Een halve eeuw CBR
VREEMDE GASTEN VAN
HET REBSEBERGERMEER
Bespreking landbouwschap
met minister van Landbouw
p
veem»
Allerlei vlezigs
Markt- en prijsbeleid onvoldoende
-
Sinds 1927 werden ruim 17 milj. examens afgenomen
•vaas-
HOLTENS NIEUWSBLAD - 3 JUNI 1977 - PAGINA 13
Knobbelzwaam verjaagt flamingo's
„De Minister van Waterstaat maakt bekend, dat krach
tens art. 87 van hetMotor- en Rijwielreglement, vastgesteld
by Koninklijk Besluit van 30 april 1927 (staatsblad nr. 143),
'aan den Algemeenen Nederlandschen Wielrijders Bond,
Touristenbond voor Nederland, de Koninklijke Neder
landse Automobiel Club, de Koninklijke Nederlandse Mo
torrijders Vereniging en den Bond van Eedrijfsautohouders
in Nederland machtiging is verleend tot de afgifte van
verklaringen, als bij dat artikel bedoeld, welke verklarin
gen zullen worden aangemerkt als bewijsstukken, bedoeld
in art. 15. eerste lid, onder 4e C., der Motor- en Rijwielwet,
zoals de tekst daarvan is bekendgemaakt by Koninklijk
Besluit van 27 januari 1925 (staatsblad nr. 24). De aandacht
wordt er op gevestigd, dat door deze verenigingen geza-
meniy k is opgericht een bureau, genaamd Centraal Bureau
voor de afgifte van Ryvaardigheidsbewijzen, hetwelk met
de voorbereiding voor en de afgifte van de bovenvermelde
verklaringen namens die verenigingen zal worden belast."
's-Gravenhage, 1 september 1927.
De Minister voornoemd,
Zaterdag 14 mei j.l was ik om plm. 11 uur vanuit mijn
schuiltent bezig fotografisch vast te leggen hoe met
tussenperiodes van ongeveer éen dag de eieren uit
kwamen van de meerkoet, toen mijn aandacht werd
afgeleid door vreemde vogelgeluiden boven mijn tent
Nadat ik uit my n schuiltent was gekropen zag ik boven
het Beusebergermeer drie rose flamingo's vliegen, die
pogingen ondernamen te landen om voedsel te zoeken.
Uiteindelijk streken ze neer in het ondiepe gedeelte
van de plas. Veel rust kregen ze overigens niet want de
mannelijke knobbelzwaan vreesde ernstige concur
rentie en kwam met veel vertoon en vleugelgeklapper
de net aangekomen gasten verjagen. De drie flamin
go's streken vervolgens neer aan de andere oever maar
ook daar had even later de knobbelzwaan het drietal
opgemerkt. Weer kozen ze het luchtruim en landden
vervolgens op het eerder genoemde zandbankje. waar
ik de gelegenheid kreeg deze foto te maken. Flamin
go's kennen wy van dierentuinen, waar ze roerloos
dromend op eén poot in betonnen vijvers staan de dag
doorbrengen. Toch komen ze ook voor in het wild in
Europa, nl in Zuid-Frankrijk in de Rhönedelta, een
natuurgebied dat de Camarque genoemd wordt. Wel
haast zeker hebben wy hier te maken gehad met
dwaalgasten, d.w.z. vogels die te ver naar het noorden
zijn doorgevlogen. Zondag j.l. (29 mei) kwam er een
eind aan mijn fotografische aktiviteiten. Omstreeks
half twaalf heeft een drietal jongens van ongeveer elf
tot twaalf jaar mijn schuiltent ontdekt, ingepakt en
meegenomen. Willen de jongens, hun ouders of mensen
die dit dreital kent (of weten waar de schuiltent is)
telefonisch contact met mij opnemen. De tent is eigen
ontwerp en het kost veel tijd om een nieuwe te maken!
SIGNALEMENT
vierkante linnen tent met loodrechte wanden in ca-
moufiagekleuren 120 x 120 x 150 cm. Het dak is effen
groen In elke wand is een kykspleet met horrengaas en
een gat met een doorsnede van 20 cm voor de lens. De
buizen zijn oranje geschilderd. Uw hulp bij het terug
vinden van deze voor mij onmisbare tent wordt zeer op
prijs gesteld door:
J G Boering. Helhuizerweg 3. teletoon 22 86.
w.g. H. v.d. Vegte.
Aan die publikatie in de Staats
courant ontleent het CBR nu al
gedurende bijna 50 jaar zyn werk
zaamheden. Hoewel de aard van
deze werkzaamheden - het afgeven
van (ry)vaardigheidsbewijzen - in
de loop der jaren geen wijziging
heeft ondergaan, is de wijze waarop
het bureau zijn taak vervult vol
komen gemetamorfeerd.
Barensweeën
Eigenlijk had die afgifte van rij
vaardigheidsbewijzen al enkele ja
ren eerder moeten geschieden.
Reeds in 1921 aanvaardde de
Tweede Kamer een motie waarin
de regering werd uitgenodigd zo
spoedig mogelijk voorzieningen te
ontwerpen ..teneinde voor be
stuurders van motorrijtuigen een
vaardigheidsdiploma verplicht te
stellen". De op dat moment funge
rende minister van Verkeer en Wa
terstaat verzette zich evenwel, zo
dat er van een wettelijke regeling
niets terecht kwwam. De Kamer
kwam er drie jaar later echter op
terug en stelde dat alleen een rij
bewijs mocht worden verstrekt aan
diegenen, die onder toezicht tijdens
een proefrit hadden bewezen „vol
doende vaardigheid te bezitten in
het behoorlijk besturen van een
motorrijtuig". Dat toezicht zou dan
worden uitgeoefend door ambtena
ren die daarvoor (in elke provincie)
-™ciaal wamn n—gpwezer. Een
op aie-iaatsie 'muue mgetrremx
amendement maakte het mogelijk
het korps speciale ambtenaren te
beperken, omdat de vier verkeers-
bonden (ANWB, KNAC. KNMV en
BBN) op verzoek van de minister
gezamëlyk de verantwoordelijk
heid en de aansprakelijkheid wil
den aanvaarden om onder hun toe
zicht die rijvaardigheidsbewijzen
uit te reiken. Daartoe riepen zij
reeds in 1926 het Bureau in het
leven, hetgeen de goedkeuring van
de minister verkreeg.
Start van bureau
De vier bonden wezen ieder twee
bestuursleden aan, die in de begin
jaren als „Motorcommissie" het
bestuur van het Bureau vormden.
Die Motorcommissie nu kwam
Het Landbouwschap heeft
in het kader van het
maandelijks overleg op 11
mei jl. een gesprek gehad
met de minister van
Landbouw Een drietal
punten vroeg de aan
dacht: het markt- en
prijsbeleid, het energiebe
leid en de beheersover
eenkomsten.
Markt- en
prijsbeleid
In de afgelopen weken hebben
zowel minister Van der Stee als
het Landbouwschap de gemid
delde prijsverhoging van de EG-
landbouwprijzen voor ons land
volstrekt onvoldoende genoemd
De minister had reeds eerder
kenbaar gemaakt de mening
van het landbouwbedryfsleven te
delen dat de agrarische sector
geholpen moet nu de prijsbeslui
ten tekort zyn geschoten
Voorstellen.
Het Landbouwschap heeft tij
dens het gesprek met de minis
ter uiteengezet welke maatrege
len de regering volgens het be
drijfsleven moet nemen De wen
sen van het Landbouwschap
gaan met name in de richting
van lastenverlichting voor het
bedrijfsleven en verbetering van
Ie concurrentiepositie Daarby
dlene.i de gewenste maatregelen
op korte termijn tot stand te
komen en zal de nadruk moeten
liggen op de sectoren waar de
problemen het grootst zyn
Het Landbouwschap gaf de mi
nister een overzicht van lasten
die nu door het bedrijfsleven
gedragen worden en in aanmer
king komen voor overname door
de overheid
In de voorstellen van het
Landbouwschap staat vermin
dering van de lasten voor de
melkveehouderijsector primair.
Met name op het gebied an de
gezondszorg voor dieren, de
rundveeverbetering, de kwali
teitscontrole en afzetbevorde
ring van melk en zuivelproduk-
ten en het zuivelonderzoek kan
de overheid aanzienlijke uitga
ven van het bedrijfsleven over
nemen. Ook ten aanzien van
andere sectoren in de land- en
tuinbouw ziet het Landbouw
schap ruime mogelijkheden
voor lastenverlichting. Speciale
aandacht verdient in dit ver
hand de Veenkoloniale akker
bouw. waar de inkomenssituatie
bijzonder slecht is.
Om de concurrentiepositie te
verbeteren dient de overheid
naar de mening van het Land
bouwschap over te gaan tot ver
ruiming van het rentesubsidiebe-
leid voor middenbedrijven Ook
dienen een bijdrageregeling ter
verbetering van agrarische be
drijfsgebouwen en de regeling
particulier cultuurtechnische
werken opengesteld te worden
Over de tankmelkregeling zei
het Landbouwschap dat deze
overeenkomstig het oorspronke
lijke plan uitgevoerd moet wor
den. wat spreiding over meer
dere jaren betekent Het Land
bouwschap is van mening dat
ook de voorgestelde lastenver
lichting een positief effect zal
hebben op de concurrentie
kracht
Met betrekking tot de te nemen
sociale maatregelen merkte het
landbouwschap op. dat openstel
ling van de RZ-regeling door het
bedrijfsleven niet gezien, wordt
als het juiste middel om het te
kortschieten van de EG-
landbouwprijzen op te vangen
Het Landbouwschap is echter
we! /in mening dat individuele
hu.j geboden moet worden aan
agrarische ondernemers die in
financiële moeilijkheden verke
ren.
Minister Van der Stee ant
woordde. dat een aantal punten
van het wensenpakket van het
Landbouwschap overeenstemt
met zijn opvattingen ten aan
zien van de te nemen maatrege
len De bewindsman verklaarde
echter niet in staat te zijn tij
dens het gesprek reeds toezeg
gingen te doen. Daarvo6r
diende hij eerst overleg met het
Kabinet te voeren. Minister Van
der Stee was het met het
Landbouwschap eens. dat er op
de -allerkortste termijn beslis
singen genomen moeten worden.
Het Kabinet zal daarom op
vrijdag 12 mei een principe
besluit moeten nemen over de
voorstellen die de minister na
mens het bedrijfsleven zal voor
leggen. Het overleg stelde ver
volgens dat het Brusselse
markt- en prijsbeleid fundamen
teel blijft voor de Nederlandse
land- en tuinbouw.
Het ligt echter niet op de weg
van de bewindsman eenmaal
genomen EG-beslissingen te
frustreren door bepaalde natio
nale maatregelen. Daarom dient
de agrarische sector vooral ge
holpen te worden door middel
van structurele maatregelen.
Met betrekking tot het energie
beleid werd de positie van de
oliestokers 'in de glastuinbouw
besproken Het Landbouwschap
vroeg de minister zijn invloed
aan te wenden om de gasbedrij
ven er toe te brengen een an
dere afschrijvmgspofitiek toe te
passen. De gasbedrijven gaan by
de aanleg van nieuwe leidingen
namelijk uit van een snelle af
schrijving. die de kosten van
omschakeling van olie op aard
gas extra hoog maakt Een ze
kere drukvermmdenng van de
kant van de gasbedrijven zal
gunstig werken op het subsidie
beleid voor glastuinders die op
aardgas wensen om te schake
len.
Daarnaast stelde het Landbouw
schap voor dat de overheid de
minimum-afnamegarantie. waar
voor omschakelaars op gas moe
ten tekenen, overneemt. Minister
Van der Stee staat in beginsel
hier positieg positief Tevens
drong het Landbouwschap by de
minister aan op een opname
van een ontsnappingsclausule in
de aardgascontracten van de
glastulnders. waardoor de jaar
lijkse prijsverhogingen van het
gas in enige mate aihankelyk
worden van de rentabillteltsont-
wikkeling in de glastuinbouw In
Dames en heren van een goed leven.
principe is volgens de bewinds
man een dergelijke clausule te
realiseren Hij kon echter niet
dieper op deze zaak ingaan,
omdat overleg binnen het Kabi
net noodzakelijk is.
Beheers
overeenkomsten
Tot slot werd gesproken over de
beheersovereenkomsten Het
Landbouwschap deelde minister
Van der Stee mee dat het be
drijfsleven akkoord kan gaan
met een proefneming op kleine
schaal met deze nieuwe vorm
van overeenkomsten in de land
bouw
Het Landbouwschap had over
een aantal punten van de be
heersregeling opmerkingen, die
op ambtelijk niveau nog bespro
ken kunnen worden Hieruit be
hoeft echter geen vertraging
voort te vloeien ten aanzien van
het in werking treden van de
beheersbeschikking Het Land
bouwschap behoudt zich het
recht voor de discussie over de
inhoud van de beheersregeling
of onderdelen hiervan te allen
tyde te openen, aangezien de
zaak een duidelijk experimenteel
karakter draagt -
Aangekondigd werd dat de mi
nister door het Landbouwschap
over de beheersovereenkomsten
nog schriftelijk benaderd zou
worden.
Het langere tijd bewaren van
vlees is tegenwoordig haast niet
denkbaar zonder gebruikmaking
van een diepvriezer Aangezien
vlees by normale temperaturen
slechts beperkt houdbaar is
heeft men al eeuwen geleden
naar middelen en wegen gezocht
om het langer te kunnen bewa
ren zonder te bederven Waar
schijnlijk zullen onze voorouders
ook wel ooit tot de ontdekking
gekomen zyn. dat ze hun vlees
proviand die niet onmiddellijk
voor consumptie bereid werd.
tijdens winterse vorstperioden
een tijd goed konden houden
Zodra de temperatuur echter
weer boven het vriespunt steeg,
was men aangewezen op roken
of zouten. Geen wonder dan ook
dat wijnbokaal en bierkroes zo n
opvallende plaats innemen op
menige afbeelding, die ons van
maaltijden in vroeger eeuwen is
bewaard Napoleon, de vindin
grijke. wilde echter wel eens
slimme koppen aan het denken
zetten om een nieuw procédé te
ontwikkelen om de enorme
voorraden vlees, die hy immers
voor zijn veldtochten als leger-
provlandenng nodig had. voor
bederf te behoeden Hij schreef
een prysvraag uit en zie daar',
in' 1804 lukte het de Fransman
Appert om de houdbaarheid van
vlees, groente en andere aan
bederf onderhevige levensmidde
len te verlengen door verhitting
onder gelyktijdige afsluiting van
lucht Hij nam hiervoor glazen
potten, die door middel van pek
werden afgesloten.
Napoleon was bly en met hem
ook ontelbare huisvrouwen
Want het systeem van monsieur
Appert bracht later de Duitser
Johan Weck ertoe dit principe
om voedsel te steriliseren verder
te ontwikkelen Vanaaar dat wy
nu ook uug spreken van
..weckglazen" De vervanging
van glas door blik opende de
mogelijkheid van een nog uitge
breidere toepassing De Leidse
firma Tieleman en Dros ge
bruikte als eerste in ons land -
sedert 1878 - dit nieuwe materi
aal by de fabricage van vlees-
conserven. dre in die tyd vooral
voor export naar het toenmalige
Nederlands Oost-Indië bestemd
waren. Ook nu nog vinden we
een groot assoPtiment vleescon-
serven in blik in onze moderne
winkels, zoals ragouts, soepbal
letjes. leverpastel, gehaktballen,
knakworstjes, luncheonmeat. en
ga zo maar door
reeds in 1926 voor de eerste keer
bijeen en bepaalde in één harer
eerste vergaderingen, dat de lei
ding van het Bureau in handen
moest worden gelegd van een di
recteur, die het RurpTi 'ving, snaa
pel doch ook accuraat' moest kun
nen laten werken. Tevens werd uit
drukkelijk gesteld, dat - ofschoon
de oprichting van het Bureau ge
heel voor rekening en risico der vier
verkeersbonden geschiedde - 'de
vier vereenigingen geen last
(moesten) hebben van de aanvra
gers'.
De werkzaamheden van het Bu
reau werden als volgt omschre-
ven:„De aanvrager zendt 4.- aan
het Bureau, dat daarop een lijst
toezendt met namen van personen
die bevoegd zijn tot afgifte vdn de
verklaringen. Die lijst gold tevens
als betaalbewijs. De aanvrager
wendt zich vervolgens tot één der
genoemde personen teneinde in
dien de afgever der verklaringen dit
zou wensen een proefrit af te leg
gen" Men kon dat bewijs dus ook
ontvangen zonder een proefrit af te
leggen doch men ontving dat
bewijs niet direct. De „afgever"
(adviseur) stuurde een verslag van
zijn bevindingen (die hij behalve uit
een proefrit ook uit informaties
over de kandidaat kon hebben ver
kregen) met het stortingsbewijs
naar het Bureau. Daar vandaan
werd uiteindelijk - ^1 of met - het
rijvaardigheidsbewijs aan de aan
vrager verzonden
Gigantische taak en inzicht
Overigens bleek de Commissie
van Toezicht bepaalde zaken bij
zonder goed op hun waarde te kun
nen schatten. Zo vond men de in de
Wet opgenomen bepaling dat het
rijbewijs maar twee jaar geldig was
een paskwil, omdat een nieuw be
wijs - tegen betaling - zonder meer
kon worden verkregen. Ook tegen
de van elkaar afwijkende provin
ciale regelingen en de verschillende
leges hr.d men bezwaren omdat die
by de aanvragers alleen maar ver
warring stichtten. En dat was vijf
tig jaar geleden' Nu stond het bu
reau al bij de start voor een giganti
sche taak: in één moesten ongeveer
40 000 kandidaten worden „ge
test" Want niet alleen zy die vanaf
de start van het bureau (officieel
1 september 1927 het „bewijs" wil
den hebben, moesten worden be
oordeeld, ook zij die In de periode
van l mei 1924(Kamermotie)toten
met 31 oktober 1927 een rijbewijs in
hun Dezit hadden gekregen moes
ten zich aan een proefrit onderwer
pen «De vóór 1 mei 1924 afgegeven
rijbewijzen bleven zonder meer
geldig).
Ondanks di crisisjaren waarin
men al snel terecht kwam. steeg het
aantal aanvragers per Jaar met dui
zenden. In 1934 waren dat er 61 000,
in 1936 67 000, in 1938 88 000 en in
1939 werd de magische grens van
100 000 overschreden 103 000. Da
gelijks werden toen 300 proefritten
(examens) afgenomen. In de na
oorlogse Jaren (1945 28 000 proef
ritten) gingen die aantallen met
sprongen omhoog In 1946 zat men
al op 113 000 aanvragers. In 1953 op
199 000, in 1960 op 430 000, ln 1962
op 615 000 en in 1964 op 827 000 Pas
ln 1974 daalde dit a8r*-tl weer tot
onder de 800 000-gwv Maar in de
halve eeuw CBR-geschiedems
werden in totaal zon 17 mihoen
examens aangevraagd.
