„Twente Troef begint reeds
vormen aan te nemen
Rijssense oudheden»
Coöp.
I Boerenleenbank
„Notter'
OPBOUW VAN STANDS BEGONNEN
EEN DAF ALS
HOOFDPRIJS
BURGERLIJKE STAND
FILM NIEUWS
Op 't schèèrn
VRIJDAG 12 JUNI 1959
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 1.00 per kwartaal,
voor post-abonnees 1.25 per kwartaal.
Voetbalwedstrijd ten bate
van Oud-Strijders
VOETBALWEDSTRIJD TEN
BATE VAN KON. BLINDEN-
GELEIDEHONDENFONDS
VAN DER STOUW voor vulpennen
NIJVERDAL
ORGELCONCERTEN
FEIKE ASMA
Jaargang 37. No. 23.
WEEKBLAD
VOOR
BUSSEN
Administratie en Redactie:
Enterstraat 10, Rijssen. Telef. 2303 (05480)
Advertenties 10 ct. per m.m. Bij contract korting. Inzending van
advertenties tot uiterlijk donderdagmorgen 12 uur.
De timmerlieden, schilders, decorateurs
en monteurs hebben bezit genomen van
de expositiehallen van de TTT. Een le
gertje vakmensen is reeds dagelijks aan
de arbeid om de tientallen stands in het
enorme tentoonstellingsgebouw op te bou
wen. Er wordt aan de inrichting bijzon
der veel aandacht besteed en de bezoe
kers kunnen er dan ook van verzekerd
zijn, dat zij een uitermate verzorgde, doch
ook zeer interessante tentoonstelling zul
len aantreffen.
Ook aan amusementstheater en Wiener
Café wordt op dit moment de laatste hand
gelegd. Het Wiener Café belooft een bui
tengewoon exclusief etablissement te wor
den met knusse hoekjes en een sfeervolle
Met de Olympische winterspelen te
Squaw Valley en de Olympische Spelen
te Rome thans in zicht 18 tot 28 febr.
1960 en 25 aug. tot 11 sept. 1960 komt
het Nederlandsch Olympisch Comité an
dermaal een beroep doen op uw welwil
lende medewerking.
Alleen reeds voor de uitzending van een
bescheiden Nederlandse afvaardiging
er wordt streng geselecteerd opdat slechts
sportlieden en ploegen, waarvan een be
hoorlijke prestatie op Olympisch niveau
mag worden verwacht, ons land vertegen
woordigen is een bedrag van omstreeks
f 330.000.nodig,
Eén van de middelen om dit geld bij
een te krijgen is de NOC-loterij 1959, een
loterij, welke bij welslagen f 180.000 kan
opleveren.
Het prijzenpakket van deze loterij be
draagt f 30.000.
De hoofdprijzen zijn drie dadelijk le
verbare DAF-personenauto's. Eén van de
ze DAF's kan 31 juli a.s. uw eigendom
zijn!
Voorts 94 waardebonnen, variërende
van f 1000.f 750.f 500.f 250.
tot f50.en bovendien: Een reis naar
de Olympische Spelen te Rome voor twee
personen met toegangskaarten voor be
langrijke evenementen.
Loten verkrijgbaar bij sigarenmagazijn
Gijsbers.
Zoals reeds eerder werd gemeld, zal
zaterdag a.s. op het terrein van „Rijssen
Vooruit" een voetbalwedstrijd worden ge
speeld door een combinatie van de vier
plaatselijke voetbalverenigingen, waarvan
de opbrengst ten goede zal komen van
de vereniging van Rijssense Oud-Strij
ders.
De opstelling der elftallen ziet er als
volgt uit:
Combinatie RKSV Excelsior: doel: J.
Pfeiffer; achter: G. Meulman en J. Poort
man; midden: K. Munneke, H. Nijland en
D. Nieuwenhuis; voor: van links naar
rechts: H. Vrugteveen, A. Kamphuis, W.
Smalbrugge, H. Kamphuis en' J. Dangre-
mond.
De combinatie R.V. (zondag) en R.V.
(zaterdag) speelt in de volgende opstel
ling: doel: G. J. Witten: achter: M. Rut-
terkamp en A. H. Kamphuis; midden: A.
J. Rutterkamp, D. Nijland, H. J. Nijen-
huis; voor: B. J. Mulder, J. H. Heuten,
J. Rutterkamp, W. A. Maatman en G. J.
Schreurs.
Op dinsdag 16 juni a.s. zal op het ter
rein van de kamgarenspinnerij een voet
balwedstrijd worden gespeeld waarvan
de opbrengst ten goede zal komen van
het Kon. Blindengeleidehondenfonds te
Amsterdam.
Het initiatief hiertoe is uitgegaan van
de heer Jan Schreurs, die zelf reeds ja
renlang gebruik moet maken van een ge
leidehond.
Het ligt in de bedoeling de wedstrijd
te laten spelen tussen elf „vrienden van
Jan Schreurs" en een team, gevormd uit
personeel van Rijks- en reservepolitie te
Rijssen.
De entree zal geheel vrij zijn, doch in
de pauze zal worden gecollecteerd voor
bovenvermeld fonds.
verlichting. Een stemmig muziekje zal
velen tot een bezoek noden.
Jos Cleber, de populaire orkestleider
van De Zaaiers, is deze week in Wierden
op inspectiereis geweest. Hij was enthou
siast over hetgeen hij in het amusements
theater aantrof: de accomodatie is dan ook
voortreffelijk, alle zitplaatsen zijn vast
gemonteerd. Jos Cleber zal een zeer ge
varieerd programma samenstellen. Tij
dens sommige van zijn nummers bestaat
gelegenheid tot dansen. Dat is trouwens
ook het geval op de andere avonden, bij
de orkesten Jan Cor du wener, Harry de
Groot en De Skymasters. Op zaterdag
avond is er een specifieke gelegenheid
tot dansen bij de Dutch Swing College
Band.
Woensdagmiddag is er een uitgebreide
kindermatinee. Dan zullen de jongens en
meisjes namelijk op een verzamelkaartje
van slechts twee kwartjes de expositie
mogen bekijken, een gezellig programma
mogen bijwonen met de muzikale clown
Pimmetje Pompoen, het waterorgel zien
en horen spelen en tenslotte ook ong mo
gen deelnemen aan de ballonwedstrijd
met de vele mooie prijzen.
Voor oud en jong dus wordt de TTT
in Wierden een ware feestweek en gezien
de overweldigende belangstelling, ook
reeds uit het Duitse grensgebied, zal
Twente Troef zonder twijfel de grote
troef van 1959 voor geheel Oost-Neder
land worden.
Na het voorval met de schout van Rijs
sen kwamen er voor Rijssen magere jaren.
In 1632 is er sprake van hongersnood en
lagen in de Rijssener es 70 mudde lands
bouwland woest. De prijs van een mud
rogge steeg van f 1.50 tot vijftien gulden.
Behalve de hongersnood werd de stad ook
nog door de pest geteisterd. Trouwens Rijs
sen niet alleen. Ook in Goor heerste de pest.
En aan deze ziekte zal het ook te wijten
zijn dat er zoveel bouwland braak lag. Het
was land van totaal uitgestorven gezinnen.
Het was met deze ziekte zo erg, dat men
in Deventer en Zwolle zogenaamde pest
huizen had. Het was in die tijd, dat Ds. J.
Havenberg predikant te Rijssen was. Dit
was in de jaren 16291639. Het was in de
tijd dat de school nog aan de kerk was
vastgebouwd. En men des avonds bij het
licht der flambouwen de aan de pest gestor
ven edelen begroef. Zo weinig begrip had
me.n toen voor zindelijkheid. De mensen
trouwens hadden geen ander middel bij de
hand, dan God te bidden om de vreselijke
ziekte weg te nemen. De mensen wasten
zich in het water van grachten en sloten, dat
met pestbacillen was besmet, zij vervoerden
de lijken op wagens, die door pestlijders
waren aangeraakt, gebruikten hun gereed
schappen en deden hun was en vaat in
dezelfde grachten, waarin ze zich wasten.
Weer volgden er tientallen jaren van be
scheiden welvaart. De pest was weer ver
dwenen en met haar deden schoorvoetend
bestrijdingsmiddelen haar intree. Ds. Ha
venberg, die zware jaren in Rijssen had
meegemaakt, werd in 1639 opgevolgd door
Ds. M. Benthem. En deze grijze predikant
was het nog gegeven, Rijssen tweemaal aan
gevallen te zien door Munsterse troepen.
Doch voordat de Munstermannen kwa
men, hadden de Rijssene burgers nog een
appeltje te schillen met een andere vijand
en dat was het hoge water van de winter
van 1652-'53. Artikel 32 van de stadsbrief
werd dan in volle strengheid toegepast en
dit artikel luidde: Dat iedere Rijssenaar van
mei tot Sint Lambert (17 september) moest
PARKGEBOIJW RIJSSEN
Vrijdag en zaterdag de film
„De familie Trapp in Amerika".
Nadat wij in de film „De familie Trapp"
kennis hebben gemaakt met Vader en
Moeder en de zeven kinderen, die door
hun frisse liederen al spoedig een grote
naam verwerven en die wij hebben ver
laten op het moment van toelating in
Amerika, gaan wij dan in deze film met
hen verder hun belevenissen in Amerika
volgen.
Zij proberen daar als „De zingende Fa
milie Trapp" aan de kost te komen. Het
ziet er echter naar uit, dat de theater
agent Samish vergeefs veel geld in hen
heeft gestoken. De famliie valt niet in de
smaak bij de Amerikanen, ofschoon pater
Wasner, die hen nog steeds vergezelt, van
mening is, dat ze nog nooit zo mooi heb
ben gezongen.
Een oude nachtclubzangeres geeft de
naam van een andere theateragent, die
hen zeker zal helpen.
Bij het voorzingen worden ze gehoord
door Mrs. Hammersfield, de Oostenrijkse
vrouw van een Amerikaanse miljonnair,
die hen uitnodigt op een soiree bij haar
thuis te zingen. Haar man schiet dan het
geld voor dat ze nodig hebben om rekla-
me te maken voor hun nieuwe tournee.
Het duurt echter nog enige tijd, voordat
zij succes hebben.
Dit succes komt, wanneer zij op een
avond zo vanuit de bus op het toneel moe
ten komen, wegens tijdgebrek en zij dus
in hun Dirnd'l-kleding voor het publiek
staan.
Maar dan stroomt het geld ook toe en
zij kunnen zelfs een huis kopen in Ver
mont. Als zij bezig zijn dit huis op te
knappen, treft hun een nieuwe slag
hun verblijfsvergunning is afgelopen en
wordt niet meer verlengd. Zij worden op
de trein gezet naar New York.
Hier woont een reddende engel, Mr.
Hammersfield, die gedaan weet te krij
gen, dat zij verder in Amerika kunnen
blijven.
broer van Papa Oberholzer, die lang gele
den van huis is weggelopen en waarvan
niemand eigenlijk ooit meer iets heeft
vernomen. Deze Alexander is geslaagd
in het leven, maar in de benauwende fa
miliekring ziet men hem en zijn knappe
vrouw Induna als „circusvolk".
Wanneer Anna van haar vader geen
toestemming krijgt om het circus te be
zoeken en niettemin toch haar zin wil
doordrijven, wordt zij door haar vader
opgesloten. En dit is nu precies de drup
pel, die de emmer doet overlopen. Zij
breekt uit! Haar besluit staat vast: ze wil
weg, voor altijd. Naar het circus.
Ze krijgt het niet gemakkelijk, maar
als ze uiteindelijk de moeilijkheden weet
te overwinnen en als de familie heeft ge
merkt waartoe Anna in staat is, neemt
men graag Robert in de familiekring op,
ondanks zijn nederige afkomst.
Alleeenoom Gustaaf trekt met
het circus mee, ook hij heeft zijn bestem
ming gevonden.
Woensdag draait de film
„De droom van een bakvis".
Anna Oberholzer, een meisje van acht
tien, heeft het niet gemakkelijk. O ze
ker, ze kan alles hebben wat haar hartje
begeert, want vader is niet alleen een ge
acht ingezetene in de kleine stad waar
zij woont, maar tevens heeft hij de zijnen
een zekere welstand verschaft. Alleen......
Anna kan zich niet aanpassen aan die
kleine, burgerlijke wereld vol conventies,
die haar dreigen te verstikken. Ze wil le
ven! Vrij zijn! Een eigen leven opbou
wen! Noch van vader, noch van moeder
kan zij daarbij steun verwachten, hoewel
beiden even dol zijn op hun charmante
dochter. Papa Oberholzer regeert en zijn
wil is wet. Onvermijdelijk zal dit moeten
leiden tot een uitbarsting. Die komt als er
een circus in de stad arriveert waarvan
de directeur zowaar Anna's oom is, een
1 SPAARBANK
REKENING-COURANT
EFFECTEN
DEVIEZEN
KREDIETEN
VOORSCHOTTEN
HYPOTHEKEN
Vraagt inlichtingen bij de
53
HUTTENWAL 31 - RIJSSEN 1
zorgen dat men de waterkering in den
Hagen op goede hoogte hield. Men zal allicht
vragen: waarom de Regge niet genormali
seerd; de haarspeldbochten er uit, zodat
het water een beter verloop had. Neen, aan
de loop der Regge mocht niet getornd wor
den. De Regge was de kostelijke waterweg
voor de stedekes Goor en Rijssen en het
dorp Enter. Maar in de winter van 1652-'53
moest de waterkering in den Hagen niet al
leen opgehoogd, maar ook dag en nacht be
waakt worden. In de toren zaten ook dag
en nacht de klokluiders gereed om bij een
mogelijke overstroming de noodklok te lui
den. Maar de winter week en het hoge wa
ter ook. En de Rijssenaren klaarden het,
hun stad voor watersnood te behoeden en
in de stormnachten de Pelmolen overeind
te houden. De mensen uit het veerhuis wa
ren gevlucht, het hoge water had hen ver
dreven. Maar het oude veerhuis w^s er nog
tot voor een kleine dertig jaar geleden, toen
ik het nog eens bezocht, met zijn vloer van
veldkeien, mooi in blokken gelegd, met
zwarte steentjes als repen er door; een hart
van keien was er ook nog. Toen ik er de
eerste maal kwam stond mij een jonge
vrouw te woord. Later bezocht ik het nog
eens en toen stond het leeg en was vreselijk
gehavend. Een oud Rijssens monumentje is
met het veerhuis verloren gegaan.
Maar ik dwaal af. Pest, hongersnood en
watersnood konden de Rijssenaren niet klein
krijgen. Ook hadden ze moedig de wapens
opgenomen in 1497 tegen de bannerheer van
Wisch, die na de ondervonden heftige te
genstand, Rijssen door zijn soldaten liet
plunderen. Evenwel versloegen de burgers
in 1515 de zwarte hoop. En kregen in 1517
lelijk op hun falie van hertog Karei van Eg-
mond van Gelder, terwijl ze in 1522 Hendrik
van Saltsburgh de poorten van Rijssen uit
joegen. Deze kwam echter met troepenver
sterking terug en toen ging het er in Rijssen
van, van dikhout zaagt men planken. Men
kan dit allemaal nu achteraf wel smakelijk
vertellen, maar geloof maar, dat al deze
anvallen gepaard gingen met bloed en tra
nen. Bloed, omdat in iedere strijd telkens
mannen vielen, vader, zoons of broers. Want
moto maakt ons niets wijs, waar gehakt
wordt vallen spaanders. En dan het plun
deren en branden. Hoe menige traan zal er
in die tijd vergoten zijn over de roof of ver
nietiging van meubelstukken en huisraad,
waaraan dierbare herinneringen verbonden
waren.
Maar we moeten verder. Andermaal moei
de Rijssense manschap in het geweer ko
men. Het was in 1665. Van de kant van
Enter waren vreemde troepen gezien en men
verkeerde niet lang in het onzekere. Berend
de Koodeef was in aantocht. Dit veroorzaak
te in Rijssen grote consternatie. Grote con
sternatie bij de hervormden. Grote verwach
ting bij de toen achteraf wonende rooms-
gezinden. Maar vijand is vijand! En eensge
zind kwam de Rijssense burgerij in het ge
weer. En het was Berend de Snieder, een
ten dele gebrekkig man, maar rap van'tong
en in de ure des gevaars moedig als een
leeuw en niet van enige strategische kennis
ontbloot. Op zijn bevel grepen de Rijssena
ren naar bijlen en messen, naar mestvor
ken en gaffels, maar bovenal naar het ge
weer en in de Enterstraat kropen de man
nen met hun geweren op de hooizolders en
schoven de pannen op. Zij waarschuwden
met, maar vuurden drie-, viermaal snel ach
ter elkaar toen de krijgsknechten van Ber
nard van Galen te opdringerig werden. De
mannen op de hooizolders hadden assisten
ten, die hun geweren laadden en zo volgde
het ene salvo op het andere. En Berend de
Snieder, aldus gedekt, ging manmoedig tot
de aanval over en zijn mannen klaarden het,
Munster werd teruggedreven. Dat toch heel
Overijssel bezet werd, Rijssen incluis, heeft
aan de burgerij van Rijssen niet gelegen. Wij
len de heer G. van Wijngaarden heeft mij
Doar zit ze met mekoar biej 'n scheerbaas,
Ze zeent neet drok, ze hebt de tied,
Ze zit hier good en och de vrówleu
Dee weet ze wal ees géne kwiet.
Ze stopt nog meer ees wier ne piepe
Of nemt een pruumke proemtabak,
Ze kiekt ees efkes in de kraante,
Ze zit hier ech op eur gemak.
Ze könt hier efkes röstig kuiern
En doar is aaltied nieje stof,
Ze hëbt het oawer de fasaante
Dee eier lè biej Jan in 'n hof.
Wat mén iej, doar biej Jan en Geese,
Geleuw iej det dan ook Get jan,
Joa, 'k heb de eier zelf ezeene,
Non, ik dénk doar het minne van.
't Geet oawer doewn, de jach de kniene,
Den hoond van Graads den neet wil vrètn,
't Geet oawer 't zeeknhoes, koarke, domies
Neet veule wat ter wodt vergètn.
Dieks mut neet bes wén, zeg ter eene,
Want 'n dokter kump ter ieder bod,
Het zol miej eerlke neet verwoondern
As det ne operasie wodt.
Beernd hef wier las van zinne rugge,
Hee kan neet op of dale non,
Zee, zo zeg Jans, en zinne vrowwe
Dee zêi miej det te good wier kon.
En zo weet 'n een nog meer as 'n aander,
Ze hebt oawer 'n gemeenteroad,
De politiek, de nieje huze,
Woer at ze al neet oawer proat.
Zo zeent dan ook heel veule niejkes
Dee awwe daagleks hört beweern,
De allerwoonderlekste preütjes,
De meeste tied verteeld op 't schèèrn.
Rijssen.
J. ROZENDOM.
destijds een overlevering verteld, dat was
in 1931. En die vond ik zo merkwaardig, dat
ik haar opschreef, zoals ik van mijn elfdè
jaar alle merkwaardigheden noteerde, die
op de historie van Twente betrekking heb
ben.
Een Munsters kapitein, die van de stad
Rijssen souve garde (vrijgeleide) gekregen
had, en daarvoor de verplichting op zich had
genomen, namens zijn heer, om Rijssen voor
invallen te vrijwaren, pleegde verraad. De
kapitein deed zich aanvankelijk als een zeer
beschaafd en innemend mens voor. Daarbij
hing hij de brave Hendrik uit, zodat de Rijs
senaren 'hem als een vriend beschouwden.
Ook de jonge meisjes waren van de knappe
kapitein weg. Maar de bovengenoemde Be
rend de Snieder vertrouwde de Pruis niet.
Jongs, zei Berend, hoalt um in de gate, hee
leg oew de eiere in de netten! Deze woorden
brachten de man in grote moeilijkheden, men
keerde zich tegen hem. Maar Berend zou
gelijk krijgen. Men had te doen met een ge
mene spion. Later zullen wij er meer van
vertellen, ons artikel zou anders te lang
worden. Maar in ieder geval: het woedende
volk gooide de kapitein in de Munsterse
kolk. Of de kolk daaraan zijn naam te dan
ken heeft weten wij niet.
VAN COEVERDEN.
WOONHUIS INGEZET
Ten overstaan van Mr. K. D. Schönfeld
Wichers, waarnemende het vacante kan
toor van notaris L. Bernard, werd in ho
tel „De Kroon" ingezet het woonhuis
Boomkamp 10a van de heer Joh. Gerrit
sen. Het huis werd ingezet door de heer
M. Mensink te Rijssen op f 19.000,-.
Geboren: Wichertje, dv M. Kanis en W.
D. van Dijk, Molenstraat 44 Hendri-
kus, zv J. Paalman en B. van der Stouw,
Prins Fred. Hendrikstraat 14 Herman-
nus Gerhardus, zv H. J. Blokvoord en A.
M. J. Loonink, Ligtenbergerdijk 32
Gerrit Johannes, zv W. Janssen en A.
Reuvers, Graaf Ottostraat 37 Fredrika
Maria, dv J. H. Nijkamp en J. Elfers,
Nassaustraat 39, Gradus, zv G. W. Koster
en R. de Vries, Graaf Adolfstraat 8.
Ondertrouwd: Gerrit Nevenzei, 24 j„
Wierden, Kruissteenweg 138 en Dina
Nieuwenhuis, 23 j., Rijssen, Holterstraat-
weg 60 Johan Pijffers, 27 j„ Rijssen,
Koninginneweg 17 en Wilhelmina Rozen-
dom, 24 j„ Rijssen, Markeloseweg 89
Gerrit Slokker, 26 j., Huizen, Magdaleen-
weg 4, en Willemina Nijkamp, 21 j., Rijs
sen, Tabaksgaarden 12.
Gehuwd: Gerrit Jan Baan, 26 j„ en
Hendrika Egbertdina Rotman, 28 j., Rijs
sen, Esstraat 120 Hendrik Jan Leusink,
23 j„ en Janna Baan, 21 Rijssen, Holter-
straatweg 11 Berend Jan Hendertink,
25 j., en Jacoba Stegeman, 24 j., Rijssen,
Weth. H. H. Korteboslaan 91.
Overleden: Maria Alberdina Paalman,
71 j., ev A. J. ten Brinke, Elsenerstraat
34 Aaltje Eikenaar, 55 j„ ev G. Fran
sen, Enterstraat 47.
P.V. „DE ZWALUW".
De Postduivenvereniging „De Zwaluw"
nam deel aan een wedvlucht vanaf Orleans
(Pluimersvlucht). De duiven werden gelost
om 6.30 uur met Z.W. wind. Winnaar werd
de heer F. Dommerholt, de 2e, 3e en 4e prijs
werd gewonnen door de heer F. J. Temmink,
5 Poortman, 6 Geuznedam, 7 Struik, 8 Haeke,
9 Ziekman en 10 Dommerholt.
OVERGEPLAATST.
De wachtmeester Spit van de Rijkspolitie
werd overgeplaatst van Beek en Donk naar
Rijssen.
A.s. maandagavond zullen, de orgelconcer
ten van de bekende Haagse organist Feike
Asma, welke reeds enkele jaren achtereen
plaats vinden in het kerkgebouw van de Vrije
Evangelische Gemeente weer een aanvang
nemen. Ook dit zomerseizoen zal er om de
veertien dagen voor de orgelmuziekliefheb
bers dus weer wat te genieten zijn. Deze con
certen zullen, in verband met andere avon
den, waaop in Nijverdal iets te doen zal zijn,
gehouden worden op maandagavonden, zodat
men elkaar niet in de wielen rijdt. Zoals
bekend is, worden in het zomerseizoen op
dinsdagavond concerten gegeven in het park
aan de Grotestraat, Op woensdagavonden
zijn vanaf 1 juli in het openluchttheater to
neelvoorstellingen van de Chr. Toneelvereni
ging „V.I.O.S.". Op donderdag zullen open
luchtsamenkomsten gehouden worden, uit
gaande van de plaatselijke kerken en het Le
ger des Heils, vanaf 2 juli.
Zodoende is er dus wel enige afwisseling
gedurende deze zomermaanden.
Gaarne wekken wij onze lezers op om eens
een orgelconcert bij te wonen. Men heeft er
geen spijt van. Ook raden wij U aan om uw
gasten op deze orgelconcerten, die een po
pulair karakter dragen, te attenderen.
