lans van Mina van
geet met de vrouwe
de Skeepr
ouwr vear
F I L M NI E U W S
VEERTIG JAAR
Katoen is nooit waterschuw
I
Vrijheid
Blijheid
in katoen
Weekblad voor Rijssen
Vrijdag 2 juli 1965
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 7
In Jesd kree'w weentr
Stried um 't geloowe in Allah
geleden schreef het
Vrijdag en zaterdag de film:
De liel van niemandsland
SPELDJE
Woensdag de film:
Zij begonnen zo jong
In ISFAHAN, de oole moarkplaase vuur ka-
ravaann van alle kaantn, zi'w nog n dag of
wat ebleewn, toew wo'w wier vedan. De
weald vuur oons was dr aans neet noar um
van oongedueld te goan stoan traampln da'j
dr kümn. t Was koold en viej zoln de vruch-
boare vlakte veloatn en komm in kaale boar-
gen, met tüppe van mear as veerdoeznd meetr
hooge. Doarachtr lear n „Descht-i-Lut", wat
zoovulle beteeknt as „Naaknden woestien",
zoo groot as heel Needrlaand. De politie zear
oons ook, dat t heel lasteg zol wean um doar
te lifn. Heel waejneg waangs en as ze t woln,
vreung ze geald.
Dat bleek ook zoo te wean, mer „gedueld
ouwrwint alls" zegt ze mangs en t oonze wür
ook beloond met ner lif noar boetn de stad.
Doar mo'w nog mear gedueld opbrengn, mer
wurn eloond met n waangkjen noar n suukr-
fabriekjen en doar zol mueglek wal ne waage
oonze kaante oet goan. t Was ook zoo, mer t
wür veer uur in n nomdag, nen jeep. n Weg
was good en t vewoondrn miej, dat'r zoo waej
neg vekeer was. n Sjoofuer zea: „Nog eawn
gedueld, dan zü'j t wa zeen!"
Rap kümme viej an t stukke woer't ze nog
met an t maakn warn. As t oole wegdek nog
heel was, hoown viej dr neet heel bliej met
te wean. Dan warn t ribls, net as op n oold was-
brüt. Dan kree'j t geveul dat de waage ver-
aandrn is zo'n hossedinge, woer't z'in groote
stean t asfaalt met lüsbrekt. Eers lachn
viej dr nog umme, mer dat wür wo lengr wo
slimr. In t lesn was t net of n weg leawndeg
ewürn was en zin beste deer um met op en
daal skodn, de heele waage an bülle te ra-
meantn. Dan mo'w wier heel heaneg an en
van niejsn prebeern. Doarbiej kum miej in ge-
dachn wa'k oole Riesndrs wal ha huern zegng:
„dat de zuende leawndeg wür". De zuende
woer'j oe eers zoo zeute op hadn loatn vot-
gliern, keart zik dan teengn oe met alle mach.
Duur onlaand, woer't niks wasn en op vuile
plaasn kaale rotspuentn oet de groond steukn,
ree'w laankzaam noar de boargen en doar tus-
ken duur, noar ne klaene vlakte en in t midn
doarvan lear t stadjen Nain. Doar bleef de
waage en mo'w loopm, duur de strüetjes met
an baejde kaantn leemmuurn en hier en doar
ne duure dr in. Bouwn op t dak hadn alle
huuze ne dikke piepe met n skuuns dakjen
dr op en an de hooge kaante bree gliems dr
in. Dat warn gin skosteenn, mer weendvangrs.
's Zomers hebt ze doar wesn weend, den't
dan biej oons fris wear breg, mer hier is 't dan
datteg groan. Mer umdat t kot an de groond
veertig of viefteg groan wordt, laejt ze de
weend toch duur t hoes hen. An n boetnraand
van t plaesken zochn viej noar ne stea vuur
de teante, toew't'r ne tankwaage stopn en n
sjoofuer vreug woe'w hen woln. „Noar Jesd!"
„Doar goa'r ik ook hen stapt mer in!"
t Wür zoo gangs duustr en noarns um oons
hen was ook mer één lechjen te zeen. En an
baejde kaantn van n weg gries zaand. En t
begun te vreezn. Dan zi'j bliej as dr stille
'hüeln wort vuur ne hoarboarge en teehoes,
zoo't dee doar ouwera zeent. n Laank leemn
hoes of n vetrek, al noar'j t van boetn of van
binn bekiekt, want dat is één. Langs baejde
kaantn leemne baankn met kleedn dr op, um
op te zitn op de hoeke of um te goan lign
sloapm.
Sjoofuers hebt mees n berre biej zik en küent
doar dan woarme in de rüste goan. Noa de tee,
ree'w nog vedan noar n klaen plaesken, Mei-
bud, woer't oonzn sjoofuer bliewn wol en mo'w
ne stea zeukng vuur de teante in de duustre
küelte. Boetnof op t zaand vuene viej den,
maakn nog rap wat terechte vuur de maage
en sleupn.
nAandrn moarn sleupe viej „oet". Woerum-
me zo'w oons hüesn, a'w allichte toch uurn
zoln munn wochn op nen lif. Dat was ook zoo,
mer in t lesn kree'w dr toch eene op ne vrach-
waage, den 't met suukr elaan was. Viej zatn
dr nog neet lange, toew kree'w dr hoaste spiet
van da'w t edoan hadn, zoo kunnen viej oondr t
stof.
Viej kreupn kot teeng de kabiene an, mer
t hulp allmoale niks. t Zaand stuef ouwera hen
en t was heel fien en gries. Toe'w in Jesd an-
kümn, leeke viej wal leu van semeant.
t Was al teeng n oawnd en ook umda'w dr
zoo oetzagn, wo'w wa gearne good oondrdak
hebm, um oons wat op t künn friskn en viej
zochn de politie op. In plaase van oons n adres
te geewn vuur ne hoarboarge, vuenn ze t wier
heel gewoon um vuur oons te zorgn, Ze bealn
op en in t hoes van uern kommandant, woer't
z'oons hen bragn, wür oons n vetrek aneweezn
woe'w bliewn konn. Nen kachl wür ook nog
anemaakt en iedereene was eawn vreancUek
vuur oons.
Toe'w n aandrn moarn boetn kümn, mo'w
wal hoaste annemm dat nen goon gees oons
ie inegeewn ha um neet in de teante te goan.
In de teante wa'w bestüewn, mer non zat
le heele stad dr dik oondr en nen stormweend
cut t geduureg hooge opstoewn in de loch,
Jee't r heelndal gries van was.
Toch gunge viej dr op oet, aldreers um n
teampl te zeen van de Vuer-Anbidrs, den'k wus
dat hier mos wean. Mer non is Jes ne stad
van neet vuile aans as leemhuuze en dr wont
tachteg doeznd leu. Gin woondr da'w den
tempi neet hebt künn veenn. Wierumme noar
t hoes en doar vreuge viej oonzn gashear dr
noa.
Goat mer zitn, viej züelt prebeern o'w dat
vesiern küent. En hee bealn, nog an zo'n ool-
drwets kas jen, net o'j koffie maalt, t Doern
wal awn en dr zol wal „op hoog niveau" oon-
drhaandld worn o'w as ongeluewegen doar
binn mogn.
Mer noa twenteg menuutn reenkln de belle
wier en wür ezeg, da'w um veer uur met konn.
In nen taxi ree oonzn politiechef dr met oons
hen en viej stopn biej ne muure van bak
steen met n hekke dr in woe'w duur in nen hof
kümn met grüs en nen viewr. Doarachtr stuen
n groot veerkaant gebouw, ook van baksteen
en hooge bouwn de vuurduure in steen ne of-
beeldege van uern god, Ahoura-Mazdja met de
zunneskiewe dr oondr en vluegl noar baejde
kaantn en nen stat van vearn dr oondr oet.
n Oarnd is biej uer, wat n leew biej oons is:
teekn van krach en hooghaejd.
In de binnruumte hungn an de waand alle-
neg n poar petretn van de leu dee't disn teampl
ebouwd hadn. In de midn stuen t altoar, woer
t vuer op braann, van saandlhoolt. 'k Zol ook
künn zegng: „braant", want dat vuer mag
noojt oetgoan. Dr was troaliewoark um hen
en ook brütte, umdat'r gin diens was, mer
op ééne plaase kon'k duur nen gliem in t haej-
lege vuer kiekn.
t Geloowe van disse Vuer-anbidrs, zoo't ze
'neumd wort, geet terugge op Zoroastr, ook
wal Zarathoestra ehet, nen priestr den 't n
klaene doeznd joar vuur t begin van oonze joar-
tellege, eleawn hef in t oosn van Parzië. Hee
was lange neet tevrean ouwr zin volk en ook
neet ouwr de goodn dee't ze verearn en learn
uer da'r mer éénn goed was, van heeml, zun-
ne, lech en vuer en woer't de stoffeleke weald
t lichaam van was. Eers kreeg e t'r zoer met.
mer in t lesn hef neet alleeneg zinne gemeen
te, mer zoowat alle volk in Parzië zinne meane
ge ouwrenümn. Met dit geloowe hef dat laand
zinnen grootn tied ehad, zoo'w hadn künn zeen
in Persepolis.
Oet Parzië zeent de Vuer-anbidrs vuile laatr
vedreewn duur de Mohammedaann of met ge-
weald oondr n Islam ebrag. Alleeneg in of-
geleang woestienlaand, zooas hier, hebt'r zik
nog wat stoande künn hooln, hier in Jesd um
de tiendoeznd. Dee leawt non met de Mos
lems in vrea, mueglek ook umdat ze noojt
n aandr tot uer geloowe bekearn küent. Al
leeneg de wichtr van nen Vuer-Vaa huert
biej uer, vanzelf, mer n aandr kuemp dr neet
tusken. Vuile zeent'r oetewekn noar India, woer
't ze Parzi's eneumd wort en mees leu van an
zeen zeent. Doar haaln viej ze dr zoo tus
ken oet: ze zeent blaankr en van n stoateg
postuur, vaake met nen grootn board. In de
kleare hebt zo ook ampatte dinge en uer oondr-
good mut duur uere vrouwe eweawn wean.
n Aandrn moarn zea de vrouwe: „Non he'w
toch nog nen witn Karsmes!" Alls lear dik
oondr n snee en viej hadn neet eweetn wa'w
hadn munn doon as disn politiesjaï oons neet
loozjeerd ha. t Was ook nog küeldr ewürn en
non ko'w binn zitn, en mer poesn ouwr
n tee. Ze konn oons wal uurn lang vroang
ouwr Europa en oonz' raejze.
Ze stealn zik Needrlaand zoo mooj vuur,
da'w mangs heaneg monn küjrn, um neet te
leeng, oons eeng laand neet noar düeltn te
trekn en uer toch plezeereg beskeed te geewn.
Mer dat ha'w in Riesn good eleard!
Zoo warn vuur oons De Daage 1963 toch
geneuglek en boetn was t slimr weentr as
biej oons, met nen sneestorm. Dr lear a zoo
vulle da'j dr tot bouwn de vrieje duurhen monn
foskn.
Toch wo'w neet n eeln dag in t hoes bliewn
en gungn n poar moskee'n bekiekn, mer dee
warn preenspoal net as de aandre dee'w al
ezeen hadn. Mer in eene was n bezuendr din
ge. Nen koepl, van hüeltn balkns emaakt, in
de gedüente van nen iemnkorf. Zoowat ach
meetr hooge en oondr-an twee poar püele,
woer't ze ne an dreang konn, net as ne buure.
Noa t atn s oawns vreug ik oonzn gashear,
woer't dat vuur deenn en t wür n heel verhaal.
Dr was dr ook nog eene zonn in Kum, mer
aans noarns. Dee wurn opemaakt en ve-
sierd met lapn en aandr spil op n gedeank-
dag van n slag biej Kerbela, oetevüchn in
t joar 680, an dan roondedreang duur boern
oet n umtrek van dee stean. Vuur t Moham
medaanse geleuwe ha den slag van groote be-
teeknisse 'wes.
Zuewnteg joar ear was dat geloowe 'stich
duur Mohammed, den't de leu bekearn duur
zin woord en zin vuurbeeld, al hef e dr ook
n poar moal biej munn vechn. Eers hadn t'r
waegneg ewes, dee't in um geluewn, mer toe'wt
e anhang kreeg, dachn dr vuile: doar mu'j
biej wean, dan geet t oe good! De eersn hadn
bliej ewes met t huegere leawn dat ze doar-
Dezer dagen hoorden wij een motorrijder
klagen, dat de menschen over het algemeen
toch zoo bedroevend slecht op de hoogte zijn
net de regels van den weg en dat velen maar
niet schijnen te kunnen begrijpen, dat er
op sommige rijwielpaden door motorrijders
NIET, doch op andere rijwielpaden WEL ge
reden mag worden. Hij had hier speciaal het
oog op den weg Rijssen-Almelo. Dat 't rijwiel
pad Wierden-Almelo door motorrijders niet
gebruikt mocht worden, scheen men wel al
gemeen te begrijpen, doch op het traject Wier-
den-Rijssen, waar de motorrijwielen wel op
het fietspad mogen komen, weigeren de men
schen meermalen hardnekkig uit te wijken.
Hoewel ik gaarne voor deze menschen zou
uitwijken, aldus onze zegsman, mag ik dit
met het oog op het gevaar voor anderen,
die de regels wel kennen en wel uitwijken
niet doen. Een vaste lijn of alle rijwielpaden
voor motorrijwielen verboden of ze zonder uit
zondering voor motorrijwielen opengesteld zou
het gevaar van den weg voor een groot deel
doen verminderen.
Zoolang echter deze gebrekkige regeling
blijft bestaan, zou een bordje, geplaatst
aan elk rijwielpad, met een kennisgeving of
het al dan niet door motorrijwielen bereden
mag worden, reeds een verbetering zijn.
Vrouwleu an 't spinn
met ewunn hadn, mer vuile van dee aandrn
hadn dat neet ekreeng en dee geveul n zik
juus zoovuls te mear gerechte™'" um nog mear
leu te goan bekearn. Dee meann dat ze dat ook
wa kon en Allah dr neet an te passé hoown
te komm of doar woln ze neet op wochn. t Mos
op slag gebuurn en met uere kromme saabls
hüwn z'an alle kaantn um zik hen tot n Is
lam vebraejd was ouwr n groot stukke van
zuudwest-Azië, ouwr Noord-Afrika, tot in Span
je en ouwr n Balkan tot in Hongarieje. In
683 stuenn ze vuur Wenen, mer würn doar
teruggeslaang, aans harre viej mueglek non
nog allmoale met nen tulbaand op n kop elop
en de vrouwleu met nen dook vuur t gezichte.
Toew't Mohammed stürf, har e ginn zünne,
alleeneg ne dochtr dee 't etrouwd was met
éénn Ali. Wat mos dr non gebuurn. n Deel
Het verhaal speelt zich af tijdens de Koreaan
se oorlog. Noord- en Zuid Korea staan
in vuur en vlam. Drie Amerikaanse krijgsge
vangenen, Serg. Brent, Serg. Kane en soldaat
Wilson weten uit een Noordkoreaans kri.jgs-
gavangenkamp te ontsnappen en trachten hun
eigen linies weer te bereiken. Zij worden
onderweg geholpen door een Koreaanse boer,
die hun voedsel en onderdak verstrekt. Als
de Noordkoreanen de boerderij overvallen, we
ten de Amerikanen ternauwernood te ontko
men. Van verre zien zij hoe de boer en boerin
door de wraakzuchtige achtervolgers worden
vermoord. Hun zoontje Han die weet te ont-
A d v e r tentie
tijdelijk met
1 JAARGETIJDE
Uit serie van 4
Bij tube van f 1.-
van de getuewegen sleutn Allah op in n Ko-
raan, t haejlege book en meann dat'r
non ginne oopnboarege lengr mueglek
was. roarumme hoown Ali ook neet t huegste
gezag in uern godsdeens te hebm. Aandrn,
meendr in getal en mees in Parzië, meann dat
Ahah nog alltied wier van zik zol künn loatn
bliekn as t um good duchn. Ook vuenn ze
dat Ali de meeste rechn ha op dee huegste
plaase, n troon van n kalief. Hee was ook nen
neawe van n profeet en wür hooge 'eard um
zin leawnsgedrag en zinne wieshaejd. De lesn
neumn zik Sji-ietn, mer kreeng dr oondr me-
kaandr nog wier drokte ouwr of t um ka
lief te worn genog was, n nüesn vewaant te
wean van n Profeet of dat e ook duur Allah
erop mos wean. In 661 wür Ali vemoord. Zinn
zünne, Hassan, wol dr leewr gin gedoo lengr
met hebm, mer nen jongrn bruer, Hoessein,
wo) zik neet of loatn skütln. Met 75 ruutrs
treuk e op noar Bagdad, um zinne rechn op
n troon t° loatn gealn. Mer biej Kerbela (kot
biej wat nog ouwr is van t oole Babyion) wür
e teengnehüeln duur den't zik al op den troon
ezat ha. Hoessein snuewln en biej n rouw
doarouwr huern t roonddreang van dee koepls.
snappen, wordt met zijn hond, Lobo, door de
Amerikanen meegenomen. Onderweg sluit
Korp. Estway zich bij hen aan. De 3 anderen
willen eerst niets met hem te maken hebben,
omdat hij met de vijand collaboreerde door
anti-Amerikaanse radio-uitzendingen te ver
zorgen. Maar Estway maakt hen duidelijk,
dat hij was onderworpen aan een „hersenspoe
ling" en later accepteren zij hem, niet in het
minst, omdat hij in het bezit is van een draag
bare radio-zender, waarvan de batterijen ech
ter zijn uitgeput. De 4 militairen trekken met
Han en zijn hond verder door het onherberg
zame, onbekende gebied en stuiten op een
mijnenveld, waarbi.i Wilson om het leven
komt. Lobo helpt de anderen veilig door de
gevaarlijke zone heen
In het dorpje Pine Alley in Texas woont
Sara Davis, die op haar zes broertjes en zus
jes moet passen, omdat haar vader en stief
moeder de begrafenis van de plaatselijke do
minee bijwonen.
Als haar ouders van de begrafenis terug
keren is Sara haar vader ongehoorzaam en
begeeft zich toch naar het dorp, omdat zij
Chad Bixby, de zoon van de overleden domi
nee, in deze voor hem zo moeilijke uren wil
bijstaan. Chad en Sara die zich Salome
laat noemen houden al van kindsbeen af
van elkaar. Salome ontmoet Chad op de afge
sproken plek in het bosChad is niet onder
de indruk van de dood van zijn vader, die
hij haatte. In het nabijgelegen plaatsje Deep
Ellum gaan zij dansen en Chad speelt trom
pet in de kroeg van Rose Jones. Salome blijft
bij Chad tot zonsopgang.... na enige tijd
later weet zij, dat zij een baby van Chad ver
wacht. Daar zij niet overtuigd is van Chads
liefde en ook haar leven niet in armoede wil
slijten, zegt zij Pine Alley vaarwel en stapt
met Chads laatste 20 dollar op de trein. In
de trein maakt zij kennis met Tony Mc. Do-
wall, een Yale student, wiens vader de rijk
ste industrieel van Pine Alley is.
Salome laat zich door Tony overrompelen
en omdat zij geborgen wil zijn, trouwt zij in
Yale halsoverkop met hem. Tony weet niet
beter, dan dat de a.s. baby van hem is.
De natuurlijke eigenschappen van de
uit een samenwerking van bodem, zon
en lucht verkregen katoen bewijzen hun
grote waarde eens te meer bij het ver
tier aan, in en op het water. Katoenen
kleding neemt gemakkelijk vocht op,
zowel van het mogelijk transpirerende
lichaam als van het opspattende vaar
water. Ze beschermt de dragers ook
tegen te plotselinge afkoeling en door
haar natuurlijke poreusheid is 't klam-
mige „plakken" eveneens uitgesloten.
Bovendien zijn de meeste katoenen kle
dingstukken, dank zij bepaalde bewer
kingen, tegenwoordig zo droog. Van
daar de grote vraag naar katoenen
vnjetijds- en vakantie-kleding, waarvan
de lange sportieve broek een voornaam
onderdeel uitmaakt. Hier (foto 241)
zijn er twee uit de Lee Cooper-collectie
Het zijn laag gesneden modellen, waar
op een ferme riem het goed doet. De
nim en whipcord zijn de gebruikte
katoenen stoffen in zwart, blauw en
beige.
De koffers, de reistassen, de plunje-
zakken en de weekend-bags worden uit
hun schuilhoeken verlost: ze krijgen
weer vakantiedienst. Ze mogen mee
naar de Europese stranden, de Duitse
wouden, de Zwitserse bergen, de Scan
dinavische meren of gewoon naar de
Nederlandse vennen en bossen. En
wat krijgen ze te torsen? Vooral niet
te veel, denkt hij, 't is toch al zwaar
genoeg. Iedere dag wat anders aan,
denkt zij, en vooral jeugdig, luchtig, ge
makkelijk, niet te veel wassen, alsje
blieft geen huishoudelijk gedoe. Reis-,
vakantie, strand, bad en vrijetijdskle.
ding uit katoenen stoffen voldoet aan
zijn en aan haar wensen, 't Is allemaal
licht en gemakkelijk en luchtig en
modieus. De badstoffen bikini, de de
nim pantalon, het popelinen strandpak-
je, de sportieve regenjas en de royale
badmantel, die ook als ochtendjas dienst
kan doen, ze staan alle tot uw dienst
voor zomergenoegens en vakantieple-
zier.
Uit de boutique van de Nederlandse
ontwerper Arnould Diepeveen (Soest en
Den Haag) zijn de zomertoiletjes op de
foto245 Ze spreken voor zichzelf, de
ze uit effen en bedrukte katoenen ge
sneden modellen, waarvan de eenvoud
tot kunst is verheven.
Een modieus strandensemble van ka
toenen popeline, bestaande uit een St.
Tropez-hesje, short en lang jasje met
knoopsluiting. Het broekje heeft een
ritssluiting middenvoor 39.75 - Model
Perry v. d. Kar).
iiiiiiüdiiüiiiiiiliiiiiiiiinaniiiin
Voor het jonge meisje is
de halssluiting in de bloes
en de voorsluiting van de
rok-achtige broek een
aardig grapje.
Deze combinatie is geheel
van katoen (f 36.50).