Een wieksmoien
is primeur op beurs
Grote behoefte aan informatie
bij consument
Woningisolatie neemt
belangrijke plaats in
nnnonnLE
Nationale Energiebeurs
En erg ie wg
Won ingisoia tie
Informatie
Energiebesparing
en recycling
ERERGIE BEURS
-L-.D 5 MAART 1981 - PAG. 11
BORNE - Met de presentatie
van de Wimo-éénwieksmolen
heeft de Nationale Energie-
beurs een wereldprimeur in
huis. De Duitse machinefa
brikant Böwe heeft een
windmolen geconstrueerd,
die over unieke eigenschap
pen beschikt en op toekom
stige ontwikkelingen in
speelt. Al bij een windsnel
heid van 3,5 m/sec. is deze
windmolen productief, ter
wijl met de nog in ontwikke
ling zijnde brandstofcel
straks een volledig op zichzelf
staand energiesysteem wor
den opgebouwd. De overcapa-
citiet kan dan worden opge
slagen.
De Wimo-windmolen heeft een lange
ontwikkelingsperiode achter zich. Er
wordt sinds 1953 aan gewerkt, waarbij
sinds april 1979 wordt proefgedraaid.
Sinds kort. vindt dat proefdraaien on
der staatstoezicht plaats. Eind dit jaar
zal de eerste molen geleverd kunnen
worden.
Het principe van de éénwieksmolen is
afkomstig uit de luchtvaart. De Wimo
heeft een wiek van 6 meter, een 10-15
Kw generator en is aan het openbare
electriciteitsnet gekoppeld. De hoogte
van de mast is - afhankelijk van de
omgeving - 12 tot 20 meter. Via een
schakelkast wordt de geproduceerde
electriciteit aan het eigen verbruiks-
net afgegeven. Het teveel aan energie
gaat over naar het openbare net, ter
wijl bij een tekort een beroep op het
openbare net gedaan kan worden.
De voordelen van de éénwieksmolen
zijn: Minder materiaalverbruik, dus
een lagere kostprijs; het toerental van
de rotor ligt dicht bij dat van de gene
rator, hetgeen een economischer
overbrenging oplevert; de productie
komt al op gang by lage windsnelhe
den.
De Wimo-windmolen benut ruim 70
procent van het windaanbod, tegen 35
procent van de traditionele windmo
lens.
De opbrengst, die al 50 procent
hoger ligt, wordt daarmee regelmati
ger - zonder pieken - geproduceerd. In
tegenstelling tot de traditionele
windmolens draait de éénwieksmolen
niet vóór, maar achter de mast en
daardoor met de wind mee. Alle wisse
lingen van de windrichting worden op
de voet gevolgd, er is geen krui-
inrichting nodig.
BORNE - „Er bestaat een grote behoefte aan informatie over
energie en energiebesparing bij de consument. De vakman
heeft z'n vakbeurzen waar hij z'n informatie haait, maar de
consument kan bijna nergens terecht. Vandaar deze Nationale
Energiebeurs", aldus de heer Hagedoorn van de Evenementen
hal in Borne, waar de beurs van dinsdag 10 tot en met zondag 15
maart wordt gehouden.
De Nationale Energiebeurs wordt dit
jaar voor de tweede keer gehouden.
Vorig jaar werden er rond de 40.000
bezoekers geteld. Men hoopt straks
eenzelfde aantal te trekken. „Liefst
natuurlijk iets méér", aldus de heer
Hagedoom, „want we zien deze beurs
graag nog wat groeien. De interesse
van het publiek is er in ieder geval".
De consument kan op de Nationale
Energiebeurs terecht voor informatie
over tal van mogelijkheden op het
gebied van energie-opwekking en
besparing. Om maar eens een paar van
die mogelijkheden te noemen: Ener
zijds zijn op de beurs aanwezig bedrij
ven als de Almelose uranium verrij-
kingsfabriek UCN en het Énergie-
onderzoeks Centrum uit Petten. An
derzijds De Kleine Aarde uit Boxtel,
Energie Anders en de Ecologische Uit
geverij voor informatie over alterna
tieve energie. Daarnaast zijn er veel
bedrijven vertegenwoordigd die zich
bezig houden met woningisolatie en
bijvoorbeeld zonne-energie En tens-
.otte noemen we een leuke bijzonder
heid: Het Wierdense bedrijf Hivas pre
senteert op de beurs het „energiebes
parende" koffiefilter.
Voor de Nationale Energiebeurs is een
wedstrijd uitgeschreven voor het be
ste energiebesparende idee, waarmee
duizend gulden valt te verdienen. De
inzendingen zullen op de beurs te zien
zijn: een hele wand van de Bornse
Evenementenhal is er voor gereser
veerd.
De wedstrijd loopt „als een trein". Er
zijn al ruim honderd inzendingen bin
nen, variërend van de simpele mede
deling op een briefkaart datje je oude
borstrokken maar weer uit de kast
moet halen" tot aan een uitgebreide
rapportage van de voor-en-tegens van
een enrgiebesparend idee. Juist die
laatste categorie inzenders heeft de
organistaoren van de Nationale Ener
giebeurs al voor problemen gesteld,
want de beoordeling van de inzendin
gen blijkt een stuk moeilijker dan
aanvankelijk was gedacht.
Energiebesparende ideeën kunnen
nog steeds naar de Evenementenhal
worden gezonden, óók nog tijdens de
beurs (hetinzendadres: postbus 144 in
Almelo), want pas na de beurs zal een
deskundige commissie de inzendingen
beoordelen. Trouwens, uit het hele
land komen nog inzendingen binnen.
„Wat opvalt", aldus de heer Hage
doom „is dat veel oudere mensen met
ideeën komen. Bij die groep mensen
leeft de energiebesparing dus wel erg
sterk, lijkt het". Een indeling naar
onderwerp is maar moeilijk te maken,
vindt hij. „Op ieder gebied is er wel een
idee binnen gekomen, je kunt het zo
gek nog niet bedenken of het is er..."
De tweede Nationale Energiebeurs is
van dinsdag 10 tot en met vrijdag 13
maart dagelijks geopend van 13 tot 22
uur en op zaterdag 14 en zondag 15
maart van 11 tot 18 uur.
Een belangrijke plaats op de
Nationale Energiebeurs
wordt ingenomen door de be
drijven die zich bezighouden
met wo:iingisolatie. Tal van
mogelijkheden worden op de
beurs uiteen gezet, variërend
van vloer- tot dakisolatie en
natuurlijk dubbele beglazing
en spouwmuur»solatie. Er zijn
inmiddels zo*eel mogelijkhe
den op de markt, dat een be
zoek aan de beurs beslist nut
tig is om inzicht te krijgen in
de hele materie.
Het nut van woningisolatie zal ieder
een duidelijk zijn. Niet alleen kan er
flink op de gasrekening worden besp
aard, maar ook het wooncomfort
neemt er door toe. Tocht in huis is een
lastige klant, die zonder een goede
isolatie alleen maar kan worden
„overstemd" door harder te gaan sto
ken. Dat brengt een hoge gasrekening
met zich mee, terwijl de tocht toch
nooit helemaal kan worden uitgeban
nen.
Door het enkele glas van ramen en
buitendeure" verdwijnt de warmte het
snelst e- o« de koudestraling is hier
Pt.. »kst merkbaar. Daarom is het
aantrekkelijk daartegen iets te doen.
Hoewel het het meeste effect heeft
voor wat betreft de behaaglijkheid in
huis, is het isoleren van ramen ook de
duurste van alle isolatiemaatregelen.
zijn tal van mogelijkheden: dub
belglas, dubbele ramen of voorzetra
men.
Muren kunnen soms koud zijn, tè
koud. Het verschil tussen de tempera
tuur van de muur en die van de lucht is
dan te groot en veroorzaakt een onbe
haaglijk gevoel. Oplossing hiervoor is
de isolatie van de spouwmuur. Ook
hier diverse mogelijkheden: met UF-
schuim, steenwolvlokken, glaswol
vlokken, gesiliconiseerde perlitekor-
rels, gebonden polystyreenschuimpa-
rels en PUR-schuim. Met spouwmuu
risolatie kan het warmteverlies tot on
geveer de helft a éénderde worden
teruggebracht.
Aantrekkelijk qua investeringskosten
en de besparing zijn de vloer- en daki
solatie, terwijl de isolatie van de cen
trale verwarmingsleidingen wel de
meest rendabele manier van isolatie
is. De investering is er in één jaar uit te
halen, terwijl het isoleren (met een
minerale wol) best zelf te doen is.
Hieronder een overzicht van de moge
lijkheden, de besparingen en de in
vesteringskosten:
Spouwmuur: besparing 10 m3 gas per
m2 per jaar ofwel f 5.- per m2. Investe
ring f 5.- per m2 (incl. btw en subsidie).
Glas: 30 m3 per m2 ofwel f 15.- per m2
per jaar. Investering f 170.- per m2.
Vloer: 5 m3 per m2 ofwel f 2,50 per m2
per jaar. Investering f7,50 per m2.
Dak: 9 m3 per m2 ofwel f 4,50 per m2
per jaar. Investering f 10.- per m2.
Leidingen: 1 m3 per ml ofwel f 0,50 per
ml per jaar. Investering f0,50 per
strekkende meter leiding.
AaDee Mondial Bówe, Enschede: Éénwieksmolen Wimo, op het buitenterrein.
Handelsonderneming Anna, Rotterdam: Windenergie, warmtepompen, zonne
collectoren en -cellen, waterenergie.
Cebeco Handelsraad, Deventer: Biogas-apparatuur, glasbuiswarmtewisselaar,
automatische regelapparatuur voor energiebesparingsdoeleinden.
Cetema, Oss: Verkoop en technische begeleiding van Evidal zonnecollectoren
voor de Benelux. Aan te sluiten op een zonneboiler. Demonstratie van een
energieblok; warmtepomp onttrekt warmte aan zon, wind en regen.
Dru, Ulft: Zonnecollectoren, warmte-opslagvat en warmteterugwinningsboiler.
Energieonderzoek Centrum Nederland, Petten: Geavanceerde toepassingen
van steenkool, nationale energie-onderzoek projecten, energiemodellen en
scenario's.
J.A. Monster, Gorinchem: Zonnecollectoren.
Urenco Nederland, Almelo.
Afbouwchemie Afche, Hengelo: Opstalan dakisolatie, thermische muur- en
gevelisolatie, thermische beg;azing kunststoframen en -deuren en kitten.
Alubouw, Hengelo: Geïsoleerde aluminium schuifpui, kunststof schuifpui,
deuren en draaikeepramen, voorzetramen van kunststof, thermische beglazing
(Holst I Glas).
Jacob Bakker Isolatie, Enschede: Onderdeel van de Shell Thermokomfort
Isolatieorganisatie. Enereon-dakisolatie, Milder vloerisolatie en Thermopane
dubbele beglazing.
Bolhuis ISP, Hengelo: Isolatie in spouwmuren en onder dakpannen met
Aminothermschuim, Weru ramensysteem en Rapid Pane isolerend dubbel glas,
Celulan minerale wol op glasvezelbasis voor spouwmuurisolatie.
Iso Techniek, Oldenzaal: Isolerend glas etc.
Meijer Isolatiebedrijf, Losser: Spouwmuurisolatie, geïsoleerde aluminium en
houten puien, dakisolatie en dakramen. Tevens lossen zij tochtproblemen op.
Ter Huume Bouwprodukten, Haaksbergen: Teha, energiebesparende kunst
stofkozijnen.
Noel Marquet Cie SA, Den Haag: Geprefabriceerde leidingisolatiematerialen
Climatube en Isotube, isolerend en warmtereflecterend radiatorfolie Climare-
fïex.
L.F.A. Stevens, Wijchen: Uitvoering isolatie- en spouwmuurisolatiewerken
Pur-Spouw Benelux, produktie van geïsoleerde dak- en wandbeplating, produk-
tie koel- en vrieshuispanelen.
Thermofoam Nederland: Dealer Thermofoam/Thermowol voor isolatie van
bestaande woningen, aluminium schuifpanelen, voorzetramen en glaswolde-
kens.
Tonzon Warmte-isolatie, Enschede: Nieuw type warmte-isolatiedeken, in on
derzoek bij TNO.
Ecologische Uitgeverij
Energie Anders: Informatie over alternatieve energie.
Jan Douwes Isema, Zevenhoven: Architect, specialist in het energievraagstuk.
Kleine Aarde, Boxtel: Voorlichting over doelstelling en activiteiten.
Kristinsson, Apeldoorn: Architectenbureau, ontwierp het zichzelf byna ver
warmende huis, presenteert een maquette van een door haar ontworpen cv-loze
woning.
Organisatie voor duurzame Energie
Oosthoek Encyclopedieën Utrecht
Organisatie Strohalm: Informatie over doelstelling en activiteiten.
Spectrum Encyclopedieën De Meem
H.J. van der Zalm, Hengelo: Technisch installatiebureau, o.a. op het gebied van
energie b espar i ng.
Vereniging Milieudefensie
Volksenergie
Beka Energieburo, Goor: Open haarden uit Noorwegen.
Gecon, Assen: C.V.-ketels Giveg-hoog rendements-energiebesparende ketel, de
Radson h.r.-ketel en de boiler met hoog rendement.
Technische Handelmij Géke: Open haarden, aan te sluiten op de c.v.
Hivas Nederland, Wierden: Energiebesparende koffiefilters.
A.H. Jalink Zn„ Goor: Drietal secties met daarin opgenomen energiebespa
rende haarden en kachels uit Denemarken, Noorwegen en Engeland.
GWK Nederland, Amsterdam: Warmtepompen voor het verwarmen van eenge
zinswoningen, rookgaskleppen.
Kotrac, Rotterdam: Glascontainers, bestemd voor hergebruik van glas.
De heer Stalenhoef, Badhoevedorp: Demonstratie van zijn uitvinding Auto-
volteorrector. besparing van 10 procent op brandstof.
Stichting Verwijdering Afvalstoffen, Amersfoort: Komposteren in eigen tuin,
gescheiden inzameling huishoudelijk afval, hergebruik van afvalhout en analg
ias.
Zweerink Warmtetechnrek, Hengelo: Zonne-energie-installaties, open haarden
voor c.v.-systemen, volautomatische- en semi-automatische klokthermostaten,
energie- en waterbesparende douche- en mengkranen.
