Kremlin werpt het
masker af
Winkelsluiting om 9 uur
gehandhaafd
VERF
Echtpaar Hooker drie weken
in Nederland
Orgelconcert
van Feike Asma
urgerlijke
Nog galmt het ontstellende feit na, dat
de vroegere Hongaarse premier Imre Na-
gy en de „held van Boedapest" de scherp
rechter zijn overgeleverd. Het doodvon
nis was door een rood volkstribunaal te
gen hen uitgesproken na een achter de
schermen gevoerd proces.
Ook twee Hongaarse journalisten vie
len de beulshand ten offer.
Hun namen hebben heel
de tragische episode
weer in de herinnering teruggeroepen,
toen het zo lang geknechte Hongaarse
volk zich wilde ontworstelen aan wat de
communisten noemen „de dictatuur van
het proletai-iaat".
Het riep de stormachtige dagen weer
op, toen de mannen die reeds een
nieuwe regering hadden gevormd in Hon
garije door de Russen onverhoeds wer
den gearresteerd en weggevoerd. Ruw'
werd de „opstand" in Hongarije neerge
slagen. Tegen de overmacht was het arme
volk niet bestand. Het moest weer buk
ken onder de nieuwe stadhouder van Mos
kou Janos Kadar.
Het voltrokken doodvonnis aan deze
mannen is opnieuw een schokkend be
richt geweest voor de wereld buiten het
ijzeren gordijn. Weer toonde het commu
nisme
genadeloos
te zijn als het er op aankomt. Al wie zich
mocht hebben gevleid met de hoop dat
het Stalinisme een afgesloten hoofdstuk
zou zijn in de Russische geschiedenis, is
wel bedrogen uitgekomen. De executie
die voltrokken werd aan het weerloze
Hongarije dat naar het herwinnen van
zijn verloren vrijheid snakte, de executie
die thans voltrokken is aan de mannen
die in die dagen vooraan stonden als „sa
menzweerders" tegen het communisme
heeft opnieuw getoond hoe meedogenloos
het communisme is, waar zijn zelfhand
having in geding komt.
Tito behoeft zich niet af te vragen wat
hem boven het hoofd hangen zou, als de
communisten, die hem thans uitmaken
voor erger dan een Judas, hem in het ge
vang zouden hebben. Moskou heeft het
hem als een doodzonde toegerekend, dat
hij niet bukken wilde, dat hij zich niet
wilde scharen met de andere satelietsta-
ten in de gelid en
„uit de pas"
bleef lopen.
Nog juist weer is in de „Rode vlag"
door een der meest vooraanstaande des
kundigen op het gebied van de propagan
da der Chinese communistische partij op
Tito persoonlijk een zeer scherpe aanval
gedaan.
Tito verraadt zijn land voor de Ame
rikaanse dollai'Stroom, zo heet het in dit
scherpe artikel. Hij verraadt het gehele
Zuidslavische volk. Het is onwederleg-
baar dat Tito voor de imperialisten van
veel groter waarde is dan een moderne
Judas ooit had kunnen zijn, zo wordt in
dit blad alle communisten voorgehouden.
En wat de Zuidslavische wens betreft
om een rol in Oost-Europa te vervullen
merkt het blad op: „Desillusie zal klop
pen op de deur, waarachter zich de Tito-
kliek, die thans trots is op haar rol van
lakeien van het imperialisme, ophoudt".
Ook de Pool Gomulka heeft
een somber voorland.
Wat is er in Moskou aan de hand? Zijn
de topleidex-s van de communistische we
reld bang, dat hun beslag op de commu
nistische wereld stx-aks toch nog zal gaan
ontglippen? Zitten zij voor eexx berg van
interne economische moeilijkheden, zo
groot dat zij op zelfverweer beducht, naar
de methode van Stalin tei'uggrijpen?
Er is tot in de hoogste regionen weer iets
gaande. Alle ambassadeurs in het westen
zijn van him posten in allerijl naar Mos
kou geroepen. Er zou naar men meent
weer een samenkomst op til zijn van het
centrale comité van de Russische commu
nistische partij, welke vergadering, ge
zien de oncontroleerbare geruchten rond
om de figuren van Malenkof, Molotof en
Boelganin alsmede om de persoon van de
tegenwoordige premier Kroestjsjef zelf
van de laatste weken, verwachte wordt
wel weer enige verrassingen in petto te
kunnen houden.
DAT GAAT OP ROLLETJES.
Met Panclio Wimbledon Contreras, liet
zoontje van de Mexicaanse tennisspeler
Poncho Contreras, die op liet ogenblik in
het heren-enkelspel uitkomt, tijdens de
maandag begonnen jaarlijkse lawntennis-
kampioenschappen op Wimbledon, gaat al
les op rolletjes.
Hij volgt op het ogenblik met diepe in
teresse de verrichtingen van zijn pa op
Wimbledon, waaraan hij zijn tiveede voor
naam heeft te danken, omdat hij tijdens
belangrijke wedstrijden daar werd geboren
en vierde dinsdag temidden van alle ster
ren zijn verjaardag. De fotograaf kreeg de
kleine man voor de lens, toen die buiten
middenbaan even aan het trainen was om
zo spoedig mogelijk zijn beroemde vader
te kunnen ojivolgen
Vóór Sinterklaas en Kerstmis:
EVENTUEEL VOOR SINTERKLAAS
OM 10 UUR
De Tweede Kamer heeft besloten het
sluitingstijdstip van de winkels op enige
dagen voor Sinterklaas en Kerstmis te
handhaven op 9 uur. Indien 28 november
op een zaterdag valt mogen de winkels
eveneens langer open blijven. Aan de ge
meenteraden wordt overgelaten eventu
eel alleen op de dagen voor Sinterklaas
het sluitingstijdstip te bepalen om 10 uur.
Tevoren had de Kamer het amendement
van de heer Reehorst (PvdA) om de slui
tingstijd te handhaven (zonder uitzonde
ring) op 9 uur, met 43 tegen 60 stemmen
verworpen.
Tegen stemden VVD, AR, KVP en CHU
voor stemden PvdA en alle communisten.
Het amendement van de heer v. d. Heu
vel (KVP) om de sluitingstijd te hand
haven op 9 uur, maar het aan de gemeen
teraden over te laten eventueel op de da
gen voor Sinterklaas het sluitingstijdstip
werd hierna zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
De heer Van Eijsden (AR) trok ver
volgens zijn amendement in dat de strek
king had op 20 tot en met 23 december
voor Kerstmis dus de sluitingstijd te
handhaven op negen uur, maar op 29 no
vember tot en met 4 december te bepalen
op tien uur en eveneens op 28 november
indien deze datum op een zaterdag valt.
Voorts is besloten aan burgemeester en
wethouders de bevoegdheid te verlenen
het houden van lezingen en modeshows
in winkels en tentoonstellingen na slui
tingstijd toe te staan. Er mag dan inge
volge een amendement van de heer Ree
horst, dat met algemene stemmen werd
aangenomen, niet worden verkocht.
De regering had ook dit aan burge
meester en wethouders willen overlaten.
Voorts is besloten, dat winkels die om
godsdienstige redenen op zaterdag geslo
ten zijn, zondags van 10 uur tot 6 uur ge
opend mogen zijn.
De markt-, straat- en rivierhandel mag
in de zomermaanden zacht fruit verko
pen tot 's avonds 9 uur.
De straathandel en de handel-te-water
mag zondags na 5 uur geringe eetwaren
verkopen. Deze vrijstelling is uitgebreid
met Nieuwjaarsdag, tweede Paasdag, He
melvaartsdag, en tweede Pinksterdag en
de beide Kerstdagen, alsmede nationale
HET „BARTIMEUS-KOOR" KOMT IN
NIJVERDAL ZINGEN
Dit koor, bestaande uit blinde en
slecht ziende leerlingen van het beken
de instituut te Zeist, heeft een goede
reputatie. Van tijd tot tijd zijn zij via
de NCRV-microfoon te beluisteren. Niet
ieder krijgt de gelegenheid hen eens in
eigen woonplaats te beluisteren. Hel is
dan ook niet een alledaagse gebeurte
nis te noemen als deze jongens en meis
jes, als sluitstuk van hun zangseizoen
op woensdagavond 23 juli a.s. hun zang
willen laten horen aan de inwoners van
Nijverdal, Hellendoorn en wijde omge
ving, waar zij onder leiding van hun di
rigent, de heer Mees van Huis, een bi
zonder mooi programma ten gehore zul
len brengen. Zowel voor de muziekken
ner als voor hen, die liefhebber zijn van
eenvoudige koralen, belooft dit 'n avond
te worden van op hoog peil uitgevoerde
geestelijke muziek. Een avond, die de
moeite van het gaan luisteren waard zal
zijn. Zij hopen te zingen in de Gerefor
meerde Kerk te Nijverdal. Het orgel zal
worden bespeeld door de organist van
de Domkerk te Utrecht, de heer Stoffel
van Viegen. Als soliste werkt mee de
sopraan Mej. Dé van Oenen, oud-leer
linge van „Bartimeus", nu werkzaam als
telefoniste aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht. Zij zingt, evenals de andere
jongelui van het koor, uit liefhebberij
en graag willen zij op deze wijze helpen
om de vooruitgang van het werk in het
instituut te Zeist mogelijk te maken,
dankbaar voor de opleiding, die zelf
ontvangen is of nog wordt. De opbrengst
uit de toegangsprijs, welke f 1,per
persoon zal bedragen, komt geheel ten
goede aan het werk in het instituut.
Wie wil horen tot welke buitengewone
prestaties de dirigent zijn leerlingen,
ERICII MARIA REMARQUE
de bekende duitse auteur, die voor het
Hitlerregime uitweek naar Amerika, werd
dezer dagen 60 jaar. Van zijn beroemde
boek ,,Im Westen nichts Neues" verscheen
een millioenenoplaag.
die hem niet of bijna niet kunnen zien,
heeft weten te brengen, verzuime niet
deze zangavond bij te wonen. Omdat,
gezien de ervaring in andere plaatsen
(onlangs in Woerden meer dan 1000,
Iiardenberg 1100, Scheveningen 800 toe
hoorders! om de vele andere plaatsen
maar niet te noemen) een grote toeloop
wordt verwacht, verdient het aanbeve
ling zich tijdig van een toegangsbewijs te
voorzien, omdat het niet zeker is, dat op
de avond der uitvoering nog toegangs
kaarten beschikbaar zullen zijn.
Als dank voor goede zorgen
aan Nederlanders besteed.
In de jaren 1949 tot 1953 zijn meer
dan honderd Nederlandse jonge boe
vrouwen op bezoek geweest in de Ver
enigde Staten om kennis te maken
met de landbouw in de nieuwe wereld.
Zogenaamde technische hulpprogram
ma's hebben deze reizen mogelijk ge
maakt, maar de voorbereiding was in
handen van Philip K. Hooker, hoofd van
de afdeling landboinvprogramma's van
de ..Foreign Educational Branch" van
het Amerikaanse ministerie van land
bouw te Washington.
NIJVERDAL
Donderdagavond j.l. zijn in onze woon
plaats weer de serie orgelbespelingen
van de bekende Haagse organist Feike
Asma weer begonnen, op het orgel in de
Vrije Evangelische Kerk. Voor dit eerste
concert in dit seizoen bestond een goede
belangstelling. Behalve gasten die reeds
in onze plaats vertoeven waren ook vele
belangstellenden uit de omliggende plaat
sen aanwezig. Nadat Ds. Postma was
voox-gegaan in gebed, werd geopend met
samenzang, waarna het programma werd
afgewerkt.
Deze bestond uit een zevental num
mers, waarin behalve de bekende com
ponisten J. S. Bach, G. F. Handel, ook
een plaats was ingeruimd voor enige jon
gere vrij onbekende componisten, zoals
J. Bonefaas, J. L. Krebs, S. Landsman en
Br. Bruin.
Het programma werd geopend met een
fantasie over Psalm 105 van J. Bonefaas,
waarna de organist ons liet genieten van
„Trio in F." van J. L. Krebs, en het veel
zwaarder Allegro in D. van Handel. Zo
als reeds opgemerkt, was ook Bach niet
in dit programma vergeten en werd met
veel aandacht geluisterd naar enige Cho-
ralvorspiele n.l. „Ach bleib bei uns, Herr
Jesu Christ" en „Herr Christ, der einig
Gottes Sohn". De leermeester van Feike
Asma, Jan Zwart heeft in ons land A.
Guilmant geïntroduceerd. Van deze be
kende componist werd het „Allegretto"
ten gehore gebracht. Van de componist
S. Landsman werd gespeeld „Berusting".
In dit nummer werd gegeven, wat ook jn
de titel was vermeld, met een fijne re
gistratie. In Toccata van Br. Bruin bewees
de organist zijn vinger- en voetvaardig
heid.
De aanwezigen hebben zeer genoten
van dit concert, dat werd besloten met
een fantasie over bekende melodiëen, in
een bewerking van de organist Feike As
ma, waarin tot slot was ver-werkt, het be
kende „Op bergen exi in dalen" dat door
de aanwezigen werd mede gezongen, en
tevens het einde was van dit concert, dat
uitstekend geslaagd kan heten. Het vol
gend concert van Feike Asma zal wor
den gegeven op maandagavond 7 juli in
de Vrije Evang. Kerk. Gaarne geven wij
onze lezers de raad om eens een concert
bij te wonen. U zult er geen spijt van heb
ben. Wijs ook uw gasten op dit concert.
Zij zullen het op prijs stellen.
Na sluitingstijd mogen waren worden
thuisbezorgd een uur na het sluitingstijd
stip, doch uiterlijk tot 8 uur. De brood
bezorging is toegestaan tot 9 uur.
De ontelbare problemen heeft hij voor
de Nederlanders opgelost, die dank
baar voor alle hulp, besloten, dat de
heer Hooker nu op zijn beurt maar
eens een kijkje in ons land moest ko
men nemen. Er werd een inzameling
onder de deelnemers van toen gehou
den en het resultaat was, dat de 57-
jaiige heer Hooker zich aan boord van
de „Maasdam" van de Holland-Ameri-
ka Lijn te New York kon inschepen en
zaterdag te Rotterdam voet op Neder
landse bodem zette.
De heer Hooker, vader van vier vol
wassen zoons, was weduwnaar en had
het plan deze zomer te gaan hertrou
wen. Door de uitnodiging is het huwe
lijk vervroegd en gesloten op 10 juni
j.l. te Beltsville. De bruidegom heeft
zijn bruid, Lois Peterson uit Burling
ton, daarop een Europese reis aange
boden, zodat zij hem op zijn reis naar
Nederland zou kunnen vergezellen.
Het weekend werd in Den Haag door
gebracht. Er staan bezoeken aan Fries
land, Groningen, de Noord-Oost-polder,
Overijssel, Gelderland, WesLBrabant en
Zeeland op het programma. Ook wordt
de Expo in Brussel met een bezoek
vereerd. Tot en met 11 juli blijft het
echtpaar Hooker in ons land.
Auto reed motor aan
Zaterdagmorgen reed de heer K. v. d.
M. uit Amsterdam als bestuurder van 'n
personenauto over de Molenweg in de
richting van de Rijssensestraat. Toen hij
de Rijssensestraat wilde oprijden, ver
leende hen geen voorrang aan de heer
H. J. K. uit Wierden, die per motorrij
wiel over de Rijssensenstraat in de rich
ting van de Grotestraat reed. K. werd
van de motor geslingerd en kwam op het
trottoir terecht. Dokter II. Smit, die ge
neeskundige hulp verleende, consta
teerde enige lichte ontvellingen aan het
gezicht.
HELLENDOORN
Geboren: Raymundus Ludovicus Maria,
zv A. E. Wiegink en G. M. Reimert, dorp,
Dox'psstr. 58 Hermanna, dv H. Samsen
en H. F. Ekkelkamp, Nijverdal, Zonne-
bloemstr. 22 Hennina Johanna Maria,
dv H. J. Scholten en M. S. Hegeman, Nij
verdal, Korenweg 9 Sibilla Johanna, dv
F. Egberts en M. J. Reints, Nijverdal, Oran-
jestr. 20 Johannes Aloysius Maria, zv
J. A. Rodijk en W. Th. Vree, Haaide, Sta
tionsweg 33 Johanna Hendrika Pauli
na, dv R. J. Kraa en P. Oudekerk, Nijver
dal, de Joncheerlaan 7 Martinus Anto-
nius Clemens, zv H. J. Hegeman en G. A.
Bekke, Nijverdal, Koex-sendijk 70.
Ondertrouwd: A. I-I. Wolfkamp, 30 j.,
Haarle, Stationsweg 13 en IJ. G. M. Wol-
terink, 23 j., Haarle, Almeloseweg 30
G. J. Stokkers, 26 j., Hulsen, Scharlebelt-
weg 10 en W. Slooijer, 26 j., Nijverdal,
Rijssensestraat 147 H. J. Huizing, 34
j., Enschede en J. Schipper, 30 j., Nijver
dal, Boomcateweg 30 J. H. de Witte,
24 j., Almelo en E. M. Schuttevaar, 23 j.,
Nijverdal, Grotestraat 172 J. Harmsen,
28 j., Hellendoorn, Bibenstraat 1 en D.
Kelder, 27 j., Nijverdal, Grotestraat 168.
Gehuwd: H. Vagevuur, 27 j., Nijverdal,
Julianastraat 21 en J. H. Th. Lucassen,
27 j., Nijverdal, Grotestraat 199.
Overleden: H. IJutterd, 70 j., echtg. v.
G. Ruiterkamp, Elen en Rhaan, Mekke-
linkweg 8.
DE GESCHIEDENIS
VAN EEN
REVOLUTIE VAN RASPHUIS
NAAR LABORATORIUM
Vier eeuwen geleden voltrok zich 'n
revolutie in het straf-systeem. De ge
vangenis werd „verbeterhuis", waar
in de gestraften weer aan geregelde
arbeid moesten wennen. Men hoopte
dit te bei-eiken door hen verf te la
ten raspen (de mannen) of spinnen
{de vrouwen)de rasp- en spin
huizen ontstonden.
Een nieuwe revolutie heeft zich sinds
dien voltrokken in het proces der
vei-fbereiding waarin rasphuis noch
verfhout langer een rol speelt.
Het heeft heel lang geduurd, voor de
verfbereiding uit het ambachtelijk sta
dium tx-ad en uitgroeide tot een indus
trie. De schilder maakte zijn eigen verf
met behulp van pigment (kleurstof),
standolie en tex-pentijn. Voor de berei
ding van pigment gebruikte men o.a. het
Braziliaans- of campêchehout (met het
raspen waarvan gevangenen in het rasp
huis zich onledig hielden), meekrap, in
digo en andere plantaardige grondstof
fen. Dat heeft practisch zo geduurd tot
de eerste wereldoorlog.
De man in de witte jas was in die tijd
een witte raaf, een soort dure luxe
Het laboratorium stond nog in de kinder-
schoenen. Thans is de chemicus een der
belangrijkste werkers in de verfindustrie
en beschikt deze over imposante labox-a-
toria, terwijl grote aandacht wordt 'be
steed aan de research.
Grootscheeps bedrijf
In de moderne verffabriek worden al
lereerst pigment en bindmiddel in gi
gantische kogelmolens innig met elkaar
vermengd en het aldus verkregen pro
duct loopt over een drierollenwals. Af-
dunnen en kleurmaken zijn de volgende
stadia en na al deze bewerkingen te heb
ben ondergaan wordt het, ook al weer
automatisch, in blikken en blikjes ver
plakt, geëtiketteerd en verdwijnt dan
naar aller heren landen.... want verf is
een belangrijk export-artikel.
De oude grondstoffen en bindmiddelen
hebben afgedaansynthetische produc
ten zijn er voor in de plaats gekomen.
Maar verf woi'dt tegenwoordig ook op zo
veel manieren toegepast. Niet alleen in de
woning maar ook in de industrie, voor
constructies, ter wering van roest, voor
auto's en fietsen, voor plastics. Ook de
kwast in niet langer alleenheerser', want
de spuit en de roller hebben hun plaats
veroverd. Soms worden de onbeschilder
de platen op de transportband geleid
door een verfgordijn dat hen in een frac
tie van een seconde met een gelijk mati
ge, gladde laag overdekt.
De laatste hand
Nochtans is verf geen eindpi-nduet. Zo
lang ze netjes in het blik verpakt is,
dient ze tot geen enkel. Het is de am
bachtsman, om het even of hij de spuit,
de roller of de kwast hanteert, die de verf
recht van bestaan moet geven. En hier
wijken meteen normen en standaardisa
ties, want wanneer tien schilders 'n verf
laag opbrengen, doen ze het alle tien ver
schillenden toch vakkundig.
De ambachtsman legt de laatste hand
aan het product in de toepassing daarvan
en van de manier v/aarop hij dat doet
hangt af of het product zijn functie ver-
vult. Die functie is alleerst, behoeden
voor bederf, maar daarnaast heeft men
de functie van de kleuren ontdekt en
speelt de kleur van de verf een rol in
ruimtelijke werking. Het meest opvallend
is wel de ommekeer in de industrie, waar
men voorheen donkex-e kleuren toepaste,
opdat stof en vuil dan minder zouden op
vallen, en thans in lichte ruimten een to
taal ander „ai'beidsklimaat" schept.
En de ontwikkeling staat niet stil, want
de „doe het zelf' methode wint hand over
hand veld. Dat is te danken aan de zo
veel verbetex'de kwalitatieve eigenschap
pen van de verf, die, ook wanneer ze door
een amateur wordt opgebracht, voor een
gladglanzend en dekkend oppervlak zorgt.
Vooraanstaande plaats
Ook in de tijd dat de verf nog op de
ouderwetse manier werd bereid stond
Nederland lang vooraan. Het toepassen
van standolie, ontstaan door oververhit
ting van lijnolie, was een Nederlandse
vinding.
Maar toen in andere landen de indus
trie opkwam, en Nederland maar aarze
lend volgde, deed zich die achterstand
ook in de verfindustrie gelden. In Enge
land fabxdceerde men rijwielen en auto's.
Vanuit Engeland kwam dus de lak voor
deze vehikels.en de Engelse lak gold
lange tijd als de beste, mede omdat ze
een belangrijk percentage gom 'bevatte,
waarvoor Londen nu eenmaal de wereld
markt was.
Ook die tijd is voorbij en de moderne
verffabriek beschikt over een eigen appa
ratuur waar rijwiel- en autolakkeri wor
den beproefd.
Ons klimaat, met zijn verwerende in
vloed op het materiaal heeft ons reeds
vroeg doen zoeken naar bescherming. In
zonnige landen ziet men maar al te vaak
hoe alles alleen op een afstand maar pit
toresk is en van dichtbij vervallen, ver
weerd en verveloos. Onze grauwe luch
ten en nevels vragen om kleur en heel
Nederland vormt een ideale staalkaart
voor de Nederlandse verfindustrie.
