De aap als dagboekenier
op de Grimberg
In Rijssen wordt bedrijfstelling
gehouden
MANNA LIGTENBERG
Dames-/ heren- en kinderkleding
Firma H. KOEDIJK v/h Jan Heedt
Met VOORTMAN's KLEDING
TER HARMSEL
TER HARMSEL
Voort man s Kledingmagazijn, t/o postkantoor
OPENING MANEGE
FANCY FAIR
In het Twente Textielhuis is deze week weer
EEN EXTRA AANBIEDING
Een leak
CADEAU
gereedschap
LOODS
R0ZEND0M
R0ZEND0M
WINTERMANTELS
W1NTERPAKJES
KINDERMANTELS
JAPONNEN
REGENMANTELS
enz.
WINTERJASSEN
JONGENSJASSEN
KOSTUUMS
NYLON JACKS enz.
Verkoop
WOONHUIS
Jan Aolbert
Bijverdienen
Int. EUREKA
V. d. WORP
HAARD
Vrijdag 4 oktober 1963
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 5
Poloclub De Mors neemt
deel aan win tertraining
„Wilhelmina" bracht
serenade
4.95
Wij hebben een ruime sortering in
Ook in PULLOVERS EN VESTEN de nieuwste
modellen. - Komt U vrijblijvend een kijkje nemen
Oranjestraat 59
HERENSCHOENEN
gaat u met minder zorgen de winter tegemoet
Unz,e aporlieve JVinaerKieam^ beantwoordt aan alle wensen
Zowel voor prijs en kwaliteit naar
Voor steeds
nieuwe kleding
naar
Beter maar niet duurder
russen buiten de wallen
De Aap kon zich in zijn nieuwe werkkring
nog moeilijk thuis voelen. Zijn moeder de
oude Apen-Antje, vertelde in de gang in Rijs-
sen, de gang zo noemde men destijds het
overschot tussen Bouwstraat en Walstraat.
Waar enige schamele vertrekken afgescho
ten waren, voor lieden die het grootste deel
van hun leven van bedelarij en van de bede
ling leefden. Apen Antje was er trots op dat
een van haar jonge apen er tussen uit kwam.
Berend en Jannes waren er ook wel tussen
uit gekomen. Zij waren door een agent van
de Oostindische Compagnie op sleeptouw ge
nomen en hadden een tocht meegemaakt naar
de Oost, op de Gouden ooievaar. Op welke
reis tachtig schepelingen waren gestorven.
Maar de beide Apen waren goed over ge
komen. En eens per jaar verzonden zij een
brief want Berend had twee jaar school ge
gaan. De laatste brief die moeder Antje ont
vangen had, had een zeeman uit Zwolle mee
gebracht.
Apen Antje had de zeeman een zekere Wolf-
kampen Willem, uitgehoord over de status
van Berend. Dat was zo. Berend was opge
klommen tot baas in een suikerplantage. Hij
was getrouwd met een Javaans meisjes. Ge
trouwd nu ja, zo maar over de bezemsteel.
Maar in ieder geval hij had een knap stel
halfbloed apen. Hij had een beste baan.
Van Jannes kon men niet zeggen wat hij
uitvoerde, want hij was met een kaperschip
naar Amerika gegaan. Maar Willem, dat was
nog een Rijssenaar naar haar hart. Tien
jaren had hij door Salland en Twente gezwor
ven en veelal 's nachts in de hooibergen
gelegen. En had als ketellapper geprobeerd
aan de kost te komen.
Maar nu had de heer van de Grimberg
zich over hem ontfermd. Mooi vond Apen
Willem het niet, hij kon moeilijk wennen
aan orde en tucht.
Om vijf uur smorgens opstaan en uiterlijk
om negen uur naar bed.
Sientje had hem aangeraden om acht uur
naar bed te gaan en dan de deur op een
kier te laten. Dan kwam zij tegen half negen
nog wel even afscheid nemen. Want Apen Wil
lem was knap en zij had geweldig zin in hem.
Zij wilde proberen een ordentelijk mens
van hem te maken. Dat zou nog heel wat
voeten in de aarde hebben. De jonker van de
Grimberg bleef nog maanden thuis. Hij moest
eerst geheel hersteld zijn. Dit was een geluk
voor Apen Willem. Nu kon de Kwab de strenge
huismeester van de Grimberg geen baas over
Willem spelen. Deze had dagelijks zijn eigen
domein. Hij soldeerde poetste en repareerde,
niet alleen de wapens en het paardentuig
van acht paarden maar ook huisraad.
De Kwab vond hem een indringer. Wat
moest zo'n luizenkerel van een zwerver hier
doen? Als hij maar eens weer baas was.
Als meneer als majoor te peerde maar weer
te velde toog, dan zou hij Willem die sla-
miel, zijn apenkuren wel eens afleren. Maar
Mientje had de Kwab door. En zij ruide haar
aap op om voor de Kwab niet bang te zijn.
En Apen Willem luisterde, hij zei er niet
veel op.
Hij moest nu op zondag ook naar de kerk.
Hij zat in de bodenbank van de Grimberg
En hij ging juist in de achterste hoek zit
ten. Daar had hij een mooi gezicht op de
boeren van Eisen en van de Enterse kant.
En de boeren wisselden onder de preek een
blik met hem. Vooral als de preek saai en
vervelend was, dat kon je soms hebben.
De Kwab die vooraan zat, hield de be
dienden van de Grimberg goed in de gaten en
de heer van de Grimberg zelf de majoor te
peeerde, zat op een verhoging en keek hoog op
zijn personeel neer. Hij zag ook dat de Kwab
met kwalijke ogen naar de Aap keek. De Kwab
vroeg een onderhoud aan op dinsdagmiddag
tussen drie en vier uur. Dan werden de huis
houdelijke zaken behandeld. En de Kwab
bracht ook de Aap ter sprake. De Kwab vond
dat de Aap op de Grimberg niet thuis hoorde
en Mientje ook niet langer.
Streng keek de jonker op de Kwab neer.
Zijn vader zaliger nagedachtenis had voor een
jaar of tien de Kwab in dienst genomen op
voorspraak van de heer van de Oldemeule, die
had de Kwab graag kwijt gewild omdat hij
de negentienjarige schele freule van Oldemeu
le het hof maakte. En de heer van Oldemeule
had hem geweldig opgehemeld Bij de freules
van de Grimberg had hij geen schijn van kans
gehad die hadden hem zeer uit de hoogte be
handeld. En nu koelde hij zijn wraak op het
personeel. De toen levende majoor te peerde
had van de Kwab nooit een hoge dunk gehad.
En toen deze aanmerkingen maakte op Apen
Willem toen was de bom gebarsten. Willem
was dadelijk bij de jonker ontboden. En me
neer zelf was meegegaan, naar de wagenka
mer en naar de keuken en naar de stallen.
En de jonker had met eigen ogen gezien,
dat alles keurig verzorgd was. En hij vroeg
Willem kun je lezen en schrijven? Niet goed
meneer, had Willem naar waarheid opge
biecht.
En toen commandeerde de jonker dat hij
les moest nemen. Ds. Immink zou er voor zor
gen. En zo kwam de Aap bij ds. Immink te
recht.
Hier kwam Willem in een voor hem vreem
de omgeving. Dominee Immink vroeg hem
hoe het ging op de Grimberg. Nu dat ging
zo zo. De jonker was een edel man, die zijn
stand eer aan deed. Het was meer om Mien
tje dat hij er bleef. Maar wanneer Mientje
niet in zijn leven was gekomen, dan had hij
het zwerven er niet aangegeven. En toen stak
de Aap van wal van zijn leven in de hooi
bergen en de avonturen die hij bij nacht en
ontij beleefd had. Soms wsa 't niet veel moois
wat hij vertelde. En vroeg de dominee schaamt
gij U niet voor uw zondig leven?
Ja eigenlijk heb ik nu wel berouw. Het
onderhoud duurde nog een hele poos voort
maar het past ons niet dit allemaal te ver
tellen. Twee dagen later moest Mientje bij
de dominee komen. En die werd aan de tand
gevoeld. Maar zij was niet zo loslippig als
haar Aap.
Mientje vertelde dat zij Apen Willem zeer
lief had en dat hij een keurige man was. Hij
heeft mij zelf wel anders verteld. Dan maak
ik op staanden voet de verkering uit! Daar
zat Ds. Immink klem. Mentje bleek een furie
gelijk. En zij sprak met de jonker van de
Grimberg. Deze lachtte het geraden eens met
de predikant te spreken. Voor niemendal was
de heer van de Grimberg geen president kerk
voogd en collator.
De predikant kwam. Het gevolg was dat
Apen Willem nog eens kwam. Willem had het
voorschot nog aan. Heb je mij de volle waar
heid verteld Willem? Nog niet half Dominee!
bekende Willem. Nu moest Mientje weer ko
men. Nu begon Apen Willem uit te pakken
over de goede hoedanigheden van Mientje en
de liefde die ze hem betoonde.
En wat heb jij nog meer verteld? Wilde
Mientje weten, Nou dat ik vroeger een lustige
vrolijke aap van een ketellapper was, dat ik
's nachts in hooibergen sliep, en zo.
De jonker maakte een einde aan het onder
houd. En sprak met de dominee onder vier
ogen. En Mientje met haar Willem.
Zij nam hem flink onder handen en Willem
was met stomheid geslagen over de vloeien
de woordenstroom van Mientje. De aap nam
zich voor, in het vervolg tegen iedereen de
mond te houden. De jonker stuurde hem naar
de Slippe, zo werd de toenmalige school
meester door de wandeling geheten. Meester
was een geweldige kei in het geven van scheld
namen aan de kinderen. En de jonge nieuw
benoemde burgemeester Jannes Staart van
de Haar, had zijn oudste zoon de raad gege
ven ook maar ->en scheldnaam te bedenken
voor de schoolmeester En hij bedacht de kos
telijke naam van de Slippe. Omdat de mees
ter steeds een stuk van de zakdoek uit zijn
achterzak van de vrij lange jas had hangen.
Apen Willem kwam op een achter middag
ten huize van de schoolmeester die hem ver
telde wat hij mee moest brengen, om voor de
lessen te gebruiken.
De jonker drukte hem op het hart vooral
goed te leren. En Mientje drukte Willem niet
alleen op maar ook aan het hart dat hij het
er benauwd van kreeg, maar ook Mientje
het volle profijt weer om gaf.
Willem werd een goed leerling van de Slip
pe. En na een jaar was hij zover dat hij,
voor die tijd althans behoorlijk kon lezen en
schrijven. En toen kreeg hij er een taak bij.
Hij moest beginnen als dagboekenier op de
Grimberg. Wat hij zo dagelijks waarnam
schreef hij op. Op 18 juli de donder te
Holten in een huis geslagen drie mensen dood.
Twintig juli mijnheer gekeven met juffer
Kwab over het huishouden. 6 Augustus De
Lempe die veel jenever op had van de wagen
gevallen en de kar over hem heen gegaan.
13 augustus, Grote visite op de Grimberg.
De Jonker van de Stoevelaar sloeg de Kwab
tegen de grond. Wat mij veel genoegen deed.
6 september ikke jarig. En zo ging het ver
der tot hij een jaar lang gedagboekenierd had
en toen vond de jonker het welletjes. En toen
kwam de dag dat de majoor te peerde weer te
velde trok dank zij de goede zorgen van Apen
Willem zag de majoor er piekfijn uit. Schrob-
be Graads, zou nu als oppasser meegaan. En
bij Preuwel Grade in de Walstraat ondereet
afdakje zou Willem een werkplaatsje krijgen,
om als ketellapper voor de Rijssener burgers
reparaties te verrichten.
Iets nieuws mocht hij niet maken want hij
was geen lid van het koper en ijzerwerkersgil-
de.
Mientje vond dat niet mooi.
Preuwel Grade was een vrouw van lichte
zeden. Zo nu en dan als de aap daar werkte,
dat gebeurde een paar dagen in de week,
voor de rest moest hij op het hoge huis zijn.
De Vlasvinke stond goed aangeschreven bij
Grade. Op een dag nu, dat Willem een kar
wei had bij de boer van de Oosterhof, daar
was de karnketel lek, toog Mientje naar Preu
wel Grade om te zien of zij Willem ook het
hof maakte. Zij gleed ongemerkt bij Grade
binnen en daar lag Grade in de armen van een
man. Het was schemerig in het huisje van Gra
de. Maar Mientje verbeelde zich dat het haar
Aap was. Zij greep de tipklomp van haar voet
en sloeg in minder dan geen tijd, de Vlasvinke
drie gaten in het hoofd. Deze nam de vlucht.
Hij wilde voor Rijssen niet weten wat er aan
de hand was, maar de Ossenboer uit de
Bouwstraat zag hem lopen. Schertsend vertel
de hij aan zijn buurman dat de kat de Vlas
vinke te pakken had gehad. Grade keerde
zich tegen Mientje en dreigde haar aan het
broodmes te steken. En Mientje die spoedig
dacht te trouwen, had nog geen zin aan 't brood
dacht te trouwen, had nog geen zin aan het
broodmes geregen te worden. Van Mannes met
het mandje werd zij gewaar dat haar Willen
bij de hofboer van de Oosterhof was. Zij vond
hem daar ijverig aan het werk en zij schaamde
zich diep over haar achterdocht. Van die
Goldvinke hoorde zei niets, die keek wel
uit voor hij ging klagen. Maar hij dacht bij
zich zelf als ik de Aap alleen krijg zal hij
er aan! Dat kreng van een meid, van de
Grimberg zal hem niet hebben.
De grootste overdekte manege van Neder
land zal op 17, 18 en 19 oktober te Boeke-
lo in gebruik worden gesteld. Tijdens deze
opening zal door dr. R. Klimke, Europees
kampioen dressuur een demonstratie worden
gegeven en een zgn. „hippisch ballet" wor
den uitgevoerd. Verder staat een Parijs spring
concours op het programma. Inlichtingen VVV
Hengelo (tel. 05400 - 19161) en WV Ensche
de (tel 05420 - 3200).
In hotel Weitering hield de Rijssense polo-club
„De Mors" een ledenvergadering onder voor
zitterschap van dr. D. Oosthoek. Hij wees
er op dat de vereniging, nog steeds groeit
en vooral het afgelopen seizoen vaak in de
publieke belangstelling heeft gestaan. De pres
taties waren goed te noemen. Het he-
renpoloteam eindigde op de 3e plaats terwijl
de dames met de 4e plaats op de
ranglijst genoegen moesten nemen. De juni
oren meisjes en jongens namen deel aan re
gionale wedstrijden. Besloten werd aan da
wintertraining in Enschede deel te nemen.
Deze training vindt lx per week plaats en
wel vanaf november. Eind november wordt
een feestavond gehouden waarop ook de prijs
uitreiking plaats vindt aan de clubkampioe
nen. In oktober zal nog een dropping worden
gehouden.
In principe werd besloten in te gaan op het
verzoek van de Hongaarse bond een wed
strijd in Rijssen te organiseren. Het Hongaar
se B-elftal zal dan n.l. een wedstrijd tegen
een nog nader aan te wijzen tegenstander
spelen.
Ter gelegenheid van zijn 81e verjaardag
bracht het Rijssens muziekcorps „Wilhelmi-
na" vrijdagavond de heer J. J. ter Horst
een serenade. Door de jubilaris, die bescherm
heer is van deze vereniging werd een en
ander buitengewoon op prijs gesteld.
De Carnavalsvereniging en de r.k. Jongens
club houdt volgende week een fancy-fair ter
versteviging van haar kas.
Deze fancy-fair wordt gehouden op 10-11
en 12 oktober in café J. Struik.
Na volgende week wordt ook in Rijssen de
z.g. bedrijfstelling gehouden. In 1930 en 1950
werd reeds eerder een dergelijke telling ge
houden. Het doel van deze telling is een aan
tal gegevens te verzamelen van alle bedrijven
in ons land.
O.a. kan worden vastgesteld aan de hand
van deze gegevens hoeveel bedrijfsvestigin
gen er in Nederland zijn, het aantal personen
hierin werkzaam, de soorten bedrijven, de ver
handelde goederen, de vervaardigde produk-
ten en de verspreiding hiervan. Ook van de
structuur van de bedrijven kan dan tevens
een duidelijk beeld worden verkregen.
De uitkomsten van een bedrijfstelling wor
den voor zeer uiteenlopende doeleinden ge
bruikt door ondernemingen (b.v. voor markta
nalyse) door organisaties in het bedrijfsle
ven, door overheidsinstanties etc.
Alle hoofden van Rijssense bedrijven ont
vangen dezer dagen een dergelijke vragen
lijst.
Later zullen deze vragenlijsten weer wor
den opgehaald. Voor Rijssen worden voor ruim
400 bedrijven deze lijsten verzonden.
Met dankbaarheid en grote
blijdschap geven wij ken
nis van de geboorte van
ons dochtertje en zusje
JOANNE WENDY
J. E. Vlogtman
W. Vlogtman-Nijland
Frances
Wilma
Caladonia, 3 sept. 1963
R.R.I., Ont. Canada
Frederik Willem Otten
en
Johanna Wilhelmina
Droogers
hebben de eer U, mede
namens wederzijdse
ouders kennis te geven
van hun huwelijk op D.V.
vrijdag 18 oktober a.s.
Kerkelijke bevestiging zal
plaats hebben des namid
dags 3 uur in de Ned. Ger.
Gem. te Norwich door de
Weleerw. heer Ds. L. Kie-
boom.
Receptie n.m. 7.30 uur in
Norwich Legion Hall.
Brief adres: Post Office
Burgesville, Canada.
Hendrikus Jansen
en
Gezina Johanna Vosman
hebben het genoegen mede
namens hun ouders, ken
nis te geven van hun
voorgenomen huwelijk,
waarvan de voltrekking
D.V. zal plaats hebben op
dinsdag 8 oktober a.s., om
14.00 uur ten stadhuize te
Rijssen.
De kerkelijke bevestiging
zal plaats hebben om 14.30
uur in de Oud Geref. Ge
meente (Bevervoorde) te
Rijssen door de weleer
waarde heer Ds. H. A.
Vosman.
17 september 1963
Almelo, Rohofstraat 63
Rijssen, Hutten wal 30
Toekomstig adres:
Rohofstraat 58, Almelo
Receptie van 17-18.30 uur
in hotel Gijsbers, Enter-
straat, Rijssen.
JONGENSTRUIEN
vanaf
Voor meisjes en jongens TRUITJES
en VESTJES vanaf 6.45
Voor dames grote TERLENKA
ROKKEN, ook maat 52
WOLLEN ROKKEN Q_
vanaf 0*90
DAMESBLOUSES met grote en
kleine ruit, lange mouw, in No-
Iron en Nylon vanaf 9.95
In BREIWOL zijn wij ruim gesorteerd, ook DOOR-BREIWOL
U WEET HET IS VOORDELIG KOPEN BIJ
HAARSTRAAT 43
EN U SPAART GULDENS DOOR „GOUDEN ROSJES"
DAMES
Onze GRIJZE NYLONS - f 2,95 met en zonder naad, vinden
enorme aftrek
HAARSTRAAT 20,
bij inschrijving.
Sluitingstermijn 15 okt. '63
REPARATIES
KUNSTGEBITTEN
Sneller, beter en
goedkoper!
Drogisterij
J. TER HARMSEL-
TEN BERGE,
Eschstraat 4 Rijssen
voor vader en zoon
is een goed stuk
van het
HOBBYHUIS
Tabaksgaarde 68
Avondwerk? Thuiswerk?
U slaagt!
Rosendaalsestraat 496,
Arnhem
TE KOOP
gelegen naast rijwielstal
ling Ned. Spoorwegen.
Te bevragen
Enterstraat 57
Kinderschoenen
RENATA - PRIEDO
speciaal voor knik voetjes
Elsenerstraat 32
Gevraagd een
NETTE HUISHOUDSTER
omgeving Rijssen.
Adres te bevragen bureau
dezer.
Te koop goed onderhouden
klein model.
Ten Hove, Holterstr.weg 79
nieuwste snitten,
Juchtleren schoenen
grote keuze
Elsenerstraat 32
ONZE DAMESAFDELING IS GEREED
GEMAAKT VAN EXCLUSIEVE STOFFEN
MODELLEN DIE VOLDOEN AAN DE LAAT
STE MODE
DE HEREN COLLECTIE TOONT U DE
NIEUWSTE VELOUR EN TWEEDS
van de beste merken voor kwaliteit en
pasform
Onze enorme collectie
WINTERMANTELS - MANTELKOSTUUMS
is dit najaar een succes.
Wij hebben hierbij de bijpassende
HOEDEN, MUTSEN, SHAWLS en
HANDSCHOENEN
Ook in
JAPONNEN, PULLOVERS en VESTEN
hebben wij in alle prijsklassen
een rijke keuze
HEREN,
zie geheel vrijblijvend onze mooie
TWEED- en WINTERJASSEN
en niet te vergeten onze
MULLER en CENTURY KOSTUUMS
Ook in
KINDERKLEDING
zijn wij ruim gesorteerd
