m
Vriezenveense rusluië
het rijk der Tsaren
75 jaar consultatiebureau
in Nederland
Landbouwcijfers met vraagtekens
FOTO
STRIP.
VER
HAAL
1 het midden- en
leinbedrijf
Lamsvlees voor de
zon- en feestdagen
in
H
Baby van biljart- naar ondersoektafel
HOLTENS NIEUWSBLAD 10 DEC. 1976 pagina 9
tenontwikkelingen zijn een constante zorg voor onder-
ers. Behalve de loonkosten staan ook andere kosten van
wdernemig, zoals de admiistratiekosten-, in de belangstel-
Daarbij kan worden gedacht aan de administratie voor
jaarstukken van de onderneming en voor de afgifte van
tosten- en vermogensbelasting. Het zijn echter werk-
Inheden die voortvloeien uit het ondernemerschap en
bonden zijn aan privé-verplichtingen.
[artikel zal de administratieve werkzaamheden, die voort-
aen uit financiële verplichtingen van anderen, behandelen,
je werkzaamheden zijn:
jde administratie van omzetbelasting-gegevens (BTW)
het aangeven en betalen van de BTW;
het invullen en bijhouden van formulieren, kaarten en
ïstaten voor de loonbelasting en sociale verzekerings-
nies van werknemers en het innen en betalen ervan.
praktische tips
:rnemers zien deze admini-
ieve werkzaamheden als ver-
itingen die hen door de over-
zijn opgelegd. Naar hun me-
doen ze deze werkzaamheden
anderen. Immers, het zijn de
cnemers die aan de overheid
belasting verschuldigd zijn en
werknemers zijn tevens verant-
•delijk voor de betaling van
sociale verzekeringspremies.
BTW zijn anderen (o.a. con-
enten) verschuldigd- aan de
"heid. Omdat ondernemers te
aandacht en tijd aan deze-
tzaamheden moeten besteden,
van mening dat deze acti-
iten te veel geld kosten. Irt de
der tijd is de uitvoering van
werkzaamheden terechtgeko-
bij de ondernemer. Dit is om
al praktische redenen histo-
jb gegroeid. Indien belastingen
iociale premies van iedere Ne-
ander door de belastingdienst
ioonlijk zouden moeten worden
id, zou dat veel tijd en geld
,en. Mede daaróm is het on-
ïtvaardig de ondernemers voor
kosten te laten opdraaien,
hoog kunnen die kosten zijn?
lce oplossingen zijn mogelijk
r het terugdringen van de vele
kzaamheden?
iet vervolg van dit artikel zal
robeerd worden deze twee
Igen te beantwoorden.
Kosten
11969 heeft het Economisch Ih-
hut voor het Midden- en Klein-
rijf in Nederland een onder-
ik verricht naar de kosten die
Ir de onderneming verbonden
ién aan het door een accoun
ts- of administratiekantoor la-
1 verrichten van de administra
tie werkzaamheden. Uit ddt' on-
zoek bleek dat de kosten van
inche tot branche vrij sterk uit
sliepen. De kosten zijn onder
"er afhankelijk van de omvang
a het bedrijf, die kan worden
gedrukt in omzetten en/of aan-
len werknemers. In die tijd va-
erden de kosten voor de kruide-
rsbranche van f 40,- tot f 260,-
jaar» De hoogste kosten in 1969
irden geregistreerd voor het
[ildersbedrijf met een omzet
n f 600.000,namelijk f 2400,—.
jministratiekosten bestaan voor
h groot deel uit loonkosten. Om
h idee te krijgen van de omvang
n deze bedragen in 1976 is de
Inkostenontwikkeling sinds 1969
1976 van belang. Deze kosten
p sinds 1969 met 150°/» per werk-
mer gestegen.
Et alleen in Nederland drukken
Iministratieve verplichtingen ten
hoeve van belastingen en socia-
jasten verhoudingsgewijs zwaar
j het midden- en kleinbedrijf. In
?2 heeft m België een onderzoek
liatsgevonden waarbij o.m. de
d werd gemeten die werd be-
sed aan de uitvoering van de
(ministratieve formaliteiten in
t bedrijf. Daaruit bleek onder
eer dat ambachtelijke bedrijven
eer tijd kwijt zijn dan handela-
in. De laatste hadden per week
!t uur nodig, terwijl de eerst-
jnoemde '6V= a 12 uur bezig wa
tt aan hun administratie, In die
vallen waar deze werkzaamhe-
n werden uitbesteed, lagen de
sten voor ambachtelijke bedrij-
n hoger dan voor handelaren.
>k in Duitsland wordt actie ge-
)erd tegen de grote hoeveelheid
Iministratieve werkzaamheden,
e ingewikkelde wetgeving op het
[bied van de belastingheffingen
1 sociale verzekeringen maken
onzichtbare" lasten voor het
[drijf steeds groter. De Bond van
juitse Belastingbetalers schatte
Sze kosten in 1971 op plm. 7,2
iiljard DM per jaar. Een andere
Ihatting luidt, dat alleen al voor
6 kosten van de loonbelasting de
onbetaalde" kosten in 1968 op één
iljard DM moeten worden ge
leld.
Oplossingen
Q de openbare vergadering van
Raad voor het Midden- en
leinbedrijf van 16 juni jongstle-
n werd de nota „Administratie
werkzaamheden fiscale en so-
ale hefifngen" besproken. Daar-
worden enige voorstellen ge-
aan om de problemen met be-
ekking tot de vele en kostbare
iministratieve werkzaamheden
an de onderneming op te lossen,
én van de oplossingen voor de
ming vanToonbelasting en sociale
erzekeringspremies is de oprich-
tn één grote of enkele klei-
rijksadministratiekantoren.
lit kantoor zal moeten worden op-
ericht en gefinancierd door de
verheid en zal een deel van de
erkzaamheden die verband hou-
en met de administratie vaij, de
nderneming moeten overnemen.
)eze werkzaamheden komen in
t kort op het volgende neer. De
werkgever zal het kantoor de loon-
:osten van alle werknemers één
:eer per uitbetalingsperiode uit
keren. Het behoort ondermeer tot
de taken van het rijksadministrs-
tiekantoor dit totaalbedrag te
splitsen in loonbelasting, premies
voor de verschillende sociale ver
zekeringen en nettolonen en deze
bedragen uit te betalen aan de in
stanties en werknemers waar ze
voor bestemd zijn.
Aan deze oplossing zijn. nadelen
verbonden. Reeds vele önderne-
mingen maken voor hun admini
stratie gebruik van de diensten
van boekhoudbureaus, die veelal
met computers werken. Bij de op
richting van een rijksadministra-
tiek'antoor moet worden gevreesd
voor de werkgelegenheid van de
genen die bij boekhoudbureaus
werkzaam zijn. Een tweetal ande
re problemen zijn de hoge begin-
kosten die zich na de oprichting
zullen voordoen en de lange aan
looptijd voordat het kantoor ope
reert zoals het zou moeten.
Een andere oplossing kan zijn dak
meer nog dan voorheen de onder
nemingen hun administratie uitbe
steden aan boekhoud- of compu
terservice-bureaus. Datgene wat
de onderneming dan nog zelf aan
de administratie moet doen, is dan
sterk verminderd. Het laatste zou
zich b.v. kunnen beperken tot het
doorgeven van wijzigingen in hek
personeelsbestand, lonen, e.d.
Door uitbesteding is de onderne
mer wel van veel administratief
werk ontlast, doch de kosten die
daaraan verbonden zijn, blijven
voor zijn rekening. Zoals gezegd,
vloeien deze werkzaamheden voort
uit verplichtingen van anderen ten
opzichte van de overheid. De on
dernemer is in het geheel slechts
tussenpersoon. Hij administreert,
int én betaalt uit.
Ook de Rijksbelastingdienst admi
nistreert, int voor en betaalt aan
anderen. Een voorbeeld zijn de on
roerend goedbèl'astingen voor ge
meenten. De ko.sten die daarvoor
zijn gemaakt worden de gemeen
ten wel in rekening gebracht.
Een financiële vergoeding voor
de door ondernemers gemaakte
kosten van de overheid is dan ook
een rechtvaardige wens.
inde vorm van
een foto-drieluik
Fotograferen is leuk, zeggen veel van mijn kennissen. Maar - hoor ik
nog wel eens - ik weet niet wat ik op de foto moet zetten. Voor die
"ikweetnietwatters" heb ik een goed idee: maak 's een fotoserie. Dat
klinkt een beetje ingewikkeld, maar het is dat niet. U hoeft er alleen
maar voor om u heen te kijken in uw eigen huis. Wat gebeurt er? Waar
zit een bepaalde opvolging van handelingen indie leuk genoeg is om er
een serie foto's van te maken? Zo'n fotoverhaal moet natuurlijk wel iets
vertellen. - Ek heb een voorbeeld gemaakt van een gewone, alledaagse
gebeurtenis. Het werd een serie van zes foto's, waarvan ik er in dit
stripverhaal, jammer genoeg, maar drie kon gebruiken.
De eerste plaat laat dochter Berdie zien, die voor het
slapen gaan haar tanden poetst. Omdat het hele ver
haal zich in huis afspeelt, heb ik de foto's wel geflitst.
Misschien is nu. de vraag: wat is dit nu voor een
onderwerp: tanden poetsen? Dan is het goed te be
denken, dat zo'n plaatje voor later een grote waarde
heeft. Dan zegje waarschijnlijk tegen je dochter: dat
was nog die nachtpon met die rare vogels, weetje nog
wel? En wat een ouderwetse wasbakken zeg. Die
hebben we al lang niet meer!
De tweede foto laat Berdie zien als ze op het punt staat
om onder de wol te kruipen. Pluto, de favoriete
speelgoedhond, is present. Plus het konijn. Op de
derde foto is de kleine woelwater uitgeteld: omgeven
door hond en konijn ligt ze heerlijk ontspannen te
slapen. Einde van een klein fotoverhaal. Eén van de
vele, die in elk gezin wel te vertellen zijn met de
fotokamera. Voor later jaren zijn dit soort fotoseries
érg waardevol voor de hoofdpersoon van zo'n plaat-
jesverhaal.
In het buitenland is lamsvlees
bij uitstek het vlees voor die zon
en feestdagen. De Britten hebben
hun traditionele „Sunday Roast"
lamsbout en ook de Fransen we
ten er goed raad mee. Frankrijk
importeert vrijwel al ons Neder
landse lamsvlees, zo'n 14,5 miljoen
kilo in 1975. Gourmets (lekker
bekken) daar 'beschouwen het als
een bijzondere delicatesse. Trou
wens, ook gerenomimeerde restau
rants in ons eigen land hebben
lamsvlees vaak als specialiteit op
het menu. Alg u zin hebt om het
ook eens te proberen dan treft u
het, want momenteel is er een
j-üim aanbod v-an voordelig lams
vlees uit Nieuw-Zeéland. Dat vlees
is bovendien gegarandeerd jong,
dus mals. U herkent het bij uw
slager aan de keurmerken ,;New
Zealand Lamb". Met de komende
feestdagen in zicht kunnen we u
het recept v-an Normandische
lamsbout van harte aanbevelen.
U 'hebt nodig: 750 g Nieuwzee-
Jaridse lamsbout, 60 g boter, peper,
thijm, zout, 'borrelglaasje calvados.
1% dl oider, ll/2 dl slagroom, 2
appels (goudrenetten).
N.ormandië is het land van de
calvados en cider. En het zijn die
twee appeldranken die aan de
lamsbout van dit recept zijn bij
zondere karakter geven. We be-
Onder deze titel verscheen in de
loop van 1976 bij de Tvvents-Gel-
derse uitgeverij W. G. Witkam b.v.
een 1.15 bladzijden tellend boek.
geschreven door J. Hosmar. De
auteur, afkomstig uit de buurt
schap Zuna tussen Nijverdal en
Rijssen, was aanvankelijk werk
zaam ter gemeentesecretarie van
Wierden, welke standplaats hij
heeft verwisseld voor Vriezenveen,
dat blijkbaar zijn tweede vaderland
is geworden.
't Vjenne is actief waar het zijn
plaatselijke historie betreft. Er is 1
een vereniging „Oud-Vriezenveen"
en een dito „Vrienden van de Rus-
luie". Het secretariaat van de
laatstgenoemde vereniging is in
handen van Hosmar, die in ver
schillende dagbladen en tijdschrif
ten de relatie van Vriezenveen
met Sint-Petersburg heeft belicht
en daarover niet raakt uitgeschre
ven.
Het door de op 20 juni 1967
overleden D. G. Harmsen uit
Alrnen samengestelde boek „Vrie-
zenveners in Rusland" is al gerui
me tijd uitverkocht, zodat de pu-
blikatie van Hosmar in een behoef
te voorziet.
Het keurig uitgevoerde werk be
vat een schat van gegevens over
Vriezenveners, die handel dreven
met Rusland en zich later in Sint-
Petersburg (thans Leningrad gehe
ten) hebben gevestigd. Vriezenve
ners, die in Rusland hebben ge
woond, behoorden bijv. lot de vol
gende families: Berkhoff, Ter Bra
ke, Ten Gate, Companje, Egberts,
Gerrits, Grobben, Harmsen, Har-
wigh, Heineman, Jansen, Kruyt-
bosch ,Otten en Smelt.
Hosmar schrijft over de Neder
lander Cornells Cruys, die de Rus
sische vloot bouwde. Het was de
zelfde Cruys. die tijdens een ver
banning de Zwarte Zee in kaart
bracht. De Vriezenvener Wicher
Berkhoff, een eenvoudige boeren
zoon, bracht het tol chef van de
marinewerven in Kroonstad. De
Russen werden ter walvisvangst
vergezeld door Vriezenveners. Jan
Gerrits Servys ging op jacht met
een gezelschap waarvan ook de
Czarina deel uitmaakte.
De Rusluie bouwden in Sint-Pe-
tersburg een kerk en handelshui
zen. Een zoon van 't Vjenne,. Ja
cob Hendrik Kunst, heeft de kerk
van Sint Petersburg als predikant;
gediend. Volgens mijn aantekenin
gen is aan deze kerk ook verbon
den geweest de latere hofprediker
in Nederland ds. W. La Weiter. De
laatste predikant dldaar was dr. H.
P. Schim van der Loef, die na de
oktoberrevolutie van 1917 in 1920
op vrije voeten werd gesteld en on
gehinderd Rusland heeft kunnen
verlaten.
Hosmar heeft zijn zeer lezens
waardig boek, dat 50 illustraties
bevat, opgedragen aan zijn zoon
Joop en anderen zoals hij, die door
een verkeersongeval of op andere
ginnen met het wegsnijden van
een teveel aan vet van de lams-
bout. Er mag best een beetje blij
ven zitten, want dat houdt hét
vlees sappig tijdens het aanbraden.
We verhitten het grootste deel van
de boteir en braden het met peper
en thijm ingewreven vlees rond
om mooi bruin. Dreigt de boter ie
bruin te worden- dan de laatste
boter erbij., warmtebron lager en
steeds bedruipend een kwartier
door laten braden. De calvados
verwarmen in een soeplepel, de
vlam erin laten slaan en brandend
over de lamsbout uitgieten. Wach
ten tot het is uitgebrand. Lams
bout uit de pan nemen. De helft
van de cider in het braadvocht
gieten en wachten tot het warm
is. Dan de lamsbout terug in de
pan en een half uur door laten
stoven. In tussen de 2 goudreinet-
ten schillen, in dunne partjes snij
den, op een diep bord leggen en
besprenkelen met calvados. De
rest van de cider met de room
vermengen, even voorverwarmen
en na het half uur-tezamen met
de appels bij de bout doen en
door laten stoven tot de appeltjes
mooi zacht maar niet stuk zijn,
plm. 10 minuten. De bout in mooie
plakken snijden en op een voorver
warmde schaal leggen. De appel
tjes eromheen schikken. De saus.
wanneer hij wat waterig mocht
zijn, iets binden met maizena, ge
deeltelijk over het vlees gieten. De
rest er apart bij serveren. Aard
appelpuree, kastanje (of puree),
spruitjes, zijn hierbij erg smake
lijk.
wijze, geestelijk of lichamelijk ge
handicapt werden, waardoor zij
door deze maatschappij op een zij
spoor zijn gerangeerd.
Allen die belangstelling hebben
voor deze boeiende streekgeschie
denis. welke historie grensover
schrijdend is, kan jk de lezing
van ..De Vriezenveense Rusluie in
het rijk der tsaren" van harte aan
bevelen. In de boekhandel verkrijg
baar voor f 29.75.
Hilversum W. Otten
Op 9 december was het 75 jaar geleden, dat het eerste consul
tatiebureau voor zuigelingen werd geopend. Dat was in de
Regentesselaan in Den Haag en dokter B. P. B. Plantenga
was de initiatiefnemer. Dat eerste consultatiebureau (later
kortweg vaak CB genoemd) had een „melkkeuken, kliniek
en polikliniek". Misschien wekt in onze moderne ogen die
„melkkeuken" verbazing. Maar in die tijd liet de hygiëne
ook met betrekking tot voeding erg veel te wensen over.
Juist dat gebrek aan hygiëne was de oorzaak van veel baby-
sterfte. In bepaalde Arnhemse wijken bijvoorbeeld stierf rond
de eeuwwisseling 30,6% van de nieuwgeborenen nog vóór zij
één jaar oud waren. Arnhem was geen uitzondering. In de
Peel stierf in diezelfde tijd zo'n 20% van alle zuigelingen,
in Kerkrade zelfs 25% binnen het jaar. In Maastricht stierf
in de warme zomer van 1911 zelfs 96% van de nieuwgebore
nen in één week
Eerste moedercursus
in 1899
Geen wonder dat er allerwegen
gezocht werd naaf middelen om-
deze dramatische babj'sterfte te
bestrijden. In 1899 begon het Witte
Kruis in Broek op Langendijk de
allereerste „moedei-- en baker-
cursus", een, idee dat in 1901 werd
overgenomep door de „Groene
Kruis-zuster" Aafje van Hulst in
1-Iarlingen en twee jaar in Frane-
ker. Opende dr. Plantehga het
allereerste consultatiebureau in
1901 in Den Haag. Amsterdam
volgde twee jaar later met het
eerste Amsterdamse CB in het
hartje van de Jordaan, iri de Wil-
"lemstraat. Tal van boeken, tijd
schriftartikelen en vlugschriftjes
verschenen er in die eerste jaren
van de twintigste eeuw. met de
bedoeling de zuigelingensterfte te
bestrijden. De kruisverenigingen
gingen er eveneens hard tegenaan.
De „moedercurssen" en consulta
tiebureaus rezen als paddestoelen
uit de grond. Aan veel van die
consultatiebureaus was 'n „melk
keuken" verbonden, omdat de hy-
glëde rond de borstvoeding nog
steeds erbarmelijk was. In 1925
kon het. Groene Kruis vermelden,
dat er in het hele land in dat jaar
631 -moedercursussen waren ge-
houden in 453 plaatsen.
Bovendien werden-door de kruis
verenigingen in samenwerking
met de „Bond tot bescherming
van zuigelingen" overal in het
land folders, brochures en „wand
platen" verspreid, er werden „lan
taarnplaatjes" en films vertoond,
om de bevolking te leren hoe er
voor een zuigeling gezorgd diende
te worden en welke hygiënische
maatregelen belangrijk waren.
Het uitkoken van babyflesjes bij
voorbeeld, het niet in de fles ach
terlaten van restjes, het koken van
put- en regenwater alvorens het
te gebruiken om melk te verdun
nen etc.
Dingen die nu vanzelfsprekend
Als we sommige cijfers geloven, wordt er dit jaar opperbest
geboerd in Nederland. Met bedrijfsuitkomsten van meer dan
honderdduizend gulden wordt de „altijd klagende boer" wel
ongeloofwaardig. Is het agrarisch beeld wel zo gunstig, of
wordt dit -beeld kunstmatig vertekend? Het lijkt soms wel
boerenbedrog.
pe Nederlandse boeren hebben
rekenmeesters achter zich staan.
De rriannen van het Landbouw-
Economisch Instituut (Lei) excer-
ceren driftig met cijfers en kun
nen op elk moment zeggen hoe
de boer er in ons land bij staat.
Jaarlijks maakt dit .instituut, de
balans op en publiceert het de cij
fers met zeer interessante toe
lichting in een z.g. Landbouw-
Economisoh Bericht.
Enkele weken geleden kwam het
LEI met een prognose van de re
sultaten op de Nederlandse boer
derij voor dit jaar. Op -zichzelf
genomen is zo'n tussentijdse ba
lans, opgesmukt met enige ver
wachtingen, bijzonder nuttig. Zo
wel de boer als de beleidsmakers
doen hun voordeel met deze cij
fermatige informaties. Een LEI-
rapport moet men wel met enige
kennis van zaken lezen en ver
staan. Het is dan ook begrijpelijk,
dat argeloze lezers nogal eens
verkeerde conclusies trekken, of
op zijn minst een vertekend beeld
van het boerengebeuren overhou
den.
Het LEI houdt voor een flink aan
tal boerenbedrijven boek en stelt
steekproefsgewijze gegevens sa
men.' Om het agrarisch beeld re
alistisch te benaderen wordt een
onderscheid gemaakt tussen gro
tere, kleinere en gemengde be
drijven. Behalve een indeling
naar produktierichting (akker
bouw, melkveehouderij, intensie
ve veeteelt) worden de LEI-bedrij-
ven ook naar regio opgedeeld.
Door de rekenmeesters in de
landbouw worden de uitkomsten
vaak opgehangen aan de z.g. ar-
beidsopbrengst van cte onderne
mer. Dat is de uit het bedrijf ge
haalde beloning voor de arbeid,
terwijl de boer er ook een ver
goeding voor zijn leiding en on
dernemersschap in terugvindt.
Akkerbouw
heeft de wind mee
I-Iet overzicht van de te verwach
ten resultaten in de akkerbouw
sector geeft in het algemeen geen
enkele aanleiding om te klagen.
De akkerboeren doen het dat jaar
best, omdat ze bijzonder goede
prijzen ontvangen hebben voor
aardappelen, uien en stro. Juist
de produkten die niet door de
EG-prijzenparaplu afgeschermd
zijn, hebben het dit jaar goed ge
daan.
Je vraagt je wel af, of de akker
bouwer, nu op fluweel zit, want
het volgend jaar kunnen de
„vrije" produlcten op een slech
te markt terecht komen. De kos
ten op het boerenerf blijven daar
entegen stijgen. Dit. jaar .gebeurt
dat met zo'n lO'/s'/o. Ons belas-
ingsstelsel is er bovendien niet
opgericht, dat. de ondernemer een
appeltje, voor de dorst opzij mag
leggen.
In de Veenkoloniën, waar de boe
gen hoofdzakelijk „E.G.-marktor-
deningsprodukten" (fabrieksaard
appelen, suikerbieten en granen.)
telen, zijn de bedrijfsresultaten
slecht. De arbeidsopbrengst per
ondernemer daalt er van 35.000
gulden in 1975/76 tot 23 a 26.000
gulden dit jaar. Bij dat alles
moet men bedenken, dat het LEI
alle berekeningen afstemt op z.g.
pachtbedrijven. De boeren, die 't
bedrijf in eigendom hebben, staan
voor extra kosten, die gemiddeld
600 gulden per ha. belopen. Dat
geeft nog een extra domper op de
gepubliceerde prognose,
Arbeidsopbrengsten, die meer dan
honderdduizend gulden bedragen,
komen in bepaalde landsdelen
wel voor, maar zijn sterg beïn
vloed door extreme factoren. Het
aantal akkerbouwers, dat met ge
matigde of zelfs sleche bedrijfs
uitkomsten zit, is veel groter.
Veehouderij met rampjaar
Voor onze veehouders is dit jaar
wel een rampjaar. De arbeidsop
brengsten variëren van 0 tot
maximaal 15.000 gulden. Normaal
gesproken kan een veehouder
niet zijn bedrijf rendabel voort
zetten'; hij teert in of pleegt roof
bouw op zijn bezit. Omdat de vee
houder de vergoeding voor het
bedrijfsvermogen (rente dode en
levende have, grondrente, ge-
bouwijrentè) niet betaalt, wordt
zijn inkomen kunstmatig opge
schroefd. Op die manier kan hij
enkele jaren voort, maar dit be
leid loopt op den duur stuk.
Je schrikt als je constateert, dat
het gemiddelde veehoudersbe-
drijf door de droogte van de af
gelopen zomer zo'n 600 a 700 gul
den per ha. aan schade heeft. Dat
doet. de deur dicht van de melk
veestallen, waarin sinds 1972/73
toch al verliesgevend gemolken is.
De veehouders hebben al 5 jaar
lang tegen verliezep gevochten.
De extreme weersomstandighe
den hébben de toekomstkansen
van de rundveehouder zeker niet
groter gemaakt. Bij deze nationa=
le veehouderij-ellende mag je
van Brussel verlangen, dat er 'n
goed markt- en prijsbeleid (zo
wel voor de zuivel als voor de
rundvleessector) gevoerd wordt.
In dat verband is een meikhef
fing dan ook een miskleum voor
de inkomensvorming in de vee
houderijsector.
Natuurlek is.de zuivelmarkt flink
verstoord. De veehouders willen
best méewerken om het even
wicht te herstellen. Dat is echter
wat anders dan een extra heffing
voor de producten, die de laatste
jaren geen beste boterham kan
verdienen. Alle respect voor onze
rekenmeesters van het LEI, hun
vruchtbaar werk moet wel juist
verstaan worden. Het boerenge
beuren kent ups en downs en gro
te onderlinge verschillen. Behalve
de rozengeur en maneschijn op
agrarische bedrijven zitten er ook
heel wat boeren verstrikt tussen
doornen.
B, Schouwing
(nadruk verboden)
zijn, moest de mensen in de stad
en op het platteland uitvoerig ge
leerd worden.
Het Groene Kruis richtte in zijn
Utrechtse hoofdkantoor een „Hy
giënisch Museum" in, er kwam
een „reizende tentoonstelling", het
Brabantse Wit-Gele Kruis liet
filmpjes maken en trok er de dor
pen en steden mee af. En het
aantal consultatiebureaus bleef
maar groeien. Tot in de kleinste
dorpen kwam een CB voor zuige
lingen.
Op het biljart
Dat gaf natuurlijk vaak proble
men: er was vaak geen behoor
lijke ruimte om zo'n consultatie
bureau jn te richten. Daarom
werd er som$ CB-zitting gehouden
in het dorpscafé, waar het biljart
tijdelijk werd afgedekt met een
zeil en als onderzoektafel voor de
baby's dienst deed. In Overijssel
werd ergens een oude kerk ge
bruikt als consultatiebureau, in
het Friese Joure kreeg men de
beschikking over een groot buiten
huis, in Musselkanaal werd het
buurthuis ingericht, in Druten
werd een lokaal van een klooster
school gebruikt, in Bunschoten een
verenigingsgebouw en in Maas
tricht zelfs de hal van een melk
fabriek
Vadercursus
Bovendieh ginjgen het Groene en
Wit-Gele Kruis opleidingen in het
le.ven roepen voor bakers en
- kraamverzorgstei-s. In 1923 werd
in Amsterdam-Noord zelfs de eer
ste „vadercursus" gehouden, op
initiatief van de artsen Lubsen en
Heybroek. In Sittard startte een
„grootmoedercursus", omdat de
invloed van de grootmoeder op de
babyverzorging soms groot was.
En, langzaam zakte de babysterf-
te. Toch bereikten tussen 1910 en
1920 van elke 100.000 baby's 13.540
hun eerste verjaardag niet. Anno
1976 ligt dat cijfer oneindig veel
gunstiger "en is Nederland een van
de vijf landen met de laagste zui
gelingensterfte ter wereld. Maar
er werden in 1975 dan ook niet
minder dan 95.823 zittingen van
consultatiebureaus gehouden door
de kruisverenigingen. Daarnaast
nog eens "63.242 zittingen voor
kleuters. Bij dat werk waren meer
dan 2000 artsen en ruim 3000 wijk
verpleegsters bterokken.
Dat in onze tijd de zuigelingen
sterfte tot de zeldzame uitzonde
ringen behoort, is voor een niet
gering deel het werk van de kruis
verenigingen en van al die duizen
den naamloze wijkverpleegsters,
die al sinds de eeuwwisseling te
voet, per fiets en op de motorfiets
tot in de meest afgelegen boeren
huisjes, tot in de somberste krot
tenwijken van steden als Rotter
dam, Den Haag, Maastricht en
Utrecht de aanstaande en jonge
moeders gingen leren hoe zij hun
kindie moesten verzorgen. Daar
om is de opening van dat eerste
consultatiebureau in Den Haag de
moeite van het herdenken waard!
Het was het begin van een tijd
perk met gezonde, welvarende
baby's, die de kans kregen op te
groeien tot gezonde mensen. Te
genwoordig hoeft op het consulta
tiebureau niet meer zo de nadruk
gelegd te worden op hygiëne. In
het algemeen zijn de jonge vrou
wen van nu heel wat beter ont
wikkeld, hebben zij meer school
opleiding gehad dan rond de eeuw
wisseling. Maar het .zuigelingen-
CB heeft zich aan de veranderde
behoefte aangepast. Er worden
inentingen gegeven, zuigelingen
worden onderzocht op gehoor- en
"gezichtsstoornissen etc. Baby's
worden onderzocht op PKU.
En het is nu heel vanzelfsprekend
dat een jonge moeder met haar
baby naar het CB gaat. Gelukkig
maar
