wending in zijn leven, waarvoor reeds lan
ger geleden de kiem is gelegd.
Als 21-jarige student logeert hij in de zo
mervakantie in het ouderlijk huis in Guns-
bach. Op een keer komt hiji aan het naden
ken over zijn leven en ontdekt hij hoe be
voorrecht hij is. Een gelukkig ouderlijk te
huis, hij houdt van kunst en muziek, hij kan
en mag studeren, en bovendien is hij sterk
en gezond. Hij overdenkt, dat hij dit alles
toch niet voor zichzelf heeft gekregen en na
rijp beraad besluit hij tot zijn dertigste jaar
op het gebied van wetenschap en kunst zo
veel mogelijk in zich op te nemen om zich
daarna geheel te geven aan de dienst der
mensheid. Hoe, dat is hem nog niet duide
lijk. Maar na enkele jaren bepaalt een zen
dingsblaadje, dat toevallig in zijn bus werd
gestopt, z'n koers. In Frans Equatoriaal
Afrika sterven de negers bij bosjes aan alle
mogelijke tropische ziekten, vooral aan de
slaapziekte en er is geen of onvoldoende me
dische hulp. Schweitzer ziet in z'n geest de
negerfiguur met die droefgeestige uitdruk
king in de ogen, die hij zich van jongsaf
herinnert.
In Colmar n.l. staat een standbeeld van een
Frans generaal, aan wiens voeten een neger
ligt. Hij komt hier dagelijks langs en altijd
is hij weer met deernis voor de neger ver
vuld en plotseling is z'n besluit genomen.
Hij wil medicijnen gaan studeren en hij
maakt zijn plan bekend waarom. Van de
kant van z'n familie breekt een storm van
verontwaardiging los en één van z'n mede
professoren acht hem rijp voor een zenuw
inrichting. Niemand begrijpt hoe een mens
met een dergelijke loopbaan voor zich als
Schweitzer, zich onder de negers wil be
graven. Maar Schweitzer buigt het hoofd
en laat de storm over zich komen, vast
besloten zijn plan tot uitvoering te brengen.
Hij zet door en bereikt z'n doel. Wanneer
hij in 1927 voor de eerste maal in Neder
land, te Amsterdam over z'n werk vertelt,
zegt hij„Men verwijt mij vaak, dat ik niet
in Europa bleef, wéiar toch ook genoeg te
doen is". Zijn verweer is dan„U kent allen
de gelijkenis van de rijke man en
Lazarus. Europa is de rijke man. Als U maar
iets mankeert, al is het nog zo weinig, dan
staat alles voor U ter beschikking, de dok
ter, apotheek, ziekenhuis, verpleegsters, chi
rurgen en professoren. Aan de poort van
Europa ligt Afrika-Lazarus. Want daar ster
ven de negers aan allerlei ziekten en de rij
ke man kijkt er niet naar om. Deze schuld
wil ik niet graag dragen, daarom, en om iets
te boeten van wat wij, blanken, door sla
vernij en alcohol aan de negers misdeden,
daarom ging ik naar Afrika".
Zo gaat hij dus naast zijn gewone domi-
neeswerk medicijnen studeren en zit als
professor weer in de collegebanken, maar
hij werkt dag en nacht en volbrengt zijn
planhij behaalt ook in de medicijnen zijn
doctorstitel.
En dan vertrekt hij in 1913 op 38-jarige leef
tijd met zijn vrouw en met 70 kisten, gereed
schap en medicamenten van Bordeaux naar
Equatoriaal Afrika. Juist een jaar tevoren
was Dr. Schweitzer getrouwd. Zijn vrouw
werd om hem te kunnen helpen verpleej^
ster. Ze gaan naar Lambarene, waar ze he^
verlaten zendingshuis betrekken en dade
lijk begint het werk. Als een lopend vuurtje
is het bericht door dit gedeelte van Afrika
gegaan, dat er blanken gekomen zijn om
de inheemsen te helpen. En zij komen in
hun kano's en verwachten redding van hun
ziektes. Maar er is geen ziekenhuis, geen
operatiezaal, geen polikliniek. Er is wel een
kippenhok met een kapot dak. En zo moet
Dr. Schweitzer ook nog timmerman wor
den. Een vak, dat hij zo goed gaat verstaan,
dat de houten vloeren van de woningen der
medewerkers kunnen wedijveren met die
van Bruynzeel. En zo herstelt hij dan eerst
het kippenhok en bouwt barakken van bam
boe en palmbladeren en één van hout met
een dak van gegalvaniseerd ijzer om hier
operaties te kunnen verrichten en polikli
niek te kunnen houden.
1914. Eerste wereldoorlog. De Elzas is Duits
en deze mensen, die zich met volkomen zelf
opoffering geven aan de negers op Frans
gebied, worden als vijanden geïnterneerd.
Schweitzer laat de Franse regering' echter
niet met rust, totdat zij hem toestaat weej^
voor zijn negers te zorgen. Onder uiter^fc
moeilijke omstandigheden werken zij doo^
tot 1917, dan worden zij met andere Duit
sers als gevangenen naar Zuid-Frankrijk
verscheept. Het echtpaar Schweitzer lijdt
hier zeer onder en Dr. Schweitzer moet twee
keer een operatie ondergaan. Wanneer hij
na de vrede weer in Straatsburg terug is,
voelt hij zich een verloren man.
(Wordt vervolgd)
