rij-impressie Toyota Starlet
Maak nu
uw auto
klaar
vaar het
voorjaar
Belangrijk Fiat-nieuws
op autosalon in Turijn
Technische autolectuur
in boekvorm van de Shell
automatisch
In de 2 liter klasse heeft BMW zich na een lange afwezigheid
weer begeven met een 6-cilinder. Het is al een aantal maanden
geleden dat de introductie plaats vond en sindsdien is de vraag
heel groot. In de dertiger jaren werd de eerste versie van dit
motortype uitgebracht en de modellen van vlak voor de 2e
wereldoorlog waren hoogtepunten in de BMW historie. De 326,
de 327 en de 328 hadden een 2 liter 6 cilinder, die voor die tijd
vrij hoge vermogens leverden. Vooral de open 328 met z'n ruim
80 pk. en 3 carburateurs stond hoog genoteerd. Op circuits en
in rallyes gevreesde tegenstanders. Sportiviteit was hoog in het
BMW vaandel geschreven en ook nu is dit één van de peilers
waarop dit Beierse merk draait.
Comfort is een 2e belangrijke zaak en de BMW van vandaag
heeft dit eveneens. Van de duurdere middenklasse tot in de
hoogste prijsregionen worden modellen gefabriceerd, die sporti
viteit combineren met comfort en in de grotere modellen ook
veel ruimte hebben.
4 Motorische versies
De 3-serie van BMW begint
bij de 316 en eindigt by de 323
i. Eén model met 4 verschil
lende vermogens leverbaar,
waarvan 2 met een 4-cilinder
en 2 met een 6-cilinder. De 320
kreeg de 6 cilinder evenals de
323 i. die benzine-inspuiting
heeft. Het verschil tussen de 4
cil. 2 liter en de 6 met gelijke
inhoud is de grotere souplesse
van deze laatste. Geen ander
automerk heeft dit te bieden,
een kleine 6 cilinder met bijna
2000 cc. en 122 pk. Construc
tief zeer moderne motoren, die
hoge toerentallen toelaten
maar ook in veel lagere regi
onen trekkracht voldoende be
zitten en ook nog uitermater
soepel blijven. Het acceleren
verliep vrij snel. Tot 100 km.
Snelheid in ruim 10 sec. is een
goede waarde. Een opvallend
punt was dat we het idee
hadden dat deze auto niet zo
snel optrok. Dat kwam omdat
het motorische geluid laag
was, waardoor de inzittende
gevoelsmatig vonden dat de
acceleratie niet zo snel was.
Op hogere snelheid nam de
wind rond de carrosserie sterk
de overhand. Een aspect dat
men niet zo vaak tegenkomt.
Nogal variërend
verbruik.
Bij een auto die men heel
rustig kan rijden, maar waar
mede ook heel snel opgetrok
ken kan worden verschilt het
verbruik nogal sterk. Het
hangt nauw samen met de
prestatie die men verlangt.
Rustig rijden wordt met een
heel redelijk verbruik beloond.
Wanneer men niet harder rijdt
dan 100 km. dan was 1 op 11
haalbaar. Worden de paarde-
krachten voluit benut dan
dient rekening gehouden te
worden met 1 op 7 a 8 km. De.
test met de BMW was in de
koude periode van enkele
maanden geleden. De koude
start 's morgens was uitste
kend. De automatische choke
zorgde voor een goede meng
selverhouding, waardoor de
auto onmiddellijk aansloeg.
Was de motor warm dan ging
het wat moeilijker om de auto
aan de praat te krijgen.
Een 4-versnellingsbak draagt
zorg dat het motorische ver
mogen op de achterwielen en
op de weg overgebracht wordt.
Een kort pookje, goed onder
bereik van de bestuurder, is
voor het schakelen op de mid
dentunnel aangebracht. De
achteruit was niet optimaal
vergrendeld. In feite een punt
dat niet tot een probleem
leidde.
Uitstekend wegcomfort.
Alle vier de wielen zijn onaf
hankelijk opgehangen. Een uit
gekiende constructie, waarbij
de vering soepel en de telesco-
pu"che schokbrekers uitste-
ke d dempten. Een neutrale
wegligging met een tikje on
derstuur duidt aan dat het as
pect wegligging heel goed uit
de bus kwam. Een directe en
preciese besturing waren an
dere optimale eigenschappen.
De remmen bleven niet achter.
Voor schyven, achter trommels
met een bekrachtigde onder
steuning.
Karakteristiek voorfront.
Lang voor de oorlog, al had
den de BMW's een voorfront
met een bepaalde vormgeving.
Dit is zo gebleven, al werd de
stilering aan de moderne car
rosserie-normen aangepast.
Men herkent een BMW altijd
direct net zo als dit bij Merce
des het geval is. In de 316 tot
en met de 323 klasse zyn er
allen maar 2-deurs modellen.
De auto heeft een strakke lijn
met veel ruitoppervlak. Een
tijdloze vormgeving en mede
door het karakteristieke voor
front een sportief uiterlijk.
Twee grote portieren zorgen
voor en gemakkelijke in- en
uitstap, alhoewel het bereiken
van de achterbank wat minder
gemakkelijk gaat. De zijflanken
worden beschermd door een
stevige sierstrip, die ook keurig
netjes staat. De bumpers lopen
om de carroserrie heen en ge
ven dus ook een goede be
scherming tegen beschadigin
gen. De motorkap scharniert
aan de voorzijde en heeft een
speciale voorziening, waardoor
bij een zware frontale botsing
deze niet de voorruit kan ver
splinteren.
Wanneer men technisch op
timaal van een auto kan ge
nieten, dan behoort daarbij een
goede tot zeer goede zit. Aan
gezien stoelen en zitpositie
door een ieder anders beoor
deeld kunnen worden, dient de
verstelmogelijkheden groot te
zijn. Dat is bij de BMW aan
wezig, waarbij ons opviel dat
langere mensen met de benen'
iets te dicht bij het stuurwiel
zitten. Een mogelijkheid om
het stuurwiel iets hoger te zetr
ten zou het geheel ideaal ma
ken. De stoelen geven veel
steun en de rugleuning kan
trappeloos versteld worden.
Achterin is de beenruimte niet
het sterkste punt. Wil men wel
goed met de benen uit de voe
ten, dan dienen de stoelen wel
wat naar voren geschoven te
worden, hetgeen de bestuurder
hinder kan opleveren om ont
spannen te rijden. Maar goed,
het is een fijne auto waarin
met wat passen en meten vier
mensen goed zitten en qua
veer- en wegcomfort voortreffe
lijk reizen.
Fraai instrumentarium.
In de auto wordt een groot
deel direct door het impone
rende dashboard bepaald.
Ronde instrumenten in één
console verenigd en zeer goed
in het blikveld liggend. Het
schuin geplaatste middenpa
neel herbergt een groot aantal
handles en knoppen met o.m.
de radio. Gemakkelijk bereik
baar. De zacht rode indirecte
verlichting maakt duidelijk dat
men de bestuurder veel infor
matie wil verschaffen zonder
de mogelijkheid tot verblin
ding. Deze kleur wordt in
vliegtuigen al lang toegepast.
De afwerking is keurig en het
pakket extra's is groot. Van
speciale stoelen tot lichtmeta
len velgen is in het BMW as
sortiment verkrijgbaar.
Concluderend.
Aan het einde van deze test
zou je kunnen zeggen: Auto
mobilist wat wil je nog meer?
In de meeste facetten een bi
zonder fijne auto waarin dui
delijk naar voren komt dat de
opgedane ervaring in races
toch bij de serie-auto een rol
speelt. Gelukkig wel, want het
is hier niet gering waarvan de
automobilist profiteert. Deze
320 in z'n verschillende moto
rische versies, met daarbij de
6-cilinder in het bijzonder, is
een heel fijne auto. Het is niet
direct een volume auto t.a.v.
de ruimte, maar wel een sur
plus aan volume, wanneer we
de souplesse, het comfort, de
rust en de wegligging zo mo
gen aanduiden.
Nog net voor de opening van
de autosalon in Turijn gaf Fiat
al wat gegevens prijs over een
geheel nieuwe auto, die daar
z'n werelddebuut maakte. In
drie uitvoeringen en met de
benaming Ritmo gaat deze
auto naast de bekende 128 een
deel van de markt in die
klasse bestrijken.
De carrosserie ziet er heel
opmerkelijk gestyleerd uit en
werd ontworpen bij Fiats eigen
studio „Centro Stile". Aange
dreven door een voorin ge
plaatste motor en voorwie
laandrijving volgt dit model de
trend van de Fiats in deze
klasse. Drie motoren, een 1100,
een 1300 en een 1500 cc. zullen
leverbaar worden. In de koets
werken liggen de verschillen in
een 3- en een 5-deurs versie en
een deluxe of een comfort de-
luxe. Standaard zit een vier-
bak gemonteerd, als extra is
een vyfbak leverbaar. De duur
ste versie, de Ritmo 75 heeft
een vyfbak of een automaat.
In juni komt de Ritmo op de
Italiaanse markt, in oktober op
de exportmarkten.
De kleinste Toyota, de 1000,
heeft een opvolger gekregen
die een attractieve nieuwe car
rosserie heeft met, en dat is
heel belangrijk, een 3e resp. 5e
deur. Vooral deze klasse, die of
als 2e auto of als auto voor
kleine gezinnen gebruikt wordt,
moet gemakkelijke bagage mo
gelijkheden hebben. Tijdens
een korte rit vielen een aantal
punten al onmiddellijk op. De
zitpositie voorin is in alle op
zichten prima. Prettige, goede
steun gevende stoeltjes, ruime
verstelmogelijkheden en een
juiste verhouding t.o.v. het
stuurwiel. Achterin gaat het
heel wat krapper toe. Wil de
bestuurder redelijk kunnen zit
ten, dan blijft er achter weinig
bruikbare beenruimte over.
Voor korte ritten gaat het wel,
maar op langere trajecten
wordt het heel wat onplezieri
ger.
Met 3 inzittenden en bij ver
der vooruitgeschoven plaats
van de 2e stoel voorin is het
goed bruikbaar. Daarom is de
Starlet een uitgesproken 2 3
persoons auto met vrij veel
bagageruimte. De achterbank
rugleuning kan in 2 functies
dienst doen. De ene helft als
ruggesteun bij het zitten en de
andere helft neergeklapt voor
bagage. Door de grote laadklep
is de auto gemakkelijk te be
laden.
Het rijden presenteerde zich,
het waren nog geen ingereden
exemplaren, als erg prettig.
Een behoorlijke pittige accele
ratie, een heel directe bestu
ring, goed doseerbare remmen
die bekrachtigd werken. Het
veersysteem is vóór uit Mc.
Pherson elementen samenge
steld en achter heeft de Starlet
een vaste as met schroefveren
en in de lengterichting lopende
steunen die de as op z'n plaats
houden. De oude 1000 had
bladveren. In tegenstelling tot
het gebruikelijke patroon in
deze klasse heeft de nieuwe
Toyota achterwielaandrijving.
Hij volgt daarmede niet de
trend die deze klasse al jaren
heeft. De carrosserie heeft een
moderne lijn, die van een aan
tal auto's wat weg heeft. De
groei van de markt waarin
deze auto komt te liggen is
volgens beschikbare gegevens
erg groot. Van 1974 met een
marktpercentage van 10.3%'
van de totale verkoop is deze
opgelopen tot 20% in het afge
lopen jaar. Men verwacht dat
deze groei nog lang niet ten
einde is.
Het leveringsprogramma zal
bestaan uit diverse modellen
van Economie tot Super de
luxe, in drie- en vijfdeurs uitr
voeringen en een versie met
een vyfbak. De prijzen zullen
variëren van ca. 11 duizend tot
12.350,- incl. BTW en af impor
teur. Even nog een detail ter
vermelding. Het interieur ziet
er, smaakvol en gedegen uit.
Het dashboard ligt goed in het
bestuurders-gezichtsveld en de
handles liggen goed onder
handbereik.
De benzinemaatschappijen
worden met premiums en an
dere zaken weer byzonder ac
tief. Als het niet een glas is
dan zyn het andere zaken
waarmede de klanten naar de
pomp getrokken worden. At
tractieve en minder waarde
volle dingen heeft men voor de
mensen klaarliggen. Een groot
deel van de automobilisten
weet weinig af van de techniek
van de auto in het algemeen.
Natuurlijk zyn er boeken over
verkrijgbaar. De één summier,
de ander uitgebreider. Shell nu
heeft een fraai uitgevoerde uit
gave in de verkoop gebracht,
waarin de techniek van de
auto op duidelyk maar een
voudige wy'ze beschreven
wordt. Bij alle onderdelen
plaatsjes of tekeningen, die het
onderwerp verduidelyken. De
prys is f 4.95 en dat is, gezien
de uitvoering, erg goedkoop.
By pompstations van de maat-
schappy is het boekwerk ver
krijgbaar.
Nu de lente Is begonnen is
het verstandig enkele onder
houdswerkzaamheden aan uw
auto te verrichten. Dankzij de
ontwikkeling van de auto
techniek-is dit onderhoud tot
een minimum beperkt. Hier
onder volgen twaalf tips van
voor controle in aanmerking
komende punten welke van
essentieel belang zijn voor een
goed onderhoud van de auto.
Hoe staat het met de ban
den. Is er voldoende profiel
diepte? Let er ook op of de
banden geen onregelmatige
slytage vertonen.
2. Remleidingen controleren op
haarscheurtjes en andere be
schadigingen. in de winter
hebben deze leidingen te bjden
gehad van het strooizout. U
moet bedenken dat de druk in
deze leidingen tot ruim 100 bar
(vroeger zei men 100 atm) kan
oplopen.
3. De remvloeistof behoort mi
nimaal eens per twee jaar ver
wisseld te worden aangezien
deze .hygroscopisch' is, dat wil
zeggen water uit de lucht aan
trekt. Vooral gedurende de
wintermaanden is dat het ge
val zodat verwisselen In het
voorjaar wenseiyk is.
4. Een moeilyke tyd hebben de
ruiterwisserbladen achter de
rug. Zo nodig dan ook vervan
gen.
5. By vele auto's moet de aan-
zulgbuis voor de voorverwar
ming weer in de zomerstand
worden gezet. By de Volkswa
gen en Audi modellen byvoor-
beeld moet men, afhankeiyk
van het type, de inlaatopening
omkeren of de inlaatslang ver
wisselen of een klepje aan het
luchtfilter» veranderen.
6. Na de winter is het belang
rijk om de spanningscapaciteit
van de accu te controleren.
Zelfs een goed opgeladen accu
garandeert nog geen maximale
stroomsterkte.
7.Ook olieverversen is belang
rijk. Gedurende de winter met
talrijke koude starts is veel
condenswater in dé motorolie
terechtgekomen. De dunne
winterolie moet door een dik
kere zomerolie worden vervan
gen.
8. Erg belangrijk is een goede
wasbeurt om het wintervuil
zoals strooizout e.d. te verwy-
deren. Dit vuil kan de onder-
zyde van de auto sterk aantas
ten.
9. Onderzyde van de auto con
troleren op beschadigingen aan
de bodembescherming. Zonodig
bywerken.
10. Uitlaat controleren. Zyn er
geen plaatsen waar deze is
doorgeroest en is de ophanging
nog in orde?.
11. Vloermatten uitkloppen en
schoonmaken met water om de
zoutresten te verwy deren.
12. En tenslotte de gehele auto
nazien op roestvorming in de
laklaag. Vooral plaatsen als de
randen van de wielkasten,
treeplanken en onderzyde van
de deuren kunnen roestsporen
vertonen en dienen terstond te
worden behandeld om uitbrei
ding tegen te gaan. Een tip:
bent u hier minder ervaren in,
laat het dan door een garage
doen.
De eerste vragen zijn bin
nen. We kregen een telefoontje
van een automobilist die van
z'n vrouw hoorde dat haar
auto bij het overschakelen
heel erg in het stuur trok. Het
was een kleine auto met
voorwielaandrijving en een
dwars geplaatste motor. Om
dat de vragensteller uit onze
directe omgeving kwam zijn
we er naar toe gegaan en
hebben met de auto gereden.
Niet alleen bij het overschake
len, want daar kwam het niet
van, maar bij het ontkoppelen
en bij gas geven en gas los la
ten was die reactie heel erg in
het stuur merkbaar. Bij gas
geven trok de auto naar
rechts en bij gas loslaten naar
links. Bij snel optrekken en
dan gas loslaten of koppeling
intrappen veel erger dan bij
het rustig uitvoeren van de
zelfde manoeuvre. Wat kon
dat nu voor een oorzaak heb
ben?
Het antwoord leek ons niet
zo eenvoudig omdat er in eer
ste oogopslag niets te zien
was. Onder de motorkap niet,
maar ook oppervlakkig onder
de auto niet. Geen speling in
de wielophanging, ook niet in
de stuurinrichting. Geen ka
potte kruiskoppelingen. We zijn
toen onder de auto gaan lig
gen en hebben de lste versnel
ling ingeschakeld. De eigenaar
duwde de auto heel iets naar
voren en naar achteren en
toen ontdekten we de oorzaak.
De naar voren lopende tre-
karm, die de wielophanging op
z'n plaats moet houden voor
de aandrijf- en remkrachten, is
bevestigd aan een oog dat met
2 bouten aan de zelfdragende
naar voren lopende chass-sarm
geschroefd zit. Dit chasssdeel
van plaat was geheel dtorge-
rot. Met een schroevend'aaier
staken we er zo op vele plaat
sen door. Conclusie: niel meer
repareerbaar vanwege de te
hoge kosten. De foto die we er
van maakten geeft de plaats
vrij duidelijk weer.
Vragen kunnen ingezonden
worden aan redactie Auto Ak-
tueel Postbus 127, Enschede.
