Nieuwe opname van
aantal zijner werken
Twee nieuwe beelden
voor Utrecht
I MUSICI met Vivaldi
Sandbergs artistieke
testament: een
Nederlandse bijdrage
7
Eervolle vermelding
voor Nel Noordzij
mm
PENNINGS
mm
Halve Greco
ontdekt
Nieuwe
verbindingen
voor t.v.
D R O G I S T E
PIran da maand
Getuigenis van
kunstenaars
JUMPERS en
VESTEN
eetaardappelen
v. Lindenberg
Sp. Enschede-
Fortuna
Sp. Enschede-
F.C. Köln
WESSELS Slijterij
Drogisterij „de Vijzel'
Te koop
OUD en NIEUW
N.V. Rijssense Gebouwenslopenj
RIJSSENSE DRUKKERIJ
Handels-en Familiedrukwerk
Vnjdag 5 oktober 1962
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 6
Nieuws van de
platenmarkt
Von Cliburn (staande) met Fritz
Reiner.
Arnold Schonber
een omstreden fijruur
Na Wagner is tot op de huidige
dag Arnold Schönberg wel de
meest omstreden figuur in de ge
hele muziekgeschiedenis. Hij werd
in 1874 te Wenen geboren en be
gon zijn compositorische loopbaan
als voortzetter van de tradities der
grote Duitse romantici, tot hij In
zag, dat de mogelijkheden van de
bestaande harmonie ten einde wa
ren. De nieuwe weg, die hij in
sloeg, die van het twaalftoonsy
steem, luidde dan ook een periode
van de muziekgeschiedenis in, die
een volslagen breuk betekende met
alles, wat voorheen als een dogma
was beleden.
In zijn eerste scheppingsperiode
stond hij vooral onder invloed van
het machtige genie Wagner en zijn
eerste grote werk, „Verklarte Nacht"
toont dit duidelijk aan. Het is een sex
tet voor twee violen, twee altviolen en
twee celli, gebaseerd op een gedicht
beide concerten op Philips AL 0221
(stereo AY 835112). Feilloos vioolspe
met een meesterlijke stokvoering ei
een altijd zingende toon, kortom spe!
van de hoogste orde, dat nimmer ont
aardt in virtuoos vertoon, doch altiji
gericht blijft op de geest van dezt
concerten, die tot de schoonste beho
ren uit de gehele vioolliteratuur. Hei
orkest sluit zich bij de solist op alles
zins lofwaardige wijze aan en de op
opnamen voor Decca, die stuk voor Der Freischütz, Euryanfhe en Oberon name is technisch van uitstekend'
stuk slechts in superlatieven kunnenvan Weber, alsmede de liefdesscène kwaliteit.
worden omschreven. Op LXT 5620 uit Romeo en Julia van Berlioz, ge-CLIBURN SPEELT BRAHM
(stereo SXL 2261) spelen zij een drie- j volgd door een drietal orkestrale frag-
tal werken van Richard Strauss, eenmenten uit La Damnation de FaustHet meest verrassende van de op
componist, waarmee de Wiener Phil-
harmoniker altijd een grote affiniteit
heeft vertoond. „Til Eulenspiegel's
Lustige Streiche" en de Dans van de
Zeven Sluiers uit de Opera „Salome",
worden gevolgd door ee.n uitvoering
van het symfonisch gedicht „Tod und
Verklarung". Deze werken behoeven
zeker geen nadere introductie en elke
Strauss-liefhebber doet Zichzelf tekort,
als hij deze opname niet aan zijn disco
theek toevoegt.
Tchaikowsky's Notenkrakersuite en
de Muziek voor Peer Gynt van Grieg
behoren tot de meest gespeelde wer
ken van het standaardrepertoire. Maar
een uitvoering als die op Decca LXT
5673 (stereo SXL 2308) zal men maar
zelden horen. Von Karajan interpre
teert deze muziek zodanig, dat men
geboeid zal blijven luisteren van begin
tot eind, hoe goed men ook meent het
notenbeeld te kennen.
VOLMAAKT....
Volmaakt orkestspel van de Wiener
Philharmoniker, een verscheidenheid
aan nuances en kleur en subtiele, met
meesterhand aangebrachtte accenten,
maken van deze muziek een geheel
van dezelfde componist. Dorati weet name, die Van Cliburn met het Chi-
uitstekend weg met deze muziek en cago Symphony Orchestra o.l.v. Friti
het Concertgebouworkest is in top- Reiner maakte van Brahms 2e piano-
vorm, zodat de liefhebbers van deze concert, is de eenvoud, waarmee de
grootromantische muziek volop aan jonge pianist deze partituur benadert
hun trekken komen. De opname is al- I Er is geen spoor van virtuoos vertoon
leen in stereofonische vorm verkrijg-1 in doze weergave, doch veeleer een
baar. sfeer van bezinning en ernst, die dit
GRUMIAUX SPEELT MOZART concert zeer ten goede komt. Van
Van de uitstekende opnamen, die de Cliburn's visie wordt geheel gedeeld
door de dirigent, die tot een zeer ge-
inspireerde begeleiding komt, waar
door het totaalbeeld van deze opname
op RCA LM 2581 (stereo LSC 2581)
diepe indruk maakt. i
Aanbevolen, ook al vanwege de uit
stekende opname-kwaliteit.
DEBUUT OP DE PLAAT
Het Noordhollands Philharmonisch
Orkest o.l.v. Henri Arends maakte on
langs zijn debuut op de plaat met een
opname van een zestal Hongaarse
Dansen van Johannes Brahms, en 4
Noorse Dansen van Eduard Grieg. Het
peil van dit orkest rechtvaardigt deze
laatste tijd zijn verschenen met het
3e en 5e vioolconcert van Mozart
r- 'C; 'Li- "-$ƒ! .-,«»■-.">!? - -5
- -
..v.r-; -.-Zb.'.v.
ANTAL DORATI
(Christian Ferras op HMV. Yehudi
Menuhin op Columbia, Wolfgang
Schneiderhan op DGG en Arthur Gru-
miaux op Phillips), heeft die met Gru-
miaux de beste indruk achtergelaten.
Met het London Symphony Orchestra opname ten zeerste, er is een uitste-
o.l.v. Colin Davis speelde hij deze kend samenspel en de totaalklank is
zonder meer eersterangs. Arends
ARTHUR GRUMIAUX
SCHÖNBERG
van Richard Dehmel van de volgende
inhoud. Gedurende een nachtelijke
wandeling door een maanlicht overgo
ten bos, vergeeft een man de vrouw,
die hij liefheeft, dat ze hem heeft be
drogen. De sfeer is uiteraard zeer ex
pressionistisch en roept reminiscenties
op aan de Tristan-nacht van Wagner
door de dwingende uitdrukkingskracht
«n de vele kleuren en stemmingen.
Ongetwijfeld is „Verklarte Nacht" een
der belangrijkste werken uit Schön-
berg's begintijd en een der meest me
lodieuze composities van een man, die
men later ten onrechte verweet, dat
hij zijn toevlucht tot de atonaliteit zou
hebben genomen, omdat hij geen „me
lodieuze" muziek kon schrijven. In de
„Modern Music Series" van Philips
verscheen op AL 01520 een opname
van dit werk, waarmee tevens een
hiaat in de platen catalogi werd aan
gevuld. De gehele plaat is aan Schön
berg gewijd en bevat naast „Verklarte
Nacht" de Vier Stücke, op. 27 en de
variaties voor orkest, op. 31. Beide
werken stammen uit de zgn. „atonale"
periode van de componist. De Vier
Stücke, op. 27 zijn verklankingen van
een viertal gedichten, waarvan twee
door Schönberg werden geschreven en
de overige uit bundel „Die Chinesische
Flöte" van Hans Betge stammen.
De uitvoeringen staan alle onder
leiding van Robert Craft en naast di
verse vocale en instrumentale solisten
wordt medewerking verleend door het
Columbia Symphony Orchestra. Een
hoogst belangrijke plaat, ook al door
de fraaie uitvoeringen, die een aan
winst is voor de „Modern Musik Se
ries" van Philips.
SUPERLATIEVE OPNAMEN nieuwe en boeiende ervaring, waarbij
Herbert von Karajan en de Wiener! het geheel is gevat in een subliem
Philharmoniker maakten een aantal opnamekader.
Onder leiding van Antal Dorati
- -
neemt een enkele maal het tempo in
Brahms' Hongaarse Dansen wat aan de
trage kant, doch dit houdt niet in, dat
deze HMV GHLP 1032 aan de aandacht
van de geïnteresseerde muziekliefheb
ber voorbij dient te gaan. De opname
doet elk detail van het gedetailleerde
orkestspel recht wedervaren.
KLAAS A. POSTHUMA
UTRECHT De maatschappij voor
diergeneeskunde, die op 27 augustus
1862 in Utrecht werd opgericht, heeft
het gemeentebestuur van Utrecht
voorgesteld, de band tussen de stad en
de maatschappij bij het komende
eeuwfeest gestalte te geven in de vorm
van 'n beeldhouwwerk. De dierenartsen
willen daarmee hun dank uitdrukken
voor de vele goede herinneringen die
zij aan Utrecht hebben.
De populariteit waarin „De Vier
Jaargetijden" van Antonio Vivaldi ziel'
mag verheugen, is er oorzaak van, da:
de complete serie van twaalf concer
ten (waarvan De Jaargetijden het eer
ste deel vormt) minder bekend is. Ter
onrechte, want ook de overige con
certen uit „II Cimento dell' Armonia
e dell' invenzione" zijn de moeite var
het aanhoren ten zeerste waard-
I Musici, het beroemde ensemble
dat zich op deze muziek specialiseer;
maakte van de concerten 5 t/m 8 eer.
opname (Philips AL 02220), die tot df
beste uit hun platenrepertoire behoort
Twee van deze concerten zijn pro
grammatisch en dragen resp. de bij
namen „La tempesta di mare" (Storm
op zee) en „II piacere" (De Dank
zegging). De resterende hebben eer-
absoluut karakter, d.w.z. ze zijn vri
van enige beschrijvende inhoud. Ah
vioolsolist treedt bij I Musici op Feli:
Ayo, bekend door o.m. zijn medewer
king aan de sublieme opname van d<
eerste reeks concerten van het ensem
ble. Zijn vioolspel is weer van top
klasse en zijn voordracht uitermate
boeiend, terwij! I Musici zich speeltechnisch op het zo bekende hoge niveau
bewegen. Een prachtplaat, die voortreffelijk werd opgenomen en in een
smaakvolle hoes is gevat. K.A.P
De leden van de maatschappij, die
allen in Utrecht hebben gestudeerd,
zullen voor het beeld 6000 gulden bij
eenbrengen. De gemeente is verzocht
eenzelfde bedrag beschikbaar te stel
len, zodat men een kunstenaar de op
dracht kan geven voor „het vervaardi
gen van een beeld van weliswaar be
scheiden formaat, maar toch van zo
veel allure, dat het op waardige wijze
aan het doel zal beantwoorden en een
aantrekkelijk onderdeel van de stads-
verfraaiing zal vormen".
De vereniging „De Nederlandse
Baksteenindustrie" heeft het Utrechts
Studenten Corps „ter herinnering aan
de hoofdfiguur uit het lustrumspel
1961, Franpois Villon, een monument
aangeboden. De beeldhouwer Marius
van Beek zal een ontwerp maken Hetl
monument zal ongeveer drie meter
hoog worden, het eigenlijke beeld van
Francois Villon uitgevoerd in brons
ongeveer anderhalve meter. De
sokkel krijgt de vorm van een ge
metselde fontein. De vereniging heeft
het gemeentebestuur verzocht het mo
nument ter plaatsing op het Janskerk
hof van.het Utrechts Studenten Corps
te willen aanvaarden.
van
zitten beter zijn goed-koper
PRIMA
te koop
f 7.- per mud.
Holterweg 185. Tel. 2981.
VIVALDI
speelt het Concertgebouworkest op
Philips AY 835062 de ouvertures tot
SEVILLA Een Spaanse amateui
kunstkenner heeft gezegd, dat hjj in
het bezit is van een half schilderij van
de Spaanse meester El Greco en dat
Appel,^Corneille, Ger Lataster, Luce- fle andere heUt hangt in het Madril.
Jonkheer Willem Sandberg
ben, Gerrit Benner, de Amerikaan
Willem de Kooning, de in Parijs wo- leense Pra^° museum'
nende Bram van Velde en ten slotte
Jaap Wagemaker. Verder als beeld
houwers Constant, Wessel Couzijn, Ca-
neemt rel Visser en André Volten.
DURHAM Twee geleerden van
het instituut voor technologie te Mas
sachusetts, R. J. Keyes en T. M. Quist,
hebben op een bijeenkomst in Durham
bekendgemaakt dat gewerkt wordt aan
een nieuwe manier van het over
brengen van televisie- en andere ver
bindingssignalen met infrarood licht
als draaggolf.
Met het oog op verbindingen in de
kosmische ruimte en het overbruggen
van de periode waarin de radiover
bindingen van een ruimtevaarder bij
zijn terugkeer in de dampkring is uit
gevallen, wordt deze nieuwe manier
zeer belangrijk genoemd Zij is echter
slechts over betrekkelijk korte afstant
érn te gebruiken.
Voor de normale telefoon- en tele
visieverbindingen is zij onbruikbaar,
omdat de lichtbundels niet door dichte
bewolking kunnen dringen.
Televisie-installaties binnenshuis in
eer gesloten circuit en verbindingen in
de osmische ruimte, waar geen weers
invloeden spelen, kunnen er gebruik
Van maken.
MET DE O.A.D.
naar de voetbalwedstrijd
Vertrek 13 uur.
Woensdag 10 oktober
Vertrek 18 uur.
niaaJT.,
ME7" 'tl BOBBEL VAN!
TELEFOON 2424
ZILVEREN RIJKSDAAL
DERS BEVALLEN GOED.
Het publiek geeft de voor
keur aan deze muntstuk
ken boven muntbiljetten
van f 2.50. Dus voorkeur
voor KLINKENDE MUNT.
Uitmur.'.nd kunt U met
beide nog wel terecht bij
DOLLEKAMP. Grote keuze
in UURWERKEN - GOUD
- ZILVER - OPTIEK. Doe
Uw voordeel. Kies het apar
te. Sla daar munt uit.
deze herfst afscheid als directeur der
Amsterdamse Gemeentemusea. Daar
door wordt vooral voor het Stedelijk
Museum een periode afgesloten: een
periode van buitengewoon Intensief
artistiek leven.
De heer Sandberg heeft uit alle ver-
schijnselen van de hedendaagse kunst aei*nS- Utt
datgene gekozen, dat hem als uiting "0"t
van belang leek. Hij heeft ook wel
eens het minder belangrijke laten zien,
wanneer dat naar zijn inzicht geschikt
was, om de brave burger te provoce
ren. Want het is niet alleen liefde voor
de hedendaagse kunst, die hem drijft
tot het organiseren van grote en so
uitdagende tentoonstellingen. H
drijven ook een uitgesproken afl
van burgerlijke zelfgenoegzaamhe a
zelfverblinding, een sterk veria a
om dwars tegen de keer in te gaa n
daarmee samenhangend een grote
sympathie voor het links-extreme;
daarmee zijn de grondslagen voor zi.in
expositiebeleid gegeven.
Aan het eind van zijn carrière heeft
Sandberg nog eenmaal achteromgezien
en daarbij onbekommerd laten weten,
dat hij terugverlangt naar een zeer
roerige periode uit het Nederlandse
kunstleven. Hij heeft een duidelijke
voorkeur voor het werk van bepaalde
Nederlandse schilders en motiveert j
T.ijn keus aldus: „Wij hebben hier per- I
;oonlijkheden bijeengebracht, van wie
wij menen dat ondanks verschillen 'n
terk menselijk verantwoordelijk
heidsgevoel hen drijft te getuigen"
Welke persoonlijkheden zijn het dan
,wel, die bij uitstek geacht worden te
getuigen? Dat zijn de schilders Karei
Nog éénmaal heeft Sandberg met na
druk gedemonstreerd, dat voor hem
deze collectie DE samenvatting van
DE Nederlandse kunst is, en dat dit bij
uitstek waardig is om te worden ge
presenteerd als DE bijdrage van Ne
derland tot DE internationale ontwik-
is het credo van een
Millan Delgado, een kleermaker, zei,
dat hij het halve doek reeds 15 jaar
bezit. Onlangs ging hij het schoon
maken en ontdekte toen, dat er een
ander schilderij onder zat. Hij legde
dat bloot en kreeg een half schilderij,
dat sterk leek op een Greco. wat stijl
en kleur betrof. Het stelde voor een
paar benen en een gezicht op de stad
Toledo.
Volgens Delgado past zijn doek on-
.vent". Maar met de inhoud ervan der een schilderij in het Prado van
uilen weinigen het eens zijn. I Sint Sebastiaan, waar de figuur bij de
heupen ophoudt.
DEN HAAG Het „International
writers fund' van de Internationale
Pen Club heeft onlangs een prijs
vraag voor auteurs over de gehele we
reld uitgeschreven voor korte verha
len.
Ei kon alleen door leden van de
Per Club aan worden deelgemmen
De drie beschikbare prijzen wa
re espL-mevelijk vijf! nderd drie
h erd en tweehonderd dollar groot
De jury bestond uit de schrijvers
Storm Jameson (Engeland), André
Maurois (Frankrijk) en Whit Burnett
(Amerika).
De eerste prijs is thans toegekend
aan de Deense prozaist en to
neelschrijver C E Soya, de tweede
aan de Griekse auteur mevrouw Ersi
Seferiades Haztimihaldi
De jury neefi van de vele inzendin
gen nog jen aantal op eervolle wijze
vermeld Onder dezt bevindt zich een
inzendin van de vaderlandse in
j Bussum woonm-htigi schrijfste» Nel
Noordzii voor een k verb saar-
van de Engelse titel luidt: „Nothing
to eat".
Een meisje gevraagd ter opleiding
voor
U.L.O.-diploma vereist.
Oranjestraat 20, Holten. Telefoo-n 05483-347.
p!anke.n. balken, regels, tegels, ramen deuren enz.
ZEER LAGE PRIJZEN.
BRA A KM A NS!) IJK. RIJSSEN
Geopend: maandag, woensdag, vrijdag en zaterdag.
J. TER HORST J Hzn.straat 22
RIJSSEN - TELEFOON 2461