Holtens Nieuwsblad,
Jong en oud geniet van
'normaal' Normaal-feest
'Gevoel van vrijheid is
amper te beschrijven'
nummer
Gedenksteen voor
ontploffing V2
Veel animo voor
determinatiedagen
MMCD
Derde druk'Holten
in oorlogstijd?'
Annie Wansink 50 jaar na de bevrijding van Holten:
U ontvangt een fraaie
Parker- Jotter ballpoint
als u ons een nieuwe
abonnee opgeeft.
BON
Inzamelen
landbouwfolie
Abri langs
Markeloseweg
De Scheg
Prijswinnaars
paaspuzzel
Open Deurdienst
Feestweek
bij AC
//rwAUTOMAmtrnm
Holtens Nieuwsblad
DONDERDAG 27 APRIL 1995
Abonnementsprijs f 69,95 Losse nummers f 1,50
Zondag 30 april wordt om
11.30 uur een gedenksteen
onthuld ter nagedachtenis aan
vijf Britse militairen een een
burgermeisje, die precies vijf
tig jaar geleden omkwamen
bij een ontploffing van (de
kop van) een V2. Vele Holte
naren kunnen zich het voor
val, dat zich drie weken na de
bevrijding voltrok, maar al te
goed herinneren, juist vanwe
ge de enorme explosie die de
verre omgeving deed op
schrikken. De gedenksteen is
opgericht aan de rand van de
slotgracht van het voormalig
kasteel De Waerdenborch.
Op de steen wordt een mes
sing gedenkplaat aangebracht,
met daarop een tekst betref
fende het ongeval, met ver
melding van de namen van de
slachtoffers en de toelichting
dat ze behoorden tot de aller-
laatsten die tijdens de Tweede
Wereldoorlog door een V2-
bom om het leven zijn geko
men. Ter gelegenheid van de
onthulling, een initiatief ove
rigens van de Engelsman
Brockbank, komen enkele na
bestaanden en twee toenmali
ge commandanten van de om
gekomen militairen, evenals
de Holtense mevrouw Ten
Velde. Zij werd gewond ter
wijl ze zwanger was. Na de
onthulling worden bloemen
gelegd op het graf van het
burgermeisje Corrie Lepe
laar, die begraven ligt op de
oude begraafplaats. Vervol
gens worden de graven be
zocht van de Engelsen die op
de oude begraafplaats in Al
melo ter aarde werden be
steld. Reden dat ze daar be
graven zijn is dat het hoofd
kwartier van het onderdeel
destijds bij Almelo was on
dergebracht. In het boek
'Holten in oorlogstijd', pen-
nevrucht van Martin Hols en
Herman Steunenberg, wordt
uitvoerig stil gestaan bij het
voorval. Tevens wordt aange
geven dat mogelijk ook een
corporal Cohen bij de explo
sie het leven verloor. Onlangs
werd evenwel vastgesteld dat
van dit zelfde onderdeel een
corporal J.P. Coyne om het
leven kwam, die sindsdien als
vermist geldt. Zijn naam
wordt vermeld op G roesbeek
Memorial (panel 2), waarop
alle Britse en Canadese mili
tairen vermeld staan die tij
dens de Tweede Wereldoor
log zijn vermist. Het is inmid
dels zeker dat hij de vijfde Brit
was die in Holten omkwam.
De belangstelling voor de determi-
natiedagen die afgelopen weekein
de gehouden werden in natuurmu
seum Bos Dierenwereld is boven
verwachting groot geweest. Voor
al zondag werd het museum be
volkt door een groot aantal bezoe
kers, van wie verscheidenen bot
ten en stenen hadden meegenomen
om door het deskundig oog van
amateur-geoloog Reind Kok te la
ten determineren. De determina-
tiedagen hadden plaats in het kader
van het Nationaal Museumweek-
einde. ,,Er zijn flink wat mensen
geweest met voorwerpen," liet
Kok desgevraagd weten. Zelf had
hij een serie fossielen (uit De Do
meiaar) en stenen (uit de groeve bij
de Winterkamperweg) uit zijn ei
gen collectie meegenomen. „Er
zaten best leuke dingen tussen,
zoals botten van oerrunderen, hele
vroege paarden en barnsteen,
sponzen en ammonieten." Diverse
voorwerpen waren naar zijn zeg
gen aangetroffen ter hoogte van de
IJssel. Ook dit jaar verzorgt Kok
op afroep geologische excursies.
Belangstellenden kunnen zich
daarvoor wenden tot de WV (tel.
61533). Om het museumweekein-
de voor de jeugd nog aantrekkelij
ker te maken was in het museum
Als lezer van het
Holtens Nieuwsblad
wordt u goed
geïnformeerd.
Als abonnee bent u
daarvan verzekerd.
Geef dat ook eens
aan een ander door!
Gebruik deze bon voor
het opgeven van een
nieuwe abonnee.
Inzenden aan:
Holtens Nieuwsblad
Antwoordnummer 97
7500 VB Enschede
Hij/zij betaalt abonnementsgeld
per jaar ad f 69.95
Normaal? Niet normaal. In de
Kalverstraat is het niet drukker
dan zaterdagavond aan de Splose
Pasmansweg. Een 75 meter lange
tent met twee uitbouwen voor de
tap, herbergde opnieuw om
streeks 3000 liefhebbers van boe-
renrock. De vijf man sterke boe-
renrockgroep Normaal maakte
er als vanouds een uitermate ge
zellig, 'heel normaal' feest van.
De geluidsinstallatie verstopt in de
decorelementen en op het podium
voor het eerst een stro- en confetti-
kanon. De gitaristen Paul Kemper
en J an Kolkman verkenden gedu
rende de enerverende live show
elke vierkante meter van de bühne.
Bassist Willem ter Horst en ook
frontman Bennie Jolink deden het
iets rustiger aan.
De eerste hökers arriveerden al in
de middag, de wilde camping ach
ter op de parkeerplaats wordt ieder
jaar groter. Ook kwamen er steeds
meer groepen naar Splo, zoals een
advocatenkantoor uit Utrecht en
een groep van 25 Amsterdammers
die een 'survival-weekend' in het
oosten des lands organiseren bij
wijze van personeelsfeestje. Steeds
minder fietsen, steeds meer taxi's,
busjes en vooral ook trekkers met
veewagens. De zending 'Normaal
Vee' uit Loo bestond zelfs uit 50
man. En niet allemaal even mak,
de wagen ging bijna op twee wie
len door de bocht.
Mede door het extreem warme
weer werd voorag al veel bier 'ge
slobberd'. Maar ook in de tent
werd dit jaar, mede door de nieu
we tapopstelling, meer bier getapt
dan ooit. En dat bij een iets lager
toeschouwersaantal, wat de sfeer
ten goede kwam: er was iets meer
ruimte. Naast het opvallend aantal
oudere bezoekers, kwamen ook de
kinderen goed aan hun trekken.
De 'hökertjestent' was een groot
succes. Deze kindvriendelijke
zone was niet bedongen door
Normaal, maar ging uit van de
feestcommissie Espelo. Het enige
gevaar bestond uit 'stage divende'
volwassen hökers, die soms bijna
in de hekkalverboxen belandden.
De jeugd hökte overigens volledig
mee, ook op de oudere nummers
zoals 'Daldeejen' en 'Ik bun mar 'n
eenvoudige boerenlul'. Slechts een
paar verstuikte enkels en één
vechtpartijtje, na afloop ontstaan
omdat er te lang op de bus moest
worden gewacht, ontsierden het
optreden van Normaal. Ook Jo
link zelf gaf wederom aan dat Splo
ieder jaar toch weer iets bijzonders
is. Perfect geregeld, dit jaar zelfs
met een eigen kleedkamer en eigen
toilet.
De harde knal die als 'special ef-
Omstreeks 3000 man gingen zaterdagavond in Splo uit hun dak tijdens
het jaarlijkse optreden van boerenrockgroep Normaal Foto Ten Velde)
fect' beloofd was, bracht z'n
boodschap ook niet helemaal over.
Vanwege gevaar voor de kleine
hökertjes werd de superstrijker
achter de tent tot ontploffing ge
bracht. Dit tot grote vreugde van
de patrouillerende hondeclub.
Maar zonder dat geen 'rock and
roll'-show meer. Als de heren van
Normaal netjes hun melk opdrin
ken en hun fitnessprogram afwer
ken halen ze zeker vijftien jaar
Splo in 2000! Vooraf aan het Nor
maal-geweld was er de vuurdoop
van Skeeter Beeter. De enthousias
te, regionale rockers kwamen er
uitstekend door heen. Jammer was
wel dat de tent nog maar half
gevuld was. In september staan ze
in Haarle alweer als 'support-act'
van Normaal op het podium.
Ook de kinderen Meendering, Annelieke (7), Peter Martijn (6) en Jan
Jaap (9) namen, gewapend met vragenlijst, deel aan de speurtocht door
het museum (Foto WV)
een speurtocht uitgezet, compleet
met vragenlijst met 20 vragen over
dieren. Wie de vragen goed had
ingevuld mocht een poster uitkie
zen. Desgevraagd liet museumbe
heerder Kees Bos weten dat ook de
paaswandeling, die onlangs in sa
menwerking met de ANWB ge
houden werd met als vertrekpunt
Bos Dierenwereld, voor enorme
drukte heeft gezorgd. „Buiten de
normale bezoekersaantallen, kre
gen we, verdeeld over twee dagen,
zo'n 760 man binnen." Een goede
zaak voor het museum, dat de
komende tijd wat regelmatiger met
bijzondere activiteiten in de
schijnwerpers wil treden.
,J e handelde impulsief. Het moest, dus deed je 't. Maar ik heb
later vaak gedacht hoe het mogelijk was dat ik dat durfde!" Vijftig
jaar na de bevrijding klinkt het kordate optreden van toen nog
altijd door in de woorden van Annie Wansink-van den Brink als
we met haar praten over de bezetting en de bevrijding. De
inmiddels 80-jarige mevrouw Wansink deed onlangs ook haar
verhaal aan een verslaggeefster van The Vancouver Sun. Het
verscheen begin deze maand in de weekendbijlage onder de
veelzeggende kop 'From Holten with love'. Annie toont nog
steeds diepe dankbaarheid voor de Canadese bevrijders: „Dat
gevoel van vrijheid van toen is amper te beschrijven. Evenmin als
de angst die je daarvoor dag in dag uit had." Al jarenlang
bekommert Annie Wansink zich om zeven graven van Canade
zen die op het Holtense ereveld liggen. Persoonlijk kennen deed
ze hen niet, maar uit dankbaarheid legt ze regelmatig bloemen en
adopteerde zelfs een graf. Door de jaren heen, ook toen ze nog op
de berg woonde, heeft ze tal van Canadezen te gast gehad.
Vanzelfsprekend blikt mevrouw Wansink vooruit naar de activi
teiten rond 50 jaar bevrijding, maar plaatst tegelijkertijd een
relativerende kanttekening bij 'het maar blijven herdenken':
„Natuurlijk is het goed dat de jeugd weet wat er toen gebeurd is.
Vrijheid kun je niet kopen. Maar laten we eerlijk wezen: over
allerlei andere oorlogen die voorheen in ons land gewoed hebben,
lezen we enkel in de geschiedenisboeken. Ergens moet een punt
worden gezet. In je gedachten blijft het toch wel."
Het inzamelen van landbouwfolie
is geen gemeentelijke aangelegen
heid meer. Zolang de betreffende
bedrijfstak (plasticfabrikanten) het
inzamelen nog niet op zich neemt,
heeft het Landbouwschap het ini
tiatief genomen om een inzamelac-
tie op touw te zetten. Alle leden
zijn daartoe inmiddels aangeschre-
Nu Annie Wansink sinds kort in
het DiWa-complex woont, herle
ven de tijden van weleer gemakke
lijk. Niet zo verwonderlijk, want
in de oorlogsjaren woonde ze in de
woning boven de bakkerswinkel,
tegenwoordig supermarkt Albert
Heijn. Ernaast, op de plek van het
DiWa-pand, stond de bakkerij
met daarachter de maalderij.
Evenals de molen op de Molenbei-
terweg eigendom van haar schoon
ouders. Op de plek van het par
keerterrein achter de winkel stond
boterfabriek De Eendracht, die
sluiten moest omdat de Wansinks
niet wilden tekenen voor de NSB.
Eenmaal op haar praatstoel vertelt
ze onafgebroken over de bezet
ting. Over de velen die bij haar een
slaapplaats vonden. Gevlucht of
afkomstig uit het hongerende wes
ten des lands op zoek naar eten. In
de hotels was geen plaats, die wa
ren in beslag genomen door de
Duitsers. Of over een Amster
dams kind dat geëvacueerd was in
de hongerwinter en in haar gezin
werd opgenomen, over de Duit
sers die bij haar over de vloer
kwamen of over de talloze keren
dat geschuild moest worden als er
vliegtuigen over kwamen of als er
gevochten werd. Annie: „Dan
verdwenen we in de ruime kelder
onder de bakkerij. Soms zaten we
er met wel 30 man. We hadden stro
op de vloer gelegd, zorgden dat er
brood en melk was en een emmer
diende als toilet. Af en toe ging er
één kijken of de kust veilig was.
Op de dag van de bevrijding kwam
er halverwege de middag, toen het
Op initiatief van de WV wordt
een abri ge(ver)plaatst aan (op) de
Markeloseweg ter hoogte van va
kantieoord De Lindenbere. VW-
beheerder Sigrid Fekken laat we
ten dat het verzoek al diverse ma
len eerder werd ingediend bij de
Oad. Gevolg van de opmerkingen
van gasten die een vakantie door
brengen in De Lindenbere, Mooi
Holten of de eveneens in de nabij
heid gelegen camping Ideaal.
even rustig was, een vriendelijke
Duitser door de luikjes zeggen dat
we nog wel wat konden nalen. 't
Zou nog wel even duren voordat
het schieten weer begon. Zoiets
vergeet je niet gemakkelijk."
Moed
Annie Wansink is stellig van me
ning dat niet alle Duitsers per defi
nitie slecht waren: „Het regime
wel, maar vooral veel oudere Duit
sers waren absoluut niet 'oorlogs-
minded'. Onder veel jongeren zag
je dat helaas wel." Onmiddellijk
vervolgt ze haar verhaal en vertelt
over de aardige Duitser die enige
tijd bij haar ingekwartierd werd.
De man had ooit gevangen gezeten
vanwege protest op het Hitier-
regime. Annie heeft nooit meer
iets van hem gehoord.
Wetend van de vele onderduikers
die her en der in Holten zaten,
stapte Annie Wansink gedurende
de bezetting geregeld op de fiets
om her en der voedsel te brengen:
„Best angstig, want als de Duitsers
je zagen was je er bij. Maar 't was
donker, je schraapte je moed bij
elkaar en ging. Iedereen hielp el
kaar, ongeacht wat voor geloof."
Vaak verbleven onderduikers let
terlijk onder de grond. „Mijn man
vroeg ooit of ik dat wilde zien,
maar het leek mij beter van niet
zodat ik ook niet per ongeluk mijn
mond voorbij zou praten." Uit
angst om te worden opgepakt om
in Duitsland te werk te worden
gesteld, dook ook haar echtgenoot
's avonds als de avondklok was
ingegaan regelmatig onder. Vele
avonden bracht Annie Wansink
Bevrijdingsfeest
Dat Holten zich voorbereidt op
een groots bevrijdingsfeest be
gint langzamerhand aardig ge
stalte te krijgen. Niet alleen ach
ter de schermen, ook buiten
krijgt onze gemeente een steeds
feestelijker aanblik.
Gouden MAC
Goud voor MAC De Holter-
berg. Geen goud vanwege een
sportief hoogtepunt, maar goud
vanwege het feit dat de vereni
ging dit jaar 50 jaar bestaat. Een
club die een begrip is in Holten
en ver daarbuiten. Een gezonde,
bloeiende club met nog altijd een
hechte verenigingsband.
SPORT EN RECREA
Formidabel Sportief
- Sauna/solarium
- Vergaderruimte
- Party centrum
- Iedere dag open
- Subtropisch zwemmen
- Schaatsen
- Tennis/squash
- Zaalsporten
7401 J8 Deventer
in de toren van de hervormde
kerk. Een neutrale plaats.
Een week eerder was Lochem be
vrijd en Annie herinnert zich dat
kort daarna de nationale driekleur
aan de toren van Laren wapperde.
Zichtbaar vanaf de silo bij de bak
kerij. Een kwestie van afwachten
hoe lang het zou gaan duren totdat
de Canadezen het kanaal over wa
ren. Annie: „Wij zaten in de kel
der, hoorden dat ze steeds dichter
bij kwamen. Zagen soms vuur
monden en wisten dat er hevig
geschoten werd bij de spoorlijn.
Veel boerderijen zijn daar de dupe
van geworden." Zondag 8 april
1945 waren de Canadezen via de
Schipbeek genaderd tot de rand
van net dorp. De Duitsers boden
flink weerstand en het duurde tot
^in de avond dat de bevrijders het
centrum hadden bereikt. Groot
was de opluchting toen de tanks er
hun opwachting maakten. Na vijf
angstige, donkere jaren was er ein
delijk de lang verwachte vrijheid.
„Iedereen kwam naar buiten.
Overal heerste vreugde en ver
schenen vlaggen. Eén van de eerste
acties was het grondig schoonma
ken van het gemeentehuis. Kle
den, alles eruit," besluit Annie, die
met dat laatste doelde op oud
burgemeester Pieter Jan Drewes
(NSB), die ook opgebracht werd.
Puzzelen is bij vele 'in'. Dat bleek
wel uit de aanzienlijke deelname
aan de onlangs in deze krant opge
nomen paaseierenpuzzel van de
Holtense Handelsvereniging. Bij
de redactie van het Holtens
Nieuwsblad werden tal van oplos
singen en fraaie slagzinnen ingele
verd. Inmiddels zijn de prijswi-
naars bekend. Namens de Holten
se Handelsvereniging krijgen allen
binnenkort een bloemenbon via de
post toegezonden: F. Groene-
woudt, Houtweg 21; G. Potman,
Drostendijk 2, Markelo; A. Pa
sop, Haarstraat 17; Jansen-Paal-
man, Dijkerhoekseweg 9; G. van
den Bos, J. Rietbergstraat 18; P.
van den Hul, Larenseweg 73; J.A.
in 't Veld, Timmermansstraat 13;
H. Elkink-ter Welle, Groenlands-
dijk 9, Markelo; G. Paalman-
Beunk, Meester Bosweg 3; G. Ulf-
man, Weversstraat 13.
Zondag 30 april wordt de laatste
Open Deurdienst van het winter
seizoen gehouden in De Kande
laar. Een dienst met een bijzonder
tintje, daar rekening gehouden
wordt met de aanwezigheid van
nogal wat Canadezen in Holten.
De liturgie is derhalve zowel in het
Nederlands als in het Engels ver
krijgbaar. Bij de ingang ligt een
Engelse vertaling van de meditatie,
zodat de gasten die kunnen meele
zen. Thema van de dienst is 'Be
vrijding', voorganger is ds. A.J.
Leerink. Muzikale medewerking
wordt verleend door een ensemble
van HMV onder leiding van Hans
Paalman en de zangeres Frederika
ter Borg. Aan het orgel Joop van
Engbrink. De uitgangscollecte is
na aftrek van de onkosten bestemd
voor het werk van Amnesty Inter
national. De dienst begint om
19.00 uur, vanaf 18.50 uur is er
samenzang.
Om te vieren dat de ANWB de
AC-hotels heeft uitgeroepen tot
beste van Nederland, wordt er in
AC Restaurant Hotel Holten
tot en met 30 april nog een speciale
feestweek gehouden. Elke dag zijn
er van 13.00 uur tot 21.00 uur
attracties voor jong en oud en
krijgt men tegen inlevering van
feestbonnen gratis artikelen en
lekkernijen. Ook kan men mee
dingen naar een van de 150 prijzen
in een speciale loterij. Op zondag
30 april is er om 14.30 uur en om
16.30 uur een bruidsshow.
9 april 1945. Op de weg van Holten naar Rijssen hielden de Canadese troepen een ogenblik halt. Naast de weg
het restant van een uitgebrande Duitse vrachtwagen. Ondertussen rijden carriers door voor kun opmars
(Archief gemeente)
met baby alleen door, zich afvra
gend of hij terug zou keren. Ooit
ging het mis. Werd hij tijdens een
grote razzia opgepakt om ver
plicht te werken aan loopgraven
bij Emmerik. Het was onder ande
ren haar schoonvader die zijn zoon
hielp ontsnappen. Annies broer
J an, werkweigeraar en ondergedo
ken bij een boer, werd opgepakt en
kwam op 19-jarige leeftijd om in
een concentratiekamp.
Niet alleen de bezettingstijd, ook
de bevrijding weet Annie zich nog
als de dag van gisteren te herinne
ren. Een strijd van boerderij tot
boerderij, van straat tot straat.
Ook het vliegtuig dat zaterdag 7
april 1945 overkwam en de uitkijk
toren aan de rand van de Holter-
berg in de brand schoot, zal ze
nooit vergeten. Dat gold eveneens
voor de molen op de belt, eveneens
eigendom van de Wansinks. De
naam serviceflat De Molenbelt
herinnen nog aan vroeger. Annies
geheugen lijkt onuitputtelijk. Ze
vertelt over de jonge Duitser die
gewond was geraakt bij de Schip
beek, gevlucht was en lopend aan
kwam bij Van de Bosch op de
Smidsbelt. De jongen werd ver
bonden, maar aangezien hij deser
teur was durfde de familie hem niet
:n huis te houden en verborg hem
AUTOMATISEREN
IS EEN VAK
Annie Wansink (80) is de Canadese
bevrijders nog altijd diep dank
baar. „We moeten zuinig zijn op
vrijheid. Vrijheid kun je niet ko
pen. (Foto WV)
SOFTWARE
CENTER
OMDAT U HET EXACT WILT WETEN
Herfordstraat 8, 7418 EX Deventer
Tel. 05700-25520. Fax 05700-28912
dir.: drs. P. J. Schipper, privé: 05483-6 15 93
Het is inmiddels elf jaar gele
den dat het boek 'Holten in
Oorlogstijd' verscheen. In het
472 pagina's tellende boek van
Martin Hols en Herman Steu
nenberg is de periode 1939-
1945, zoals die in Holten mee
gemaakt en ervaren werd,
vastgelegd. Een veelheid van
onderwerpen wordt behan
deld. Beginnend met de mobi
lisatieperiode, de Duitse inval
en de eerste tragische berich
ten dat Holtense militairen in
de strijd waren gesneuveld,
wordt de lezer als net ware de
hele verdere oorlog door mee
genomen. Het boek teU om_
streeks 200 foto's en kaarten.
De eerste druk was destijds
binnen drie weken uitver
kocht, zodat besloten werd
tot een tweede druk. Ook
deze was binnen enkele maan
den niet meer leverbaar. Aan
gezien nog herhaaldelijk om
het boek gevraagd wordt,
overwegen de schrijvers een
derde, allerlaatste druk uit te
brengen. Dit zal echter alleen
bij voldoende belangstelling
doorgang vinden. Men kan dit
kenbaar maken op een lijst,
die op de expositie 'Hoolt'n,
oorlog en bevrijding' van de
Oudheidkamer Hoolt'n in de
kelder van het gemeentehuis
aanwezig is. De derde druk
van 'Holten in Oorlogstijd' is
voor 45 gulden verkrijgbaar
(ingebonden met gelamineer
de omslag).
