yelchledenió {fan A/yLon (Vervolg) 6 Onvermoeid ging Carothers voort met het nemen van proeven en het had er veel van weg, dat hij met een reus achtige legpuzzel bezig was, doch zonder voorbeeld Eindelijk, na ook dankbaar gebruik te heb ben gemaakt van resultaten, door andere onderzoekers geboekt, verkreeg hij een ester (zoals in het vorige artikel vermeld, wordt een ester verkregen door een zuur en een alcohol samen te voegen) met een zeer hoog moleculair gewicht. Hij noemde dit een superpoly-ester. Verder werkende met deze stof ontdekte Carothers dat de taaie vloeistof dezelfde eigenschappen vertoonde als b.v. keuken stroop en in lange slierten overal aan bleef kleven. Het vreemde was bovendien, dat deze slierten, uitgetrokken tot dunne draad jes, onmiddellijk hard werden als ze met lucht in aanraking kwamen. Bij de gering ste buiging' echter knapten ze af als glas, maar tot grote verbazing' van Carothers bleken deze draadjes in de lengterichting helemaal niet broos te zijn. In tegendeel, hij kon ze zelfs uitrekken, tot ze ruim vier keer hun oorspronkelijke lengte had den, zonder dat ze braken. Het wonderlijkste was echter de uiterlijke verandering, welke de eerst onooglijke sliert onderging bij het uitrekken. Hoe ver der de rek werd doorgevoerd, hoe glanzender de draad werd, tot deze ten slotte volkomen doorzichtig was geworden en soepel naar alle zijden, zodat er zelfs een knoop in kon worden gelegd. Zou op deze wijze een nieu we textielvezel zijn ontdekt Helaas, in dit stadium bleek het nieuwe produkt van Carothers veel nare eigen schappen te vertonen, welke het ongeschikt maakten voor toepassing in de textiel. Het produkt smolt te gauw en loste ook op in allerlei chemische middelen. De teleurstelling was dan ook groot en me nigeen zou de moed al lang hebben opge geven. Carothers echter niet. Hij liet al zijn- proeven nog eens aan zijn geestesoog voor bijtrekken en herinnerde zich plotseling, dat hij destijds eens een stof had vervaardigd, welke juist helemaal niet oplosbaar was ea^ die in de scheikundewereld polyamide wei^p genoemd. Allerlei mengsels en verbindingen van superpolyester en polyamide werden toen beproefd, doch zonder resultaat. Verder experimenterende met de polyamide alleen kwam hij in 1935 na zeven jaar van geduldig en ingespannen werken en teleur stellingen slikken, tot een stof die hij „Pre paraat 66" noemde. Dit preparaat vertoonde alle eigenschap pen, welke Carothers zich ervan had voor gesteld. Dit kunstprodukt bleek betere ei genschappen te vertonen, wat betreft sterk te, rek, weerstandsvermogen, slijtage etc. dan wol of zijde. Bovendien bestond er geen gevaar meer, dat de draad te vlug wegsmolt bij warmte. Stoffen geweven van dit arti kel konden dus ook met de warme bout ge streken worden. Al met al meende men de ontdekking van de eeuw te hebben gedaan, niet wetende, welke moeilijkheden de boreling nog zou veroorzaken bij het verwerken en het toe passen in de praktijk en op de machine. Hierover een volgende keer meer. G. Mj^,

Erfgoed Rijssen-Holten

Het Anker | 1956 | | pagina 6