Veertig jaar een eigen
Nieuwsblad voor Holten
'Wie heeft er nog n krant
voor onze jongens in Indië"
„We voelen ons nog
steeds betrokken"
"Eindelijk zijn
we onder ons'
■taai - -
Holtens Nieuwsblad viel meteen in goede aarde
De mannen van het eerste uur:
HOLTENS NIEUWSBLAD
DONDERDAG 5 JANUARI 1989
Op zaterdag 1 januari
1949 gleed het allereerste
Holtens Nieuwsblad (een
tweezijdig bedrukt vel
krantepapier) door de bus.
"Eindelijk zijn we onder
ons" klonk het verrukt. Een
gevoel van saamhorigheid
dat door toenmalig burge
meester mr. W.H. Enklaar
in zijn Ten Geleide nog
eens werd benadrukt^ "Ik
geloof dat wij in onze <5pu-
rant een uitnemend middel
mogen zien om het ge
meenschapsgevoel van
onze Holter ingezetenen
aan te kweken. Welk een
prachtige gelegenheid kan
het blad bieden om uit te
dragen wat er leeft in onze
gemeente op maatschap
pelijk en cultureel gebied".
De officiële stichtingsda-
turn van het Holtens
Nieuwsblad ligt feitelijk in
1948, want op donderdag
28 december 1948 passeer
de de notariële actie van de
Stichting Holtens Nieuws
blad, een stichting die nu
nog steeds verbonden is
met het wel en wee van dit
nieuwsblad, ook al gingen
de eigendomsrechten over
naar uitgeversmaatschap
pij Van der Loeff. Het be
stuur van de stichting be
staat uit de heren Jan Wig-
gers (voorzitter), Henk Beïj-
ers (secretaris). Herman
Beldman, Jan Wansink en
Mans Klein Velderman.
En dat Holten in die na
oorlogse jaren leefde, bleek
al snel. Dankzij de penne-
vruchten van hoofdredac
teur Wim Beijers en redac
teur Jan Wiggers werd het
thuisfront niet alleen kond
gedaan van het wel en wee
van "onze jongens" in het
verre Indië, maar ook van
de woelige melkstrijd, de
heldhaftige voetbalverrich
tingen van OZOD en HVC,
roerige vergaderingen van
zuivelbewerkers en maal-
derijpersoneel en de onge-»
lukkige buiteling van land
bouwer-veehandelaar Aan
stoot van een met hooi be
laden wagen. Veertig jaar
Holtens Nieuwsblad. Tijd
om eens even terug te kij
ken naar de begintijd. Ui
teraard middels een ge
sprek met B en W (Beijers
en Wiggers). Maar ook
door de eerste jaargang
nog eens door te bladeren.
In het jubileumjaar 1989
willen we regelmatig nog
eens terugbladeren in het
Holtens Nieuwsblad. Nos
talgie? Allicht, maar wie
weet kunnen we er in deze
jachtige tijd nog iets van
opsteken.
Êen gezond gevoel voor commer
cie kon hoofdredacteur Wim Beij
ers destijds in 1949 niet ontzegd
worden. "Nu de schaarste, die we
bijna acht jaar gekend hebben, zo
geleidelijk aan plaats begint te
maken voor een ruimere toevloed
van alle mogelijke produkten" zo
beargumenteerde hij in het aller
eerste Holtens Nieuwsblad de
noodzaak vooral te adverteren,
"nu wil de zakenman op een doel
treffende, en als het kan niet al te
dure wijze daaraan bekendheid
geven. Hij kan natuurlijk adverte
ren in de streekbladen, maar dan
bestrijkt hij met één blad lang
niet alle ingezetenen, want in onze
gemeente verschijnen vijf van die
bladen. Hij zal er dus verstandig
aan doen het Holtens Nieuwsblad
te kiezen als publiciteitsorgaan,
dat naar wij hopen straks huis aan
huis gelezen zal worden."
Vivo-kruideniers
Zij het schoorvoetend, gaven de
Holtense middenstand en het
plaatselijke verenigingsleven al
lengs gehoor aan die oproep. Op
merkelijk was dat er veel samen
geadverteerd werd. "Een uitkomst
voor de Huismoeders" beloofden
Smederij H. Klein Velderman en
Rijwielhandel G. van de Bos de
Holtense huisvrouwen. Die kon
den zich een Butagas-kooktoestel
aanschaffen, "ook zeer ideaal voor
verlichting". En de Vivo-kruide
niers J.P.G. Müller, G. Veldhuis en
Gebr. Wansink hadden "twee ons
heerlijke vruchtenhagel" in de aan
bieding voor maar 23 cent. Kenne
lijk was dat niet meer op de bon,
hetgeen lang niet van alle artike
len gezegd kon worden. Want we
kelijks maakte het Holtens
Nieuwsblad weer melding van het
inleveren van distributiebonnen.
"Inleveren bon 07 van de tabaks-
kaart QA 901 en bon 10 van de di-
versenkaart" las je dan. En voor
bon 532 Algemeen kon men 200
gram kaas of 250 gram korstloze
kaas krijgen. Uiteraard kregen zie
ken, aanstaande moeders en men
sen die zware lichamelijke arbeid
moesten verrichten extra bonnen.
Gaandeweg bloeide de Holtense
middenstand weer op. In het Hol
tens Nieuwsblad nummer 3 het
verslag van de feestelijke opening
van de verbouwde winkel van Nij-
kamp in Dijkerhoek. Voor de klan
ten was er "een flinke koek". Ook
kantoor-boekhandel Fa. Hoeve-
Prins aan de Kerkstraat ontdekte
het nut van adverteren. "Hebt u
nog platen, diploma's of foto's? Wij
lijsten alles in!" Met daarna de voor
deze tijd wat vreemde aanvulling:
"Ook voor de schoonmaak zijn wij
voorzien!" Uiteraard werd zo'n ad
vertentie dan afgesloten met "Be
leefd aanbevelend."
Maar het waren niet alleen Holten--
se adverteerders die geld in het
laatje brachten. Wat te denken van
de advertentie van de NV Céleste
in Amsterdam, waarin maatcor-
setten en elastieken buikgordels
werden aangeprezen. Om de veer
tien dagen kwam een heuse corse-
tière naar pension Wegstapel aan
de Larenseweg om de Holtense
vrouwen met raad en daad terzijde
te staan.
Overwinnen Zij Ons Doel
Daarnaast vormde het rijk op
bloeiende verenigingsleven een
dankbare bron van inkomsten. In
een tijd dat telefoon nog slechts
een privilege van de rijken was,
bleek zo'n wekelijks krantje een
uitstekend alternatief.
Zo konden de leden van zaterdag-
middagvoetbalvereeniging OZOD
in de krant van 8 januari 1949 lezen
dat trouwe opkomst bij de training
op het veld van de Poppe en bij de
ledenvergadering in de conistorie-
kamer van de Ned. Herv. Kerk
'dringend noodzakelijk" werd ge
acht. Veel richtten de trainingen
overigens niet uit want de resulta
ten in de derde klasse van de
Twentse onderbond deden de
naam Overwinnen Zij Ons Doel
geen eer aan. Dan deden de jon
gens van HVC het beter, maar die
namen weer niet alle regels der
sportiviteit in acht, zoals we kun
nen lezen in het wedstrijdverslag
Tubantia 4 - Holten. "Door ontac
tisch optreden van Den Heijer, die
enige tijd later uit het veld werd ge
zonden, raakten de gemoederen
enigszins verhit en daalde het spel
peil aanmerkelijk. Toen Kalfster-
man en Henk Oolbekkink naar vo
ren gingen, kwam er wat meer te
kening in de strijd en wist Dijkstra
prachtig te doelpunten."
Indonesië-films
Ook waren er natuurlijk oproepen
voor politieke avonden, bijvoor
beeld van de Christelijk Histori
sche Kiesvereeniging die de wele
del gestrenge heer De Ruiter, land-
bouwspecialist in de Tweede Ka
mer naar gebouw Irene had
gehaald. Of Cor Bal met zijn Band
Nederland-Indonesië die in zaal
Amicitia films draaide als "Indone
sië werkt weer" en de vast niet bij
ster vermakelijke "Over de eerste
politionele actie". Toegangsprijs f
0,50, waarbij er nog wel gecollec
teerd werd voor de verzending van
pakjes naar overzee. "Onze jon
gens" daar bleken ook erg nieuws
gierig naar het nieuwe Holtens
Nieuwblad, want al vrij snel bleken
de eerste nummers niet meer te
krijgen en riep de redactie de lezers
op exemplaren voor dit goede doel
af te staan. "Het begin stemt tot
verheugenis" constateerde de
hoofdredacteur dan ook in het zes
de nummer. Hij bleek een boer uit
de Beuseberg te hebben gesproken
die hem met de krant complimen
teerde: "Ik hebbe voort ezegd, dat
krantje mow steunen".
Vandalisme
Er viel dan ook heel wat te schrij
ven in die jaren. Over ongelukken
als die van landbouwer-veehande
laar A. Aanstoot van de Larense
weg die van een met hooi beladen
wagen viel en klaagde over pijn in
de borst. "Dokter Nagelhout, die
terstond ontboden werd, consta
teerde enige gekneusde ribben en
schreef enige tijd rust voor" zo
meldde het HN, als altijd bovenop
het nieuws. Of over het vandalisme
dat detijds ook al weelderig tierde,
getuige het bericht over e myste
rieuze verdwijning van een ANWB-
paddestoel op de kruising Bor-
keltsweg-Postweg. Nadat er al eer
der een in de belendende sloot was
terug gevonden, bleek de nieuw ge
plaatste paddestoel nu helemaal
verdwenen. "Zeer te betreuren" hief
het Holtens Nieuwblad een waar
schuwende vinger. "Wellicht heeft
dit iets te maken met de samen
scholingen op zondagavond op dit
punt."
De Raad kwam bijeen. In Holtens
Nieuwsblad nummer 4 verscheen
onder die titel het allereerste
raadsverslag van de hand van eer
ste ambtenaar ter secretarie Wim
Beijers, die zich beperkte tot een
feitelijke vastlegging van het ge
sprokene. p0iitieke conflic
ten werden er echter ook niet uit
gevochten destijds. Die bewaarde
men vaak voor na de tijd bij tante
Mina aan de stamtafel. In een tijd
van wederopbouw waren woning
bouw en industrievestiging be
langrijke zaken ter gemeentehui
ze. Voor 1949 kon Holten rekenen
op acht nieuwe woningen met een
totale inhoud van 2080 kubieke
meter. Voor de aansluiting op de
riolering van een deel van de nieu
we Industrieweg en het aanslui
tend deel van de Kolweg trok men f
5300 uit en voor de bestrating van
de Industrieweg f 4750. Nadat ge
meente-opzichter H.J. Holterman
een toelichting op de cijfers had ge-
.lllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIMIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllllllllllllllllllMIIIIIIinilMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII
Ze zijn 85 en 75 jaar oud, maar
staan nog steeds volop in het
Holtens maatschappelijk le
ven. Wim Beijers en Jan Wig
gers stonden veertig jaar ge
leden aan de wieg van het
Holtens Nieuwsblad. Twee
mannen met een geheel ver
schillende levensovertuiging
die in eendrachtige samen
werking jarenlang het gezicht
van de krant bepaalden. Met
weemoed kijken ze terug op
de naoorlogse pioniersjaren,
waarin ze Holten een eigen
spreekbuis gaven. En hoewel
er sindsdien veel veranderd
is, beschouwen ze diep in hun
hart het Holtens Nieuwsblad
nog steeds als hun eigen
geesteskind. "We voelen ons
nog steeds betrokken." Een
terugblik met B en W.
Holten na de Tweede Wereldoor
log. Het leven van alledag krijgt in
1948 weer regelmaat. Weliswaar is
er zonder bonnen nog niet veel te
krijgen, maar daar komt langza
merhand verbetering in. De mid
denstanders blikken weer met ver-
trouwen naar de toekomst. Het
verenigingsleven bloeit weer op,
elke week is er wel weer een uitvoe
ring, concert of filmvoorstelling.
Ook op de voetbalvelden rolt het
bruine leder weer. Bedrijvigheid
alom dus, waarbij het soms aan on
derlinge communicatie ontbreekt.
Wijlen Henk Beltman komt met
een idee op de proppen: "Laten we
een eigen nieuwsbrief beginnen in
Holten." Herman Klein Velder
man, ook een echte ondernemer,
voelt er wel wat voor. Het Holtens
Nieuwsblad is geboren!
Breed draagvlak
Oud-stationschef "Opa" Beltman
zou met zijn vrouw de hele admini
stratie gaan doen en adverteerders
zouden er ook wel komen, maar
wie zal dat krantje volschrijven?
Daarvoor belandt men uiteindelijk
op de gemeentesecretarie, waar
eerste ambtenaar Wim Beijers be
kend staat om zijn stylistische
kwaliteiten en zijn kritische geest.
Die wil echter alleen wanneer het
gemeentebestuur er achter staat
en de redactie een bredere onder
bouwing krijgt. Met burgemeester
Enklaar wordt de toch wel wat
vreemde combinatie van werk
zaamheden doorgesproken en na
diens jawoord, gaat het gezelschap
op weg naar Jan Wiggers die als
correspondent van verschillende
Drentse kranten en het dagblad
Trouw ook zijn sporen al verdiend
heeft in de journalistiek. Ook Wig
gers voelt er wel wat voor, waar
door het brede maatschappelijke
draagvlak gegarandeerd is. Later
wordt ook Ab Westerik nog in de
redactie opgenomen, maar die
blijkt toch meer voor het jeugd
werk te voelen en verdwijnt alweer
snel uit de redactie. Vrijzinning de
mocraat Beijers en anti-revolutio
nair Wiggers vormen een twee-een
heid. Ze kunnen het wonderwel
goed met elkaar vinden. "Maar we
deden ook niet aan politiek in de
krant" vertelt oud-hoofdredacteur
Wim Beijers. "Ik heb maar één keer
donderij gehad, toen ik in een com
mentaar schreef dat het te lang
duurde voordat aannemer Koop
man in de H.J. Wansinkstraat
klaar was met de huizenbouw.
Maar van kritiek op het beleid van
het gemeentebestuur heb ik me al
tijd verre gehouden. Daarvoor ver
keerde ik ook niet in de juiste posi
tie. Partijpolitiek was uit den boze.
Wel ben ik nog eens van leer ge
trokken tegen het comité Beuse
berg, dat het bestemmingsplan al-
daar wilde tegenhouden."
Geen vetpot
Hoe het ook zij, het Holtens
Nieuwsblad voorzag in een behoef
te. Na het eerste jaar hadden zich
al 1040 abonnees aangemeld die
drie kwartjes per kwartaal betaal
den. Hoewel er eind 1949 een batig
saldo van f 509,52 resteerde, was
het voor de redacteuren zeker geen
vetpot. Jan Wiggers herinnert zich
de schamele vergoeding van 1 cent
per gedrukte regel. "Je moest al die
regels zelf tellen en dan een krant
met de juiste bedragen inleveren
bij opa Beltman. Als je voor die elf,
twaalf gulden in de maand de ge
werkte uren telde, dan schrok je
wel eens. Maar we hadden het er
graag voor over. Het was dankbaar
werk. Ook wanneer je op vrijdag
avond inderhaast nog even de ge
schreven wikkels voor de posta-
bonnees om de kranten moest
plakken. Op het postkantoor had
den ze wel de pest in wanneer wij
weer met een stapel kranten aan
kwamen. Eigenlijk werd er in die
tijd geen post bezorgd op zaterdag,
maar voor ons maakten directeur
i S - M
Wim Beijers (l) en Jan Wiggers r): "B en W" van Holten.
Assink en zijn PTT-mannen een
uitzondering."
Tovenaars
Een mooie tijd dus. De krant werd
gedrukt op de persen van de ge
broeders Frederik, Teunis, Leen-
dert en Piet Krommendijk in Nij-
verdal. Op Oudejaarsdag toog de
redactie met krentebroden, braad-
haantjes en pakjes sigaretten naar
die "tovenaars van Nijverdal" die er
elke week toch maar weer in slaag
den alles netjes in elkaar te zetten.
Weliswaar gingen die versnaperin
gen, net als het kwart kistje siga
ren voor de burgervader en de siga
retten voor de secretaris, de domi
nee en meester Brouwer, van het
tractement van de heren journalis
ten af, maar op die manier kregen
alle medewerkers toch nog een
blijk van waardering voor hun in
zet.
Indachtig de wijze raad van foto
graaf Hartgerink, die vanuit Die-
penheim jarënlang op de brommer
naar Holten kwam, is er altijd veel
aandacht besteed aan namen in de
krant. "Mensen willen hun eigen
naam zien" weet Wim Beijers.
Daarom kun je niet kleinschalig
genoeg bezig zijn."
Raadsvragen
Historisch zijn de raadsvragen die
ooit over het Holtens Nieuwsblad
gesteld werden, n.a.v. een stukje
over de slechte behuizing van kel
ner Kok van hotel Holterman. "Ik
had geschreven dat die ober 's
nachts met een paraplu op in bed
lag omdat de woning van Hoeve
aan de Kerkstraat zo lekte. De he
ren raadsleden vonden dat je zo
iets niet in de krant kon zetten."
Ook Jan Wiggers bewaart dierbare
herinneringen aan zijn Holtens
Nieuwsblad-tijd. Zoals de keer dat
hij de kopij in een treinbrief aan de
conducteur van de laatste trein
richting Almelo zou meegeven. "Ik
stond op het perron en hoorde een
klaaglijk gekerm in de wei van Ke-
velam. Daar was een rood-bonte
aan het kalveren en ik kon nog net
een helpende hand toesteken. Mid
dels een briefje achter de ruiten
wisser van zijn auto heb ik Keve-
lam nog gefeliciteerd met de ge
boorte."
Toekomst
Vanaf 1967 werd de drukkerij in
Nijverdal overgenomen door Hila-
rius in Almelo, dat op haar beurt
weer samenging met Uitgevers
maatschappij Van der Loeff in En
schede. Na een jarenlange strijd
gaf de Stichting Holtens Nieuws
blad de uitgave van de krant in
1977 in handen van dit bedrijf.
"Spijt? Ja, misschien heb ik er wel
spijt van" bekent Wim Beijers nu.
"Maar we hebben ons zo goed mo
gelijk verkocht en zelfstandig blij
ven als zo'n kleine krant is wel erg
moeilijk. Nu heeft het Holtens
Nieuwsblad in ieder geval een toe
komst."
geven, werd besloten de uitvoering
in eigen hand te nemen.
Verkwikkende blijdschap
Niet alleen over het plaatselijk
nieuws werd geschreven. Zo kon
men in een van de eerste nummers
van het Holtens Nieuwsblad lezen
over een verhaal, overgenomen uit
het Nieuwsblad van het Noorden
over Plezier in het werk, met een
vermanend slot: "Wij hebben voor
alle dingen nqflig mensen die ple
zier in hun werk hebben. Dan
wordt er niet maar 'lijn getxokken",
dan wordt er niet gekankerd en ge
klaagd, maar dan komt er sterken
de en verkwikkende blijdschap, en
gaan wij met vertrouwen en met
moed voort, dienend met vreugde".
De elfde verjaardag van Prinses
Beatrix op maandag 31 januari
1949 was aanleiding voor de redac
tie om het nummer 5 van de eerste
jaargang van het Holtens Nieuws
blad ter openen met een foto van
de prinses en een felicitatie. Van
zelfsprekend ontbrak een soortge
lijke felicitatie niet voor koningin
Juliana op de eerste Koninginne
dag die op 30 april 1949 werd ge
vierd en aande tweede verjaardag
van pinses Margriet werd aan
dacht besteed.
Voorts kwamen actuele landelijke
zaken aan de orde zoals o.a. het
pensioen voor zelfstandigen, de
emigratie ("In Australië is voor vele
Nederlanders plaats", de uitgifte
van wit meel en een vennanend be
richt van de heer Van der Zweep,
een inspecteur van het onderwijs
over de dreigende teloorgang van
het onderwijs. "Jongelui let op Uw
saeck!. Alleen het beste is goed ge-
rjpeg! Onder deze alarmerende kop
ïoept richt hij zich tegen modemis
men in het onderwijs. Teder stre
ven om dat harde werken groten
deels af te schaffen en het te zoeken
in frases over persoonlijkheidsvor
ming, aankweking van karakterei
genschappen, enz. is struisvogel
politiek. Iedere jongen, die vooruit
wil in de wereld zal moeten begrij
pen, dat hij gedurende zijn gehele
jeugd hard moet werken. Hij zal
zijn juk in die jeugd moeten dra
gen. Wie het de jeugd anders ver
telt, is bezig haar in het moeras te
helpen". Ook beschikte het Hol
tens Nieuwsblad in die dagen over
een eigen sociaal economisch me
dewerker, dr. H.R. Mes, die zijn vi
sie gaf over de actuele zaken in de
landspolitiek. Door de redactie
werden toendertijd de kranten en
tijdschriften nageplozen op lezens
waardige artikelen, die dan in het
Holtens Nieuwsblad werden afge
drukt. Zo bijvoorbeeld een verhaal
uit de Twentse Courant over de
toeristen die door gebrek aan tact
niet beleefd worden verwelkomd in
ons land en in dat zelfde julinum-
mer op de voorpagina een oproep
aan de sportieve jeugd om in
Frankrijk vacantie te gaan houden
onder het kopje: Tedere vreemde
ling is ambassadeur".
Rattenbestrijding
Voor het college van B en W was
het Holtens Nieuwsblad een ideale
spreekbuis, waarvan dankbaar ge
bruik werd gemaakt. Burgemees
ter Enklaar riep via de krant de le
den van Jong Holten en de CJBTO
op voor het uitzetten van gratis gif
tig lokaas, dat Holten voor een rat-
tenplaag moest behoeden. Ook de
stand van zaken met het gemeen
telijk slachthuis werd nauwkeurig
bijgehouden in de kolommen. In
1948 werden er 13.932 stuks vee ge
slacht, waar tegenover huisslach
tingen van 419 varkens en 7 scha
pen stonden. In het Waaggebouw
werden nog 2856 varkens en ander
kleinvee gewogen. Maar er is ook
luchtiger nieuws. G.J. Aitink vindt
in januari al een volgroeide meike
ver, waaruit de conclusie kon wor
den getrokken dat er geen strenge
winter meer kwam. "Gelukkig
maar" denkt heel Holten met een
blik op de slinkende voorraad ko
len. Bij de snorrende kachel wordt
in de winter van 1949 elke zater
dagavond nieuwsgierig het plaat
selijk nieuws doorgenomen. Eind
1949 bedroeg het aantal abonnees
1040. De oplage bedraagt per 1 ja
nuari 1989 nu 3075 stuks.
