Het echte sieraad" is wel degelijk
met zijn tijd meegegaan
f J J
KATASTROFALE TOESTANDEN IN
ZIEKENHUIZEN VAN MüNCHEN
Li
Wetenswaardigheden
voor de huisvrouw
- 4
/o
Vrijdag 10 maart 1961
4/s /iet om „echt" gaat, zijn vele vrouwen ouderwets
Niet zo opvallend en
uitbundig als het
namaak-bijou
Een modern gouden collier: groot
verschil met de veelkleurige
namaakkettingen
„Ouderwets"
Voorbeeld van een moderne rmg:
een kogeltje van rutiel kwarts dat
omsloten wordt door de gebogen
„uitlopers" van een gouden ring.
Strakke lijnen
Kettingen bij kilometers":
jonge en niet-zo-jonge
vrouwen kopen ze grif.
„Behoudend"
Noodtoestand in oorlog
Zwaar beschadigd
Overleg met artsen
Keerzijde van de medaille
Droombeeld
van de
naderende
vacanties
die op
Corsica
reeds weer
zijn begonnen
■MM»!»!!
1111111
I (k t- <-/$•-)
(Van een medewerkster)
EEN PAAR SEIZOENEN GELEDEN vond
men ze nog plomp en lelijk, maar nu is
men eraan gewend: aan de meterslange hals
kettingen die op het ogenblik bij tientallen
worden verkocht, en niet alleen aan de jonge-
re garde! Menige niet-zo-jonge vrouw draagt
op een uiterst-geklede japon ook zo'n uit
de meerdere rijen kralen bestaand fantasie
halssnoer en wanneer de toonaangevende
modewereld haar zin krijgt, blijven deze ket
tingen voorlopig nog wel „en vogue". Vooral
op de recente Italiaanse modeshows zag
men ze nog in grote hoeveelheden dragen,
en een strakke rok met min of meer ge
klede blouse of jumper geldt op het ogen
blik als alleszins toelaatbare „geklede dracht"
▼oor schouwburgbezoek of andere uitgange
tjes...-
De rage van de lange veelkleurige ket
ting is dus nog altijd niet uitgewoed en
het „echte" sieraad lijkt op het ogenblik
wel heel duidelijk het stiefkind op dit ge
bied te zijn. Wie dit verschijnsel gadeslaat,
vraagt zich af hoe het eigenlijk staat met
die echte sieraden: met de juwelen, met
de edelmetalen sieraden. Is het echte bijou
voor de moderne vrouw uit de tijd, en is
dat bijou bovendien wel met zijn tijd mee
gegaan?
Op die laatste vraag antwoorden deskun
digen met een volmondig ja. Het echte sie-
raad is wel degelijk met zijn tijd meege
gaan, maar het is in zijn moderne vorm
niet opvallend: die moderne vorm is vaak
erg simpel. De edelsmeden en juweliers gaan
blijkbaar veelal uit van het beproefde spreek
woord dat eenvoud het kenmerk van het ware
is.
Maar wordt die moderne eenvoud van het
hedendaagse echte sieraad wel gewaardeerd
door de vrouw? „Het moderne namaaksie-
raad wordt grif gekocht, niet alleen door teen
agers en jonge vrouwen, ook door wat oudere
dames. Maar zodra stappen die vrouwen, of
ze nu jong of oude zijn, een juwelierszaak
binnen om een echt sieraad te kopen, dan
grijpen ze direct naar iets, dat al jaren be
staat: een ring in klassieke vorm, een broche
in het geijkte model, de overbekende ket
ting". Dit zegt een vrouw, die volkomen
„thuis" is in de wereld van goud, zilver en
juwelen- mejuffrouw M. C. Ploeg, bedrijfs
leidster van een al vele jaren bestaande
Haagse juwelierszaak en bovendien enig vrou
welijk bestuurslid van een drie jaar geleden
opgerichte propagandacommissie van de edel
metaalbranche.
In haar dagelijks werk kan zij keer op
keer constateren hoe ouderwets de moderne
vrouw is, wanneer het om het kiezen van
een echt sieraad gaat. Slechts een enkele
vro.;w, zo is haar ervaring, gaat eigener
T'.—< 'V-.- -vyro ->v
beweging en doelbewust op een „eigentijds"
sieraad af om te zeggen: „dat is, wat ik
zoek." Zulke vrouwen hebben over het al
gemeen persoonlijkheid en bovendien een uit
gesproken moderne smaak - maar het gros
der koopsters kijkt zelfs niet naar het moder
ne echte sieraad....
„Voor tafelzilver geldt precies hetzelfde.
Een verloofd paar, een jong echtpaar dat
zich echt tafelzilver kan veroorloven, kiest
dezelfde vormen die hun ouders en misschien
hun grootouders ook al gekozen hebben.
Mejuffrouw Ploeg vraagt dan wel eens aan
zo'n paar waar het gaat wonen en hoe de
toekomstige woning wordt ingericht. Soms
blijkt dan zo'n jong paar een pasgebouwde,
hypermodern ingerichte bungalow te heb
ben, maar toch: het tafelzilver moet ouder
wets zijn!
Hebben die kopers dat ouderwetse idee nu
eenmaal muurvast in het hoofd, dan zal
mejuffrouw Ploeg heus niet proberen om ze
om te praten. Maar in zulke gevallen wijst
ze toch wel op de moderne vorm, waarin
echt tafelzilver ook te koop is.
Het is er dus wel degelijk: het moderne
sieraad in zilver of goud. Niet zo opvallend
en uitbundig als het namaaksieraad, maar
in mooie en vaak strakke lijnen. Mejuffrouw
Ploeg draagt er zelf een paar fraaie voor
beelden van: een goud-met-zilveren armband
en een aparte, met briljanten versierde ring.
Twee sieraden, die niet alleen bewijzen van
vakmanschap maar ook van waardering zijn,
want zij kreeg ze als geschenk toen ze
jubileerde in de zaak, waar zij als jong
verkoopster begon. Sieraden, die speciaal
voor haar werden ontworpen en gemaakt,
en hiermee komt men dan weer op dat andere
facet van het moderne sieraad: het persoon
lijk karakter. Want een sieraad, dat speciaal
voor een enkele vrouw is bedoeld en ontwor
pen, is toch wel iets zeer persoonlijks!
Een ander geslaagd voorbeeld van moderne
edelsmeedkunst, dat men in het domein van
mejuffrouw Ploeg kan treffen: een ring, die
bestaat uit een kogeltje van zogenaamd ru
tiel kwarts, gezet in een gouden ring waar
van de uiteinden gebogen rondom de steen
lopen. Dat kwarts het is wit-geel van kleur)
heeft binnenin kristallen die men bijvoor
beeld ook in toermalijn vindt. Zulke stenen
waarin men de kristallen kan zien, werden
vroeger afgekeurd en als „fout" beschouwd,
maar tegenwoordig ziet men die fijne draad
jes als een speciale eigenschap van de steen.
Een uitgesproken „modern" sieraad is ook
een ring zonder steen, die aan de bovenkant
een dof gestyleerde verbreding heeft, geac
centueerd door drie glanzende gouden streep
jes, en de broche van zilver-met-goud met
bijpassende oorclips. Die combinatie zilver
met-goud komt er steeds meer in en de edel
smeden maken dankbaar gebruik van de om
standigheden, dat zilver door oxydatie diverse
kleurmogelijkheden l?iedt.
O 11 Wi iiii.ii-iuiiriiniWMii^i'r""'''
Waarom nu de doorsnee-vrouw wel grif het
moderne namaaksieraad koopt, maar plotseling
heel ouderwets" wordt wanneer het om
zilver of goud gaat? „Het zit niet alleen
in de prijs", meent mejuffrouw Ploeg. „Die
hoeft in sommige gevallen zelfs niet eens
zoveel te verschillen. Maar moderne sieraden
vallen dikwijls niet op doordat ze zo simpel
van vorm zijn. Kiest men nu de klassieke
vorm, dan kan de buitenstaander zien dat
het heus „echt" is, en veel vrouwen vinden
dat nu eenmaal belangrijkWellicht zal
dit moderne sieraad, met zijn vaak opval
lende strakke lijnen, ongemerkt toch het pleit
winnen. Vele vooraanstaande modehuizen zijn
al begonnen, echte sieraden te lanceren tij
dens hun modeshows, en misschien zal langs
deze weg van de mode de vrouw meer oog
krijgen voor de schoonheid en de mogelijk
heden van het modern-gevormde sieraad. Te
meer omdat de prijs in deze welvaartstijden
een aanzienlijk-minder belangrijke barrière is
dan voorheen. Hopelijk zal de voorliefde van
de moderne vrouw voor het uitbundige na-
maak-sieraad niet uilopen op een vorm van
smaakbederf, maar zal zij oog blijven houden
voor het echte bijou, dat (de naam „edel
metaal" spreekt immers boekdelen!) toch altijd
een „edel" voorwerp blijft....
Advertentie
Het was een arts en tevens afgevaardig
de in de Beierse Landdag, die enkele jaren
geleden voor het eerst de uitdrukking „wit
blauw treurspel" bezigde. Inmiddels werd de
ze uitdrukking vaak geciteerd en zelfs inwo
ners van Munchen, die deze zegswijze niet
kennen, begrijpen maar al te goed wat dit
betekent: de katastrofale toestanden in de
ziekenhuizen van de Beierse hoofdstad en
het grote projekt, dat daarin verandering
moet brengen, dat echter al bijna tien jaar
alleen nog maar op papier staat.
In de oorlog werden de meeste door de
overheid gefinancierde ziekenhuizen zwaar
beschadigd of verwoest. Reeds in de dertiger
jaren was uitbreiding en verbetering nood
zakelijk, maar de politieke ontwikkeling ver
hinderde de plannen.
Na de oorlog heerste er een ware nood
toestand. In 1950 stelde de deelstaat Beieren
de nodige middelen voor de wederopbouw van
een paar ziekenhuizen ter beschikking, maar
deze middelen werden nooit gebruikt. Intus
sen had namelijk de medische faculteit van
de universiteit Munchen het besluit genomen
een geheel nieuwe situatie te scheppen. Men
wilde buiten de stad een voor Europa uniek
nieuw ziekenhuiscomplex bouwen, dat afdoen
de zou voorzien in de grote nood.
Voor de uitvoering van de plannen ging
de regering in Munchen over tot aankoop
van terreinen ten zuid-westen van Munchen.
Op die plaats zal het ziekenhuiscomplex ver
rijzen, dat in zijn afmetingen ongeveer over
eenkomt met de oude binnenstad van Mun
chen. De architecten Godehard Schwethelm
en Walter Schwethelm en Walter Schlempp
werden door de regering aangewezen om -
met nog een derde architect - wegens hun
ervaring op het gebied van de bouw van
ziekenhuizen de opdracht uit te voeren.
Ooorspronkelijk zou reeds in 1959 met de
bouw worden begonnen. Maar door allerlei
moeilijkheden die ontstaan zijn, ziet het er
naar uit dat dit pas in 1963 zal gebeuren.
In 1967 hoopt men dan de eerste patiënten
te kunnen opnemen.
Over de achtergronden van de vertraging
is veel te doen geweest. Afgezien van aller
lei moeilijkheden, waarmede architecten te
kampen hadden, oefenden ook de wensen van
de artsen een remmende invloed uit. De groot
ste eisen werden gesteld door Professor Dr.
Rudolf Zenker, Chef van de chirurgische af
deling, wereldberoemd wegens zijn operaties
met de hart-longmachine. Hij stelde twee voor
waarden: meer ruimte voor de wetenschap
en meer operatiezalen. Het is thans de be
doeling, dat er 24 zullen komen. Dat heeft
heel veel tijd gekost, maar de verantwoorde
lijke minister in Beieren vond tenslotte toch
begrip, toen hij verklaarde het de artsen
niet kwalijk te kunnen nemen, dat zij alles
perfect in orde willen hebben.
De kosten voor dit reusachtige project wor
den op 200 miljoen D.M. geschat.
Dat is dus ruim 180 miljoen gulden (Ter ver
gelijking diene dat het Prinses Irene zieken
huis in Almelo ongeveer 15 a 16 miljoen gul
den heeft gekost. (Red.)
Daarbij komen naar alle waarschijnlijkheid
in de komende jaren nog de uitgaven voor
hogere arbeidslonen en hogere materiaalaan-
schaffingskosten.
De financiering van het ziekenhuiscomplex
behoort vanzelfsprekend tot de moeilijkste
problemen van de Beierse regering. In de
eerste periode, van vier jaar, zal een bedrag
van 40 miljoen D.M. nodig zijn, waai»,an de
helft aan arbeidslonen uitgekeerd zal worden.
Volgens een voorlopige berekening zullen er
ca. 3.000 arbeiders, die ten dele uit het bui
tenland komen, te werk gesteld worden.
Er zullen ziekenhuizen gebouwd worden,
wetenschappelijke instituten en woningen voor
artsen, verplegend en ander personeel. Het
middelpunt van het complex zal worden ge
vormd door 12 gebouwen van 17 verdiepingen.
Er komt plaats voor 2400 patiënten.
Nieuw is de wegenaanleg. De bezoekers,
de zieken en ambulante patiënten, als ook de
studenten krijgen allen hun eigen ingang. Een
aparte toegangsweg leidt naar de keukens
en de wasserij. Voorts komt er een uiterst
moderne kinderkliniek, een gebouw voor psy
chiatrie en collegezalen voor de studenten.
In de randgebouwen zullen de wetenschap
pelijke instituten ondergebracht worden.
De architecten hebben bij hun plannen re
kening gehouden met overzichtelijkheid en de
mogelijkheid tot uitbreiding.
Eén ding is zeker, dit ziekenhuiscomplex
zal eens een van de belangrijkste culturele
daden in Beieren worden genoemd, maar de
ze inponerende wissel op de toekomst doet
niets af aan het feit, dat in de afgelopen
tien jaar de toestanden in de ziekenhuizen
in Munchen ronduit onhoudbaar zijn geworden.
Het valt niet te loochenen, dat dit de keer
zijde van de medaille is in een zo culturele
stad als Munchen. De verwaarlozing van, de
academische ziekenhuizen - de gemeentelij
ke ziekenhuizen staan er iets gunstiger voor -
is een onverkwikkelijk feit. Tot de dag, waar-
op het nieuwe ziekenhuiscomplex de eerste
patiënten kan opnemen, dus over ca. zes
jaar, kan men deze toestand, die vele een
doorn in het oog is, niet laten voortbestaan.
Er blijft de deelstaat Beieren dus niets an
ders over dan de oude ziekenhuizen zo veel
mogelijk te verbeteren.
De kosten hiervoor zullen ca. 30 miljoen
D.M. bedragen, maar in Munchen is men
het erover eens, dat deze uitgave noodzake
lijk is. De stad wordt steeds groter en het
aantal medische studenten neemt van jaar
tot jaar toe. Men behoeft geen statisticus
te zijn om te weten, dat de oude ziekenhui
zen niet overbodig worden ondanks de plan
nen voor het nieuwe object. Men zal ze ook
in de toekomst nog dringend nodig hebben,
Wie van opvallende kousen houdt en bo
vendien over benen beschikt, die opvallend
„gekoust" kunnen gaan, kan plezier beleven
van een soort kameleon-nylon die op het
ogenblik in de handel is.
Het weefsel van die nylon heeft namelijk
de grappige eigenschap, dat het van kleur
„verschiet".
Onder een bepaalde belichting wordt het
bronskleurig, bij een grijze japon neemt het
een grijze tint aan, bij avond wordt de kleur
dieper en glanzender. Voor wie van experi
menteren met de mode houdt, een aardig
snufje!
Kinderen plegen hard te groeien en op
gezette tijden moeten hun kleren uitgelegd
of verlengd worden. Bij het verlengen blijft
dan nog wel eens een kale rand zichtbaar
op de plaats, waar de oude zoom heeft ge
zeten. Als die streep met een aardige bor-
duur-of applicatierand wordt gecamoufleerd,
ziet het kledingstuk er niet alleen veel fleu
riger maar ook minder versleten uit. Kleine
ij dele meisjes zullen dan geen bezwaar meer
hebben tegen het dragen van die „gekke
ouwe verlengde jurk
Ouderwetse zilveren of verzilverde asbakken
die meestal nogal druk bewerkt zijn, moeten
regelmatig worden schoongemaakt en ge
poetst, willen ze er behoorlijk uitzien. Het
onderhoud kan echter aanzienlijk beperkt wor
den door zulke asbakken na het ledigeneven
goed schoon te wrijven met een prop kran
tenpapier: het bespaart heel wat poetsbeur
ten.
Dat zelfs „haute couture" soms met weinig'
geld kan worden nagemaakt, ontdekt men
plotseling bij het zien van een uiterst een
voudige schotsgeruite blouse in de collectie
van een van Parijs' vooraanstaande mode
ontwerpers. Die blouse heeft een simpele
boothals, is mouwloos en valt tot op de heu
pen, waar de stof tot een breedte van een
centimeter of tien is uitgerafeld en zodoende
zonder verdere afwerking een zoom vormt.
Het kledingstuk bestaat in principe uit twee
rechte lappen en is dus uiterst eenvoudig
te maken: van een geruit uitverkoop-lapje
bijvoorbeeld. Het hangt wel van het figuur
van de draagster af, of zo'n kazak rondom
de taille nog enigszins moet worden ingeno
men.
I: >•-
:v
v
