I
I - I ia
aaiu
t
fa.B»Eshuis
!appert's
1
RIJSSEN EN DE HERVORMING
BOKKERINK
ZAKENPAND
STENO-TYPISTE
14-DAAGSE AANBIEDING
PENNINGS TOTAAL-TEXTIEL
PENNINGS TOTAAL-TEXTIEL
An tislip^schoen99
GIJSBERS
BEDDEN, DEKENS,
TAFELKLEDEN
CONSTRUCTIE-
BANKWERKERS
WINTERKLEDING
FA. E. J. SCHOOTEN ZN.
MANNA LIGTENBERG
'Vrijdag 3 november 1961
Pagina r.
WÈÊ^0m
tweeling
kinderwagen
leren jas
jonge hennen
Herdenkingsdienst
Reformatie - 400 jaar
Geloofsbelijdenis
Waarom wij u
adviseren
sum
Elke goede koper
geh. vrouw
flink meisje
Wollen AaBe-dekens
Sirta wollen deken
Mooie halfwollen deken
Stalen ledikant
Divanbed
Prima matras
NYLONS reclame nergens zo goedkoop!
lste: 1 paar nylons1.25
2de: 2 paar betere kwaliteit 3.75
3de: 2 paar waarvan 1 paar Vasana
naar keus met of zonder naad 3.75
Vasana's kosten normaal 2.95
BABY-UITZET 88-delig f 96.—
Voordelige aanbieding in jongens- en meisjespullovers
Kinderkniekous
Maillots effen
Helenka herensokken
Tevens deze week extra zilverzegels!
GROTESTRAAT 15
mSBR
Dezer dagen is in
Kiel de eerste na
oorlogse U-bootin
dienst gesteld. De
boot, 350 ton groot,
heeft een lengte\van
44 meter bij een
breedte van 4.60 m,
kostte rond 10 mil
joen marken Zij
biedt plaats aan 20
koppen en wordt
voortgestuwd door
dieselmotoren of
door elektrische mo
toren.
Steeds meer shagrokers
prefereren Bloemen's half-
zware shag.
f 2.50 per 250 gram
SIGARENMAGAZIJN
TELEFOON 2303.
TE KOOP:
HAARSTRAAT 176,
TE KOOP z.g.a.n.
bruin, met laarzen en mo
torkap. Tabaksgaarde 41a.
PRIMA
Austr. x W 5 maanden.
HUISKEN, Zuna 5, Rijssen.
Allerwege herdenkt men telkenj are op 31
oktober de Kerkhervorming welke is ont
staan door het optreden van Maarten Luther
aan de vooravond van Allerheiligen in het
jaar 1517. Wat zich toen in Wittenberg af
speelde heeft zeer verstrekkende gevolgen
gehad. Over de gehele wereld is de invloed,
welke van deze daad is uitgegaan te aan
schouwen.
Stellig zal in deze week ook in onze woon
plaats in de verschillende kerken van dit
feit zijn gewaagd. Sommigen vragen zich
misschien af: hoe en wanneer zou het in
Rijssen tot Reformatie zijn gekomen. Moei
lijk is het om hiervan een volledige indruk
te krijgen. Wel zijn er enige bijzonderheden
bewaard gebleven waardoor het nageslacht
zich enig inzicht betreffende dit gebeuren
kan verschaffen.
Al te naïef zou het zijn bm te veronder
stellen dat ons „oale Riessen" op Allerhei
ligen 1517, evenals dit te Wittenberg het
geval is geweest, in rep en roer zou zijn
geraakt. Onze voorouders zijn op die dag
zeker in alle rust getogen naar de aan D\7-
nosius gewijde kerk.
Niet onmogelijk is het dat na versprei
ding van het nieuws ook in Rijssen mensen
zijn geweest die wegens de in de kerk aan
wezige misstanden sympathiek tegenover de
Reformatiepoging van Luther hebben gestaan.
Er is hiervan echter niets te vinden in de
historiebladeren. Tot een openlijke breuk met
de Roomse kerk kwam het in Rijssen en
omliggende plaatsen eerst ongeveer in 1598.
Een tijdvak van 71 jaren na 1517 bleef dus
alles nog bij het oude. Gezien de omstan
digheid dat deze contreien tot ongeveer 1598
hebben gezucht onder het Spaanse juk moet
het niet bevreemden dat de reformatie hier
niet eerder doorwerkte.
Voor de reformatie van het platteland van
Overijssel is de verlossing van Spanje van
bijzondere betekenis geweest. Deventer werd
nl. na de verovering door Prins Maurits in
1591 een bolwerk van de Gereformeerde Gods
dienst. Na de bevrijding van Twente om
streeks 1598 nam de Classis Deventer de
bevordering van de reformatie in deze stre
ken ter hand. Hierover kan men lezen in
het boekje: De Reformatie ten plattenlande
van Overijssel", dat waarschijnlijk nog aan
wezig is in de Openbare Leeszaal te Almelo.
Het is bekend dat vele pastoors tot de
„nije leer" zijn overgegaan. Of dit allemaal
spontane „overlopers" zijn geweest menen
we te moeten betwijfelen. De overgang ging
niet zonder dat aan de gestelde voorwaar
den werd voldaan. Een pastoor die genegen
was zijn pastoorsambt in te wisselen voor
het predikantschap moest allereerst na voor
afgaande afkondiging trouwen met zijn huis
houdster indien hij daarbij kinderen had ver
wekt. Verder moest hij het Pausdom afzwe
ren en zich aan een examen onderwerpen.
Werd hij bekwaam bevonden dan volgde na
ondertekening van Geloofsbelijdenis ie Kerk
orde toelating tot het ambt van Bedienaar
des Woords.
De in Rijssen vanaf 1571 dienende pastoor
Rotgerus ab Halteren of ook wel Rutgerus
Braamcamp Meijer was volgens een door hem
in 1601 afgelegde verklaring niet bereid om
van geloof te veranderen.
Aangenomen mag worden, dat dit reeds
eerder door hem te kennen is gegeven daar
reeds in 1598 Bernardus Stedemeijer als pre
dikant voor Rijssen en Wierden werd aan
gesteld. Het stadsbestuur van Rijssen moest
Stedemeyer hetbergen en tevens voor ver
voer van en naar Wierden, (per wagen of
stortkar) zorgdragen. Stedemeijer diende hier
tot ongeveer 1602
Van hem is bekend dat hij te Goor werd
geëxamineerd. Voor zijn verblijf alhier heeft
hij vermoedelijk in een naburige parochie
als pastoor gefungeerd.
Op 22 januari 1598 werd door de Classis
Deventer opdracht gegeven óm de altaren
af te breken; vele gemeenten voldeden niet
aan dit bevel uit angst voor terugkeer van
de vijand. In 1605 gebeurde dit ook inderdaad
onder Spinoza's aanvoering. Rijssen brak wel
het altaar af. Men ontbood daartoe metse
laars uit Deventer om te zorgen dat de
„kercken so haast enichsins doenlick ge-
suvert sullen werden",
den".
Overigens moet men niet van gedachten zijn
dat de in het Roomse geloof gewortelde
tradities op korte termijn konden worden uit
gebannen. De acta der Synode van Overijs
sel vermelden hieromtrent dat in de jaren
1677 en 1678 te Rijssen nog „Stoutigheden"
plaats vonden bij begrafenissen. Met deze
stoutigheden" werden bedoeld het bidden op
de graven en het slaan van een kruisteken
met de schoppen.
Zoals reeds gezegd was Braamcamp in
1602 niet bereid om Stedemeijer op te vol
gen. Men is blijkbaar lankmoedig over hem
geweest want van zijn afzetting leest men
niet. Na een bedenktijd van een maand
deelde hij 19 november 1601 zijn standpunt
aan de Classis te Oldenzaal mede. Een an
dere predikant moest derhalve worden be
roepen. Een kerkeraad zal er nog niet zijn
geweest want het beroepen van Winandus
Gerardi geschiedde door de kerkeraad van
Deventer op 8 februari 1602 met advies van
de Drost van Twenthe. Of deze predikant
het beroep heeft aangenomen is niet vast
te stellen. Wel moet Braamcamp van ge
dachten zijn veranderd. Het collatorenboek,
thans nog berustende in het archief van de
Hervormde kerk, bevat nl. de rekening en
verantwoording over het jaar 1614, welke is
ondertekend door Rutgerus Braamcamp, pas
tor; Gert Staeckentreff, Jann Schaep en
Jan Jansen.
Ook werd hem op 14 augustus 1616 gelast
zich te onthouden van tegensprekingen en
van „kinderen, soe in andere karspelen ghe-
horig daer predicanten sint, toe. doopen."
Een en ander wekt de indruk dat hij niet
met hart en ziel de gereformeerde religie
heeft bemind maar meer tot behoud zijner
inkomsten is omgezwaaid.
In 1629 op de 16e juni is hij gestorven.
Zijn opvolger is Justinus Havenberg geweest.
Braamcamp is dus de man geweest die
zich midden in de omwenteling zag ge
plaatst.
Hoewel in zijn tijd de Gereformeerde Gods
dienst zich hier nog in een zwakke positie
moet hebben bevonden heeft zij zich toch
weten te handhaven. Langzamerhand heeft
dus de Reformatie haar beslag gekregen.
In 1650 was het reeds zo gesteld dat van
Magistraatspersonen werd geëist dat zij de
Gereformeerde Godsdienst moesten belijden.
Otto Meijer, stadssecretaris van Rijssen, was
dit niet van zins en werd daarom in 1652
ontslagen.
De veranderingen op kerkelijk gebied zul
len in die jaren de gemoederen wel hebben
verhit maar het reformatieproces zal zonder
al te veel openlijk verzet zijn verlopen aan
gezien de overheid de zaak der hervorming
hielp bevorderen. Eenmaal tot overheersing
gekomen is het Protestantisme tot heden toe
sterk in de meerderheid gebleven.
In een speciale dienst, geleid door ds. J.
v. d. Heuvel uit Ede, werd in de Schildkerk
de Reformatie en het 400 jarig bestaan van
de Geloofsbelijdenis herdacht.
Ds. v. d. Heuvel deed dit aan de hand van
Joh. 2 1317, waarin ons de tempelreiniging
door Jezus wordt medegedeeld. Dit optreden
van Jezus werd in een 4-tal punten uiteen
gezet. De Reformatie en haar uitwerking be
zag spreker als een parallel hiervan.
Tijdens deze dienst werd een collecte ge
houden voor de verspreiding van het Evan
gelie in Roomse landen.
Op het circuit van Monthlery bij Parijs
is een apparaat gedemonstreerd, dat
het gevaar van slippen aanmerkelijk
moet beperken: een stalen schoen met
een vervaarlijke klauw wordt onder
aan de achterzijde van de auto gemon
teerd. De bediening geschiedt door
middel van een extra pedaal, dat, in
getrapt, de schoen met een druk van
80 kg op de straat drukt. Het afrem
men door deze schoen moet voldoende
zijn om de slippende wagen weer recht
te „trekken".
Op de foto links de schoen tijdens
het rijden en echts in actie tijdens
een slip.
Tot onze diepe droefheid overleed heden, in het St.
Jozef Ziekenhuis ie Deventer, geheel onverwacht na
nog voorzien te zijn van de Genademiddelen der H.
Kerk, mijn innig geliefde echtgenoot en onze zorg
zame vader
JOHANNES WILHELMUS KOEDIJK
echtgenoot van Gerritdina Schovers
in de ouderdom van 63 jaar.
G. Koedijk-Schovers
T. Dittrich-Koedijk
W. Dittrich
Johan en verloofde
Frans en verloofde
Harrij
Ria
Hans
Ineke
Joke
Marianne
Wim
Rijssen, 2 november 1961.
Wierdensestraat 25
De plechtige Requiemmis zal opgedragen worden te
Rijssen in de Parochiekerk van de H. Dionijsius op
d'insdag 7 november a.s. om 9.30 uur, waarna de be
grafenis zal plaats hebben op het R.-K. kerkhof. Ver
trek vanaf het sterfhuis 9 uur.
Zij die de overledene de laatste eer willen bewijzen
worden hierbij uitgenodigd.
fleXa
vakkundige voorlichting
VERF
gratis kleurenadvies
naast het politiebureau
Uw foundation moet prettig pas
sen. Dan alleen hebt u 'er werke
lijk. voldoening van. Daarom
adviseren wij u graag een founda
tion, die gemaakt is volgens een
perfect maatsysteem, een Pas-
Tunette foundation. Voor ilk
figuur de juiste maat.
Strapless beha'tje uit de Pas-
Tunette „Teen-ager" collec
tie. Een beeldig modelletje,
speciaal voor jonge meisjes
gemaakt. Leuk geborduurde
driekwart cups. Uitstekende
up-lift door een dunne flexi
bele. beugel onder de cups.
gemakkelijk was-
bare sanfor poplïn. ,f 5.75
Extra schouderbandjes ver
krijgbaar.
TE KOOP AANGEBODEN, RUIM
met woongedeelte, op le stand, tuin, uitrit voor
auto mogelijk
Is spoedig leeg te aanvaarden.
Brieven onder no. 97 bureau van dit blad.
die toch ook wel graag GOEDKOPER wil
kopen zal bij KAPPERT ervaren dat de
unieke collectie
veel goeds biedt om te kopen, en niet de
prijs maar de KWALITEIT uitmaakt dat het
ook GEDKOPER slagen voor u in houdt.
WONING INRICHTING
T»L. 2334 BU55EN ENTCRSTR' 1-5
Biedt zich aan:
voor thuiswerk.
Adres te bevr. bureau dezer.
GEVRAAGD:
voor de huishouding.
Fa. wed. A. TER HARMSEL
Wierdensestraat 40.
GEVRAAGD iMET SPOED
enkele
of AANKOMENDE
Nu het kouder wordt, gaat men aan
Eventueel te maken reiskosten worden
vergoed.
DENKEN
Constructiebedrijf - Rijssen - Tel. 05480-2256/2294.
Sjaals, mutsen en handschoenen
Vesten en truien
Jumpers en rokken
Mantels en jasjes voor kinderen
Heren vesten en jongens-slipovers
t Is voordelig kopen bij:
TE NIJVERDAL
HAARSTRAAT 43
vraagt
MULO-diploma vereist.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan de
personeelsafdeling.
persoons nu 52.50
41.90
13.95
2-persoons nu
57.—
nu
28.90
lekker warm
47.90
Hoe kan het 0.75
5 kleuren 20 procent korting
1.50 - per 2 paar 2.80
