding op een geheel andere,
een meer economische en doelmatige
leest gaat schoeien.
Een meer economische voeding, zal de
kostprijs van de melk zeker drukken.
Dit is beslist nodig, want de positie
van de zuivelmarkt is de laatste jaren
niet zo erg rooskleurig.
Het opzetten van veevoederkernen,
waarbij de voeding van het vee volgens
voederrantsoenen geschiedt, neemt hand
over hand toe.
In de enkele jaren van hun bestaan
hebben deze kernen reeds vele goede
vruchten afgeworpen.
Krachtige, jonge loot.
Het gewasonderzoek werd in 1952
door 'het Bedrijfslaboratorium ter hand
genomen. Voordien vond het onderzoek
plaats door het Centraal Instituut voor
Landbouwkundig Onderzoek (C.I.L.O.) te
Wageningen. Het onderzoek kon niet
langer te Wageningen plaats vinden, om
dat daardoor het baanbrekend onderzoek
nauwelijks meer kon plaats vinden.
Dat 'het onderzoek overgedragen werd
aan het Bedrijfslaboratorium voor Grond
en Gewasonderzoek behoeft geen verwon
dering te scheppen, omdat deze Stichting,
opgericht door de centrale landbouw
organisaties en de Nederlandse Heide
Maatschappij, in 1927 het grondonder
zoek voor de praktijk overnam van het
toenmalige Ladbouwproefstation (nu In
stituut voor Bodemvruchtbaarheid) te
Groningen.
In 1956 werd het aaltjesonderzoek
voor de praktijk overgenomen van de
Ptantenziektenkundige Dienst te Wage
ningen. Sinds 1958 wordt ook stalmest-
en gieronderzoek voor de praktijk ver
richt.
Steeds zien we hier dezelfde lijn. Het
onderzoek dat begint op een Landbouw
proefstation wordt als het perspectieven
opent voor de praktijk overgedragen aan
een laboratorium van en voor de practi-
sche boer en tuinder, namelijk de „Stich
ting tot Exploitatie van het Bedrijfsla
boratorium voor Grond- en Gewasonder
zoek", een instelling ten algemenen nutte
met de laboratoria te Oosterbeek, Gro
ningen, Geldrop en Goes. Op deze wijze
kunnen de Nederlandse boer en tuinder
op snelle wijze profiteren van de weten
schap.
NIEUWE RIJSSENSE REVUE VAN
START
Door de personeelsvereniging Ter
Horst en Co. te Rijssen wordt dit jaar
voor de elfde keer een revue voor het
voetlicht gebracht.
Aan de decors, de costumering en de
begeleiding is weer alle aandacht be
steed, zodat kan worden verwacht, dat
deze revue weer een groot succes zal
worden. Vorig jaar werden liefst 13
voorstellingen gegeven, waaruit blijkt,
dat niet alleen Rijssenaren, maar ook
veel belangstellenden uit omliggende
plaatsen deze revue bezoeken.
De titel, die men aan deze nieuwe re
vue heeft gegeven, zal velen onbegrijpe
lijk voorkomen. Ze bestaat slechts uit
één woord: ,Non'. Het Rijssense vraag
woord: Nou? In het ene woord ligt de
vraag opgesloten: Wat zeg je ervan.
Dé gala-voorstelling zal plaats vin
den op donderdag 22 januari. Vanaf he
den zijn kaarten verkrijgbaar aan het
Parkgebouw. De volgende uitvoeringen
worden telkens gegeven op dinsdag en
donderdag.
Reeds enige dagen houdt zich in de
nabijheid van de Rijssense ambachts
school aan de Dokter Stokkersstraat 'n
zeldzame „kolonie" pestvogels op. De
vogels doen zich te goed aan de bessen
van de struiken in de plantsoenaanleg
van de Dokter Stokkersstraat en op
het terrein van die ambachtsschool. De
bijzonder fraai gevormde vogels komen
lang niet iedere winter in Twente voor.
Waarschijnlijk hebben de vogels zich la
ten „afzakken" in venband met de hevige
kou in het Noorden van Europa. Van
zelfsprekend dat vele Rijssense vogel
liefhebbers de prachtige vogels reeds
hebben bewonderd. De pestvogels zijn
ongeveer 18 cm. groot. Het verenpak is
op de bovenzijde grijsachtig-roodbruin,
terwijl de stuit grijzer is. Wat vooral op
valt aan de vogel is de grote roze-bruine
kuif en de zwarte kee'lvlek. Het „voor
hoofd" is kastanjebruin en tussen teu
gel en keel loopt een witte streep. De
vleugels zijn donker met wit en geel, en
op de kleine slagpennen bevinden zich
rode lakplaatjes. De vogels zijn in het
geheel niet schuw. Men kan ze zelfs op
zere geringe afstand benaderen. De
Vlucht heeft veel weg van die van een
spreeuw. Het geluid dat ze laten horen
is een zacht trillend „sirr". Het broed
gebied van deze prachtige vogels is Mid
den en Noord-Scandinavië, Midden- en
Noord-Finland, Noord-Rusland en Noord-
Siberië,
VEILIG VERKEER.
Ook achter U rijdt het verkeer,
Vergeet dat toch niet telken9 weer!
In de Verenigde Staten zullen binnen
kort 130 Atlas-raketten gereed staan om
te worden afgeschoten op eventuele vij
andige doelen. Dat is een van de gevol
gen van de reeks geslaagde proefnemin
gen met dit type geleide projectiel. Het
afschrikwekkendste gevolg. Maar niet
alleen op het weerzinwekkende, helaas
noodzakelijke, oorlogsterrein liggen de
mogelijkheden van de machtige kolos
van 24 meter hoog, die wordt voortge
dreven door een vijftal motoren, die ge
zamenlijk een stuwkracht van 180.000
kg leveren.
De Atlas, die op het ogenblik rond de
aarde cirkelt, heeft aangetoond, dat het
mogelijk is om naar en vanuit de ruim
te goed verstaanbare boodschappen door
te zenden. We doelen hierbij nog een
maal op de eenvoudige Kerstboodschap
van president Eisenhower, die krakend
door de luidsprekers van de Amerikaan
se legerstations heeft geklonken, uitge
zonden door het kleine zendertje van de
eerste radio-satelliet.
Hier ligt een van de mooiste en nuttig
ste taken van de toekomstige satellieten
en men spreekt dan ook al van een
nieuw tijdperk, dat voor de communica
tiemiddelen is aangebroken. Want niet
alleen bij de overbrenging van woorden,
ook bij de relayering van televisiebeel
den kan de aardsatelliet bizonder goe
de diensten verlenen.
Het is al sinds lang een wensdroom
van velen, dat in Amerika uitgezonden
programma's in Europa kunnen worden
ontvangen. Men had hiervoor o.a. een
plan opgesteld, dat er op neerkwam dat
van Amerika, via de Noordpool naar
Scandinavië, een keten van relais-sta-
tions moet worden gebouwd, die pro
gramma's kunnen doorzenden. Het pro
ject zou echter, door de moeilijke werk
omstandigheden in de barre poolstre
ken, dermate hoge kosten met zich mee
brengen, ual een verwezenlijking wel
erg onwaarschijnlijk is. Een ander ont
werp spreekt van de mogelijkheid een
op grote hoogte kruisend vliegtuig als
doorzendstation te laten dienen.
Nu is door de lancering van de sa
tellieten een nieuwe mogelijkheid
geschapen. Een mogelijkheid, die alle
vorige plannen ver in de schaduw stelt.
In 1960 hoopt men in de Verenigde Sta
ten zover gevorderd te zijn, dat men in
staat is een grote satelliet te lanceren,
die een omloopsnelheid heeft, die zo ge
regeld is, dat zij precies de rotatie van
de aarde volgt. Zij zal dan stationnair
boven een bepaalde plek van de aarde
blijven -hangen'. Indien men eenmaal
zover is, zal het weinig moeite kosten
een televisie-doorzend-apparatuur in te
bouwen en voor die ,plek' de plaats te
kiezen, die hel meest gunstig uitkomt
voor een verbinding tussen Amerika en
Europa.
Een ander satelliet-programma, dat
misschien eerder is te verwezenlijken,
behoudt een nauwkeurige gelijkenis met
het Atlas-program, waarin boven de ba
ses uitgezonden woorden, via de band
recorder, boven een ander deel van de
wereld werden uitgezonden. Inplaats
van woorden moet de Atlas dan beelden
ver voeren'.
De Atlas en haar opvolgers zullen zor
gen voor een wereldverbindingsnet,
waarover de stoutste denkers tot' voor
kort nog niet hebben durven dromen.
Misschien zullen wij over een tijdje hier
in Nederland rechtstreeks getuigen kun
nen zijn van een lancering, die plaats
heeft op Cape Canaveral of de nieuwe
basis nabij Californië en zullen de Ame
rikanen op hun beurt kunnen genieten
van een in Europa uitgevoerde opera.