CL
Caravan
RAI
Caravan RAI 78
met 800 modellen
moderniseringsfase
Caravan-constructies
ineen
9tlm17dec.78
Kleine caravan
Op reis met de caravan
is voor de caravanner
een normale zaak. Op
reis door de caravanwe
reld niet. Wel voor ons
om aan de vooravond
van de Caravan RAI 78
een beeld te kunnen ge
ven van het nieuws,
vooral het technische
deel daarvan. Al jaren
wordt de caravan verbe
terd. Interieurs smaak
voller, betere benutting
van de ruimte, meer ac
cessoires en technische
verbeteringen. Alleen al
les wat zichtbaar is valt
direct op.
Daarom ook is men snel ge
fascineerd of vindt men het
minder attractief. Hetgeen er
onder zit, chassis, wielophan
ging, vering en beremming
valt minder gauw in het oog.
Toch zitten hier enorm be
langrijke elementen. En dan
niet te vergeten de constructie
van de caravanopbouw en de
isolatie. Deze twee laatste fa
cetten zijn belangrijk voor het
gewicht en voor het gebruik.
Gezonde structuur
De fabricage van caravans is
van grondprincipe een facet
met zeer veel gelijkenissen. Wel
probeert iedere fabrikant met
verfijningen in de technische
sector en de aankleding het
publiek voor zijn product te
winnen. Dat is een gezonde
structuur. Omdat er de laatste
tijd vooral aan het gewicht en
aan de wegliggmg veel verbe
teringen zijn doorgevoerd, heb
ben we in eerste instantie een
fabriek bezocht die het com
plete onderstel fabriceert en
aan meerdere caravanfabrieken
levert. Nu zijn er vele bedrijven
die assen, veersystemen, rem
men. chassis en bijbehorende
onderdelen maken om een on
derstel voor o.a. caravans" ge
heel compleet te kunnen leve-
modellen al compleet. Toch
moet er een flink prijsverschil
zijn. De gecalculeerde prijzen
zijn bij de kleine maten erg
scherp. De fabrikanten
moeten heel rationeel werken
om, die prijzen te kunnen
handhaven.
We vonden deze technische
vernieuwingen zo belangrijk
dat we er enkele dagen aan
besteden om bij een achttal
fabrieken in Zd. Duitsland,
Frankrijk en België pools
hoogte te gaan nemen wat er
nu werkelijk aan het verande
ren is. Dat is aan het uiterlijk,
naast nieuwe kleuren en wat
vormgevingsaspecten, nauwe
lijks te zien Veel meer nieuws
gaat schuil onder de vloer van
de caravan en achter de alu
minium buitenbeplating
Op de RAI staan meer dan
800 verschillende modellen van
128 merken uit 13 landen. On
derdelen- en accessoire-stands
zijn er vele Ook de informatie
over campings In diverse lan
den en de mogelijkheden om
te recreëren zijn er in ruime
mate Er is van alles te zien.
Daar is de Caravan RAI ten
slotte voor.
De nieuwe Grand Prix Cha
teau caravan. Van voren
schuin oplopend om de lucht-
weerstand te verminderen.
Naast Chateau heeft ook het,
Finse merk Solifer een derge
lijk caravan, waarbij de ge
volgde daklijn nog bewuster
aërodynamisch gelijnd is.
ren. Vele jaren werden door
caravanfabrieken de chassis
zelf gemaakt en leverde de as
senfabriek de as met wielen en
reminstallatie. Uit documenta
tie die we verzamelden bleek
dat Alko in Günzburg (Zd-
Duitsland) niet alieen één van
de grootsten is, maar ook
enorm veel research in ont
wikkelingen heeft gestoken.
Daarnaast beschikt deze fa
briek over een unieke test-
bank, waarop vele wegsituaties
nagebootst kunnen worden.
Caravanfabrieken, ook zij die
geen Alko-assen toepassen,
kunnen van deze testinstallatie
gebruik maken. Het gaat te
ver om een uitleg te geven wat
allemaal gedaan kan worden
en wat de registratie-appara-
De Caravan RAI staat weer voor de deur. In tegenstel
ling tot de Personenauto en Bedrijfsauto-RAI, die om de
2 jaar plaatsvinden, wordt de Caravan RAI ieder jaar
gehouden. Het is één van de grootste, maar zeker de
mooiste expositie op dit gebied in Europa. Al jaren is
het gehele gebouwencomplex nodig om alles onder te
brengen. Lang niet iedereen krijgt de oppervlakte toebe
deeld die hij graag zou willen hebben om alles te kun
nen presenteren. Maar er wordt hard gewerkt om meer
ruimte te scheppen en misschien komt de Caravan RAI
79 voor een deel in het dan nieuw gebouwde aangren
zende gedeelte.
Dit illustreert duidelijk de groei in de vrije-tijds be
steding. De caravan, de vouwwagen, de tent en de kam
peerauto nemen een steeds belangrijkere plaats in om de
vrije tijd door te brengen. Dat is een zo duidelijk gege
ven dat er niet •aan.te tornen valt.
Compactere auto's worden
veel gevraagd. Niet alleen om
dat er gemakkelijker mee in de
stad gereden kan worden,
maar ook omdat het gewicht
lager ligt, waardoor minder
wegenbelasting en een lager
verbruik. Vele van de bezitters
van d;t genre auto zouden
graag in de vacantieperiode
een caravan willen gebruiken
om de vacantie mee door te
Bij Bürstner is de trend
naar rondzitgroephoeken nog
verder doorgevoerd. In de
Flipper Lux serie staat een
ronde tafel in het midden van
een doorlopende en comforta
bel beklede bank. Vooral at
tractief daar waar een 2e zi-
thoekje aanwezig is. Toe te
passenin grote toercaravans.
Alko levert dus de complete
onderstellen. Men past torsie-
geveerde assen toe die met
rubber en stalen elementen
geveerd worden. Rubber heeft
al jaren de overhand en staal
neemt weer wat toe. Bij hen
specifiek in een geheel nieuw
ontworpen Delta SII torsie-as
met' wielophanging., Een be
langrijk aspect bij deze laatste
ontwikkeling is dat de spoor
breedte op iedere gewenste
maat gemaakt kan worden.
Verbeterde
wielophanging
Deze fabriek heeft naast de
chassis-ontwikkeling ook veel
research gedaan m.b.t. de as
sen en veersystemen op zich.
Een z.g. Schraglenkerachse
verbetert de wegligging en
naast dit belangrijke aspect
heeft men o.a. met deze con
structie ook bereikt dat de ca
ravan rustiger achter de auto
ligt, hetgeen dan natuurlijk
ook voor de auto geldt en het
rijden met de combinatie, spe
cifiek voor de bestuurder, in
niet geringe mate veraange
naamt. Nu is het wel zo dat
hoe geraffineerd de constructie
en de uitvoering ook is, men
natuurlijk nooit een te zware
caravan achter de auto dient
te trekken. De gewichtsver
houding is erg belangrijk en
hoe groter het verschil tussen
auto en caravan hoe beter het
rijgedrag. De vering bij een
torsieas heeft normaal ca. 6
cm. uitslag. Ook dit wordt
verbeterd en bij Alko liet men
ons zien dat het door hun ge
patenteerde systeem met. 3
rubber elementen in een speci
aal gevormd stalen omhulsel
ca. 9 cm veeruitslag gaf. Bij
een zachtere vering heeft de
band minder verend werk te
doen met als voordeel een
aanhanger/caravan die ook
daardoor rustiger licht.
De moderne chassis zijn zo
geconstrueerd dat de belasting
op ieder punt/deel van het
chassis naar het midden ver
plaatst wordt. Daar zijn de
beide chassisbalken/dragers het
sterkst. Vroeger was er een
Comfort en ^cbnni.
De carav. n wordt comforta
beler, is uitgerust met meer
nuttige accessoires, waardoor
de leefbaarheid toeneemt en
het gebruik het gehele jaar
door mogelijk is Dat is tevens
ook een betere besteding van
het geïnvesteerde geld en met
die weterschap zullen ook
meer families er toe overgaan
een caravan aan te schaffen.
Voor de vouwwagen geldt dit
in veel beperktere mate. De
kampeerauto wint heel lang
zaam terrein en is specifiek
voor degenen die zich kunnen
veroorloven vele weken op reis
te gaan en dan verre afstanden
afleggen. De hoge aanschaf
fingsprijs, de vele bijkomende
kosten etc. zijn remmingen die
van invloed kunnen zijn.
De laatste tijd zijn er in de
caravan-bouw een aantal inte
ressante ontwikkelingen waar
te nemen, die voor het meren
deel op twee belangrijke aspec
ten zijn terug te voeren. Dat
zijn de vermindering van het
gewicht en de verbeterde weg
ligging en vering van de cara
van. Het eerste is van het
meeste belang, omdat daardoor
ook de lichtere auto gemakke
lijker een caravan kan trekken.
AMSTERDAM
brengen. De fabrikanten van
caravans zien dit in en geleide
lijk aan ziet men een positieve
ontwikkeling in die richting.
Ook kleinere caravans worden
weer meer gemaakt. Voor de
fabrikant is de kleine caravan
in de afmeting van ca. 3.20
meter niet zo interessant om
te fabriceren De werkzaamhe
den zijn hetzelfde als bij een
grotere caravan en de uitrus
ting is tegenwoordig bij alle
Het houten geraamte met heel
wat minder spant-verbindingen,
een veel homogenere styropor,
de binnenwand en de alumi-
Op vacantie heeft U toch
ook graag een comfortabel
dak boven het hoofd. Dat
biedt de caravan. Al naar ge
lang de grootte wel meer of
minder. Maar altijd voldoende
om een prettig en aangenaam
verblijf te garanderen. Bij de
Eriba-Touring serie wordt op
het stalen skelet een geheel
polyester dak gemonteerd.
Zijwanden maken een be
langrijk deel uit van de op
bouw van de caravan. Voordat
deze bij de conventioneel ge
bouwde caravan geplaatst
worden, dienen kasten, keu
kenunit, banken en toile
truimte op de vloer neergezet
te worden. Constructief wordt
veel aandacht besteed aan
stevige en lichte zijpanelen.
De isolatie wordt meer en
meer als dragend deel ge
bruikt. o.a. bij Bürstner, Wilk
en Chateau.
Ook heeft Alko een testbank
waarop caravans en aanhan
gers uitvoerig en langdurig
getest kunnen worden. Rij- en
wegomstandigfaeden worden
daar nagebootst met een dus
danige frequentie die in de
praktijk bij tienduizenden ki
lometers niet gehaald kan
worden. De grote trommels
worden al naar gelang het
testprogramma van ribben
voorzien, die vele wegvarian
ten uitbeelden.
Links het v eersysteem met
wielophanging van Grau en
rechts de nieuwste torsieas
van Alko.
zijwand. Hoe het procédé ook
tot stand komt- de caravan
wordt er lichter en solider
door. Men kan het een sand-
wich-constructie noemen. We
zagen dit o.a. btf Chateau en
Bürstner. Andere fabrieken die
dit toepassen en het op de
RAI in hun modellen kunnen
tonen zijn Wilk, Hobby, CI-
Sport en Sterckeman. De Itali
aanse Lander fabriek veriijmt
het met de polyester buiten
wand.
Verfijnde interieurs
Zo is er een duidelijke ten
dens naar vervolmaking van
de caravan. Ook in het interi
eur zijn er tal van verbeterin
gen en verfijningen te consta
teren-. Warmwatervoorziening,
een ruimere koelkast, betere
verwarming, het zijn enkele
punten die door de gebruiker
erg op prijs gesteld worden.
Het Is heel wat anders dan 25
jaar geleden, toen een caravan
alleen maar een vast droog-
dak boven het hoofd bood,
met een tafel en banken die
tot een bed getransformeerd
konden worden. De caravan
stond toen nog duidelijk in de
Bij deze Alko chassis met
geremde as(sen) is duidelijk te
zien welke constructieve
structuur toegepast werd om
een sterk en toch licht geheel
te krijgen.
kinderschoenen (geen isolatie)
en er waren maar enkele mer
ken, waaronder o.a. onze eigen
Hauscar en Kip. In het buiten
land, Duitsland, gaf Dethleffs
de toon aan. Nu zijn er tiental
len fabrikanten van caravans,
die vele honderden modellen
en uitvoeringen brengen.
Wilt u over dit alles geïnfor
meerd worden, de Caravan
RAI 78 biedt op dit terrein
ongekende mogelijkheden. Een
buitenbeentje als we het zo
mogen noemen is Eriba met
de Nova en de Touring model
len. Deze hebben een geheel
stalen skelet, hetgeen een zeer
grote stijfheid garandeert Hun
nieuwste vinding is het vol-
schuimen van de wanden die
wordt toegepast op de Toscana
modellen. Tussen binnen- en
buitenwand wordt met een be
paalde druk isolatie-schuim in
gespoten.
met grote snelheid vlak langs
u raast. Levensgevaarlijk. Het
verhoogt wel het eigen gewicht
van de caravan en verlaagt het
mee te nemen gewicht. Maar
wat telt het zwaarst.
Lichtere opbouw
Naast deze zeker niet onbe
langrijke zaken als stabielere
en lichtere chassis en een ver
beterde wegligging wordt ook
veel aandacht besteed aan de
opbouw. Vele panelen van het
gehele omhulsel waarin de ca
ravanner verblijft worden lich
ter en steviger gebouwd met
als voordelen minder gewicht,
betere isolatie-eigenschappen
en vermindering van het aan
tal koude-bruggen. Dat is de
aanduiding voor de onderbre
kingen in de isolatie.
Daar treedt condensvorming
op en dat is voor de paravan-
nende wintersporter minder
plezierig. Vooral bij de zijwan
den en de vloer heeft men
constructief heel wat positiefs
kunnen bereiken. De zijwanden
worden onder druk verijjmd.
tuur noteert. Het is heel wat
en dat de caravanfabrieken erg
ingenomen zijn met deze
test-mogelijkheden, blijkt uit
het feit, dat heel regelmatig de
meest uiteenlopende caravans
korte of langere tijd uit en te
na aan de zwaarste proeven
onderworpen worden.
Complete chassis
buigmoment. Wanneer het
chassis van voor tot achter ge
lijke profieldikte heeft komt de
belasting in het midden op de
plaats waar de as zit het
sterkst naar voren. Op slechte
wegen etc. zijn deze krachten
extra hoog met kans op door
buigingen, vervormingen en
scheuren. Uit oogpunt van ge
wichtsbesparing zijn de geper
ste chassisdelen van gaten
voorzien.
Vele mogelijkheden
spoorbreedtes vergroot
waarop Tabbert het accent
legt - waardoor eveneens een
betere wegstabiiiteit verkregen
wordt.
Dan worden meer en meer
stabilisatorstangen toegepast
die het overhellen van de ca
ravan dienen tegen te gaan.
Hoe soepeler de vering, hoe ef
fectiever de schokbreker moet
werken en hoe nuttiger een
torsiestabilisator kan zijn. Deze
extra uitrustingen treft men
vooralsnog aan op de luxere
uitvoeringen. Het bekende
Duitse merk Wilk heeft deels
de vernieuwing gevonden in
een chassis, waarbij de lang-
sliggers een knik naar binnen
hebben. Dit om te bereiken
dat de vloer gelijkmatiger on
dersteund wordt. Lijkt ons
voor de wegligging niet direct
van belang.
Reservewielen worden meer
en meer in speciale houders
onder de bodem van de cara
van meegenomen. Op grote
reizen, vooral wanneer op au
towegen gereden wordt, is dit
een noodzakelijke accessoire.
Realiseer u eens wanneer u
met een lekke band stilstaat
op een plaats waar het verkeer
nium buitenwand worden met
een speciale lijm bespoten en
onder druk zo vast met elkaar
verlijmd dat de gehele wand
een uitermate sterk geheel
gaat vormen. Bij Chateau o.a.
wordt de lucht in de pers
weggezogen (vacuum) en zo
ontstaat daar een zeer stabiele.
Ook andere fabrieken van
onderstellen zitten natuurlijk
niet stil. Op de caravan-salon
te Essen introduceerde Grau
een chassis met draagarmen
en schroefveren. In de schroef-
veer een telescopische schok
breker. Verder worden de
