Zes en vijftien (I) Ook de automatisatie heeft grenzen BURGERLIJKE STAND En Nederland staat er slecht voor Boelganin stelt op nieuw top conferentie voor Wie voor het eerst in dat niet al te solide half-houten Paleis van Europa aan de rand van de Duits sprekende Franse stad Straatsburg komt en daar allerlei mensen van uiteenlopende na tionaliteit te spreken krijgt voelt zich als in een doolhof, waarin hij de een heid van Europa beslist niet vinden kan. Hij hoort daar spreken over een menigte van commissies, die stuk voor stuk één onderwerp onder handen heb ben en zich dan prompt gedragen alsof er zich niets anders op de wereld aan vraagstukken voordoet. Hij hoort, dat de Zweden soms wel en soms niet mee doen. Hij verneemt, dat er in de ene vergadering wél Italiaans en Nederlands gesproken mag worden en in de andere niet. Men vertelt hem, dat hij voor dit eigenlijk in Chateau de la Muette te Parijs moet zijn en voor dat aan de Place de Metz te Luxemburg. Men wijst hem de ene keer op de afspraken van Messina en noemt dan weer het Ver drag van Brussel. En zo gaat dat door totdat de arme geplaagde de armen ten hemel heft en uitroept: Waar moet ik dan eigenlijk zijn? Ja, waar moet de arme Europeaan, die de eenheid van zijn Eu ropa zoekt, eigenlijk zijn? Wij willen daar gaarne op antwoorden. Maar eerst nog wat anders: welk Europa bedoelt hij eigenlijk? Er zijn tegenwoordig zo vele Europa'sLaten wij voorop stellen, dat de eenheid van het aardrijkskundige Europa niet bestaat. Een grotere tegen stelling dan tussen Spanje en Rusland bijv. is nauwelijks denkbaar. Voor zover er van een Europese eenheid sprake is moeten wij die nu nog zoeken aan deze zijde van het IJzeren Gordijn; aan de andere zijde mag misschien een stil ver langen zijn bij sommige bevollkings- groepen om daaraan mee te doen, dat verlangen is onder de gegeven omstan digheden niet te verwezenlijken. Wij moeten daar thans bij een uiteenzetting van de stand van zaken van dit ogen blik helaas aan voorbijgaan. Het meest hoort men in de Straatsburgse kringen spieken over het Europa van de zes en het Europa van de Vijftien. Dat zijn twee begrippen geworden, waarbij men overigens aan die getallen niet al te veel waarde moet hechten, want toen de eenheid van de zes tot stand kwam waren het er zeven en de club van Vijftien telt nu meer leden. Die zeven zijn nu werkelijk een club van zes, maar er bestaat thans ook een club van zeven en één van Veertien en er is bovendien nog het een en ander in de maak. Maar komaan, bij het begin beginnen. Dat begin is het Europa van Drie, genaamd Benelux. België, Nederland en Luxemburg werden het er in 1944 al over eens, dat men moest gaan samen werken na de oorlog. Dit is men inder daad gaan doen. Die politieke drieëenheid is nu zo goed als voltooid. Het duurt niet lang meer of niemand kan een Luikenaar nog verhinderen in Hindelopen 'n krui denierswinkel te beginnen, terwijl een Vroomshoper rustig in Kortrijk 'n fiet senwinkel mag opjenen, om nu maar eens wat te noemen. Belgen, Neder landers en Luxemburgers krijgen over en weer in eikaars landen dezelfde rechten. Dit opent wijde perspectieven misschien niet zozeer voor Hindelopen en Vroomshoop wij kunnen het niet allemaal overzien maar in het alge meen gesproken wordt de economische ruimte, waarin wij leven, groter. En dat is een voordeel voor wie er gebruik van weet te maken. Wij moeten nu meteen van de klein ste naar de grootste club overstappen: omstreeks 1948 ontstond de Raad van Europa, in de wandeling ook wel ge noemd het Europa van Vijftien. Die 15 waren België, Denemarken, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Griekenland, Ier land, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Saarland, Turkije, IJsland en Zweden. Daar is Saarland inmiddels afgevallen, maar Oostenrijk is erbij ge komen. Afgezien nu van de omvang kan men de club van Drie en de club van Vijftien eigenlijk in geen enkel op zicht met elkaar vergelijken. De Raad van Europa is geen economische unie en streeft er ook niet naar zoiets te worden. De Raad streeft overigens wél, maar wórdt nooit iets, hoe vreemd het ook moge klinken. Het is ermee als met de dokter; die streeft er naar zichzelf overbodig te maken. Dat doet dit li chaam ook. De gedachtengang is indertijd als volgt geweest: er moet op de een of andere manier een gelegenheid in het leven worden geroepen, waar allerlei denk beelden over de allerwege noodzakelijk geachte eenheid van Europa naar voren kunnen worden gebracht en besproken. Daartoe hebben de regeringen der ge noemde 15 landen naar aanleiding van een door de Europese Beweging in 1948 in Den Haag gehouden groot interna tionaal congres die Raad van Europa in het leven geroepen. Die Raad bestaat nu uit drie delen: het Comité van Ministers, de Raadge vende Vergadei'ing en het Secretariaat- Generaal, alle drie gevestigd in het Pa leis van Europa te Straatsburg. Die Raadgevende Vergadering bestaat uit groepjes afgevaardigden uit' de parle menten der vijftien landen, die enige keren per jaar bijeenkomen. In die bij eenkomsten worden „Europese gedach ten" aan de orde gesteld. Die worden onderzocht in commissies, die ook weer zo veelzijdig als mogelijk is. zijn samen gesteld. Acht men ze bruikbaar dan ko men ze op de agenda van de grote ver gadering als „Europese voorstellen", keurt de vergadering ze goed dan gaan zijn als „Europese aanbevelingen" naar het Comité van Ministers. Gaat men er ook daar mee akkoord dan zijn het „Eu ropese verdragen in voorbereiding", die nog door groepen ambtelijke deskundi gen moeten worden getoetst op uitvoer baarheid. Worden die deskundigen het eens over de uiteindelijke teksten dan zetten de ministers er hun paraaf on der; dan zijn het „Europese verdragen" geworden. Die verdragen moeten dan nog goedgekeurd worden door de vijf tien parlementen in de onderscheidene landen. Soms doen ze dat allemaal, soms doet alleen een deel het. Na goedkeu ring .treden zij in werking. Ziehier, verkort weergegeven, de werkwijze van de Raad van Europa. De betekenis van het lichaam kan elke le zer er gemakkelijk uit afleiden. VEEFONDS GAAT JUBILEREN Het veefonds „Ons Belang" zal op 15 juni a.s. 50 jaar bestaan hebben. Aan gezien deze dag op een zondag valt, zal de feestelijke herdenking plaats vinden op 16 juni d.a.v., aldus werd in de donderdagmiddag in hotel Holter- man gehouden jaarlijkse ledenvergade ring besloten. Deze vergadering werd voorgezeten door de heer E. Voordes, die in zijn welkomstwoord aan dit jubileum herin nerde en in een korte beschouwing over de resultaten van het afgelopen jaar constateerde, dat dit voor de boe ren in deze omgeving niet ongunstig is geweest. Door de administrateur, de heer G. J. Boks, werd vervolgens het jaarver slag uitgebracht, waaraan wij ontlenen, dat het fonds aan het einde van het jaar 169 leden telde, met 803 verze kerde runderen met een verzekerde waarde van f 368.050,—. Een lid verliet de vereniging tijdelijk, terwijl twee nieuwe leden toetraden. Er werd ter dekking van de kosten van onteigening van 10 runderen een premie geheven van 1 pet. In het brandschadefonds hadden geen onteigeningen plaats. De inkomsten bedroegen met inbegrip van het batig saldo van voorgaande ja ren f 10.196,48 en de uitgaven f 4.673,71, zodat er een batig saldo bleef van in totaal f5.522,77. Nadat door de heren A. Rattink en H. Klein Nagelvoort een gunstig rap port was uitgebracht over de gevoer de administratie, werd de heer Boks, onder dankzegging voor zijn uitstekend beheer, décharge verleend. Tot leden der nieuwe controle-com missie werden aangewezen de heren A. Rattink en J. A. Schippers. In de plaats van de heer G. W. Wol- ters gemeente Markelo werd tot bestuurslid gekozen diens zoon, de heer Joh. Wolters, terwijl de periodiek af tredende bestuursleden, de heren G. Manenschijn en M. Stam, met meerder heid van stemmen werden herkozen. Hierna had de bespreking van het 50-jarig jubileum plaats, waarbij men tot het besluit kwam dit feestelijk te herdenken, o.a. door het organiseren van een feestavondje voor de leden en hun huisgenoten. Bij de rondvraag werd door enkele leden aandrang uitgeoefend het maxi mum verzekerd bedrag per rund, dat f500,— bedraagt, enigszins te verho gen. Het desbetreffende voorstel werd bij stemming verworpen, zodat het be drag ad f500,— blijft gehandhaafd. Ned. Herv. Kerk. Holten. 10 uur Ds Ad- dink en 7 uur Ds Israël. In beide dien sten viering en dankzegging Heilig Avondmaal. Dijkerhoek. 10 uur Ds Israël. Viering en dankzegging Heilig Avondmaal. Geref. Kerk. 9.30 uur (Bed. H. Avond maal) en 2.30 uur (Bed. H. Av. en Dankzegging) Ds R. A. Hoogkamp. GEVONDEN EN VERLOREN VOORWERPEN. Inlichtingen dagelijks aan het Groeps- bureau der Rijkspolitie, Dorpsstraat 22, Holten, Tel. K 5483—352. Gevonden: 1 alpinomuts, 1 pet, 1 kin derwantje, 1 bal, 1 sjaal, 1 kinderwantje, rode kinderportemonnaie met ink., brui ne kinderportemonnaie met inh., heren handschoen (glacé). Verloren: 1 kinderportemonnaie met inh., 1 grolse want, 1 damesportemon- naie met inh., 1 gouden armband, 1 paar kinderwantjes. Geboren: Lodewijk, zv A. de Vries, woonwagenkamp. Gerrit, zv G. Hos- mar en G. A. op den Dries, H. J. Wan- sinkstraat 19. Hendrika Aleide, dv J. Lubbersen en D. Brinkman, Neerdorp 93. Arend Jan, zv J. Reinaardus en J. W. Oolbekkink (geb. te Deventer), Larenseweg 32. Maria Henrietta,* dv D. Urbansky en G. M. K. Wiesenthal, Stationsstraat 7. Aleida Johanna, dv G. J. Geessink en G. Schepers, Pastorie straat 48. BEVOLKING. Ingekomen: C. Broersma en gezin, van Terschelling naar Stationsstraat 6. M. J. Broekman ten Brink en gezin, van 's-Gravenhage naar Holterberg 69. A. J. Siebelder en gezin, van Enschede naar Look 40. Vertrokken: J. M. van Oerthel van Look 40 naar Apeldoorn. W. Mossel en gezin, van Holterberg 42 naar Lochem. H. Vincent, van Holterbroek 12 naar Zwolle. T. C. Cordie en gezin, van Look 40 naar Amsterdam. J. M. Lorij- nen en gezin, van Look 40 naar Voor burg. B. J. M. Kemper, van Espelo 9 naar Ambt Delden. J. E. Schuitert, van Neerdorp 84 naar Voorst. A. Meerman, van Molenbelterweg 7 naar Delft. GESLAAGD VOOR MANNEQUIN Onze plaatsgenote, mej. Joh. Wan- sink, slaagde te Almelo voor het diplo ma mannequin. ENTERSE ZIEKTE Bij de slachting van varkens zijn de laatste dagen weer gevallen van de z.g. Enterse ziekte geconstateerd. Varkens van de heren J. Kruimelaar en A. J. Roeterdink werden o.a. geheel afge keurd. Gelukkig voor de betrokkenen waren zij verzekerd. EEN JAAR VRIJGESTELD Aan de dienstplichtige der lichting 1958, G. D. W. Brinks, Beuseberg 149, is een jaar vrijstelling van de dienst plicht verleend wegens persoonlijke onmisbaarheid. VERKIEZING AMBTSDRAGER HERV. KERK Voor de verkiezing van een ouder ling-kerkvoogd in de vacature wegens het bedanken van de heer J. Sinnema, zal, naar Hervormd Holten" mede deelt, op 23 januari a.s. in „Irene" een gemeente-avond worden gehouden. De kerkeraad heeft als dubbeltal op gesteld de heren D. J. Bulsink, Look 62a en A. Teeselink, Beuseberg 51 (al- phabetisch). VERJAARDAGSFONDS De busjes van het door de Ned. Herv. Gemeente alhier gestichte verjaardags fonds hebben over 1957 een bedrag van ruim f 1000,— opgeleverd. De groot ste en de kleinste inhoud van de busjes bedroeg resp. f 41,42 en f 1,43. Er moe ten nog enkele busjes worden inge leverd, hetgeen geschieden kan bij de kerkvoogd, de heer J. H. Bosschers. Officiële publicaties HERHAALDE PLAATSING. AANGIFTE HONDENBELASTING '58. Houders van honden in de zin van de verordening op de heffing van honden belasting worden verzocht voor het jaar 1958 daarvan aangifte te doen vóór 1 maart a.s. op dinsdag- en don derdagvoormiddagen ter gemeente-secre tarie (afd. financiën: boven). Betaling der belasting dient gelijktij dig te geschieden. De aandacht wordt daarbij gevestigd op de volgende bepalingen: le onder het verlaagde tarief vallen enkel honden, uitsluitend gehouden ten dienste van de landbouw of enig bedrijf van nijverheid of ter bewa king van gebouwen of erven; 2e zij, die in de loop van het jaar houder van één of meer honden wor den of zij wier hond in de loop van het jaar een bestemming krijgt, niet genoemd onder le, zijn verplicht binnen 14 dagen aangifte te doen ter gemeente-secretarie 3e in geval van verzuim van tijdige aangifte of ingeval van 'n foutieve aangifte kan, ongeacht de mogelijk heid van strafvervolging, de aan slag worden verviervoudigd. Holten, 3 januari 1958. Burgemeester en Wethouders van Holten, W. H. ENKLAAR, burgemeester. W. BEIJERS, wnd. secretaris. VUURWAPENWET 1919. Met het oog op de afloop van de gel digheidsduur van de aan belangheb benden verleende bizondere machti ging ingevolge de vuurwapenwet 1919, verzoek ik hen dringend deze machti ging vóór woensdag 22 januari e.k. ter gemeente-secretarie in te leveren. Desgewenst kan de geldigheidsduur worden verlengd. De aandacht wordt er op gevestigd, dat bij niet-tijdige verlenging van de machtiging, wegens 't onbevoegd voor handen hebben van een vuurwapen, een strafvervolging moet worden ingesteld. Holten, 17 januari 1958i Het Hoofd van Plaatselijke Politie, W. H. ENKLAAR. Twee onbekende en ongrijpbare pro blemen bedreigen de mens, althans dat meent hjj. Het ene vraagteken is het atoomtijdperk, dat voor ons ligt en dat meestal meer in de vorm van een drei gende paddestoelgedaante in onze her senen rondspookt dan in de verschij ning van auto's en motoren, die lopen zonder benzine of van verwarmings installaties zonder kolen of stookolie. Het staat wel als een paal boven wa ter, dat wij met het atoom en zijn ze geningen veel meer en op veel groter schaal kennis zullen maken dan met zijn vloek, al was het alleen maar hier om dat de mens de paddestoelwolk van de atoombommen slechts één of enkele malen kan waarnemen, omdat zij de vernietiging van het mensdom betekent, nadat 'n klein aantal „padde stoelen" op serieuze wijze boven de be woonde wereld hebben gestaan. Laten we ons daarom alleen liever bezig hou den met de aangename wijze van het atoomvraagstuk. Het andere mysterieuze vraagteken zit opgesloten in het woord automati seren. Ook dit voelt men als een be dreiging van zijn bestaan, omdat men alleen maar vage verhalen heeft ge hoord over het uitschakelen van men sen door machines en omdat men zich nimmer of onvoldoende verdiept heeft in de zeer opgewekte zijde, die ook deze „boeman" heeft. Zo oud als de mechanisatie. Misschien gaf ons de vakantie gele genheid een eenvoudig boekje over het grote technische en economische vraag stuk der automatisering te lezen. We zullen dan spoedig ontdekken, dat het proces al zo oud is als de mechanisatie en dat de automatte er eigenlijk het verlengstuk van is. Bij mechanisatie gaan we handenarbeid door een machi ne vervangen. Pessimisten zullen ons tegenwerpen, dat het hier alleen nog gaat om werk waar niet bij gedacht behoeft te wor den. Bij automatisering wordt ook de denkarbeid door de machine overgeno men, evenals de controle. De „gedach ten" van een machine zijn echter nooit scheppend. Ze draait altijd een bekend wijsje af of ze blijft steeds heen en weer lopen in hetzelfde gedachtenstraat- je. Iedereen heeft van ver of nabij de automatisering in werking gezien, want we kennen allen de automaat voor si garetten of versnaperingen. Hier werpt men een bepaald munstuk in, dat door de automaat wordt gecontroleerd. Het apparaat stoot immers een verkeerde munt naar buiten. Daarna wordt men door de automaat bediend op dezelfde wijze als bij verkoop over een toon bank. Het angstaanjagende zit nu in de perfectie van de voortgeschreden tech niek, die gehele produktieprocessen ge automatiseerd heeft. Leven of dood. Bijna klassiek kan men het voorbeeld noemen van de geautomatiseerde auto industrie. Voorheen gmg het motorblok door ongeveer 700 paar handen voordat het gereed stond voor de aflevering. Het grote aantal arbeiders vormde een levende lopende band. Thans geeft die band slechts een dood beeld. Het blok legt evengoed nog een lange weg af. Men kan zeggen, dat het nu door een aantal machines rolt, die op vernuf tige wijze aan elkaar zijn gekoppeld. Er zijn nu nog maar enkele paren men senhanden aan de schakelaars nodig om dat blok gereed te maken. De bijna 700 handelingen zijn overgenomen door ma chines. De pessimist zegt nu, dat honderden mensen overbodig worden. De realist ziet echter twee enorme voordelen. In ue eerste plaats werkt de lopende band regelmatiger, zodat het aantal fouten geringer is. Bij de geperfektioneerde lopende band van mensenhanden werd er nog één motorblok per 1000 afge keurd. Dit aantal is nu verminderd tot één op een half miljoen. Het tempo is opgevoerd tot een produktie van 1000 per uur. Het tweede voordeel ligt in de prijs verlaging van dat motorblok. Voorheen kon alleen de beter gesitueerde dit ko pen. Thans kan men spreken van een produktie voor de grote massa. En wie even doordenkt, zal het geen nadeel vinden, dat die honderden paren men senhanden met meer nodig zijn voor de lopende band. Zij zullen ander werk kunnen doen, d.w.z. op een andere wij ze hun bijdrage kunnen leveren aan de vermeerdering van de volkswelvaart. Economische voordelen. De omschakeling van duizenden naar een andere werkkring betekent stellig een probleem, dat echter van tijdelijke aard is, niet onoplosbaar en bovendien onvermijdelijk. Want niemand zal zo zot zijn om te eisen, dat een produktie met mensenhanden, die vier of vijfmaal zo duur is als de geautomatiseerde, zal worden gehandhaafd. Het voorgaande is een „eenvoudig" voorbeeld van autonomie. In de V.S. heeft men reeds een cementfabriek in werking, die zonder aanraking van men senhanden tweehonderd kubieke meter cement kan vervaardigen in.... 1500 ver schillende varianten, al naar gelang de klant dit wenst. Wij kunnen in dit ver band wijzen op de in ons land werkza me reken- en administratiemachmes, die per dag duizenden kwitanties uitre kenen voor ontelbare klanten van elek triciteitsbedrijven en andere kolossen. Het probleem van de automatisering ligt niet in het technische, maar in het Kan onze gulden het aan? Het nadeel is echter veel tragischer. Het geweldige gebrek aan kapitaal in economische vlak. De techniek is de economie en de daaraan verbonden so ciale vragen ver voorgesneld. Men kan reeds, zo hebben deskundigen uitgere kend, 10 procent van de bestaande pro duktie vol-automatisch vervaardigen. Dit betekent op zichzelf reeds een aan zienlijke beperking van de angst, dat er in de toekomst voor eenvoudige werkers geen plaats meer zou zijn. Maar voor de automatisering van die tien procent is het benodigde geld nog lang niet bijeen. Dit is deels een voor deel, want hiermee is zeker gesteld, dat ook de mogelijke automatisering slechts zeer langzaam kan worden uitgevoerd, het bedrijfsleven remt de automati satie zo zeer, dat een algemeen aan vaard welvaartsprodukt van de moderne tijd, als de vakantie, waarvan wij allen zo genieten, erdoor in gevaar kan wor den gebracht. Want het samengaan van het automatisatie en het atomische pro bleem schept grote gevaren van een achterop rakende industrie. Slechts die bedrijfstakken zullen in het eenwordende Europa een eerste viool spelen, die de modernste en goed koopste produktie hebben. Wanneer wij blijven voortgaan met het afromen der winsten van bedrijven voor de staat via hoge belastingheffing, wanneer wij blij ven dreigen met onteigening en bezits- spreiding, dan zullen wij nimmer vol doende besparingen kunnen maken. Wanneer wij volharden in 't verkrach ten van onze gulden middels inflatie, dan zullen wij nimmer voldoende be sparingen willen maken. Dan raken wij als natie achterop in de economische achtervolgingsrit op de ver voor lig gende techniek. Dan zullen misschien onze kinderen aan verouderde machi nes blijven werken, terwijl buurvol- ken (men lette op de Duitsers!) ons stukken vóór zijn in het genieten van meer comfort en meer vrije tijd. Daar om is de strijd tegen een nog hoger be lastingtarief ons aller strijd. En daarom moeten onze nationale kosten omlaag en de produktie gestimuleerd. Dr. Hermes. Premier Boelganin van de Sowjet-Unie heeft in nieuwe brieven aan de regerings hoofden van 19 landen, waaronder alle leden van de NAVO, voorgesteld binnen twee tot drie maanden een conferentie van leidende staatslieden op hoog niveau te beleggen. Als mogelijke plaats van samenkomst wordt Genève genoemd. Onder meer zou gespro ken kunnen worden over de onmiddellijke stopzetting van kernproeven voor de duur van twee tot drie jaar. Radio-Moskou, die een samenvatting van de inhoud der brieven geeft, noemt o.a. de volgende punten. De mogelijkheden van een akkoord ter voorkoming van een plotselinge aanval en ter vaststelling van internationale controle zijn nog niet uitgeput. In dit verband stelt de Sowje-regering voor, dat men spreekt over de inrichting van controle-posten in spoorwegknooppunten, havens en op auto wegen, alsmede over de instelling van een zone van 800 km voor fotografie uit de lucht aan beide zijden van de lijn die tegenover elkaar staande militaire groepen in Europa scheidt. Het sluiten van een niet-aanvalsverdrag BOELGANIN tussen de landen van de NAVO en het ver drag van Warschau, of zelfs het sluiten van tweezijdige niet- aanvalsverdragen tussen de leden der beide groepen, zou een geweldige invloed ten gunste van een internationale ontspanning uitoefenen. Tot de te bespreken onderwerpen zou ook moeten behoren het Poolse voorstel voor een atoom vrije zone in Midden-Europa. Duitsland. De Sowjet-regering stelt voor, dat de be trokken staten, waaronder beide delen van Duitsland, overeenkomen dat op het Duitse grondgebied die maatregelen, waarover on middellijke overeenstemming mogelijk is, aan een uitgebreider controle worden onder worpen. De Sowj et-regering beveelt voorts aan een vermindering van de sterkte der buiten landse troepen in Duitsland en de andere landen van de NAVO en in de landen van het Verdrag van Warschau. Ook de oplossing van de problemen in het Midden-Oosten is dringend, aldus de Sow- j et-premier. De Sowjet-regering verklaart, dat zij geen bezwaar zal maken tegen een beperkter con ferentie, indien de westelijke mogendheden niet met de door haar voorgestelde omvang akkoord gaan. Boelganin verklaarde zich echter tegen een bijeenkomst van ministers van buitenlandse zaken, waar men in NAVO- kringen voorstander van is.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1958 | | pagina 3