Belangrijke uitbreiding steenfabriek
Smeyers Voor! man
11 tips voor
MEULENBELT
il/L
pasvorm
Vrijdag 15 juni 1962
Jaarp
rproductie nu: 10 millioen stenen
II lg
'n Zeuwnteen
juni
Burgerlijke Stand
Geslaagd
Jeugdzwemwedstrijden
Bromfietstocht Sparta
Zondagsdienst dierenartsen
PREDIKBEURTEN
Polo-
nieuws
MEULENBELT
Puzzelrit R.M.C.
Coöp. Boerenleenbank „Notter"
Raadsvergadering
Opening gemoderniseerde
zaak Van Dam
40e jaargang No. 23
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt f 1.25 per kwartaal, Administratie en Redactie:
voor post-abonnees f 1 40 per kwartaal Enterstraat 10. Rijssen. Telef 2303 (05480)
Inzending van advertenties tot uiterlijk donderdagmorgen 12 uur
Advertenties 10 cent per mm Bij contract "ing
Lichtgewicht
colberts
24.75
Gebreide
colberts
52.50
Stropdassen
2.95-3.95
Stretch-nylon
ankiets
2.95
sport-shirts
13.75
zakdoeken
50 CENT
Sporthoeden
14.90
Mill-shirts
15.90-17.90-19.75
zomerpetten
3.75
Zijden shawls
7.90
Wollen pullover
22,75
Wie de weg weet, gaat naar
voor vader en zoon
1 „Ten Berge"
HUTTEN WAL 31 - RIJSSEN
WEEKBLAD
VOOR
RUSSEN
Een van de oudste middelen van bestaan
van Rijssen is het steenbakkers^edrijf. Ge
neratie op generatie arbeidzame mensen,
moesten vaak door harde en zware arbeid
hun brood verdienen, en zoals de boer ge
bruik maakt van het land, zo hebben
in Rijssen eeuwen lang ook de steenbakkers
gedaan. De sporen van de typische tichel-
werken zijn in de omgeving van Rijssen
vele, en men denke maar aan de vijvers
in de zg Groene Kruisbossen die ontstaan
zijn door het leemgraven, om vast te stel
len, dat het graven van zulke enorme kui
len menige zweetdruppel moet hebhen ge
kost.
De diepten in de Brekelt ten Zuiden van
de Koningsbelt, die zo volkomen naturlijk
aandoen, omdat ook hier blijkt, dat de na
tuur een zeer sterk herstellend vermogen
bezit, deze diepten zijn alle ontstaan door
het leemgraven.
Kan met vele bewijzen worden aangetoond
dat het steenbakkersbedrijf in de omgeving
van Rijssen eeuwenoud moet zijn, belang
rijker is vast te stellen, dat Rijssen nog
steeds belangrijke en bloeiende tiehelwer-
ken bezit, die aan tientallen menen werk
gelegenheid geven. Een van deze goed ge
organiseerde en goed geoutilleerde bedrij
ven is het „tichelwerk" van de fa. Smeijers
en Voortman op de grens van Rijssen
en Markelo (Elzen).
Het was, daar waar woensdagmiddag een
belangrijke gebeurtenis plaats had, toen een
tweede moderne ringoven in werking werd
gesteld.
Hiermede heeft dit bedrijf een belangrijke
verbetering ondergaan, omdat de produktie
sterk kan worden opgevoerd.
Als men met de steenbakkers van de ou
dere generatie aan de praat komt, dan
treft het altijd, hoe vergroeid ze met hun
vak zijn.
Hoewel de arbeid vooral jn vroe?°r HW
zwaar moet zijn geweest, is het alsof vele
Rijssenaren een bijzondere voorliefde voor
het tiehelvak hebben gehad.
Er is in de steenbakkerswereld veel ver
Advertentie
Voordelige
collectie
„Loafers" in multi
colors
voorpand suède
sportieve dracht
wasbare polyester,
Terlenka, Terylene,
Trevira
mooie dessins
APARTE
prachtige dessins Cojo
in tal van multicolors
goed te combineren
met da moderne kos
tuums.
Bell-o-Fast, tricot,
nylon, de parade-
paardjes onder de
overhemden.
VOORDELIGE
Italiaanse dessins
in grove en fijne
steken, multicolors
en effen
anderd, veel ten goede veranderd, mede
door de grotere mogelijkheden van de me
chanisatie.
Het bedrijf van de fa. Smeijers en Voort
man heeft in de loop
der jaren een grote
bijdrage geleverd in de
opbouw van Neder
land na de oorlog 1940
'45 evenals uiteraa j de
andere Rijssense steen-
bakkersbedrijven. Men
produceerde per iaar on
geveer 8 mihoen stenen;
door de nieuwe uitbrei
ding hoopt men de pro
duktie op te kunnen voe
ren tot ongeveer 10 mil
joen per jaar. Nog steeds
benutten de Rijssense
bedrijven de z.g. Hocht
nabij de Friezenberg als
vindplaats. Hoewel men
met elkaar op goede voet
staat, heeft men nog
geen zodanige samen
werking kunnen vinden,
dat men het graven van
de keileem gezamenlijk
verricht. Het komt ons
voor, dat via een concen
tratie van krachten op dit
terrein belangrijke voor
delen voor alle bedrijven te behalen zou
zijn.
Men werkt in de vindplaats naast elkaar
maar niet met elkaar.
Misschien dat de inzichten omtrent deze
samenwerking in de toekomst ten gunste
voor elkaar zouden kunnen keren.
Er heerst op de tichclvverken tussen werk
gevers en werknemers altijd een bijzonder
gemoedelijke sfeer, een min of meer patri
archale verhouding. De keileem, een grond-
murens .n dc- ijstijd door de gleteher ach
tergelaten, is een delfstof, die weinig be
werkingen behoeft, relatief althans, om te
worden benut en in de oven tot stenen te
worden gebakken.
Tot voor enkele tientallen jaren was dit
bakken van de stenen een primitieve be
doening. Sinds onheuglijke tijden benutte men
hetzelfde systeem de veldoven, die niet
alleen zeer arbeidsintensief was, maar bo
vendien weinig economisch was, zo beoor
deelt althans de moderne steenbakker dit
systeem.
Als momenteel de leem op het bedrijf
(via een locomotiefje met kipkarren) wordt
aangevoerd, is de eerste opdracht van de
tichelders de leem vrij te maken van ste
nen.
Nadat de leem in een z.g. menger is be
werkt wordt in de vacuümkamer de lucht
uit de delfstof gezogen, waaarna het ver
der kan worden bewerkt. Deze bewerking
kan beperkt blijven tot de vorming. Deze
Na tien dagen is de eerste kamer „gaar
en kunnen de stenen worden afgevoerd. De
warmte verplaatst zich uit de le kamer naar
de 2e en circuleert zo door naar de vol
gende kamers. Als de oven intensief in ge
bruik is over enkele weken komt er iedere
dag een kamer klaar en kan een nieuwe
kamer worden ingezet. Een vernuftig sys
teem, dat een gehele omwenteling in de
steenbakkerswereld is geweest.
Op de „zolder" van de oven zijn 'n 40-
tal kachels aangebracht, die verplaatst kun
nen worden, en die automatisch de nodige
brandstof leveren.
Eén kamer wordt gestookt door 15 ka
chels, terwijl een ventilator voor de afvoer
van de overbodige lucht zorgt.
v\--V
Werkzaamheden aan een veldoven
leemklompen in de vorm van stenen worden
dan opgetast in de droogschuren. Het is in
dit stadium, dat de steenbakker geheel ge
bonden is aan de natuur. Is het goed droog
weer, dan zijn de stenen in ongeveer 3 we
ken winddroog en geschikt om in de oven
te worden gebracht.
In de nieuwe ringoven van de fa. Smeij
ers en Voortaan is plaats voor 350.000 ste
nen, verdeeld o\ ..r ')Cen 20-tal kamers.
Het grote voordeel van deze ringoven in
vergelijking met de primitieve veldoven is
hierin gelegen, dat van de oven bij een
gering warmteverlies constant gebruik kan
worden gemaakt.
De heer G. Voortman een vertegenwöor-
diger van de jongere generatie, toonde ons
met veel bereidwilligheid het gehele produc
tieproces van dit typische Rijssense bedrijf,
waarin zelfs de overgrootvader van de jon
ge Voortman zijn brood verdiende.
De fa. Smeijers en Voortman herdenkt
juist dit jaar zijn 40-jarig bestaan als com
binatie.
Het bedrijf telt ongeveer 30 man personen-
Bij hst afscheid realiseer-'m or- v I -
welk belang bedrijven als deze zijn, in dV
wetenschap dat men in de naaste toekomst
niet minder dan 10 miljoen stenen aan de
bouwwereld kan leveren. Respectabel.
Awwe 'n zuendag wakker wodt
Is het vaderdag,
Dan zuew' zeen wat of de vrouw'
Oons hef too edach.
Wat of 't wodt det weet ik neet,
Mear det weet ik wal,
Det het oons neet teeng zal valn,
Nee, in gin geval.
Dach iej det de vrouwleu zik
'n Zuendag zuet loatn kenn,
Almoa zuet z'eur beste doon
Um oons te verwenn.
'n Heeln dag hoowe niks te doon,
Det zueje ees beleawn,
'n Heeln dag is het, bliewt mear zitn,
Ik doo det wal eawn.
Neet det het tevulle is
Det ze oons zo eart,
Want Laow' earlke wean, wiej keals
Zeent det ech wal weard.
't Is zo jammer det het mear
Een dag is in 't joar,
Det mos 't elke wekke wean,
Dan haw 't vuur mekoar.
J. Rozendom, Rijssen
Advertentie
Korr voor Uw
CORSET
naar ons Wij edviserer
U deskundig.
Drogisterij
U afd med. bandages
Telefoon 2293
GEBOREN: Heite, z.v. J. W. Dommer-
holt en H. G. Wildeman, Julianastraat 4, 5
juni;
Rina, d.v. W. Haase en K. Wiersma, Bleek-
straat 19, 5 juni;
Gerri Hendrika, d.v. D. Schooien en M.
Slagman, Molenstalweg 5, 4 juni;
Gerrit Jan, z.v. H. H. Gerritsen en H. Lan-
kamp, Baankamp 31, 6 juni;
Josepha Anne Liesbeth Willemien, d.v. H.
J. T. Tielen en M. C. F. Lambooij, Enter
straat 74, 6 juni;
Hendrika Geertruida, d.v. J .Ligtenberg
en J. Wolters, Nijverdalseweg 45, 8 juni;
Gerrit Jan, z.v. J. Dannenberg en J. H.
Dangremond, Hagweg 14, 8 juni:
Antonia, d.v. M. ten Hove en J. Nijland,
Esstraat 57, 8 juni;
Johanna Willemina Jannette, dv W. J. Steen
bergen en M. A. Seppenwoolde, Akkerdijk
2, 10 juni;
Albert, z.v. W. Zwoferink en M. G. van de
Riet Haarstraat 115, 11 juni;
Fenniand Hermanntus, z.v. D. Bruggink en
H. Tijhuis, Stationsdwarsweg 26, 10 juni;
Maria Antonetta. d.v. H. A. Witvoet en G.
J. Vonk, Prins Mauritsstraat 13, 29 mei te
Assen;
Aaltjen, d.v. G. J. Borghuis en D. J. Waan-
ders, Enterweg 99a, 5 juni te Almelo.
ONDERTROUWD: Willem Anton Gerrit
Hendrikse, 23 jaar Almelo Vinkenstraat 9
en Berendina Poortman, 19 jaar. Rijssen Nij
verdalseweg 74, 7 juni;
Jan Nijland, 25 jaar Rijssen Markeiöseweg
27 en Johanna Maria Altena 23 jaar. Wier
den Enter, Achtereschweg 17, 7 juni;
GETROUWD: Arend Jan Lohuis, 25 jaar
en Anna Slagman, 22 jaar, Rijssen Blinde
Banisweg 5 7 juni;
OVERLEDEN: Willem Willems, 72 jaar,
echtgenoot van J. Nieuwenhuis, Baankamp
9, 4 juni;
Gradus Ligtenberg, 71 jaar, weduwnaar van
J. Eshuis, Stationsdwarsweg 27, 6 juni;
Harmina Kreijkes, 84 jaar, weduwe van J.
Harbers, Lentfersweg 10, 9 juni;
Maria van Truijen, 78 jaar, weduwe van
G. J. Logman, Boomkamp 21, 10 juni;
Arend Jan Ni j kamp. 65 jaar, echtgenoot van
J. Agteresch, Walstraat 14, 5 juni te Wier
den.
De wachtmeester der Rijkspolitie de heer
J. Jansen slaagde voor het politiediploma
B.
In de te Neede gehouden jeugdzwemwed-
strijden wist een 3 tal leden van de zwem
en poloclub de Mors beslag te leggen op
een eerste prijs. Meg. L. Markvoort toonde
zich het snelste op de 50 m. rugslag, mej.
C. Brouwer op de 50 m. schoolslag en J.
v.d. Berg op de 50 m. vrije slag,
Woensdag 13 juni jl. organiseerde de firma
Brinks een bromfietstocht met het doel de
Spartafabrieken in Apeldoorn te bezichtigen.
De start vond 's morgens om 9 uur plaats. De
tocht ging via Markelo, Lochem Vorden. Hier
werd even gepauseerd. Daarna werd de reis
voortgezet via Bronkhorst naar Loenen, waar
de koffietafel alle eer werd aangedaan. In
Apeldoorn begon 's middags om twee uur de
rondgang door de Spartafabrieken, waar ieder
een kon zien hoe een Sparta bromfiets tot
stand komt. Om 5 uur vertrokken de brommers
weer uit Apeldoon via Deventer, Schalkhaar,
Heeten, Nijverdal naar Rijssen.
Moe en zeer tevreden arriveerden ze weer
in Rijssen.
De dienst wordt zondag a.s. waargeno
men door dierenarts J. P. v. Nouhuys, Rijs
sen, tel. 05480-2487.
Ned. Herv. Gemeente
Grote Kerk: 9.30 uur, ds. Van Tuyl (voorber-
H. A.); 15,00 uur, ds. Kool.
Westerkerk: 9.00 en 10.45 uur, ds. Vos (voor.
ber. H.A.); 19.00 uur, ds. Van Tuyl.
Netter: 19.30) uur, ds. Kooi.
Gereformeerde Gemeente
Noorderkerk: 9.30 uur, 15.00 uur en 19.00 uur
leesdienst.
Oud Ger. Gemeente
Bevervoorde: 9.30 en 19.00 uur, de heer Vos
man; 14.30 uur, leesdienst.
Oud. Ger Gemeente
Oranjestraat: 9.30 en 15.00 uur, ds. van Dijk.
Ger. Kerk
Boomkamp: 9.30 en 15.00 uur, ds. N. J. Goris,
Barchem.
Ger. Gem. in Nederland
Eskerk: 9.30 en 18.00 uur, ds. Aangeenbrug;
14.30 uur, leesdienst.
Advertentie
De polovereniging de Mors heeft het polo
seizoen veelbelovend ingezet. In een toer
nooi zaterdag te Lochem gehouden behaal
den de Rijssenaren een le prijs na fraaie
overwinningen op de poloverenigingen uit
Lochem en Zutphen. Op 2e Pinksterdag nam
De Mors deel aan een polotoernooi te Henge
lo.
Na spannende wedstrijden tegen Hengelo
2 en Arnhem 2 welke door de Mors werden
gewonnen moest men tenslotte in Borne zijn
meerdere erkennen. De 2e prijs, die men in
dit toernooi behaalde was alleszins eervol.
Deze week vangen voor de Mors de eer
ste competitiewedstrijden aan.
Zaterdagavond komen alle teams voor vriend
schappelijke wedstrijden in het water.
verkrijgbaar bij:
VOOR VADER EN ZOON
Grotestraat 34, tel. 2359.
De Rijssense Motorclub organiseert woens
dag 20 juni a.s. een puzzelrit voor auto's
en motoren.
De start is bij café rest. 't Witte Hoes.
Onze landelijke reserves van ruim
f 100.- miljoen stellen ook Uw
spaarsaldo veilig Wendt U
vol vertrouwen tot de
De gemeenteraad van Rijssen komt op
26 juni in openbare vergadering bijeen.
De heer G. van Dam aan de Elzenerstr.
opende woensdag zijn verbouwde en gemo
derniseerde zaak aan de Elzenerstraat.
Hoewel de verbouwing eigenlijk niet zo in
grijpend is geweest, is het verkregen resul
taat zonder meer een belangrijke vooruit
gang en verbetering te noemen.
Door de boeneming van het aantal artike
len en het assortimenit daarvan, was de ruim
te waarover men tot nu toe de beschikking
had min of meer te beperkt geworden.
Op betrekkelijk eenvoudige wijze, kon een
achter de winkel gelegen ruimte worden be
nut, en welk een dankbaar gebruik men
daarvan gemaakt heeft wordt eenieder dui
delijk, die de vernieuwde zaak in ogenschouw
neemt.
De honderden lampekappen geven de nieu
we zaak een feestelijk cachet, terwijl vooral
de inrichting van het nieuwe gedeelte en
opvallend succes is geworden. Voor een fraaie
wand van tegelboard komen de geisers en
wastafels prachtig uit, terwijl de koelkasten
en wasmachines overzichtelijk staan opge
steld.
Via de beide etalages krijgt men een prach
tige indruk van de nieuwe zaak, waarmee wij
de heer van Dam veel succes toewensen.