M^Wat is de veiligste plek
bij blikseminslag?
Amerikaanse vakbeweging en
haar leiders zijn zeer zakelijk
BUITENLANDS
OVERZICHT
uisho!
bez«
id. -
eringi
raay
an dt
e von
abinel
in de
Van dit wonderlijke natuurver
schijnsel weet men nog lang niet
alles af.
de enkele seconden, dat u adem-
iiimijt, vier en twintig uur per dag, zo
en winter door, schieten er hon-
1 bliksemstralen door het luchtruim.
fract£em is altijd één van die dingen ge-
lissioïst, waarnaar de mens met respect
dep gekeken. En nog altijd weet men
formJweinig van af. Benjamin Franklin
presilgde zijn leven om aan te tonen, dat
Manlsem een verschijnsel van elektrische
Nadld is. Wij weten van de bliksem, dat
l méde machtigste energiebron is, die de
•ff aciJiur kent, honderd maal sterker dan
werlatoombom van Hirosjima. Wij we-
jjn pCl dat het onweer van het grootste
mg is voor alle leven op aarde, even
ïgrijk als regenwater en zonneschijn,
eer doodt elk jaar vele duizenden
_;en over de gehele wereld, maar
is onontbeerlijk voor de voedselpro-
:tie. Hoe meer men over de bliksem
•eten komt, des te meer komt men
de indruk van dit verschijnsel,
afgezien van de humoristische
[pj'es, die de bliksem weet uit te ha-
nezzcj
Drama's en grapjes.
Dreei een Amerikaanse staat stond een
liste%d op stal toen de bliksem insloeg:
Man-J bliksem sloeg het paard de ijzers
de Pk de hoeven, maar liet het dier ver-
vo*f geheel ongedeerd. In Baltimore
BehlVd een vrouw in haar bed door de
onen£sem getroffen; er gebeurde haar
n y^lts, maar de stalen pennetjes in haar
tij valpsel werden in kurketrekkers ge-
iar vaaid en gaven haar zo 'n keurig per-
grarejjnent wave. In New Yersey werd 'n
\annekrj die in zijn huiskamer zat te le-
er door een blikseminslag gemilime-
gebr[^, zijn haar werd tot op vier mili-
.Pter van de schedelhuid verschroeid,
ewe'|ar de man zelf was alleen maar ge-
t hethrokken.
hand^iücsem kan ook tragische ongeval-
hero:{i veroorzaken. In Brazilië werd een
m getegtuig door' blikseminslag getroffen
nan verongelukte met alle zevenentwin-
ij de inzittenden. Op de St. Laurensrivier
fcair %d een schip met dynamiet door de
t de
ndat
lurige
vaarc
itiepc
iksem getroffen en vloog in de lucht,
aarbij dertig arbeiders werden ge-
od. Nabij Br no in Tsjecho-Slowakije
de bliksem in een kerk en doodde
venendertig gelovigen.
)-kab
Ei-
poli!
daga
zal
t te
eend
ering
(d ik:
en, sc!
ateur
issioi
Ir.
strek
onts
aeid
>rzie:
•ezel:
is on t
ussei
door
latic
een
duic
bijzo
Vaak op dezelfde plek!
Zulke gebeurtenissen maken de men-
n natuurlijk bang voor de bliksem,
irhalen over blilesem vullen dikke
lkloristische boeken. De mensheid
ls zofeeft jarenlang de blilesem met respect
óör het bovennatuurlijke gadegesla-
Er bestaan hele reeksen van maat-
gelen, die men moet nemen als blilc-
minslag dreigt en hele lijsten van
ngen, die men niet doen moet als het
iweert. Men zegt, dat men alle ramen
oet sluiten, omdat tocht de bliksem
jntrekt. Men zegt, dat men niet moet
L§ Vf lef oner en of elektrische apparaten in
1 ovc eiicing stellen, omdat dit de bliksem
intrekt. Men zegt, dat men nooit voor
in gesloten raam mag staan of in een
ito mag gaan zitten als het bliksemt.
is allemaal onzin, maar het respect
ior de bliksem is er in de loop der|
luwen grondig ingehamerd. Op ons
latteland is het hier en daar gewoon-
dat het gehele gezin zich bij onweer
iheel gekleed in de woonkamer ver-
imelt. Die gewoonte is ver verbreid
kar t ahe werelddelen. Men zegt ook, dat
een soort blilesem is, die men alleen
n zien en niet horen; zulke bliksem
slagen zijn alleen de weerkaatsing
an bliksemlicht op de wolleen, zo vei
dat men de donder niet hoort.
Men zegt, dat bliksem nooit twee
eer op dezelfde plaats inslaat; ook
at is onzin, want de bliksem kan net
o goed één keer als een dozijn keren
p dezelfde plek inslaan. Het is zelfs
ewezen, dat de bliksem vaak op de-
sen. e^e plek inslaat. De waarheid over
jer s Ie bliksem is belangrijk interessanter
alkv'lan wat de folklore en legenden er-
vezifan gemaakt hebben. De bliksem wordt
jn de grond en in de lucht geboren, tot
en fcP de ionosfeer het kussen van gas
e o.|en> dat de aarde omringt van zestig-
m,
.duizend tot driehonderdduizend meter
5cht|i00gte toe. De aarde tapt elektrici-
;h i-leit uit de ionosfeer af, maar de natuur
ma|can een dergelijke evenwichtsversto-
an(j^ing niet verdragen en daardoor ont-
ia1jc?taat een serie onweersverschijnselen,
ian jdie elektriciteit van de aarde terugvoert
nop:*11 de ionosfeer.
"mil.De t'ükscm heeft nog een ander nut-
"tig effect: hij zorgt er voor, dat de
kanatmosfeer zuiver blijft. Zonder het on-
de^eer zouden stof en rook de atmosfeer
bondig bederven, maar de blilesem
iadt al die stofdeeltjes elektrisch, zo-
ze op de aarde neerslaan.
De bliksem slaat omhóóg!
jetn In een donderwolk bevindt de posi-
hin«jeve lading zich bovenaan en de ne-
>t glatieve lading ondeL Naarmate die ne-
igaafaticve lading sterker wordt, trekt hij
varre Positieve lading van de aarde aan.
aa3liljarden elektrisch geladen deeltjes
Yan|c^e1;erl naar de aarde toe, dwars door
NTabilebouwen' bruggen, huizen, dieren en
are jnensen heen. Maar niemand voelt daar
i ditfts van- Dat aILes Is maar voorberei-
len )end spel, want de negatieve lading
rïg ^an de donderwolk en de positieve la
beling van de aarde kunnen eikaar niet
danl)ereilcen door het isolerend luchtkus
sen van de aarde. Langzamerhand ech-
ter wordt de lading sterker en sterker
H.bpn als de lucht verzadigd is door de
elektrisch geladen deeltjes gevoelige
mensen kunnen ze aanvoelen kan de
blilesem losbreken.
Eerst schieten korte bliksemstra
len omlaag, de volgende steeds ver
der dan de vorige, in snel tempo
achtereen. En dan plotseling schiet
de bliksem uit de grond omhoog
naar de donderwolk toe, honderd
duizend maal sneller dan 't geluid,
met het geweld van tien miljoen
sneltreinlocomotieven. Het hele ven-
schijnsel duürt van 'n vijfhonderd
ste tot anderhalve seconde. En dan
hoort men de donder. De folklore
zegt, dat dit elektrisch geladen wol
ken zijn, die tegen elkaar botsen.
In feite is het 't uiteenscheuren van
't luchtkussen tussen aarde en don
derwolk, dat de donder veroor
zaakt.
Wispelturig verschijnsel.
Het is een feit, dat de mensen, die
zich met de bliksem bezig houden,
vaak wanhopig worden door de wis
pelturigheid van het verschijnsel. Tech
nici, die weken besteed hebben aan het
zoeken van een waarschijnlijke inslag
plaats, moeten soms tien jaar geduld
hebben eer de bliksem daar inslaat.
Niettemin weet men toch al veel van
de bliksem af. Bliksem is. bij voorbeeld
de grootste producent'van stikstofver-
bindingsprodukten, onontbeerlijk voor
alle plantenleven op aarde.
De enorme hitte van de bliksem in
de lucht bindt stikstof en zuurstof in
de atmosfeer tot een verbinding, die
met water nitraten vormt, zo noodza
kelijk voor de landbouw. De regen
brengt die stikstofbindingsprodukten op
de grond en dat dit niet mis is, blijkt
wel uit het feit, dat naar schatting elk
jaar honderd miljoen ton stifstofbin-
dïngsprodueten door de bliksem wor
den gevormd.
Bliksem is ook behulpzaam voor het
verzamelen van gegevens over 'tweer
in streken, die onbereikbaar zijn. In de
oorlog wisten de geallieerden alles van
het weer boven Europa door eenvoudig
het spoor van elektrische ontladingen
in de atmosfeer te volgen en door drie
hoeksmeting' en kruispeilingen de juis
te plaats vast te leggen.
De angst voor de bliksem ontstaat
voornamelijk door de onberekenbaar
heid ervan. Een boer in Hampshire zat
zijn koe te melken, toen de bliksem
het dier doodde, maar de boer man
keerde niets. In Frankrijk werden uit
een kudde schapen alle zwarte schapen
gedood, terwijl van de witte dieren
geen haartje gezengd was. In Utah
sloeg de bliksem neer voor de voeten
van een schapenboer, die ongedeerd
opstond, maar die ontdekte, dat meer
dan achthonderd van zijn dieren ge
dood waren.
Niet onder bomen.
U moet altijd goed bedenken, dat
bliksem probeert zich te ontladen tus
sen de aarde en de donderwolk en dat
hij dankbaar gebruik maakt van alles
wat die afstand bekort. Staat u midden
op een vliegveld, dan bent u het hoog
ste punt en een uitgekozen bliksemob-
ject.
Een goed huis of gebouw met een
bliksemafleider is de veiligste schuil
plaats; is zoiets niet in de buurt, dan
gaat men het beste plat op de grond
liggen. Onder 'n boom moet men geen
bescherming zoeken, want ook al zijn
die hoger dan een mens, de elektrici
teit kunnen zij niet verwerken en die
vloeit er om heen en treft degene, die
er onder staat. Binnenshuis is men het
veiligst, hoe groter het gebouw is, hoe
veiliger men is. Het Empire State Buil
ding is bijvoorbeeld al duizenden ma
len door de bliksem getroffen, maar de
elektriciteit vervloeit onschadelijk langs
het stalen geraamte.
U kunt rustig telefoneren als het on
weert, ook als de draden niet onder
gronds- lopen en wat het afzetten van
de radio betreft, de bliksem weet uw
toestel toch wel te vinden of het aan
staat of niet. Deskundigen die het we
ten kunnen, zijn het er over eens, dat
de veiligste plaats binnenshuis tegen
blikseminslag'n gemetselde openhaard
is. Daar kunt u zich dus aan houden.
Maar u behoeft het niet in de praktijk
toe te passen, want de deskundigen zijn
ook van mening, dat het niet de moeite
waard is er zoveel drukte over te ma
ken!
Officiële publicaties
GOEDKEURING HERZIENING UIT
BREIDINGSPLAN IN HOOFDZAAK.
Het hoofd van het gemeentebestuur
van Holten brengt ter openbare kennis,
dat bij beschikking van gedeputeerde
staten der provincie Overijssel d.d. 10
juli 1956, nr. 33030, 4e afdeling, is goed
gekeurd het raadsbesluit van 9 decem
ber 1955, nr. 3283, tot wijziging van het
uitbreidingsplan in hoofdzaak, o.m. in
verband met de stichting van een bun
galowkamp in het Twenhaarsveld.
Het hoofd van het gemeente
bestuur voornoemd,
W. H. ENKLAAR.
Holten, 5 september 1956.
Aller ogen blijven gericht op Kairo,
waar sinds maandag de commissie van
vijf kontakt heeft met president Nas
ser. Deze commissie van vijf, bestaande
uit vertegenwoordigers van Australië,
Perzië, Ethiopië, Nederland, Zweden
en de Ver. Staten, heeft van de meer
derheid van achttien landen van de
kortgeiezen gehouden Londense confe
rentie over het Suezkanaal opdracht
gekregen de mening van deze meerder
heid, dat n.l. het beheer van het kanaal
in internationale hand moet liggen, over
te brengen aan Nasser, die in juli is'
overgegaan tot nationalisatie van de
Suezkariaalmaatschappij, waarvan de
meerderheid van de aandelen in Engel
se handen is. Nasser wil nog steeds
niets weten van internationaal beheer,
al zal hij vermoedelijk wel kunnen in
stemmen met een internationale
commissie van toezicht,
zoals voorzien in een plan van India.
Maar de rechten en plichten van deze
commissie bleven wel erg onduidelijk.
Onduidelijk is eveneens de taak van
de commissie van vijf. Moet zij Nasser
alleen de ideeën van de achttien over
brengen, zoals de Engelsen en Fransen
vooral willen, of zal zij ook moeten
proberen een gemeenschappelijke ba
sis voor overleg met Egypte te vinden?
Wat zich op het ogenblik in Kairo af
speelt, gebeurt in het diepste geheim,
zodat wij ons een oordeel beter kun
nen voorbehouden.
De eerste reacties van Engeland en
Frankrijk op Nasser's nationalisatie wa
ren van zeer krijgshaftige aard, zoals
men zich zal herinneren. Troepensche
pen werden gecharterd, verloven wer
den ingetrokken en daar is nu, even
voor de aankomst van de commissie
van vijf in Kairo, bijgekomen, dat ook
Franse troepen op Cyprus zijn aange
komen om in staat te zijn de Franse
belangen en die van de Franse onder
danen in Egypte te kunnen verdedigen.
In werkelijkheid heeft men hier te doen
met
sabelgerammel,
dat velen als niet anders dan bluf
zullen beschouwen. Voorlopig zien wij
ook nog geen militaire acties tegen
Egypte, die vermoedelijk het gehele
Midden-Oosten in brand zouden zetten.
De Engelsen, het is begrijpelijk, hou
den vast aan de laatste resten van hun
macht in het Midden-Oosten, waar zij
vóór de jongste wereldoorlog alles voor
het zeggen hadden. De Fransen zijn
hun invloed in dat gebied met hun fei
telijke verdrijving uit Syrië door de
Engelsen in 1941 al kwijtgeraakt, al
hunkeren zij er af en toe nog naar 'n
rol te spelen. Voor hen heeft de kwes
tie van het Suezkanaal evenwel een
een andere betekenis. Zij vrezen een
ernstige weerslag op de toestand in N.
Afrika, wanneer president Nasser, die
in de Arabische ogen een held van het
zuiverste water is, zich ongestraft kan
vergrijpen aan hetgeen nu eenmaal
eigendom van anderen is. Want on
danks alle politieke aspecten van de
zaak waren de aandelen toch maar 't
eigendom van de aandeelhouders.
Een succes voor Nasser is een hart
onder de riem voor de Algerijnse op
standelingen, is het Franse betoog. De
Fransen hebben altijd veel gesproken
over de steun, die de rebellen uit Kairo
zouden ontvangen, maar deze morale
steun zou toch nog gevaarlijker zijn.
Het ziet er echter niet naar uit, dat
men in de internationale politiek reke
ning zal houden met deze Franse over
wegingen, want men kan met evenveel
recht aanvoeren, dat de Fransen
in Algerije
moeilijkheden zullen houden, Nasser of
geen Nasser. Met de pacificatie, waar
toe meer dan 400.000 man in Algerije
staan, wil het niet zo'n vaart lopen, al
is men van officiële zijde wel optimis
tisch. Het ergste is evenwel, dat men
nog steeds niet met een plan voor de
dag is gekomen, dat voor de Mohamme
daanse Algerijnen aantrekkelijk kan
zijn. De assimilatie van Algerijnen aan
Fransen en dus de volledige politieke
gelijkstelling is mislukt en niemand ge
loofd daar meer in en nu zoekt men
het, naar verluidt, in een federale op
lossing. De socialisten, de MRP en de
radicalen hebben zich hier al achter ge
schaard en de jongste recruut voor de
ze idee is de conservatieve maarschalk
Juin.
Federalisatie! Maar wat houdt dat
in? Interne autonomie kan men zeg
gen, eigen binnenlands beheer, onaf
hankelijk van Parijs. Maar dat is' al
lang het probleem niet meer, of lie
ver is het nooit geweest. Federale op
lossing zou men zich kunnen denken
tussen de landen van het Britse Ge
menebest, maar niet tussen Frankrijk
en Algerije, omdat in Algerije twee
scherp gescheiden bevolkingsgroepen
tegenover elkaar staan: een miljoen
blanken tegenover
acht miljoen Arabieren.
Wil men soms deze bevolkingsgroepen
naar grondgebied scheiden, met alle
daarbij behorende volksverhuizingen,
om beide delen dan in federaal ver
band te koppelen? Het lijkt niet erg
waarschijnlijk. Elke andere oplossing
stuit echter af op de onwil van de Mo
hammedaanse Algerijnen verlaagd te
blijven tot burger tweede Idas, omdat
de belangen van de blanken beschermd
moeten worden.
Het blijft voor Frankrijk een dure
en zo zich laat aanzien vruchteloze
strijd, waarvoor de regering volgende
week nog een lening gaat uitschrijven.
Frankrijk moet veel geld aan zijn ont
wikkeling uitgeven, wil het niet. ach
terop raken. Al het geld, dat eerst in
Indo-China en nu in Noord-Afrika 'uit
gegeven wordt, had betere vruchten
kunnen dragen.
De drie Nederlandse vakcentralen zijn
alle gebaseerd op een bepaalde levens-
en wereldbeschouwing hoe verschillend
die dan ook mag zijn. Voor alle drie
ook voor de socialistische is het
verkrijgen van hogere lonen en betere
arbeidsvoorwaarden voor de leden niet
het doel, maar slechts een middel. Het
doel ligt op een hoger niveau, hoeveel
dit ook onderling in hoogte mag ver
schillen.
De Amerikaanse vakbeweging is op
politiek en religieus terrein strikt neu
traal. Dit heeft er zeker aanzienlijk toe
bijgedragen, dat voor haar het hoge
loon doel is en' dat zij zich bij haar
strijd slechts door materialistische mo
tieven zal laten leiden.
Zowel bij de leiding als bij de leden
misschien uitgezonderd de haast uit
gestorven oude garde ontbreekt het
idealisme dat bij ons zo kenmerkend
is voor het werk in de vakbeweging, 't
Idealisme, dat eersterangs figuren er
toe brengen kan om dag en nacht te
werken voor een derde van het salaris
dat zij in het vrije bedrijf met veel
minder moeite zouden kunnen verdie
nen.
De vakbeweging is in Amerika een
zeer zakelijke aangelegenheid, werkend
volgens zakelijke principes. De leden
zijn van oordeel, dat zij als leiders men
sen moeten hebben van het kaliber van
de grote ondernemers om hun belangen
te behartigen. En zij vinden het heel
normaal, dat zij zulke figuren dan ook
het inkomen van een grote ondernemer
moeten verschaffen.
Is hij berekend voor zijn taak en
dat blijkt uit de resultaten van de loon-
acties dan is hij zijn geld ruimschoots
waard. Is hij 't geld niet waard, dan
nemen ze een ander en dus gunnen ze
Lewis en de anderen hun luxe auto's,
hun villa's en hun geriefelijke privé-
kantoren van harte.
Contant betaald
Ook de verhouding tussen het lid en
de bond is van zuiver zakelijke aard.
Geen enkele bestuurder of propagandist
behoeft een beroep op de leden te doen
met het motief, dat de bond toch in 't
verleden zoveel gedaan heeft. „Daar
hebben we voor betaald", is dan het
nuchtere antwoord.
Vooral de jonge garde ziet de bond
als leverancier van loonsverhogingen en
sociale voorzieningen tegen contante be
talingen van contributie, 't Enthousias
me van een vorige generatie voor „hun"
bond, waarvoor zij gestreden en gele
den hebben, wordt steeds meer verle
den tijd. En al zijn er ook in ons land
helaas tendenzen in deze richting te
bespeuren, toch zijn we, ondanks alle
sombere geluiden, die soms worden ge
hoord, nog ver van de Amerikaanse si
tuatie verwijderd.
Macht of invloed?
Vaak wordt gedacht, dat de Ameri
kaanse vakbeweging met haar 16 mil
joen leden een ontzaglijke macht heeft.
Sommigen menen zelfs, dat zij de Ame
rikaanse regering wel naar haar hand
kan zetten. Toch is die macht maar zeer
betrekkelijk en in heel veel opzichten
heeft de vakbeweging in Nederland heel
wat meer invloed.
In deze laatste zin ligt reeds gedeel
telijk de verklaring van dit verschijn
sel. De Amerikaanse vakbeweging heeft
slechts macht, de Nederlandse invloed.
In ons land hebben personen, die nauw
gelieerd zijn met de vakbeweging, zit
ting in de volksvertegenwoordiging. De
Amerikaanse zuster moet trachten haar
stem in het Capitool te laten doordrin
gen door goed betaalde „lGbboyïsten"
aan te stellen: personen die hun dag
doorbrengen in de wandelgangen en de
koffiekamers van het Capitool en die
moeten trachten de Congresleden te
winnen voor de inzichten van de ar
beidsorganisaties.
In Nederland is de vakbeweging of
ficieel vertegenwoordigd in allerlei be
langrijke colleges van advies en semi-
overheidsinstanties. Van dit platform af
kan zij regelmatig haar invloed doen
gelden op alle punten van het sociaal
en economisch beleid. De Amerikaanse
organisaties verkeren steeds in strijd-
positie, zowel tegenover de regering als
tegenover de werkgevers en de open
bare mening.
In de pers
De vakbeweging hier te lande ziet
haar uitspraken en meningen en het
verslag van haar activiteiten op aller
lei gebied zonder veel moeite opgeno
men in de dagbladpers. In Amerika doet
90 pet van de dagbladen regelmatig
felle aanvallen op de organisaties der
arbeiders. Zij hebben de grootste moei
te om in de nieuwskolommen althans
een objectief verslag te krijgen over
haar standpunt in allerlei kwesties.
Aan de activiteit van de vakbewe
ging op allerlei gebied van de gezond
heidszorg en de sociaal-culturele vor
ming van de leden besteedt het groot
ste deel van de dagbladpers in het ge
heel geen aandacht. Deze bladen stellen
de vakbonden graag voor als organisa
ties, die er alleen op uit zijn om onrust
te stoken en stakingen te organiseren.
Aan een onbelangrijk relletje wordt
meer aandacht besteed dan aan de ope
ning van een groot gezondheidscentrum
voor de bondsleden.
Deze eenzijdige belangstelling van de
conservatieve dagbladen dwingt de bon
den er toe om zichzelf rechtstreeks tot
het grote publiek te wenden. Vandaar
dat regelmatig zendtijd wordt gehuurd
van de radiostations, dat ook de film en
televisie worden ingeschakeld en dat
enige bonden zelf over radiozenders be
schikken. „Labour must have its story
told" is het devies.
De eigen leden, die natuurlijk ook de
grote dagbladen lezen, krijgen „tegen
gif" toegediend door de goed verzorgde
vakbondsbladen, waarin beroepsjourna
listen noodgedwongen ook het voor
naamste binnenlandse en buitenlandse
nieuws verzorgen, maar dan bezien door
de bril van de organisatie. In deze bla
den werd de arbeiders b.v. steeds ge
wezen op het nut en de noodzakelijkheid
van de hulp aan Europa, 'n Ding, waar
over sommige dagbladen met miljoenen
lezers maar weinig goeds schreven.
Stakingen
Als dan ook op het machtwoord van
één man 600.000 arbeiders de poorten
van de staalfabriek uitmarcheren, lijkt
het wel of heel het raderwerk stilstaat,
als de machtige arm van de bond het
wil. Maar voor een deel is dit maar
schijn. De meeste bonden hebben geen
stakingskassen en de arbeiders zitten
zonder inkomen.
In dit land, waar iedereen wekelijks
of maandelijks termijnen moet betalen
van de op afbetaling gekochte auto of
wasmachine of op het televisieapparaat
is dat nog funester dan in ons land. Nu
kunnen in Amerika de meeste vrouwen
wel tijdelijk werk vinden in zo'n perio
de als ze tenminste al niet werken
maar het gezinsinkomen vliegt in elk
geval omlaag. Als het gewenste resul
taat uitblijft, dreigen dan ook al gauw
grote moeilijkheden met de leden, die
thuis van hun vrouwen harde dingen
over de bond te horen krijgen.
Bovendien kan een organisatie, hoe
machtig ook, maar geen onbeperkte
looneisen stellen. Zij heeft haar bekwa
me economische adviseurs, die precies
uitrekenen, hoe ver men kan gaan. De
vakbeweging weet, dat tè hoge lonen
alleen maar leiden tot te hoge prijzen
en daardoor tot werkloosheid. Beide
laatstgenoemde zaken treffen in de 1ste
plaats de arbeiders zelf. De macht, die
men heeft, wordt in het algemeen met
grote voorzichtigheid gehanteerd.
En dit alles slaat dan nog alleen op
het industriële noorden, waar de grote
bedrijven over het algemeen georgani
seerd zijn. In het zuiden is de macht van
de vakbeweging vrij gering.
Daar worden vele stadjes volkomen
overheerst door een groep ondernemers,
die beslissende invloed hebben op de be
noeming van burgemeester, politie-chef,
dominee en andere autoriteiten en die
zich hun machtspositie niet laten ont
nemen. Deze zuiderlingen hebben nog
volkomen 19e eeuwse opvattingen over
sociale vraagstukken. Zij dulden geen
inmenging wan hun arbeiders in de on
dernemingsaangelegenheden en hebben
vart niets zo'n afschuw als van negers
en vakverenigingsfunctionarissen.
Eén zo'n geweldenaar liet zelfs het
postkantoor van 't stadje sluiten, toen
op zijn bedrijf een staking was uitge
broken. De Postmaster General (Minis-
ster van de Posterijen) in Washington
moest er aan te pas komen om deze
dwaze maatregel ongedaan te maken.
Het is te begrijpen, dat de vakbewe
ging in deze sfeer slechts met de aller
grootste moeite tot organisatie van de
bedrijven kan komen.
Toen de Textielarbeidersbond (C.I.O.)
een propagandist zond naar een derge
lijk stadje, werd deze man na korte
tijd dood op straat aangetroffen. Een
tweede functionaris onderging hetzelf
de lot
Zo voert de Amerikaanse vakbewe
ging dus strijd op vele fronten. Zij
draagt dan ook geheel het kenmerk van
gevechtsorganisatie. Het gaat vaak hard
tegen hard en bij beide partijen wor
den praktijken gebezigd die in ons land
ongehoord genoemd zouden worden.
Er is dan ook, naar haar beginsel
loosheid in letterlijke zin, genoeg op de
Amerikaanse vakbeweging aan te mer
ken. Zij gaat door dik en dun, schrikt
soms niet terug voor revolutionaire da
den en plaatst zich tegenover de werk
gevers op een standpunt, dat bij ons ge
lukkig overwonnen is.
Maar zij verkeert dan ook in heel an
dere en veel moeilijker omstandigheden
dan haar Nederlandse zuster. Dit is geen
excuus voor haar optreden in sommige
gevallen, maar dat verklaart wel veel
wat anders voor ons onverklaarbaar
lijkt.
