mw>
Nederland helpt de Soedan (2)
Klaproosdag 1957
NEZIFO
Fa. E. WONNINK
Hallo - Hier - Harry
Oilde-slager Harry Oazan
AANBESTEDING
l©sgr@nd
AANBESTEDING
III
Drogisterij ,DE WIEL'
PRIJSUITREIKING
F0KVEEDAG
KOLKMAN
ËHIÊMI aLJÊÊ
Se teekemst
klopt
Spaarbank te
Holten
r-~
IC
He! „Halmpje"
van de week!
Nljverdaise Drukkerij
Jan Wiggers - Kolweg 17 - Tel. 356
een
rnde
1-0
(3)
(3)
(2)
(3)
(6)
l de
de
DANKBETUIGING.
ierbij zeggen wij allen
irtelijk dank voor de
Ie blijken van belang-
elling, ondervonden bij
is huwelijk.
T. VOORDES
G. VOORDES-OTTER
aalte, nov. 1957
Monumentenstraat 52.
DANKBETUIGING
oor de vele blijken van
langstelling en mede
ven, die wij van fami-
buren, vrienden en
ikenden hebben ontvan-
sn tijdens de ziekte en
:t overlijden van onze
eve Man, Vader en
rootvader
ALBERT KLEIN
VELDERMAN
etuigen wij onze op-
echte dank.
n 't bijzonder danken wij
Ie Weled. Zeer Geleerde
[eer Dr. J. P. Nagelhout
oor zijn zorgvuldige be-
andeling en zuster T. C.
Groeneveld voor haar
efdevolle verpleging.
Uit aller naam,
fed. G. Klein Velderman-
Jansen
[olten, 1 nov. 1957
Dorpsstraat 13
GEVRAAGD:
FLINKE JONGEN
of MEISJE
voor lichte werkzaamhe
den in de bakkerij.
Zij, die enigszins met ad
ministratie bekend zijn,
genieten de voorkeur.
Centrale Bakkerij
„DE HALM".
GEVRAAGD:
NET DAGMEISJE
Mevr. TEN BOS,
[el. 382, Holterberg 61.
BIEDT ZICH AAN
NET MEISJE
uim 20 jaar, voor halve
hele dagen,
al. Adm. Holt. Nieuws-
lad, Kolweg 19, Holten.
NOG EVEN GEDULD!
leer binnenkort zijn wij
a de gelegenheid om ook
iverdag rijlessen te geven
!rk. Autorijschool
jarenseweg 45
teuseberg 58
Jongeman (22 jaar) zag
zich gaarne geplaatst als
CHAUFFEUR of bijrijder
In bezit van rijbewijzen
B-C-D en E. Adres:
Neerdorp 78, Holten.
aan de deur en niemand
weet wat hij brengen zal,
voorspoed of tegenslag.
Als het tegenslag is, zorg
er dan voor dat U over
een tegoed kunt beschik
ken bij de
ORANJESTRAAT 31
Geopend elke woensdag
van 9.30—12.30.
Burgemeester en Wethouders van HOLTEN zijn
voornemens om op donderdag 14 november 1957
des morgens om .11 uur in het gemeentehuis te
Holten in het openbaar aan te besteden:
HET BOUWEN VAN ZES WONINGEN,
in twee percelen, t.w.:
Perceel I: de hoofdbouw;
Perceel II: het glas-, schilder- en behangwerk
van deze woningen.
Bestek en tekeningen zijn tegen betaling van
7.50 verkrijgbaar op het kantoor van de gem.-
architect of worden na ontvangst van een post
wissel groot 8.toegezonden.
Restitutie op de dag van aanbesteding 5.
GEVRAAGD:
grote en kleine
percelen.
Tel. K 8380-8924
TE KOOP
TOOM BESTE BIGGEN
bij G. W. NIJLAND
Holterbroek 74, Holten.
DE LEKKERSTE half-
zware shag in de beste
verpakking is Niemeijer
SAMSON- Altijd vers en
soepel door de moderne
plastic tabakszak. Dank
zij de grote ruimte handig
om uit te rollen en geen
draadje verlies. Vraag
voortaan Niemeijer
SAMSON halfzware shag.
Verzekering tegen
Ziekenhuis- en
Dokterskosten
Inlichtingen bij het
Algem. Ziekenfonds,
Larenseweg 3
Telefoon K 5483-224
Op donderdag 14 november a.s., des v.m. 11 uur,
zal door ondergetekenden in Café-Restaurant Hol-
terman, Dorpsstraat 8 te Holten, namens de heer
J. M. Metzger, behoudens goedkeuring overheids
instanties, overeenkomstig het „Aanbestedings
reglement W.B." worden aanbesteed:
Perceel I: Het timmer- en metselwerk, betreffende
herbouw Café-Restaurant ,,'t Lösse Hoes"
te Holten.
Perceel II: Het loodgieterswerk daarvan.
Perceel III: De elektrische installatie daarvan.
Bestek en tekeningen P. No. 358 zijn verkrijg
baar (zo lang de voorraad strekt) ten kantore van
ondergetekenden te Holten a 12.50 (franco per
post 13.en worden bij volledige en onge
schonden inlevering a 10.per stel direct na
de aanbesteding teruggenomen.
De inschrijvers moeten bestekhouders zijn.
Architectenbureau
L. C. v. d. BOVENKAMP
M. v. GUILIK
Holten
TE KOOP
DRACHTIG VARKEN
Afst. Leonardus van Coe-
verden, le worp, spoedig
a. d. t., en
4 ZWARE BIGGEN
J. Brinks, Beuseberg 149
TE KOOP
6 BESTE BIGGEN
H. RIETBERG
Holterbroek 73.
EEN
É;:v OVERALL
Wegens verbouwing wordt onze zaak
met ingang van dinsdag 5 november a.s.
verplaatst naar de overkant: Oranjestraat 15.
Zij zal op die datum de gehele dag
gesloten zijn.
In de week van
4 t.m. 9 november a.s.
250 gram SPECULAAS
voor 60 cent
Beleefd aanbevelend,
CENTRALE BAKKERIJ
„BE HALM"
Telef. 469
Ulilimiil!Ii!li:ii!llitllUlüini!il!UiUhmimiilI!!Ull!IllUilllIll!]lliliiUilllllllllllUlliDJimililimilIll[liUill!lliimm
Alle deelnemers en belangstellenden worden
uitgenodigd voor de te houden vergadering
op maandag 4 november a.s.
's av. 8 uur in Café Kalfsterman.
Tevens vertoning FILMOPNAME
door de heer P. G. Dijkstra.
De Fokveedag-commissie.
Vanaf a.s. dinsdag:
500 gram KLAPSTUK 1.95
500 gram KLAPSTUK (met been) 1.50
500 gram HACHEEVLEES 1.85
(met zakje kruiden)
Woensdag en donderdag:
GEHAKTDAG per 500 gram 1.65
Vrijdag en zaterdag:
750 gram RUNDERROLLADE 3.45
500 gram VET GEZOUTEN SPEK 1.00
Voor de boterham:
100 gram GEKOOKTE HAM 55
100 gram ROLLADE 55
VOOR VOORDEEL EN VERFIJNDE
KWALITEIT NAAR
TELEFOON 372
Voor AL UW DRUKWERK
AGENT
IS ER VOOR DEZE ZWARTE
KINDERTJES TOEKOMST?
,,Er gebeurt in de wereld meer dan
in zeven dorpen", zeiden onze voor
ouders. Het was een wijs woord in een
tijd, waarin voor de meeste mensen de
wereld niet veel groter was dan hun
eigen dorp of stad, of de streek daar
omheen. Het is nog steeds een wijs
woord, nu „onze wereld" een veel gro-
;er oppervlak beslaat. Wij reizen van
iet ene land naar het andere in dezelf
de tijd, die onze grootouders nodig had
den om van het ene dorp naar het an
dere te komen. En kranten en tijd
schriften, film, radio en televisie bren
gen berichten en verhalen uit de ge
hele wereld, in woord en beeld, in onze
huiskamers. In deze herfstweken wordt
•an ons, Nederlanders, met extra veel
ïadruk gevraagd, onze blik eens wat
pérder te richten dan onze naaste om
geving. Eens wat verder te kijken, over
de grenzen van ons eigen land, over de
grenzen van Europa heen, naar andere
leien van de wereldbol. Onze aandacht
wordt op het ogenblik gevraagd voor de
mderontwikkelde gebieden. Dat is een
letrekkelijk nieuwe uitdrukking. Maar
)ok nieuwe uitdrukkingen slijten snel
af. Wat is eigenlijk een onderontwik
keld gebied?
HET LAND DER ZWARTEN.
Wij willen U een ogenblik in gedach-
ien meenemen naar zo'n achtergebleven
stuk van de wereld- Er is keus genoeg
ip de wereldkaart. Maar laten we het
liet zo heel ver van huis zoeken. Vijf-
luizend kilometer bijvoorbeeld, dat is
in onze dagen beslist niet veel. Vijfdui
zend kilometer: één dag vliegen van ons
:leine landje aan de Noordzee, over de
esneeuwde Alpen, langs de achterkant
!an de laars van Italië, over het oude
Griekenland en de blauwe Middelland
se Zee en dwars over de woestijnen van
Hgypte naar de Soedan. „Bilad as Soe-
ian", land der zwarten, zo noemden de
Arabieren eeuwen geleden dit land ten
zuiden van de woestijn, toen ze ont
dekt hadden, dat er mensen woonden,
zwarte mensen. Als ge in Khartoum uit
iet vliegtuig stapt, controleren zwarte
leambten uw paspoort en uw intening-
>ewijs. Want niemand mag dit land bin-
ïen als hij niet ingeët is tegen pokken
;n cholera. Een zwarte taxi-chauffeur
irengt U naar het hotel. Zwarte be
kenden dragen uw koffers en wijzen U
xw kamers. Zwarte kellners bedienen
tl in de grote eetzaal.
Dit is de hoofdstad van het land der
zwarten. Een hoofdstad met een druk-
jebruikt vliegveld en een spoorlijn.
Met een prachtige universiteit en zie
kenhuizen. Met bankgebouwen en bios-
:open, met waterleiding en electriciteit,
net een tramlijn en heel veel taxi's op
le geasfalteerde straten. Hier zetelt ook
le regering; bijna twee jaren geleden
werd de Soedan zelfstandig. In hun de
partementen ontmoet ge de verschillen
de ministers: ontwikkelde mannen, be
rekend voor hun zware taak. Op him
bureaux liggen de papieren hoog op-
Ge hoort er onophoudelijk
telefoons rinkelen en schrijfmachines
ratelen. Er is wat dat betreft weinig
verschil tussen een Nederlands en een
Soedanees regeringsgebouw.
Khartoum is een vrij moderne hoofd
stad, waarin een aan comfört gewende
Europeaan, als hij tenminste de enorme
hitte verdragen kan, het met wat goede
wil best een hele tijd kan uithouden.
Maar ge behoeft, bij wijze van spreken,
maar één stap buiten de stad te zetten
om te ondekken, dat al dit moderne
slechts een heel dun laagje vernis is
over een geweldig stuk primitief Afri
kaans leven. Het asfalt gaat na 'n paar
kilometer al over in zandige woestijn-
paden. Met de trein en de binnenland
se luchtlijnen komt ge niet ver in de
enorme uitgestrektheid van dit land. En
er zijn massa's plaatsen, die ge niet per
telefoon kunt bereiken.
ALLEEN DE STERK STEN
Eén stap buiten de stad: bijv. per
tram of per taxi want wandelen laat
de oktoberhitte beslist niet toe over
één van de Nijlbruggen naar de an-
dei'e kant van het water, naar Omdur-
man, een groter stad dan Khartoum
zelf, maar volkomen onberoerd noor de
Europese invloeden, die op Khartoum
hun stempel drukten. Een inheemse
stad met witte huisjes en drukke markt
pleintjes en rommelige winkelstraatjes,,
waar ge U een paar uur kunt onder
dompelen in .de sfeer van de Arabische
wereld. Ge kunt er in hun kleine werk
plaatsjes de kunstenaars aan 't werk
zien, die uit ivoor of ebbenhout prach
tige figuren snijden. En de leerbewer-
kers, die krokodillen- en hagedissen-
huiden verwerken tot damestassen. En
zilversmeden, die met primitieve mid
delen fraaie figuren maken in doosjes
en op armbanden. En in de winkeltjes
kunt ge een bod doen op souvenirs en
meteen ondervinden hoe deze mensen
het handelen in het bloed zit.
Achter deze romantische handelswijk
van de stad liggen de gewone woon
buurten en daar is van romantiek geen
spoor te bekennen. Daar wonen duizen
den gezinnen in bouwvallige huisjes
zonder of vrijwel zonder meubilair. In
die donkere krotten speelt zich het da
gelijks leven af, een leven, dat naar on
ze begrippen weinig menselijks heeft.
Daar worden kinderen geboren, daar
slijt de Soedanese vrouw, die zich vol
gens de Mohammedaanse leer niet in 't
openbaar mag vertonen, haar dagen
met zorgen voor haar gezin. In de scha
duw van de huizen spelen de kinderen
in het stof. Het zijn vriendelijke goed
lachse kinderen, maar schamel gekleed
en ongewassen en voor een groot deel
ondervoed. En zeker niet voldoende be
schermd tegen de gevaren, die de ge
zondheid hier doorlopend bedreigen. Er
sterven hier veel jonge kinderen; alleen
de sterksten worden groot. En welke
toekomst wacht hun dan?
BEDELENDE HANDJES.
Wat zal er over twintig jaar gewor
den zijn van de jongetjes, die bij de
kamelenmarkt in Omdurman zich om
de taxi verdrongen om zich als gids aan
te bieden? Ge hebt bij die kamelen-
markt helemaal geen gicls nodig. Want
de taxichauffeur rijdt U tot bij de in
gang van het grote stoffige terrein, dat
met een lage muur omgeven is. Maar
de jongetjes staan er al te wachten. En
jaag die stumperds nu maar eens weg.
Zij blijven aan uw zijde als ge langs de
kamelen wandelt, die in groepjes van
vier of vijf bij elkaar in het hete zand
liggen. En naast de schepen van de
woestijn, in de schaduw van 't lemen
muurtje, zitten de kooplui, óók al lui
op de grond, te wachten op een koper
met wie zij de eindeloze ceremonie van
het loven en bieden kunnen beginnen.
De kleine Soedaneesjes wijzen U met
hun stokjes de mooiste exemplaren van
de markt. Zij poseren desgewenst als
ge een foto wilt maken. Hun grote don
kere ogen zijn geen ogenblik van^U af.
En als ge dan tenslotte uw portemon-
naie pakt om die kindertjes voor hun
diensten te belonen, dan steken plotse
ling een heleboel vuile handjes zich
naar voren en ontstaat er om U heen.
een enorm gedrang. Daar staat ge dan,
oog in oog met de armoede van een
primitief volk. Zwarte hongerige kin
dergezichtjes staren U smekend aan.
Vieze vettige handjes wijzen bedelend
naar uw portemonnaie. Wat kunt ge
doen? Ge deelt piasters uit tot ge er niet
meer hebt. Het is op de keper be
schouwd een zinloos gebaar. Het is o
zo gemakkelijk, je met een handjevol
kleingeld af te maken van andermans
armoede. En het is zo verleidelijk dan
nog te denken dat je een goed werk
gedaan hebt. Maar deze kinderen zijn
natuurlijk niet echt geholpen met wat-
dubbeltjes, die over een halfuurtje wel
versnoept zullen zijn. Er is maar één
manier orn deze kinderen werkelijk te
helpen en dat is: ervoor zorgen, dat ze
de kans krijgen op een betere toekomst.
Dat kunt ge niet in uw eentje, daar bij
de kamelenmarkt van Omdurman. Dat
kan wél als in ons eigen land en in de
andere beschaafde landen van de we
reld miljoenen mensen hun dubbeltjes
en gulden samenbrengen tot een groot
fonds,waaruit ontwikkelingsplannen
voor de achtergebleven gebieden gefi
nancierd kunnen worden.
NEDERLANDS VOORBEELD.
Nederland is op het ogenblik bezig
de rest van de wereld een voorbeeld te
geven. Onze Nederlandse Organisatie
voor Internationale Bijstand, de NOVIB,
probeert het Nederlandse volk warm te
krijgen voor de gedachte dat wij, die
in ons kleine landje 'n zekere welvaart
genieten, de plicht hebben ook eens de
handen uit de mouwen en in de beurs
te steken voor miljoenen medemensen,
die een leven lijden, dat eigenlijk nog
maar weinig menselijks heeft. De NO
VIB heeft uit de lange reeks van on
derontwikkelde gebieden de Soedan ge
kozen om daar, bij wijze van proef en bij
wijze van voorbeeld, een positieve bij
drage te leveren tot een menswaardi
ger bestaan voor enkele duizenden Soe-
danezen. Steeds groter wordt 't aantal
landgenoten, dat zich bereid verklaart
voor dit doel regelmatig een offer te
brengen van 1 van hun inkomen.
Maar ook een bijdrage inééns is uiter
aard welkom. De gironummers zijn
100.200 of 645.300 van NOVIB,
's-Gravenhage.
Toen op 5 mei 1945 het westen van
Nederland werd bevrijd en drie dagen
daarna het laatste schot in Europa was
verklonken, bleven meer dan dertig
duizend gealliëerde soldaten in ons
land achter. Het waren de gesneuvel
den, die met hun leven de dure prijs
voor onze vrijheid betaalden en in onze
bodem werden begraven.
Zij hadden de dood ontmoet toen hun
vliegtuigen werden neergeschoten of
waren gevallen in de moeizame strijd
tussen september 1944 en mei 1945,
toen ons land stukje bij beetje werd
bevrijd. Hun lichamen werden ter aar
de besteld op meer dan driehonderd
kerkhoven. Er zijn er waar zij rusten
met vele duizenden. U vindt ze ook
alleen met slechts enkele van hun ka
meraden op Nederlandse burgerbe
graafplaatsen. Zij kwamen uit Enge
land en Canada, Nieuw-Zeeland en Z.
Afrika, Frankrijk en Polen en vele an
dere landen.
Toen op die 5e mei de vlaggen breed
uitwaaiden boven een zwaar geschon
den, maar vrij land, toen er voedsel
werd aangevoerd en voor 't eerst weer
ons volkslied weerklonk, op die onver
getelijke dag werd er in dertigduizend
gezinnen in het buitenland ook aan Ne
derland gedacht.
Kort daarna kwamen de eerste brie
ven al binnen van de vaders en moe
ders, de weduwen en kinderen der ge
sneuvelden. Zij vroegen om inlichtin
gen over hun dood, over de plaats waar
zij werden begraven. Enkele schreven
dat zij zo spoedig mogelijk naar Neder
land zouden komen. Anderen vroegen
of zij een foto konden krijgen van zijn
graf, omdat het toch wel nooit moge
lijk zou zijn dit zelf te komen zien.
Voor deze laatste groep werd het
Nederlands Oorlogsgraven Comité op
gericht, dat, elk jaar ook straks weer
in de week van 2 tot 9 november de
Klaprooscollecte houdt. Deze inzame
ling is het bewijs van onze nationale
dank aan hen, die voor onze vrijheid
het leven lieten. Henzelf kunnen wij
deze niet meer betonen, maar wel aan
hen, die zij achterlieten, bij wie hun
laatste gedachten zijn geweest.
Want uit de opbrengst van de Klap
rooscollecte zijn sedert de bevrijding
al meer dan 15.000 vaders, moeders,
weduwen en kinderen naar Nederland
gekomen om een graf te bezoeken. Zelf
hadden zij dit nooit kunnen betalen;
daartoe ontbraken hen de middelen.
Maar zij waren de gast van het Neder
landse Volk, dat door de gift aan de
Klaprooscollecte hen hiertoe in staat
stelde. Hun reis werd geregeld en be
taald, er werd voor gratis logies ge
zorgd en in ons land stonden hun bege
leiders klaar om hen in hun eigen taal
toe te spreken en hen te begeleiden
naar dat plekje grond in onze bodem,
waar zoveel dierbaars van hen achter
bleef.
En na elke tocht komen er weer de
stapels brieven op het kantoor van het
Nederlands Oorlogsgraven Comité in
Amsterdam. Brieven, die schrijnender
dan de meest realistische beschrijving
het rauwe leed van de oorlog verhalen,
maar die ook een monument zijn van
de ontroerende dank van die mensen
aan het Nederlandse Volk, dat de liefste
wens van zovelen in vervulling deed
gaan.
Van de Klaprooscollecte, die straks
wordt gehouden, hangt het af of het
Nederlands Oorlogsgravèn Comité weer
andere nabestaanden kan uitnodigen
om te komen. Tienduizenden wachten
nog, op.... ja, eigenlijk op ons: op
onze gift als ons straks de bus wordt
voorgehouden, op de paar uur vrije tijd
die we willen geven om te heipen met
collecteren.
Deze collecte wordt in onze gemeen
te verzorgd door leden van de sport
verenigingen HVC en Bato in de week
van 4 tot en met 9 november a.s. ter
wijl de officiële Klaproosdag op zater
dag 9 [november valt.
Is het nog nodig U te zeggen, dat
cok Holten de plicht heeft het hart te
laten spreken? Stille dank zal Uw be
loning zijn.
DANK DER NABESTAANDEN.
Deze nabestaanden we vertelden
het U reeds worden door het Neder
lands Oorlogsgraven Comité geholpen,
omdat zij dit zelf niet kunnen bekosti
gen. Maar zij willen zo graag iets te
rugdoen aan het Nederlandse volk. Via
hun vereniging „The British Legion"
zullen zij Nederlandse nabestaan
den van in Engeland begraven oorlogs
slachtoffers uitnodigen hun gast te zijn.
Enkele weken geleden is de eerste
Nederlandse groep op deze wijze in
Engeland geweest. En omdat elk jaar
opnieuw de collectanten met hun bus
sen de schakel vormen tussen het Ne
derlandse Volk en de nabestaanden,
zullen ook nu weer twee en twintig
collectanten door loting worden aange
wezen om volgend jaar hun vacantie in
Engeland door te brengen, als gast van
die dankbare mensen, die de reis en
het verblijf voor hun rekening nemen.
Freek van der Meer.