1 SMIBilK TE DEVENTER f w MOEDERDAG. CONCOURS HIPPIQUF ZOMERKERMIS Atoomkracht ZONDAG 14 HEL in, dienli Lt-att de u-kede Natuur-Historisch Museum PIET BOS Adverteert in Holtens Nieuwsblad Voor ANTHRAC1ET GEBR. DIKKER BIJKANTOOR HOLTEN Ingelegd kapitaal 20 millioen gulden Reserves 2 millioen gulden ZomerdiensfregeSin nieuwe Lijndienst Overijselsche Autobusdiensten N.\ Ledenvergadering Algemeen Ziekenfonds i de Gemeente Holten BELTMAN Befro-eH ap Uetnetu-aakUdaty Uitspanning Beumer NOG MEER OP HEMELVAARTSDAG. Op Hemelvaartsdag zal ook als van oudsher de z.g. Kroepenkamperkermis worden gehouden bij de speeltuin van de heer W. Beumer, waar behalve enige kermisvermakelijkheden de gehele dag gelegenheid is om een dansje te maken. Voorts zal het geheel verbouwde en vernieuw de natuur-historisch museum van de heer Piet Bos de gehele dag geopend zijn. Er is een vleugel bij aangebouwd en aan de prachtige diorama's, welke door de heer Bos zijn vervaardigd, is weer veel zorg besteed. Iets bijzonders is het reeën- diorama. Zaterdagmiddag vindt de officiële opening plaats. ELECTRISCHE STROOM WORDT TIJDELIJK ONDERBROKEN. In verband met werkzaamheden aan de trans formatorhuisjes zal de electrische stroom in de nacht van Zaterdag op Zondag om pl.m. 2 uur tijdelijk worden uitgeschakeld, met uitzondering van de buurtschap Dijkerhoek. Men houde daar dus voor zoveel nodig reke ning mee. HOLTEN 1— T.V.O. 1. Holten speelt Zondag om half drie op eigen terrein haar eerste degradatiewedstrijd tegen T.V.O. 1 uit Bekkum. De opstelling van het elftal was bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet bekend, doch wij hopen, dat allen hun uiterste krachten zullen inspannen om 't tot een goed resultaat te brengen. Wil er van de voetbalsport in onze plaats nog iets terecht komen, dan moet de plaats in de eerste klasse behouden blijven, opdat de jonge krachten de taak der ouderen kunnen overnemen. En dan op tijd aanpakken voor het nieuwe sei zoen. Alle hens aan dek. De eer van de club en van onze rood.-zwarte vlag is er mee gemoeid. We hebben het reeds eerder moeilijk gehad, vrienden! Het devies der Zeeuwen was ook het onze in die dagen: „Luctor et emérgo" (Ik worstel en kom boven). Het is een zinvolle traditie een dag te wijden aan haar, wier arbeid en zorg voor het gezin vaak onvoldoende worden gewaardeerd. Het vluchtige accent van onze tijd draagt hier grotendeels de schuld van. Daarom is het goed Moeder op Moederdag te eren. Het kind ziet op tot haar, in groot vertrouwen. Het realiseert zich de waarde van haar zorg, van haar offervaardigheid, nog niet. Ouderen achtten veelal de plaats, die zij in hun leven inneemt, voor zich zelf spreken. Op Moederdag willen ook oudere kinderen en niet in de laatste plaats Vader met een vriende lijkheid, een attentie, Moeder zeggen: dank voor alles! En laten we niet alleen in de vorm van een geschenk Moeder doen merken, dat deze dag aan haar gewijd is, doch laten we haar de ganse dag een feestelijke rust bereiden. Uw Rode Kruis heeft ook vele vredestaken. Deze (aken kosten massa's geld. Uw Rode KruSis is volkomen afhankelijk van vrijwillige bijdragen. GEEFT DAAROM GUL! Illillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll De schaduw van een mens in een stoep van Hiroshima... Maar kleine bot sing met atoom-auto zou verschrikke lijk zijn. Lange tijd heeft men gemeend, dat een atoom 't kleinst mogelijke deeltje van elke stof voorstelt. Deze visie was niet helemaal juist. In de loop van de laatste vijftig jaar kwam men tot de ontdekking, dat zo'n on eindig klein stofdeeltje kan uiteenvallen in een aantal zeer kleine electriciteitsverzame- lingen, waarin een fantastische hoeveelheid energie zit opgesloten. Bij het splitsen van een atoom wordt deze energie vrij gemaakt en bewegen zich de deeltjes van atoom snelheid door de ruimte. Gewapend met deze wetenschap begon men te experimenteren om door taai vol houden en onvermoeibaar werken tenslotte tot een voorlopig resultaat te komen. Dat resultaat was de atoombom, die een omwen teling betekent op militair, economisch en maatschappelijk gebied. Vele geleerden, die wisten welk een ontzet tende uitwerking zo'n bom zou hebben, hoop ten dat hij nooit zou worden gevonden. Een van hen was Dr Vannevar Bush, een Amerikaan, die pas bereid gevonden werd de leiding van de atoom-onderzoekingen op zich te nemen, toen hij vernam, dat de Duitsers op het punt ston den de gevaarlijke ontdekking te doen en boven dien van plan waren deze vinding voor oorlogs doeleinden te exploiteren. Spoedig na Pearl Harbour begonnen proef nemingen en reeds in 1941 en 1942 maakte men belangrijke vorderingen. Het splitsen van 'ato men was niet het voornaamste onderdeel van de werkzaamheden. Men moest er voor zorgen, die splitsing onder controle te krijgen, d.w.z. te zor gen, dat zij op het juiste moment plaats vond. Niet te vroeg mocht een bom ontploffen, anders zou het effect verloren gaan, terwijl bij te late explosie een exemplaar in vijandelijke handen zou kunnen vallen, waardoor het geheim zou zijn prijsgegeven. Die geheimhouding heeft de onderzoekingen nog bemoeilijkt. Midden in een woestijn, bij San ta Fe, verrees het best uitgeruste laboratorium van de wereld. Een keur van geleerden werkte er onafgebroken. Toen zij tenslotte slaagden, stond de wereld letterlijk te trillen. G. G. Haw- ley beschrijft op populaire wijze hun werkzaam heden in het zeer actuele werkje „Alles weten van atoomkracht" (uitgave van H. L. Smit Zn. te Hengelo, vertaald door dr G. Hennemann) waaraan wij een en ander ontlenen. Een atoombom laat men op ongeveer 300 m. boven het aardoppervlak ontploffen. Op deze wijze wordt de minste energie verspild. Immers, een gewone bom verliest een groot gedeelte van haar explosieve kracht in de bomtrechter, die bij de ontploffing ontstaat. Bovendien geeft de ont lading ver boven de grond het voordeel, dat de grond niet zozeer radio-actief wordt. Een radio actieve omgeving is zeer schadelijk voor mensen. Zij wekt vergiftigingsverschijnselen op en heeft in het merendeel der gevallen de dood tenge volge. Bij de proefexplosie in New Mexico kon men de grond negen weken nadien nog niet be treden. Stalen mast verdampte. De vrijkomende kracht bij de ontploffing is enorm. Een oppervlakte van anderhalve kilo meter in doorsnee wordt volkomen verwoest. De geweldige Misubishi-staalfabrieken in Hiroshi ma werden omgetoverd in een hoop waardeloos verwrongen ijzer. De hitte in het centrum van de ontploffing moet ongeveer gelijk zijn aan de tem peratuur van 't zonne-oppervlak. Het zand in de naaste omgeving wordt samengesmolten tot een glasachtige massa. Een stalen mast, die gebruikt werd voor de proef bom in New Mexico was een voudig verdampt. Men vond er niets van terug. Hawley illustreert zijn boek met een foto van een gepolijste granieten stoep, waarvan de opper vlakte gewoon verbrand werd. Alleen de „scha duw" van een mens, die op de stoep zat, be schermde een deel van het gepolijste graniet. Die mens was zonder meer weg. In de doden stad Hiroshima vond men vele mensenscha- duwen, voorgoed ingebrand in het wegdek. Vrouwen, die zich op grote afstand van de ex plosie bevonden, waren voor hun leven gebrand merkt met het bloempatroon van hun kleding. Het wit van de stof reflecteerde, het zwart ver brandde op de huid. Een nieuw tijdperk? Slechts dan zal de vinding der atoomkrachten worden toegejuicht, wanneer wij die geweldige energie nog eens ten goede zullen kunnen aan wenden. Allerlei fantastische verhalen doen de ronde daarover. Stellig zijn er perspectieven in die richting, maar het ogenblik waarop wij in een auto zitten, voortbewogen door atoomkracht uit een oude dakpan is nog ver verwijderd. Voor lopig blijven electriciteit, stoom en petroleum- producten nog de belangrijkste energiebronnen, wanneer wij afzien van de waterkracht, die als „witte steenkool" soms als krachtbron dient voor grote centrales. De eerste stap naar het nieuwste mechanische tijdperk zal wel bestaan uit het dienstbaar ma ken van atoomkracht aan electriciteit en stoom. Hierdoor bestaat een geweldige kolenbesparing. Op de duur zal de atoomenergie, voor dit doel gebruikt, waarschijnlijk veel goedkoper zijn dan de kostprijs van kolen, verhoogd met de prijs van het treinvervoer. Dankbetuiging. Langs deze weg betuig ik, mede namens mijn Ouders en Verloofde, mijn harte lijke dank aan familie, bu ren, vrienden en bekenden voor de vele blijken van belangstelling, bij mijn te rugkeer uit Indonesië on dervonden. G. H. VLOGTMAN, D 41. Dankbetuiging. Bij deze betuig ik, mede namens mijn Moeder en Meisje, mijn hartelijke dank aan buren, familie, vrienden, bekenden en de Band HoltenIndonesië, voor de vele blijken van hartelijke belangstelling, bij mijn terugkeer uit In donesië ontvangen. Sold. G. NIJENHUIS. Heihuizen, C 183. I Langs deze weg betuig ik I mede namens mijn Ouders en Verloofde, mijn oprech te dank aan familie, buren, vrienden en bekenden, als mede aan de Band Ned.- Indonesië, voor de vele blijken van belangstelling, die ik, zowel bij mijn terug keer als tijdens mijn ver blijf in de tropen, mocht ontvangen. Sdt. T. ROUWENHORST. Holten, A 228. TE KOOP: drachtig varken ingeschreven B.B., uitge teld 30 Mei. J. A. Koop man, D 14, Holten. Bij deze betuig ik mijn hartelijke dank, mede na mens mijn Ouders, aan alle familie, buren, vrien den en kennissen, voor de ontvangen gelukwensen, bloemen en cadeaux, bij mijn terugkeer uit Indo nesië. J. JANSEN. Holten, Espelo 25. TE KOOP: partij eefaardappelen rode star, bij G. J. Struik. E 4, Holten. üeme&Maïtódaq, ttaaA het De verbouwing is gereed! Het Museum is een grote attractie rijker. KOMT HET ZIEN! De waterkracht is een veel geduchter concur rent voor de atoomenergie. Er zijn echter tal van streken, waar opwekking van energie door ge bruik van waterkracht door geografische om standigheden onmogelijk is. Hier is de toepas sing van atoomkracht geen droombeeld meer. De grote atoomfabriek te Hanford levert reeds ener gie voor vredesdoeleinden. Electriciteit wordt voortgebracht door een centrale krachtsinstalla tie, die door een uitgestrekt gebied wordt benut. Het is voor dit geval dus geen bezwaar, dat voor atoomenergie nogal uitgebreide installaties moe ten worden gebouwd van een betrekkelijk grote omvang. Te groot voor een auto. Minimaal is nodig een uraniumrooster, waar van de afmetingen niet precies bekend zijn, doch dat wel drie meter in doorsnee vraagt en onge veer 2.5 meter hoog moeet zijn. Dit maakt de toe passing voor voertuigen al betrekkelijk moeilijk. Een tender van een locomotief zou een dergelijk apparaat nog kunnen dragen, maar voor een auto is zowel de omvang als het gewicht te groot. Bovendien is uranium, de belangrijkste stof, voor het produceren van de atoomenergie, een zeer gevaarlijk goedje, waardoor de lucht ver giftigd wordt en radio-actieve stralingen ont staan. De gevolgen van een botsing met een mo derne atoom-auto in een overvolle straat zouden verschrikkelijk zijn. Tenslotte is uranium nogal schaars. Een toepassing op grote schaal van de atoomenergie zou de bestaande voorraad vrij spoedig doen uitputten. Men werkt daarom nog koortsachtig aan projecten om atoomenergie uit andere elementen vrij te maken, waardoor de kosten mogelijk nog aanzienlijk zullen dalen. Kostenfactoren spelen bij dit alles een grote rol. Het opstellen van de benodigde toestellen voor productie op grote schaal zal grote sommen verslanden. De kostprijs van uranium is zeer hoog. Dit alles leidt er toe, dat de atoomkracht voorlopig, zeer zeker vanuit economisch stand punt gezien, nog beperkte toepassingsmogelijk heden biedt. De medische wetenschap trekt ook profijt van de resultaten van het atoomonderzoek, o.a. voor de bestrijding van de zo gevreesde kanker. Veel kan men ook verwachten van de toekomstige onthullingen op het gebied van weefselgroei en degeneratie van planten en dieren. Wij willen met Hawley optimist blijven. Naast de vrees, die de atoombom in ons oproept, blijven de nog in de mist hangende goede vooruitzichten ten aanzien van een vredelievend gebruik van de atoom-energie ons met blijde hoop voor de toekomst vervullen. Mr A. G. EEN CENT PER WEEK! Uw eigen nationale Rode Kruis telt rond een half millioen leden. Uw Rode Kruis doet veel en belangrijk mens lievend werk en biedt hulp in tijden van nood en tegenspoed. In 1950 is nog een millioen gulden nodig. Dat is een cent per week van ieder gezin in Nederland. WILT U EEN CENT PER WEEK GEVEN? IN EEN KEER, VOOR HET GEHELE JAAR? ESKOLEN (Salonkolen) EIERKOLEN TURF gaat U toch ook naar VAN DE (Opgericht 1841.) Geopend 's Woensdag van 9.30-12.15 uur. ORANJESTRAAT A 203a. ZONDAG 14 MEI A.S. TREEDT DE IN WERKING, ALSMEDE DE traj eet Almelo-Bornerbroek-Delden-Bentel Hengevelde-Markvelde-N eede. Dienstregelingen zijn vanaf heden verkrijgba bij onze kantoren en het buspersoneel. Hoofdkantoor HOLTEN, tel. K 5483 - 241 - Kantoor RIJSSEN, tel. K 5480 - 450 Kantoor GOOR, tel. K 5470 - 783 Kantoor BORNE, tel. K 5409 - 250 ver >eh< jan N en '*ing< p/ar jve: bre B op1 dan tvir Ma; Die me! Wij Gie F Als van het op MAANDAG 15 MEI a.s. des avonds T1/^ li in café H. Kalfsterman. Agenda. 1. Opening. 2. Notulen. 3. Ingekomen stukken. 4. Jaarverslag. 5. Financieel verslag. 6. Bestuursverkiezing. Aftredend zijn: W. Beijers, G. J. Lanting en H. Soer. 7. Rondvraag en sluiting. Enigste kennisgeving. HET BESTUUR. Bezoekt het op Hemelvaartdag bij de Waag. Het programma biedt o.m.: EEN- en TWEESPAN TUIGPAARDEN GROOT CARROUSSELNUMMER, onder leiding van de heer Fluts uit Hengelt SPRINGCONCOURS, met barage tot 1.50 M.; VOETBALWEDSTRIJD TE PAARD; tot slot DE POSTILLONREN. Lage entree-prijzen. Kinderen half gele Donateurs op vertoon van donateurskaar vrij entree. Het geheel wordt opgeluisterd door muziek var de Holtense Muziekvereniging „H.M.V." KOMT ALLEN! AANVANG HALF TWEE If Mcl Uw Verf- en Stoomgoed naar oi de S bij de aan de Raalterweg te Holten Diverse attracties De gehele dag Dansen

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1950 | | pagina 2