Spant doorboorde cabine
Heel Rij ssen door spoken vergeven!
HET KASTEEL BEVERVOORDE
SCHUDDE OP ZIJN GRONDVESTEN
Veldoven werd verdrongen door ringoven
mm
Wij repareren en slijpen
Grote aanvoer van varkens en biggen
op de grote voorjaarsmarkt
mmm
Voortman (R.V.) nam deel aan
Ned. Mil. kampioenschappen
Ijzerhandel-Smederij
„DE BEEK"
ZAKENNIEUWS
VERGADERING
NED. CHR. VROUWENBOND
Gevonden voorwerpen
vanaf 1 februari 1961
Vrijdag 24 maart 1961
Dinsdag vond bij Houten, op de Rijksweg Arnhem-Utrecht een ernstig
verkeersongeluk plaats, waarbij een persoon ernstig werd gewond. De
chauffeur van een grote vrachtauto, geladen met spanten, remde bij een
viaduct plotseling sterk af, omdat de man vreesde, dat zijn lading te hoog
was. Een achterop komende vrachtwagen kon niet spoedig genoeg tot stil
stand komen en ramde de vrachtauto aan de achterzijde, waarbij een van de
spanten naar voren geslingerd werd en dwars door de cabine ramde.
De chauffeur moet tengevolge hiervan waarschijnlijk een hand missen.
BENOEMD
RIJSSEN buiten de wallen
De consternatie was groot toen men hoor
de dat de dikke Dirk het spook van de Be
vervoorde op zijn kar vervoerd had. Met
veel blijdschap had men de kar met het
spook in de zak zien wegrijden met Berend
en Dirk op de kar. Maar de Vrouwe van de
Oosterhof en de Jonker van de Grimberg,
een heer met een zeehondsnor, waren er niet
gerust op.
En de Vrouwe van de Oosterhof haastte
zich om Zweer met de krukken te roepen.
Krukken Zweer was de waarzegger van
Rij ssen.
Tevens was hij helderziende en deze beide
beroepen leverden hem veel voordeel op.
Dat waarzeggen mocht volgens de vroed
schap van Rijssen niet. Daar stond straf
op. Maar de zes burgemeesters wilden ook
wel eens stiekum weten hoe hun toekomst
zou zijn. En ook de burgemeestersvrouwen
raadpleegden geregeld Krukken Zweer hoe
het met hun mannen stond.
Geen mens wilde natuurlijk voor een an
der weten dat hij zich de toekomst liet voor
spellen, doch de Krukke had ondanks dit
toch vele klanten.
Niet iedereen geloofde hem, doch de Vrou
we van de Oosterhof en de jonker van de
Grimberg geloofden stellig in de waarzeg
gerij van Zweer. Nou had Zweer de Vrouwe
verteld dat binnen niet al te lange tijd Rijs
sen door de spoken zou vergaan. Want het
spook van de Bevervoorde was ontsnapt én
zou in Rijssen vresiijk wraak nemen. Want
wat was er gebeurd? Halfweg Goor was Dirk
door Berend gezegd: Doe je ogen dicht, want
anderes verander je in een duivel. Een Be
rend had de spijker hiermee op de kop ge
slagen, want Dirk hield zijn beide handen voor
de ogen en smeekte om behoud. Wel had hij
naar hij later verklaarde even het suizen
van een vreemde verschijning gehoord, maar
dat kon ook verbeelding zijn. Maar toen Dirk
de ogen geopend had, lag de zak leeg op de
kar. Doch de spokenverdrijver waarschuw
de Dirk om niet achterom te kijken en zo
reden ze door.
Dirk had de man weggebracht tot Henge
velde. Toen was het ver genoeg. De man
had hem bij het vertrek een daverende fooi
gegeven en had Dirk een „tot de volgende
keer" toegewenst. En dikke Dirk was hier
door zeer onder de indruk gekomen toen hij
terugreed. Toe de volgende keer had de ke
rel gezegd. Dus liet het zich aanzien dat er
nog meer spoken in Rijssen zouden komen!
Intussen was alles op de Bevervoorde in
rep en roer. Harm op de Bult, iemand die
zich onledig hield met het maken van aller
lei soort vlechtwerk, was ook over. zijn ge
heimzinnige ontdekkig aan het praten ge
gaan.
Om zijn manden en dergelijke te maken
had hij hout nodig. En dit hout moest Harm
stiekum uit de marke halen. Men wist wel
dat hij dit deed, maar och, van zo'n arme
drommel moest men weieens iets door de
vinges zien. Maar nu had Harm de Dikke
Dirk met een vreemd heerschap op de kar j
gezien en even later zag hij de vreemde een
zak openen en er een vreemd wezen uitge
schud.
Hij was haastig naar Rijssen gelopen om
het nieuws daar te vertellen aan de burge
meester. Maar zover kwam hij niet, want
in de schaduw van de grote linden op de
markt stond jonker Reinold van de Bever
voorde. Deze gaf als steeds zijn mening ten
beste over het weer en de veeprijzen, over
de nuttigheid van stalmest' en de vooruit
zichten van de oogst. En zoals steeds had
de jonker een groot gehoor. Want hij was
de oudste jonker Van Langen van de Bever
voorde en had overal verstand van.
Men sprak hem tenminste niet tegen.
Hij kreeg altijd gelijk, want dat hoorde
destijds zo. En nu kwam daar Harm op de
Bult aangehold. Men zag hem in de verte.
De jonker riep: Kijk eens, daar komt me
warempel de snooier aandraven. Dan is er
iets bijzonders aan de hand. Jonker Reionold
hield hem staande. Harm nam eerbiedig zijn
muts af en vertelde in geuren en kleuren
wat hij gezien had. Dat is ons spook dat
daar losgelaten is, riep de jonker woedend
uil. Mannen, ik ga naar huis. Idereen voor
bijlopend op het kasteelplein, liep hij naar
binnen.
Hij liep naar cle kamer van zijn moeder
en vertelde haar wat er aan de hand was,
Jonker Hugo, die ook in die kwamer kwam
veronderstelde dat het de geest van een voor
vader zou zijn. Maar Weber, de jongste,
dacht daar anders over. Dit waren gewoon
smoesjes. In ieder geval moest de boven-ach-
terkamer van de Bevervoorde weer op slot.
Nu zullen we ons naar het Rijssense markt
plein begeven, waar allen met grote span
ning op Dikke Dirk wachten.
Gemoedelijk stapte het bruine paard voort.
Dirk was aan het peinzen. Opeens weerklonk
de stem van de schout: Waar is het spook
gebleven? Dirk was met stomheid geslagen
toen men hem vroeg waar het spook geble
ven was. Hij wist het niet. Maar Dirk moest
mee. En mén hoorde hem tot en met uit.
Maar zonder resultaat. Maar Derk ver
klaarde dat Wolven Diene, die de vrije kunst
verstond hem overvallen had en hem een
zoen gegeven had. Dat was verdacht. Doch
Dirk kon gaan. Maar als er spoken te Rijs
sen kwamen was Dirk er verantwoordelijk
voor.
Met stijve knieën en zich moeizaam voor-
uitbewegend liep de oude heer van Grim
berg naar Rijssen. Het was geen leven meer
verklaarde hij. Iedere nacht om twaalf' uur
verscheen er een vreemde verschijning voor
het raam van zijn slaapkamer. Aan zijn
huisgenoten vertelde hij het niet, maar zo
dra het donker werd ging hij bij het helder
brandend haardvuur al een poosje slapen,
want twaalf uur was het rechte spookuur.
Een daarom bleef hij maar zolang wakker
in bed. Om één uur was het spook weer ver
dwenen. De oude heer wérd er op den duur
lamlendig van. Dat was zo geen leven.
Dan moest de Dikke Dirk maar in de
kast. Te Rijssen gekomen hoorde hij dat het
op de Oosterhof ook al niet zuiver was. En
in de stad Rijssen zelf werden 's nachts ook
spoken gezien.
Nu woonde er in Eisen een vrouw, Mette
geheten, die spookdranken uitgevonden had
Nette was een goede fee, geen heks of
waarzegster. Een goede vrouw, die zichzelf
verdienstelijk maakte door uit allerlei krui
den die zij op de eerste dag van mei zocht
geneesmiddelen te bereiden. En na lange
beproeving had zij ook een middel tegen
spoken uitgevonden. De Sik, de huisknecht
van de Oosterhof was de eerste die naar
Mette ging om een middel tegen spoken in
te nemen. Met intense belangstelling volgden
de Rijssenaren dit experiment.
Echter het resultaat viel tegen, want Met
te sloeg de Sik aan de haak en de Oos
terhof was een goede huisknecht kwijt. Als
we thans weer naar de Bevervoorde gaan
bemerken we dat de uil weer wat op krach
ten was gekomen en zijn oude plaats weer
ingenomen had. Het bijgeloof van,, die dagen
bracht mee dat men allemaal nog in spoken
geloofde.
De jonker Hugo ging weer naar het leger
van de Paltzgraaf, waar hij als cornet dien
de. Hij verklaarde liever op een slagveld te
staan dan in een spook-kasteel te vertoeven
Intussen had de Dikke Dirk het hazenpad
gekozen.
De man voelde zich schuldig aan spoke
rij. Op de Bevervoorde werd het er in de
bovenkamer niet rustiger op. Vader uil had
zich een vrouw aangeschaft en dit had ge
volgen.
Het spookte op de Bevervoorde zo erg dat
jonker Reinold het te gortig werd en er zijn
leven aan wilde wagen. De maatregelen die
intussen op het kasteel voorbereid werden
waren niet mis. Jonker Berend van Langen
en zijn vrouw gingen naar het Benlheimse
en namen hun dochters mee. Weber snoot
verachtelijk zijn neus en ging naar de cor
net. Dit deed hij natuurlijk uit angst. Toen
was de grote dag gekomen.
Reinold was klaar om de spoken te lijf
te gaan, terwijl drie ferme Rijssense jongens
bereid waren hem te helpen.
Voorzichtig werden -alle kamers afgeslo
ten en om tien uur 's morgens ging met ge
knars en gedruis het slot van de achter
kamer open.
Een sissend geluid kwam de Rijssense
spookverdrijvers tegemoet. Ze namen ech
ter geen enkel risico en haalden eerst een
stel lantaarns, staken de kaarsen aan en
trokken andermaal ten strijde. Na een ver
woed gevecht werden de uilen buitenshuis
gewerkt en toen dat eenmaal gebeurd was
riep jonker Reinold het huispersoneel op om
de kamer te zuiveren. Dit had nog heel wat
voeten in de aarde, want het bijgeloof zat
zo vast dat de jonker iedereen die weigerde
met ontslag op staande voet moest dreigen.
Toén tastten de gedienstigen toe. Voor zich
zelf en zijn drie vrienden liet de jonker een
feestmaal gereed maken want de Bevervoor
de was nu van spoken gezuiverd. Een paar
dagen later was de jonker al geroepen voor
een vreemde verschijning 's nachts in de
Tabaksgaarde, die toen nog geen Tabaks-
gaarde was omdat men in Rijssen destijds
nog geen tabak kende. Dan was er nog de
Grimberg, maar dat geval laten wij maar
weer rusten tot volgende week.
VAN COEVERDEN.
OUD RIJSSEN
3 weken afkoelen, waarna de stenen pas kon
den worden „uitgekruid". Op de steenfabriek
van de fa. Baan en ten Hove beschikte men
over 3 ovens, waardoor men min 'of meer
continu kon doorwerken.
„Een van de grootste economische en prak
tische nadelen was het verloren gaan van
veel hitte bij de veldoven.
V :i'!?
Deze karakteristieke opname van steenfa
brieksarbeiders bij hun werk bij een veld
oven vormt een scherp contrast, mét de
thans in gebruik zijnde ringoven, waarmee
ook in dit typisch Rijssense bedrijf de mo
dernisering zijn intrede deed.
De foto werd jaren geleden gemaakt op
het tichelwerk van de fa. Baan en ten Hove
aan de Brekeltlaan. De stoere tichelders zijn
aan het werk bij een veldoven, waarin de
stenen werden gebakken. Ongeveer 8 jaar
geleden werd op deze steenfabriek nog ge
bruik gemaakt van veldovens, tot deze door
de meer economische ringoven werden ver
vangen.
Lang heeft men op deze steenfabriek vast
gehouden aan de historische methode, de
stenen in veldovens te bakken, ondanks het
feit, dat dit een veeleisend werk was.
De veldoven bestond uit 3 dikke muren,
waarin de ongebakken stenen tot een aan
tal van 300.000 tot 350.000 werden gebracht.
Er waren vuurgangen onder gebracht, waar
in met fabrieksturf werd gestookt. Het totale
stookproces nam ongeveer 3 weken in be
slag, en er was ongeveer 700 m3 turf voor
benodigd. Veel tijd nam het aanleggen van
de z.g. kunstwal in beslag, waarmee de oven
werd gedicht. Er moest voor worden ge
waakt, dat er" geen koude lucht bij het vuur
kon komen. Via een laag van eerst halve,
daarna hele stenen werd de oven van boven
gedicht, voor de trek moesten er een aantal
schoorsteentjes worden aangebracht.
De oven werd op een temperatuur ge
bracht van 950 graden. Omdat er Zondags
niet werd gewerkt, werd de oven 's zater
dags dicht gesmeerd en 's maandags weer
geopend. Nadat de stenen de vereiste hard
heid hadden bereikt, moest de oven ongeveei
Wa chijnlijk heeft men deze methode
enige nderden jaren gevolgd.
Een .rote vooruitgang betekende het in
gebruik nemen van een ringoven. Ook daar
in duurt het stookproces circa 3 weken,
De oven bestaat uit 12 kamers waarin 315.000
tot 320.000 stenen kunnen worden gebakken.
Door de ringoven is de capaciteit, van de
steenfabriek van Baan en ten Hove bijna
verdubbeld.
Thans produceert men ongeveer 6 miljoen
stenen per jaar. Belangrijk facet in de mo
dernisering door middel van de ringoven is
het feit, dat de kwaliteit van de stenen ver
beterd is, en niet in het minst, dat men veel
minder afhankelijk is van de weersgesteld
heid.
De heer J. Voortman. van de Atletiekver
eniging Rijssen Vooruit, die woensdag deel
nam aan de Ned. Militaire kampioenschap
pen over 8000 m heeft geen kans gezien
zich te plaatsen bij de eerste 25, waardoor
uitzending naar de wereldkampioenschap
pen te Portugal mogelijk was geworden.
Er was een uitzonderlijk fraai parcours uit
gezet, waarvan 3 KM door de heide moest
worden afgelegd, 2 KM over een heuvel
achtig terrein en 3 KM over zandwegen.
De zware wedstrijd werd een overwinning
voor F. J. Kunen in de tijd van 25.08.06,
2e werd H. C. Christ 25.29.6, 3e C. Clement
25.33.8. en 4e M. Rijken 25.36.0.
De heer Voortman plaatste zich als 36e in
de tijd van 28.02.0, welke tijd in vergelij
king van die gemaakt door de eerst aan
komenden zeker behoorlijk is te noemen.
ALLE SOORTEN GRASMACHINES
Het resultaat van de verbouwing en uit
breiding van de zaak van de heer Werner
Sok aan de Elsenerstraat, moet deze zaken
man wel veel voldoening geven.
Enige jaren geleden op bescheiden wijze
begonnen in een betrekkelijk oude Rijssense
woning, heeft de heer Sok zich zodanig op
gewerkt, dat hij thans de beschikking heeft
over een uiterst moderne ruime zaak, waar
in hij zijn clientele grote service kan verlenen.
Bij de bestaande winkel is een groot gedeel
te van de beschikbare ruimte aangetrokken,
zodat de gebroken ruimtedeling een bijzonder
effectieve werking heeft. De twee ruime
etalages bieden volop gelegenheid een indruk
te krijgen van de fraaie zaak waarin een
keur van bromfietsen (nieuwste modellen) en
rijwielen op zeer overzichtelijke wijze staan
opgesteld.
Waar er aan verlichting, vloerbedekking enz.
alle aandacht is besteed kan de conclusie
worden getrokken, dat de heer Sok thans
de beschikking heeft over een zaak, die een
aanwinst voor het Rijssense zakenleven moet
worden genoemd.
Wij wensen de heer Sok veel succes toe.
De afd. Rijssen van de Ned. Chr. Vrouwen
bond hield in gebouw Jeruel een vergadering
waarin Ds. Torenbeek uit Den Ham een be
schouwing hield over een Bijbels onderwerp
nl. over Het Hooglied. Met grote aandacht
werd het referaat van ds. Torenbeek gevolgd.
Paar bruine lederen handschoenen; zwar
te plastic op linnen herenportemonnaie; ge
le dameswant met groen-zwart motief; brui
ne rechter glacé handschoen; knipmes, geel
bruine portemonnaie inh. 0.30, twee zil
verbons van 2.50
zwarte damesglace. zwarte damesportemon-
naie inh. nihil, blauw damesvest. padvinders-
riem met fluit, lederen hondhalsband, linker
zwarte rubberlaars, rechter bruine glacé hand
schoen. soldaten embleem „Prinses Irene"
rode portemonnaie met inh. zijden shawl,
een paar bruine heren glacé handschoenen,
twee zilverbons van 2,50. een paar parel
moer oorknoppen, motorbril. beige kinder-
portemonnaie inh. 0,40, bont portemon
naie inh. 0,25, luchtkussen. Bruin beige
groen gestreepte herenshawl. sigaretten
aansteker. pet. bril (montuur van boven-
donker).
oranje kanarievogel.
linker bruine vinger dameshandschoen, lich
te dames portefeuille, blauw-witte grolse
want. zilverbons van f 2,50. bruin wantje,
kruiwagen, deze wagen is blijven staan sinds
de nieuwjaarswisseling, rechter grijze heren-
glacé, bruine lederen portemonnaie met inh.
blauwe autoped, linker grijze glacé hand
schoen. klein model dames polshorloge, rood
padvindersmes. rozenkrans, linker gebreide
kinderhandschoen, gummibal, zwarte wollen
sjaal. klein vingerhandschoentje (donker
blauw), rood-wit-blauw gebreid linker kin
derwantje. motorbril. sjaal steenkleurig met
groen, dubbeltje, linker zwarte dames glacé,
rechter bruine glacé handschoen, grijs wol
len kindervestje, paar witte gymschoenen;
houten decimeters tok. zilveren gulden, post»
legitimatiebewijs, dubbeltje, paar gevoer
de glacé handschoenen, wit gespikkelde wol
len kinderdas. lichtblauwe parkiet. Ierse set
ter komen aanlopen, muntbiljet van 2,50
blauwe Grolse want. muntbiljet van 2,50
licht oranjekleurige kanarie ring No. 154011-57
zilveren rijksdaalder, papieren rijksdaalder.
2Va meter kant. damestas met hengsel inh.
weckfles, paar bruine glacé herenhandschoe
nen. beige wollen kinder handschoenen. Bril-
leglas. groen jongensrijwiel, jongensjasje
rechter kinderschoentje, sleutel van rolschaats
paar zwarte lage jongensschoenen muntbil
jet van 2,50, damesbril met grijs montuur-
bruine glacé handschoenen, grijs jongens
jasje. snoer rose kralen, gele bal met rode
noppen, groene linker handschoen, lederen
linker handschoen, lederen portefeuille, brui
ne lederen portemonnaie. sigaretten aan
steker. gele halsdoek, verlengsnoer elektri
sche kabel, geel gekleurde boodschappentas,
kinderbril. linker steunzool, toillettasje inh.
boodschappenbriefje en 1.10. Schotse kollie
grijze linnen schort.
Bovenstaande voorwerpen en goederen zijn
te bevragen op het rijkspolitiebureau op al
le werkdagen tussen 18.00 en 20.öö uur. Te
lefonische gesprekken over deze onderwerpen
kunnen niet in behandeling worden geno
men.
Tot tijdelijk onderwijzeres aan de r.k. Meis
jesschool te Rijssen is benoemd mevr. J.
Jacobs-Koot te Enter.
De Vereniging tot bevordering van het
Marktwezen, kon met grote voldoening con
stateren, dat de aanvoeren van varkens en
biggen tijdens de Grote Voorjaarsmarkt bij
zonder groot waren.
Voor hoever deze grote aanvoer te dan
ken was aan de premies, die door de ver
eniging ter beschikking werden gesteld voor
diegenen, die het grootste aantal biggen resp.
varkens aanvoerden is moeilijk te zeggen,
doch zeer waarschijnlijk hebben deze pre
mies een positieve invloed op de aanvoe
ren gehad.
Is de laatste jaren een duidelijke terug
gang in de belangstelling van de veemarkt
te constateren, voor de varkensmarkt is dat
niet het geval. Om de varkensmarkt nog in
betekenis te doen toenemen stelde de ver
eniging deze premies beschikbaar.
De premie voor handelaren in biggen 50)
werd gewonnen door de heer D. Kool, met
een aanvoer van 134 stuks.
De 2e en 3e premie 25,-) werd gewon
nen door de Gebr. Vincent Holten (130 stuks)
en door de fa. Kruiskamp en Vincent te Hol
ten (eveneens 130 stuks)
De premies (37,50) voor biggenfokkers wer
den gewonnen door de heer G. J. Slot Wier
den (20 stuks) en door J. G. Wassink Bor-
nerbroek (eveneens 20 stuks)
De heer Van Marle te Dalfsen kreeg de
premie van 50.- toegewezen in de groep
handelaren in zeugen, (hij had 15 stuks aan
gevoerd) en de heer Marsman te Dalfsen ont
ving voor zijn aanvoer van 11 stuks 25,-
De voorzitter van de marktcommissie de
heer H. H. Muller reikte de prijzen aan de
winnaars uit.