Exposities in
Rijksmuseum Twenthe
Midwinterhoorn
roept weer
De herdersjongen vertelt
Uitbreiding woonruimte
..Blijf tan mijn lijf" -
Tips rond Kerstdagen
en Nieuwjaar
Kindervakantiedagen
in
mm
VVV Holtens Belang
Een heel oud verhaal eenvoudig weergegeven
HOLTENS NIEUWSBLAD - 23 DECEMBER 1977 - PAG. 5
Sinds 1955 bezit het Rijksmuseum Twenthe twee gebeel
dhouwde zijluiken van een laatgotische triptiek. Het ene
luik toont de geboorte van Maria. Op het andere is de ge
boorte van Christus uitgebeeld. Oorspronkelijk golden
deze luiken als Zuid-Nederlands, maar in 1973 werden zij
door drs. G. de Werd, directeur van het Stadtisches Mu
seum Haus Koekkoek te Kleef toegeschreven aan de beel
dhouwer Tilman van der Burch (eind 15e/begin 16e eeuw of
diens ateüer in Keulen. Het middengedeelte, dat oorspron
kelijk door de beide luiken geflankeerd werd, was tot voor
kort spoorloos.
Op dit moment echter lijkt het niet
onwaarschijnlijk, dat Charles von
Nostitz, student in de kunstge
schiedenis te New York, de ver
blijfplaats van dit middengedeelte
heeft achterhaald.
Von Nostitz, gespecialiseerd op het
gebied van de Middeleeuwse beel
dhouwkunst en kenner met name
van het werk van Tilman van der
Burch, meent op grond van voor
stellingen, afmetingen en bepaalde
details, dat de beide luiken in ver
band kunnen worden gebracht met
een middenpaneel, dat het Metro
politan Museum of Art te New York
in 1973 in Parijs heeft aangekocht.
In de afgelopen jaren werd het luik
met de voorstelling van de ge
boorte van Maria gerestaureerd
doorde heer W. J. Mares te Maas
tricht. Bij deze gelegenheid werd
ook het beeldhouwwerk van zijn
19e eeuwse overschildering ont
daan, zodat nu de oorspronkelijke
fraaie gotische beschildering weer
zichtbaar is.
Bovendien werd tijdens deze res
tauratie een belangrijke ontdek
king gedaan: op de keerzijde kwam
onder een door lijsten afgedekt lin
nen doek zonder voorstelling en
een daaronder liggende dubbele
monochrome overschildering een
vrij gave voorstelling van een engel
te voorschijn en wel de engel Ga
briel, die Maria de geboorte van
Christus verkondigt.
Op stylistische gronden werd in
1973 door drs. Th. Lemmens, direc
teur van het Nijmeegs Museum
„Commanderie van St. Jan" als
hypothese naar voren gebracht dat
de schildering van de engel Gabriël
zou zijn ontstaan in het atelier van
xde Meester van het Marialeven in
Keulen. Hoewel ons dit op grond
van vergelijkingen met andere ver
kondigingsvoorstellingen van de
zelfde schilder nog geenszins bewe
zen lijkt, kan wel met enige zeker
heid worden aangenomen, dat dit
werk in Keulen of omgeving is ont
staan.
Onlangs werd een begin gemaakt
met de restuaratie van het andere
luik, dat de geboorte van Christus
toont. Uit de eerste resultaten
blijkt dat ook dit luik een schilde
ring op de keerzijde bevat. Dit zou
dan de Mariafiguur moeten zijn, die
evenals de engel Gabriël deel uit
maakt van de verkondigingsscène.
Hopelijk bevat deze schildering
weer enkele nieuwe aanknopings
punten voor de toeschrijving.
De algehele restauratie van dit luik
zal circa twee jaar in belag nemen.
In het museum is nu net reeds ge
restaureerde luik met de schilde
ring op de achterzijde te zien en te
vens een model van het gehele drie
luik.
De tijdens de restauratie vrijge
komen schildering van de engel
Gabriël op de keerzijde van het
linker zijluik.
Op heldere avonden en zeker op vrijdagavond tussen zeven en negen uur
kunt u op het platteland in het noord-oostelijk deel van Twente in deze
'adventstijd geregeld het weemoedig „roepen" van de midwinterhoorn
horen. Maar er is ook een vaste agenda voor het midwinterhoornblazen.
Die ziet er zo uit:
24 december Hengelo/Enschede: Demonstraties midwinterhoornblazen
bij de diverse ziekenhuizen. Vanaf 19.00 uur
25 december Ootmarsum: Demonstraties midwinterhoornblazen bij het
Los Hoes, Smithuisstraat. Van 11.00-12.00 uur
26 december De Lutte: Paviljoen Lutterzand. Blaaswedstrjjden voor mid
winterhoorn. Senioren. Aanvang 14.00 uur
26 december Ootmarsum: Demonstratie midwinterhoornblazen bij het
Los Hoes. Smithuisstraat. Van 11.00-12.00 uur
31 december Ootmarsum: Demonstratie midwinterhoornblazen bij het
Los Hoes. Van 17.00 tot 18.00 uur plus kniepertjes bakken
Van 3 december tot en met 15 ja
nuari wordt in het Rijksmuseuw
Twenthe werk geëxposeerd van
Joyce de Vries en Wim Izaks, leer
lingen van de Akademie voor
Kunst en Industrie te Enschede.
Het uitgangspunt voor deze ten-
toostelling was een negen maan
den durende reis per auto door
West-Afrika, waarbij Tunesië, Al
gerije, Niger, Nigeria, Kameroen,
Benin, Togo. Ghana en Boven-
Volta werden aangedaan.
(Bulletin Rijksmusem
Twenthe)
De voorzijde van het linker zijluik
met voorstelling van de geboorte
van Maria na de restauratie.
De voorzijde van de beide luiken
vóór de restauratie. Afmetingen
van de luiken 147 x 90 cm.
Huizen van „Blijf van mijn lijf' stel
len zich ten doel:
1. het bieden van gelegenheid aan
mishandelde vrouwen met hun
kinderen om veiligheid, rust en re
levante informatie (in de ruimste
zin van het woord) te vinden, die
hen in staat stellen om hun positie
te bepalen en hun eigen oplossin
gen te realiseren voor de proble
men waarvoor zij zich gesteld zien;
2. onderzoek doen naar en onder de
aandacht van het publiek brengen
van vrouwenmishan
deling en van alle feiten en structu
ren die vrouwenmishandeling ver
oorzaken en/of in stand houden.
Het opvanghuis „Blijf van mijn
lijf', gevestigd te Zwolle, heeft een
belangrijke uitbreiding ondergaan.
Op 21 mei 1976 vond in het Zwolse
huis de eerste opname plaats en
reeds eind 1976 werd er over uit
breiding gesproken. Begin 1977
richtte de stichting zich hiervoor
tot het gemeentebestuur van Zwol
le. In augustus kwam een huuro
vereenkomst met een plaatselijke
woningbouwvereniging tot stand.
Thans is de woonruimte voor op
vang gereed.
De stichting die geheel bevrouwd is
met vrijwilligsters, hoopt dat de
opnamecapaciteit voldoende zal
zijn. Het steeds weer moeten te
leurstellen van vrouwen die een be
roep op het centrum deden werkte
ontmoedigend. Wel werden deze
vrouwen verwezen naar de andere
Blijf van mijn lijf-huizen in Am
sterdam, Nijmegen en Groningen.
Ter bescherming van de vrouwen
en hun kinderen moet het adres
geheim blijven, waardoor er helaas
geen open huis gehouden kan wor
den.
Door de vele onkosten die dit met
zich mee heeft gebracht, zijn de fi-
nancile middelen uitgeput. Elke
gift is nu dubbel welkom. Het giro
nummer van de stichting is
3894950.
Wat mij vandaag is overkomen, is zo wonderlijk,
dat ik niet weet of ik het wel allemaal kan vertel
len. Maar laat ik maar bij het begin beginnen.
Mijn vader is herder, nietzo'n gehuurde bewaker
van schapen, want dat is geen echte herder.
Neen, mj is een werkelijke herder. De schapen,
die mijn vader hoedt, zijn van ons. Er zijn hier. in
de stad Betlehem, nog een paar herders en vader
gaat altijd samen met de anderen de gezamen
lijke kudde hoeden, want dan kunnen er altijd 's
nachts of overdag een paar slapen. En als ze niet
ver de bergen in zijn gegaan, komt er meestal een
van de herders tegen de avond naar huis. Er zijn
ook honden bij de kudde en die waarschuwen als
er wolven komen. Grootvader die ook herder is
geweest, maar nu te oud is geworden en bij ons
thuis woont, heeft me wel eens verteld dat er hier
in ons land vroeger ook leeuwen waren. Maar in
de laatste jaren hebben we daarvan niets meer
gehoord.
Wel komen er in de herfst soms beren uit de
bergen, die zich dik willen eten, maar dat is ge
lukkig zeldzaam. Vader en de andere herders
zijn niet bang voor beren en wolven. Beren lopen
heel langzaam en zijn daardoor gemakkelijk te
treffen met de slingerstenen. Vader kan heel
goed met de slinger mikken en als zo'n beer zo'n
zware scherpe steen tegen zijn kop krijgt, is hij
meestal bewusteloos en dan kunnen ze hem
goed de baas, zoals grootvader me wel eens ver
teld heeft. Ik ben ook aan het leren gooien met de
slinger.
Maar ik zou vertellen wat er vandaag gebeurd is.
De vorige week heb ik van mijn vader een lam
metje gekregen en samen met mijn eigen hond,
die ik met mijn laatste verjaardag kreeg, speel
den we vanmorgen buiten toen vader veel vroe
ger dan anders thuiskwam. Ik zag verder al in de
verte aankomen en hij liep veel harder dan ge
woonlijk. Toen ik hem tegemoet ging, zag ik dat
er iets bijzonders eebeurd was. Hii pakte mp nr>
en kuste mij, zoals gewoonlijk als hij thuis komt
maar hij bleef niet met me praten of stoeien. Hij
zette me haastig neer en liep snel ons huis bin
nen. Ik ging achter hem aan en toen hoorde ik
het verhaal, zoals vader het aan moeder vertel
de.
Vannacht waren ze met z'n allen op het veld en
plotseling werd het helder licht. Ze schrokken en
zeiden tegen elkaar: Wat is dat nu? En daar
kwam plotseling in dat licht een jonge man
staan, die er zo mooi uitzag, dat ze hun ogen niet
van hem af konden houden. En direkt sprak de
jonge man: Wees maar niet bang, ik ben een
engel uit de hemel. En toen waren ze opeens niet
bang meer, zei mijn vader. We kregen allemaal
zo'n rustig gevoel over ons. De engel zei, dat de
Messias was geboren, zoals de profeten ons had
den voorspeld.
Ze moesten maar eens gaan kijken in de stal, die
vlak bij de herberg is gelegen, eigenlijk een soort
grot, die eigendom is van de herbergier. Als de
kudde in de buurt is en het wordt erg slecht weer,
dan schuilen de herders met de schapen in die
grot. De herbergier heeft ook schapen. Niet zo
veel als vader; een klein troepje maar. Die scha
pen neemt buurman altijd voor hem mee als ze
de kudden gaan weiden, want zelf heeft de her
bergier natuurlijk geen tijd en om iemand te hu
ren voor dat beetje schapen is te duur. De her
bergier is een aardige man en als er geen grote
karavanen zijn, mag ik wel eens op de binnen
plaats spelen.
Later hoorde vader dat, toen de hele herberg vol
was door de grote karavanen, hij tegen een man
en een vrouw gezegd had, dat ze voorlopig wel in
die grot konden overnachten. De schapen waren
toch buiten en de grot was leeg. Vader vertelde
verder, dat hij en de andere herders direkt hun
stokken hadden genomen en naar de stal wilden
gaan. De honden zouden op de schapen letten.
Toen ze op het punt stonden om op weg te gaan,
kwam er opeens weer een heel fel licht en zagen
ze een groep engelen, die prachtig zongen.
Daarna was het ineens weer donker. Vader was
het eerst bij de stal aangekomen en daar zag hij
een man en een vrouw en een heel klein kindje.
Er was daar een kribbe, waar wat stro in lag en
daar lag het kindje lekker zacht in.
Vader was heel blij dat hij het eerst de Messias
had mogen zien, over wie ze op sabbath in de
synagoge zoveel voorspellingen voorlezen. Toen
vader dit alles aan moeder had verteld, begon
moeder te huilen. "Mag ik ook het kindje gaan
bekijken?" vroeg ik. Maar vader antwoordde
niet. Ik begreep niet waarom moeder huilde en
me stevig beetpakte en kuste.
Ze nam me bij de hand en we gingen direkt op
weg.
Eerst pakte moeder nog een paar gerstebroden
in een doek en zette ze een kruik wijn op haar
hoofd. Ik nam mijn lammetje en terwijl mijn
hond achter ons aan ging liepen we naar de stal
van de herbergier.
Bij de ingang liet moeder me even wachten. Ik
vroeg waarom ik niet mee mocht, maar moeder
zei dat die moeder daarbinnen misschien het
kindje aan het verzorgen was en dat ze het dan
niet goed zou vinden als er een vreemd kind zo
maar onverwacht binnen zou komen. Ik wachtte
dus met mijn lammetje in mijn arm buiten en al
gauw kwam moeder me zeggen dat ik ook bin
nen mocht komen.
En daar zag ik het kleine kindje, dat later onze
Messias zou worden, met zijn vader en zijn moe
der. Moeder gaf de kruik wijn en de gerstebroden
en terwijl ze even praatte met de andere moeder,
die heel jong was, ging ik naar het kindje kijken.
Zijn vader lichtte het dek een beetje op en ik zag
een heel lief kindje, dat me heel verstandig aan
keek. Ik vroeg of hij mijn lammetje wou hebben
om mee te splen, maar zijn vader zei dat hij nog
te jong was en niet kon praten. Hij vond het erg
lief van me en ik moest het lammetje maar bewa
ren tot het kindje wat groter was en dan met hem
komen spelen. Toen ging moeder weg en ze nam
me mee. Ze ging naar de herbergier en praatte
met hem. Daarop ging ze naar nog een paar
buurvrouwen en ze zeiden allemaal dat het zo
niet kon. Een vrouw wist dat er in het dorp nog
een huisje leeg stond. Moeder ging met een van
de buurvrouwen kijken en ze gingen het huisje
schoonmaken en ik mocht helpen water halen
uit de bron.
De buurvrouwen brachten allemaal wat binnen:
de één een tafel en die weer een paar kruiken en
die weer een bankje en een ander een ketel.
Ik had pas een nieuwe slaapmat gekregen en ik
vroeg aan moeder of ik die mocht geven. Ik zou
dan nog wel een tijdje op mijn oude matje sla
pen. Buiten het huisje was een schuurtje dat
eigenlijk een soort stal was, en daar ruimde ik de
boel een beetje op. Ik had gezien dat de vader en
moeder van het kindje een os als lastdier bij zich
hadden om de pakken te dragen en ook een ezel,
waarop die jonge moeder had gezeten. Die bees
ten konden dan goed in het schuurtje worden
gestald.
Twee dagen daarna is de moeder op de ezel uit de
grot bij de herberg vertrokken en de vader nam
de os mee. Ik zag hen gaan vnuit de verte, terwijl
mijn vader hun de weg naar het nieuwe huisje
wees. Ik ben nog vaak naar het kindje gaan
kijken en later hebben we samen dikwijls met
mijn lammetje gespeeld.
Openstelling VVV-kantoor
Op werkdagen van 9.00 tot 12.30
uur en van 13.30 tot 17.00 uur. Op
zaterdag 24 december tot 12.30 uur.
Restaurants voor Kerstdiners
Er zijn momenteel al enkele restau
rants voor diverse tijden volge
boekt voor diner-dansant met de
Kerstdagen. U kunt voor reserve
ring de restaurants van uw keuze
opbellen, of u neemt contact op
met de VVV.
Nieuwe logieslijst VVV: jaar 1978
De nieuwe logieslijst 1978 is net
voor de Kerstdagen gereed geko
men. U kunt deze afhalen aan het
VVV-kantoor. Tevens zijn er deze
week diverse Streekgidsen uitge
komen, deze bieden een keur van
vakantiegenoegens.
Kerkdiensten
Voor de aanvangstijden met de
Kerstdagen en de jaarwisseling
verwijzen wij u naar de opgave van
deze diensten op het raam van het
VW-kantoor. Een het „Holtens
Nieuwsblad". Bezoekerscentrum
„Noetselerberg" aan de toeristen-
weg Holten - Nijverdal. Geopend
iedere werkdag van 10.00 tot 17.00
uur. In de wintertijd op maandag
gesloten. Op le Kerstdag gesloten.
Vooral met kinderen is dit zeer
leerzaam en interessant.
Kegel en Bowlingbanen
Holten „Dikkie Down" Dorps
straat 20, tel. 2998 bgg 1324.
Raalte „De Leeren Lampe" aan de
Almeloseweg.
Raalte restaurant „De Zwaan",
Kerkstraat 2.
Nijverdal Bowlingcentrum aan de
Koersendijk.
Rijssen restaurant „Witte Hoes",
aan de weg Rijssen - Markelo.
Deventer Bowlingcentrum Deven
ter, Twelloseweg 1, te Deventer.
Omtrent de openingstijden kunt u
het beste contact opnemen met het
adres van uw keuze.
21 december: Volkskerstzang mmv
van diverse koren en twee sprekers.
In. de Sporthal 't Mossink aan de
Keizersweg. Aanvang 19.45 uur.
Wandelingen VVV en Staatsbos
beheer
Door het VVV en Staatsbosbeheer
zijn diverse wandelingen uitgezet.
In het totaal 10 wandelingen. Hier
voor is de voetspoorkaart van het
Staatsbosbeheer uitermate ge
schikt. Verkrijgbaar aan het VW-
kantoor.
Deventer
Kunstijsbaan Deventer is op 23 de
cember de gehele dag gesloten. Op
26 dec. 's morgens en 's avonds.
Voor de verdere openingstijden
raadpleeg de telefoon-automaat
05700-1 88 77.
Dinsdag 27 december
De ponyclub Markelo organiseert
op dinsdag 27 december in manege
Beltman springwedstrijden. Deel
name door PC „De Bergruitertjes",
uit Holten, PC „De Eschruitertjes"
uit Wierden en PC „Markelo" uit
Markelo. Aanvang om 9.30 uur.
Kerstprogramma „De Schure"
De jeugdsoos De Schure organi
seert diverse ontspanningen voor
jong en oud. Voor het volledig pro
gramma zie het Holtens Nieuws
blad of op het raam van het VW-
kantoor. Voor de gasten lijkt de
wandeling welke op 26 dec. wordt
gehouden zeer aantrekkelijk. Vert
rek vanaf het clubhuis aan de
Beusebergerweg, om 13.30 uur.
Deze wandeling gaat door de Zuur-
berg, met leuke opdrachten.
Expositie „De Waag te Almelo
Van zaterdag 17 december tot en
met 5 januari wordt in het exposi
tiecentrum „De Waag" te Almelo
een tentoonstelling van wandkle
den, schilderijen, grafiek, etsen ge
houden. Openingstijden dagelijks
van 12 30 tot 17.00 uur.
Het bestuur van de VW „Holtens
Belang" wenst u prettige Kerstda
gen en een voorspoedig 1978.
AL sinds jaren organiseert de
Stichting voor Sociaal en Cultu
reel Werk in de zomervakantie een
kindervakantieweek. Dit jaar zal
er echter, voor het eerst, ook in de
kerstvakantie een dergelijke week
worden gehouden. Op 3, 4 en 5 ja
nuari vinden er in het Paalhuus en
in het Kolnus tal van aktiviteiten
plaats voor de jeugd van 6 t.m. 12
jaar.
We starten dinsdagmorgen om half
tien met een kreatieve morgen in
het Paalhuus. Alle kinderen kun
nen dan aan het werk met hout,
metaal, klei en noem maar op. Voor
de kinderen van 8 t.m. 12 jaar is er 's
middags vanaf half twee een su-
perspannende kwismiddag in het
Paalhuus, terwijl de jongere kinde
ren van 6 en 7 jaar dan kunnen gan-
zeborden in het Kolnus. Dit ganze-
bordenspel begint om twee uur.
Woensdagmorgen is er in de sport
hal een grandioze sportmorgen
voor alle kinderen, die om half tien
begint, 's Middags is er om twee uur
een spelmiddag in het Kolnus voor
kinderen van 8 t.m. 12 jaar. De kin-
der van 6 en 7 jaar kunnen vanaf
twee uur in het Paalhuus meedoen
aan een kwismiddag.
De kinderen van 8 t.m. 12 jaar gaan
donderdagmorgen weer span
nende uren beleven, waarbij de
Germanen, Romeinen en Indianen
de hoofdrol zullen spelen. Deze ge
heimzinnige morgen begint om half
tien in het Paalhuus. Dezelfde
morgen begint er om tien uur een
poppekastspel in het Kolnus voor
de jongere kinderen.
De vakantiedagen worden afgeslo
ten met een filmmiddag in het
Paaliuus. Deze middag begint om
half drie.
Wil je meedoen aan deze week, dan
kun je je opgeven in het Paalhuus
Beusebergerweg 27, tel. 27 55. Als
je alle drie dagen wilt meedoen kost
dat vijf gulden, wil Je maar een paar
keer meedoen, dan kost het f 1.-.
Voor inlichtingen over deze kin
dervakantiedagen kunt u eveneens
terecht in het Paalhuus.
