grote BAZAAR
Commissaris der
koningin jubileerde
W. TEN BRINK-
Hitler liet twintig jaar geleden zijn benden
op de Joden los
„Waarom zweeg je zolang?"
IJsclub „De Noordpool"
Instrumentenfonds H. M.V.
Bevel kwam na aanslag op
Duitse diplomaat in Parijs
Nieuwe subsidieregeling
voor bouw van
boerderijen
C. H. Rietdijk
drogisterij
O.C.H.
Noteert U even
Verkooplokaal
Adverteren kost geld
I\ I ET adverteren
MEER
Zondag was het 20 jaar geleden, dat
het anti-semitisme in alle wreedheid
en hevigheid losbarstte. In de periode
januari 1983-november 1988 waren de
symptomen van dit kwaad uiteraard ook
niet verborgen gebleven, maar talloze
Joodse Duitsers hadden nog kans gezien
zich economisch te handhaven. Op de
avond van 9 november gaven Hitier en
Göbels evenwel het sein aan hun SA-
liorden om er op los te slaan. Duizenden
winkels en andere bedrijven Yan Joden
werden verwoest, honderden Joodse
Duitsers gearresteerd. Het onrecht, dat
binnen het verloop van enkele jaren mil
joenen Joden uit vele Europese landen
naar de gaskamers en ïusilleringskuilen
zond, was openlijk en wel zijn loop be
gonnen.
Hitier en Göbels hadden een aanlei
ding nodig om hun actie tegen de Jood
se Duitsers enigszins te „rechtvaardi
gen". Ze hadden zich koest gehouden
vlak voor en na de Olympische Spelen
(1936), ze hadden het vuurtje langzaam
aangewakkerd. De grote aanleiding was
voor hen de aanslag van de 17-jarige
Duits-Poolse Jood Heschel Grynszpan op
de Duitse diplomaat te Parijs, Von Rath,
die op 7 november door revolverkogels
werd getroïïen en in de avond van de
negende stierf. De jeugdige Gryuszpan
was ten einde raad op de dag van de
aanslag: zijn ouders waren door de Na
zi's gedwongen naar Polen te gaan, maar
moesten wekenlang onder ellendige om
standigheden in een soort niemandsland
verblijven.
„ANTWOORD OP
SAMENZWERING TEGEN
DUITSLAND."
Op de avond van de negende novem
ber waren Hitier, Göbels en vele nazi's
van het eerste uur, te München bijeen.
Daar hoorden zij van de dood van Von
Rath en daar gaf, direct daarna, Hitier
aan Göbels de opdracht een „Duits ant
woord" te geven op de „Joodse samen
zwering tegen Duitsland", zoals de aan
slag op Yon Rath genoemd werd. Voor^
de na.cht inviel, waren in geheel Duits
land de partij- en SA-leiders in alle
mogelijke plaatsen, na een felle anti-
Semitische speech van Göbels, van de
opdracht voorzien, de Joden aan te val
len. Openlijk werd verkondigd, dat alle
Joodse bedrijven direct door de SA
moesten worden verwoest en dat alle
synagogen in brand moesten worden ge
stoken. Het werd de brandweer verbo
den branden in Joodse bedrijven en hui
zen te blussen; de politie mocht evenmin
ingrijpen. Het neerschieten van Joden
werd aangemoedigd.
„SPONTANE VOLKSACTIE".
Zo begon de „Kristallnacht", de nacht
van het stuk geslagen kristal van de rui
ten van de Joodse winkels. Göbels pro
clameerde, dat het een spontane* volks
actie moest worden, maar de gehele aan
val op al wat Joods in Duitsland was,
was tot in kleinigheden lang tevoren ge
organiseerd. 20.000 Joden werden gear
resteerd en in concentratiekampen ge
worpen, tientallen Joden schoot men
voor het oog van hun familieleden in hun
eigen huizen dood, aan de bedrijven der
Joodse zakenlieden werd een schade
aangericht van honderden miljoenen
marken.
Göbels sloeg zich in die dagen op de
borst met zijn verklaring, dat hij met
één bevel in 24 uur het Joodse probleem
in. Duitsland had opgelost.
In het weekblad „Die Zeit" heeft de
zer dagen een destijds Joodse Duitser,
wiens vader een groot textielbedrijf in
Hamburg had, geschilderd 'hoe het le
ven der Joodse zakenlieden in die eer
ste jaren onder het nazi-bewind was. Zij
wilden ook na 1933 volhouden en in die
eerste periode 1933-1937 leek het er op,
dat er ook voor hen nog wel een be
staansrecht onder Hitier zou zijn. Vele
klanten bleven hen trouw, ook al leden
zij onder de boycot der nazi's. De Kris
tallnacht' evenwel toonde aan, dat het
begin van het einde van de Joodse Duit-
sere was aangebroken.
ALLES KORT EN KLEIN.
In het bedrijf van bovengenoemde
Joodse Hamburger, dat al 40 jaar oud
was en in één van de drukste straten
van de Elbestad niet minder dan vijftien
etages had, sloeg men op 9 november '38
alles kort en klein: geeu ruit bleef heel,
tafels en stoelen waren van de etages
naar beneden gegooid, met breekijzers
had men schrijf en rekenmachines ver
woest, stoffen had men dwars door de
etalages naar buiten gesmeten. Het werd
de verzekeringsmaatschappijen verbo
den ook maar één cent van de schade te
vergoeden. Spoedig daarop viel het be
drijf met alle andere Joodse zaken in
Duitsland in „Arische" handen
Schijnverkopen regelden de overdracht
eerst nog, maar tenslotte bleek, dat er
ge'en cent vergoed werd. De Joodse za
kenlieden, die konden vluchten, deden
dat; ouden, die nauwelijks of helemaal
niet weg konden komen, bleven in Duits
land achter, werden gevangen gezet, ver
oordeeld om misdaden, die ze niet had
den begaan en tenslotte „geliquideerd".
De centrale raad van de Joden in
Duitsland heeft dezer dagen in een bood
schap aan de 40.000 overgebleven" Jo
den in de Bondsrepubliek, naar aanlei
ding van de „Kristallnacht" gezegd:
„Vergeten zou hier niet juist zijn." En
voorts: „dat vernietigd vertrouwen
slechts met moeite en grote behoed
zaamheid is te herstellen". Met deze
woorden voor ogen zullen vele Duitsers
van boven de 40 in deze dagen misschien
herinnerd zijn aan de Kristallnacht', die
het begin was van wat zou worden tot
een verschrikkelijke uitroeiing van men
sen. Overigens: aan bovengenoemd
weekblad „Die Zeit" zond een zeeloods
uit Cuxhaven, een rasechte ex-nazi, de
zer dagen een brief, waarin hij schreef,
dat er niets van al dat moorden in con
centratiekampen waar is en dat „de an
deren" nu erger zijn dan al de lieden,
die de laatste tijd in grote processen en
dagboeken bekend hebben honderddui
zenden mensen systematisch te hebben
vermoord. Met zulk „nazi-vlekken" in 'n
groot volk kan men in de Bondsrepu
bliek aan de „Kristallnacht" niet gemak
kelijk op een waardige en voor ieder
duidelijke wijze herinneren.
Toevallig waren wij dezer dagen in de
gelegenheid om de film van Charles
Chaplin „De Dictator" te zien.
Voortreffelijk geeft de grote Chaplin
de snurkende hoogmoed van degenen,
die de nazi-beweging heeft voort
gebracht, weer. Nochtans, ofschoon ook
Chaplin alle reden heeft om zich te bui
ten' te gaan aan afkeer tegen al wat
Duits is, weet hij het geheel in een aan
vaardbaar schema te houden. Hinkel, zo
als hij Hitler in „De Dictator" genoemd
heeft, komt in al zijn geniepige perver
sie uit de verf. Ook Herring, Herman
Goering, die hij in een walgelijk dikke
kerel met rolronde worstvingers ten to
nele brengt, is scherp getekend. En
niet te vergeten Goebels, die ook een
extra beurt krijgt.
Het Duitse volk als zodanig blijft
buiten schot. Waarmede men geheel kan
insteermen. Nog sluipt de nazi-mentali
teit rond en menig Duitser realiseert
zich al te goed, dat „de moordenaars nog
altijd onder ons" zijn.
Deze film is beslist iets bizonders.
Meer dan de z.g. oorlogsfilms spreekt ze
tot de verbeelding. Het is te hopen, dat
dat de vertoning van deze film in Duits
land vooral de jeugd van dat land de af
schuwelijke blunder zal inprenten, die
de bruine moordbende van Hitier en
zijn rotgezellen in het Duitse volk wak
ker riep.
HARTELIJKE HULDIGING
VAN OVERIJSSELS
„AMBASSADEUR"
Ar
STATEN SCHONKEN
ZILVEREN VOGELS
De commisaris der koningin in Over
ijssel, ir. J. B. G. M. ridder de van der
Schueren, is vrijdagmorgen van twee kan
ten een bestuurder van formaat en een
mens met een ongewoon warm hart ge
noemd. Dit geschiedde tijdens de plechti
ge bijzondere Statenzitting in het versier
de provinciehuis, welke gehouden werd
ter gelegenheid van het twaalfeneenhalf
jarig jubileum van de commissaris.
Autoriteit
Mevrouw Van der Meer-Hoeffman bood
mevrouw De van der Schueren bij de ope
ning van deze bijzondere zitting een boe
ket bloemen aan, waarmee de Staten blijk
wilden geven van hun sympathie ook
voor de echtgenote van de jubilerende
commissaris.
Er werden in deze zitting twee rede
voeringen gehouden.
Als eerste trad naar voren namens het
college van Gedeputeerde Staten de heer
J. Haverkamp. Uiteraard stonden deze
toespraken volkomen in het teken van 't
ambtsjubileum van de commissaris. Deze
werd door de Gedeputeerde 'n autoriteit
genoemd, die beslissingen weet te nemen
en gezag weet uit te oefenen. In 1946 was
u in ons gezelschap nog een vreemdeling.
Nu bent u op en top Overijsselaar en dui
zend vezelen binden u aan de provincie
en Overijssel aan u.
Voor vele activiteiten hebt u het ini
tiatief genomen waardoor Overijssel in de
rij der provincies een vooraanstaande
plaats is gaan innemen.
Dankbaar
Uitvoerig belichtte de heer Haverkamp
alle aspecten van het maatschappelijk,
cultureel en industrieel terrein, waarop de
commissaris in de loop van de afgelopen
twaalfeneenhalf jaar zijn voetstappen
beeft gezet.
In deze periode hebt u ontzaglijk hard
gewerkt stelde de Gedeputeerde vast.
„Wij zijn dankbaar voor de overgave en
toewijding, de kracht en de wijsheid
waarmee u uw taak hebt vervuld als am
bassadeur van Overijssel.
Uw vrouw heeft onze provincie op haar
wijze gediend, namelijk op een wij?e, die
alleen een vrouw en moeder verstaat".
Zich tenslotte nogmaals tot de commissa
ris richtend zei de heer Haverkamp dat
deze de vertrouwde is geworden van ge
heel Overijssel en dat hij de roeping in
de heiligste betekenis van het woord heeft
verstaan.
Namens de Staten werd het woord ge
voerd door de heer H. G. Nijkamp. Deze
sprak van het ambt, dat grote zorgen met
zich heeft meegebracht. U kwam met een
schone lei en begon met jeugdige élan,
kortom u werd een centrale figuur in de
provincie en u hebt ons gewest aanzien
gegeven.
De heer Nijkamp dankte de commissa
ris namens de Staten voor de rustige,
vriendelijke en onpartijdige wijze, waar
op deze de vergaderingen heeft geleid en
voor de veelzijdige rusteloze en succes
volle arbeid in dienst van de gemeenten
verricht.
Als blijk van sympathie en waardering
werd namens de Provinciale en Gedepu
teerde Staten een prachtig geschenk aan
geboden: namelijk twee zilveren vogels
met oorkonde.
Een ontroerde, tot tranens toe bewogen
commissaris dankte tenslotte beide spre
kers in een omvangrijk betoog.
In de eerste plaats dankte hij God, voor
de kracht, die Hij had willen schenken
om hem deze taak te kunnen doen vervul
len. Daarnaast verklaarde de commissaris
zich dankbaar voor wat hij had ontvan
gen in zijn leven „als het kostbaarste ge
schenk", namelijk zijn vrouw, die met
liefdevolle, tactvolle en beschermende
hand hem in de loop der jaren steeds ter
zijde heeft gestaan.
Dankbaar toonde de commissaris zich
voorts voor alle steun, die hij tijdens zijn
ambtsperiode uit de provincie heeft mo
gen ontvangen.
Na afloop van deze plechtige en zo bij
zondere Statenzitting werd er een uitge
breide receptie gehouden in hotel Wien-
tjes.
Vrijdagavond heeft de Zwolse burgerij
de jubilerende commissaris gehuldigd.
Acht muziekkorpsen trokken langs zijn
woning in de Roopoort, waar de jubilaris
en zijn gezin de hulde in ontvangst na
men. Na de serenade huldigde de Centra
le Commissie voor Nat. Gedenkdagen de
jubilaris namens de bevolking in zijn
woonkamer. Een enorme bloemenmand
werd namens de Zwollenaren overhan
digd.
Dezer dagen is een gewijzigde subsidie
regeling van kracht geworden voor de
boerderijverplaatsing in ruilverkavelin
gen en voor de stichting van nieuwe boer
derijen op grote ontginningscomplexen.
Deze wijziging was o.a. noodzakelijk door
de gewijzigde normen voor koop- en
pachtprijzen voor woningen en landbouw
bedrijfsgebouwen. De nieuwe subsidiere
geling, die zeer eenvoudig van opzet is,
kan een belangrijke stimulans betekenen
om tot een economisch meer verantwoor
de bouw van landbouwbedrijfsgebouwen
te komen, aldus het ministerie van land
bouw.
De belangrijkste algemene voorwaar
den zijn:
1. Het bedrijf dient tenminste 15 ha.
groot en goed verkaveld te zijn;
2. Geen subsidie wordt verleend in
dien het bedrijf door splitsing is ontstaan;
3. Bij verplaatsing in het ruilverkave-
lingsverband dient de te verlaten boerde
rij te worden afgebroken of aan de stich
ting Beheer Lanbouwgronden te worden
verkocht;
4. Er dient eèn volledige boerderij te
worden gebouwd;
5. Het te investeren bedrag moet mi
nimaal gelijk zijn aan het subsidie;
6. Bij grote ontginningscomplexen
moet exploitatie op andere wijze dan door
kolonisatie en uitgifte van nieuwe bedrij
ven niet mogelijk zijn;
7. Tuinbouwbedrijven vallen niet on
der deze regeling;
8. Aanvragers dienen een redelijke be
kwaamheid, opleiding en financiële draag
kracht te hebben.
Het subsidie is een vast bedrag, dat
wordt uitgekeerd na het bouwen. Het is
afhankelijk van de bedrijfsgrootte en het
bedrijfstype. Onderhoud wordt gemaakt
naar akkerbouwbedrijven enerzijds en
gemengde en veeteelt bedrijven ander
zijds (meer dan 25 procent blijvend gras
land).
De hoogte van het subsidie is gebaseerd
op het verschil tussen landelijk vastge
stelde genormaliseerde bouwkosten voor
goede boerderijen en de maximum koop-
prijsnormen voor woningen en bedrijfs
gebouwen.
Heden trof ons een
zware slag door het
plotseling overlijden
van onze innig gelief
de vrouw, moeder en
behuwdmoeder
Willemiena Gerritdina
Vruggink
geb. Reilink
in de ouderdom van 50
jaar.
Zwaar valt ons dit
verlies, doch wij hopen
te berusten in Gods
wil, Wiens doen enkel
wijsheid en liefde is.
De hoop op een zalig
wederzien lenigt onze
smart.
Holten, 9 nov. 1958
Espelo 83.
J. Vruggink
J. W. Vruggink
G. H. Vruggink-
Kolkman
J. M. Vruggink
en Verl.
Herm.a Vruggink
Heden nam de Heer
plotseling tot Zich on
ze geliefde schoon
dochter, zuster en
schoonzuster
Willemiena Gerritdina
Vruggink
geb. Reilink
echtgenote van
J. Vruggink
in de ouderdom van 50
jaar.
Rust in vrede.
Uit aller naam,
Hermina Vruggink-
Biesters
Fam. J. W. Reilink
Fam. E. Reilink
Fam. G. J. Brons
voort
Fam. G. W. Vruggink
Fam. H. Rensink
Fam. G. Vruggink
Fam. H. J. Rensen
Holten, 9 nov. 1958.
ARTS
houdt op zaterdag 22 nov.
a.s. spreekuur van
89.30 uur.
Het middagspreekuur
vervalt.
MAANDAG 17 NOV.
de gehele dag
GESLOTEN
E. J. WESTERIK
Larenseweg 1.
ZOMERHUISJE
te koop of te huur gevr.
of stukje grond daarvoor
geschikt.
Brieven: Postbus 8,
Rijssen.
WIE ADVERTEERT VERKOOPT
WIE NIET ADVERTEERT
WORDT VERGETEN!
Degene die met Dankdag
in Café Maats per abuis
EEN VERKEERDE
REGENJAS
heeft meegenomen, wordt
verzocht hem daar weer
te ruilen.
TE KOOP
G.o.h. KACHEL
Boschkampstraat 18,
Holten.
TE KOOP
Wegens plaatsgebrek,
WINTERFRUIT
BOISSEVAIN
„De Rinkelaar".
TE KOOP
Zo goed als nieuwe
KINDERWAGEN
en een Wandelwagentje.
Te beyr. Adm. Holtens
Nieuwsblad, Kolweg 19.
TE KOOP
1 DRACHT. VARKEN,
a. d. t. 25 nov. (Ie w.) en
TOOM BESTE BIGGEN
J. A. Groteboer, B 119.
Hiermede betuigen wij onze'hartelijke dank
aan allen voor de grote belangstelling, onder
vonden bij de opening van onze nieuwe
Het is voor ons een onvergetelijke dag ge
worden.
Ook onze dank aan allen, die meegewerkt
hebben aan de bouw van ons nieuwe pand.
Dit is voor 100 procent naar onze zin.
H. STUKKER
C. E. STUKKER—
v. d. RIDDER
Wegens het énorm succes van Dankdag zal
op zaterdag 15 nov. (heden) in Amicitia
opnieuw opvoeren
HET PRACHTIGE TONEELSPEL
in 3 bedrijven:
Aanvang 8 uur. Toegang boven 15 jaar.
Kaarten a 1,25 vanaf heden verkrijgbaar bij
de heer J. Oosterkamp en Hotel Holterman.
Indien U zich thans opgeeft als donateur, bedragen
de kosten 1.75
Na zaterdag 6 dec. a.s. wordt dit bedrag verhoogd
tot ƒ3.50
Op een donateurskaart hebben 2 personen toegang
tot de baan tijdens het seizoen 1958-1959.
HET BESTUUR.
DONDERDAG 27 t.m. ZATERDAG 29 NOV.
ten bate van
Zaterdagmiddag 15 nov. kunnen de bewoners van
de buurtschappen de inzamelingsploeg verwachten
om goederen of een geldelijke bijdrage in ont
vangst te nemen. Ook het reeds toegezegde zal dan
worden afgehaald.
Voor medewerking aan het welslagen van onze
bazaar, in welke vorm dan ook, zeggen wij bij
voorbaat hartelijk dank.
DE BAZAARCOMMISSIE.
vanaf 20.
20.-
35.-
20.-
vanaf 6-
4 stoelen en 2 fauteuils (nieuw bekleed) 80.-
4 stoelen, 2 fauteuils (prima eiken stel) 75.-
2 bijpassende haardfauteuils
Verstelbare rookfauteuil met kussens
Zwaar eiken dressoir
Eiken buffet
Modern theemeubel
Theewagen
Ronde bijzettafels
Prima divan
Staande schemerlamp
Tafels in alle maten
2-pers. ledikant met stalen matras 40.-
Uitneembare mahonie linnenkast 75.-
Geschilderde linnenkastjes 20.-
Diverse nachtkastjes vanaf 5.-
Mahonie cylinderbureau (80x140) 100.-
Pfaff trapnaaimachine (met garantie) 100.-
MARKELOSEWEG 3 (IJ SB A AN GEBOUW)
TELEF. 05470-670
TE KOOP
1 B.B. ZEUG
t. d. t. 22 nov. '58, bij
G. J. Rensen, Espelo 7
TE KOOP
NEURENDE VAARS
(abortus vrij)
G. H. AALTINK
Neerdorp 85, Holten.
TE KOOP
DRACHT. B.B. ZEUGEN
20 nov. aan de telling.
H. J. PAALMAN,
Helhuizerwèg 12, Holten.
TE KOOP
ZWARE BIGGEN
bij Wed. J. A. Teeselink,
Holterbroek 72.
TE KOOP
Prima KRUISSN. PIANO
ook geschikt voor zaal, en
AMERIKAAN S
HUISORGEL
(10 reg. wormvrij).
Banninksweg 30,
Nij verdal.
maar
