Uit het plaatselijk parlement
SS
Noeder-CiescSietsk
ïtsoolzuiveringsinstallaftie officieel
in gebruik gesteld
No. 49. Jaargang 10. (Tweede fclad).
Zaterdag 29 november 1958
HOI JENS NIEUWSBLAD
Wegen zullen nu met kracht wor
den aangepakt. Sluitende be
groting in 't verschiet.
De raad van Holten kwam maandag
avond in spoedeisende vergadering bij
een onder voorzitterschap van de burge
meester Mr. W. H. Enklaar. De heer
Klein Velderman, die enige tijd ziek ge
weest is, had zijn plaats achter de ronde
tafel weer ingenomen, zodat het college
weer geheel compleet was.
De reden, dat de vergadering een
spoedeisend karakter moest dragen, was
gelegen in het feit, zo deelde de raads
voorzitter mede, dat de dumpauto, waar
aan in de winter de sneeuwploeg wordt
bevestigd, het dreigt op te geven. Aan
gezien de sneeuw wel eens niet zo lang
op zich kan laten wachten, achtten B. en
W. een snelle voorziening nodig en stel
len zij voor een andere dumpwagen met
afzonderlijke sneeuwploeg aan te schaf
fen, welke aan elke vrachtauto beves
tigd kan worden. De kosten hiervan
worden geraamd op f 15.000 en f 2.800.
Bovendien, zo bleek later bij de behan
deling van punt 9 van de agenda, wenst
het college een nieuwe wegenschaaf aan
te schaffen, omdat de oude schaaf niet
krachtig genoeg meer is om de wegen
en bermen op te schaven. Bovendien is
voor een goede bewerking van de gras
wegen een vleugeleg nodig. Het vroeg
de raad hiervoor kredieten van resp.
f 45.000 en f 1.600 toe te staan.
De burgemeester deelde in zijn toe
lichting nog mede, dat deze bedragen
nog uit de begroting van 1958 kunnen
komen, omdat deze blijkt mee te val
len en ook zal de raad de begroting voor
1959 sluitend kunnen worden aangebo
den, waarbij de wethouder voor open
bare werken drie arbeiders er bij zal
krijgen, speciaal voor het werk op de
zandwegen. Mr. Enklaar waarschuwde
voor de gedachte, dat het nu niet meer
op kan. De pot is leeg en ten aanzien
van subsidies moet men dus geen bi-
zondere verwachtingen koesteren.
De heren Teeselink (CH), Brands (pv
da) en Rietberg (CH) toonden zich aan
genaam verrast door deze voorstellen.
Eerstgenoemde vond de sluitende begro
ting een aangenaam geluid. De heer
Brands vond het wei hoge bedragen,
maar als hiermede de wegen werkelijk
opgeknapt kunnen worden, was hij er
sterk voor. De heer Rietberg merkte nog
op, dat de arbeiders noodgedwongen
aan het werk in de buurtschappen zijn
onttrokken, omdat het dorp zich steeds
meer uitbreidt, maar door deze maatre
gel zal het evenwicht hersteld worden.
Op een vraag van de heer Soer (pvda)
antwoordde de voorzitter, dat bij de aan
schaffing van het materiaal met de be
langen van de plaatselijke handelaren
rekening zal worden gehouden als de
aanschaf niet duurder wordt.
De raad had er voorts geen bezwraar
tegen, dat de gemeente tot de bouw van
een paar garages overgaat in de Gaar
den, als zich daarvoor belanghebbenden
aanmelden. Enkele leden vonden een
huur van f 4,50 per week nogal hoog. Er
is een garagebedrijf, dat slechts f 2,50
vraagt.
De heren Soer, Brands en Jansen pleit
ten voor verkoop van de eventueel over
blijvende grond bij deze garages aan de
heer M. Kers.
De raad voteerde voorts f 15.000 voor
de verlichting van het complex de Gaar
den en verleende kredieten voor de ver
nieuwing van de verwarmingsinstallatie
van de Uloschool en voetbaden in de
kleedkamer op het voetbalterrein.
WIJKGEBOUW
Bij de aanvang van de vergadering
deelde de voorzitter naar aanleiding van
een verslag omtrent de bouw van het
wijkgebouw van het Groene Kruis in
verschillende bladen nog mede, dat hij
elke twijfel wenste weg te nemen, dat 't
gemeentebestuur deze plannen zou heb
ben vertraagd. Bij een voorlopige con
frontatie met deze plannen heeft de
schoonheidscommissie geadviseerd het
lage gebouw niet op de achtergrond te
plaatsen, waarbij het college zich heeft
aangesloten, omdat dit naar zijn mening
strijdt met alle elementaire eisen, die
aan deze bouw gesteld moeten worden.
Het hoge gedeelte dient op de achter
grond te staan. Spreker kan wel begrij
pen, dat daardoor de functionele inde
ling in het gedrang komt, maar dit moet
het Groene Kruis zelf weten en met zijn
architect overleggen. De oorzaak ligt
niet bij het gemeentebestuur.
De heer Brands (pvda) wees er op,
dat het gehele bestuur van het Groene
Kruis achter het oorspronkelijke plan
van de Architect heeft gestaan, maar
noodgedwongen met de nieuwe indeling
is meegegaan, nadat deze daar ook mee
instemde. Overigens wordt de vertra
ging niet aan het gemeentebestuur ver
weten. Deze vindt eerder zijn oorzaak
in het feit, dat gewacht is op de bijeen
komst van de grote commissie.
De raad verklaarde zich acooord met
de voorstellen tot wijziging van de sala
risverordening in verband met 'n kleine
positieverbetering voor de lagere en
middelbare ambtenaren en met de in
voering van werkclassificatie en presta
tiebeloning voor de ambtenaren op
weekloon, welke vanaf 1 april j.l. een
overgangstoeslag van 3% zullen ontvan
gen. Aan de minister zal gevraagd wor
den om de gemeente Holten voor deze
categorie van ambtenaren van de 4e in
de Be gemeenteklasse te plaatsen.
Bij de wijziging van het uitbreidings
plan in hoofdzaak en van de bebou
wingsvoorschriften voor het plan in on
derdelen voor Dijkerhoek werden aan
genomen. Een adres van de heer H. J.
Rensen zal als niet terzake dienend, zijn
gronden werden vroeger reeds in het
plan opgenomen, niet ontvankelijk wor
den verklaard.
Vastgesteld werden vergoedingen voor
het bizonder lager en kleuteronderwijs
en de voorlopige uitgaven voor het open
baar lager onderwijs over het tijdvak
1953 t.m. 1957. Het oorspronkelijke be
drag per leening ad f 51,- werd met
f 6,40 per leerling overschreden.
Naar aanleiding van een adres van
Gebr. Mulder, waarin zij de raad ver
zochten een zonder vergunning gebouwd
schuurtje niet te doen afbreken, ging de
raad in besloten zitting. Na heropening
der vergadering deelde de voorzitter
mede, dat de raad wenst te staan achter
het beleid van B. en \V. Zij zijn geens
zins onwillig om voor de heer Nijland,
die van dit schuurtje mede gebruik zou
maken voor zijn melkhandel, een andere
oplossing te zoeken.
POSTKANTOOR
Naar aaleiding van deze affaire ver
zocht de heer Jansen in de plaatselijke
krant duidelijk te waarschuwen tegen
clandestiene bouw.
De raadsvoorzitter wilde deze sugges
tie gaarne in overweging nemen.
Een vraag van de heer Brands of reeds
een plaats gevonden is voor het nieuwe
postkantoor, ontlokte aan de vergade
ring een langdurige gedachtenwisseling.
De burgemeester deelde mede, dat het
college wacht op suggesties van de Hol-
tense Handelsvereniging, welke in het
vooruitzicht zijn gesteld, maar zou ook de
raadsleden willen verzoekeneventuele
mogelijkheden naar voren te brengen
De heer Klein Velderman stelde de
voorzitter de vraag waar het ooilege van
plan is eventueel het nieuwe gemeente
huis te bouwen, waarop deze antwoord
den: op de plaats van de tegenwoordige
Uloschool en het politiebureau.
De vragensteller zou liever willen bou
wen op de plaats van het tegenwoordige
gemeentehuis en van liet oude Aaltinks-
huis en naast het gemeentehuis het post
kantoor willen oprichten.
Uitvoerig werd nog gesproken over de
plannen voor de bouw van een nieuw
slachthuis, waarnaar de lieer Klein
Velderman informeerde. De raadsleden
waren van oordeel, dat er wel iets moet
gebeuren, maar dat hier grote risico's
liggen.
SLACHTHUIS
De voorzitter deelde mede, dat ook de
Inspecteur van de Veeartenijkundige
Dienst sceptisch staat tegenover de
bouw van een groot slachthuis. Boven
dien vraagt het college zich af of het be
roep van verzendgrossier in de toe
komst zal blijven bestaan.
Ook ten aanzien van de stichting van
een zwembad kon de voorzitter op een
vraag van de heer Klein Velderman
geen positief geluid laten horen. Men is
in onderhandeling met de Nillmij., die
haar geloften tot nu toe niet is nageko
men.
Met de terugname van het gehele com
plex met bungalowkamp zou een mil
joen gemoeid zijn. Een dergelijk plan
hebben B. en W. zich uit het hoofd ge
zet.
Het recreatieterrein ,De Haspel' zal
niet verkaveld worden, heeft de eige
naar uitdrukkelijk beloofd en daarvoor
zullen B. en W. ook nooit toestemming
geven, deelde de voorzitter tenslotte nog
mede.
Babyderm-wiegje gevuld met
artikelen voor Baby's huidje f 3.95
Veiligstelling van de volksgezond
heid. Installatie kan 320 m3 riool
water per uur verwerken.
De Gedeputeerde van Overijssel, de heer J.
M. J. Zandscholten, te Deventer, heeft don
derdagmiddag door het indrukken van een
knop en het omzetten van enkele schake
laars op het electriseh paneel in het pomp
station, de rioolwaterzuiveringsinstallatie
der gemeente Holten officieel in bedrijf ge
steld.
Deze handelingen van de vertegenwoordiger
der provinciale overheid werden met grote
aandacht gadegeslagen door de leden van
de Iloltense gemeenteraad, het college van
burgemeester en wethouders, de vertegen
woordigers van het waterschap „De Schip
beek", de watergraaf, tte heer G. J. Berend-
sen, de secretaris-ontvanger, de heer J. A.
Martijn, Ir J. Karper van het R.I.Z.A. en tal
van technici en bouwkundigen, welke aan
de totstandkoming daarvan hebben meege
werkt.
Met deze waterzuiveringsinstallatie is een
apparatuur in bedrijf gekomen, die met bij
komende werken een slordige driekwart
millioen gulden heeft gekost en aan de ver
ontreiniging van de openbare wateren in het
benedenstroomgebicd van de Schipbeek een
einde moet maken. Dat dit ook inderdaad
zal geschieden bewezen de voorlopige uit
komsten, die het gezelschap bij de bezich
tiging van de uitgebreide installaties kon
der gadeslaan.
TOESPRAKEN.
Voor de inbedrijfstelling kwam het gezel
schap in hotel Muller aan de Deventerweg
bijeen, waar de burgemeester, Mr. W. H.
Enklaar de volgende rede uitsprak:
Mijnen heren,
Het gemeentebestuur van Holten heeft ge
meend, dat de totstandkoming van een wa
terzuiveringsinstallatie met bijbehorende
werken, reden kon zijn om een ogenblik bij
stil te staan.
het traditionele lint
Ik stel het daarom buitengewoon op prijs,
dat U U hier hebt willen verzamelen om te
horen en te zien, wat wij hier in Holten door
gemeenschappelijke inspanning tot stand
brachten.
Vergis ik mij niet, dan was er reeds in 1927
sprake van de bouw van een waterzuive
ringsinstallatie, alhier. Uit die tijd dateert
tenminste een bouwplan voor een dergelijke
installatie - de watergraaf kent dit plan -
dat slechts rekening houdt met de beschei
den eisen van die tijd.
Gelukkig dat dit plan nimmer tot uitvoering
is gebracht, omdat wij dan opgescheept zou
den zijn met een installatie, die niet bere
kend zou zijn op de vuilafvoer van het dorp
Holten, zoals deze thans is geworden.
De installatie, welke wij thans bouwden
heeft een capaciteit van 10.000 inwoner-
aequivalenten met een zuiveringscapaciteit
van 160 m3 per uur, waaraan in 1927 in de
verste verte niet gedacht kon worden.
De totstankoming van deze waterzuive
ringsinstallatie kan men zien niet alleen als
een teken van de vooruitgang der inzichten
op het gebied der volksgezondheid doch te
vens als een illustratie van de ontwikkeling
en uitbreiding onzer gemeente.
Vooral in de jaren na de oorlog is de ge
meente Holten in velerlei opzicht tot ont
plooiing gekomen. Sedert 1945 is de bevol
king met ±1000 zielen gegroeid, het wo-
ningbezit nam met ongeveer 225 woningen
toe, het inmiddels ontworpen industrieter
rein volgde zijn bestemming, kortom het
dorp Holten voerde hoe langer hoe meer en
steeds sterker verontreinigend water af op
de Schipbeek.
Het is dan ook niet te verwonderen, dat het
gemeentebestuur van Holten in 1938 toen
het waterschap „de Schipbeek" voor het
eerst op een enigszins dwingende wijze de
gemeente trachtte te bewegen tot de bouw
van een waterzuiveringsinstallatie, deze eis
naar alle waarschijnlijkheid binnenskamers
als absurd heeft gekwalificeerd.
Niet alleen waren de geesten in die tijd nog
niet zo ontvankelijk voor de eisen van de
volksgezondheid, doch bovenal had de ont
wikkeling van het dorp en het aantal aan
sluitingen op het gemeenteriool nog niet die
omvang aangenomen, dat naar het oordeel
van het toenmalige gemeentebestuur, een
vervuiling der openbare wateren werd ver
oorzaakt, die de bouw van een kostbare
waterzuiveringsinstallatie rechtvaardigde.
Toen het waterschapsbestuur na de oorlog
zijn eis herhaalde, dat thans de bouw van
een waterzuiveringsinstallatie ter hand be
hoorde te worden genomen, waren wij wel
licht voor de eisen der volksgezondheid wat
meer ontvankelijk, onze financiële onmacht
verhinderde echter te voldoen aan hetgeen
het waterschapsbestuur gaarne wenste.
Ieder gemeentebestuur - ook derhalve het
gemeentebestur van Holten - had in de
eerste na-oorlogse jaren andere zorgen aan
zijn hoofd dan het tot stand brengen van
een waterzuiveringsinstallatie, hoe nuttig
deze ook was.
Allereerst toch diende te worden ingehaald,
wat door 5 jaren oorlog in achterstand was
geraakt, hersteld diende te worden wat het
oorlogsgeweld had vernield.
Het gemeentebestuur had zich in 1947 be
paaldelijk geheel andere en naar zijn oor
deel dringender taken gesteld, dan het bou
wen ener waterzuiveringsinstallatie.
Waar de activiteit en dadendrang va neen
gemeentebestuur nu eenmaal steeds worden
beperkt door de financiële mogelijkheden
die het gelaten zijn, is het duidelijk, dat 'aan
vankelijk aan de bouw van een waterzuive
ringsinstallatie in die tijd niet kon worden
gedacht.
Bii de beoordeling van de wens van het wa
terschapsbestuur van „de Schipbeek", dat
door deze gemeente geen ongezuiverd afval
water mser zou worden geloosd, is het ge
meentebestuur er steeds van doordrongen
geweest, dat inwilliging van zulk een wens
de financiële krachten der kleine gemeen
ten te boven zou gaan.
Budgetair zou en gemeente als Holten in de
grootste moeilijkheden geraken. De jaarlijk
se last aan rente en afschrijving werd in
1949 becijferd op f 20.000.-. Op het ogenblik
bedraagt deze kapitaalslast f 49.000.- waar
bij dan nog de exploitatiekosten van f 14000.
moeten worden geteld.
Gaarne wil ik U enige cijfers van de bedra
gen geven, welke met de bouw van de wa
terzuiveringsinstallatie en de aanleg van de
toevoer- en afvoerleidingen gemoeid waren.
Bouwkosten en architecten-honorarium
-J- salaris opzichter f 385.000.—
electro-mechanisch gedeelte f 120.500/
transformatorhuisje met inhoud
en kachel f 18.500.
aanleg toevoerleiding f 185.000.
schoonmaak Peterswaterleiding f 60.000.-
eigenaren-pachtersvergoeding f 2.500.
beplanting f 1.800.
gereedschappen en inventaris f 3.000.—
Totaal f 776.300.—
Deze cijfers spreken voor zichzelf en vor
men de illustratie van het gemeentelijk
standpunt, dat slechts met rijkssteun de zui
vering van afvalwater kan worden gereali
seerd.
Gedeputeerde Staten van Overijssel, het zij
hier met alle dankbaarheid^ gezegd, hebben
aan dit standpunt van het gemeentebestuur
hun steun niet onthouden.
Door verhoging van de algemene uitkering
uit het gemeentefonds is het ons mogelijk
geworden de waterzuiveringsinstallatie,
welke heden gereed kwam, te bouwen.
Ook bij de verdere ontwikkeling der plan
nen heeft het ons nimmer óntbroken aan
de steun van G.S. Ik ben big, mijnheer de
Gedeputeerde, dat ik vandaag nog eens de
gelegenheid heb U te verzekeren, hoe zeer
wij erkentelijk zijn voor de steun bij en het
begrip voor onze moeilijkheden en proble
men, welke wij bij Uw collega hebben mo
gen vinden.
Ik ben mij bewust, dat het waterschapsbe
stuur aan de gemeente Holten in de loop
der jaren een ongemakkelijke tegenspeel
ster heeft gehad.
Wij hebben, mijnheer de Watergraaf, elkaar
in vaak scherp gestelde brieven bestreden
en getracht bij elkaar ons eigen standpunt
ingang te doen vinden.. Als goed water
graaf hebt gij te waken tegen de vervuiling
van de openbare wateren, waarvoor aan U
de zorg is opgedragen.
Ik wil U gaarne loven voor de wijze, waar
op U U van deze taak hebt gekweten. Als
gemeentebestuur hebben wij echter naast
de volksgezondheid ook de gezondheid on
zer financiën te dienen.
Ik geloof, dat wij samen op deze dag ver
heugd mogen zijn over het resultaat dat
vandaag bereikt is. Ik kan U wel verzeke
ren, dat het gemeentebestuur de laatste ja
ren op de spoedige totstandkoming van de
ze waterzuiveringsinstallatie nog wel het
meeste prijs heeft gesteld.
De woningbouw in het dorp Holten nam
van jaar tot jaar toe De 225 woningen wel
ke sedert de oorlog werden gebouwd, de 2
grote lagere scholen, het gymnastieklokaal
en de diverse industriële gebouwen voerden
ook hoe langer hoe meer ongezuiverd afval
water via open leidingen door de Boterhoek
en de Peterswaterleiding naar de Schipbeek.
In de onmiddellijke omgeving van het dorp
ontstonden uit hygiënisch oogpunt onmoge
lijke toestanden.
Onder de dreiging hiervan was het voor de
raad van deze gemeente in Januari 1956
geen .moeilijk besluit, toen zij gelden voteer
de voor de bouw van deze zuiveringsinstal
latie.
Er is in de afgelopen 2 jaren hard gewerkt
aan de totstandkoming van deze installatie.
Ik denk hierbij in de eerste plaats aan ïr
Buurma die namens het ingenieurs-bureau
Dori--Oliver, de directie voerde, en in het
ontwerpen een belangrijk aandeel had. De
gemeente-architect met de dagelijks opzich
ter de heer Brands dien ik hiermede in één
adem te noemen.
De heer Buurma had niets tot stand kunnen
brengen zonder de heren Louwerse en
Brands, omgekeerd zou ook het werk van
dezen vruchteloos zijn geweest zonder ir
Buurma en zijn bureau.
Ik wil hiermede slechts zeggen, dat deze
leidinggevende staf in goede harmonie en
uitstekend teamwork haar taak op voor
treffelijke wijze tot een goed einde heeft ge
bracht.
Ik wil hier gaarne met name hulde brengen
aan onze technische ambtenaar Brands, die
de verantwoordelijkheid voor het dagelijks
toezicht kreeg te dragen, zonder dat hij kon
teruggrijpen op vroegere ervaringen op dit
gebied.
Gij hebt U op uitnemende wijze van Uw
taak gekweten en gij hebt het in U gestelde
vertrouwen ten volle waardig getoond.
Op een dag als vandaag gaan al evenzeer
mijn dankbare gedachten uit naar hen, die
als aannemers en arbeiders de bouwplannen
tot uitvoering brachten en deze zuiverings
installatie tot stand hielpen brengen.
De aannemer G. J. Bossink verzorgde de
bouw van de installatie. Hij heeft zijn wrerk
vlot en zonder moeilijkheden voltooid.
U waart voor de directie en voor de ge
meente een aannemer, waarmede het pret
tig was samen te werken.
Inhoud aan het door de heer Bossink ge
bouwde casco werd gegeven door de Ma
chinefabriek Hubert en Co. te Sneek. Door
deze fabriek werd tot onze tevredenheid het
electro-mechanisch gedeelte geïnstalleerd.
Daar het niet gelukte een particulier schil
der te interesseren voor het schilderwerk
van de installatie hebben wij onze gemeen
telijke schilders hiermede belast. Zij hebben
hun werk vaak in overuren vlot en goed
volbracht.
No°" bijna zou deze waterzuiveringsinstal
latie in het Holterbroek hebben gestaan
zonder een andere fimctie te vervullen dan
het verslinden van grote bedragen voor ren
te en afschrijving.
Toen in 1957 het ogenblik gekomen was om
de toevoerleiding van het dorp naar de wa
terzuiveringsinstallatie aan te besteden
maakte de bestedingsbeperking dit bgna on
mogelijk.
z.o.z.
Overzicht van de installatie