Spant doorboorde cabine Heel Rij ssen door spoken vergeven! HET KASTEEL BEVERVOORDE SCHUDDE OP ZIJN GRONDVESTEN Veldoven werd verdrongen door ringoven mm Wij repareren en slijpen Grote aanvoer van varkens en biggen op de grote voorjaarsmarkt mmm Voortman (R.V.) nam deel aan Ned. Mil. kampioenschappen Ijzerhandel-Smederij „DE BEEK" ZAKENNIEUWS VERGADERING NED. CHR. VROUWENBOND Gevonden voorwerpen vanaf 1 februari 1961 Vrijdag 24 maart 1961 Dinsdag vond bij Houten, op de Rijksweg Arnhem-Utrecht een ernstig verkeersongeluk plaats, waarbij een persoon ernstig werd gewond. De chauffeur van een grote vrachtauto, geladen met spanten, remde bij een viaduct plotseling sterk af, omdat de man vreesde, dat zijn lading te hoog was. Een achterop komende vrachtwagen kon niet spoedig genoeg tot stil stand komen en ramde de vrachtauto aan de achterzijde, waarbij een van de spanten naar voren geslingerd werd en dwars door de cabine ramde. De chauffeur moet tengevolge hiervan waarschijnlijk een hand missen. BENOEMD RIJSSEN buiten de wallen De consternatie was groot toen men hoor de dat de dikke Dirk het spook van de Be vervoorde op zijn kar vervoerd had. Met veel blijdschap had men de kar met het spook in de zak zien wegrijden met Berend en Dirk op de kar. Maar de Vrouwe van de Oosterhof en de Jonker van de Grimberg, een heer met een zeehondsnor, waren er niet gerust op. En de Vrouwe van de Oosterhof haastte zich om Zweer met de krukken te roepen. Krukken Zweer was de waarzegger van Rij ssen. Tevens was hij helderziende en deze beide beroepen leverden hem veel voordeel op. Dat waarzeggen mocht volgens de vroed schap van Rijssen niet. Daar stond straf op. Maar de zes burgemeesters wilden ook wel eens stiekum weten hoe hun toekomst zou zijn. En ook de burgemeestersvrouwen raadpleegden geregeld Krukken Zweer hoe het met hun mannen stond. Geen mens wilde natuurlijk voor een an der weten dat hij zich de toekomst liet voor spellen, doch de Krukke had ondanks dit toch vele klanten. Niet iedereen geloofde hem, doch de Vrou we van de Oosterhof en de jonker van de Grimberg geloofden stellig in de waarzeg gerij van Zweer. Nou had Zweer de Vrouwe verteld dat binnen niet al te lange tijd Rijs sen door de spoken zou vergaan. Want het spook van de Bevervoorde was ontsnapt én zou in Rijssen vresiijk wraak nemen. Want wat was er gebeurd? Halfweg Goor was Dirk door Berend gezegd: Doe je ogen dicht, want anderes verander je in een duivel. Een Be rend had de spijker hiermee op de kop ge slagen, want Dirk hield zijn beide handen voor de ogen en smeekte om behoud. Wel had hij naar hij later verklaarde even het suizen van een vreemde verschijning gehoord, maar dat kon ook verbeelding zijn. Maar toen Dirk de ogen geopend had, lag de zak leeg op de kar. Doch de spokenverdrijver waarschuw de Dirk om niet achterom te kijken en zo reden ze door. Dirk had de man weggebracht tot Henge velde. Toen was het ver genoeg. De man had hem bij het vertrek een daverende fooi gegeven en had Dirk een „tot de volgende keer" toegewenst. En dikke Dirk was hier door zeer onder de indruk gekomen toen hij terugreed. Toe de volgende keer had de ke rel gezegd. Dus liet het zich aanzien dat er nog meer spoken in Rijssen zouden komen! Intussen was alles op de Bevervoorde in rep en roer. Harm op de Bult, iemand die zich onledig hield met het maken van aller lei soort vlechtwerk, was ook over. zijn ge heimzinnige ontdekkig aan het praten ge gaan. Om zijn manden en dergelijke te maken had hij hout nodig. En dit hout moest Harm stiekum uit de marke halen. Men wist wel dat hij dit deed, maar och, van zo'n arme drommel moest men weieens iets door de vinges zien. Maar nu had Harm de Dikke Dirk met een vreemd heerschap op de kar j gezien en even later zag hij de vreemde een zak openen en er een vreemd wezen uitge schud. Hij was haastig naar Rijssen gelopen om het nieuws daar te vertellen aan de burge meester. Maar zover kwam hij niet, want in de schaduw van de grote linden op de markt stond jonker Reinold van de Bever voorde. Deze gaf als steeds zijn mening ten beste over het weer en de veeprijzen, over de nuttigheid van stalmest' en de vooruit zichten van de oogst. En zoals steeds had de jonker een groot gehoor. Want hij was de oudste jonker Van Langen van de Bever voorde en had overal verstand van. Men sprak hem tenminste niet tegen. Hij kreeg altijd gelijk, want dat hoorde destijds zo. En nu kwam daar Harm op de Bult aangehold. Men zag hem in de verte. De jonker riep: Kijk eens, daar komt me warempel de snooier aandraven. Dan is er iets bijzonders aan de hand. Jonker Reionold hield hem staande. Harm nam eerbiedig zijn muts af en vertelde in geuren en kleuren wat hij gezien had. Dat is ons spook dat daar losgelaten is, riep de jonker woedend uil. Mannen, ik ga naar huis. Idereen voor bijlopend op het kasteelplein, liep hij naar binnen. Hij liep naar cle kamer van zijn moeder en vertelde haar wat er aan de hand was, Jonker Hugo, die ook in die kwamer kwam veronderstelde dat het de geest van een voor vader zou zijn. Maar Weber, de jongste, dacht daar anders over. Dit waren gewoon smoesjes. In ieder geval moest de boven-ach- terkamer van de Bevervoorde weer op slot. Nu zullen we ons naar het Rijssense markt plein begeven, waar allen met grote span ning op Dikke Dirk wachten. Gemoedelijk stapte het bruine paard voort. Dirk was aan het peinzen. Opeens weerklonk de stem van de schout: Waar is het spook gebleven? Dirk was met stomheid geslagen toen men hem vroeg waar het spook geble ven was. Hij wist het niet. Maar Dirk moest mee. En mén hoorde hem tot en met uit. Maar zonder resultaat. Maar Derk ver klaarde dat Wolven Diene, die de vrije kunst verstond hem overvallen had en hem een zoen gegeven had. Dat was verdacht. Doch Dirk kon gaan. Maar als er spoken te Rijs sen kwamen was Dirk er verantwoordelijk voor. Met stijve knieën en zich moeizaam voor- uitbewegend liep de oude heer van Grim berg naar Rijssen. Het was geen leven meer verklaarde hij. Iedere nacht om twaalf' uur verscheen er een vreemde verschijning voor het raam van zijn slaapkamer. Aan zijn huisgenoten vertelde hij het niet, maar zo dra het donker werd ging hij bij het helder brandend haardvuur al een poosje slapen, want twaalf uur was het rechte spookuur. Een daarom bleef hij maar zolang wakker in bed. Om één uur was het spook weer ver dwenen. De oude heer wérd er op den duur lamlendig van. Dat was zo geen leven. Dan moest de Dikke Dirk maar in de kast. Te Rijssen gekomen hoorde hij dat het op de Oosterhof ook al niet zuiver was. En in de stad Rijssen zelf werden 's nachts ook spoken gezien. Nu woonde er in Eisen een vrouw, Mette geheten, die spookdranken uitgevonden had Nette was een goede fee, geen heks of waarzegster. Een goede vrouw, die zichzelf verdienstelijk maakte door uit allerlei krui den die zij op de eerste dag van mei zocht geneesmiddelen te bereiden. En na lange beproeving had zij ook een middel tegen spoken uitgevonden. De Sik, de huisknecht van de Oosterhof was de eerste die naar Mette ging om een middel tegen spoken in te nemen. Met intense belangstelling volgden de Rijssenaren dit experiment. Echter het resultaat viel tegen, want Met te sloeg de Sik aan de haak en de Oos terhof was een goede huisknecht kwijt. Als we thans weer naar de Bevervoorde gaan bemerken we dat de uil weer wat op krach ten was gekomen en zijn oude plaats weer ingenomen had. Het bijgeloof van,, die dagen bracht mee dat men allemaal nog in spoken geloofde. De jonker Hugo ging weer naar het leger van de Paltzgraaf, waar hij als cornet dien de. Hij verklaarde liever op een slagveld te staan dan in een spook-kasteel te vertoeven Intussen had de Dikke Dirk het hazenpad gekozen. De man voelde zich schuldig aan spoke rij. Op de Bevervoorde werd het er in de bovenkamer niet rustiger op. Vader uil had zich een vrouw aangeschaft en dit had ge volgen. Het spookte op de Bevervoorde zo erg dat jonker Reinold het te gortig werd en er zijn leven aan wilde wagen. De maatregelen die intussen op het kasteel voorbereid werden waren niet mis. Jonker Berend van Langen en zijn vrouw gingen naar het Benlheimse en namen hun dochters mee. Weber snoot verachtelijk zijn neus en ging naar de cor net. Dit deed hij natuurlijk uit angst. Toen was de grote dag gekomen. Reinold was klaar om de spoken te lijf te gaan, terwijl drie ferme Rijssense jongens bereid waren hem te helpen. Voorzichtig werden -alle kamers afgeslo ten en om tien uur 's morgens ging met ge knars en gedruis het slot van de achter kamer open. Een sissend geluid kwam de Rijssense spookverdrijvers tegemoet. Ze namen ech ter geen enkel risico en haalden eerst een stel lantaarns, staken de kaarsen aan en trokken andermaal ten strijde. Na een ver woed gevecht werden de uilen buitenshuis gewerkt en toen dat eenmaal gebeurd was riep jonker Reinold het huispersoneel op om de kamer te zuiveren. Dit had nog heel wat voeten in de aarde, want het bijgeloof zat zo vast dat de jonker iedereen die weigerde met ontslag op staande voet moest dreigen. Toén tastten de gedienstigen toe. Voor zich zelf en zijn drie vrienden liet de jonker een feestmaal gereed maken want de Bevervoor de was nu van spoken gezuiverd. Een paar dagen later was de jonker al geroepen voor een vreemde verschijning 's nachts in de Tabaksgaarde, die toen nog geen Tabaks- gaarde was omdat men in Rijssen destijds nog geen tabak kende. Dan was er nog de Grimberg, maar dat geval laten wij maar weer rusten tot volgende week. VAN COEVERDEN. OUD RIJSSEN 3 weken afkoelen, waarna de stenen pas kon den worden „uitgekruid". Op de steenfabriek van de fa. Baan en ten Hove beschikte men over 3 ovens, waardoor men min 'of meer continu kon doorwerken. „Een van de grootste economische en prak tische nadelen was het verloren gaan van veel hitte bij de veldoven. V :i'!? Deze karakteristieke opname van steenfa brieksarbeiders bij hun werk bij een veld oven vormt een scherp contrast, mét de thans in gebruik zijnde ringoven, waarmee ook in dit typisch Rijssense bedrijf de mo dernisering zijn intrede deed. De foto werd jaren geleden gemaakt op het tichelwerk van de fa. Baan en ten Hove aan de Brekeltlaan. De stoere tichelders zijn aan het werk bij een veldoven, waarin de stenen werden gebakken. Ongeveer 8 jaar geleden werd op deze steenfabriek nog ge bruik gemaakt van veldovens, tot deze door de meer economische ringoven werden ver vangen. Lang heeft men op deze steenfabriek vast gehouden aan de historische methode, de stenen in veldovens te bakken, ondanks het feit, dat dit een veeleisend werk was. De veldoven bestond uit 3 dikke muren, waarin de ongebakken stenen tot een aan tal van 300.000 tot 350.000 werden gebracht. Er waren vuurgangen onder gebracht, waar in met fabrieksturf werd gestookt. Het totale stookproces nam ongeveer 3 weken in be slag, en er was ongeveer 700 m3 turf voor benodigd. Veel tijd nam het aanleggen van de z.g. kunstwal in beslag, waarmee de oven werd gedicht. Er moest voor worden ge waakt, dat er" geen koude lucht bij het vuur kon komen. Via een laag van eerst halve, daarna hele stenen werd de oven van boven gedicht, voor de trek moesten er een aantal schoorsteentjes worden aangebracht. De oven werd op een temperatuur ge bracht van 950 graden. Omdat er Zondags niet werd gewerkt, werd de oven 's zater dags dicht gesmeerd en 's maandags weer geopend. Nadat de stenen de vereiste hard heid hadden bereikt, moest de oven ongeveei Wa chijnlijk heeft men deze methode enige nderden jaren gevolgd. Een .rote vooruitgang betekende het in gebruik nemen van een ringoven. Ook daar in duurt het stookproces circa 3 weken, De oven bestaat uit 12 kamers waarin 315.000 tot 320.000 stenen kunnen worden gebakken. Door de ringoven is de capaciteit, van de steenfabriek van Baan en ten Hove bijna verdubbeld. Thans produceert men ongeveer 6 miljoen stenen per jaar. Belangrijk facet in de mo dernisering door middel van de ringoven is het feit, dat de kwaliteit van de stenen ver beterd is, en niet in het minst, dat men veel minder afhankelijk is van de weersgesteld heid. De heer J. Voortman. van de Atletiekver eniging Rijssen Vooruit, die woensdag deel nam aan de Ned. Militaire kampioenschap pen over 8000 m heeft geen kans gezien zich te plaatsen bij de eerste 25, waardoor uitzending naar de wereldkampioenschap pen te Portugal mogelijk was geworden. Er was een uitzonderlijk fraai parcours uit gezet, waarvan 3 KM door de heide moest worden afgelegd, 2 KM over een heuvel achtig terrein en 3 KM over zandwegen. De zware wedstrijd werd een overwinning voor F. J. Kunen in de tijd van 25.08.06, 2e werd H. C. Christ 25.29.6, 3e C. Clement 25.33.8. en 4e M. Rijken 25.36.0. De heer Voortman plaatste zich als 36e in de tijd van 28.02.0, welke tijd in vergelij king van die gemaakt door de eerst aan komenden zeker behoorlijk is te noemen. ALLE SOORTEN GRASMACHINES Het resultaat van de verbouwing en uit breiding van de zaak van de heer Werner Sok aan de Elsenerstraat, moet deze zaken man wel veel voldoening geven. Enige jaren geleden op bescheiden wijze begonnen in een betrekkelijk oude Rijssense woning, heeft de heer Sok zich zodanig op gewerkt, dat hij thans de beschikking heeft over een uiterst moderne ruime zaak, waar in hij zijn clientele grote service kan verlenen. Bij de bestaande winkel is een groot gedeel te van de beschikbare ruimte aangetrokken, zodat de gebroken ruimtedeling een bijzonder effectieve werking heeft. De twee ruime etalages bieden volop gelegenheid een indruk te krijgen van de fraaie zaak waarin een keur van bromfietsen (nieuwste modellen) en rijwielen op zeer overzichtelijke wijze staan opgesteld. Waar er aan verlichting, vloerbedekking enz. alle aandacht is besteed kan de conclusie worden getrokken, dat de heer Sok thans de beschikking heeft over een zaak, die een aanwinst voor het Rijssense zakenleven moet worden genoemd. Wij wensen de heer Sok veel succes toe. De afd. Rijssen van de Ned. Chr. Vrouwen bond hield in gebouw Jeruel een vergadering waarin Ds. Torenbeek uit Den Ham een be schouwing hield over een Bijbels onderwerp nl. over Het Hooglied. Met grote aandacht werd het referaat van ds. Torenbeek gevolgd. Paar bruine lederen handschoenen; zwar te plastic op linnen herenportemonnaie; ge le dameswant met groen-zwart motief; brui ne rechter glacé handschoen; knipmes, geel bruine portemonnaie inh. 0.30, twee zil verbons van 2.50 zwarte damesglace. zwarte damesportemon- naie inh. nihil, blauw damesvest. padvinders- riem met fluit, lederen hondhalsband, linker zwarte rubberlaars, rechter bruine glacé hand schoen. soldaten embleem „Prinses Irene" rode portemonnaie met inh. zijden shawl, een paar bruine heren glacé handschoenen, twee zilverbons van 2,50. een paar parel moer oorknoppen, motorbril. beige kinder- portemonnaie inh. 0,40, bont portemon naie inh. 0,25, luchtkussen. Bruin beige groen gestreepte herenshawl. sigaretten aansteker. pet. bril (montuur van boven- donker). oranje kanarievogel. linker bruine vinger dameshandschoen, lich te dames portefeuille, blauw-witte grolse want. zilverbons van f 2,50. bruin wantje, kruiwagen, deze wagen is blijven staan sinds de nieuwjaarswisseling, rechter grijze heren- glacé, bruine lederen portemonnaie met inh. blauwe autoped, linker grijze glacé hand schoen. klein model dames polshorloge, rood padvindersmes. rozenkrans, linker gebreide kinderhandschoen, gummibal, zwarte wollen sjaal. klein vingerhandschoentje (donker blauw), rood-wit-blauw gebreid linker kin derwantje. motorbril. sjaal steenkleurig met groen, dubbeltje, linker zwarte dames glacé, rechter bruine glacé handschoen, grijs wol len kindervestje, paar witte gymschoenen; houten decimeters tok. zilveren gulden, post» legitimatiebewijs, dubbeltje, paar gevoer de glacé handschoenen, wit gespikkelde wol len kinderdas. lichtblauwe parkiet. Ierse set ter komen aanlopen, muntbiljet van 2,50 blauwe Grolse want. muntbiljet van 2,50 licht oranjekleurige kanarie ring No. 154011-57 zilveren rijksdaalder, papieren rijksdaalder. 2Va meter kant. damestas met hengsel inh. weckfles, paar bruine glacé herenhandschoe nen. beige wollen kinder handschoenen. Bril- leglas. groen jongensrijwiel, jongensjasje rechter kinderschoentje, sleutel van rolschaats paar zwarte lage jongensschoenen muntbil jet van 2,50, damesbril met grijs montuur- bruine glacé handschoenen, grijs jongens jasje. snoer rose kralen, gele bal met rode noppen, groene linker handschoen, lederen linker handschoen, lederen portefeuille, brui ne lederen portemonnaie. sigaretten aan steker. gele halsdoek, verlengsnoer elektri sche kabel, geel gekleurde boodschappentas, kinderbril. linker steunzool, toillettasje inh. boodschappenbriefje en 1.10. Schotse kollie grijze linnen schort. Bovenstaande voorwerpen en goederen zijn te bevragen op het rijkspolitiebureau op al le werkdagen tussen 18.00 en 20.öö uur. Te lefonische gesprekken over deze onderwerpen kunnen niet in behandeling worden geno men. Tot tijdelijk onderwijzeres aan de r.k. Meis jesschool te Rijssen is benoemd mevr. J. Jacobs-Koot te Enter. De Vereniging tot bevordering van het Marktwezen, kon met grote voldoening con stateren, dat de aanvoeren van varkens en biggen tijdens de Grote Voorjaarsmarkt bij zonder groot waren. Voor hoever deze grote aanvoer te dan ken was aan de premies, die door de ver eniging ter beschikking werden gesteld voor diegenen, die het grootste aantal biggen resp. varkens aanvoerden is moeilijk te zeggen, doch zeer waarschijnlijk hebben deze pre mies een positieve invloed op de aanvoe ren gehad. Is de laatste jaren een duidelijke terug gang in de belangstelling van de veemarkt te constateren, voor de varkensmarkt is dat niet het geval. Om de varkensmarkt nog in betekenis te doen toenemen stelde de ver eniging deze premies beschikbaar. De premie voor handelaren in biggen 50) werd gewonnen door de heer D. Kool, met een aanvoer van 134 stuks. De 2e en 3e premie 25,-) werd gewon nen door de Gebr. Vincent Holten (130 stuks) en door de fa. Kruiskamp en Vincent te Hol ten (eveneens 130 stuks) De premies (37,50) voor biggenfokkers wer den gewonnen door de heer G. J. Slot Wier den (20 stuks) en door J. G. Wassink Bor- nerbroek (eveneens 20 stuks) De heer Van Marle te Dalfsen kreeg de premie van 50.- toegewezen in de groep handelaren in zeugen, (hij had 15 stuks aan gevoerd) en de heer Marsman te Dalfsen ont ving voor zijn aanvoer van 11 stuks 25,- De voorzitter van de marktcommissie de heer H. H. Muller reikte de prijzen aan de winnaars uit.

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1961 | | pagina 5