LDIDSPREKERS DOEN NATUURLIJKHEID
TENIET VAN MUZIEK UIT CONCERTZAAL
Waar gaan we heen
Akoestiek precies geregeld
HOLTENS NIEUWSBLAD - 1 JULI - PAGINA 11
Vijftien dagen Israël (m)
In Lucas 10 vinden we Arabier met een ezel. Dwaalde
de gelijkenis van de er eentje af, dan schreeuwde de
barmhartige Samaritaan. hcrtter teeen Grauwtje. Deze
Daarin daalde een zeker "?nde "aar het beestie en duwde
man af van Teniralem hem nmk met zn ezelsk°P
man ai van Jeruzalem tegen het jaatstf deel van de
naar Jericho. Die weg rugj net schaapje zocht de
gaat ons gezelschap ook kudde weer op! Toch wel knap
op Zekere dag. Dat afda- van een ..domme" ezel. Lange
len is maar eventjes 1200 tijd gaat de reis nu langs het
meter, want van 800 rn. dal van de Jordaan. We komen
boven de zeespiegel gaan m Bet Shean, een stad met een
we naar 400 m. beneden oude geschiedenis. 4000 jr. v.
dat niveau. De afstand is <?hr\al be*°ond- E^|?k b« z«n
,.io- t» de heuvels van Gilboa, waai
slechts 3d krn Betphage Koning Saui streed tegen de Fi
eri Bethanie liggen aan iiStijnen en de slag verloor. Hij
deze route. De eerste sneuvelde evenals Jonathan
plaats herinnert aan de Hun lijken werden opgehanger
intocht en de tweede aan aan de muren van Bet Shean.
de woonplaats van Mar- Opgravingen hebben ongeveer
tha en Maria met hun 20 laeen van bewoning aan hei
licht gebracht. Een en ander
daarvan wordt in het Rockefel-
lermuseum te Jeruzalem ten
toongesteld. De vlakte van Jiz-
broer Lazarus. In een
diep gelegen grot zou La
zarus z'n rustplaats ge- m
weest zijn. De weg^ £?aat reel is een belangrijk landbouw
gebied geworden, grotendeels
veroverd op het moeras. Olijf-
vervolgens door een vrij
eenzaam oord, juist ge
schikt voor rovers om een bomen. sinaasappeltuinen,
alleen reizende koopman palmbomen, visvijvers, besproei-
in Jezus' dagen te over
vallen en te beroven.
Hoewel het verhaal als
gelijkenis is weergegeven
ingsinstallaties. een suikerraffi
naderij. We zijn niet door Sama
ria en Sichem gegaan, vanwege
enige onlusten, waarbij een bus
met stenen werd bekogeld een
Wijst men nog de plek, vorige dag. De gids neemt geen
Waar de gewonde man risico en dat geeft zijn busscha-
werd verpleegd in een pen een veilig gevoel. De berg
Tabor herinnert aan de „ver
heerlijking op de berg". Eens
herbergEven later
passeren we ongeveer op
zeeniveau de plek, waar bracht Debora haar troepen
daar samen tegen Sisera, de
krijgsoverste van de Kaanitische
koning Jabin. Aan de voet van
de Tabor ligt het plaatsje En-
dor. waar Saul voor de laatste
strijd een waarzegster raad-
vroeger de Grote Ver
zoendag de zondebok de
woestijn ingestuurd werd.
De Jordaanvlakte komt in 't
zicht en met lang daarna de
palmenstad Jericho, die wel de pleegde,
oudste stad van de wereld
wordt genoemd. Tot. nog toe
heeft men in elk geval geen
Nazareth.
We naderden Nazareth.
stad ontdekt, die ouder schijnt. er up Nazareth iets goeds ko-
te zijn. Vóór de inneming door men?" Dat zei Nathanael im-
Jozua was Jericho al 5000 jaar mers tegen Filippus! Dat kleine
ommuurd geweest, hoewel dat onaanzienlijke stadje heeft nu
Jericho iets ten noorden van de
huidige stad lag. Er staan in-
zo'n 100.000 inwoners. Vroeger
lag het in de vallei, maar nu
derdaad veel palmen langs de Wonen er misschien wel 75.000
weg en in de tuinen. Buiten het Qp berghelling in het nieuwe
centrum maakt het wel wat ar
melijke indruk.
gedeelte Beneden in het dal
bleven de Arabieren. Joden,
Het Jericho uit de tijd van Jo- christenen en Moslims leven
zua was een kleine stad. Som- ^fgj. jn volle vrede en vriend-
migen schatten het niet groter schap samen. Die tweede groep
dan een paar bunder Dat zei de schijnt vee', invloed te hebben,
gids niet. maar ik las het. eens want m Nazareth zijn praktisch
in een toelichting op de Bijbelse ape Winkels zondag gesloten en
geschiedenis. Opgravingen zullen ajs er jn geheel Israël geen bus
dat wel aan het licht hebben Qp sabbath rijdt, zie je ze
gebracht. De reisleider wijst ons wej jn Nazareth Varkens zijn
op de huizen, opgetrokken van onreine dieren, maar in de om-
klei. die onder sommige weer- aeving van deze stad worden ze
somstandigheden erg broze mu
ren krijgen. Bij bepaalde trillin-
^eduld. Nazareth bevat een zeer
groot getal Arabische inwoners.
gen in de lucht kunnen ze Qe eerste minister van eredienst
scheuren Misschien is het vol- gmg inciertijd als minister van
gens zijn veronderstelling zo ten godsdienstzaken naar deze stad
tijde van Jozua zo geweest. om <-jaar de volgende gelofte af
Doordat de bazuinen dan op fi- leggen: ..Overal waar wij
bratie gestemd waren zouden de macht uitoefenen zal vrijheid
muren plotseling kunnen zijn van godsdienst bestaan. Onze
gescheurd. Dat zou dan een houding tegenover elke gods
verklaring zijn van het wonder dienst zal zijn een van vriend-
Zo is er eveneens een oplossing schap en ontzag en respect, en
voor de doortocht van de Jor
daan De priesters liepen im-
wij zullen alle heilige plaatsen
beschermen. Ik vertrouw dat de
mers met de Ark des Verbonds vriendschappelijke gevoelens de
voorop, het water week voor overhand zullen behouden in
hun voeten en het stond als een ajje delen van onze gemeen-
muur, zodat al het volk droog- schap en dat wij allen zullen
voets door de rivier ging. Zij. samenwerken ten bate van het
die het wonder aannemelijk wil- jancl en weivaart en het wel
len maken, zeggen dat er een Zjjn van staat. Hebben wij
oeverafschuiving is geweest ho- met allen één vader? Heeft met
gerop in de Jordaan, waardoor £gn qocj ons auen geschapen?"
?r tijdelijk geen water meer af
vloeide. Als dat zo is geweest. Deze minister. Judah Maimon,
Jan blijft toch het wonder, dat was in de dagen van de Tsaar
net juist op dat ogenblik gebe- der Russen gearresteerd, later
jrdedoor de Turken ter dood ver-
IVe komen langs honderden, oordeeld en tijdens het Britse
misschien wel enige duizenden mandaat door de Engelsen ge
verlaten huisjes. Een groot veld vangen gezet. Hij was rabbijn en
net een huizenzee in de het stichter van de Mizrachi. een
ion! Hier zijn indertijd de Pales- godsdienstige partij. Nazareth,
fijnse vluchtelingen onderge- daar verrijst de steile bergwand,
bracht. Ze moesten daar blijven waar men Jezus af wilde wer-
uit politieke overwegingen. Al pen. na zijn toespraak in de sy-
iouden ze. graag willen werken nagoge In de middeleeuwen
in de staat Israël, dan mocht heeft men boven die steilte een
lat niet van de Arabische lei- klooster gebouwd en er werd
iers. De wereld moest weten, verteld, dat Christus daar naar
Jat er nog steeds zo'n anderhalf beneden was gesprongen om
millioen ontheemden waren aan zijn vervolgers te ontkomen
Waar zij zich nu bevinden, die De gids laat ons in het centmm
hier eens in dit kamp woonden, van Nazareth uitstappen en dan
neb ik niet vernomen. Kleine begint de wandeling door de
nuisjes. een beetje langer en drukte Overal weer winkeltjes
smaller dan een woonkamer in en stalletjes met allerlei koop-
>ns land. Zo leek het me toe uit waren. Natuurlijk ook groente,
ie rijdende bus. fruit, vis en vlees. Natuurlijk te
vens souvenirs, sieraden, kippen.
GEITEN EN SCHA- ««"en. br°°d en Sebak Tens-
lotte arriveren we bij verschil-
lende kerken. De laatste werd in
We stoppen even voor een j964 ook door Paus Paulus be-
kudde geiten, die door een ne- ZOcht. De koepel is 70 meter
ger wordt geleid. Er is ook een j10og. We vernemen van de gids,
herdershond bij, die een dame wa^ diverse landen schonken tot
van ons gezelschap onzacht in verfraaiing van dit gebouw. Ne-
het been bijtEr worden foto s derland gaf de deur met prach-
genomen van de kudde, de her- tlg koperwerk! We schuifelen
der met de hond en dan gaan jangs een aangegeven route om
we de bus weer in. Gedurende een g^mp te zien van de grot-
het hele verblijf in Israël heb ik ten waarin de heilige Familie
slechts vijfmaal een hond gezien. een paar duizend jaar geleden
Het is een onrein dier. Nimmer woonde. In de diepte zie je de
bevuilde schoenen in dat land kamer, de put en gangen. De
dus...als je langs de weg loopt, werkplaats van Jozef was boven
Ergens zagen we een kudde rje gr0nd We hadden ons nooit
schapen onder leiding van een voorgesteld, dat Jozef en Maria
een grotwoning hadden gehad.
Wonderlijke gedachte, dat het
Kind Jezus hier als kleuter leef
de. speelde, alles aandachtig be
schouwde... Hij zal aan Maria
hebben verteld wat er boven te
ïien was en misschien probeerde
Hij in de werkplaats Jozef een
beetje te helpen. Zijn broertjes
werden groter; samen deden ze
spelletjes in onze gedachten..
Het schoolgaan was helemaal
anders al nu. Er waren natuur
lijk geen schriften, boekjes e.d.
De kinderen zaten op de grond
te luisteren. Ze moesten veel
nazeggen wat de meester voor
as uit de Heilige Schrift. Veel
uit het hoofd leren dus! Zo
kreeg je wetskennis en de ge
schiedenis van het Joodse volk
kon ook uit de Bijbel worden
beluisterd. Zo was het misschien
mogelijk dat iemand als Maria
zulke verheven taal bezigde in
haar Lofzang (Luc. 1 46-55). Dan
zien we Jezus in gedachten in
de werkplaats, waar hij omging
met schaaf, beitel, bijl. zaag.
winkelhaak en nijptang, want in
die tijd beschikte men reeds
over zulke gereeschappen. Van
Nazareth vervolgen we onze reis
en passeren Kana in Galilea,
waar water werd veranderd in
wijn op een bruiloft. Akkers met
meloenen, grote cactussen, 2
kerken, een Grieks Katholieke
en een Rooms Katholieke. Van
beide wordt gezegd, dat daar^
het wonder is gebeurd De res
ten van de vaten waarin water
wijn werd. kunnen worden ge
toond! Het Bijbelse Kana lag
echter op een andere plaats dan
het tegenwoordige, vermoedelijk
iets verder naar het noordoos
ten.
De Saracenen hebben hier in
deze streek zo'n 20.0001 Kruis
vaarders kunnen doden, door
hen te beletten water te be
machtigen. Zij kwamen tenslotte
om van de dorst in 1191 Er is
hier in het Midden-Oosten in
het verleden ontzettend veel ge
vochten. verwoest, herbouwd,
verwoest en hersteld Egypti
sche, Babijlonische. Assynsche.
Arabische, Europese (Kruisvaar
ders) en Turkse legers. De Ka-
naanitische volken vochten ook
vaak met elkaar. Napoleon is er
met zijn soldaten geweest en de
Engelsen nestelden er zich tot
1948. Men beweert, dat. Nazareth
bijvoorbeeld 21 keer is verwoest.
Tiberias, een stad gebouwd
door Herodes Antipas en ge
noemd naar keizer Tiberius, ge
legen aan de Zee van Tiberias
of de Zee van Galilea. In de
zomer kan de temperatuur on
aangenaam hoog oplopen, nu in
mei nog niet. Vissersbootjes zijn
er vandaag niet te zien. Het ho
tel waar we lunchen ligt er
prachtig. Ja nog even iets; er
wordt wel eens gezegd als je
naar zuidelijke streken gaat.
„Pas goed op je portemonnee".
Nou ja, zakkenrollers zullen er
ook wel in ons land zijn. Toen
de bus stopte, stonden er dade
lijk jongens klaar om ons prent
briefkaarten. snoeren kralen e.d.
aan te bieden. Zo'n ventje van
een jaar of 11 sprong vlak voor
mij om luid zijn kaarten aan te
prijzen, 'k Had zo'n pakje van
25 echter niet nodig en maakte
hem dat duidelijk. Hij verdween
Had ik een tikje tegen de borst
gevoeld? Bliksemsnel keek ik nu
naar de balpen, die in het zakje
van het overhemd moest zitten
en... die was verdwenen! Waar
was de kleine koopman? Een
meter of tien verder stond hij en
keek naar me. Ik zag de dief
met bliksemende ogen aan met
opgeheven vinger en hij kwam
naar me toe. opende de hand en
gaf mij de balpen terug. Bank
biljetten kun je daarom maar
het beste in een zakje op je
blote borst dragen aan een touw
om je nek. Knappe kerel, die ze
je dan aftroggelt! Draag je een
jas. dan een veiligheidsspeld
door de binnenzak' Later passe
ren we Gennesareth. De kib
boets daar is nu ook café
restaurant. Van der Stoel is hier
geweest, evenals Kissinger en
Alon. Er liggen op de akkers
veel balen geperst stro. Er
groeien Australische eucalyptus
sen. Die boom wisselt van bast
en is altijd groen. Het is hier
een vruchtbaar gebied door de
lage ligging. 200 meter beneden
de zeespiegel, met wijnstokken,
grapefruit en bananen. In deze
streken, bij het meer, zal de
wonderbare spijziging hebben
plaatsgevonden,
Kapernaum, zeer bekende
plaats door vermeldingen in het
Nieuwe Testament. We denken
aan het dochtertje van Jalrus,
aan de Romeinse hoofdman, de
lamme, die door zijn vrienden
op het dak werd gedragen. Hier
riep Jezus zijn volgelingen, die
vissers waren, doch eens mensen
zouden vangen. In de storm
kwam Jezus zijn leerlingen hier
eens te hulp. gaande over het
meer. De wonderbare visvangst
en het oordeel, uitgesproken
over deze stad. Kapernaum van
een paar duizend jaar geleden
bestaat niet meer. Door opgra
vingen weten we dat. Hier lig
gen de fundamenten van het
huis waar Petrus eens woonde.
In het kerkgebouw van de Za
ligsprekingen is veel merkwaar
digs te zien. Gebruikelijke mo
tieven als de Davidsster, de ster
van Salomo, de palmboom.
Griekse motieven, die op Helle
nistische invloed duiden. Na
Kapernaum vertrekken we naar
een kibboets, waaar logies is be
sproken.
(wordt vervolgd) B.H B,
In een goede concertzaal be
staat een juiste verhouding tus
sen het direct op ons afko
mende en het weerkaatste ge
luid. De galmtijd is ideaal, de
muziek komt fris, levendig, na
tuurlijk over.
De meeste muziekliefhebbers weten wel dat geluid
voor een belangrijk deel door wanden, plafonds en
vloeren wordt weerkaatst voordat het onze oren be
reikt. Vooral in een concertzaal is dat goed waar te
nemen: het geluid bereikt ons letterlijk van alle kan
ten. Dat houdt ook in dat het orkest (of combo of
wat dan ook) dat in een zaal speelt niet alle geluid
rechtstreeks afvuurt op de luisteraars maar deels via
een omweg.
Die omweg hangt nauw samen
met de eigenschappen van die
ruimte. Het hangt af van de
akoestiek. Als de wanden van
een concertzaal erg glad en hard
zouden zijn wordt alle geluid
dat er op terechtkomt meteen
teruggekaatst zodat het aandeel
gereflecteerd geluid zeer groot
is. We noemen zo'n ruimte
„hard" Zijn de wanden zacht,
bij voorbeeld bekleed met een
absorberend materiaal, dan is de
reflectie aanzienlijk minder. De
wanden nemen dan zelf geluid
op en de reflectie is lang met zo
sterk als in het eerste geval.
Tussen het geluid dat direct en
via een omweg horen zit een
bepaald tijdsverschil. Als dat
erg groot is noemen we het een
echo. In grote kerken is dat
soms zeer goed wa.ar te nemen.
Zijn de tijdsverschillen kleiner
dan is er sprake van galm of
nagalm. Is er in het geluids
beeld geen galm of echo en dus
geen reflectie dan is de muziek
doods en voor ons onaanvaard
baar.
Aan de andere kant willen we
ook geen galm of echo die te
groot is want dan gaan de ge
luiden door elkaar lopen en
wordt de muziek één akelige
brei. Om die redenen zijn con
certzalen speciaal ontworpen: zij
hebben een specifieke galmtijd
en in principe is er dan een
ideale geluidsweergave
Laten we eens nagaan wat er
gebeurt als in zo'n zaal een op
name wordt gemaakt van een
Een veel voorkomend heden
daags interieur. De Bose 301
luidsprekers kunnen gewoon op
een boekenplank worden neer
gezet. De lage tonen rollen ge
makkelijk op ons af. Maar de
hoge tonen die uit de kleine
gedeelten links en rechts komen
hebben het moeilijker. Die van
links moeten een grote afstand
afleggen voordat zij weerkaat
sen, die naar rechts smoren ten
dele in de gordijnen.
concert De op de juiste plaat
sen opgestelde microfoons ne
men al het geluid op. zowel het
directe als het indirecte. Als we
er later thuis een ervan afspelen
horen we het totale geluidsbeeld
met alle directe en indirecte ge
luiden.
Natuurlijkheid
teniet
Theoretisch is het totale ge
luidsbeeld dus op natuurlijke
wijze overgebracht van de con
certzaal naar de huiskamer
Maar er is een aspect dat die
natuurlijkheid voor een belang
rijk deel teniet kan doen. Dat is
de weergave via luidsprekers.
Die richten veelal het geluid
rechtstreeks op de luisteraar
Daardoor ontstaat de indruk of
men door een heel klein gaatje
in de wand van de concertzaal
mag meeluisteren. Een soort
..sleutelgateffect" dus. De luid
sprekers hebben dan het totale
geluidsbeeld veranderd We heb
ben immers gezien dat het ge-
luid zich vrij door een ruimte
moet kunnen voortplanten. Maar
de luidsprekers produceren het
gencht. De totale geluidskwali
teit kan op deze wijze uiteraard
uitstekend zijn maar van de
„natuurgetrouwe weergave"
komt minder over dan de be
doeling is.
Het spreekt vanzelf dat men bij
een normale luidsprekerweergave
niet alleen gericht geluid hoort.
Ook dat verspreidt zich door de
ruimte en wordt deels gereflec
teerd Maar die reflectie ge
schiedt niet zo natuurlijk als ei
genlijk zou moeten zijn. Ook
zijn hier de eigenschappen van
de luisterruimte zeer belangrijk.
In een „harde ruimte" (moderne
inrichting met metaal, glas.
steen en dergelijke) is er een
sterke, onnatuurlijke weerkaat
sing Maar in een „zachte ruim
te" (veel stoffering, meubelen) is
geen of maar weinig reflectie
Er is nog een ander belangrijk
aspect voor wat betreft de ge
luidsverspreiding in een ruimte.
Lage tonen laten zich niet erg
bundelen. Die rollen gemakkelijk
op de toehoorder af, zij redden
zich wel. Maar met de hoge to
nen is het heel anders gesteld.
De hoge tonen luidspreker (de
tweeter) straalt die hoge tonen
sterk gebundeld uit en de ver
spreiding is maar zeer gering.
Dat betekent onder meer dat de
luisteraar precies op de goede
plaats moet gaan zitten om al
les te horen. Zit hij ergens an
ders dan zal hij geen volledig
geluidsbeeld waarnemen.
Voor elke versterker
Om dit en de andere genoemde
verschijnselen te voorkomen is
een luidsprekersysteem met zo
wel directe als indirecte ge
luidsweergave een grote stap in
de goede richting. Zo'n luid
sprekersysteem is de Bose 301
met het „direct/reflecting sys
tem" en de zogenaamde
„akoesti knop" Deze weergever
bevat een luidspreker (de woof
er) die de lage tonen gemakke
lijk door de ruimte weergeeft.
Maar de tweeter die schuins in
een hoek van vijf en veertig
graden is aangebracht straalt de
hoge tonen dus niet direct op
de luisteraar maar op de ka
merwand. Het resultaat is duide
lijk: de hoge tonen worden eerst
op de wand geprojecteerd en
bereiken dan pas via reflectering
het oor van de luisteraar. Zo
wordt het ruimtelijke effect van
de concertzaal in de huiskamer
gebracht, er is een juistere
klankkleur en plaatsbepaling
van de muziekinstrumenten.
Maar er is één voorwaarde: het
ruimtelijk effect kan alleen op
timaal zijn als de akoestiek van
de kamer of de luisterruimte
ook optimaal is. We weten dat
zachte wanden die niet of nau
welijks reflecteren geen posi
tieve bijdrage leveren in een
ruimtelijke weergave. Juist om
dat te overwinnen bezit de
Bose 301 die al genoemde
„akoesti knop". Daarmee kan
het ruimtelijk effect naar eigen
smaak worden ingesteld, onaf
hankelijk van de akoestische
eigenschappen van de ruimte.
Die knop regelt namelijk een
akoestische reflector waarmee
het geluid van de hoge tonen
luidspreker meer of minder ge
reflecteerd in de ruimte kan
worden gestuurd. Dit is een van
de vele geniale uitvindingen
van professor Amar G. Bose.
Het zal duidelijk zijn dat met
deze deels indirecte weergave
die bovendien naar omstandig
heden en smaak kan worden
geregeld de bovengenoemde
problmen die bij luidsprekers-
weergave kunnen opduiken
voor een belangrijk deel wor
den voorkomen. Daarbij komt
nog dat de weergevers op bijna
iedere plaats in de luister
ruimte kunnen worden opges
teld en dat in geen geval de
indeling van de luisterruimte
behoeft te worden aangepast
aan de opstelling van de weer
gevers. Er behoeft niet met
meubelen te worden gesjouwd
of steeds naar andere plaatsen
of standen van de luidsprekers
te worden gezocht en de inrich
ting blijft zoals die was. En
ook dat is een belangrijk as
pect.
Boottochten met Rederij
Scheers: zondag 3 juli en 5 juli
t.m 14 aug. dagelijks behalve
zaterdags. Inlichtingen bij WV
of bij Rederij Scheers, tel.
1 59 14 bgg 1 32 54
Luxor 1, Brink 20, tel. 1 86 62:
weekfilm do 30 ju. t.m. wo 6 ju
li: Een brug te ver. 2e week;
nachtvoorstelling vr 1 juni 23
u.. Pak me nog een keertje. 18
jr., matinee zo. 3 juli 14 u. Het
huis in de prairie, a 1., aanvan
gstijden weekfilm: werkd. en za.
14 en 20 u., zo 16 en 20 u.
Cinema, Lange Bisschopstr. 69,
tel. 1 11 00: weekfilm do. 30 juni
t.m 6 juli: Een brug te ver, 2e
week; nachtvoorstelling vr. 1. za.
2 juli 24 u Met jouw tanden in
mijn nek, 18 jraanvangstijden
weekfilm: dagelijks 14 en 20 uur.
E.D.B.-theater, Smedenstr. 10,
tel. 1 36 15: weekfilm do. 30 juni
t.m wo. 6 juli Cinderella;
nachtvoorstelling vr. 1. za. 2 juli
resp. 23 en 23.30 u Street Figh
ter. aanvangstijden weekfilm:
werkd. 14 en 20 u za 14, 18 30
en 21 u., zo. 14, 16, 18.30 en 21
u.
Luxor 2, Roggestraat 3-5, tel.
1 86 62: weekfilm do 30 juni
t.m. wo - 6 juli: Mysterie in tri
plo, nachtvoorstelling vr. 1 juli
23.15 u: To have and have not,
aanvangstijden weekfilm werkd.
20.15 u za.- 18 45 en 21.15 u„ zo.
15. 18.45 en 21.15 u.
Openbare leeszaal (Kunst Ron
dom), Brink 70, tel. 1 35 06: ge
opend di t.m. vr. 10-17.30 en
19-21. za. 10-17. t.m. 9 juli Louis
Tangel, zeefdrukken, Willemien
Tangel, textiel en keramiek.
Cave du Tertre, Bergstr. 48, tel.
1 84 94: geopend, gewone winkel
tijden (ma. gesloten): t.m. 28 juli
Lut Lenoir, silk paintings.
Stadsbibliotheek, Klooster 3,
tel. 1 65 12: ma. t.m. vr. 10-12 en
13-17 u„ wo. ook 18-20.45 u.:
Tentoonstelling over Willem de
Merode.
Galerij Lenten, Kletterstraat
25-27, Epse, tel. 2 18 15: geopend:
wo. t.m. za. 10-12 en 14-17 u., zo.
14-17 u.: Schilderijen, beeld
houwwerken, grafiek, keramiek
1850-heden.
IJselhotel, Worp 2, tel. 1 35 20:
geopend: dag. 10-22 u.: Tentoon
stelling Stillevens, landschappen,
aquarellen van Joh. v. Bijster-
veld en Gerrit IJzelendoom. Te
vens elke zondagmiddag 14-17 u.
pannekoekenmiddag.
Museum De Waag, Brink 56, tel.
145 56: t.m. 9 okt. Een Prent
voor een Cent; in Deventer ge
drukte prenten.
Museum De drie haringen,
Brink 55, tel. 1 45 56: Speelgoed,
kostuums en kostuumpoppen.
Museum voor Mechanisch
speelgoed: Noordenbergstr. 9,
tel. 1 97 39: Mechanisch speel
goed uit de collectie Stekelen
burg. openingstijden muséa: di.
t.m. za. 10-12.30 en 14-17 u., zo.
14-17 u.
ZKunstuitleen, Grote Poot, 19,
tel. 1 18 48: geopend: di. t.m. vr.
14-18, vr. ook 19-21 a
Bolwerksmolen, Bolwerksweg 8,
tel. 1 50 40: geopend voor be
zichtiging: za. en di. 9-17 u.
Lebuinustoren, Grote Kerkhof:
14 juli t.m. 13 aug. opengesteld
voor bezichtiging: ma t.m. vr.
10-12 en 14-16 u., za. 10-12 u.