CANADA BOEK Met vakantie naar Nieuw kabinet is gereed Liberalen weer in oppositie Holtens raadhuis een halve eeuw oud Blij! meester -J VAN HET BINNENHOF listeren was het vijftig jaar geleden, het tegenwoordige gemeentehuis in (aat |ruik genomen werd. Voordien was zetel van het openbaar bestuur van jjlten gevestigd in een pand, staande aal ede Dorpsstraat niet ver van het spoor- gviaduct, dat daartoe gehuurd werd een particulier. Op 1 januari 1907 igde de huur van dit gebouw, dat liddels te klein geworden was om nog ger huisvesting te kunnen bieden koti, het zich steeds uitbreidende be- J ursapparaat. Bovendien moest de ge- ente een te groot bedrag uittrekken )r het onderhoud van het zeer oude neentehuis. En last but not least was „rjlten één van de weinige gemeenten, kort lke nog niet over een eigen gemeente- js beschikten. Deze drie factoren in bijzonder zijn voor het gemeentebe- ur aanleiding geweest een plan te jen ontwerpen voor de bouw van een en raadhuis. leeds op 20 december 1900 besloot de t vri id opdracht te geven tot het doen at teikopen op een publieke veiling van strook grond, gelegen in het dorp, grootte van ongeveer acht are. Deze ind was tevoren eigendom van de er Auke Bontekoe, commies ter secre- ie van Deventer, later benoemd tot 0 rgemeester van Bathmen. Ter verga- "ursl EPS van 14 Januari 1901 deelde de )uwe nmalige burgemeester, mr. D. J. A. •on van Harinxma thoe Slooten, aan raad mede, dat het gelukt was de nodigde grond in eigendom te verkrij- daarjn. Hij had er behoefte aan de gemeen- L* met dit feit te complimenteren, om- t de kosten van aankoop en over- acht slechts f679.in totaal bedroe- .j n. Aangezien het kassaldo niet toe- 1 "pe- ikend was om er deze aankoop mee kunnen financieren moest een lening an d curst Is be r V; cut cu: is na 'O ere r nit op d >P zulle LUK t vr ;r in mid even o, b Arn sera wel *ronc tfada snelian msei x lilen be ld Uhonfd' .e, dii ihud over odza t we vust vr adigc jeno lede emeran f 500.worden aangegaan. Is d De aanbesteding van de bouw van het meentehuis vond plaats op 1 februari 06, 's middags om één uur, nadat om L,iuur de „aanwijzing" had plaats ge- Snden. Het werk, dat uitgevoerd is on- architectuur van de heren De Her- en Hellendoorn uit Hengelo (Ov.), Öran-erd gegund aan de aannemer L. Foks, -eneens te Hengelo. In zijn artikel Jijfers spreken", opgenomen in Hol- ;us :;ns Nieuwsblad van 4 februari 1956, von4eft de tegenwoordige gemeente-secre- ris, de heer G. J. Langenbarg, reeds edegedeeld, dat de kosten van bouw i inrichting f 8446,30 hebben bedragen. Op 12 oktober 1906, ook op een vrij- xver ag, 's namiddags om vijf uur, kwam vaieraad in openbare vergadering bijeen xlaatmhet nieuwe gemeentehuis officieel in abruik te nemen. In het betreffende 1( otulenboek vond ik een verslag, dat toe aar vorm en inhoud ongetwijfeld be- Algetemd geweest is voor opneming in één iden f ordei meer nieuwsbladen. Het luidt als volgt: Voor de E LANDBOUWRADIORUBRIEK OP 15 OKTOBER 1956. i de radiorubriek van het Ministerie Landbouw, Visserij en Voedselvoor- ing zal op maandag 15 oktober a.s. reportage worden gegeven onder de ,Wat doen we tegen waterover- Daarbij zal o.m. een bezoek worden ebracht aan twee bedrijven in West- r Iverijssel. De erg, uitzending zal worden besloten met praatje van ir. J. A. M. van Stuiven- rijkslandbouwconsulent in Keste- over de aanstaande rooiactie. Stemt op 15 oktober a.s. uw toestel avonds om 19.45 uur af op Hilver- m II. INKUILEN VAN SMJMAIS EN KORRELMAIS. Nu de ruwvoedei-positie van vele ge- nengde bedrijven ernstig geleden heeft loor de slechte zomer, verdient het vol- ;n dlen4e aandacht: Snijmaïs levert bij goed inkuilen een litstekend wintervoer. Om de beste kwa- Ledc iteit en grootste opbrengst te krijgen r s het zaak de deegrijpheid van de kor- 'els af te wachten. Eerder kuilen is al- een raadzaam als het gewas door stik- itofgebrek (veel gele en verdorrende Raderen) of nachtvorstschade aan kwali teit verlic „Holten, 12 oktober. Heden werd al hier het nieuwe gemeentehuis in gebruik genomen. Daartoe was des namiddags te 5 uur een openbare raadsvergadering belegd, waarbij het publiek tevens ge legenheid werd gegeven het gebouw in wendig te bezichtigen. De vergadering werd met een inleidend woord geopend door de bui'gemeester, de heer K. Ga lenkamp, die daarbij wees op het grote voorrecht, dat de gemeente Holten zich thans kan verheugen in een eigen ge meentehuis. Een woord van welverdien de dank werd tevens gebracht aan de heer Hellendoorn, onder wiens archi tectuur dit gebouw is opgetrokken, aan de aannemer, de heer Foks, en aan de heer Wissink voor de nette aflevering van het ameublement. Spreker hoopte, dat in dit nette, sierlijke gebouw onder 's-Heren zegen vele nuttige besluiten mogen worden genomen tot heil der gemeente. Ook de beide wethouders H. Kalfsterman en J. Rietberg, alsmede het raadslid J. A. Wansink D.Jzn., spra ken in gelijke zin. Het publiek was in ruime mate tegenwoordig, terwijl het Holter Fanfax'e-corps mede van zijn tegenwoordigheid blijk gaf. Op voorstel van de voorzitter werd besloten een tele gram te .zenden aan mr. D. J. A. baron van Harinxma thoe Slooten, burgemees ter van 's-Graveland, die tot de bouw van dit gemeentehuis de eerste stoot heeft gegeven door aankoop van de grond in het jaar 1901." Behalve door middel van deze aan tekeningen in het notulenboek is het feit der ingebruikneming aan de verge telheid ontrukt door plaatsing van een tweetal gedenkstenen ter weerszijden van de hoofdingang van het raadhuis. Hierop zijn de volgende namen gegra veerd: K. Galenkamp, burgemeester-secretaris. H. Kalfstex'man, wethouder. J. Rietberg, wethouder. Hs. Sandvoort H.Jzn., raadslid. W. Stevens B.Wzn., raadslid. E. Teeselink J.Azn., raadslid. J. A. Wansink D.Jzn., raadslid. E. Wegstapel J.Azn., raadslid. Voor hen, die daarin belang stellen, zij nog vermeld, dat H. Kalfsterman de vader was van mevrouw de weduwe W. Holterman-Kalfsterman; J. Rietberg was de grootvader van het huidige ï-aadslid met dezelfde naam; Hs. Sandvoort was de vader van mevrouw J. M. Sprokke- reef-Sandvoort; W. Stevens was de grootvader van H. Stevens (Maotman), Beuseberg 118; E. Teeselink was de vader van de tegenwoordige wethouder M. Teeselink; J. A. Wansink was een oom van het thans zitting hebbende raadslid D. J. Wansink; en E. Wegsta pel was de vader van de huidige wet houder J. Wegstapel. W. O. ONDERZOEK MOGELIJKHEDEN INTENSIVERING LANDBOUW VOORLICHTING. De directeur-generaal van de landbouw heeft, te rekenen van 1 juni 1956, de hoofdingenieur bij de Voorlichtingsdienst ten behoeve van de landbouw, de heer ir. P. R. Bouman te Axel, ontheven van de leiding van het rijkslandbouwconsulent- schap voor Zeeuws-Vlaanderen en hem belast met. een onderzoek naar de moge lijkheden om het intensiveren van de voorlichting door middel van een zwaar dere bezetting met middelbare en even tueel lagere krachten, waarvan de kosten niet ten laste van het Rijk kunnen worden gebracht, zoveel mogelijk te be vorderen en naar de wijze(n), waarop dit het beste zou kunnen geschieden. :it verliest. Goed hakselen of kneuzen, dus machi- r ^naal kuilen, is een vei-eiste om een goede )der.Silage te krij§en- Verder is goed men ingen, stevig aantrappen en direct zwaar deklasten (minstens één meter onbezakte grond) nodig om de kwaliteit te behou den. Waar de behoefte aan ruwvoeder groot is, kan het verstandig zijn ook korrelmaïs in te kuilen. De kwaliteit van het kuil- voer zal dan wellicht nog beter zijn dan van de, meestal dichter gezaaide, snij- maïsgewassen. Bovendien oogst men het gehele gewas dan in een goed vervoe- derbare vorm en niet alleen de korrel. Zolang de planten fris groen zijn, is de maïs nog uitstekend geschikt voor dit doel. Het inkuilen van een gewas korrel maïs, dat te laat dreigt te rijpen, is bo- va?vendien een middel om de bezwaren van de late rijping te ontwijken. an°' Voor de oogst en verdere bijzonder- n 'heden raadplege men de Voorlichtings dienst en Vlugschrift voor de Landbouw erd|n°' 57 „Snijmaïs". die! elei r d; over Uw zenuwen. Neem idif» Hijnhardt's Zenuwtabletten AFSCHOT-AANVRAGEN VOOR REEWILD (SEIZOEN 1957). Het Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvooi'ziening maakt bekend, dat aanvraagfoi'mulieren voor afschot van reewild in het jaar 1957tot 25 okto ber 1956 kunnen worden aangevraagd bij de Afdeling Wild- en Vogelschade en Jacht, Bezuidenhoutseweg 215 te 's-Gra- venhage. De for-mulieren moeten nauwkeurig ingevuld vóór 10 November 1956 aan genoemd adres worden geretourneerd. III RIJSSEN. BLOEDPL ASM A-CAMPAGNE VAN HET NED. ROODE KRUIS Maandag- en dinsdagavond had in 't Parkgebouw weer de bloedplasma- campagne van het Ned. Roode Kruis plaats. De toeloop was de eei-ste avond vrij goed en toen ook Holten verscheen, was het gedurende korte tijd vrij druk. Al spoedig verminderde dit echter en vóór half tien was de laatste donor geholpen. Rijssen leverde 153 deelne mers. Holten verscheen slechts met 24 personen, terwijl nog 5 mensen uit En ter en 3 [uit Wierden hun belangstelling toonden. Gezien dat het de grote na- jaarsmarkt was, toonde 't bestuur zich over dit aantal van 185 stuks niet on tevreden. Wie echter de volgende avond een stormloop verwacht had, werd da nig teleurgesteld. Slechts 110 Rijssena- ren vei'schenen, Wierden stuui'de er 51 en ook uit Enter, dat a.s. maandag ver wacht wordt, kwamen nog 3 deelne mers. Hiermede werd een aantal be reikt van 164 stuks. Daar bijna 600 per sonen uit Rijssen zich hebben opgege ven, hoopt men voor a.s. maandag op een grote toeloop. VEILIG VERKEER. Er mag niet ingehaald worden op de linkerrijbaan voor of op een kruising of splitsing van wegen. Een bezoek aan de negerhut van „Oom Tom". Het belangrijkste element van een vakantie in Canada is voor degelnen, die daar hun familie bezoeken, onge twijfeld het weerzien van hen met wie zij bloedverwant zijn. Hoewel ook voor ons het familiebe zoek het hoofddoel van onze vakantie was en dit geheel aan onze hoogge spannen verwachting heeft beantwoord, zullen we in het raam van deze repor tage hierover niet meer spreken. Uiter aard interesseren dergelijke persoonlij ke belevenissen de lezers weinig en bovendien laat de vreugde van het el kaar weerzien na een afwezigheid van enkele jaren zich beter beleven dan be schrijven. We zitten dus thans in Sarnia. Dit ligt 10 graden zuidelijker dan Ne derland en dat kun je best merken ook. We profiteren volop van de heerlijk koesterende zon. Op deze eerste mor gen na onze nachtelijkè aankomst doen we het maar wat kalmpjes aan en ge nieten van de weldadige rust en het heerlijke klimaat, dat we al onze land genoten in het vaderland op dit mo ment hartelijk toewensen. Intussen valt ons de eigenaardige hui zenbouw hier op. Bijna alle woningen zijn van hout opgetrokken. Ze zijn niet groot. Doorgaans slechts één verdie ping op een basement, d.i. een grote kelderruimte, die onder het gehele huis doorloopt. Hierin staat de ketel voor de centrale verwarming. Men heeft hier in bijna elk huis het hetelucht-systeem. Geen radiatoren dus. maar roosters in de vloeren en wanden, waardoor 's winters de warme lucht in de verschil lende vertrekken binnenstroomt. Dit basement wordt ook gebruikt als berg ruimte en soms in de zomer als slaapruimte voor de kinderen, omdat het er heerlijk koel is. De meeste huizen hebben één woon vertrek en een keukenkamer, één bad kamer en enkele slaapkamers. Opmer kelijk is dat men in slaapkamers geen wastafels aantreft. De hele familie moet voor de dagelijkse toiletverzor ging afwisselend gebruik maken van de badkamer. Sarnia is het type van een doorsnee. Canadese plaats, voorzover wij die ge zien hebben. De stad is in enkele jaren tijds meer dan verdrievoudigd in haar inwonerstal. Dat komt doordat zich hier in de oorlog zeer belangrijke industrie- en hebben gevestigd, w.o. drie grote olieindustrieën, 'n chemische industrie en de Polymer Corpoi-ation, de groot ste fabriek voor synthetische rubber ter wereld. Deze laatste fabriek heeft een capaciteit van meer dan 200 mil joen pond rubber per jaar, afgezien van de bijprodulcten die worden ver vaardigd. Deze industrieën hebben dui zenden arbeiders aangetrokken, waax-- door de snelle groei van de stad wordt verklaard. Die snelle groei kan men ook in de plaats zelf waarnemen. De stad heeft een „oude" kern, d.w.z. woningen en winkels, die enkele tien tallen jaren oud zijn, en verder is het practisch alles nieuwbouw. Lange rech te straten, met aan weerszijden de in de meeste gevallen houten wo ningen, waarvan de wanden soms over kleed zijn met asbestplaten, waarin de figuren van gemetselde steen zijn in geperst, zodat het oppervlakkig de in druk geeft, dat men met een gemet seld huis heeft te doen. We kunnen niet zeggen, dat de wijze van bebouwing ons erg bekoort. Er zit niet veel lijn in; men vindt allerlei ty pe woningen kris-kras door elkaar en daardoor geeft dit een disharmonische aanblik. In Canada kent men blijkbaar niet de z.g. schoonheidscommissie, die beoordeelt of het type woning, dat men wil bouwen,*wel harmonieert met de andere woningen in dezelfde straat. Geen bloemen, wèl televisie-an tennes. Wanneer we zo door de uitgestrekte buitenwijken van Sarnia wandelen een gevaarlijke onderneming, want de Canadese wegen en straten zijn er niet op berekend, dat er ook nog mensen leven, die zich niet met een auto, maar te voet of per rijwiel voortbewegen valt ons op, dat men bij de woning bouw een ruim gebruik maakt van de grond. Bij elk huis behoort meestal 'n hele lap grond, maar men doet er niet veel mee. De welverzorgde bloemrijke tuintjes, die we in ons land zo graag zien, hebben we hier node gemist. Slechts hier en daar zagen we een bed met bloemen en dan kan men er meest al zeker van zijn, dat hier Nederlandse immigranten wonen. Inplaats van bloe men in de tuin heeft men een hoge te levisie-antenne op het dak. Straat na straat, huis na huis, een onafzienbaar bos. Fraai lijkt dat niet. Het is een teken van eenvormigheid, welke we in de woningen zelf ook heb ben aangetroffen, b.v. ten opzichte van de inrichting. De televisie beleeft hier haar hoog tij. Bijna iedereen beschikt over een te levisie-toestel, waarop men van 's mor gens 6 tot 's nachts 2 of 3 uur niet minder dan 5 verschillende uitzendin gen kan zien en horen. Het voert te ver om in dit verbandi over de aard der uitzendingen te schrij ven. We hebben heel goede cultu reel verantwoorde uitzendingen ge zien, doch ook wel met een bedenke lijk karakter, vooral ten opzichte van de opgroeiende jeugd. Practisch elk programmapunt wordt één of meerma len onderbroken door reklame voor merkartikelen enz. De televisie is hier evenals de radio op commerciële leest geschoeid en hierdoor is er vaak een zekere wedijver tussen de stations om maar een zo sensationeel mogelijk programma aan de kijkers te bieden. Er zijn echter ook wel actuele repor tages. Zo zagen we o.m. president Eisen hower aankomen in San Francisco en optreden voor de conventie der Re publikeinen, waar hij opnieuw kandi daat werd gesteld voor het president schap. Dat was een indrukwekkend en interessant schouwspel. Land van tegenstellingen. Canada is een land van tegenstellin gen. Als natie is het nog zeer jong en dat kan men op velerlei wijzen zien, maar geologisch gesproken behoren sommige delen van het land tot het oudst be kende deel van de aardbodem. Men vindt er de hypermoderne ge bouwen in de grote steden, de eenvou dige woningen der Indianen in hun re servaten en de sneeuwhutten der Eski mo's in de afgelegen poolstreken. De laatste hebben we niet gezien, want zover voerde ons de reis door Canada niet, maar wel zijn we door de reser vaten der Indianen gereden. De Indianen vormen de oorspronke lijke bevolking van Canada en als zo danig worden zij door het gouverne ment beschermd en in ere gehouden. Zij hebben verscheidene onvervreemd bare rechten in hun reservaten, waar hun stamhoofden nog een grote zeg genschap hebben. Het spreekt tot de verbeelding van de Europeaan als hij een Indiaans reservaat binnenrijdt. Hij verwacht spoedig geconfronteerd te worden met z'n roodbruine medemen sen, getooid met kleurrijke veren in hun gitzwarte haren en krijgshaftig uitgedost met prae-historische strijd middelen. In feite is het bezoeken van een In- dianenereservaat echter maar een vrij nuchtere geschiedenis. De Indiaan is n.l. geheel gemoderniseerd. Hij kleedt' zich op westerse wijze, rookt zijn si garetje inplaats van de befaamde „vre despijp" en rijdt in een moderne „car" in stee van op 'n vurig ros. Vaak wer ken de Indianen in de fabrieken, doch velen van hen werken liever niet. Het oude instinct van jagen en vissen zit er bij hen nog wel in en zij nemen vaak genoegen met de ondersteuning die ze in hun reservaten van regerings wege ontvangen. Ondanks hun aanpassing aan de Wes terse leefwijze, kan men de Indianen er direkt uithalen. Ze hebben een op vallend roodbruine huidskleur, blauw zwart sluik haar en een typische ge- laatsvorm, die iets mongools aandoet door de sterk uitstekende jukbeende ren. Vlak bij Sarnia is een uitgebreid In dianenreservaat. Later troffen we er ook een aan bfj Montreal, waar ze in hun afgerasterd Indianendorp, compleet met totempalen enz., veel toeristen trokken. De Indianen maken, met de Eskimo's slechts 1 pet. uit van de totale bevol king. We kwamen door het Indianen-reser vaat toen we op de eerste maandag na onze aankomst een tochtje maakten in de omgeving van Sarnia. We reden langs de St. Clair-rivier, die de grens vormt tussen Canada en de Ver. Sta ten en zagen voor het eerst de enorme Blue Water Bridge, die hier de verbin ding vormt tussen beide landen. Op de rivier was een druk scheep vaartverkeer. Gee$ wonder, want dit water vormt de verbinding tussen het Huronmeer en het St. Clairmeer, welk laatste weer in verbinding staat met het Eriemeer. Deze meren zijn volgens onze begrippen zeeën, vooral het Hu ronmeer, dat vele malen groter is dan Nederland. Het is dan ook geen won der, dat de St. Clair-rivier een belang rijk scheepswater is, met een drukker scheepvaart dan het Suezkanaal heeft. In Sombra zagen we het optreden van de Sarnia Lionettes. Dat is een mu ziekkorps van meisjes van 14-23 jaar. Ze zijn allen gekleed in bizonder fraaie en kleurrijke uniformen en getooid met sjako. Voorafgegaan door de majoret tes, gekleed in crème uniformen met zware goudtressen en epauletten ver sierd, gaf deze groep een zeer specta culaire aanblik, die werd verhoogd door de gracieuze marspas en de prima mars muziek waarop werd gemarcheerd. In Dresden komen we bij het graf van „Oom Tom", bekend uit het boek van mevr. H. Beecher-Stowe, „De ne gerhut van Oom Tom". In dit boek heeft zij de levensgeschiedenis behan deld van Josiah Henson, die 15 juni 1789 in slavernij werd geboren in Char les County. Deze Josiah Henson werd na zijn bewogen leven in slavernij, dat in dit boek zo ontroerend is beschre ven, door ontvluchting een vrij man, waarna hij in Canada leefde. Hier woonde hij o.m. bij Dresden, waar hij predikant werd van de negers. Hij stierf er, na een ziekte van 3 dagen, op 94- jarige leeftijd op 5 mei 1883. Het was 'n eigenaardige gewaarwor ding te staan bij het graf van de sym pathieke figuur, waarover we in onze kinderjaren met zoveel spanning en ontroering hadden gelezen. Ook het huis, waarin hij tijdens zijn laatste le vensjaren heeft gewoond, staat hier nog in originele toestand. Het is inge richt tot een eenvoudig museum door Mr. William Chappie te Dresden, die voor 'n zeer welkome toelichting zorg droeg. Veel voorwerpen uit de slaven tijd, o.a. de slavenzweep, zijn er aan wezig. Het was reeds vrij laat, toen we na 'n welbestede middag weer thuis kwa men, waar ons een nieuwe verrassing wachtte, doch daarover een volgende keer. VOORLICHTING VAN „VEILIG" VERKEER In 't algemeen gaat snelverkeer vóór langzaam verkeer. Hier moet het snel verkeer echter voorrang geven aan de tegemoetkomende fietser. De regel luidt: afbuigend verkeer (in dit geval de auto) moet voorrang geven aan rechtdoorgaand verkeer op dezelfde weg. Let U vooral op de woor den: op dezelfde weg. Het nieuwe kabinet is gereed ten minste zo goed als. De socialistische in formateur, Mr. Burger, heeft z'n werk met succes beëindigd. Koningin Juliana heeft Dr. Drees, die weer minister president zal worden, op paleis Soest- dijk ontvangen en hem gevraagd aan de informatie de laatste hand te leg gen. Prof. Romme heeft zich niet be reid verklaard minister van Binnen landse Zaken te worden. Mr. A. Struy- cken, oud-minister van Justitie en gou verneur van de Nederlandse Antillen, zal de taken, die voor Prof. Romme waren gereserveerd, op zich nemen. Nederland krijgt voor het eerst een vrouwelijke minister: mej. Dr. Marga Klompé, bekend door haar werk op internationaal terrein. Zij gaat het de partement van Maatschappelijk Werk leiden. DERTIEN MINISTERS Dr. Drees is de kabinetsformatie als formateur begonnen. Hij beëindigt haar ook als formateur. Het schema voor 't nieuwe kabinet, dat bijna vier maan den na de verkiezingen gereed is ge komen en dat Dr. Drees nu wil ver-< wezenlijken, bevat de namen van ne gen ministers, die ook in het oude ka binet zitting liadden. De vier „nieuwe lingen zijn: mej. Marga Klompé (KVP), Mr. Struycken (KVP), de heer Hofstra (PvdA) en prof. Samkalden (PvdA). Vijf socialisten: Dr. W. Drees, minister-president. H. Hofstra, Financiën. J. Suurhoff, Sociale Zaken. Dr. S. Mansholt, Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. Prof. I. Samkalden, Justitie. Vijf Katholieken: Mr. A. Struycken, Binnenlandse Za ken, Bezitsvorming en Publiekrechte lijke Bedrijfsorganisatie. Mej. Dr. M. Klompé, Maatschappelijk Werk. Mr. J. Luns, Buitenlandse Zaken. Mr. J. Cals, Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. Ir. H. Witte, Wederopbouw en Volks huisvesting. Twee Anti-Revolutionairen: Prof. Dr. J. Zijlstra, Economische Zaken. Mr. J. Algera, Verkeer en Waterstaat. Eén lid van de Chr. Hist. Unie: Ir. C. Staf, Ooi-log, tevens voorlopig minister van Overzeese Rijksdelen.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1956 | | pagina 3