Bali
AGITATOREN WORDEN OPGELEID
IN OOST-DUITSLAND
Nieuwe schuilkelder in Stockholm
is tevens ondergrondse garage
Luchtmachten smeken houwers om
loodrecht opstijgende vliegtuigen
Horizontale snelheid mag
FILMNIEUWS
Vrijdag en zaterdag de film
„de liel van Tarawa"
woensdag de film
„Gevaren der jeugd"
Ouderwetse koek
ii de koffie
bij
Duitsland op één na
grootste exporteur
van uurwerken
Ét
echter niet verminderen
TWEE VERDIEPINGEN
ALS SCHUILPLAATS
MISS BRIL 1961
BETON-
EXPRESS
In Offenbach
aan de Main
staat in een
parkje
deze
machtige
speeltrein.
Ook aan de
andere kant
van het veld
staat een der
gelijke express,
die tegen een
stootje kan en
in de verbeel
ding van de
reizigertjes
uit kan groeien
tot een
daverende
beton-express.
ï-;/
Imm
„Staartzitters"
Ring vleugel?
Meer lading
VRIJDAG 13 JANUARI 1961 no. 11
PAGINA f
Van een aanval op Gualdalcanal keren drie
man terug: luit. Brady, sergeant Sloan, sol
daat Campbell. Brady (RAY DANTON) heeft
de niet-noodzakelijke aanval gelast om per
soonlijke lauweren te kunnen oogsten; Camp
bell verwijt hem de dood van zijn kamera
den en trekt het struikgewas in. Even later
lost Brady een schot.... en blijkt Campbell
te hebben gedood. Zijn excuss is, dat hij
„meende Japanners te horen".
Sloan (KERWIN MATHEWS) is diep ver
ontwaardigd, maar voelt dat het geen zin
heeft een aanklacht tegen een officier in te
dienen. Weldra wordt hij zelf bevorderd tot
luitenant en naar Nieuw-Zeeland overgeplaatst.
Hier woont Campbells vrouw Ruth (JULIE
ADAMS) en hij gaat haar zijn deelneming
betuigen. Tot zijn verrassing blijkt ook Brady
een trouwe bezoeker van de ranch der Camp
bells te zijn; Brady maakt werk van Ruth's
zuster Paula (KAREN SHARPE) en Sloan
verdenkt hem ervan dat hij op het kapitaal
der Campbells uit is. Zelf raakt Sloan ver
liefd op Ruth,
Bij een raid op een door Japanners be
zet eiland heeft het er veel van alsof Brady
probeert Sloan in handen van de vijand ach
ter te laten. Nu is de maat vol bij Sloan
en hij dient een aanklacht in tegen Brady
op grond van het gebeurde te Gualdalcanal.
Inmiddels worden beiden echter ingezet bij
de landing op Tarawa.
Brady's compagnie landt het eerst. Brady
stormt weer stoutmoedig als altijd naar voren,
maar zijn troepje krijgt het hard te ver
duren. Als Sloan met versterkingen aan land
wordt gezet, vindt hij Brady's compagnie ge
decimeerd en gedemoraliseerd terug. Brady
zelf zit wezenloos in een bunker. De beide
Officieren raken door het vuur der Japanners
geblokkeerd in hun schuilplaats.
Onder invloed van Sloans scherpe woorden
komt Brady na enige uren weer tot zich
zelf; hij doet een vermetele uitval en weet
- hoewel hij dodelijk wordt gewond - de do
minerende Japanse stelling uit te schakelen.
De kansen beginnen te keren, steeds meer
Amerikanen landen op Tarawa.
De volgende dag is de verovering een feit.
Sloan is onder de gewonden, die worden weg
gedragen. „Ik moet jou binnenkort eens spre
ken over Brady", zegt de generaal, „ik wil
hem voordragen voor 'n posthume onderschei
ding en jij kende hem zo goed". -„Echt ken
nen doe je een mens nooit", zegt Sloan na
denkend.
Woensdag de film „Gevaren der iengd"
Marjorie Morningstar, (NATALIE WOOD),
18 jaar en zeer charmant, is er niet ze
ker van of zij wel serieus van Sandy Lamm
(EDWARD BYRNES) houdt, die door Mar-
jorie's moeder (CLAIRE TREVOR) als goede
partij beschouwd wordt. Op Hunter College
ondergaat Marjorie de bekoring van het
toneel, als zij een rol vervult in „Romeó
en Julia". Op aandringen van haar beste
vriendin, Marsha Zelenko (CAROLYN JONES),
gaat zij met Marsha mee naar het zomer
kamp Tamarack, als assistente van de lei
ding. Maar voor zij naar Tamarack ver
trekt weigert zij Sandy's ring aan te nemen.
Vanuit Tamarack neemt Marsha haar op
een verboden kanotochtje over het meer
naar het aan de overzijde gelegen kamp
South Wind. Daar ontmoet zij de door alle
meisjes bewonderde Noel Airman (GENE
KELLY), die zingt, danst, componeert en
de plaatselijke shows regisseert. Zij ontmoet
hier ook Wally (MARTY MILNER), Noel's
assistent, die toneelschrijver wil worden.
Noel geeft haar een plaats in de South Wind
Show en zo worden Marsha en Marjorie
vaste bezoekers van South Wind, waar zij
voortdurend in contact staan met Noel en
Wally. Ook Marjorie's Oom Samson (ED
WYNN), een vriendelijke en levenswijze man,
komt in South Wind werken, als hulp in de
keuken.
Marjorie wordt op Noel verliefd, maar als
hij haar bij een van haar bezoeken aan zijn
kamer vertelt dat hij er niet aan denkt zich
met een „respectabel" (11e burgerlijk!) meis
je als Marjorie te verloven, vlucht zij vol
komen ontdaan weg.
Tijdens een tuinfeest treedt Oom Samson
in een komische schets op en oogst een da
verend succes. De toeschouwers zijn er zich
echter niet van bewust, dat de man ziek is.
Onderwijl ontmoet Marjorie de halfdronken
Wally, die haar zijn liefde bekent. Zij geeft
hem een vluchtig en vriendschappelijk kusje
en begeeft zich weer naar Noel. Doch voor
zij komt ziet zij Oom Samson, die een hart
aanval gehad heeft en door Dokter Harris
(MARTIN BALSAM) verzorgd wordt. Oom
Samson sterft en vol verdriet zendt Marjo
rie Noel weg. In het volgend voorjaar doet
zij haar eindexamen van Hunter College. Zij
is in die tijd zeer bevriend met Dokter Har-
ris, totdat Noel weer in haar leven ver
schijnt.
Hij beweert, dat hij terwille van haar,
zijn bohemien-bestaan heeft vaarwel gezegd
en nu een „burgerlijk" en degelijk leven
leidt als reclame-man. Wally is een succes
rijk toneelschrijver geworden en als Marjo
rie en Noel de premiere van Wally's stuk
bijwonen (dat véél succes heeft) is dit kenne
lijk teveel voor Noel. Hij verdwijnt. Mar-
joeire zoekt hem op en krijgt het verwijt
dat zij de oorzaak zou zijn van het misluk
ken van Noel's toneel- carrière. Boos ge
worden, verlaat zij hem weer. Haar vrien
din Marsha gaat trouwen met een rijke to
neel-producer, Lou Michaelson (JESSE WHITE),
en het is op haar bruiloft dat Marjorie en
Noel elkaar weer ontmoeten en zich vereni
gen. Hij onthult haar, dat hij hard
werkt aan zijn musical. Marsha en Marjorie
weten Michaelson en enige anderen over te
halen Noel's show te financieren en Marjorie
belooft haar ouders, dat zij na de première
met Noel gaat trouwen.
De show is echter een volledige mis
lukking - en weer verdwijnt Noel. In Ztirich
en Parijs tracht Marjorie hem te vinden -
tot zij in Londen Wally ontmoet, die ver
onderstelt dat Noel misschien niet gevonden
wil worden. Hij vertelt haar, dat Noel is
teruggegaan naar South Wind. Marjorie gaat
daar eveneens naar toe en ongemerkt slaat
zij Noel gade: zij ziet boe hij het gehele
STOCKHOLM - Wederom is in Stockholm
een nieuwe grote bomvrije schuilkelder, ge
heel aangelegd in de rotsbodem, gereedge
komen. Het is de vierde en laatste van een
enorm project, waarmee in 1952 door de
Zweedse Burgelljke Verdediging werd be
gonnen. Ook deze nieuwe kelder heeft een
tweevoudige fnnctie: autogarage in vredes
tijd en schuilkelder voor de bevolking bij oor
logsgeweld. De kelder, die is genaamd „P-Kla-
ra", is gelegen in het hart van de Stockholm-
se binnenstad, vlak onder de Klara-kerk in
de onmiddellijke nabijheid van het Centraal
Station, Er is plaats voor 300 auto's, of in ge
val van oorlog, voor 15.000 personen. Bij een
verblijf van meerdere dagen is er accommo
datie voor 4000 personen.
De garage-schuilkelder heeft totaal 22 mil
joen kronen gekost. Het gehele project, om
vattende alle vier garage-kelders, vereiste 'n
Investering van ongeveer 60 miljoen kronen,
De totale parkeercapaciteit van de vier kel
ders bedraagt 2200 auto's, terwijl in oorlogs
tijd 50.000 mensen er een bomvrije beschut
ting kunnen vinden.
Met de werkzaamheden aan de nu gereed
gekomen P-Klara garage werd begonnen in
1954.
In september 1955 begon men met het aan
leggen van de 100 meter lange toegangsweg,
die dwars door het rotsgesteente loopt en
waarvoor dan ook veel boor- en opblaaswerk
moest worden verricht. Drie jaar later was
men met het boren van de tunnel en het ver
sterken van wanden en bodem gereed. On
geveer 65.000 m3 rótsgesteente was toen ver
wijderd.
Bij het eigenlijke constructiewerk was niet
minder dan 12.000 m3 beton en 900 ton be
tonijzer benodigd. Voorts werden 10.000 bouten
met een totale lengte van ca. 30 km. gebruikt
voor diverse versterkingsdoeleinden.
De garage, die is gebouwd in de vorm van
een elips, heeft twee verdiepingen, die elk
zijn verdeeld in twee afdelingen voor 75 au
to's. Voor iedere afdeling heeft men een spe
ciale kleur - rood, blauw, geel en groen - om
het de automobilisten gemakkelijker te maken
de weg te vinden in het ondergrondse laby
rint. De parkeerplaatsen zijn niet genummerd,
maar een ingebouwd apparaat in de dubbele
toegangsweg registreert automatisch elke
binnenkomende en uitgaande wagen, zodat 't
personeel - w.o. ook vrouwelijke parkeerhul-
pen - in het kantoor, dat zich bij de ingang
bevindt, precies weet hoeveel plaatsen er nog
vrij zijn.
Aangezien alle auto's binnenkomen en weg
rijden via dezelfde weg, worden de cliënten
met twee grote liften naar boven of beneden
gebracht. De ene lift komt uit bij de hoofd
ingang en de andere in een aangrenzende
straat. De garage, die dag en nacht geopend
is, wordt geëxploiteerd door de coöperatie
ve autoservice-organisatie IC, welke de kel
ders heeft gehuurd van de Stockholmse Bur
gerlijke Verdediging. Bij de ingang, ter hoog
te van de weg, bevindt zich een tankstation,
terwijl er ondergronds een groot smeersta-
tion en verschillende wasgelegenheden zijn
aangelegd. De garage is op de eerste plaats
bedoeld voor parkering gedurende kortere
tijd. Slechts een zeer beperkt aantal auto's
kan er langer dan enkele weken worden op
gesteld.
Uiteraard is veel aandacht besteed aan de
uitrusting van de kelder als schuilplaats voor
de bevolking in oorlogstijd. Tussen de afhel
lende toegangsweg en de eigenlijke kelderza
len zijn vier deuren aangebracht van beton
en staal, elk met een gewicht van 35 ton, die
binnen enkele seconden kunnen worden ge
sloten. Deze deuren zijn voorzien van specia
le detonatie - schok - absorbeerruimtes, terwijl
luchtslulzen - die binnen een half uur achter
de deuren kunnen worden aangebracht, op ef
fectieve wijze eventuele vergiftigde gassen
of radio-actieve stof kunnen buitensluiten.
De ventileringsuitrusting omvat 94 luchtkoe-
lers, die tot taak hebben de temperatuur op
een dragelijk niveau te houden. Als de kelders
ii
ir
Een echt recept uit de oude doos dat is
het recept voor „Jan in de zak", een koeksoort,
die door de moderne huisvrouw waarschijnlijk
nog maar zelden wordt gebakken. Toch „doet"
die ouderwetse koek het heel goed bij de
koffie op een donkere winteravond! Er is bo
vendien geen oven voor nodig, want de koek
wordt gekookt, hoe gek dat ook klinkt. Voor
wie eens koffie-met-ouderwetse-koek wil ser
veren, is hier het recept:
Roer tien gram gist met tien gram suiker
giet het mengsel in een kuiltje dat middenin
hondervijftig gram bloem is gemaakt, doe er
een losgeklopt ei, een deciliter lauwe melk,
en v/at zout bij, en meng alles goed dooreen.
Klop het beslag tot er luchtbellen in ont
staan, roer er vijfenzeventig gram gewassen
krenten, rozijnen en sukade door en laat het
toegedekte deeg op een lauwwarmte plaats
rijzen. Bind het dan in een warm uitgespoelde
en met bloem bestoven doek en zorg dat
er in die doek voldoende ruimte is voor het
verder rijzen van het deeg. Kook nu de koek
in pan met ruim kokend water gedurende
een uur of drie (een schoteltje op de bodem
voorkomt aanbranden). Haal daarna het baksel
uit de doek, laat de koek even uitdampen en
snijd hem met een stevige draad in plakken.
Stroopsaus of bruine basterdsuiker hoort bij
deze koek, die vermoedelijk ook wel in de
smaak zal vallen bij degenen die 't heel zoete
niet zo minnen.
spel van voren af aan speelt - de bewon
derende meisjes rondom de charmeur Noel.
Onopgemerkt verlaat Marjorie South Wind
en Noel. In de bus vindt zij de eeuwig-
trouwe Wally op haar wachten.
zijn bezet door een paar duizend mensen, ter
wijl men hermetisch is afgesloten van de bui
tenlucht, kan de temperatuur immers sterk
oplopen. Waterpompen met een capaciteit van
5000 liter per minuut pompen koel water op
uit een groot bassin, dat 25-30 meter onder
de grond ligt. Dit bassin bevat 145 ton ijs.
De produktie van het ijs kan binnen een mi
nuut op gang worden gebracht. Indien de elek
triciteitsvoorziening van buitenaf zou uitval
len kan een eigen noodcentrale onmiddellijk
de energieproduktie overnemen. Deze centrale
die is geinstalleerd in de vier verdiepingen
hoge machinekamer, heeft een produktie-ca-
paciteit van 500 kVa.
Als voorbereidende maatregel voor eventu
ele noodsituaties heeft men tussen de kelder
garage en het aangrenzende station van de
ondergrondse spoorweg een brede passage met
een trap aangelegd. Een dunne muur scheidt
de trap van het station, maar deze muur kan
gemakkelijk worden verwijderd als een snel
le verbinding van het station naar de kleder
noodzakelijk zou worden.
De grote centra van de Westduitse uur
werkindustrie liggen in Zuid-Duitsland, voor
al in het Zwarte Woud met zijn fabrieken
van grote klokken, wekkers etc. alsmede in
het gebied rond Pforheim en SchwSbisch-
Gmünd, waar hoofdzakelijk horloges gemaakt
worden. Voorts zijn er nog de fabrieken
van elektrische klokken en chronometers voor
de zeevaart, die ook in het noorden van de
Bondsrepubliek te vinden zijn. In West-Duits-
land is de fabricage van grote uurwerken,
bij voorbeeld van koekoeksklokken, wekkers
etc. het belangrijkste. De maandelijkse
produktie beliep in 1954 gemiddeld 1.3 mil
joen en steeg in 1960 tot 1.8 miljoen stuks.
Dan komen nog de horloges. Hiervan wer
den in 1954 448.000 stuks gemaakts, in 1959
600.000 stuks en in '60 gemiddeld 560.000 stuks
per maand. De vervaardiging van horloges
is dus iets achteruitgegaan. De industrie wijt
dit enerzijds aan een verzadiging van de
binnenlandse markt en anderzijds aan een
grotere import, vooral uit Zwitserland.
De uitvoer van uurwerken uit de Duitse
Tot en met 31 januari kunnen gegadig
den zich melden voor de verkiezing van
Miss Bril 1961. Dames, die menen hiervoor
in aanmerking te komen, kunnen zich wen
den tot één der in de Stichting „Oog en
Bril" verenigde optieiëns, die haar dan gaar
ne zullen inschrijven.
Voor de finalistes zijn er ook dit jaar
weer belangrijke prijzen in geld en optische
artikelen. Voor de vijfde achtereenvolgende
maal hopen de Nederlandse opticiens door
deze op een waardig niveau plaatsvindende
verkiezing aan te tonen dat een vrouw er
ook met een bril charmant en bekoorlijk
uit kan zien.
Bondsrepubliek nam de laatste jaren steeds
toe. In 1954 werd maandelijks gemiddeld voor
15.2 miljoen D.M. uitgevoerd, in 1959 voor
19.5 miljoen D.M. en in 1960 voor 20.5
miljoen D.M. Na Zwitserland is de Bonds
republiek de grootste exporteur van uurwer
ken. De invoer is de laatste jaren echter ook
sterk gestegen. Deze bedroeg in 1954 maan
delijks gemiddeld 2.9. miljoen D.M., in 1959
reeds 4.9 miljoen D.M. en in 1960 be
liep de gemiddelde invoer rond 4.8. miljoen
D.M.
•"■TyT" '77>. JÊS*!
io
--V
(Van onze luchtvaartmedewerker)
Loodrecht opstijgen, het in de lucht sprin
gen zonder aanloop lijkt nog steeds het ide
aal van elke rechtgeaarde vlieger, om niet
te zeggen van iedere vliegtuigconstructeur.
Want hij is tenslotte de man die het vlie
gen mogelijk maakt, al zal hij zich bij al
zijn werkzaamheden voor een belangrijk deel
laten leiden door de wensen en verlangens
van de vliegtuigbestuurder.
Misshien komt het zoeken naar een „lood
rechte start" wel als reactie op de kilome
ters lange startbanen van de moderne lucht
havens. Mogelijk dat men, nu men in de
vliegkunst zover gevorderd is, de vogel ook
in dit opzicht wil evenaren. De meest onge
duldige aandrang tot de spoedige seriebouw
van loodrechtopstijgende en dalende vliegtui
gen, die niet een vliegveld van enige afme
tingen nodig hebben, wordt echter uitgeoe-
fent door de chefs van de luchtmachtshavens.
Voor hen is het een voortdurende bron van
ongerustheid, dat hun vliegtuigsquadrons op-
eengepropt staan rond de startbanen van de
vliegbases zodat deze eigen vuurkracht bij
zonder kwetsbaar is voor verrassende A-
bom aanvallen. Loodrecht opstijgende grote
verkeerstvliegtuigen zullen er misschien ook
wel komen, maar dat is nog zo urgent niet.
Onder deze aandrang maken de construc
teurs met het loodrecht opstijgende vliegtuig
wèl vorderingen, maar nog lang niet ieder
ontwerp is in de praktijk deugdelijk, terwijl
de typen die het wel kunnen, volgens de lucht
macht-officieren, dan weer in de horizontale
vlucht niet snel genoeg zijn.
De typen waarmee wordt geexperimenteerd
lopen nogal uiteen.
We kennen de zg. staartzitters, de „op hun
staart zittende" experimentele vliegtuigen van
Lockheed en Convair, destijds gebouwd in op
dracht van de Amerikaanse luchtmacht. Dat
zijn vliegtuigen die, hangende aan de schroef,
met de heus naar boven in de lucht werden
getrokken om dan geleidelijk aan in een nor
maio, horizontale vliegstand te komen. Ge
heel afgezien van de vraag of deze manier
van opstijgen mogelijk is - deze vliegtuigen
hebben wel al een aantal proefvluchten, of
beter proef-opstijgen gemaakt - heeft de
ze conceptie voor niemand, ook niet voor de
vliegtuigbestuurder iets aanlokkelijks. Men stel
le zich maar voor dat men een autorit
moet beginnen met in een achterover ge
kantelde wagen te kruipen! Als men bedenkt
dat passagiers tegenwoordig al klagen als ze
een oude, op zijn staartsteun rustende en dus
enigszins hellende cabine van een Dakota moe
ten binnenstappen, dan is het toch wel uit
gesloten dat men deze mensen zover kan krij
gen dat ze over een trap naar hun zitplaat
sen klimmen. Want anders kom je er toch
niet, als de cabine recht overeind staat. De
staartzitters van Lockheed en Convair zijn
dan ook al van het toneel verdwenen. Men
ziet ook niet in wat voor zin deze vliegtui
gen nog hebben, nu men, zoals op de laatste
Farnborough Show in Engeland werd getoond,
in staat is met behulp van verticaal gerich
te straalvoortstuwing, in normale vliegstand
verticaal op te stijgen. Aan een dergelijke
manier van loodrecht opstijgen moet wel om
allerlei redenen voorkeur worden gegeven.
Maar waar het deze vliegtuigen nog aan ont
breekt is de hoge horizontale snelheid, die
de staartzitters bepaald wel hadden.
Dat de vliegtuigconstructeur hiermee dan oo>
niet tevreden is en nog op een andere wijze
zijn doel tracht te benaderen, ligt voor de
hand. We denken hierbij aan de „Ring Wing"
van Piasecki, de Amerikaanse hefschroef-
constructeur met Poolse naam, die op het
gebied van buitennissige vliegtuigen ook gro
te vermaardheid bezit. Piasecki, die behal
ve gewone helikopters ook „luchtjeeps" maakt
die, dragende op twee ingebouwde' in het ho
rizontale vlak draaiende hefschroeven, de
lucht inspringen, tracht met zijn Ring-Wing
constructie het verticaal opstijgen-probleem
op een eenvoudige doch radicale wijze op te
lossen.
Het Ring-Wing of ringvleugelvliegtuig heeft,
wat de vleugel aangaat, al heel weinig weg van
een gewoon vliegtuig. De romp van dit vlieg
tuig draagt al vliegende niet op een gewoon
recht vleugelvlak, doch op twee aan weers
zijden hiervan aangebrachte cylindervormi-
ge luchtdoorlaatmantels, waarin een lucht-
schroef draait. Deze cylindervormige mantels
of ringen hebben dezelfde functie als een ge
wone vleugel. Ze dragen het vliegtuig tijdens
de vlucht. Ze zijn echter zeer bijzonder in
gericht. Met behulp van een aantal kleppen
in de mantel kan de door de luchtschroef
naar achteren, gestuwde lucht, ook naar be
neden worden geleid. In dit geval gaat de
„voortstuwing" over in „opstuwing". Met an
dere woorden: de Ring-Wing van Piasecki is
niet alleen geschikt voor gewoon vliegen, doch
ook om er mee loodrecht op te stijgen en te
landen. In elk geval hoopt men dat deze Pia
secki is niet alleen geschikt voor gewoon vlie
gen, doch ook om er mee loodrecht op te
stijgen en te landen. In elk geval hoopt men
dat deze Piasecki-vinding niet teleur stelt en
aan zijn verwachtingen zal voldoen, want het
%'liegtuig heeft nog niet gevlogen. Alle erva
ring tot dusver opgedaan, berust op proeven
met modellen. De verkregen ondervinding
rechtvaardigt echter de bouw van een echte
Ring-Wing, waarmee deze manier van verti
caal opstijgen nader zal worden onderzocht.
Volgens Piasecki heeft de Ring-Wnig veel
voordelen. Het vliegtuig is licht en kan daar
om in verhouding meer nuttige lading mee
nemen. Het is tevens veilig, want in geval
van motorstoring kan het toestel in glijvlucht
landen. Als derde voordeel noemt Piasecki
het feit dat de luchtschroeven van de Ring
Wing, volledig zijn ingebouwd en dus geen
gevaar kunnen veroorzaken. Voor vliegtui
gen die straks, wie weet, in de straten en
pleinen komen neerdalen, geen geringe ver
dienste.
Onder normale omstandigheden zal het
vliegtuig niet loodrecht, doch na een korte
aanloop onder een steile hoek opstijgen. In
dat geval kunnen de prestaties van het vlieg
tuig volledig worden benut. Moet het vlieg
tuig werkelijk loodrecht opstijgen, wat heel
goed mogelijk is, dan moet de lading, om het
vliegtuig lichter te maken, worden vermin
derd.
Piasecki is intussen slechts een van de ex
perimenterende ontwerpers. Zelfs onze eigen
Fokker-fabrieken zijn in de koortsachtige
speurtocht naar het goede type Vertol (Ver
tical Take-Off and Landing - verticale start
en landing-vliegtuig) betrokken door haar re
cente samenwerking met de Amerikaanse
„Republic" vliegtuigindustrie. Slaagt deze
combinatie er in spoedig een aan alle eisen
voldoend Vertol-vliegtuig voor de luchtmacht
te ontwikkelen, dan bestaat niet alleen de
kans, dat deze groep met een grote Nato-
order gaat strijken, maar dat zij bovendien
de geplaagde omwonenden van de huidige
vliegbases van hun dagelijkse plaag verlos
sen. Want het resultaat van de invoering van
de Vertol-jagers zal kunnen zijn dat een groot
deel van de luchtmachtvliegtuigen wijd ver
spreid kan worden over een boel kleine af
gelegen plekjes, als tenminste het vlieg-
tuigbewakings- en bevoorradingssysteem dan
ook kunnen worden opgelost.
Het communistische „Vrije Duitse Vakver
bond" van de Sovjet-zone houdt zich niet al
leen met de ideologische beïnvloeding van
zijn leden bezig. Het is ook verantwoordelijk
voor de opleiding van personen, die het naar
West-Duitsland stuurt om aldaar ondergrondse
agitatie te voeren. Een steeds belangrijker
deel van zijn werkzaamheden wordt echter
ook het opleiden van afgevaardigden uit de
landen van Afrika en Zuid-Amerika. Er stu
deren thans ongeveer 2500 studenten uit Afri
ka en Zuid-Amerika aan de universiteiten
in de Sovjet-zone. Het vakverbond draagt
de kosten van deze studie, evenals het de
hogeschool van het vakverbond in Bernau bij
Berlijn financiert. Op deze hogeschool worden
agitatoren opgeleid, alsmede 300 jonge bui
tenlanders tot technische vakarbeiders. Voor
vrouwelijke studenten zijn er cursussen voor
verpleegster en kleuterleidster. Ongeveer hon
derd meisjes, vooral in Afrika hebben tot
dusver aan dergelijke cursussen dealgenomen.
Een „Comité voor solidariteit met de vol
keren van Afrika" dat in juli 1960 werd op
gericht, maakt propaganda voor het bezoek
van deze scholen, die ressorteren onder de
afdeling „Internationale betrekkingen van het
F.D.G.B.-hoofdbestuur", die geleid wordt door
Rolf Deubner en Siegfried Büttner, de leider
van de Afrika-afdeling van het ministerie
van Buitenlandse Zaken van de Sovjet-zone.
Bij deze hogeschool van het vakverbond be
hoort ook het „Instituut voor studie in het
buitenland," een instelling, die vooral voor
jonge vakbondsleden uit de Sovjet-zone en
het buitenland is gedacht, die voor agitatie
en propaganda-werk in de z.g. ontwikkelings
landen zijn uitverkoren. Het internationale
communistische vakverbond heeft een door het
vakverbond van de Sovjet-zone voor 't studie
jaar 1961 ingediend programma zojuist goed-
gekerud. Een van de onderwerpen op dit
programma luidt „Vraagstukken van economi
sche en morele ondersteuning van de staten
m Afi ika De tekst van ieder college moet
aan t internationale vakverbond worden voor
gelegd. Evenals in de overige 22 speciale
scholen in de landen van het Oostblok, die
zich met de opleiding van functionarissen voor
de ontwikkellngs-landen en van vakbondfunc
tionarissen bezighouden, zijn ook in Bernau ver
schillende specialisten van de „Kominform"
als leerkrachten werkzaam.
