lans van Mina van geet met de vrouwe de Skeepr ouwr vear F I L M NI E U W S VEERTIG JAAR Katoen is nooit waterschuw I Vrijheid Blijheid in katoen Weekblad voor Rijssen Vrijdag 2 juli 1965 WEEKBLAD VOOR RIJSSEN Pagina 7 In Jesd kree'w weentr Stried um 't geloowe in Allah geleden schreef het Vrijdag en zaterdag de film: De liel van niemandsland SPELDJE Woensdag de film: Zij begonnen zo jong In ISFAHAN, de oole moarkplaase vuur ka- ravaann van alle kaantn, zi'w nog n dag of wat ebleewn, toew wo'w wier vedan. De weald vuur oons was dr aans neet noar um van oongedueld te goan stoan traampln da'j dr kümn. t Was koold en viej zoln de vruch- boare vlakte veloatn en komm in kaale boar- gen, met tüppe van mear as veerdoeznd meetr hooge. Doarachtr lear n „Descht-i-Lut", wat zoovulle beteeknt as „Naaknden woestien", zoo groot as heel Needrlaand. De politie zear oons ook, dat t heel lasteg zol wean um doar te lifn. Heel waejneg waangs en as ze t woln, vreung ze geald. Dat bleek ook zoo te wean, mer „gedueld ouwrwint alls" zegt ze mangs en t oonze wür ook beloond met ner lif noar boetn de stad. Doar mo'w nog mear gedueld opbrengn, mer wurn eloond met n waangkjen noar n suukr- fabriekjen en doar zol mueglek wal ne waage oonze kaante oet goan. t Was ook zoo, mer t wür veer uur in n nomdag, nen jeep. n Weg was good en t vewoondrn miej, dat'r zoo waej neg vekeer was. n Sjoofuer zea: „Nog eawn gedueld, dan zü'j t wa zeen!" Rap kümme viej an t stukke woer't ze nog met an t maakn warn. As t oole wegdek nog heel was, hoown viej dr neet heel bliej met te wean. Dan warn t ribls, net as op n oold was- brüt. Dan kree'j t geveul dat de waage ver- aandrn is zo'n hossedinge, woer't z'in groote stean t asfaalt met lüsbrekt. Eers lachn viej dr nog umme, mer dat wür wo lengr wo slimr. In t lesn was t net of n weg leawndeg ewürn was en zin beste deer um met op en daal skodn, de heele waage an bülle te ra- meantn. Dan mo'w wier heel heaneg an en van niejsn prebeern. Doarbiej kum miej in ge- dachn wa'k oole Riesndrs wal ha huern zegng: „dat de zuende leawndeg wür". De zuende woer'j oe eers zoo zeute op hadn loatn vot- gliern, keart zik dan teengn oe met alle mach. Duur onlaand, woer't niks wasn en op vuile plaasn kaale rotspuentn oet de groond steukn, ree'w laankzaam noar de boargen en doar tus- ken duur, noar ne klaene vlakte en in t midn doarvan lear t stadjen Nain. Doar bleef de waage en mo'w loopm, duur de strüetjes met an baejde kaantn leemmuurn en hier en doar ne duure dr in. Bouwn op t dak hadn alle huuze ne dikke piepe met n skuuns dakjen dr op en an de hooge kaante bree gliems dr in. Dat warn gin skosteenn, mer weendvangrs. 's Zomers hebt ze doar wesn weend, den't dan biej oons fris wear breg, mer hier is 't dan datteg groan. Mer umdat t kot an de groond veertig of viefteg groan wordt, laejt ze de weend toch duur t hoes hen. An n boetnraand van t plaesken zochn viej noar ne stea vuur de teante, toew't'r ne tankwaage stopn en n sjoofuer vreug woe'w hen woln. „Noar Jesd!" „Doar goa'r ik ook hen stapt mer in!" t Wür zoo gangs duustr en noarns um oons hen was ook mer één lechjen te zeen. En an baejde kaantn van n weg gries zaand. En t begun te vreezn. Dan zi'j bliej as dr stille 'hüeln wort vuur ne hoarboarge en teehoes, zoo't dee doar ouwera zeent. n Laank leemn hoes of n vetrek, al noar'j t van boetn of van binn bekiekt, want dat is één. Langs baejde kaantn leemne baankn met kleedn dr op, um op te zitn op de hoeke of um te goan lign sloapm. Sjoofuers hebt mees n berre biej zik en küent doar dan woarme in de rüste goan. Noa de tee, ree'w nog vedan noar n klaen plaesken, Mei- bud, woer't oonzn sjoofuer bliewn wol en mo'w ne stea zeukng vuur de teante in de duustre küelte. Boetnof op t zaand vuene viej den, maakn nog rap wat terechte vuur de maage en sleupn. nAandrn moarn sleupe viej „oet". Woerum- me zo'w oons hüesn, a'w allichte toch uurn zoln munn wochn op nen lif. Dat was ook zoo, mer in t lesn kree'w dr toch eene op ne vrach- waage, den 't met suukr elaan was. Viej zatn dr nog neet lange, toew kree'w dr hoaste spiet van da'w t edoan hadn, zoo kunnen viej oondr t stof. Viej kreupn kot teeng de kabiene an, mer t hulp allmoale niks. t Zaand stuef ouwera hen en t was heel fien en gries. Toe'w in Jesd an- kümn, leeke viej wal leu van semeant. t Was al teeng n oawnd en ook umda'w dr zoo oetzagn, wo'w wa gearne good oondrdak hebm, um oons wat op t künn friskn en viej zochn de politie op. In plaase van oons n adres te geewn vuur ne hoarboarge, vuenn ze t wier heel gewoon um vuur oons te zorgn, Ze bealn op en in t hoes van uern kommandant, woer't z'oons hen bragn, wür oons n vetrek aneweezn woe'w bliewn konn. Nen kachl wür ook nog anemaakt en iedereene was eawn vreancUek vuur oons. Toe'w n aandrn moarn boetn kümn, mo'w wal hoaste annemm dat nen goon gees oons ie inegeewn ha um neet in de teante te goan. In de teante wa'w bestüewn, mer non zat le heele stad dr dik oondr en nen stormweend cut t geduureg hooge opstoewn in de loch, Jee't r heelndal gries van was. Toch gunge viej dr op oet, aldreers um n teampl te zeen van de Vuer-Anbidrs, den'k wus dat hier mos wean. Mer non is Jes ne stad van neet vuile aans as leemhuuze en dr wont tachteg doeznd leu. Gin woondr da'w den tempi neet hebt künn veenn. Wierumme noar t hoes en doar vreuge viej oonzn gashear dr noa. Goat mer zitn, viej züelt prebeern o'w dat vesiern küent. En hee bealn, nog an zo'n ool- drwets kas jen, net o'j koffie maalt, t Doern wal awn en dr zol wal „op hoog niveau" oon- drhaandld worn o'w as ongeluewegen doar binn mogn. Mer noa twenteg menuutn reenkln de belle wier en wür ezeg, da'w um veer uur met konn. In nen taxi ree oonzn politiechef dr met oons hen en viej stopn biej ne muure van bak steen met n hekke dr in woe'w duur in nen hof kümn met grüs en nen viewr. Doarachtr stuen n groot veerkaant gebouw, ook van baksteen en hooge bouwn de vuurduure in steen ne of- beeldege van uern god, Ahoura-Mazdja met de zunneskiewe dr oondr en vluegl noar baejde kaantn en nen stat van vearn dr oondr oet. n Oarnd is biej uer, wat n leew biej oons is: teekn van krach en hooghaejd. In de binnruumte hungn an de waand alle- neg n poar petretn van de leu dee't disn teampl ebouwd hadn. In de midn stuen t altoar, woer t vuer op braann, van saandlhoolt. 'k Zol ook künn zegng: „braant", want dat vuer mag noojt oetgoan. Dr was troaliewoark um hen en ook brütte, umdat'r gin diens was, mer op ééne plaase kon'k duur nen gliem in t haej- lege vuer kiekn. t Geloowe van disse Vuer-anbidrs, zoo't ze 'neumd wort, geet terugge op Zoroastr, ook wal Zarathoestra ehet, nen priestr den 't n klaene doeznd joar vuur t begin van oonze joar- tellege, eleawn hef in t oosn van Parzië. Hee was lange neet tevrean ouwr zin volk en ook neet ouwr de goodn dee't ze verearn en learn uer da'r mer éénn goed was, van heeml, zun- ne, lech en vuer en woer't de stoffeleke weald t lichaam van was. Eers kreeg e t'r zoer met. mer in t lesn hef neet alleeneg zinne gemeen te, mer zoowat alle volk in Parzië zinne meane ge ouwrenümn. Met dit geloowe hef dat laand zinnen grootn tied ehad, zoo'w hadn künn zeen in Persepolis. Oet Parzië zeent de Vuer-anbidrs vuile laatr vedreewn duur de Mohammedaann of met ge- weald oondr n Islam ebrag. Alleeneg in of- geleang woestienlaand, zooas hier, hebt'r zik nog wat stoande künn hooln, hier in Jesd um de tiendoeznd. Dee leawt non met de Mos lems in vrea, mueglek ook umdat ze noojt n aandr tot uer geloowe bekearn küent. Al leeneg de wichtr van nen Vuer-Vaa huert biej uer, vanzelf, mer n aandr kuemp dr neet tusken. Vuile zeent'r oetewekn noar India, woer 't ze Parzi's eneumd wort en mees leu van an zeen zeent. Doar haaln viej ze dr zoo tus ken oet: ze zeent blaankr en van n stoateg postuur, vaake met nen grootn board. In de kleare hebt zo ook ampatte dinge en uer oondr- good mut duur uere vrouwe eweawn wean. n Aandrn moarn zea de vrouwe: „Non he'w toch nog nen witn Karsmes!" Alls lear dik oondr n snee en viej hadn neet eweetn wa'w hadn munn doon as disn politiesjaï oons neet loozjeerd ha. t Was ook nog küeldr ewürn en non ko'w binn zitn, en mer poesn ouwr n tee. Ze konn oons wal uurn lang vroang ouwr Europa en oonz' raejze. Ze stealn zik Needrlaand zoo mooj vuur, da'w mangs heaneg monn küjrn, um neet te leeng, oons eeng laand neet noar düeltn te trekn en uer toch plezeereg beskeed te geewn. Mer dat ha'w in Riesn good eleard! Zoo warn vuur oons De Daage 1963 toch geneuglek en boetn was t slimr weentr as biej oons, met nen sneestorm. Dr lear a zoo vulle da'j dr tot bouwn de vrieje duurhen monn foskn. Toch wo'w neet n eeln dag in t hoes bliewn en gungn n poar moskee'n bekiekn, mer dee warn preenspoal net as de aandre dee'w al ezeen hadn. Mer in eene was n bezuendr din ge. Nen koepl, van hüeltn balkns emaakt, in de gedüente van nen iemnkorf. Zoowat ach meetr hooge en oondr-an twee poar püele, woer't ze ne an dreang konn, net as ne buure. Noa t atn s oawns vreug ik oonzn gashear, woer't dat vuur deenn en t wür n heel verhaal. Dr was dr ook nog eene zonn in Kum, mer aans noarns. Dee wurn opemaakt en ve- sierd met lapn en aandr spil op n gedeank- dag van n slag biej Kerbela, oetevüchn in t joar 680, an dan roondedreang duur boern oet n umtrek van dee stean. Vuur t Moham medaanse geleuwe ha den slag van groote be- teeknisse 'wes. Zuewnteg joar ear was dat geloowe 'stich duur Mohammed, den't de leu bekearn duur zin woord en zin vuurbeeld, al hef e dr ook n poar moal biej munn vechn. Eers hadn t'r waegneg ewes, dee't in um geluewn, mer toe'wt e anhang kreeg, dachn dr vuile: doar mu'j biej wean, dan geet t oe good! De eersn hadn bliej ewes met t huegere leawn dat ze doar- Dezer dagen hoorden wij een motorrijder klagen, dat de menschen over het algemeen toch zoo bedroevend slecht op de hoogte zijn net de regels van den weg en dat velen maar niet schijnen te kunnen begrijpen, dat er op sommige rijwielpaden door motorrijders NIET, doch op andere rijwielpaden WEL ge reden mag worden. Hij had hier speciaal het oog op den weg Rijssen-Almelo. Dat 't rijwiel pad Wierden-Almelo door motorrijders niet gebruikt mocht worden, scheen men wel al gemeen te begrijpen, doch op het traject Wier- den-Rijssen, waar de motorrijwielen wel op het fietspad mogen komen, weigeren de men schen meermalen hardnekkig uit te wijken. Hoewel ik gaarne voor deze menschen zou uitwijken, aldus onze zegsman, mag ik dit met het oog op het gevaar voor anderen, die de regels wel kennen en wel uitwijken niet doen. Een vaste lijn of alle rijwielpaden voor motorrijwielen verboden of ze zonder uit zondering voor motorrijwielen opengesteld zou het gevaar van den weg voor een groot deel doen verminderen. Zoolang echter deze gebrekkige regeling blijft bestaan, zou een bordje, geplaatst aan elk rijwielpad, met een kennisgeving of het al dan niet door motorrijwielen bereden mag worden, reeds een verbetering zijn. Vrouwleu an 't spinn met ewunn hadn, mer vuile van dee aandrn hadn dat neet ekreeng en dee geveul n zik juus zoovuls te mear gerechte™'" um nog mear leu te goan bekearn. Dee meann dat ze dat ook wa kon en Allah dr neet an te passé hoown te komm of doar woln ze neet op wochn. t Mos op slag gebuurn en met uere kromme saabls hüwn z'an alle kaantn um zik hen tot n Is lam vebraejd was ouwr n groot stukke van zuudwest-Azië, ouwr Noord-Afrika, tot in Span je en ouwr n Balkan tot in Hongarieje. In 683 stuenn ze vuur Wenen, mer würn doar teruggeslaang, aans harre viej mueglek non nog allmoale met nen tulbaand op n kop elop en de vrouwleu met nen dook vuur t gezichte. Toew't Mohammed stürf, har e ginn zünne, alleeneg ne dochtr dee 't etrouwd was met éénn Ali. Wat mos dr non gebuurn. n Deel Het verhaal speelt zich af tijdens de Koreaan se oorlog. Noord- en Zuid Korea staan in vuur en vlam. Drie Amerikaanse krijgsge vangenen, Serg. Brent, Serg. Kane en soldaat Wilson weten uit een Noordkoreaans kri.jgs- gavangenkamp te ontsnappen en trachten hun eigen linies weer te bereiken. Zij worden onderweg geholpen door een Koreaanse boer, die hun voedsel en onderdak verstrekt. Als de Noordkoreanen de boerderij overvallen, we ten de Amerikanen ternauwernood te ontko men. Van verre zien zij hoe de boer en boerin door de wraakzuchtige achtervolgers worden vermoord. Hun zoontje Han die weet te ont- A d v e r tentie tijdelijk met 1 JAARGETIJDE Uit serie van 4 Bij tube van f 1.- van de getuewegen sleutn Allah op in n Ko- raan, t haejlege book en meann dat'r non ginne oopnboarege lengr mueglek was. roarumme hoown Ali ook neet t huegste gezag in uern godsdeens te hebm. Aandrn, meendr in getal en mees in Parzië, meann dat Ahah nog alltied wier van zik zol künn loatn bliekn as t um good duchn. Ook vuenn ze dat Ali de meeste rechn ha op dee huegste plaase, n troon van n kalief. Hee was ook nen neawe van n profeet en wür hooge 'eard um zin leawnsgedrag en zinne wieshaejd. De lesn neumn zik Sji-ietn, mer kreeng dr oondr me- kaandr nog wier drokte ouwr of t um ka lief te worn genog was, n nüesn vewaant te wean van n Profeet of dat e ook duur Allah erop mos wean. In 661 wür Ali vemoord. Zinn zünne, Hassan, wol dr leewr gin gedoo lengr met hebm, mer nen jongrn bruer, Hoessein, wo) zik neet of loatn skütln. Met 75 ruutrs treuk e op noar Bagdad, um zinne rechn op n troon t° loatn gealn. Mer biej Kerbela (kot biej wat nog ouwr is van t oole Babyion) wür e teengnehüeln duur den't zik al op den troon ezat ha. Hoessein snuewln en biej n rouw doarouwr huern t roonddreang van dee koepls. snappen, wordt met zijn hond, Lobo, door de Amerikanen meegenomen. Onderweg sluit Korp. Estway zich bij hen aan. De 3 anderen willen eerst niets met hem te maken hebben, omdat hij met de vijand collaboreerde door anti-Amerikaanse radio-uitzendingen te ver zorgen. Maar Estway maakt hen duidelijk, dat hij was onderworpen aan een „hersenspoe ling" en later accepteren zij hem, niet in het minst, omdat hij in het bezit is van een draag bare radio-zender, waarvan de batterijen ech ter zijn uitgeput. De 4 militairen trekken met Han en zijn hond verder door het onherberg zame, onbekende gebied en stuiten op een mijnenveld, waarbi.i Wilson om het leven komt. Lobo helpt de anderen veilig door de gevaarlijke zone heen In het dorpje Pine Alley in Texas woont Sara Davis, die op haar zes broertjes en zus jes moet passen, omdat haar vader en stief moeder de begrafenis van de plaatselijke do minee bijwonen. Als haar ouders van de begrafenis terug keren is Sara haar vader ongehoorzaam en begeeft zich toch naar het dorp, omdat zij Chad Bixby, de zoon van de overleden domi nee, in deze voor hem zo moeilijke uren wil bijstaan. Chad en Sara die zich Salome laat noemen houden al van kindsbeen af van elkaar. Salome ontmoet Chad op de afge sproken plek in het bosChad is niet onder de indruk van de dood van zijn vader, die hij haatte. In het nabijgelegen plaatsje Deep Ellum gaan zij dansen en Chad speelt trom pet in de kroeg van Rose Jones. Salome blijft bij Chad tot zonsopgang.... na enige tijd later weet zij, dat zij een baby van Chad ver wacht. Daar zij niet overtuigd is van Chads liefde en ook haar leven niet in armoede wil slijten, zegt zij Pine Alley vaarwel en stapt met Chads laatste 20 dollar op de trein. In de trein maakt zij kennis met Tony Mc. Do- wall, een Yale student, wiens vader de rijk ste industrieel van Pine Alley is. Salome laat zich door Tony overrompelen en omdat zij geborgen wil zijn, trouwt zij in Yale halsoverkop met hem. Tony weet niet beter, dan dat de a.s. baby van hem is. De natuurlijke eigenschappen van de uit een samenwerking van bodem, zon en lucht verkregen katoen bewijzen hun grote waarde eens te meer bij het ver tier aan, in en op het water. Katoenen kleding neemt gemakkelijk vocht op, zowel van het mogelijk transpirerende lichaam als van het opspattende vaar water. Ze beschermt de dragers ook tegen te plotselinge afkoeling en door haar natuurlijke poreusheid is 't klam- mige „plakken" eveneens uitgesloten. Bovendien zijn de meeste katoenen kle dingstukken, dank zij bepaalde bewer kingen, tegenwoordig zo droog. Van daar de grote vraag naar katoenen vnjetijds- en vakantie-kleding, waarvan de lange sportieve broek een voornaam onderdeel uitmaakt. Hier (foto 241) zijn er twee uit de Lee Cooper-collectie Het zijn laag gesneden modellen, waar op een ferme riem het goed doet. De nim en whipcord zijn de gebruikte katoenen stoffen in zwart, blauw en beige. De koffers, de reistassen, de plunje- zakken en de weekend-bags worden uit hun schuilhoeken verlost: ze krijgen weer vakantiedienst. Ze mogen mee naar de Europese stranden, de Duitse wouden, de Zwitserse bergen, de Scan dinavische meren of gewoon naar de Nederlandse vennen en bossen. En wat krijgen ze te torsen? Vooral niet te veel, denkt hij, 't is toch al zwaar genoeg. Iedere dag wat anders aan, denkt zij, en vooral jeugdig, luchtig, ge makkelijk, niet te veel wassen, alsje blieft geen huishoudelijk gedoe. Reis-, vakantie, strand, bad en vrijetijdskle. ding uit katoenen stoffen voldoet aan zijn en aan haar wensen, 't Is allemaal licht en gemakkelijk en luchtig en modieus. De badstoffen bikini, de de nim pantalon, het popelinen strandpak- je, de sportieve regenjas en de royale badmantel, die ook als ochtendjas dienst kan doen, ze staan alle tot uw dienst voor zomergenoegens en vakantieple- zier. Uit de boutique van de Nederlandse ontwerper Arnould Diepeveen (Soest en Den Haag) zijn de zomertoiletjes op de foto245 Ze spreken voor zichzelf, de ze uit effen en bedrukte katoenen ge sneden modellen, waarvan de eenvoud tot kunst is verheven. Een modieus strandensemble van ka toenen popeline, bestaande uit een St. Tropez-hesje, short en lang jasje met knoopsluiting. Het broekje heeft een ritssluiting middenvoor 39.75 - Model Perry v. d. Kar). iiiiiiüdiiüiiiiiiliiiiiiiiinaniiiin Voor het jonge meisje is de halssluiting in de bloes en de voorsluiting van de rok-achtige broek een aardig grapje. Deze combinatie is geheel van katoen (f 36.50).

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1965 | | pagina 7