WESSELS
Rijssen buiien de wallen
Jeugd nats ürwacht sterk uitgebreid
3 dubbele slaapkamerramen
IJZERHANDEL „DE BEEK"
kwaliteit-speelgoed
G. J. L TIJHUIS
Met Sint Nieolaas
KOEDUK'S SNELBUFFET
Kwaliteit zegeviert
F. J. DE G0EIEN
Rookstoel met kussens f62,-
10% KORTING
Muziekvereniging „Wilhelmina" gaf concert
in Hellendoorn's Sanatorium
Reserve Rijkspolitie
gal contactavond
40-jarig jubileum bij
Ter Horst en Co.
Ouderavond
Neutrale Kleuterschool
Wijziging uitbreidingsplan
voor bouw zomerhuisjes?
Excursie Oudheidkamer
Gebraden haantjes
ADVERTEERT IN DIT BLAD
KERKDIENSTEN
Echtpaar Heuten viert
gouden huwelijksfeest
R.K.S.V.-Markelo
Oudste inwoonster van
Rijssen (99 jaar)
brak haar heup
RIJSSENS
OUDHEDEN
VAN COEVERDEN.
Het was gistermiddag voor de Jeugd-
natuurwacht te Rijssen een belangrijke
dag, want in het gebouw „Jeruël" wer
den 200 nieuwe natuurwachters geïnstal
leerd, waardoor haar totaal aantal leden
900 bedraagt.
In zijn openingswoord sprak voorzit
ter P. T. de Ridder er zijn vreugde over
uit, dat zo'n groot aantal nieuwe leden
was toegetreden. Hij wees er op, dat de
jeugdnatuurwacht goed functioneerde,
waarbij hij ter illustratie voorbeelden uit
de praktijk aanhaalde.
Burgemeester C. B. J. Landweer wees
er vervolgens op, dat Rijssen in verband
met zijn fraaie natuurschoon zo'n be
voorrechte plaats inneemt. Hij deed een
beroep op de natuurwachters een goed
voorbeeld te zijn tegenover degenen, die
geen lid zijn.
Hierna speldde de burgervader de on
derstaande leerlingen het insigne op van
de Jeugdnatuurwacht: Hennie Rozen dom
(Oranjeschool); Anneke Oostdijk (O.L.
school); Truida Assink (Banisschool);
Annie Slot (R.K. Meisjesschool); Jan
Stam (Wilhelminaschool)Benno Braam-
haar (R.K. Jongensschool); Dick v. Put
ten (Julianaschool) en Johan Averesoh
(Haarsch'ool).
Vervolgens voerde de landelijke direk-
teur van de Jeugdnatuurwacht, de heer
C. H. Voorhoeven, het woord. Hij wees
er vooral op, hoe de leden zich niet moe
ten gedragen. De kennis van het leven
van bloemen, planten en dieren is nood
zakelijk om de natuur te leren kennen
en daardoor lief te hebben. De heer Voor
hoeven wees er voorts op, dat vrijwillige
zelfwerkzaamheid van het kind, zowel
op het gebied van de natuurstudie als
van het opkweken van planten en het
houden van de plaatselijke parken en
medehelpen bij het verzorgen en onder
plantsoenen .op deze manier in de hand
wordt gewerkt. Het vandalisme in de
bossen vooral wordt hierdoor minder.
De oprichting van een Jeugdnatuur
wacht in Rijssen (het totaal aantal leden
in Nederland bedraagt 96.000) als oase in
Twente, heeft toch schijnbaar aansteke
lijk gewerkt, want momenteel wordt in
Zaterdagavond hield de reserve-rijks-
politie van de groep RIJSSEN met hun
dames een contactavond in de achterzaal
van hotel Gijsbers. Aanwezig waren di
verse afgevaardigden van de reserve Ge
meente- en Rijkspolitie uit de omliggende
plaatsen. Bij de intrede werden de bezoe
kers verwelkomd door het jeugdig mu
ziekgezelschap, dat hiermede tevens zijn
vuurdoop onderging door voor het eerst
in het openbaar op te treden.
Omstreeks 20.30 uur opende de groeps
commandant van de groep Rijssen, adju
dant D. v.d. Vegt, de bijeenkomst.
Hij verwelkomde speciaal reserve-adju
dant Slot, die namens de Districtscom
mandant der Rijkspolitie te Almelo aan
wezig was en de heer Van Zuilekom die
voorheen Inspecteur der reserve-gemeen-
tepolitie te Almelo was, maar door om
standigheden hiervoor moest bedanken.
Spreker wees erop, dat de heer van
Zuilekom steeds een sportief en gevreesd
tegenstanders op de schietbanen was. Het
kon hem echter tot vreugde stemmen dat
de ploegen waarvan hij voorheen deel
uitmaakte ook nu weer flinke prijzen in
de wacht hadden gesleept.
Hierna werden de prijzen uitgereikt
van de onderlinge schietwedstrijd van de
reservisten van de groep RIJSSEN, t^-**"
wijl tevens de diploma's voor buitenge
woon geoefend en geoefend man aan de
reservisten van de groep Rijssen.
In verband met zijn 40-jarig jubileum
in dienst van de N.V. Ter Horst en Co.
werd de heer J. Voortman, wonende aan
de Dannenberg, gisteren door de directie
van het bedrijf .ontvangen.
Hoewel de heer Voortman bij gelegen
heid van het 125-jarig jubileum van Ter
Horst en Co. reeds was onderscheiden
met de bronzen medaille, verbonden aan
de Orde van Oranje-Nassau, wilde men
de jubileumdatum verder niet ongemerkt
voorbij laten gaan.
De heer A. H. ter Horst hield een toe
spraak, waarin hij de jubilaris dank
bracht voor de wijze waarop hij de be
langen van het bedrijf gedurende 40 jaar
had gediend en overhandigde hem een
enveloppe met inhoud, terwijl het on
derscheidingsteken voor 25 jaar trouwe
dienst werd verwisseld voor een insigne
van 40 jaar trouwe dienst.
Na het officiële gedeelte ontwikkelde
zich een gemoedelijk gesprek met als
hoofdthema de liefhebberij van de heer
Voortman, die een bekend (en succesvol)
konijnenfokker is.
Voor de ouderavond, die het bestuur
van de neutrale kleuterschool had belegd,
bestond grote belangstelling.
De schoolarts, dokter Reichardt, hield
een leerzame lezing over de verzorging
van kinderen van 1 tot 6 jaar, waarna
de hoofdleidster Mej. Mulder, kinderteke
ningen besprak, waarin zij tot zeer inte-
Mevr. H. Wierbos en Mevr. v. d. Haar
komen.
In de oudercommissie werden gekozen
Mevr. H. iWerbos en Mevr. v. d. Haar
en de heren H. Schreurs, J. G. P. ter
Harmsel en A. A. de Groot.
Almelo ook druk gewerkt aan de op
richting van een dergelijke wacht, die in
het voorjaar zijn werkzaamheden zal
beginnen. In Oldenzaal wacht men nog
op de gemeentelijke subsidie.
Desgevraagd deelde de penningmees
ter, de heer G. A. A. Molendijk, nog me
de, dat de Natuurwacht de volle mede
werking steeds heeft van het gemeente
bestuur van Rijssen en ook subsidie ont
vangt, hoewel die niet zo groot is als in
andere plaatsen. Dit najaar is een zeer
geslaagde tentoonstelling gehouden van
planten, tekeningen en opstelletjes van
de leden van de Jeugdnatuurwacht Rijs
sen.
GESLAAGD
Te Den Haag slaagde voor het examen
Gemeentefinanciën (2e ged.) de heer J.
H. Pluimers.
Het feit, dat een ontwerp tot wijziging
van het uitbreidingsplan (ten Zuiden van
het waterreservoir) ter inzage is gelegd,
zal vooral de vereniging Marktwezen en
VVV interesseren, omdat als het ontwerp
tot wijziging wordt goedgekeurd, een ge
deelte van het uitbreidingsplan kan wor
den bestemd voor de bouw van kampeer-
huisjes. In zijn huidige staat biedt het
plan deze mogelijkheid niet.
Wellicht is dit de eerste stap (zij het
een bescheiden) in de goede richting, om
dat de bouw van kampeer huisjes een
daadwerkelijke bevordering van het
vreemdelingenverkeer in Rijssen kan
worden genoemd. Het belang van een in
tensief tourisme voor een stad als Rijssen
kan toch niet worden ontkend.
Bestuur en leden van de Oudheidkamer
Riessen maakten woensdag een excursie
naar het Rijksmuseum Twenthe, alwaar
men werd rondgeleid door de conservator
Drs. Hulshoff, die door een 2-tal lezingen,
die hij in Rijssen reeds heeft gehouden,
voor de Oudheidkamer geen onbekende
meer is.
Juist door het deskundig commentaar
dat Drs. Hulshoff in de verschillende af
delingen van het museum wist te geven,
was de excursie buitengewoon leerzaam.
Zowel de geologische als de historische
afdeling en de schilderijencollectie kre
gen ruime toelichting. Duidelijk werd de
belangrijkheid van het bestaan van dit
veelomvattende museum voor ons ge
west, dat helaas door velen te weinig
wordt gewaardeerd.
TE KOOP:
1 houten ledikant (1-pers.) m. stalen matras en bij
behorend kapstokstel; 1 electr. wasmachine (hout-
kuip)1 Davo haard f80.1 hetelucht kamer
kachel nieuwprijs f210.(als nieuw) nu f85.
1 grote oliekachel; 1 electr. kachel, 1000, 2000,
3000 watt.
ZOEKT U IETS IN
KOM DAN EENS KIJKEN BIJ
Ruime keuze ook in:
Turngarnituren, schommels en
niet te vergeten pracht BUKSEN
gaan we lekker eten bij het bekende adres
SPECIALITEIT IN
Ook dit jaar koopt de Sint zijn
Dozen bonbons Marsepein Dik speculaas
Boterletter Gevuld speculaas (uitslui
tend met amandelen) bij
Wierdensestraat 57
Tel. 2310
Bij ons vindt U een grote sortering
NUTTIGE GESCHENKEN, o.a.:
De nieuwste opbouwserviezen, glasserviezen
enz. enz.
Op onze lage prijzen geven wij van 26 november tot
5 december bij contante betaling
BOUWSTRAAT 29-31
WM1WWWVWWWWWWWWWWWWW
De muziekvereniging „Wilhelmina" gaf
woensdagavond in het Volkssanatorium
te Hellendoorn een concert, waarvoor van
de zijde van de patiënten veel belangstel
ling bestond en waarvoor veel waarde
ring werd opgebracht.
Onder leiding van Albert Sommer voer
de „Wilhelmina" een keur van vooraan
staande werken op bijzonder nauwgezette
wijze uit.
Het concert werd geopend met de
Arnhem Mars van H. E. Kelly. Veel be
wondering oogstte de uitvoering van de
ouverture II Barbiere Di Siviglia van G.
Rossini in een arrangement van P. Stal-
meijer. Voorts werd ten gehore gebracht
de ouverture „Stradella" van Flotow (arr.
J. Bouchel), de Prelude de Traviata (Ver
di), de Mars der Medici (J. Wichers), de
ouverture Nabucco (Verdi), de suite Bal
let (5 delen) van Francis Popij. Veel suc
ces oogstte ook de uitvoering van een
selectie van de musical show My fair
Lady, van Frederich Loewe.
Het concert werd gesloten met „Natio
nal Emblem" van Bugley-Mol.
Overduidelijk bleek, dat de aanwezigen
veel bewondering hadden voor de capaci
teiten van de Rijssense muzikanten, het
geen bleek uit het hartelijk applaus, dat
na ieder onderdeel van het programma
opklaterde.
Door dokter Buyze werd namens pa
tiënten en verpleegsters een hartelijk
dankwoord gericht tot de dirigent en de
leden van Wilhelmina. U heeft ons een
aangename ontspanning gebracht, waar
voor wij zeer dankbaar zijn, aldus spr.
De Vrouwe van de Oosterhof liep in
haar peignoir door de kamer en riep
het kamermeisje, de gordijnen wat dicht
te halen. Want zij zag het Jöddeken lopen
op het voorplein. En dat vond ze iets
vreselijks. Die ordinaire frans sprekende
schoolmeester, dat kon er nog bij door.
Maar dat een Jood haar zou zien, dat zou
ze beslist besterven. Honderdmaal liever
zag zij Galatschin, die was tenminste
iemand (al was hij dan een rus) die tot
haar stand behoorde. Hoog en edel. Tot
haar grote ontzetting zag zij een Rijs
sense burgemeester met een mestgreep
in de handen en nog wel in de blote on
derbroek. Zij hoorde het al. De oppasser
van Galatschin weigerde de deputatie te
ontvangen. Maar daar kwam krachtig
commentaar op, van de zijde van de bur
gemeester in de onderbroek. Met een
knoop er op dreigde hij zonder pardon
de drie varkensdieven met de greep neer
te steken. Nu kwam er antwoord. De
oppasser schoof het raam open, en Ga
latschin verscheen zelf voor het raam.
Met bulderstem riep de Rus, dat wanneer
de delegatie niet gauw ophoepelde, hij
heel Rijssen zou laten platbranden. De
burgemeester met de greep in de handen
riep van: snotterboordDat verstond Ga
latschin gelukkig niet. Wat zeg vroeg
de burgemeester aan het Jöddeken. Iej
mossn' eers ne bokse antrekk'n! Mevrouw
van 'n Oosterhof schaamde zich dood!
Zèè dat?, riep de burgemeester en deze
maakte dadelijk rechtsomkeert en liep
naar huis om zich behoorlijk te kleden.
Om elf uur kon Galatschin de deputatie
ontvangen. De groep was nu uitgebreid
met Varken-Jan en een der Russische
dieven. Na een ondervraging gelastte Ga
latschin de andere twee varkensdieven
ook te halen benevens de burgemeester
in de onderbroek. Galatschin had niet in
de gaten, dat de betrokken burgemeester
in groot tenue voor hem stond. De bur
gemeester in de blote onderbroek was de
stad uit, zei de burgemeester brutaalweg.
Van Wijngaarden begon te lachen. Lach
niet, man, de zaak is ernstig! Na een
lang en verwarrend verhoor zouden op
een bepaalde dag de varkensdieven te De
venter gegeseld worden en daarom moes
ten zij dadelijk vertrekken. De Vrouwe
van de Oosterhof kreeg van Galatschin
nog lelijk wat door de benen, toen zij
lubde over het Jöddeken. Schmoel was
een zeer behoorlijk en fatsoenlijk lands
man, betoogde Galatschin met klem. Hij
had de zuster Rachel en ook Lea al jaren
in betrekking en daarover geen woord.
Jaren later zou men op de Oosterhof nog
ervaren, hoe het in Russisch Polen met
Schmoel geschapen was.
GROTE SCHOONMAAK TE RIJSSEN.
De Rijssenaren moesten andere potten
te vuur zetten. Na de inkwartiering van
achttienduizend man was het voorlopig
te Rijssen geen vetpot meer. Met de be
vrijding, maar vooral met de winter in
het gezicht maakten de burgers zich zor
gen.
DUURTE EN GEBREK.
De belasting steeg te Rijssen tot f 17.
per hoofd. Een pond slechte tabak kostte
f 2.50. En een pond koffie f 2.80. Doch
daarover straks.
De vrouwen van Rijssen staken in de
eerste plaats de handen uit de mouwen.
Een maand lang werd er op de Wijerd
onder hoge druk gewerkt. Want de Rus
sen hadden alles vuil gemaakt, en men
wilde in Rijssense huizen geen Russische
luizen. Potas en houtas en witkalk deden
hun werk. Ook de manslui moesten aan
de slag. De putten moesten hier en daar
uitgeslagen worden, die waren door de
bezetters als badkuip gebruikt. Op de Oos
terhof kwam de hoge Vrouwe van de
drup in de regen. Naast Galatschin kwam
achter in November Generaal Alexander
van Benckendorf met zesduizend man.
Het was maar voor drie dagen, maar de
Vrouwe van de Oosterhof moest weer ka
mers afstaan en dit ging gepaard met
veel gepoch en gesnork van de zijde van
de hoge Pruis. Doch de Vrouwe van de
Oosterhof had liever de Pruis dan de Rus.
Over Herr Benckendorf behoefde zij zich
waarlijk niet te beklagen. De Rijssenaren
namen verder de zaak maar zoals ze was.
Het waren maar drie dagen. En de Prui
sen maakten eigen kwartier.
Na deze drie dagen maakten de bur
gers van Rijssen hun stad schoon.
Toen de Pruisen vertrokken, knip
oogden ze naar de jonge vrouwen en
riepen vrolijk zwaaiend: auf wiedersehn!
Een der burgmeesters riep in Rijssens
dialect: Barst, voor mijn part! Maar dat
hoorden of verstonden de moffen niet.
Wellicht hebben zij gedacht dat het iets
vriendelijks was.
DUURTE EN GEBREK!
Wij hadden het straks over de duurte.
Over dure koffie en tabak. De koffie was
voor de meeste Rijssenaren niet te koop,
al was zij dan wel in de handel, de ket-
tinghandel, wel te verstaan. De koffie
ging van hand tot hand, ieder wilde er
wat aan verdienen, en zo liep de prijs
fabelachtig op. In Rijssen maakte men
koffie van gerst, rogge of erwten. En
de turfgravers en steenbakkers vulden
hun pijp met schaddenmos. En er hing
in heel de stad een vuile lucht.
DE SCHRIK VAN RIJSSEN
EN KEDINGERLAND.
In veel bewogen tijden komen er allerlei
ongure klanten voor de dag. Zo had men
omstreeks de veelbewogen tijd van 1810
een overgebleven Fransman, met name
Buissant des Amor, in de volksmond
kortweg Buishond genoemd. Deze Buis
hond nu opereerde met een bende in ge
heel Twente. De boeren in Twente be
trokken de wacht bij het hoendergat in de
niendeur en keken of Buishond ook in
aantocht was. Buishond was een gehaai
de en doorgekookte die venhoofdman. Te
Rijssen moesten de burgers wacht lopen,
met zakken of ander geruisloos materiaal
om klompen of schoenen. Te Goor ook.
Dit was om des nachts zieken of kleine
kinderen niet in hun slaap te storen. In
de buurtschappen moest men ook wacht
lopen en zaten de boeren des nachts op
de hooizolders met het geladen geweer
voor het uilengat in de gevel. Maar toch
kwamen twee handlangers van Buishond
te Rijssen lelijk op de koffie. Bij een
der landbouwers in de Bouwstraat kalfde
in de nacht een koe. De noaberplicht was
nog in volle bloei. De geboorte was ach
ter de rug en de mannen maakten het kalf
droog. De nageboorte moest nog komen.
Daar vernam men gerucht. De hoornen
stallantaarn werd uitgeblazen. Het voel is
ter of!, fluisterde de buurman. Stille!,
riep de heer des huizes. De drie mannen
stelden zich verdekt op tussen de koeien.
Zacht piepend ging de staldeur open en
een man met een masker voor drong naar
binnen. Kom maar, Jean!, riep hij, alles
is in slaap. Maar de buurman, „de Hol-
piepe", een boom van een kerel, schoot
een schoon plan te binnen. Tastend achter
de koe kreeg hij heimelijk de nageboorte
in handen. Het hoofd van nummer twee
verscheen ook. En toen beiden achter de
koeien in de stal stonden, gooide de Hol-
piepe hen de nageboorte over het hoofd,
en riep sissend: hier heb iej mous wat!
De beide knechten van Buishond verdwe
nen met de nageboorte over de kop. Zij
durfden nog niet eens vloeken of schreeu
wen, maar die hadden een fiks goeden-
nacht! In Elzen, waar Buishond zelf een
woning binnendrong, verraste hij de boer
in de slaap. De boer begon om hulp te
roepen. En Buishond greep hem bij de
keel, maar hij miste een beetje. De boer
beet hem in doodsangst de pink af, en
verslikte zich haast in het bloed. Maar
de knechts werden wakker, én Buishond
nam de vlucht met achterlating van de
pink, die inmiddels al was opgevreten
door Turk de waakhond. Op Deldener-
broek, waar Buishond ook opereerde, werd
zijn bende nagezeten door de manhafte
heer van Bockenhagen, die in zijn ver
beelding Buishond zag tot in het Hangel
rad van Rijssen, daar moest de Jonker
jenever hebben. De kastelein had nog
wel iets. Beter duur dan niet te koop!,
riep de Jonker van Bockenhagen. Ver
duveld lekker, riep de baron, waar koop
je die? Jonker, riep de kastelein, dat is
nog ool'n Riessender van vuur 'n oorlog!
Doe mij een fles, smeekte de Jonker.
Baron, riep de kastelein, as iej Buis
hond vangt en iej brengt miej zien vel
hier, levend, dan kuj allen jenever krieg'n
dee ik hebbe. De Jonker vertrok in het
nachtelijk uur om Buishond te vangen.
Maar bij de kastelein in het Hangelrad is
hij nooit geweest om het vel van Buis
hond te brengen.
Ned. Herv. Gem. Grote Kerk. 9 en 10.45
uur Ds. Kool; 7 uur Ds. Vos.
Westerkerk. 9.30 uur Ds. Vos en 3 uur
(Bed. H. Doop) Ds. Van Tuyl.
Notter. 7.30 uur Ds. Van Tuyl.
Geref. Kerk (Boomkamp). 9.30 uur Ds.
Veenhuizen van Goor en 3 uur Ds.
Brinkman.
Geref. Gem. (Noorderkerk)9.30 en 7
uur Ds. Blok; 3 uur Leesdienst.
Donderdag 7.30 uur n.m.: Ds. Van Haa-
ren van Kampen.
Oud-Geref. Gem. (Bevervoorde). 9.30 u.
en 7 uur de heer Vosman; 2.30 uur
Leesdienst.
Woensdag 7.30 uur de heer Vosman.
Oud-Geref. Gem. in Nederland (Oranje
straat). 9.30 en 3 uur Ds. Van Dijk.
Woensdag 7.30 uur n.m.: Ds. Van Dijk.
Geref. Gem. in Nederland (Eskerk). 9.30,
2.30 en 6 uur Leesdienst.
Zaterdag is het op de Lichtenberger-
dijk in Rijssen feest. Het echtpaar Heu-
ten-Schöppers viert dan haar gouden
huwelijksfeest. Arend Heuten geniet met
zijn 72 jaar nog een goede gezondheid,
evenals zijn 69-jarige vrouw. Het zal za
terdag een hele drukte worden. Het
gouden echtpaar heeft n.l. 12 kinderen,
waarvan er 11 getrouwd zijn, terwijl 34
kleinkinderen en 1 achterkleinkind groot
vader en grootmoeder zullen komen fe
liciteren. De kinderen van het gouden
bruidspaar zijn Rijssen wel trouw ge
bleven. Van de 12 kinderen wonen er nog
9 in Rijssen, terwijl 1 dochter en 1 zoon
het verderop hebben gezocht. De zoon
woont n.l. in Meppel en de dochter in
Groningen.
Arend Heuten is een bekende figuur
in Rijssen. Nadat hij op jeugdige leeftijd
als werknemer in dienst trad bij de Ne-
derlandsche Stoombleekerij in Nijverdal,
werd hij enige jaren later gemeentearbei
der. Niet minder dan 40 jaar heeft hij de
gemeente Rijssen gediend. Altijd goed
gehumeurd veegde hij de straten schoon
en knapte allerlei karweitjes op. Hij heeft
zijn vak altijd met plezier uitgeoefend
en heeft nog vele herinneringen aan de
gemoedelijke sfeer, die er heerste in het
korps van gemeentearbeiders van de
oudere generatie. Het is al weer 7 jaar
geleden, dat Heuten gepensioneerd werd.
Bij de vele gelukwensen, die het gouden
bruidspaar zonder twijfel zaterdag zal
ontvangen, voegen wij gaarne de onze.
In de thuiswedstrijd tegen Markelo
komen de RKSVers met de volgende op
stelling binnen de witte lijnen:
Doel: J. Pfeiffer.
Achter: M. Wolters en W. Ebbing.
Midden: H. Hilberink, H. Kaamhuis en
A. Kamphuis.
Voor: H. Hegeman, G. Oude Luttig-
huis, B. Markslag, G. Klein Rouweler en
A. Tusveld.
Met ontsteltenis hoorden velen in Rijs
sen de tijding, dat de oudste inwoonster
van Rijssen, de Wed. Egbertsen-v. d.
Riet, wonende Bleekstraat 1, in haar
woning is gevallen, met als gevolg, dat
zij een heup heeft gebroken. De 99-jarige
vrouw, die op 6 januari a.s. 100 jaar
hoopt te worden, is gestruikeld over haar
schort en kwam zeer ongelukkig terecht.
Zij wordt thuis verpleegd en gehoopt
wordt, dat zij spoedig weer zal herstel
len.