<~R.yóóenóe
Rijssen buiten de wallen
in I
Erehaag voor ex-teister Kabouters
I e m- i
Jaarvergadering
Clir. Vrouwenbond
Excelsior '31
R.K.S.V.-N1EUWS
Een miljard
opbrengst uit bezoek
Winter aan de warme kant
DE TROUWPARTIJ OP DE OOSTER
HOF EN NOG VEEL MEER
In 1970:
„Pro Rege"-avond in „Jeruël"
Jaargang 38. No. 9 (Tweede Blad).
VRIJDAG 4 MAART 1960
Weekblad voor Rijssen
Reeds vroeg in de morgen waren tuin
lieden bezig met het aanbrengen van
groen en veel bloemen vanaf de hoofddeur
tot aan de poort van de Oosterhof. De kos
ter-schoolmeester De Vrange had een vier
tal ganzeveren pennen, goed versneden,
klaargelegd. Want de predikant moest met
fraaie letters het huwelijk van Jonker
Ernst van Ittersum en Jonkvrouwe Ida
van Ittersum tot Nijenhuis keurig aan
tekenen in het trouwboek van Rijssen. Al
les moest keurig zijn. Reeds zes weken
van te voren was dominee een flinke lap
laken bezorgd geworden van de Ooster
hof. Daar had Snieder Berend een keurig
kostuum van gemaakt, het zat als gego
ten. En de bijbehorende kanten lubben
waren door Janna vervaardigd, onder het
alziend oog van de Vrouwe van de Stoe-
velaar. De oude heer van Ittersum had
tegen zijn vrouw een korzelige opmerking
gemaakt over de bemoeizucht van de
Vrouwe van de Stoevelaar. Maar moeder
van Ittersum, die nogal gemakkelijk was
uitgevallen, had het opperbest gevonden.
De opperhuisknecht van de Oosterhof
glom als een spiegel op die gedenkwaar
dige morgen.
Zijn ogen keken overal tegelijk. Hij was
nog een erfstuk. Roelof, de opperhuis
knecht, had als jongen al bij de van Lan-
gens op de Oosterhof gediend. De oude
Vrouwe van de Oosterhof heette van haar
meisjesnaam Stephana van Voerst. Haar
eerste man was Gerard van Langen. En
voor de tweede maal was zij getrouwd
met Jonker Ernst van Ittersum tot Nijen
huis. De oude heer Van Langen had bij
uiterste wilsbeschikking bepaald, dat Roe
lof, bijgenaamd de Sleef, op de Oosterhof
moest blijven tot zijn dood. De opperhuis
knecht de Sleef regelde alles. Toen Jon
ker van Langen van de Dakhorst binnen
reed om half tien en zijn rijtuig even wil
de neerzetten waar het niet hoorde, maak
te de Sleef daar een aanmerking op. Er
ontstond een flinke woordenwisseling, en
scheldwoorden vielen over en weer. Steeds
meer gasten kwamen aangereden. De op
perhuisknecht had de handen vol en riep
onder het werk door: Jonker van Langen,
wie'j sprekt meka vandaage wa wier. Dit
gezegde zette al dadelijk kwaad bloed. De
gasten stroomden binnen, het ene rijtuig
nog al mooier dan het andere. De land
drosten van Salland en Vollenhove. De
edelen uit Goor, Diepenheim en Almelo.
Enkele edelen uit de buurt van Raalte en
Wijhe, kennissen en vrienden van de
bruid.
Allen werden getracteerd op een har
tige dronk en daarna reed men naar de
kerk. Janna de naaister reed ook mee, in
het derde rijtuig van de Oosterhof. Dit
was de koets voor de dienstbaren. De
Vrange in zijn beste spullen had enige
mensen op de uitkijk gezet. De stadsdien-
der, geassisteerd door twee hulpen met
een knuppel, veegde telkens het kerkplein
schoon. Gegoede Rijssenaren hadden zich
een mooie plaats verzekerd in de herber
gen rond de kerk, om alles goed te kunnen
zien. Daar kreeg De Vrange de boodschap
dat ze in aantocht waren. Hij gaf bevel de
klokken te luiden en drukte Kromme Al-
bert goed op het hart de honden uit de
kerk te slaan. Statig reden de rijtuigen
voor. Een der burgemeesters, die naast
De Vrange stond, riep: O heer! wat een
pracht en praal! De Vrange fluisterde de
burgemeester knipogend in het oor: Meer
branie als geld! De trouwplechtigheid in
de kerk verliep vlot. En toen het huwelijk
gesloten was en de rijtuigen één voor één
weer voorreden om hun kostbare lading
op te nemen, keken honderden Rijssena
ren hun ogen uit. Tijdens deze bezighe
den gaf de koster-schoolmeester De
Vrange aan Krommegats Dieks, de voor
lezer, een briefje van de bruidegom. Dieks
Krommegat las eerst voor zichzelf het
briefje, toen sprong hij op de daarvoor
bestemde steen en verkondigde met luider
stemme, dat de burgers van Rijssen dxie
ton bier kregen, om te drinken op het hu
welijk van bruid en bruidegom. De ar
men van Rijssen kregen ook drie ton
bier, maar dat was schorrebier. Een soort
bier dat bij de armen paste. De predikant
prees de goedheid der adellijke familie van
de Oosterhof hoog. Maar De Vrange stak
het niet onder stoelen of banken, dat de
armen met het schorrebier het kerkplein
moesten schrobben om het vuil mee weg
te schrobben, dat daar was achtergelaten.
De Vrange had geweldige fooien gekre
gen, maar diep in zijn hart verafschuwde
hij het adellijk volk, dat de armen zo liet
voelen, dat ze arm waren. Maar de tijden
en zeden waren destijds nu eenmaal zo.
De straten waren weer leeg, de bierbrou
wers distribueerden het bier aan hun klan
ten. De dominee en De Vrange moesten
op de Oosterhof komen, de eerste ambts
halve, de tweede omdat zijn vrouw er was.
Jonker van Langen en Bellinckshove van
de Bellinckhof zaten met een tweetal ede
len uit de buurt van Heino bij elkaar en
dronken wijn. Zij wilden niet bij de Van
Voersten van de Grimberg zitten, die als
tafelgenoten hadden Jacob van Coeverden
van de Stoevelaar en Raesfelt uit Eisen.
De opperhuisknecht liet op opvallende wij
ze de laatste tafel extra bedienen. En toen
er gegeten moest worden, had hij de Jon
ker van Langen en zijn vrienden aan het
einde der tafel geplaatst. Toen er goed ge
geten en goed gedronken was bracht Jon
ker van Langen van de Dakhorst een
toast uit op het jonge paar. Dit had hij
evenals alle andere edelen al vele malen
gedaan. En deze laatste maal had hij zijn
kans schoon gezien. De heren zaten alleen
bij elkaar, de dames waren naar een an
dere zaal gegaan, waar men niet rookte.
Roelof de opperhuisknecht passeerde juist
met een serveerblad, toen Jonker van
Langen toastte en met opzet onder het
serveerblad stiet. Hij wilde bepaald uzie
hebben met Roelof. Nu, dat kon hij krij
gen. Kletterend viel het porselein van het
serveerblad af. Roelof bedacht zich geen
ogenblik. Hij hief krachtig het serveerblad
met beide handen in de hoogte. Pats, daar
zat het om de vlezige rode hals van Jon
ker van Langen. De verbazing en het af
grijzen was algemeen. Dat was manslag,
dat moest gewroken worden! Een heren
knecht, die een baron durfde slaan, dat
was nog nooit vertoond! Jonker van Lan
gen deed een poging om het zwaard te
trekken, maar Roelof was hem vóór. De
knecht gaf de Jonker een mep, dat de
laatste onder de tafel vloog. Bellinckshave
trok zijn zwaard. Jacob van Coeverden,
die eerst geïnteresseerd had toegekeken,
vond het tijd worden, dat hier een einde
aan kwam. Maar zelf ingrijpen deed hij zo
direct niet. Ook de Van Ittersums zaten
met het geval in hun maag. Heer Jacob
liep naar de vrouwenzaal en haalde zijn
vrouw er bij, en zij nam de leiding. De
heren werden voor een dans naar de an
dere zaal geloodst, en Roelof voor diens
eigen veiligheid opgesloten. Het feest ging
door en toen het ver avond was, moesten
de meeste gasten weer naar huis.
VAN COEVERDEN.
De afd. Rijssen van de Ned. Chr. Vrou
wenbond hield in gebouw Jeruël haar
jaarvergadering onder leiding van haar
presidente Mej. Molenmaker. Uit het jaar
verslag van de secretaresse bleek, dat het
ledental een stijgende lijn vertoont. Het is
n.l. gestegen van 93 naar 106. Gememo
reerd werd, dat de vergaderingen, die over
het algemeen uitstekend werden bezocht,
alle werden gepresideerd door Mej. Molen
maker. De penningmeesteresse, Mevr. Mo
lendijk, kon melding maken van een batig
saldo.
Door de scretaresse werd nog een toe
lichting gegeven op de werkwijze van de
Ned. Chr. Vrouwenbond, dat alle werk
zaamheden, die in de bond worden ver
richt, gesteld worden onder het Koning
schap van Christus, hetgeen uiteraard gro
te verplichtingen meebrengt.
Het overige deel van de avond werd op
gevariëerde wijze doorgebracht. Door een
zangkoortje onder leiding van Mevr. Eerd-
mans werden een aantal nummers gezon
gen. Voor Mevr. Lugtigheid-Steenhuis, die
de werkjes in had gestudeerd, was het te
leurstellend, dat zij op deze avond door
ziekte was verhinderd.
Ten bate van het Magdalenafonds wer
den de pakjes, die de leden hadden ge
maakt, verkocht, hetgeen vele verrassin
gen teweegbracht.
Door mevr. Landweer-Niekerk werden
voorts fraaie dia's vertoond over Oosten
rijk, Zwitserland en van fraaie plekjes in
Nederland.
Onder leiding van Mevr. Vlaardinger-
broek werd een verkleedpartij gehouden,
welke oorzaak was van grote hilariteit.
TIJDELIJKE GEMEENTEBODE
De functie van gemeentebode wordt
tijdelijk waargenomen door de heer E. J.
Tij hof.
Zoals bekend, is tot opvolger van de
heer G. Goossen benoemd de heer G. A.
Polhoud, die, tot hij zijn functie zal aan
vaarden, nog werkzaam zal blijven bij het
gemeentelijk energiebedrijf.
LU'
RV (ZM) verloor laatste competi
tiewedstrijd.
Dat een kat, die in het nauw zit, rare
sprongen kan doen, heeft Rijssen Vooruit
(ZM) zaterdagmiddag ondervonden. Met
niet minder dan 71 werd de wedstrijd
tegen het in degradatiegevaar verkerend
Sportlust (Glanerbrug) verloren .En dit
met bijna hetzelfde elftal dat een week
eerder kampioen Vroomshoopse Boys vol
komen haar wil oplegde.
Technisch was het spel der Rijssenaren
ongetwijfeld beter verzorgd, doch de af
werking der aanvallen liet nog wel te
wensen over. De gastheren beschikken
sedert kort over een binnenspeler, die
weet wat doelpunten maken is en dit heb
ben Jansen c.s. aan den lijve moeten on
dervinden.
Reeds na vijf minuten openden de gast
heren middels hun rechtsbuiten de score
en even later was het reeds, door slecht
wegwerken van de RV-achterhoede, 2 0.
Dit stimuleerde de thuisclub dermate, dat
zij doorging met goed opgezette aanval
len, waar de RV-ers niet het juiste ant
woord op wisten. iNadat de thuisclub in de
20ste minuut reeds drie-nul had laten
aantekenen, was het weer goalgetter De
Vries, die nummer vier voor zijn reke
ning nam (4-0). Dezelfde speler verricht
te even voor rust de hattrick (50).
Na de pauze gingen de grensbewoners
nog even door met hun doelpuntenfestijn.
De Vries maakte er 60 van, terwijl even
later de Sportlust-rechtsbinnen voor 7—0
zorgde. Pas toen kwamen de RV-ers een
beetje los en vlak voor tijd was het mid-
voor Rutterkamp, die, hiertoe in staat
gesteld door linksbuiten Bruggeman
de beste man in de RV-voorhoede de
traditionele eer redde (71). Door deze
overwinning bleef Sportlust voor de vier
de klasse behouden en zullen SSSE en
Almen moeten uitmaken welke club naai
de onderafdeling Gelderland degradeert.
Het was dinsdag voor de Rijssense ka
bouters een grote dag, toen zij een ere
haag mochten vormen voor het stadhuis
bij het huwelijk van de heer G. A. Fik-
kert uit Almelo met mej, G. L. Roosink,
die verschillende jaren leidster is geweest
van de kabouters. Het bruidspaar was
zichtbaar verrast door de keurige opstel
ling van de geüniformeerde kabouters.
Na acht achtereenvolgende overwinnin
gen heeft Excelsior vorige week zaterdag-
in haar thuiswedstrijd tegen het Vriezen -
veense Deto, met welke wedstrijd de com
petitie 1959-1960 werd afgesloten, een 5-3
nederlaag geleden. Vóór de aanvang der
wedstrijd sprak de voorzitter van Deto de
rood-witten toe in verband met Excel
sior's promotie naar de tweede klasse en
bood een boeket bloemen aan.
Hierna werd er afgetrapt en van meet
af aan ontwikkelde zich een aantrekke
lijke wedstrijd, met voor de rust een op
alle fronten heer en meester zijnde thuis
club. Al direkt, in de tweede minuut, los
te Sprakel een keihard schot, dat over het
doel verdween. In de 7e minuut loste de
zelfde speler weer een schuiver op het De-
to-doel, doch de keeper stond een doel
punt in de weg. De terugspringende bal
werd echter op voor Deto zeer ongelukki
ge wijze door de toesnellende back in
eigen doel geplaatst (1-0). Excelsior bleef
met ragfijne combinaties het doel der gas
ten onder vuur nemen Vijf minuten later
was het weer raak. Sprakel kwam in het
bezit van de bal, plaatste haar-zuiver naai
Schuiterd, welke een afgemeten voorzet
gaf naar midvoor Nieuwenhuis, die het
leer langs de Deto-keeper schoot (2—0).
In deze periode moest de achterhoede der
gasten alle zeilen bijzetten, want steeds
weer verschenen de rood-witten gevaai-
lijk voor doel. Deto kwam niet verdei
dan enkele sporadische aanvallen, met
welke stopperspil Nijland c.s. geen moei
te hadden. In de 42ste minuut zagen wij
een prachtige combinatie tussen Smal-
brugge en Nieuwenhuis en de keeper van
Deto had weer het nakijken. Met de stand
30 werd er thee gedronken.
Na de rust schenen de bordjes te zijn
verhangen. Nu was het Deto, dat met de
sterke wind in de rug Excelsior haar wil
oplegde, hetgeen weldra in een doelpunt
van de voet van Schoenmaker resulteer
de, daardoor de stand op 3'1 brengend.
Wel sloeg Excelsior nog even terug, maar
Nieuwenhuis en zijn mede-voorhoede-
spelers konden de weg naar het doel niet
meer vinden. Het vonnis over Excelsior
werd in de laatste 15 minuten van de
wedstrijd voltrokken. De rood-witten
werden geheel in de verdediging terug
gedrongen. Bovendien werd er door de
gastheren zó nonchalant gespeeld, dat
doelpunten niet konden uitblijven. In de
36ste minuut kreeg Alkema een niet te
missen kans en met een hard schot was
keeper Ten Hove geslagen (3—2). Eén mi
nuut later was het zelfs 3—3 en nu rook
Deto de kans op de overwinning. In de
laatste vijf minuten schoot de voorhoede
der gasten er listig op los en door twee
gave doelpunten van Schoenmaker
en Olthof werd de stand op 5—3 voor De
to gebracht.
RKSV-Haaksbergen 1—3.
Een vooral na de rust telurstellend RK-
SV moest zondag de puntjes aan Haaks
bergen laten. Voor rust waren de gasten,
die reeds na enkele minuten de leiding
namen door een fout van de Rijssense
stopper, in de meerderheid. Pas vlak voor
rust slaagden zij er in door zwak verdedi
gen dit in de doelpunt uit te drukken, na-
NUTSSPAARBANK ALMELO
Gedurende de maand februari werd bij
het bijkantoor Rijssen van de Nutsspaar-
bank Almelo ingelegd een bedrag van
f 153.799,28 en terugbetaald f 166.235,46.
In deze maand werden 105 nieuwe spaar
rekeningen geopend.
De opbrengst van het buitenlands be
zoek aan ons land bedroeg in 1938 rond
10 miljoen gulden: in 1958 was dat ge
stegen tot 286 miljoen ofwel het 28-vou-
dige. In die twintig jaar steeg het aantal
overnachtingen van 784.000 tot 2.867.000,
dus ruim drie en Gen half maal zoveel.
Volgens de verwachtingen zal de op
brengst van het binnen- en buitenlandse
toerisme in 1970 omtrent één miljard gul
den bedragen. Thans komt er reeds 600
miljoen binnen.
DUITSERS.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft berekend, dat in de maanden juli
tot en met september van het vorig jaar
buitenlandse gasten 1.335.000 overnach
tingen hebben gemaakt in Nederlandse
hotels. Dit zijn 72.000 of 6 percent over
nachtingen méér dan in dezelfde periode
anno 1958. Tot die stijging hebben vooral
de Duitsers (28 percent) bijgedragen;
voorts de Belgen (8 percent), Engelsen (4
percent) en Amerikanen (3 percent).
Merkwaardigerwijs kwamen uit de lan
den, waaruit men meer toeristen zou mo
gen verwachten, aanmerkelijk minder
gasten. Zwitsers boekten 24 percent min
der; de Zweden 21 percent, de Fransen
10 percent en de Noren 13 percent. Het
aantal overnachtingen door Amerikaanse
militairen liep terug met 10.000 of 25 per
cent. De Amerikaanse burgers bleven ko
men, ofschoon in de Verenigde Staten
herhaaldelijk en met aandrang werd ver
klaard dat in het seizoen in Nederland
geen hotelbed meer te krijgen was.
dat de Rijssense midvoor de gelijkmaker
had gescoord. Bij dit doelpunt had rechts
half A. Kamphuis, die veel beter in vorm
was dan linkshalf Klein Rouweler, voor
goed voorbereidend werk gezorgd.
Na de rust was de thuisclub het groot
ste gedeelte in de aanval. De voorhoede
speelde met weinig overleg, terwijl ook
de nodige stootkracht ontbrak. Verder
dan schoten tegen paal en lat kwamen de
oranje-witten niet. Rechtsbuiten Huigen,
waaraan de Rijssense linksback de han
den meer dan vol had, schoot een kwar
tier voor afloop alle Rijssense illusies aan
flarden.
Voor zondag staat opnieuw een thuis
wedstrijd op het programma en wel te
gen een mede-kandidaat: Markelo. De
oranje-witten zullen meer energie moeten
opbrengen en beter voorbereid in het veld
moeten komen dan de laatste twee wed
strijden, wil succes worden behaald.
Van de overige elftallen komt alleen
het junioren a-elftal binnen de witte lij
nen en wel te Nijverdal tegen De Zweef.
Ned. Herv. Gem. Grote Kerk. 9.30 en 10.45
uur Ds. Vos; 7 uur Ds. Van Tuyl.
Westerkerk. 9.30 uur Ds. Van Tuyl en
3 uur (Bed. H. Doop) Ds. Vergunst.
Biddag. Grote Kerk. 9.30 uur Ds. Ver-
gunst. Westerkerk. 7.30 uur Ds. Vos.
Geref. Kerk (Boomkamp). 9.30 uur Lees-
dienst en 3 uur Ds. Brinkman.
Biddag. 7.30 uur Ds. Brinkman.
Geref. Gem. (Noorderkerk). 9.30 en 7 uur
Ds. Blok; 3 uur Leesdienst.
Biddag. 9.30 en 7.30 uur Ds. Blok.
Oud-Geref. Gem. (Bevervoorde). 9.30, 2.30
en 7 uur Ds. Middelkoop van Zwolle.
Biddag. 9.30 en 7.30 uur de heer Vos
man.
Oud-Geref. Gem. in Nederland (Walkerk).
9.30 en 3 uur Leesdienst.
Biddag. 9.30 uur Ds. Du Marchie van
Voorthuyzen en 7.30 uur Leesdienst.
Geref. Gem. in Nederland (Eskerk). 9.30,
2.30 en 6 uur Leesdienst.
Biddag. 9.30 en 2.30 uur Leesdienst.
In gebouw „Jeruël" werd onder leiding
van Ds. E. F. Vergunst een „Pro Rege"-
avond gehouden. Door de kapitein Tibben
uit Zwolle werd een uiteenzetting gege
ven over zijn ervaringen als raadsman bij
de Krijgsraad. Spr. wees er op, dat het
voor de jongens uit de burgermaatschap
pij, die plotseling rekruut zijn en onder
de militaire krijgstucht staan, een gewel
dige omschakeling betekent. De meeste
gevallen, die voor de Krijgsraad worden
behandeld, zijn, aldus kapitein Tibben, te
rug te leiden naar de opvoeding, die de
jongens thuis hebben gehad en vooral
naar de verhoudingen thuis. Vervolgens
werden door de afdeling Genemuideh
dia's vertoond van Chr militaire tehui
zen te Ede, Laren, Amersfoort, Ermelo en
Steenwijkerwold. Door de heer Lokhorst,
hoofd van de Chr. school te Genemuiden,
werd een duidelijke toelichting gegeven
bij de vertoonde dia's, waardoor de aan
wezigen een duidelijk beeld kregen van
de sfeer en inrichting van de militaire te
huizen. Het was voor enkelen interessant
op de dia's enige Rijssense militairen te
ontdekken. Besloten werd dit najaar een
soortgelijke avond te beleggen in het ge
bouw „Irene" te Notter.
De afgelopen drie wintermaanden de
cember, januari en februari zijn alle aan
de warme kant geweest. De gemiddelde
temperatuur van dit tijdvak bedroeg te
De Bilt 3,4 graden 'tegen 2,2 graden nor
maal.
Het was de zachtste winter sedert die
van 1956—1957 toen de temperatuur ge
middeld 4,7 graden bedroeg. De laatste
twee dagen van februari brachten het
zachtste weer, 29 februari was daarmede
de warmste schrikkeldag tot dusver in
deze eeuw.
In De Bilt vroor het op 32 dagen tegen
op 42 dagen normaal. Behalve over het
algemeen zacht was het weer ook veelal
somber. In De Bilt werden 153 uren zon
neschijn geregistreerd tegen 175 uren nor
maal.
De hoeveelheid neerslag bedroeg ge
middeld over het gehele land ongeveer
180 mm, tegen 162 mm normaal. Aan de
kust zijn de grootste hoeveelheden geval
len. Het was ongeveer even nat als in de
winter van het vorige jaar.
In De Bilt heeft het 'op 20 dagen ge
sneeuwd tegen op 14 dagen normaal.
