IN SCHILDSCHOOL
Jjezettingstentoonstelling "40- 45
ZONDAG 9 MEI MOEDERDAG
GEMEENTE STAAT NIET AFWIJZEND
TEGENOVER RUILVERKAVELING
Rijssense Middenstandscentrale
organiseert bevrijdingsactie
Aanvrage reeds ingediend
Programma 1
Koninginnedag
Vief maj
Gouden jubileum
R.V.-veteranen tegen
Langendreer
Woensdag 28 april 1965
43e jaargang no. 17
De abonnementsprijs voor dit blad bedraagt f 1,65 per kwartaal Administratie en Redactie: Inzending van advertenties tot uiterlijk donderdagmorgen 12 uur
voor postabonnees f 1,95 per kwartaal Enterstraat 10 - Rijssen - Telefoon 2303 (05480) Advertenties 12 cent per mm Bij contract korting
O
Interessante afdeling
Het Weekblad voor Rijssen verschijnt op vrijdag 7 mei a.s. huis
aan huis in Rijssen, Enter en de buurtschappen.
Advertenties en berichten voor dit nummer ontvangen wij gaarne
vroegtijdig in verband met de Nationale Feestdag op 5 mei.
Uiterste termijn van inlevering donderdag 6 mei a.s. 12 uur
's middags.
De landbouworganisaties van Rijssen en omgeving hebben een
aanvrage ingediend om te komen tot ruilverkaveling in de ver
schillende agrarische gebieden van Rijssen, waartoe een commissie
van drie personen uit de verschillende organisaties zich tot diverse
instanties heeft gewend.
Wij hadden hierover een gesprek met de heer J. G. Nollen te
Notter, die de belangen van de ruilverkaveling voor een streek „van
uitzonderlijk groot belang acht", Er stroomt heel wat water door de
(vervuilde) Regge, voor 't verlangen van betrokkenen om tot reali
satie van ruilverkavelingsplannen te komen gerealiseerd is.
Men heeft contact opgenomen met het hoofd van de cultuurtech
nische dienst te Zwolle, met de provinciale bestuur en van de land
bouworganisaties, met het Landbouwschap, met de landbouwvoor-
lichtingsdienst met Ged. Staten van Overijssel en met de gemeente
Rijssen.
Consequenties
Classificatie
WEEKBLAD
VOOR
RUSSEN
„Deze tentoonstelling is van groot belang
vooral voor de jeugd, omdat men hier gecon
fronteerd wordt, met de herinnering aan een
uitzonderlijk moeilijke tijd, de oorlogsjaren
1340-1945, een tijd waarin Nederland zijn vrij
heid had verloren, een tijd van moord op dui
zenden landgenoten, een tijd van knechting,
van lijden honger en ellende".
Aldus sprak loco-burgemeester J. A. Schol
man maandagavond in de Schildschool bij
de opening van de Tentoonstelling „Bezetting
1940-1945".
Het Nederlandse volk zo ging de heer Schol
man verder, maakt zich op om op 5 mei feest
te vieren en te gedenken dat Nederland 20 jaar
geleden bevrijd werd.
Er is alle reden om dit feest te gaan vieren,
als we ons realiseren waarvan we bevrijd
zijn. Dat wordt in deze tentoonstelling, geor
ganiseerd door de Rijssense Oranjevereniging
duidelijk.
Het bijeengebrachte materiaal roept herinne
ringen op aan de oorlogstijd bij ouderen en
het laat jongeren zien, wat er allemaal ge
beurd is, aldus weth Scholman. Spr had
grote waardering voor 't bestuur van de Oran
jevereniging die duidelijk heeft getoond begrip
te hebben voor haar taak.
Er worden niet alleen feestelijkheden geor
ganiseerd, deze tentoonstelling is een bewijs,
dat men een positieve bijdrage wil leve
ren aan de opinievorming van de jeugd, en
hier wordt duidelijk gemaakt, aldus weth. Schol
man waarom Nederland op 5 mei in dank
baarheid feest gaat vieren.
Het gezelschap dat voor de opening was uit
genodigd bestond uit mensen, die op een of
andere wijze aan de organisatie van deze ten
toonstelling mede hebben gewerkt. Het gezel
schap werd welkom geheten door de voorzit
ter van de Oranjevereniging de heer M. G. A.
Elzinga, die zich speciaal richtte tot Mevr.
Corwin uit Oldenzaal. (Het belangrijkste deel
van de collectie documenten en fotomateriaal
is afkomstig uit de Collectie van wijlen de
heer Corwin).
Er zijn verschrikkelijke dingen gebeurd in
de jaren 1940-1945. Dit wordt uit het materi
aal van deze tentoonstelling duidelijk. De be
doeling van het bestuur van de Oranjevereni
ging is in de le plaats geweest, de jeugd daar
bij te bepalen opdat ook zij mogen begrijpen,
dat zulk een barbaarse dictatuur nooit meer
terug mag komen, aldus de heer Elzinga.
De tentoonstelling maakt een grootse indruk.
In 3 lokalen van de Schildschool is een veel
heid van documenten foto en ander materiaal
bijeengebracht woordoor de oorlogstijd weer
geprojecteerd wordt op het vervagende scherm
van de herinnering van de ouderen en in dui
delijke beelden de jeugd laat zien wat er al
lemaal gebeurd is.
Bewonderenswaardig is vooral het materiaal
uit de Corwincollectie, vooral omdat er een lijn
in de verzameling zit, die de voorgeschiedenis,
het begin en de verdere ontwikkeling van de
oorlog en bezetting tekent.
Men vraagt zich af hoe het mogelijk is, dat
zulk een overstelpende hoeveelheid materiaal
individueel bijeengebracht is kunnen worden.
De collectie vertelt door middel van foto's
brieven, boekwerken en propagandamateriaal de
opkomst van het nationaal socialisme in Ne
derland en Duitsland.
De eerste resultaten van wat later het sa
distisch Nazi systeem zou worden zijn boek
werkjes als „de erf gezondheidsleer, en de ras
senleer".
Naast foto's van Mussert, afbeeldingen van
Marchant et d'Ansembourg, van Geelker
ken, Goedewaagen, Rost van Tonningen, Max
Blokzijk, figuren, die men zich niet anders
dan met afschuw zal kunnen herinneren.
De kiem van het verzet, dat later in Ne
derland zal uitgroeien tot saboterend verzet
is misschien de oproep in een illegaal blad
dat bijna smekend vraagt „aan het volk van
Nederland, diep in uw hart de liefde voor Ko
ningin Wilhelmina te bewaren".
Tal van voorbeelden van aarzelend verzet, dat
heftiger wordt o.a. door de brief van de Aarts
bisschop van Nederland (1941) waarin hij R.
Katholieken op straffe van excommunicatie het
lidmaatschap van de NSB verbiedt.
Heftig verzet ook van de leidende figu
ren van protestantse kerken, waarvan de ten
toonstelling verschillende voorbeelden geeft.
Een grote hoofdlijn in de tentoonstelling
(collectie Corwin) is de Krieg und Fahne pro
paganda, de brallende Hitier en Goebbels pro
paganda, w&armee een opname van de verwoes-'
te binnenstad van Hamburg (1943) een alles
zeggende paradox vormt. De andere hoofdlijn
uit de collectie is het Anti Semitisme.
Hier liggen de onweerlegbare bewijzen van
de ten hemel schreiende massamoord op on
schuldige mensen, op grijsaards, jonge vrou
wen, mannen in de kracht van hun leven en pas
geboren baby's. Nu na 20 jaar kan geen wel
denkend mens, antwoord geven op de vraag
hoe dit mogelijk is geweest. Een enkele greep
uit de collectie:
Een „Haftlingkarte" van een gevangene uit
Mauthausen, een overlijdensakte van 1 uit de
veie duizenden vermoorde mensen, Een opname
van het crematorium Struthof, een mededeling
van de Joodse raad van Amsterdam, dat op 14
juli 1942 „ongeveer" 700 Joodse mannen zijn
gearresteerd. Een afschrikwekkende opname
uit het concentratiekamp Bergen Belsen....
Het was slechts een enkele greep.
In het 3e lokaal, dat voor de tentoonstel
ling is gesteld, wordt materiaal vertoond uit
de bezettingstijd, dat door Rijssenaren bij
een is gebracht.
Deze „afdeling" neemt een waardige plaats
in het totaal in. Men ziet hier zeer interes
sant materiaal, zoals een „droppingmand"
gebruikt bij de slag om Arnhem, materiaal
in de Oorlog vervaardigd als 'n strotas en een
wiegje van stro, een Duits camouflagejack,
een Canadese tankoverall een overall van
een vliegenier die met zijn vliegtuig neer
stortte in deHolterberg, door Rijssense illega
le strijders, werd opgepikt, en huisvesting
verleend door de heer J. Nauta. De uitrusting
van de B.S.-er, een massieve fietsband
illegale uitgaven, en tal van ander interes
sant materiaal.
Waardevol onderdeel var. deze afdeling is
een uitgave van een Canadees Weekblad, Ca
nada's Weekly, op de voorpagina, waarvan
een foto een beeld toont van de Grotestraat
in Rijssen, waarin Rijssenaren juichend de
De Rijssense Middenstandsverenigingen HABI
en RKMV organiseren een z.g. Bevrijdings
actie, die zal worden gehouden van 29 april
tot en met 8 mei. Als hoofdprijs wordt be
schikbaar gesteld een geheel verzorgde vakan
tiereis voor 2 personen naar het Oostenrijk
se Wörgl, of een waardebon van 500.-
Voorts worden er nog 30 andere prijzen be
schikbaar gesteld in de vorm van waarde
bonnen n.l. 10 prijzen van 25 10 van f 10 en
10 van 15.-.
In dit nummer van het Weekblad voor Rijs
sen staat een foto afgedrukt. Het publiek dient
het gewicht te schatten van de afgebeelde per
sonen (totaalgewicht).
Verder is in dit nummer een deelnamefor
mulier opgenomen, dat bij de „schatting"
kan worden gebruikt. Voorts verstrekken
(ruim 60) deelnemende winkeliers gratis even
tueel meerdere deelnameformulieren. Vele
Rijssenaren zullen zich de kans op een gra
tis vakantiereis naar Oostenrijk niet laten ont
gaan, zodat een grote deelname aan de ac
tie van de Rijssense Middenstandscentrale
kan worden verwacht.
Advertentie
Canadese bevrijders begroeten.
De tentoonstelling is op zeer verzorgde
wijze samengesteld. Een bezoek hieraan kan
alleen maar warm worden aanbevolen. Le
den van de Oranjevereniging hebben vrije
toegang voor 2 personen op vertoon van de le-
denkaart. Het merendeel van de Rijssense scho
len zullen met de hoogste klassen de tentoon
stelling bezoeken.
7.008.15 uur: Reveille op diverse pun- -
ten in de stad.
8.00 uur: Gezelligheids/oriënteringsrit -
voor auto's, motoren en bromfietsen,
georganiseerd door de R.M.C. met spe-
ciale attracties en prachtige prijzen.
Starten vanaf 8 uur op de Veemarkt.
8.308.35 uur: Luiden kerkklokken.
8.35 uur: Hijsen Nationale vlag voor 't
Gemeentehuis.
Pl.m. 10.30 uur: Kort concert door het 2
Rijssens Mannenkoor op de Wellehof -
voor de bewoners hiervan, alsmede
voor de bewoners van het St. Henri- 1
cusgesticht.
■f 19.45 uur: Strijken vlag voor het Ge-
meentehuis, met medewerking van de
I Padvinderij en Harmonie St. Caeci- -
lia uit Enter.
j" 19.4520.00 uur: Opstellen deelnemers
1 aan lampionoptocht op plein Schild-
- school, ingang Haarstraat.
20.0020.15 uur: Jurering en prijsuitvei- 1
king deelnemers optocht. jt
1 20.1521.00 uur: Lampionoptocht m.m.v.
Drumband Irene en de muziekvereni- -
gingen St. Caecilia uit Enter en Wil-
- helmina uit Rijssen.
Route: Schildschool - Kerkstraat -
Oranjestraat - Enterstraat - Grote-
- straat - Haarstraat - Huttenwal - Be- -
jjj vervoorde - Boomkamp - Schild -
I Driehoek.
21.00—22.00 uur: TAPTOE op 't Schild-
plein te verzorgen door drumband en
- muziekkorps Wilhelmina uit Rijssen.
111 11111iiilliiiilillliiiiiiiliiliiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiii
Als de plannen zullen worden verwezenlijkt
zullen deze naar de mening van de heer Nol
len niet tot de gemeentegrenzen van Rijssen
beperkt blijven, maar zal de verkaveling als
een groot blok tot stand komen.
Men streeft bij ruilverkaveling naar een
afbakening door natuurlijke grenzen. Voor
het gebied Notter-Rectum is de Regge als
grens genomen. In Wierden is het ruilverka
velingsplan in uitvoering, terwijl over de
verkaveling Notter Rectum binnen niet al te
lange tijd een stemming zal worden gehou
den.
Wat de ruilverkavelingsgebieden voor
Rijssen betreft wordt gedacht aan het gehele
Rijssense agrarische gebied, b.v. Zuna, Lichten
berg Banis, Opbroek, Leijerweerd.
Het plan door een commissie van 3 naar
voren gebracht, heeft bij verschillende instan
ties „aandacht gevonden" aldus de heer Nol-
I len. Ook 't gemeentebestuur van Rijssen stond
er „niet afwijzend" tegenover. Het antwoord
op de vraag wat het doel van de ruilverkave
ling is weet de heer Nollen vlot te geven: Bete
re verdeling van de gronden van verschil
lende eigenaren door uitwisseling van verspreid
liggende gronden. Ruilverkaveling beoogt ver
hoging van de arbeidsproduktiviteit en ver
laging van de produktiekosten.
De ruilverkaveling heeft vele consequenties
en aspecten. Door verkaveling van gronden
kan de structuur van een streek geheel wor
den veranderd, er kunnen isolementen wor
den verbroken, en de eigenaren kunnen komen
tot een gunstiger bedrijfsvoering.
In principe worden verspreid liggende per
celen tot 1 of meer grotere samengevoegd,
waarbij de vorm van de percelen zo goed mo
gelijk wordt afgestemd op een efficient ge
bruik van de landbouwmachines. Landbouw-
wegen worden zodanig aangelegd, dat alle per
celen aan een openbare weg komen te lig
gen, de waterhuishouding wordt verbeterd en
de percelen komen tot een hoger rendement
door egalisatie en bodemverbetering.
Door beplantingen en andere voorzieningen
wordt het landschap verfraaid en wordt in
de groeiende behoefte aan recreatie voorzien.
Wanneer de ruilverkaveling voor het Rijs
sense gebied in een verder stadium komt, zal
er een plaatselijke commissie worden benoemd,
die belast wordt met de uitvoering van de
plannen, waarbij men wordt geholpen door
een landmeter en eventueel andere deskundi
gen Bij verschil van mening tussen een
eigenaar of pachter en de Plaatselijke Com
missie kan het geschil worden voorgelegd aan
een z.g. rechter commissaris, benoemd door
de rechtbank.
Een van de belangrijkste aspecten van de
ruilverkaveling is de classificatie, die wordt
vastgesteld door de Centrale Cultuurtechni
sche commissie, welke commissie de waarde
per HA voor elke klasse bepaalt.
Nadat de uitkomsten der schatting zijn vast
gesteld en het wegen- en waterlopenplan is op
gemaakt en door Ged. Staten goedgekeurd,
maakt de Plaatselijke Commissie een plan
van toedeling, dat behalve de kavelindeling
tevens aangeeft aan wie de kavels worden
toegewezen. In door de Plaatselijke Commis
sie te houden zittingen kan iedere betrokkene
zijn wensen naar voren brengen.
De heer Nollen kon ons bij benadering niet
vertellen wanneer de ruilverkaveling in het
gebied Rijssen gerealiseerd zou kunnen wor
den „maar" het zou een aantal mensen nog
best eens mee kunnen vallen verklaarde hij
optimistisch.
Vief maj, twenteg joar elene,
Wappern bliej wier 't rood-wit-blauw
Zung het Hollaands volk in vriejhaejd
Wier 't Wilhelmus van Nassau.
Vief joar har oons volk munn zuchen
Oonder 't zwoare Duutse juk,
Vief joar har oons volk munn missen
Vriejhaejd, bliejhaejd, en geluk.
Vief joar har de Duutse learze
Oonze volk op 't hatte trean,
Vief joar laank mossen wiej slaaven
Van den Duutse führer wean.
Vief joar laank was het noarns veajleg,
Ouwera loen jums de dood,
Vief joar laank verkeern oons leannken
In de allergrütste nood.
Vief joar mog 't verdrukte Hollaand
Neet mear zeg'n wat of het dach,
Wurn zoovulle Nederlaanders
Duur de viejaand ummebrach.
En de nood wur al mear greuter,
't Was neet mear um oet te hooln,
Mennegeene den nooit earder
Bidn, learn non de haane vooln.
God, Iej kuent alleene helpen,
Iej alleene hebt de mach,
Helpt oons toch en maakt een eane
An den duustern oorlogsnach.
Vief maj, twenteg joar elene,
Spreuk Hee: 't Is genog-, tot hier,
Vief maj, twenteg joar elene,
Gaf oons God de vriejhaejd wier.
Wat een bliejskop in oons leannken
Toen de viejaand was versloan,
Wat een bliejskop toen w'in vriejhaejd
Wier oonzn eengnen weg konn goan.
Wat is 't al wier lang elene,
Twenteg joar, mear zoll' wiej 't
Kunn vegetn, op disse vroage
Zeg oons volk heel vaste: nooit.
ooit
Daankboar zal het volk van Hollaand,
Ook al goat de joarn verbiej,
Ieder joar wier in gedachen
Huern de roop: oons laand is vriej.
J. ROZENDOM,
RIJSSEN.
I III lllfillllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIHIIIIIIIHIIIIIillll UUIHm llllllllllljllH
De heer H. J. Schintz, kantoorbediende bij
de Kamgarenspinnerij Riessen herdacht maan
dag de dag waarop hij 50 jaar in dienst was
geweest als kantoorbediende bij de fabrieken
van Ter Horst nl. 35 jaar bij Ter Horst en Co.,
en 15 jaar bij de Kamgarenfabriek van Ter
Horst.
In verband met dit gouden jubileum werd de
jubilaris eerst gehuldigd op het directiekan
toor van Ter Horst en Co en in hartelijke
woorden toegesproken door de heer J. ter Horst
(in tegenwoordigheid van de heer A. H. ter
Horst), die hem dank bracht voor de lang
durige met toewijding verrichte werkzaam
heden in het belang van beide bedrijven. Spr.
bood hem een envelop met inhoud aan en het
gouden draagspeldje 50-jarige dienst.
Hierna werd de heer Schintz gehuldigd op
het kantoor van de Kamgarenfabriek. In te
genwoordigheid van directie en het kantoor
personeel, sprak de heer Van der Laar waar
derende woorden tot de jubilaris. Hij over
handigde hem namens het personeel een ca
deau, waarna de heer Schintz bedankte voor
de hartelijke woorden en de ontvangen va-
deaus.
De voetbalclub Rijssen Vooruit heeft al een
aantal jaren vriendschappelijke contacten met
de Duitse Voetbalclub Bochum/Langendreer.
Reeds enkele keren hebben de Rijssenaren een
bezoek gebracht aan de Duitse club, werden
daar hartelijk ontvangen, hetgeen wederzijds
eveneens het geval was.
Zaterdag 1 mei zal weer een Duits gezel
schap naar Rijssen komen. Het hoogtepunt
van het bezoek zal een veteranenvoetbalwed-
strijd zijn, die om 18 uur zal worden gespeeld
op het R.V.-terrein. Zowel in het Duitse als in
het Rijssense elftal zullen verschillende spe
lers nog weer eens trachten herinneringen op
te halen uit hun glorietijd.
Wat de RV betreft staan verschillende spe
lers opgesteld, uit wat nu nog de glansperio
de van Rijssen Vooruit wordt genoemd.
Het RV veteranenelftal wordt gevormd
door de volgende spelers:
G. Witten, G. Tijhof, en H. Kamphuis, Henk
Jansen, W. Meatman en A. A. de Groot. D.
Bruggink, H. Dijkgraaf, Jan Mulder, Henk
Heuten, Jan Janssen (Hammer) en J. W. Ste-
geman.
