Leon Uris auteur van wereldberoemde
romans Gezworen kameraden en Exodus
1
-HOLTEis rnmmBim
mmmm
liéiMifi
mL..
Leon Uris een
internationaal
beroemd auteur
Glitter en
strijkijzers
sffasÉ88É
AUTEUR
'VAN
'EXODUS
'De laatste
regenwouden'
schitterend boek
DONDERDAG 17 JANUARI 1991-
9 Mila 18. Pagina's:
ISBN 90 6045 612 2.
circa f 27,50.
Armageddon. Pagina's:
638. ISBN 906045450 2. Prijs
circa f 27,50.
Mitla Pas. Pagina's: 434.
ISBN 6410 033 0. Prijs circa
f 34,90.
Leon Uris, woonachtig in de
Amerikaanse staat Colorado, is al
dertig jaar een internationaal be
roemd schrijver. Hij is van Joodse
afkomst, en dat verklaart wellicht
voor een deel de onderwerpen van
zijn romans zoals Exodus, Mila
18, QB VII, De Hadji en Mitla
Pas. Maar zijn romans over ande
re onderwerpen, zoals de Ierse
Vrijheidsstrijd in Dreigende Heu
vels, en de Amerikaans-Russiche
crisis in verband met de plaatsing
van atoomwapens op Cuba in
Topaz, bewijzen dat zijn succes
niet alleen stoelt op romans, die
Joodse en/of Israëlische onder
werpen als hoofdbestanddeel
hebben. Het is de kracht van Uris,
dat hij zijn lezer vanaf de eerste
bladzijde aan zich weet te binden.
Zonder al te ingewikkelde con
structies in zijn verhalen in te
bouwen weet hij de lezer in span
ning te houden, en maakt deze
nieuwsgierig naar de verdere ont
wikkelingen in de verhalen. Ter
loops informeert hij z'n lezers in
ieder boek nog over bijzonderhe
den van het land c.q. de bewoners
van het land, waarin het verhaal
zich afspeelt. Duidelijk is, zeker
voor degenen die die landen goed
kennen, dat Leon Uris zijn docu
mentatie niet verkrijgt uit boeken
of rapporten, maar zelf ter plekke
de sfeer heeft geproefd, om die
perfect onder woorden te brengen
in zijn romans.
Wie eenmaal begint aan een van
zijn romans, en die weet te waar
deren, leert daarvan tenminste
één goede les. De werken van Uris
zijn verslavend, en het kost enorm
veel moeite ze aan de kant te
leggen, alvorens de laatste blad-
zijde is omgeslagen, en de afloop
I bekend is. En dat kan in sommige
j gevallen ten koste gaan van ieder
stukje vrije tijd
|De hier vermelde boeken van
Leon Uris zijn verschenen bij
Uitgeverij Hollandia te Baarn.
De naam Leon Uris klinkt menigeen bekend in de
oren. Hij is de auteur van een reeks romans, maar
ook van een aantal fotoboeken, die hij samen met
zijn vrouw Jill, een bekend fotografe, maakte.
Leon Uris, geboren in 1924 in Baltimore, ging als
17-jarige jongen komend van de middelbare
school, in dienst bij het Korps Mariniers, en vocht
met de Amerikaanse troepen in het Verre Oosten.
Na de Tweede Wereldoorlog werkte hij als chauf
feur bij een krantenbedrijf, en begon in zijn vrije
tijd te schrijven. Het tijdschrift Esquire kocht in
1950 een artikel van hem, en dat was voor hem een
stimulans om aan een roman te beginnen. Zijn
eerste roman Gezworen kameraden, werd een
absolute bestseller. Na dit succes volgde Dreigende
heuvels, dat eveneens een topper werd.
Gezworen kameraden
Gezworen kameraden beschrijft
de gebeurtenissen rond een groep
Amerikaanse jongeren in de
Tweede Wereldoorlog. Zij ko
men in dienst bij het Korps Mari
niers. Van groentjes maakt men
er geharde mariniers, die uitein
delijk ingezet worden in de strijd
tegen de Japanners in het Verre
naar toe brengen fedayien uit
Gaza haar om het leven.
Mila 18
Mila 18 gaat over de strijd op le
ven en dood in het getto van
Warschau in 1943. Op 1 februari
1943 werd de Joodse Raad in
Warschau ontbonden. Het staat
Oosten. De vriendschapsbanden vanaf dan onder gezag van de
tussen de jonge mannen groeien Verenigde Joodse Strijdkrachten,
en worden hechter. Ze ondergaan Voor het eerst in bijna 2.000 jaar
op het eerste gezicht onmenselij- had een Joods leger de macht
ke trainingen, maar die zijn be
doeld om hun overlevingskansen
in de harde strijd tegen de Japan
ners te vergroten. Onder aanvoe
ring van Sam Huxley, luitenant
kolonel der mariniers, binden de
gezworen kameraden de strijd
aan tegen de Japanners. De een
na de ander verliest daarbij het le
ven. Uit het verhaal leert men,
dat wie de overwinnaar ook is, er
verliezers aan beide kanten van
het front te vinden zijn.
Dreigende heuvels
Dreigende heuvels is een avontu
renroman, die speelt ten tijde van
de Duitse invasie van Grieken
land. Uris kreeg door toeval een
zeer ongewoon dagboek in zijn
bezit, eigendom van zijn oom
Aron Yerushalmi uit Tel-Aviv.
Die had gediend bij de Palestijnse
Vrijwilligersbrigade van de Britse
expeditie-troepen, die in Grie
kenland vochten, voordat Ameri
ka zijn intrede deed in de Tweede
Wereldoorlog. Uris' oom beleef
de bijzondere avonturen, waarbij
hij meerdere malen gevangen
werd genomen en ontsnapte, en
die hem van de ene kant van
Griekenland naar de andere voer
de. De figuren in Dreigende heu
vels zijn gefingeerd, maar het is
toch dankzij dit dagboek dat de
auteur dit boek schreef.
Exodus
Het boek Exodus is de absolute
bestseller over het ontstaan van
Israël. In het verhaal gaat het om
Kitty Fremont (verpleegster), Ari
Ben Kanaan, Dov Landau en Ka
ren Hansen Clement, een Duits
jodinnetje. BUtty Fremont gaat
werken in een vluchtelingenkamp
op Cyprus. Ze is getrouwd ge
weest met Tom Fremont, en uit
dat huwelijk werd hun dochtertje
Sandra geboren. Kitty raakt zo
wel Tom als Sandra kwijt. Op
Cyprus ontmoet ze Ari Ben Ka
naan. Hij is lid van de Mossad
Alyjah Bet (Palestijnse joden die
tot doel hadden hulp te bieden bij
het binnensmokkelen van joden
in het Britse mandaatgebied Pa
lestina). Ari regelt in het geheim
de ontsnapping van Joodse kinde
ren, inwoners van het vluchtelin
genkamp. Dov Landau, een
Poolse jongen die het getto van
Warschau en het concentratie
kamp overleefde, kan alleen goed
overweg met Karen Hansen Cle
ment, een Duits jodinnetje. In de
oorlog ging zij naar Denemarken
en ontsnapte zo aan de Nazi's. Na
de oorlog gaat ze op zoek naar
haar vader, nadat ze bericht had
ontvangen dat haar moeder en
twee broers waren omgekomen in
Dachau. Ze komt in Frankrijk
terecht en sluit zich aan bij een
groep die probeert in Palestina
aan land te komen. Dat mislukt
wat Karen betreft en ze komt in
een interneringskamp op Cyprus.
Daaruit ontsnappen de kinderen
met behulp van Ari Ben Kanaan
op het schip Exodus. Bij Cyprus
willen de Engelsen het schip te
genhouden. De kinderen gaan in
hongerstaking en krijgen de we
reldopinie achter zich. De Engel
sen geven toe en Exodus arriveert
in Haifa. Ondanks de problemen
in het land gaat alles goed met Ka
ren, Kitty, Dov en Ari. Op de
avond dat ze het Joodse Paasfeest
gaan vieren komt Karen uit de ne
derzetting Nahal Midbar naar de
moshav Yad El. Op weg daar
over Joods grondgebied. Het
'land' was enkele huizenblokken
groot, en de 'hoofdstad' was een
huis, gelegen in de Milastraat
nummer 18 in het centrum van
ghetto van Warschau. Tegen het
einde van de Tweede Wereldoor
log waren zes miljoen Joden uit
geroeid. Een half miljoen werd de
dood ingejaagd vanuit het ghetto
te Warschau, maar voor ze wer
den vernietigd, slingerde Alexan
der Brandei - een geleerde en
pacifist - een Molotov-cocktail
tussen de oprukkende Duitse
troepen, en gaf daarmee het sein
voor het begin van de geweldige
ven, als hij in contact komt met
Lotte Böhm en door haar zijn
echtgenote vergeet, die een hoge
functie heeft in de communisti
sche partij-afdeling van Lenin
grad. Hun bitterzoete liefdes-af
faires spelen zich af tegen de ach
tergrond van de nooit aflatende
strijd tussen de Russen en Ameri
kanen, in een Armageddon van
de geest voor de Berlijners, het
Duitse volk en de wereld.
QB VII
Q.B. VII is de afkorting van
'Queen's Bench Court Number
VII'. Het Londense gerechtshof,
waar het proces gevoerd werd
tussen de auteur Abraham Cady
en de (gedwongen) ex-kamparts
Adam Kelno.Cady heeft in zijn
boek 'De slachting' Kelno aange
klaagd als collaborerend arts, die
meehielp aan een sterilisatie-ex
perimenten. Kelno bouwde na de
Tweede Wereldoorlog een eervol
bestaan op als gevierd arts, en als
hij na twintig jaar tot 'sir' bevor
derd wordt, komt deze aanklacht
in het boek van de Jood Cady. Na
ten. De MacLeods zijn rechtscha
pen werfarbeiders in Belfast. Hun
voorouders waren uit Schotland
afkomstig: Presbyterianen, die
zich in Ulster moesten vestigen.
Deze drie families vormen het
onderwerp van dit boek, dat ein
digt met een aanval van de Ierse
Republikeinse Broederschap op
bij meegemaakt, en perfect heeft
weten te verwerken in deze van
begin tot einde zeer spannende
roman.
De Hadji
De Hadji gaat over Hadji Ibra-
Amerikaanse automobie
len spreken al jaren tot de
verbeelding van menig au
toliefhebber.
Met name de klassieke mo
dellen speken voor een pe
riode van hoop en een on
begrensd optimisme.
Auteur Frank van der Heul
inventariseerde in twee
boeken met zo'n zeshon
derd illustraties het wel en
wee van de Amerikaanse
autoindustrie.
Het eerste boek handelt
over de Amerikaanse auto
mobielen van 1929-1949 en
geeft een mooi overzicht
van de verschillende mer
ken.
Het tweede boek behandelt
de periode 1950-1970. De
auteur streeft niet naar een
complete volledigheid,
standaardwerken zijn de
beide boeken niet te noe
men.
Wel geven ze beiden prach
tige staaltjes van autocrea-
tiviteit. Kijken en smullen
is het devies voor deze twee
boeken.
Smakelijk weg te lezen en
de auteur steekt zijn be
trokkenheid niet onder
stoelen of banken. Geen
punt in deze weg te happen
boekwerkjes.
Uitgeverij: Elmar BV
Auteur: Frank van der
Heul
ISBN: 906120 7614, jaren
29-49, prijs f 29,50.
ISBN: 906120 1029, jaren
50-70, prijs f 34,50.
Gezworen kameraden. Pa
gina's: 561. ISBN 90 6045 910
5. Prijs circa f 24,50.
Exodus. Pagina's: 714.
ISBN 90 6045 504 5. (1958).
Prijs circa f 27,50.
IfON U«5
De Hadji. Pagina's: 569.
ISBN 90 6045 503 7. Prijs
circa f 27,50.
URIS
v- mm
murx
'W-Mi
9 Dreigende heuvels. Pagi
na's: 215. ISBN 90 6045 459 6.
Prijs circa f 24,50.
9 Topaz. Pagina's:
ISBN 90 6045 009 4.
circa f 24,50.
opstand, die 42 dagen en nachten
zou duren. Het hoofdkwartier
werd gevestigd in Mila 18, waar
dappere mannen en vrouwen een
strijd op leven en dood voerde,
die een vlam van hoop en uitein
delijke zeg ontstak en de levens
kracht deed ontwaken, die mede
leidde tot de stichting van de staat
Israël.
Armageddon
Armageddon, een roman over
het na-oorlogse Duitsland, speelt
zich af in Berlijn. Sean O'Sulli-
van, een Amerikaanse officier die
in de oorlog twee broers verloor,
en alles haat wat Duits is, wordt
overgeplaatst naar Berlijn. Hij
wordt verliefd op Ernestine Fal-
kenstein. Haar oom Ulrich, een
van de weinigen die zich tegen
Hitier verzette, keert terug uit
een concentratiekamp, en wekt
een nieuwe geest bij de Berlij
ners. Aan de overkant van de
Brandenburger Tor probeert de
Russiche kolonel Igor Karlowy
een jeugdidylle opnieuw te bele-
Trinity. Pagina's
ISBN 90 6045 539 8
circa f 29,50.
vergeefse pogingen om de zaak af
te kopen, wordt het een prestige
kwestie en men besluit tot proce
deren wegens laster. Uris weet de
lezer te boeien, van de eerste tot
en met de laatste bladzijde, als hij
beschrijft hoe het proces verloopt
en verhaalt over de achtergron
den.
Topaz
Topaz speelt zich af ten tijde van
de Cubaanse Varkensbaaicrisis.
Een Rus, lid van de KGB, loopt
over naar de Amerikanen. Een
Fransman, lid van de geheime
dienst, krijgt belangrijke Cubaan
se papieren in handen. Hij speelt
ze aan z'n eigen regering, maar
óók aan de Amerikanen door.
Langzaamaan blijkt iemand met
de naam Topaz een belangrijke
rol te spelen binnen het verhaal,
waarin Amerika, Rusland,
Frankrijk en Cuba elkaar partij
geven. Op meesterlijke wijze
weet Uris de lezer te boeien, van
het eenvoudige begin, tot het
steeds complexer wordende ein
de. Het geheel geeft een goede in
druk van de strijd die zich op
internationaal diplomatiek ni
veau achter de schermen afspeelt.
Trinity
In Trinity, voor het eerst uitge
bracht in 1976, gaat het verhaal
over de Ierse vrijheidsstrijd van
1840-1916. Drie families spelen in
dat verhaal een hoofdrol. De Lar-
kins in Ballyutogue zijn sedert
vele generaties katholieke boe
ren, zwoegend op arm land in een
onbarmhartig klimaat en lijdend
onder een wanbestuur. De liefde
van Conor Larkin voor een pro
testants meisje vindt dan ook
geen genade. De Hubbies, mach
tige graven van Foyle, vertegen
woordigen de Britse adel. Zij
kwamen naar Ierland om te heer
sen, te koloniseren en uit te bui
kasteel Lettershanbo, dat tot ont
ploffing wordt gebracht.
Mitla Pas
Mitla Pas verscheen in 1988, en
was een jaar later in de Neder
landse vertaling ook hier te koop.
Hoofdpersoon in dit boek is Gi
deon Zadok. Hij valt ten prooi
aan de aantrekkingskracht van
Hollywood, en gaat er bijna aan
ten onder. Hij probeert zijn car
rière als romanschrijver nieuw le
ven in te blazen, en vertrekt naar
Israël. Daar wil hij stof voor een
nieuwe roman zien te vinden. In
Het Beloofde Land ontmoet hij
Natasha Salomon, een overleven
de van de Holocaust. Haar ver
wrongen passie voor hem doet
zijn eigen smeulende hartstoch
ten oplaaien. Tegelijkertijd blijft
er zijn liefde voor zijn vrouw.
Kort voordat de Sinaï-campagne
van 1956 uitbreekt, stuurt hij zijn
vrouw het land uit, en sluit zich
aan bij de Israëlische troepen.
Met hen wordt hij per parachute
afgeworpen boven Mitla Pas, een
sleutelpositie ver achter de vijan
delijke linies. Terwijl de oorlog
gevochten wordt, vecht Gideon
een eigen strijd, die zeker zo
heftig is. Leon Uris beschrijft in
dit boek heel duidelijk de levens
stijl van de Israëli's uit die, maar
ook latere periodes. Met de drei
ging van een oorlog, of opnieuw
een oorlog, probeert men te ge
nieten van het leven, het te ne
men zoals het van dag tot dag
komt. Verlangens die vandaag le
ven ook nog vandaag in daden
omzetten, want de volgende dag
kan de tijd daarvoor voorbij zijn.
Duidelijk is, dat de auteur voor
dit boek het leven van alledag en
de mentaliteit van de Israëliërs,
goed heeft bestudeerd, van dicht-
him, de gevreesde en gerespec
teerde dorpsleider van Tabah,
een eeuwenoude nederzetting
aan de weg naar Jeruzalem. In de
strijd om Palestina werden hij en
zijn familie gedwongen Tabah te
verlaten. Later vestigden zij zich
in een vluchtelingenkamp bij Jeri
cho. Dit kamp werd een broeinest
van angst en terreur. Hier voerde
de Hadji de strijd om zijn volk te
redden uit zijn tragische situatie.
Als rode draad loopt door deze
roman de haat-vriendschapsver
houding tussen Hadji Ibrahim en
die ene man, voor wie hij gene
genheid voelt, Gideon Asch, die
helaas een Jood en dus een vijand
is... Joden, Arabieren en allen die
betrokken zijn bij de strijd in het
Midden-Oosten hebben één ding
gemeen, ze worden verteerd door
haat. Uris neemt de lezer mee,
schotelt hen ruzies en een oorlog
voor, plus een onverwachte af
loop van het verhaal, waarin Had
ji Ibrahim een opvallende rol
speelt....
Hf?: Pi
is sastsf
LSH"03
Q.B. VII. Pagina's: 364.
ISBN 90 6045 550 9. Prijs
circa f 24,50.
Van de charmes die de regen
wouden overal ter wereld in
zich hebben, kan men maar
liefst 208 pagina's lang genie
ten dankzij het boekwerk De
laatste regenwouden. Het is
een uitgave van Zomer Keu-
ning te Ede. De natuurschrij-
ver Ton van Wijlen bewerkte
en vertaalde het fraaie en per
fect uitgevoerde drukwerk, dat
150 kleurenfoto's, 30 tekenin
gen en 30 kaarten bevat. Ge
lukkig staan de regenwouden
de laatste tijd volop in de aan
dacht. En dat is hard nodig
ook, want wat in vele honder
den jaren is opgebouwd door
de natuur, dreigt de mens in
een fractie van die tijd om zeep
te helpen. Dat de regenwou
den behouden moeten blijven
zal een ieder duidelijk zijn na
het lezen van dit boek, dat
perfect aangeeft wat de dieren
en planten die er leven uitein
delijk betekenen voor de
mens.
Voor de
prijs van f 59,90 kan men volle
dig op de hoogte raken van het
nut en al het moois dat regen
wouden te bieden hebben.