Startj"
t
BE
-weid tdeot«e« "*V,en,enten V^ats'
e, het thema m.jssei v>«^n ,neIt,e,. atle.
r* in de P'oV'n5C oeschou«e. en a* dt u mee.
ent«eikom^o iovetlJssel.n
opwww.bevnj'fns5
Een rol voor iedereen
bij viering vrijheid
VtfiDE
Stilstaan onderweg
Elke plek heeft een verhaal
"Elke persoon moet
zijn leven
leiden als een voorbeeld
voor anderen."
Rosa Parks
secretaresse van de NAACP
die in de bus op een blanke
zitplaats ging zitten
en weigerde op te staan
Hengelo Driehonderdduizend mannen moesten
zich in april 1943 melden om voor de bezetter te
gaan werken, in krijgsgevangenschap.Twee vak
bondsmensen uit Hengelo riepen op tot staking.
Het gevolg: binnen een uur staakte heel Hengelo.
Twente en de rest van Nederland volgden razend
snel. De Duitsers onderdrukten de staking met
veel geweld. Het kostte vele mannen het leven.
Vanaf deze vijfdaagse oorlog in de oorlog groeide
het verzet en mede daardoor werd de bezetter
twee jaar later definitief verslagen.
Frits David Zeiler houdt langs de route een lezing
over de betekening van deze indrukwekkende
staking (aanvang 12.30,14.00 en 15.30 uur).
Rosa Sky
Geert Jansen
Commissaris der Koningin in Overijssel
Elk jaar woon ik de herdenking in Zwolle of
Markelo bij. Het aantal mensen dat deze bijeen
komsten bijwoont is groot en lijkt elk jaar te
groeien. Het Bevrijdingsfestival Overijssel op 5
mei trekt nog veel meer mensen. Dat bewijst:
de gedachte achter 4 en 5 mei leeft.
Dit jaar is de Start Nationale Viering van de
Bevrijding 5 mei in onze provincie. Daarom zijn er
op de Bevrijdingsdag zelf extra activiteiten, met
landelijke uitstraling. Ook grijpen we met ons
allen de kans om met extra inspanningen en
extra middelen alle gemeenten in Overijssel
daadwerkelijk bij de viering van de bevrijding te
betrekken. Dat is zichtbaar op de dag zelf en bij
de projecten in het voortraject. Van basisschool
leerling tot student, van jong tot oud, van kunste
naar tot toeschouwer: voor iedereen is er een rol
weggelegd. Zo groeien we met ons allen toe naar
het herdenken op 4 mei en het vieren op 5 mei.
Want al duurt Bevrijdingsdag maar een dag, van
het begrip vrijheid zijn we ons graag langer
bewust.
Wanneer: Tweede
Paasdag (13 april)
Wat: Fiets- en wandel
tochten met langs de
route meerdere voor
stellingen. De routes
zijn verkrijgbaar bij
de lokale VVV-kantoren en te downloadèn via
www.bevrijdingsfestivaloverijssel.nl. Kijk hier
ook voor alle activiteiten die langs de routes
plaatsvinden.
Verspreid door de provincie Overijssel staat een
groot aantal monumenten die herinneren aan de
Tweede Wereldoorlog. Meestal fietsen en wande
len we er gewoon aan voorbij, maar tijdens deze
tochten blijven we er bij stilstaan. Mede dankzij
lezingen, miniconcerten en kleine exposities langs
de route.
Markelo Ongewapend en gewapend verzet,
met geloof en vertrouwen. Het Verzetsmonument
Overijssel ig40-'45 in Markelo drukt de eerbied
van de verzetstrijders voor hun gevallen kamera
den uit. Tot in de verre toekomst blijft de herinne
ring aan het verzet levend.
Sta onderweg stil bij het concert van Rosa Sky en
de lezing van Frank van Vree (aanvang 12.30,
14.00 en 15.30 uur).
Op 13 oktober 1944 zijn zes mannen
uit Steenwijk en Zwartsluis gefusilleerd bij de
schietbaan van Kallenkote. Zonder proces, zonder
reden... Een van hen was Emanual Verveer (35), een
Joodse man uit Zwartsluis. De anderen, onderdui
kers Johannes de Vries (24), Frits ten Berge (21), Pier
Schipper (43), Uilke de Jong (47)
en Hendrik Bos (36), werden tijdens de razzia op
4 oktober opgepakt. De Duitse politie noemde 'ver
boden wapenbezit' als reden om de zes mannen
dood te schieten. Een rechtzaak, een officiële
beschuldiging, een klein stukje bewijs het is er
nooit geweest.
Luister onderweg naar het concert van het
jeugd-symfonieorkest Brittan en de lezing van
historicus H. Spreen (aanvang 12.30,14.00 en 15.30
uur).
Schalkhaar In de jaren voorde oorlog bouwde
Nederland aan zijn verdedigingslinie. De militaire
kazerne bij Schalkhaar werd begin mei 1940 op
geleverd. Te laat om te helpen bij de verdediging;
de eerste bewoners waren Duitse soldaten.
Zij gebruikten de kazerne om Nederlandse politie
mannen op te leiden tot nationaal-socialisten.
Verraders waren het, volgens de Nederlanders.
Maar sommige van deze agenten spioneerden voor
de 'ondergrondse', anderen waren politiek naief.
Ben je altijd 'fout' als je een baan accepteert bij
een nationaal-socialistische instelling?
Onderbreek de tocht om het door Erna Oosterveen
en m.m.v. het Dorpsarchief Schalkhaar samen
gestelde programma met lezing bij te wonen
(aanvang 12.30,14.00 en 15.30 uur).
Zwolle/Staphorst Tijdens de crisis in de jaren
dertig waren in en rond Staphorst drie kampen
voor werklozen. In het voorjaar van 1942 nam de
Duitse bezetter deze kampen in gebruik om Joodse
mannen uit heel Nederland aan het werk te
zetten. Leerlingen van de Prins Mauritsschool in
Staphorst hebben de geschiedenis van de kampen
Conrad, Beugelen en Het Wijde Gat onderzocht.
Aan de hand van foto's, brieven en interviews
hebben ze dit vergeten stuk geschiedenis in beeld
gebracht.
Bezichtig onderweg de tentoonstelling 'Joodse
werkkampen in Staphorst' in het Historisch
Centrum Overijssel in Zwolle en luister naar het
concert van Lucette van den Berg (aanvang 12.30,
14.00 en 15.30 uur).
Op vergptpn ge