1923 Senesinde kiralige fabrikaya "kirallik"
isim vermi§. O demekki senelerden beri iyi
kaliteli mal yapiyormu? ve ter Horst'un
armasini degistirmi$ler.
Krallik tagini armagan etmi§ler.
Fabrika iyi sati§ yapiyordu, fazla i§giler geldi,
yeni kisim yapilmi§, i§giler igin bir haman ve
okul apilmi§. Bu okulda (§imdilik
pansiyonunuz §en Tiirk Evi) fabrikada gali§an
geng kizlara yemek pi§irmek ve ev i§leri v.s.
ögreniyorlarmi§, park ve parktaki binayi ter
Horst yaptirmi§. Amma 1940 oldu ve ikinci
dilnya harbi ba§lami§.
Kendirin ithali azalmi§ ve nezaman en son
gelen kendir gemisi torpido ile batinca, ba§ka
hammadelerden kendir yapmayi dü§ünmü§ler.
Keten, keten artigi ve kagit kullanmi§lar.
Depoda iyi kendir varmi§ amma Almanlar
satmagi yasak etmi§ler. Bir bomba dü§ünce
büro-binasi yikilmi§. Zaman 50k gügmü§, para
yok, giyim e§yalari yok, yakit
yok, yemek yok. Onun igin ter Horst kendi
bahgesinde i§giler ve aileler igin sebze
yeti§tirmi§ ve i§cileri igin erzak almi§.
Bu sava§tan sonra fabrika gali§tirmak igin
yakit lazimmi§, buhar makineleri nasil
cali§acak? Rijssen'deki oturan giftgiler at
arabasi ile saman getirmi§ler fabrika gali§in
diye.
Nihayet zaman yava§ yava§ iyile§iyormu§.
I§ciler fazla para kazaniyor, emeklik, hastalik,
dullar ve öksüz sandiklar kuruluyor, aile
yardimci, parali izin, futbolkiilübü, v.s.
Holten'de bile bir fabrika kurulmu§lar.
Harpten sonra §en Türk Evi kantor olarak
kalmi§tir yeni bina yapilana kadar.
1960 Senesinde ter Horst'a 1400 ki§i
gali§iyordu amma son senelerce yeni i§gi
almak gok zor oldu. Onun igin 1969 senesinde
personel§efi Türkiye'ye gitti ve takriben
30 Türk arkada§ is ba§i yapti.
Bu arkada§lar gok iyi gali§tilar sene sonunda
90 Türk arkada§, daha geldi.
1971 Senesinde fabrikanin ekonomi durumu
iyi degilmi§ ve bir kag i§ci giki§ vermek
mecburiyetinde kaldi, fabrikanin bir kismi
kapatmislar ve Holten'daki fabrika dahi.
(Jiki§ alan i§giler ba§ka fabrikada i§
bulabildiler. Bu sene §ansli oldu ve
Türkiyeden gene 60 arkada§ almi§lar.
Bu kisacik yazi fabrikanin tarihidir.
3
