J Waf anderen er van zeggen Jeugdgemeenteraad sprak over de problemen van de jeugd op zondag Hoe „de vriendschap over de wereldu uitgedragen werd De Hervorming in Holten y se 556 BURGERLIJKE STAND AGENDA ^o. 43. Jaargang 9. ZATERDAG 26 OCTOBER 1957 Verschijnt elke zaterdag HOLTENS NIEUWSBLAD De abonnementsprijs van dii blad bedraagt f 1.35 p. kwartaal I De jeugdgemeenteraad kwam zaterdag- avond voor de derde maal bijeen sedert zijn oprichting. Er bestond grote belang stelling voor deze samenkomst van het plaatselijke jeugdpaiiement. Niet alleen van de zijde van de politiek geïnteres seerde jongeren. Ook tal van ouderen, waaronder verschillende raadsleden, had den een plaatsje in de raadszaal gevon den. De jeugdraad kwam in dezelfde sa menstelling bijeen, alleen het burgemees- ter-voorzitterschap, dat bij toerbeurt door een der politieke partijen zal woe lden vervuld, en het secretariaat hadden een wijziging ondergaan. Deze keer was de beurt aan de Partij van de Arbeid om een voorzitter aan te wijzen en men Ihad de voormalige voorzitter van de J.D.G., de heer -I. Ph. Kater, bereid ge vonden deze taak op zich te nemen. Het secretariaat werd vervuld door Mej. Joh. Wansink. In zijn openingswoord zei Jaap Kater te hopen op ernst en humor hij de debat ten. Hij prees zijn voorganger, de heer Fokke, die het de vorige keer zo goed had gedaan en zeide, dat het hem opge vallen was, dat bij de vorige aankondi ging van de agenda door een krant ge schreven was van een zeker perfectio nisme, terwijl er nu aan de voorstellen iets zou haperen. Hij wilde wel erkennen, dat het ingekomen verzoek van de ver eniging X om toestemming voor 'n open bare voorstelling op zondagavond tot de competentie van de burgemeester be hoort, maar men had dit punt op de agenda geplaatst om zodoende de me ning van de jongeren eens te kunnen horen, hoewel 'het anderzijds wellicht beter op een discussie-avond zou kunnen worden besproken. Dit punt en het voorstel tot stichting en instandhouding van een Dorpshuis behoorden wel tot de onderwerpen met een,., voor Holten belangrijke principiële achtergrond. Bij de discussies bleek wel, hoe sterk ook de jonge mensen, welke zich op confessionele basis politiek ge organiseerd hebben, met name de c.h. en a.r., ijveren voor de handhaving van de zondagsrust en de nakoming der ker kelijke plichten. Zij achtten het geven van openbare uitvoeringen op zondag avond een belemmering van het kerk bezoek met* name voor de twijfelaars, en in strijd met de zondagsheiliging. Zelfs de instuif, welke als kerkewerk moet worden aangemerkt, moet als een nood oplossing worden gezien. Hiermede tracht men iets van de sfeer van het ouderlijk huis terug te geven. Feitelijk behoren de jonge mensen bij de ouders thuis. Door de voorzitter en de leden van de linkerzijde werd daartegen aange voerd, dat uit deze instuif reeds blijkt, dat er wel degelijk behoefte is aan ont spanning. Een dezer leden achtte het met het doorbrengen van de zondagavond in Holten maar zeer droevig gesteld. De jeugd laat zich op zekere leeftijd door de ouders niet meer leiden en dan is een juiste ontspanning te verkiezen boven mil het geslenter bij de O.A.D. Door een an il der lid werd er nog op gewezen, welke enorme veranderingen zich in de laatste 50 jaar hebben voorgedaan met betrek king tot het naar de kerk gaan. Het werd een langdurige gedachtenwisseling. Tot een bepaalde uitspraak is men uiter aard niet gekomen. Over de noodzaak van een dorpshuis bestond, zij het op verschillende gron den, grote eenstemmigheid. Voor Holten bestaat daaraan volgens de jeugdraad geen behoefte. Men was het met de meerderheid van het college van ,b. en w. eens, dat de twee kerkelijke zalen, wel ke door grote offervaardigheid tot stand zijn gekomen, in moeilijkheden zouden kunnen geraken. Hetzelfde geldt voor de particuliere zalen. Dat bijna alle zalen een bepaalde kleur hebben, zoals door de minderheid in het pre-advies wordt op gemerkt, werd door de meeste leden niet onderschreven. In de praktijk zijn er wei moeilijkheden met het gebruik van de zalen. Nadat nog was opgemerkt, dat ook de procedure in het voorstel niet goed uit de doeken was gedaan, werd het voor stel met algemene stemmen verworpen. De jeugdraad sprak zich verder nog uit voor de aanleg van een sportveld en de onteigening van grond. Er deden zich hier geen principiële verschillen voor. Beide voorstellen werden met algemene stemmen aanvaard. Het is wel moeilijk punten te vinden, die in dat opzicht stof tot discussie opleveren. Aan het slot van de vergadering heeft de voorzitter dank gebracht aan allen, die aan de voorbereiding en het welsla gen van deze bijeenkomst hebben mede gewerkt, in het bijzonder aan Johanna Wansink en aan de burgemeester, dat deze er weder in heeft toegestemd de raadzaal daarvoor te gebruiken. Uitgave van de Stichting „Holtena Nieuwsblad" te Holten. Telet K Sé»-* - S.ti Adv.-prijs1—15 m.m. (d contantf 2.Iedere m.m. meer f 0.01 S39 seerde jongelui, welke de jeugdgemeen teraad organiseren - feitelijk dienen alle jonge mensen daar belangstelling voor te hebben toch geloven wij, dat zij daar mede niet op de goede weg zijn en dat deze derde bijeenkomst geen onverdeeld succes genoemd kan worden. Men kan van jonge mensen moeilijk verwachten, dat zij reeds routine in de politiek bezitten en alle problemen onder de knie hebben, maar zij moeten zich toch wel hoeden voor al te grote oppervlak kigheid. Daarvoor komt men toch juist bijeen, om de problemen te bestuderen. Met een oppervlakkige behandeling daar van is men niet gebaat. Zo heeft men ten aanzien van het ver zoek van de vereniging X om toestem ming voor een openbare voorstelling op zondagavond wel begrepen, dat. de beslis sing op dit verzoek tot de competentie van de burgemeester behoort en men heeft er wat wij overigens wel begrij pen wel over gediscussieerd. Niemand heeft zich echter afgevraagd op welke gronden een dergelijk verzoek afgewe zen zou kunnen worden en toch vormt dit een niet te verwaarlozen kant van deze zaak. De stichting van een dorpshuis heeft men wel zeer van de materiële zijde be naderd. Dat hierin b.v. belangrijke mo gelijkheden liggen als ontmoetingspunt van jonge mensen in onze sterk verdeel de gemeenschap hebben wij niet horen noemen. De sfeer in de raadszaal voor deze vergaderingen is zeer gewaardeerd, doch dan zal men zich er voor moeten hoe den, dat deze bijeenkomsten geen opper vlakkig spel worden, welke om der wille van de gezelligheid worden gehouden. Wij blijven bij ons reeds eerder uitge sproken standpunt, dat tal van zaken beter in een discussie-bijeenkomst kunnen worden behandeld, waar meer jonge men sen aan kunnen deelnemen. Verscheidene ballonnetjes gesig naleerd. Op 5 oktober had de actie „Vriend schap over de wereld", uitgaande van de drie zondagsscholen in de gemeente Holten, plaats. In ons vorig nummer meldden we reeds, dat 4 ballonnetjes, waaronder één in Spanje, gevonden bleken te zijn. Deze week kwamen er opnieuw via de Ned. Zondagsschoolver eniging verschillende berichten binnen. Hier volgen de namen van de gelukki gen, met daarachter de vindplaats: Minie Bronsvoort Lokkerbol Toosje Gjaltema Horstel Jan Kevelam Lengerich bij Munster. Joke Israël Schöllkrippen Johanna Hofman Kreis Büren Herman Oolbekkink Marburg in Hessen. Allard van Bruggen Froschhau- sen in Hessen. Alie Klein Velderman Ecken- hagen bij Keulen. Albert Nijland Offenbach bij Frankfort. Gerrit Markvoort (Dijkerhoek) Neueenkirchen in Westfalen. Bertha Ebrecht (Dijkerhoek) Freising in Zuid-Beieren. Gerrit Vlogtman (Dijkerhoek) Bielefeld in Westfalen. Dinie Reilink (Dijkerhoek) Dinkelbühl in Midden-Beieren. Hennie Achterkamp Bösserden bij Menden. Wim Koopman Gieszen in Hessen. Jan A Stegeman bij Wiesbaden in Nassau. Bertha Scholten bij Kamen in Westfalen. Mans Klein Velderman Hölling- hofen. Wim van der Maat Departe ment Isere in Frankrijk. Mans Klein Velderman, die met nog een kameraad op 5' oktober van half 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Hoewel wij waardering hebben voor de initiatieven van de politiek geïnteres- Het Deventer Dagblad schreef over de jongste zitting van de jeugdgemeen teraad: „VREEMD SPEL" De Holtense jeugdgemeenteraad be leefde zaterdagavond zijn derde zitting, maar een onverdeeld succes werd ook deze bijeenkomst niet, omdat de onder werpen gekozen waren uit de soort, die meer in een discussieclub thuis ho ren. Bovendien stak men bij de bespre kingen (bewust of onbewust) de draak met al die regels, waaraan de echte ge meenteraad zich bij haar werk heeft te houden. Het is logisch, dat men van de jongelui, die waardig gevonden werden, om op te treden als "een verjongde uit gave van de eigeplijke gemeenteraad, niet die kennis van zaken mag verwach ten als de gekozen vertegenwoordigers van de Holtense bevolkirig. Maar de meest elementaire regels, waaraan iede re gemeenteraad zich heeft te houden, mag men toch wel eerbiedigen. De Hol tense initiatiefnemers zullen er goed aan doen voor tot een vierde vergadering van het plaatselijke jeugdparlement wordt besloten zich terdege te bezinnen of men met de jeugdgemeenteraad eigenlijk wel op de goede weg is. Voor het overgrote deel zitten rond de vergadertafel jongelui van een uitge sproken politieke richting. Hun politieke interesse zou eigenlijk een waarborg mogen zijn, dat zij iets weten en tege lijk iets begrijpen van de inrichting van de Nederlandse staat en haar bestuurs organen. De zitting van de Holtense jeugdgemeenteraad van zaterdagavond demonstreerde echter 'n bijzonder groot gemis aan enige kennis van wat de raad is en wat dés raads is. Nu heeft ons onderwijs niet bepaald de naam, dat het de jongeren zo erg veel praktische kennis meegeeft. Maar dat ontheft intussen de leden van de Hol tense jeugdraad niet van de plicht eni ge kennis op te doen over staatsinrich ting. In het bijzonder van de gemeente raad. De Holtense initiatiefnemers zul len er bij de stichting van de jeugdraad toch ook van uitgegaan zijn, dat hun initiatief zou kunnen bijdragen tot een grotere belangstelling bij de jeugd voor de arbeid van het gemeentebestuur. De wijze, waarop men nu gemeenteraadje speelt, geeft de jongeren, die in vrij grote getale de publieke tribune bezet ten, echter een volkomen verkeerd beeld over wat een gemeenteraad tot taak heeft. De zitting van zaterdagavond de valueerde de overigens prijzenswaardige instelling die een jeugdraad kan zijn tot zo maar een debatkringetje, dat leed onder een kleurtjescomplex. Daaraan of ferde men belangrijke spelregels, waar aan een gemeenteraad en een college van burgemeester en wethouders zich te houden hebben, op. Men liet een ver zoek van een vereniging om op zondag avond een uitvoering te mogen geven doodleuk onderwerp van gedachtenwis seling worden, hoewel volgens de regel slechts de burgemeester in deze bevoegd is een besluit te nemen. Bij die bespre king ging men bovendien nog tornen aan een van de grondrechten van iedere Nederlander; de vrijheid van vereniging en vergadering, door zich uit te spreken voor een toneelcensuur. De burgemees ter zorgde voorts alleen nog voor een staatkundige noviteit door een minder- heidsvoorstel op de agenda te plaatsen. Het betrof de stichting van een dorps huis, ook alweer uit kleurtjesoverwegin gen, door de burgemeester voorgestaan, maar door de wethouders bestreden. Geboren: Hendrik Herman, zv D. J. Bronsvoort en C. T. Teeselink, Rijssen- seweg 10. Johannes Jacobus, zv H. Brands en M. Dienaar, Boschkamps- straat 12. Hendrik, zv J. Wegstapel en M. Aaftink, Neerdorp la. Ondertrouwd: W. H. Vincent, 29 jr. en J. Hofman, 23 jr., beiden te Holten. Gehuwd: J. Kieftenbelt, 29 jr., Gors- sel en T. Huzen, 22 jr., Holten. Overleden: D. W. Pakkert, 50 jaar, ev G. de Groot, Holterberg 73. J. M. Nijland, 11 jr., dv B. J. Nijland en M. Paalman, Espelo 60. BEVOLKING: Ingekomen: T. C. Cordie en gezin van Bandung naar Holterberg 42. S. F. van Hee en gezin van Djakarta n. Holterberg 26. J. N. van Eldik en ge zin van Bandung naar Holterberg 26. D. I. Kops en gezin van Djakarta naar Holterberg 42. T. Wennekes en gezin van Semarang naar Look 40. W. F. Slee en gezin van Semarang n. Holterberg 26. C. J. H. Geus en gez. van Surabaja naar Look 19. G. H. van Braam en gezin van Semarang n. Look 19. J. Ramsche en gezin van Djakarta naar Look 19. E. Heynis en gezin van Djatinegara naar Look 19. J. Hulshof, ev C. Dijkstra en gezin v. Emmen naar Schoolstraat 5. J. PI. Brinkman van Diepenveen naar Dij kerhoek 72. R. S. van Breukelen en gezin van Arnhem naar Look 40. Vertrokken: J. G. Dibbets en gezin van Look 40 naar Vroomshoop. M. J. Hoefsmit en gezin van Look 92 n. Amsterdam. K. H. W. Stenebome en gezin van Holterberg 42 naar Hengelo (O.). S. F. van Hee en gezin van Hol terberg 26 naar Epe. G. Otter van Schoolstraat 9 n. Raalte. C. J. Geus en gezin van Look 19 naar Epe. negen tot drie uur ballonnen had ge vuld met waterstofgas, liet voor de grap ook een ballonnetje op. Leuk, dat de zijne gevonden werd. Enkele plaatsen in bovengenoemde lijst waren aan de hand van een vrij uitgebreid namenregister nog niet te vinden, te weten de no.'s 1, 2, 4, 5, 14, 17 en 18, zodat alle afstanden tot Hol ten niet te geven zijn. Berichten over bovenvermelde ballonnetjes kwamen via de zondagsschoolkinderen binnen bij de heer B. H. Brouwer, leider der plaatselijke zondagsschool. Van de wel bekende plaatsen ligt in Duitsland Freising het verst weg, na melijk 600 km van Holten, maar de ballon van Wim van der Maat won het van de andere. Deze werd gevon den door Burfin Eugène te Montgaudet Solegmieu-Trept (Isere). De Isere is een zijrivier van de Rhöne. De ballon kwam terecht in de buurt van Lyon en Grenoble, dat is ongeveer 800 km van hier. Vermoedelijk is deze samenge- reisd met de ballon van Jan Brouwer, die verder over de Pyreneeën zweefde tot Toledo. SCHUTTERS KUNNEN HUN HART OPHALEN Nu het seizoen met de lange avonden is aangebroken gaat de schietvereni ging „De Eendracht" weer oefenen op de buks. De oefeningsavonden worden op maandag gehouden en beginnen op maandag 28 oktober a.s. des avonds 7.30 uur in Amicitia. Nieuwe leden kunnen thans nog worden aangenomen, omdat men van het begin af tegen elkaar kan kampen en gemiddelden kunnen worden vastgesteld. GEVONDEN EN VERLOREN VOORWERPEN Gevonden: ronde tabaksdoos, plastic hoes, armbandje, foxhond komen aanlo pen, plastic emmer, wit kindertasje, he ren portemonnaie. Verloren: een linker glacé-herenhand schoen, bruine kinderportemonnaie, rij bewijs, kentekenbewijs, belastingkaart en inschrijvingsbewijs, vulpen, ketting van bromfiets, 3 rood-bonte pinken weg gelopen. Zaterdagmiddag 26 okt., in gebouw „Ire ne". Opvoering van het sprookje „Klaas Klouteraar" door de jeugd- toneelgroep „C.O.C." voor de kinde ren van de leden van het C.N.V. Zaterdag 26 okt., 8 uur: Dansen in hotel G. Müller. Zaterdag 26 okt.Feestelijke bijeenkomst leden Alg. Bouwbedrijfsbond met hun dames in zaal J. Maats, met medewer king van de humorist J. Bril. Maandag 28 okt., half acht, in Reho- both, voor de ouders: „Voor wie is uw kind bestemd?", door Ds. J. C. van Eizenga van Zwolle. Maandag 28 okt.: Aanvang van de oefe ningsavonden der Schietvereniging „De Eendracht", 7.30 uur, in Amicitia (zie adv.). Dinsdag 29 okt.: Ledenvergadering van de Holtense Handelsvereniging, 8 uur precies. Dinsdag 29 okt., 7.30 uur: Vergadering Hervormde Vrouwenvereniging Dijker hoek in gebouw „Bethanië". Woensdag 30 okt.: Forumavond van Jong Holten en de B.D.V. in hotel „De Klei ne Viaduct" van de heer G. Müller, 8 uur (zie adv.). Zaterdag 2 no v.: Verwerpen krenten brood en speculaas, Bakkerij Hart suiker, van 7.3011 uur 's avonds. Maandag 4 nov., 7.30 uur, gebouw „Ire ne": Propaganda-avond Chr. Nat. Vak verbond. Woensdag 6 nov. (Dankdag), 7.30 uur: Uitvoering Holtens Gemengd Koor en Kinderkoren in zaal Amicitia. Woensdag 6 nov. (Dankdag)Uitvoering van O.C.H. in Irene (zie adv.). Dinsdag 12 nov.: Propaganda- en film avond van de A.N.W.B. Aanvang 8 u. Zaterdag 16 nov.: Uitvoering van de to neelgroep „Studio" met het blijspel „Slag om Diana" in Amicitia. Woensdag 20 nov.: Jaarvergadering IJsclub „De Noordpool". WEER TERUG IN HET VADERLAND Vrijdagmiddag zijn weer in ons vader land teruggekeerd *de heer H. Hulsman en echtgenote en de heer H. Lande- weerd, die na een verblijf van enkele maanden bij hun kinderen in Canada, met een grote K.L.M.-vogel op Schip hol z-ijn geland. Daar wachtte hen een groot aantal .familieleden en een zeer hartelijk weerzien. Hopelijk zijn wij in de gelegenheid de lezers nog eens iets te vertellen van hun trip naar Canada. Telken jare op 31 oktober worden op vele plaatsen in de lande zowel kerke lijke als interkerkelijke samenkomsten belegd, waarin de kerkhervorming her dacht wordt. In deze herdenkingsdien sten pleegt men doorgaans de beteke nis te belichten, welke de reformatie in ons land heeft gehad in en buiten de kerk. Daarenboven is menig artikel in de pers van kerk en wereld aan dit onderwerp gewijd. Het is dan ook niet onze bedoeling het aantal artikelen met nog één te vermeerderen. Ditmaal wil len wij de lezers enige mededelingen doen over de reformatie in Holten. Reeds op 3 januari 1851 klaagt Hen- 'ricus Verheiden, cameraar van 't ka pittel van Deventer, dat hij te Holten de tienden niet kan innen vanwege de aanwezigheid van soldaten en ruiters. In 1951 veroverde prins Maurits de stad Deventer en bracht haar weer aan Staatse zijde. Evenals op andere plaat sen in de Verenigde Nederlandse gewes ten werd de gereformeerde godsdienst in deze stad de alleen heersende. Hier na vatte men de reformatie van het platteland in het oog. Daarbij werd veel tegenstand ondervonden, aangezien het platteland nog geheel in handen was van de vijand. Zes jaar na de val van Deventer vond er een ommekeer plaats. Twente werd van de vijanden bevrijd. Voor de classis Deventer was nu het ogenblik aangebroken haar activiteit te ontplooien in de onder haar ressor terende gemeenten. Daartoe behoorde ook Holten. De parochie van Holten was een dochter van die te Rijssen, waar de heilige Dionysius patroon was. Volgens J. de Graaf, schrijver van het boekje „Uit het archief der marke van Holten", bestaat de mogelijkheid, dat deze heilige ook de patroon van Holten is geweest, omdat de naam van de pa troon der kerk te Holten ontbreekt. De Holtense kerk moest aan de predikant te Rijssen jaarlijks een „uytganck" be talen van „een mudde rogge ende een mudde garste". Johannes Smit werd bij provisie aan gesteld tot predikant te Holten en te Markelo. De pastoor en de kerkmeesters te Holten werden bij de magistraat ont boden om over het onderhoud van Smit te spreken. De pastoor, genaamd Her man Bushof, legde 15 juli 1598 aan de kerkeraad de getuigenis af „van sijn ehelicker copulatie met sijn huysvrouw" door Daniël Swave," predikant te Gees teren en verzocht tot de gemeente te worden toegelaten. Hij werd daarop, na zijn geloof openlijk bekend te heb ben, in de consistorie tot lidmaat aange nomen en vervolgens des zondags tot de tafel des Heeren toegelaten. De^ classis examineerde hem, waarna hij één jaar Holten heeft gediend en toen Olst als standplaats kreeg. De pastoor van Olst hield de loop van het evangelie sterk tegen. Hij dreigde de eenvoudigen, die de gereformeerde prediking beluister den, met „de verdoemenisse ende anders". Ter vervanging van de ontslagen pas toors moest de classis omzien naar man nen, die de gereformeerde religie wa ren toegedaan. Eén van de pastoors, die hun congé gekregen hadden, betuigde op 20 april 1602 voor de classis zijn in stemming met de reformatie. Het was Johannes Ketteler te Holten. In de daar op volgende synode onderwierp hij zich aan een examen, waarna hij als predi kant werd aangenomen. Holten wilde hem gaarne behouden. Hoewel Ketteler nog tot 1604 predikant te Holten is ge weest, heeft de Graaf hem merkwaar dig genoeg niet opgenomen in de pre dikantenlij st, als bijlage bij bovenge noemd boekje gevoegd. Ketteler's plaats werd in 1604 ingenomen door Christo- phorus Hallein. De classis zorgde met hulp van de overheid voor een behoor lijk onderhoud der predikanten. Dit was ook wel nodig, want de kerk van Hol ten kon daarvoor niet alleen zorg dra gen, aangezien haar inkomen nauwelijks 200.bedroeg. De predikant J. Rhe- demannus, die Holten diende van 1607 tot 1627, moest in 1610 zelfs in 'n on dicht huis wonen. Aan de reformatie, welke zich inmid dels snel had uitgebreid, werd in 1605 door Spinola tijdelijk paal en perk ge steld. Twente kwam grotendeels weer in Spaanse handen. Vele predikanten o.m. ook Hallein van Holten, namen de wijk naar Deventer en werden daar als hulppredikers aangesteld. Na de vlucht van Hallein zijn de Katholieken twee jaar met grote ijver werkzaam geweest om het katholieke geloof stevig in hoofd en hart der bevolking te prenten. In 1607 kwam de reeds genoemde Rhedemannus naar Holten. Vanaf die tijd deed de hervorming te Holten ge staag haar werk. De voorziening in de bediening des Woords stonds steeds op de voorgrond. De classis trad echter ook meermalen op, als het belang van de gereformeerde religie daarmede was gediend. Kerkelijke personen, als school meesters /en kosters, wier doen en laten op de gemeente van invloed was, ge droegen zich wel eens in strijd met de reformatie. De magistraat van Deven ter kreeg het verzoek de koster te Hol ten af te zetten en in zijn plaats te be noemen een koster.-schoolmeester „die religion thoegedaen". De classis heeft met een en ander ge- .daan, wat zij in het belang der gerefor meerde godsdienst nodig achtte. Mogen deze enkele mededelingen, welke wij grotendeels ontleenden aan een geschrift van dr. J. C. van Slee, een bescheiden bijdrage vormen om onze lezers een blik te geven in de reforma tie te Holten. W. O.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1957 | | pagina 1