Franse verzetsheld verloor
en hernam zijn vrijheid
NRV-Paasreis 1953
Plaatselijk Nieuws
Organist staakte zijn spel
naar de Paasvuren in Twente,
van 36 April, met als stand
plaats Holten.
De heer J. Havenaar te Delft
schrijft ons:
Geachte Holtervrienden,
Nu de Paasreis naar ons geliefd Hol
ten (O.) weer tot het verleden behoort,
is het mij als leider dezer groep een
groot genoegen, U namens deze leden
van de Nederlandsche Reisvereeniging
zeer hartelijk te mogen bedanken voor
de vele blijken van belangstelling en
medeleven, die wij van U mochten on
dervinden.
Door de bijzonder aardige ontvangst
in de restauratie van het autobusstation
van de ,,O.A.D.", waar de Burgemees
ter van Holten (O.) Mr Enklaar een
hartelijk welkomstwoord tot de deelne
mers sprak en namens de Directie van
de „O.A.D." koffie met koek aangebo
den werd, waren de gasten direct op
hun gemak en maakte dat een grootse
indruk op de deelnemers. De foto van
de fraaie reiswagen met de groep er
voor, die daarna gemaakt werd, zal in
menig N.R.V.-gezin een ereplaats ge
kregen hebben.
In Hotel Holterman was de ontvangst
niet minder en alles stond gereed om de
gasten in een prettige stemming te bren
gen.
Na de lunch werd een mooie auto
tocht via Nijverdal, Hellendoorn, Om
men naar Kasteel Eerde gemaakt en
reden wij over Dalfsen, Heino, Raalte,
Nijverdal, Rijssen (Hollands Schwarz-
wald) naar Holten (O.) terug.
Na het diner hield de Heer P. Bos
een lezing over het dierenleven op de
Holterberg in het Nat. Hist, museum,
wat door de deelnemers buitengewoon
op prijs werd gesteld.
De tweede dag werd aan het Over
ijssels merengebied besteed en waren de
deelnemers verrukt over de mooie kle
derdrachten in Staphorst en omgeving.
De derde dag reden wij over Rijssen,
Almelo, Tubbergen, Ootmarsum naar
Denekamp. Hier maakte een groot ge
deelte van ons gezelschap de mooie
wandeling over de Molendijk naar Ha-
vezathe Singraven en de oude Water
molen.
Na de koffie werd de houtzaagmolen
in werking gebracht en kregen de deel
nemers een indruk hoe de bomen door
de kracht van het water in planken
werden gezaagd. Vervolgens liepen wij
terug naar hotel Dolce" voor de koffie
maaltijd.
Tijdens de maaltijd zagen wij hoe de
Denekampers de Molendijk opliepen, op
weg naar Havezathe Singraven aan
de Dinkel. Hier stelden zij zich op
en onder het zingen van Paasliederen
wordt aangebeld en als de eigenaar
verschenen is vraagt Judas beleefd om
een „Poaschestaken" en nimmer wordt
deze geweigerd. De Heer Mr V/. F. J.
Laan, bezitter van Havezathe Singra
ven, gaat voorop met zijn bosbaas en
onder het zingen van Paasliederen trekt
de troep, die al met honderden is toe
genomen naar de ,,Bögelskamp", waar
de boom wordt aangewezen.
Judas sjort zich inmiddels het boom-
touw om het lijf en begint naar boven
te klimmen. Is hij hoog genoeg naar zijn
zin, dan bindt hij het touw aan een
zijtak vast. Hij glijdt als een aal naar
beneden en dan begint het omhakken
van de Poaschestaken". Na 10 minu
ten maar eens trekken of de boom nog
niet vallen wil en in precies 14 minuten
valt onder donderend geweld de boom.
Dan begint het moeizaam werk. Han
den grijpen toe, vormen lange ketens en
slepen de Poaschestaken weg, geholpen
door verschillende leden van ons gezel
schap, die een zijn met de bevolking.
Nauwelijks heeft men vastgegrepen
of Paasgezang weerklinkt. Met horten
en stoten nadert men het dorp; daar
luidt de klok al voor het lof in de R.K.
Kerk. De boom blijft op straat liggen,
dicht bij de kerk, bij een ,,Kul" voor de
deur.
De katholieken gaan de kerk binnen
en zingen aan 't eind van de korte
dienst bij bruisend orgelmuziek het lied
mede „Heden is de grootste dag", dat
de gewelven er van dreunen. Dan wordt
de boom verder gesleept naar de Paas-
bult, waar een duizendkoppige menigte
zich verzamelt om getuige te zijn van
wat er nu gaat gebeuren.
Niet ver van de houtstapel wordt een
gat gegraven en onder dit bedrijf wordt
een grote ton, met brandbare stoffen,
gevuld en overgoten met petroleum,
benzine of teer, met kettingen en nagels
bevestigd aan de top of als 't kan in een
gaffel tussen 2 takstompen.
Dan begint het moeizaam werk van
het oprichten, waarbij geen Zondags
pak wordt gespaard. Ladders komen er
bij te pas, eerst korte, dan lange ruk
ken. iDaar zweeft en schommelt de ton
al boven de hoofden der intens toe
kijkende toeschouwers, hoger en hoger
rijst ze. Gevaarlijke zwenken maakt ze
soms, maar nog nooit is een Paasstaak
omgevallen. Al naar de boom een rech
ter stand krijgt, wordt de aarde in de
kuil aangestampt en eindelijk, het werk
is gelukt, de boom staat daar, fier en
recht als een kaars, met de teerton in
top.
't Is nu de taak van Judas de staak
te verkopen. Bereidwillig wordt nu de
ladder voor hem tegen de stam gezet.
Hij klimt omhoog, draait zijn gezicht
naar 't publiek en zegt: ,,'n Poaschesta
ken zal verkoft wodden. Wel böd de
wat veur?" „D'r of, d'r of!" roept men
hem toe. Neen zo gemakkelijk maakt
men het Judas niet.
Even tijd winnen. Heren en Dames
worden beleefd verzocht een centje bij
te dragen. „Wi komt te kot!!'
Krister gaat met de pet rond. Judas
waagt een tweede poging om de ver
koop op gang te brengen. Hier breekt
de Twentse humor zich baan: er worden
Judas valstrikken gespannen en lagen
gelegd.
Hij moet naar alle kanten te gelijk
zien en horen. Maar geen nood, wordt
het hem te machtig, raakt hij in de war,
dan wordt hij van de ladder geschud of
daalt hij vrijwillig naar beneden en be
gint weer van voren aan met zijn: ,,'n
Poasestaken zal verkoft wodden." Ein
delijk klinkt de derde maal. Ook de ijze
ren banden om de ton vinden een koper
en dan wordt no;g het aansteken van de
ton aanbesteed.
Judas' slotwoord is: „Ze wodt van
oavond urn acht uur allemoal verzocht
op 't Poasche vuur!"
Daar wij ons verdere programma nog
af moeten werken, nemen wij weer
plaats in onze comfortabele reiswagen
en rijden door de Lutte naar Oldenzaal
(St. Plechelmusbasiliek).
Vervolgens via Enschede, Hengelo
(O.), Delden (kasteel Twickel), Goor,
Herikerberg, Markelo, Holten (O.).
Na het diner zijn wij gereden in de
richting Goor en onderweg zagen wij
links en rechts de paasvuren. In Goor
aangekomen stond het muziekkorps
juist gereed om af te marcheren en wa
ren wij prachtig op tijd om het aanste
ken van het geweldige Paasvuur in
ogenschouw te nemen.
Terug reden wij over Rijssen, Nijver
dal en over de Holterberg, waar talloze
konijnen voor het licht van de lampen
van onze auto de vlucht namen, naar
Holten (O.) terug.
Dit is een onvergetelijke dag voor de
deelnemers geworden en daar deze
mensen het beleefde aan hun vrienden
etc. zullen vertellen, zal dit .niet weinig
bijdragen om Overijssel in andere delen
van ons land populair te maken.
De vierde dag voerde ons door de
Achterhoek en genoten wij van het
mooie Montferland, 't prachtige Kasteel
„Bergh" te 's Herenberg en van het
panorama vanuit het Kurhotel in Laag
El ten.
Na de lunch reden wij over Doetin-
chem, Doesburg, Dieren, Brummen,
Zutphen, Eefde, Gorssel, Bathmen,
Holten (O.).
Na het diner reden wij huiswaarts.
Het is mede de prachtige filmavond
over „Zuid-Afrika" op Zaterdag 4
April, gehouden in „Amacitia", een
buitengewoon geslaagde reis geworden
en alle deelnemers waren opgetogen
over de ontvangst in Holten (O.) en
het fraaie materiaal van de „O.A.D.
Zeer hartelijk dank namens onze le
den aan alle Holtenaren, die hieraan
hebben medegewerkt en in 't bijzonder
aan de Burgemeester van Holten Mr
Enklaar, de Directie van de „O.A.D.
iDr Nagelhout, de Heer G. H. Franke,
Chef de Bureau van de „O.A.D." en
onze populaire Hotelier de Heer W. ten
Berge.
Het was een Paasvacantie om nooit
meer te vergeten en die veel bijgedragen
heeft om Holten (O.) als touristen-
plaats in het brandpunt van de belang
stelling te plaatsen. Wie eenmaal de
sfeer van Holten (O.) meegemaakt
heeft zal er telkens weer terugkeren,
mede dank zij de schitterende omge
ving.
De N.R.V. zal ook dit jaar weer veel
groepen naar het door de natuur zo rijk
gezegende Holten brengen en onze
deelnemers zullen daar zeker geen spijt
van hebben.
Wjj wensen U veel succes en zijn er
van overtuigd, dat U de komende gas
ten weer even spontaan zult ontvangen
als U ons gedaan hebt met de Paas
dagen.
Hoogachtend,
De N.R.V.-leider
J. Havenaar,
Kanaalweg 19, Delft.
Delft, 11 April 1953.
Studenten plantten een eik
op de Holterberg
Saksische taal wordt in ere gehouden.
Leden van het ,,'t Roomruch Saksisch
Studentengezelschop 't Euversticht oet
't Sticht" onderdeel van 't Utrechts Stu
denten-Corps hebben Zaterdagmiddag ter
gelegenheid van het 500-jarig bestaan
van het genootschap een Wodanseik ge
plant op de Holterberg. Studenten uit
het Saksenland Graafschap Zutphen,
Overijssel, Drenthe en Groningen hiel
den hun reünie in een folkloristische
sfeer van het aloude Oversticht, waarbij
'allen zich bedienden van de saksische taal
in haar verschillende dialecten. Het was
een stidentikose vertoning, waarbij het
natuurlijk zeer vrolijk toeging.
Het gezelschap werd op het O.A.D.-
plein ontvangen door de burgemeester
Mr W. H. Enklaar, die daarbij door 't ere
lid van 't Euversticht, E. G. Planten uit
Amsterdam in een geestige speech werd
toegesproken. Mr Planten herinnerde er
aan, dat men bij de vorige reünie, nu zes
jaar geleden, niet zo te spreken was ge
weest over de benoeming van een Gro
ninger tot burgemeester van Holten. De
reünisten hadden hem toen tot burge
meester benoemd, maar het was hem wel
gebleken, dat Mr Enklaar goed voor zijn
gemeente gezorgd had, zodat hij hem
thans wel in het ambt durfde te bevesti
gen. Onder uitreiking van een fraaie
oorkonde werd het burgemeestersambt
thans aan Mr Enklaar overgedragen. Wel
bevreemdde het de heer Planten, zoals
hij zeide, dat er geen erebogen en vlag
gen waren, maar het geld daarvoor had
men zeker geschonken aan het Rampen
fonds.
Wodanseik geplant.
Op een z.g. mallejan, door een auto
getrokken en voorzien van het skelet van
een paardenhoofd, werden de burgemees
ter en Mr Planten naar de Holterberg
gereden, waar in een door de gemeente
beschikbaar gesteld perk een eik zou
worden geplant. De bestelde Wodanseik
was nog niet gearriveerd, maar dat was
geen bezwaar, een andere eik werd op
een ladder aangedragen en na een toe
spraak van de voorzitter, de heer J. H.
van Lint uit Zwolle, waarbij deze plaats
als het hoogste punt van de Holterberg
werd uitgeroepen, plantte burgemeester
Enklaar het aanwezige eikje, dat „veur
eeuwig en aait een téken zal wên van
Sakse krach". Volgens een oud gebruik
moest hij daarbij drie maal om het gat
lopen alvorens de eik geplant mocht wor
den. Onder grote vrolijkheid en het zin
gen van een Saksisch lied „Loat klinken
een leed van jonkheid en krach" werd
de boom aan de aarde toevertrouwd.
Het ritueel werd streng in acht ge
nomen, want alle studenten droegen
hierbij het corpslint.
Klootsehietend door de berg.
Het verhaal wil, dat er ten tijde van
de oprichting van het genootschap in
1453 bij Madfodsen een grote slag moet
hebben plaats gehad, vandaar dat nu 500
jaar later de strijd opnieuw aangebon
den moest worden tussen een vertegen
woordiger van deze steden. Aan dit
klootschieten, een spel van Twentse bo
dem, werd door het gehele gezelschap
deelgenomen. Het werd beoefend met
een paar veldkeien, welke onder de be
nen door weggeworpen moesten worden.
Voorzien van hun gaostokken van Mar-
kelose origine vervaardigd door wij
len de heer Roosdom en het vaandel
van het genootschap, begaf men zich al
klootsehietend naar hotel 't Lösse Hoes,
waarbij onderweg de kruik werd gehan
teerd, en onder grote hilariteit nog al
eens misgegooid werd. Bij aankomst
bleek dat de Zwollenaren de Deventer-
naren verpletterend verslagen hadden
met 75 tegen 82 worpen.
Hier werden in het Saksische dialect
tal van toespraken gehouden, waarbij
men deed uitkomen, dat nu de Groningse
Universiteit een leerstoel in de Saksische
talen heeft gekregen, het genootschap
niet mag rusten voordat dit ook aan de
Utrechtse Universiteit het geval zal zijn.
Hier werd nog het woord gevoerd door
de heren M. A. Westerbeek van Eerten
uit Hummelo, P. Eenhoorn uit Vries, B.
Klopman uit Beekbergen en H. G. Schol
ten uit Deventer. Na deze receptie, waar
bij zich nog tal van reünisten meldden,
had in hotel Muller een, wat men noem
de „vrettemêltje" plaats, een eetpartij
naar Saksische trant. Hier heeft het ge
zelschap nog lang getafeld en het 500-
jarig feest vrolijk gevierd.
Ontvangst in Deventér.
Voor zijn komst in Holten was het ge
zelschap op het Stadhuis in Deventer
ontvangen, waar de studenten door de
burgemeester van de koekstad, Mr H. W.
Bloemers, op hartelijke wijze werden toe
gesproken. Het carillon van de Grote
Kerk speelde voor hen het clublied en
tal van studentenliederen, waarna de
toren werd beklommen om vanaf de
„pepperbusse" te zien of de „Holter-
barge" d'r nog wel lag. Toen dit wel het
geval bleek te zijn, toog men naar Hol
ten voor de 500-jarige herdenking.
De achtergrond van deze manifesta
tie heeft naar het ons voorkomt, een veel
diepere betekenis en moet gezocht wor
den in het streven naar het behoud van
het Saksisch element in onze samenle
ving door het behoud van taal en zeden.
Het is een uiting van het, vooral na de
tweede wereldoorlog, weer sterk op de
voorgrond tredende regionalisme, dat
het culturede leven sterk tracht te be
ïnvloeden. De academici hebben dit blijk
baar al veel langer en dieper aangevoeld.
DE BONKAARTEN ZIJN
AFGESCHAFT, MAAR
In het jongste maandblad van de
Stichting 1940'45 troffen wij ingevou-
wen een kunstig nagemaakte bonkaart
aan, die ons plotseling weer klaar voor
de geest bracht de bange jaren, dat deze
kaarten een onmisbaar hulpmiddel wa
ren om het leven te behouden.
Deze kaart bevatte echter een aan
meldingsformulier, waardoor men zich
kan aanmelden ais contribuant van dé
Stichting.
Het is ook door deze bonkaarten, dat
velen in de strijd voor het behoud van
hun landgenoten zijn omgekomen.
Voor de nagelaten betrekkingen voert
de Stiching 1940—'45 een niet aflatende
strijd. Zij gaat op velerlei manieren een
actie beginnen om haar financiën te ver
sterken om zodoende die aanvullende
hulp te kunnen brengen, welke in dui
zenden gevallen nog dringend nodig is.
Dit zal geschieden in de week van 27
April tot 10 Mei a.s. De radio en de kran
ten zullen ons daarvan op de hoogte
stellen.
De bonkaarten zijn afgschaft, maar...
Henri Klöpfer, of zoals zijn legi
timatiebewijs vermeldde: Henri La
in arc, een zeer jeugdig, doch uiterst
dappere figuur uit de Franse ver
zetsbeweging tijdens de jongste oor
log, was een der eerste Elzassers,
die trouw aan generaal De Gaulle
zwoer, trouw tot in de doodDe
ze eed had de jongeman reeds een
aantal van de allergevaarlijkste avon
turen doen beleven. Hij stond aan het
hoofd van een groep verzetslieden,
die tot taak had politieke vluchtelin
gen en geheime agenten over de
Frans-Duitse grens te smokkelen.
Zijn gevaarlijke arbeid werd door de
Franse autoriteiten te Londen zozeer
gewaardeerd, dat hem de hoge eer
werd waardig gekeurd de leiding op
zich te nemen bii de bevrijding van
de in een Duitse vesting opgesloten
Franse generaal Giraud. Het gelukte
Henri inderdaad de beroemde stra
teeg de vrijheid te geven. Door deze
daad verwierf hij zich echter niet
alleen onsterfelijke roem, maar werd
hij tevens door de handlangers van
de „Abwehr" en de „Gestapo" koorts
achtig gezocht
In een klein rustig dorpje in Elzas-
Lotharingen riepen de Zondagsklokken de
bevolking enkele dagen vóór Kerstmis
1943 ter kerke. Het duurde niet lang of
het prachtige antieke kerkje was tjokvol.
Het orgel werd bespeeld door een talent
vol jong musicus. Diens levendige, bruine
ogen keken frank en vrij de wereld in.
SÏechts heel weinig ingewijden wisten,
dat zich achter dit kinderlijk-onschuldig
uiterlijk een van Frankrijks dapperste
zonen verschool.
Het vredig samenzijn in het Godshuls
werd plotseling op schandelijke wijze ver
broken. Buiten hoorden de ontstelde
kerkgangers motoren ronken en Duitse
commando's weerklinken, vermengd met
scheldwoorden en het geknal van ma
chinepistolen.
Fluisterend ging het van oor tot oor,
dat de leider der regionale verzetsbe
weging werd gezocht. De onrust buiten
de kerk was echter niet de reden, dat de
organist midden onder het gezang zijn
spel staakte. Sprakeloos staarde hij naar
een man, die een half jaar geleden door
de Duitse bezetters ter dood was veroor
deeld en die nu in levende lijve naast het
orgel stond. „Jean Peroux", fluisterde
hij, „mijn vriend„Snel", antwoord-
moeten wij ons niet de mannen en vrou
wen herinneren, welke hun eigen leven
in de waagschaal stellend en het offe
rend, dat van andéren hebben behouden.
Stelt hiertegenover ook een daad,
BRANDSPUITDEMONSTRATIE
HAD VEEL BEKIJKS.
De demonstratie van de Dijkerhoekso
brandspuit in de Waterhoek had Donder
dagavond veel bekijks. De gevers voor
deze nieuwe aanwinst hebben de motor
spuit, waarvoor zij bijdroegen, in wer
king kunnen zien en zich kunnen over
tuigen, dat, indien er brand uitbreekt
in hun omgeving en er is voldoende wa
ter voorhanden, met goed gevolg door de
brandweer kan worden opgetreden.
De volgende demonstratie zal Donder
dag a.s. om '7.30 uur plaats vinden bij
hét erve „Boerendans" in de Boerendans-
BAZAR PROT. KLEUTERSCHOOL.
De bazar van de Prot. Kleuterschool,
welke van 13 tot en met 16 Mei fo.s. ge
houden zal worden, wordt op 13 Mei a.s.,
des avonds half acht, officieel geopend.
Vooraf gaat HMV een muzikale rondgang
maken door het dorp. Reeds Maandag
a.s. wordt een begin gemaakt met het
afhalen van goederen voor de bazar en
de bazarcommissje hoopt, dat niemand
zich onbetuigd zal laten en dat met een
gul hart gegeven zal worden. Het kleu
teronderwijs maakt een financieel zeer
moeilijke tijd door en men rekent gaarne
op de steun van alle ingezetenen om dit
werk mogelijk te blijven maken.
DWEILEN-ACTIE E.H.B.O.
Het bestuur van de EHBO deelt ons
mede:
De dweilenactie op Maandag 13 April
j.l. is een groot succes geworden. De 500
dweilen gingen zo vlug van de hand, dat
enkele gezinnen niet meer bezocht kon
den worden. Het is gebleken, dat er en
kele dweilen van mindere kwaliteit af
geleverd zijn. Dit is niet met opzet ge
beurd. Overdag zijn een viertal van der
gelijke exemplaren ter zijde gelegd, 's
Avonds waren gebreken in het donker
vaak moeilijk te zien, hoewel er toen
ook een paar tussenuit gehouden zijn. Het
bestuur biedt langs deze weg zijn excuus
aan en dankt alle ingezetenen, die mede
geholpen hebben om de kas van de no
dige geldmiddelen te voorzien.
Met nadruk mag er hier nog wel op
gewezen worden, dat de leden van de EH
BO zich ten allen tijde beschikbaar stel
len, als er een beroep op hen wordt ge
daan, hetzij bij wedstrijden, feestelijk
heden e.d.
Deze week werd met de jcugdploeg
gestart, waarvoor zich een 50-tal jongelui
opgaven. Goed zo, jongelui. Bij de groep
boven 15 jaar kunnen nog enkele jongelui
geplaatst worden. Kom Donderdag 23
April maar eens horen in de o.l. school
om kwart vóór 5 en geef je op ials lid.
Ook hier geldt: „Jong geleerd is oud ge
daan".
de deze, ,,we hebben geen minuut te
verliezen. Ze zoeken jou en mij In
minder dan geen tijd waren beide man
nen uit de kerk verdwenen en naar de
pastorie gevlucht. Daar vonden ze in
een kunstig verborgen ruimte onder de
vloer van de bibliotheek een veilige
schuilplaats. Jean vertelde, hoe hij na
zijn ter dood veroordeling leans had ge
zien te ontsnappen. Hij had nu van gene
raal De Gaulle opdracht gekregen zijn
vriend te waarschuwen, omdat de Duit
sers er achter waren gekomen, dat de on
schuldige organist de leider was geweest
van de „bende", die de gevangen ge
maakte generaal Giraud had bevrijd.
Van deze ontdekking was men in Londen
op de hoogte gekomen en onmiddellijk
was Jean Peroux gedropt om zijn vriend,
Henri Lamarc, zo mogelijk uit de klau
wen van de vijand te redden.
Gearresteerd.
Beide mannen moesten nu zo snel mo
gelijk uit Elzas-Lotharingen verdwijnen.
Ze spraken af, dat Jean Peroux zou
trachten het bos te bereiken, waar hij
Henri des nachts bij kilometerpaal 12
zou opwachten. Henri moest eerst nog
naar zijn woning om hieruit alles, wat
tegen hem zou kunnen getuigen, te ver
wijderen. Toen hij van zijn gastheer had
vernomen, dat de Duitsers waren weg
gereden, sloop hij door het dorp naar
zijn kamertje. Nauwelijks was hij daar
aangekomen, of hij hoorde duidelijk een
auto stoppen. Hij rende het huis uit,
greep zijn fiets ....v., maar het was reeds
te laat. Gestapo-lieden hadden het huisje
omsingeld. Henri werd gevangen geno
men en naar het hoofdkwartier in Dy on
getransporteerd. Vergeefs zou zijn vriend
op de afgesproken plaats op hem wach
ten
In Dy on begon een Gestapo-autoriteit
terstond een zeer streng verhoor. De
jonge Fransman zweeg echter en keek
rustig om zich heen. Hij ontdekte een
fauteuil en ging er op zijn gemak in zit
ten.
De Duitser was woedend over deze bru
taliteit, maar Henri wist, dat het spelen
van deze uiterst moeilijke rol zijn red
ding zou kunnen betekenen. Toen de Ge-
stapo-chef hem toesnauwde „alles te we
ten", bekende hij rustig glimlachend in
derdaad de Henri Lamarc te zijn, die
de beroemde generaal Giraud had be
vrijd. De Duitsers, die op een langdurig
verhoor hadden gerekend, stonden als
met stomheid geslagen. De chef, ver
moedend, dat hij een verkeerde persoon
voor zich had, verzocht Lamarc onzeker
hem de finesses over de bevrijding mede
te delen.
„De zaak was zeer eenvoudig":,
vertelde Hcnri, „ik had n.l. dit mes
bij mijTegelijkertijd trok hij
een dolkmes uit zijn zak en voor de
ogen van de verblufte Duitsers ritste
hij daarmede zijn beide polsslagaders
door. Vijf minuten daarna werd hij
in zeer ernstige toestand naar het
hospitaal gebracht
Ontvlucht.
Enkele dagen later zag hij met behulp
van een Franse verpleegster kans te ont
vluchten. Bij verzetslieden in Dyon vond
hij onderdak, waar hij wekenlang met de
grootste toewijding werd verpleegd. Twee
weken na zijn volledig herstel stond Jean
Peroux voor hem. Bij deze ontmoeting
was Lamare's eerste vraag aan zijn vriend:
„Heb je niets voor mij te doen?"
Jean Peroux deelde hem mede, dat
generaal de Gaulle geheime agenten no
dig had in Noord-Afrika. Henri stelde
zich ogenblikkelijk voor deze uiterst
moeilijke opdracht beschikbaar. Het werk
van een Franse agent in deze streken be
tekende een leven vol gevaren en een
zaamheid. Het zou noodzakelijk zijn, dat
Henri lid werd van een nation a al-socia
listische organisatie. Ook had hij nieuwe
papieren nodig en een andere naam. Hij
zou het in Afrika moeten opnemen tegen
het spionnage-apparaat van admiraal Cn-
naris.Een Duitse „vredesverdrag-com
missie" was in het voormalige Franse be
zit genesteld. Deze schijnbaar onschuldi
ge commissie bestond uit geraffineerde
spionnen, die de inheemse bevolking met
onmenselijke methodes dwong geheime
vliegvelden aan te leggen voor de Duitse
luchtmacht. De Duitsers droomden toen
j nog van een machtige vlieg- en marine-
j basis in Noord-West-Afrika, met het oog
op een aanval tegen de Verenigde Staten.
Hier lag het nieuwe arbeidsterrein van
Henri Lamarc
Hij kwam op het denkbeeld als vrij
williger toe te treden tot de Fran.se ar
beidsdienst. Hiervoor had hij echter een
verklaring nodig, afgegeven door de se
cretarie van zijn geboorteplaats. Henri
besloot het enorme risico te nemen uit
het vrije Vichy te vertrekken en bij ver-
zetsvrienden in Dyon een vervalste ver
klaring te gaan halen. Hij moest hiervoor
de zwaar bewaakte grens tussen het niet
door de Duitsers bezette Vichy-Frankrijk
en zijn vaderland overschrijden. Met
enormde moeite hadden zijn vrienden
hem enige weken tevoren over deze grens
gewerkt. Hij ging met zeer grote voor
zichtigheid te werk maar werd aan de
grens door een paar surveillerende agen
ten van de Griine Polizei ontdekt. Na
een hevig vuurgevecht werd de jonge
Lamarc dodelijk getroffen. In het grens-
lcantoor werd hij herkend; zijn foto kwam
voor op de lijst van oorlogsmisdadigers.
Jean Peroux, zijn boezemvriend,
meldde aan generaal de Gaulle, dat
hij de missie van Henri Lamarc zou
overnemen
